RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-VO. Nederlandse school De Alpentulp. : NTC-VO Nederlandse school De Alpentulp : Zug, Zwitserland

Transcriptie

1 RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-VO Nederlandse school De Alpentulp School Plaats BRIN-nummer : NTC-VO Nederlandse school De Alpentulp : Zug, Zwitserland : 30XV Datum schoolbezoek : 10 en 11 oktober 2016 Datum vaststelling : 1 december 2016

2 2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Kwaliteitsprofiel 7 3 Beschouwing 11 4 Vervolg van het toezicht 14 3

4 4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC-VO De Alpentulp in Zug, Zwitserland, in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde Toezichtkader PO/VO Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. Sinds 2014 is De Alpentulp (weer) aangesloten bij de Stichting Nederlands Onderwijs Buitenland. Dit is sindsdien het eerste inspectiebezoek aan de school. Op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan een aantal documenten ingestuurd die op uw (zelfevaluatie)-activiteiten betrekking hebben. Tijdens het inspectiebezoek is nog een aantal documenten uitgereikt en ingezien. Het betreft: - presentatie nieuw bestuur mei jaarplanning overzichten van de recente examenresultaten van leerlingen - uitslagen ouderenquêtes 2014 en zelfevaluatie De Alpentulp verslagen van de laatste bestuursvergaderingen en teamvergaderingen - nieuwsbrieven april en juni concept bestuursreglement - jobdescription Dutch Teacher, Dutch Class assistant and Dutch Director De inspectie heeft de informatie uit deze documenten bij de oordeelsvorming betrokken. De opzet van het onderzoek Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; Analyse van documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd en tijdens het bezoek heeft uitgereikt; Schoolbezoek, waarbij op twee locaties de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal: op de Riverside Campus het voortgezet onderwijs in de combinatieklas vo en op de Zug Campus het primair onderwijs; Gesprekken met de directeur en de leerkrachten over de kwaliteit van de indicatoren; Gesprekken met het bestuur en ouders. 5

6 Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met het bestuur en de directeur. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 geeft de inspectie een beschouwing over de geconstateerde kwaliteit in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In de rapporten vanaf schooljaar is hierin voor iedere bezochte ntc-school apart informatie opgenomen over de aanpak en de gevolgen van de bezuinigingen op het Nederlands onderwijs in het buitenland vanaf januari In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. 6

7 2 Kwaliteitsprofiel Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De met een * gemarkeerde indicatoren zijn bepalend voor de vaststelling van het vervolgtoezicht. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden * De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de opleiding. Kwaliteitsaspect 2: De aangeboden leerinhouden zijn gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op vervolgonderwijs of arbeidsmarkt en samenleving. 2.1 * De aangeboden leerinhouden Nederlandse taal in de onderbouw voldoen aan de kerndoelen 2.2 * De aangeboden leerinhouden Nederlandse taal in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma's. Kwaliteitsaspect 3: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken. 3.1 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 3.2 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. 3.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. 7

8 Kwaliteitsaspect 4: Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen. 4.1 Ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Kwaliteitsaspect 5: De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6: De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen. 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van leerlingen Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg. 8.1 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9: De school zorgt systematisch voor behoud of verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs. 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van de examens en van andere toetsinstrumenten. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 8

9 Naleving N1b In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen. N2b In het schoolplan is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen. N4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima. ja nee 9

10 10

11 3 Beschouwing Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs op De Alpentulp in Zug en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Over het primair onderwijs verschijnt een apart rapport. Voor een goed begrip wordt eerst de uitgangssituatie beschreven. Uitgangssituatie Vanaf het schooljaar is De Alpentulp weer aangesloten bij de Stichting NOB. De school is opgericht in 1994 maar was sinds 2007 niet meer aangesloten bij de Stichting NOB en heeft om die reden vanaf die tijd geen inspectiebezoeken meer gehad. De Alpentulp geeft Nederlandse les aan kinderen van 6 tot en met 18 jaar. Het leerlingenaantal is al jaren vrij stabiel. Op het moment van het inspectiebezoek volgen 47 leerlingen ntc-onderwijs, waarvan zeven in het voortgezet onderwijs. De school geeft les aan zogenaamde R1- (zelfde niveau als leeftijdsgenoten in Nederland) en R2- leerlingen (maximale achterstand van 2 jaar ten opzichte van leeftijdsgenoten in Nederland). Ruim tweederde deel van de leerlingen volgt een internationale dagschool, de overige leerlingen volgen Zwitsers dagonderwijs. Momenteel zitten in groep 3 en 4 vooral kinderen die naar een Zwitserse dagschool gaan. Alle leerlingen in het voortgezet onderwijs volgen onderwijs op de International School of Zug and Luzern (ISZL). Het team bestaat uit vijf leerkrachten, één onderwijsassistent en een directeur. De directeur is sinds één jaar aan de school verbonden, zij is vrijgesteld van lesgevende taken. De bevoegde leerkracht in het voortgezet onderwijs heeft de vo-afdeling van de Alpentulp vier jaar geleden opgezet, samen met enkele ouders. Zij heeft veel ervaring met Nederlands onderwijs binnen internationale scholen. De leerlingen werken toe naar een Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT) of naar een Dutch-A IB-diploma. De school geeft les op twee locaties, de lessen in het primair onderwijs vinden plaats op de Zug Campus van de ISZL, de lessen in het voortgezet onderwijs op de Riverside Campus. De inspectie bezocht beide locaties. Het bestuur, ten slotte, bestaat uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Het huidige bestuur werkt nu voor het tweede schooljaar in dezelfde samenstelling. Het bestuur van de Alpentulp is een beleidsbepalend bestuur met een aantal uitvoerende taken op het gebied van organisatie, personeel en financiën. Eén keer per jaar legt het bestuur tijdens de oudervergadering verantwoording af over het beleid. Aanpak en gevolgen bezuinigingen De Alpentulp wist in 2014, toen de school zich aansloot bij Stichting NOB, dat de tijdelijke subsidie tot eind 2016 zou duren. Dit vormt geen bedreiging voor het voortbestaan van de school. Het bestuur heeft na haar aantreden, allereerst gewerkt aan het op orde brengen van de financiën en gezorgd voor een transparant systeem van budgetteren en bewaken. Jaarlijks wordt de hoogte van de ouderbijdrage bepaald aan de hand van het aantal leerlingen. De Alpentulp is 11

12 nu financieel gezond en kan, als de omstandigheden niet heel erg wijzigen, voorlopig zonder subsidie voortbestaan. Wel oriënteren het bestuur en directie zich op mogelijkheden van sponsoring. Daarnaast heeft het behoud en de groei van het aantal leerlingen constant de aandacht. De mogelijkheid van het starten van een kleutergroep wordt jaarlijks onderzocht en het bestuur werkt hard aan haar uitstraling en externe communicatie. Algemeen beeld Het voortgezet onderwijs bestaat inmiddels vier jaar. De school heeft een afdeling voortgezet onderwijs opgezet die voldoet aan de kwaliteitseisen die de inspectie daaraan stelt. De kwaliteit van het onderwijs is op alle onderzochte gebieden van voldoende of goed niveau. De inzet en ervaring van de leerkracht spelen hierin een grote rol. De beschikbare tijd wordt efficiënt besteed in een prettig leerklimaat. Dat ook de gehele kwaliteitszorg van voldoende niveau is, is voor het hele team een mooie prestatie en een compliment waard, mede gezien de wijzigingen binnen de directie en het bestuur vanaf schooljaar Na de start van het nieuwe bestuur in mei 2015 en vervolgens de directeur in het najaar van 2015 is sterk gestuurd op kwaliteitszorg. Resultaten hiervan zijn het op orde brengen van de financiën, professionalisering van het team en de heldere communicatie met ouders. De vrijblijvendheid is eraf zoals het team en ouders aangeven. De ouders geven aan heel tevreden te zijn over de Nederlandse lessen. Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt de opbrengsten aan de hand van de examenresultaten en op basis van een goede doorstroom en geringe vertraging gedurende de schoolloopbaan. Wat betreft het rendement in de onderbouw lijkt, ondanks het geringe aantal leerlingen, de uitspraak gerechtvaardigd dat de leerlingen voldoende voortgang boeken in hun resultaten. De inspectie heeft dit beoordeeld aan de hand van resultaten op methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen en praktische opdrachten. Voor de examenresultaten geldt ook dat deze van voldoende niveau zijn. De leerkracht werkt per leerling gericht naar het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT) educatief startbekwaam of een Dutch-A IB-diploma. Hoewel ook hier sprake is van zeer geringe aantallen leerlingen per jaar, laten de resultaten van de afgelopen jaren zien dat bijna alle leerlingen het NTC-Nederlands onderwijs succesvol afsluiten. Onderwijspraktijk De leerkracht werkt met een methode en een aanvullend aanbod, dat gebaseerd is op de kerndoelen en is gericht op de exameneisen van de afsluiting waarop leerlingen zich voorbereiden. De pedagogische benadering van de leerlingen is als goed beoordeeld, in de les gaan de leerkracht en de leerlingen respectvol met elkaar om. De bezochte les kenmerkte zich door een duidelijke uitleg en een gestructureerde taakgerichte aanpak door de leerkracht. De leerlingen waren betrokken aan het werk ondanks het late naschoolse tijdstip van de lessen. De lessen zijn goed voorbereid en verlopen gestructureerd. De leerkracht probeert met creatieve werkvormen en opdrachten, die aansluiten bij de actualiteit, de leerlingen zo goed mogelijk te motiveren. Huiswerk is een essentieel en belangrijk onderdeel van het programma, wekelijks minimaal één uur, leerlingen en ouders beamen dit. Over het algemeen worden 12

13 de lessen goed bezocht, de school houdt ook een presentielijst bij en heeft een helder absentiebeleid. Onverwachte lesuitval wordt opgevangen. De Alpentulp heeft, met wekelijks huiswerk en de zes cultuur/toetsdagen meegerekend, net voldoende lestijd gepland. Het bestuur houdt de vakanties van de internationale school aan. Hierdoor blijven echter maar 35 effectieve lesweken per jaar over. Aangezien alle leerlingen in het voortgezet onderwijs dagonderwijs op de internationale school volgen, is dit geen probleem. Wat wel speelt is het feit dat de internationale school op de ntc-lesmaandagen enkele keren per jaar een extra vrije dag heeft in verband met bijvoorbeeld studiedagen voor het team. Dit deed zich ook voor in de periode van het inspectiebezoek. Met het bestuur en de leerkracht is gesproken om voor de motivatie van de leerlingen te denken aan vervangende opdrachten in het voortgezet onderwijs in plaats van naar het ntc-onderwijs moeten komen op een vrije dag van het dagonderwijs. De leerkracht volgt de ontwikkeling van haar leerlingen met observaties en analyse van huiswerk, opdrachten en toetsen. Twee zaterdagen per jaar vinden de zogenaamde verplichte toetsdagen plaats. De school neemt in het voortgezet onderwijs sinds vorig schooljaar methodeonafhankelijke toetsen af voor de verschillende taaldomeinen. Door de kleine combinatieklas is de zorg voor individuele leerlingen nauw verweven met het primaire proces van lesgeven. De groep ouders, die de inspectie gesproken heeft, is heel tevreden over de school en voelt zich betrokken bij het onderwijs aan hun kinderen. Kwaliteitszorg Het bestuur en de directeur werken sinds anderhalf jaar aan het planmatig opzetten en uitvoeren van de kwaliteitscyclus. Er staat nu een mooie basis om de kwaliteitszorg de komende jaren verder uit te bouwen. De school kan haar leerlingen nog beter in beeld brengen en het onderwijs daarop afstemmen. Nu doet zij dit vooral op basis van schattingen maar zij kan de gegevens daarover beter op een rij zetten en benutten. Bijvoorbeeld over dagscholen die de leerlingen bezoeken, het aantal R1- en R2- leerlingen en informatie over vertrokken leerlingen. Op groepsniveau brengt de Alpentulp haar resultaten nu voor het tweede jaar in beeld, op schoolniveau is daarmee een start gemaakt. Aangezien het een "nieuwe school" is en er pas voor het tweede jaar op een eenduidige manier resultaten worden verzameld, heeft de inspectie het jaarlijks evalueren van de opbrengsten als voldoende beoordeeld. Een volgende stap voor de school is eigen doelen te stellen en de resultaten scherper te analyseren. Het bestuur en de directeur hebben de afgelopen jaren veel afspraken en werkwijzen ontwikkeld en vastgelegd. Voorbeelden hiervan zijn de ' jobdescriptions' waarin de taken en verantwoordelijkheden van directie, leerkrachten en onderwijsassistenten helder zijn vastgelegd, jaarplanningen en diverse afspraken over lesgeven op De Alpentulp. Ook is een aantal activiteiten in gang gezet om de kwaliteit van het onderwijs te evalueren waaronder lesbezoeken, jaarlijkse doelstellingengesprekken en evaluatiegesprekken met leerkrachten en directeur en afspraken over het inwerken van nieuwe collega's. De school neemt een ouderenquête af met bijbehorende analyse en conclusies voor vervolgacties. Het bestuur denkt nog na hoe zij leerlingen op een laagdrempelige manier kan betrekken in de evaluatie. Het bestuur wil, na een periode van zaken oppakken die waren blijven liggen, vanaf volgend schooljaar planmatiger te werk gaan, te beginnen bij het herschrijven van het huidige schoolplan, dat niet meer overeenkomt met de praktijk, met daarvan afgeleid een praktisch jaarplan. Bestuur en team verantwoorden zich schriftelijk goed aan ouders via nieuwsbrieven, facebook, mails, de vernieuwde site en de schoolgids. 13

14 4 Vervolg van het toezicht Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook de naleving van een aantal wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan onderzocht, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Op basis hiervan concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. 14

15