RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ. DE WISSEL, school voor praktijkonderwijs

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ DE WISSEL, school voor praktijkonderwijs Plaats: Enschede BRIN-nummer: 19NG Onderzoek uitgevoerd op: 5 en 25 november 2009 Conceptrapport verzonden op: 30 november 2009 Rapport vastgesteld te Zwolle op: 11 januari 2010 Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.

2 Pagina 2 van 8

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 5 november 2009 een onderzoek uitgevoerd op De Wissel, school voor praktijkonderwijs, om na te gaan of er sprake is van tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Op 25 november 2009 heeft nog een vervolggesprek plaatsgevonden over de uitgestroomde leerlingen in het kader van de nazorg. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie bezoekt scholen aan de hand van een risicoanalyse. In deze risicoanalyse staan opbrengsten centraal. Omdat scholen voor praktijkonderwijs geen landelijk genormeerde opbrengsten hebben worden deze eens in de twee jaar door de inspectie bezocht. Het beoordelen van de opbrengsten staat bij deze bezoeken centraal. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet.. Toezichthistorie Tijdens het periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO) in juni 2006 werd geconstateerd dat er een aantal tekortkomingen waren binnen de aspecten kwaliteitszorg en zorg. Ook werden enkele indicatoren van het onderwijsleerproces als onvoldoende beoordeeld. Onderzoeksopzet Er zijn meerdere indicatoren beoordeeld van de volgende kwaliteitsaspecten: opbrengsten, kwaliteitszorg, leerlingenzorg, leerstofaanbod en onderwijstijd. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: o Documentenanalyse (onder anderen schoolplan en beleidsplannen); o Onderzoek van leerlingdossiers; o Gesprek met directeur, stagecoördinator, (na)zorgfunctionaris, zorgfunctionarissen; o Kort bezoek aan theorie- en praktijklessen. Aan het eind van het schoolbezoek zijn de resultaten besproken met de directie en de teamleiders. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader Voortgezet Onderwijs Dit document is te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 3 van 8

4 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel Kwaliteit In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. De leerlingen behalen resultaten naar hun mogelijkheden De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht De leerlingen in het praktijkonderwijs ontwikkelen zich volgens een individuele route De leerlingen van het praktijkonderwijs functioneren naar verwachting in de vervolgopleiding of het werkveld. De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs De kwaliteitszorg is verbonden met de visie op leren en onderwijzen zoals geformuleerd in het schoolplan De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de kwaliteit van het leren en onderwijzen De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten Het leerstofaanbod is gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op vervolgonderwijs of arbeidsmarkt Het leerstofaanbod is afgestemd op de beroepspraktijk van de desbetreffende sector Het leerstofaanbod maakt afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke eisen. Pagina 4 van 8

5 De begeleiding is erop gericht de leerlingen zich naar hun mogelijkheden te laten ontwikkelen De school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De leraren bieden voldoende zorg en begeleiding aan leerlingen die achterop dreigen te raken Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard van de zorg die de gesignaleerde leerlingen nodig hebben De school voert de zorg planmatig uit. Wet- en regelgeving De school heeft de vastgestelde schoolgids aan de inspectie toegestuurd (WVO, artikel 24a). De school heeft het vastgestelde schoolplan aan de inspectie toegestuurd (WVO, artikel 24). De onderwijstijd voldoet aan de wettelijke voorschriften (WVO art. 10, lid 2; 10b, lid 2; 10d, lid 2; 10f, lid 3a; 11c, lid 1b; 12, lid 5). ja nee 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De Inspectie constateert dat het onderwijs op de meeste onderzochte indicatoren van voldoende kwaliteit is. De leerlingen volgen echter nog te weinig een individuele leerroute door de leerjaren heen en het planmatig handelen binnen de zorg is eveneens van onvoldoende kwaliteit. Door de problemen die de school heeft met het automatiseringssysteem is er geen eenduidig ingericht leerlingvolgsysteem aanwezig. Daarnaast zal de school binnen haar systeem van kwaliteitszorg meer aandacht moeten besteden aan het systematisch evalueren van de opbrengsten en van het onderwijs en leren. Op het gebied van naleving voldoet de school aan de wettelijke vereisten. Beschouwing Resultaten De leerlingen van de school behalen over het algemeen het niveau, waarop de leraren de leerlingen inschatten. Op dit moment is het echter nog niet zo ver dat de leerlingen zich ontwikkelen volgens een individuele route, waaraan een kwalitatief goed uitgewerkt uitstroomprofiel is gekoppeld. In de plannen van de school is de ontwikkeling van een Individueel Ontwikkelplan (IOP) dit schooljaar één van de speerpunten. Hierin worden alle relevante gegevens die de school over de leerling beschikbaar heeft geïntegreerd: de arbeidsproeven, stages, de algemene werk interesse test, IQ-test en het assessment. Ook zullen in het IOP de handelingsplannen geïntegreerd worden en zal er een relatie worden gelegd met het uitstroomportfolio van de leerling. De school ziet hierin tevens goede mogelijkheden om de betrokkenheid van de ouders te vergroten daar waar het gaat om de schoolontwikkeling van hun kind. De inspectie merkt op dat de school ernaar streeft om aan de afspraken die met het landelijk Werkverband Praktijkonderwijs zijn gemaakt (in 2012 moeten alle leerlingen een IOP Pagina 5 van 8

6 hebben), te kunnen voldoen. De inspectie benadrukt dat het niet zozeer om de kwantiteit gaat als wel om de kwaliteit van de IOP s. Veel zal immers ook afhangen van het feit of de problemen met het nieuwe leerlingvolgsysteem op korte termijn worden opgelost. Uit het gesprek met de nazorgcoördinator blijkt dat alle leerlingen tot een jaar na schoolverlaten in het nazorgtraject worden gevolgd. Ook via de avondschool kunnen uitgestroomde leerlingen nog een beroep doen op extra ondersteuning van de school. De school heeft aannemelijk gemaakt dat meer dan 75 procent van de oud-leerlingen na een jaar op dezelfde of soortgelijke arbeidsplek of scholingstraject functioneert. De inspectie is van mening dat het zorgvuldig monitoren van deze gegevens verbeterd kan worden. Kwaliteitszorg De inspectie constateert dat de school een duidelijke visie heeft op de inrichting en vormgeving van het onderwijs aan leerlingen op de praktijkschool. De gebrekkige huisvestingssituatie waarover al jaren wordt geklaagd bij het bevoegd gezag, belemmert de school in hoge mate om die ideeën vorm en inhoud te geven. Volgens de directie bestaat het risico dat het personeel op den duur minder gemotiveerd zal zijn omdat er nog geen perspectief is op verbetering van de huisvestingssituatie. Verder heeft de school te maken met concurrentie van een andere school voor praktijkonderwijs die sinds kort wel over nieuwbouw beschikt. Als deze situatie niet snel verandert verwacht de school te maken te krijgen met verder dalende leerlingenaantallen. Ondanks de aandacht die de afgelopen jaren is uitgegaan naar de verbetering van de huisvestingssituatie hebben de ontwikkeling binnen het proces van kwaliteitszorg niet stilgestaan. De Wissel maakt deel uit van het Stedelijk Lyceum, maar door de aard en eigenheid van de Wissel maakt deze locatie een eigen ontwikkeling door. Uit diverse documenten blijkt dat de school planmatig werkt aan haar verbeteractiviteiten waarbij de verschillende kernteams nauw zijn betrokken. In de managementletter, het locatieplan en de beleidsagenda is thematisch aangegeven waar de school dit schooljaar aan gaat werken. Binnen de kwaliteitszorg kan de school echter nog winst behalen op die onderdelen die betrekking hebben op het systematisch evalueren van de resultaten van het onderwijs en het onderwijs en leren. De school doet weliswaar mee aan de landelijke uitstroommonitor, maar heeft zelf geen concrete doelen ten aanzien van de uitstroomresultaten geformuleerd of een nadere analyse gemaakt van haar resultaten. Benchmarking met scholen uit dezelfde regio zou hierin aandacht kunnen krijgen. Ook kan de school hierbij de verblijfsduur van de leerlingen op school betrekken in relatie tot de (on)mogelijkheden die zij ervaart in het uitplaatsen van leerlingen op de (gesubsidieerde) arbeidsmarkt. Het is namelijk opvallend dat de school voor het huidige schooljaar voor relatief veel leerlingen een verlenging van de verblijfsduur heeft aangevraagd. In het evalueren van de opbrengsten zal de school hiervoor een goede verklaring moeten geven. Pagina 6 van 8

7 Positief is dat de school in 2008 in het kader van Stimulans enquêtes (ProZo) heeft uitgevoerd onder management en personeel, leerlingen, ouders en andere stakeholders. De uitkomsten hiervan zijn meegenomen in de ontwikkelagenda van de school. Naast deze enquêtes zijn echter geen andere zelfevaluaties aangetroffen waarmee de school de kwaliteit van het onderwijs en leren op een systematisch wijze en volgens een cyclisch proces evalueert. Zorg en begeleiding, inclusief leerlingvolgsysteem De school heeft alle leerlingen goed in beeld en kent de zorgbehoefte van individuele leerlingen. De zorg is laagdrempelig en de zorgstructuur sluit aan bij die van het Stedelijk Lyceum. Niettemin komt de inspectie - evenals in na bestudering van een aantal willekeurig gekozen leerlingendossiers tot het oordeel dat de zorg voor de leerlingen niet altijd op een planmatige wijze verloopt. Uit de steekproef blijkt dat evaluaties soms niet zijn ingevuld. Hierdoor is er geen sprake van een doorlopende zorglijn naar de volgende periode of een volgend leerjaar. De school kan hierdoor niet waarborgen dat de zorg op een planmatige manier verloopt. Informatie over de ontwikkeling van leerlingen, alsmede het hanteren van handelingsplannen zijn niet in een centraal leerlingvolgsysteem opgeslagen. Dit wordt veroorzaakt door problemen met automatisering. De informatie is nu verspreid over de verschillende geledingen van de school aanwezig. De school is momenteel bezig om alle gegevens uit de leerlingendossiers in het nieuwe leerlingvolgsysteem te verwerken. Pagina 7 van 8

8 3. TOEZICHTARRANGEMENT De Inspectie van het Onderwijs kent aan de Wissel het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en, eventueel, een onderzoek in het kader van het Onderwijsverslag of themaonderzoeken. Pagina 8 van 8