A4 Burgerveen-Leiden

Transcriptie

1 CSE: Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland Ontwerp-tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden Burgerveen Rijpwetp ^ loelofarendsveen Leiden Leiderdorp Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Zuid-Holland Bibliotheek WE BIJL.I

2 L

3 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit verbreding A4 Burgerveen-Leiden

4

5 Inhoud 1 Inleiding Doel en hoofdlijnen van het ontwerp-tracebeslu.it Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden Relatie met de Hogesnelheidslijn-Zuid Standpunt A4 7 2 Tracebeschrijving en infrastructurele maatregelen Uitgangspunten Tracering Dwarsprofiel Horizontaal trace Verticaal trace (hoogteligging) Bijkomende voorzieningen Verkeersinfrastructuur Waterhuishouding Kabels en leidingen 23 3 Maatregelen tegen geluidshinder Geluidshindersituatie en de procedure Uitgangspunten Sanering Bundeling met de HSL Geluidsafschermende maatregelen Hogere waarden voor de geluidsbelasting Aan de woonbestemming te onttrekken woningen Kruisende wegen 37 4 Inpassing en compensatie 39

6 4.1 Inleiding Kenmerken van het gebied Landschappelijke en stedelijke inpassing Ecologische inpassing Landbouwkundige inpassing Compensatie (SGR) 43 5 Overige maatregelen Beschermingsniveaus bouwfase Infrastructurele maatregelen tijdens bouw- en aanlegfase Bodem archeologie, en waterkwaliteit 51 6 Maatregelen t.a.v. woningen en overige bebouwing Te amoveren bebouwing Overige maatregelen 55 7 Besluitvormingsprocedure Besluitvorming tot en met Tracebesluit Besluitvorming na Tracebesluit 58

7 1 Inleiding 1.1 Doel en hoofdlijnen van het ontwerp-tracebesluit In het besluitvormingsproces voor Rijksweg 4, gedeelte Burgerveen-Leiden, vormt het ontwerp-tracebesluit (OTB) de schakel tussen de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden (Rijkswaterstaat directie Zuid-Holland, april 1997) en het uiteindelijke Tracebesluit. Het ontwerp-tracebesluit is de uitwerking van het door de minister van Verkeer en Waterstaat, in samenspraak met de minister van VROM, ingenomen standpunt over de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. De volledige tekst van het standpunt is opgenomen in bijlage 1. Het standpunt is tot stand gekomen op basis van de inspraakreacties en adviezen die zijn uitgebracht op de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. In hoofdlijnen luidt het standpunt als volgt: Ombouw bestaande A4, Burgerveen-Leiden, tot 2 x 3 strooks autosnelweg met ongelijkvloerse kruisingen; maximumsnelheid van 100 km/uur. Voor de wegverharding wordt uitgegaan van zeer open asfaltbeton. Met betrekking tot de hoogteligging: de A4 krijgt bij Nieuwe Wetering de huidige hoogteligging; de A4 ligt bij Hoogmade op maaiveld; bij Leiderdorp ligt de A4 in een korte bakconstructie (aquaduct Oude Rijn). Met betrekking tot de horizontale ligging: Tussen Burgerveen en Leiderdorp wordt de A4 aan de oostzijde verbreed; Vanaf Leiderdorp tot aan de N206 vindt de verbreding (overeenkomstig het MMA) aan de westzijde plaats. extra maatregelen uit het MMA (Meest Milieuvriendelijke Alternatief) ter compensatie en mitigatie voor zover zij binnen de tracekeuze vallen. Paragraaf 1.4 geeft een meer gedetailleerde beschrijving van het standpunt. Het ontwerp-tracebesluit (OTB) bestaat uit een aantal trac^kaarten met bijbehorende toelichting. Het OTB beschrijft het technisch ontwerp en geeft het hierbij behorende ruimtebeslag aan. Tevens worden de voorziene maatregelen, die gericht zijn op een goede inpassing van de weg, maatregelen met betrekking tot geluidshinder, waterhuishouding, ecologie en verkeersveiligheid toegelicht. Bij het opstellen van het ontwerp-tracebesluit zijn de inspraakreacties op de Trajectnota/MER betrokken. Bijlage 2 geeft een overzicht en samenvatting van alle inspraakreacties op de Trajectnota/MER (inclusief de antwoorden daarop) en in bijlage 3 worden de adviezen van de Commissie m.e.r., het OVI en van de provincies, gemeenten en waterschappen weergegeven. 1.2 Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden De A4 vormt een belangrijke wegverbinding tussen Amsterdam, Leiden en Den Haag. Samen met de A13 is de A4 de belangrijkste wegverbinding tussen de twee belangrijke economische centra Amsterdam en Rotterdam. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

8 Het noordelijke deel van de A4, tussen Badhoevedorp en Burgerveen in de Haarlemmermeer, bestaat uit 2x4 rijstroken. Het zuidelijke deel van Leiden naar Den Haag wordt momenteel verbreed tot 2x3 rijstroken. Het middelste deel, tussen Burgerveen en Leiden, is het minst druk en bestaat uit 2x2 rijstroken. Uit eerdere studies is gebleken dat zich op en rond het gedeelte tussen Burgerveen en Leiden problemen voordoen op het gebied van de bereikbaarheid en de leefbaarheid. De minister van Verkeer en Waterstaat publiceerde in 1994 een Startnotitie (begin van de Tracewet- en de m.e.r.-procedure) waarin deze problemen nader werden beschreven. Bovendien gaf de startnotitie een overzicht van de te onderzoeken oplossingsrichtingen en de aspecten waarop deze worden beoordeeld. De Trajectnota/MER bevat de resultaten van het onderzoek naar de mogelijkheden om dit deel van de A4 zodanig aan te passen dat deze kan functioneren als volwaardige achterlandverbinding in het landelijk hoofdwegennet. Een aantal alternatieven is uitgewerkt, te weten een Nul-alternatief (geen maatregelen), een Combinatie-alternatief (geen verbreding, extra openbaar vervoer, flankerende en doorstromingsmaatregelen), een Verbredings-alternatief (met varianten in hoogteligging en verbredingsrichting) en een Meest Milieuvriendelijk Alternatief (MMA). In de Trajectnota/MER is een overzicht gegeven van de effecten die optreden bij de verschillende alternatieven op het verkeer, het ruimtegebruik, de economie, het milieu en de veiligheid voor de A4 en de aansluitende wegen in een groot gebied rond de A4, het zogenaamde studiegebied. Op basis van het standpunt van de minister is het verbredingsalternatief uit de Trajectnota/MER uitgewerkt. Dit ontwerp wordt beschreven in OTB en Nota van Toelichting. Ten opzichte van het ontwerp uit de Trajectnota/MER zijn optimalisaties aangebracht in de aansluitingen Roelofarendsveen en Hoogmade (met name bij de Bospolder). De verzorgingsplaatsen zijn beide geconcentreerd in de Bospolder in de aansluiting Hoogmade. De geplande verzorgingsplaats in de Munnikenpolder komt hierdoor te vervallen. 1.3 Relatie met de Hogesnelheidslijn-Zuid Bij de standpuntbepaling en tracekeuze voor de verbreding van de A4 is de relatie met de aanleg van de Hogesnelheidslijn-Zuid van belang. De tracekeuze voor de HSL is uitgangspunt geweest voor de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. De traces van de A4 en de HSL worden tussen Ringvaart en Leiderdorp gebundeld. Het HSL-trac6 wordt vanaf het aquaduct onder de Ringvaart in zuidelijke richting gebundeld met de huidige A4. In de gebundelde situatie ligt de HSL aan de westzijde. Ter hoogte van Rijpwetering wijkt het HSL-trace af van de A4 om bij Hoogmade de A4 bovenlangs te kruisen. Vervolgens buigt het HSL-trace af in oostelijke richting en gaat via een open tunnelbak en een gegraven tunneldeel over in de boortunnel. Voor de inhoud van de Trajectnota/MER is de besluitvorming over de HSL uitgangspunt geweest en was de procedure voor de A4 volgend. Beide OTB's zijn integraal in onderlinge afstemming ontwikkeld. Geluidsmaatregelen, inpassingsplan en compensatieontwerp zijn voor A4 en HSL-Zuid integraal uitgewerkt in hun onderlinge samenhang. In verband met de Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

9 integrale planvoorbereiding liggen het ontwerp-tracebesluit van de HSL en het ontwerp- Tracebesluit van de A4 vrijwel gelijktijdig ter inzage. 1.4 Standpunt A4 De Trajectnota/MER Rijksweg 4 Burgerveen-Leiden heeft van 16 april tot en met 11 juni ter inzage gelegen ten behoeve van de inspraak. Er zijn in totaal 29 schriftelijke inspraakreacties ingezonden. Er zijn hoorzittingen gehouden in de gemeentes Alkemade (20 mei 1997) en Leiderdorp (22 mei 1997). De schriftelijke en mondelinge inspraakreacties worden in bijlage 2 samengevat weergegeven. De Commissie m.e.r. heeft op 9 juli positief geadviseerd over de bruikbaarheid van de Trajectnota/MER in de verdere besluitvorming. Tot slot is het rapport van bevindingen van het Overlegorgaan Verkeersinfrastructuur (OVI) gepubliceerd en zijn adviezen provincies, gemeenten en waterschappen uitgebracht (zie bijlage 3 voor de afgegeven adviezen). Op 23 September 1997 heeft de minister van Verkeer en Waterstaat, in samenspraak met de minister van VROM, het standpunt aangaande de wegverbreding Rijksweg 4 Burgerveen- Leiden bekend gemaakt. Voor de integrale tekst van het standpunt wordt verwezen naar bijlage 1. Onderstaand wordt een aantal elementen uit het standpunt uitgelicht die van belang zijn voor de verdere planuitwerking in het ontwerp-tracebesluit. De passages uit het standpunt zijn cursief weergegeven. Autosnelweg 2x3 alternatief "de conclusie dat het verbredingsalternatief, aangevuld met maatregelen uit het meest milieuvriendelijke alternatief, de voorkeur verdient. Dit leidt tot een verbreding tot 2 x 3 rijstroken". In de overwegingen wordt verder gesteld: "Bij een verbreding tot 2 x 3 rijstroken, aangevuld met enkele verkeersbeheersingsmaatregelen, ontstaat er in 2010 een situatie waarin de congestienorm van 2% vrijwel gehaald wordt en kan er een verbetering ten opzichte van de huidige situatie op het gebied van het leefmilieu worden bereikt. (..) Het ontwerp voor de verbreding tot 2 x 3 rijstroken is, vooral vanwege de vele in het traject voorkomende kunstwerken, zodanig dat in de toekomst een uitbreiding tot maximaal 4x2 rijstroken mogelijk is. " Het OTB voorziet in een planuitwerking van het alternatief autosnelweg 2x3 rijstroken. In de tracebeschrijving (hoofdstuk 2) wordt een gedetailleerde omschrijving gegeven van de uitwerking van dit alternatief. Horizontale ligging "Ten aanzien van de varianten in horizontale ligging kom ik tot een keuze voor het verbredingsalternatief hetgeen over vrijwel de gehele lengte een oostelijke verbreding inhoudt behoudens ter hoogte van Leiderdorp waar de verbreding overeenkomstig het MMA aan de westkant zal plaatsvinden." Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

10 Het OTB voorziet in een oostelijke verbreding over het hele trace behalve ter hoogte van Leiderdorp, waar de verbreding aan de westkant plaats zal vinden. In paragraaf wordt dit nader uitgewerkt. Hoogteligging bij Nieuwe Wetering "Gelet op (..j de beperkte voordelen van een ligging op maaiveld, de daarmee gepaard gaande meerkosten van 20 miljoen en het gegeven dat het huidige weglichaam ook al op een dijklichaam ligt, acht ik de extra investering niet verantwoord en kies ik voor een nieuw weglichaam naast het bestaande weglichaam." Het OTB voorziet bij Nieuwe Wetering in de huidige hoogteligging. In paragraaf wordt dit nader uitgewerkt. Hoogteligging Hoogmade "Bij de besluitvorming over de HSL-Zuid is de kruising met de A4 bij Hoogmade een belangrijk punt van aandacht geweest waarbij uiteindelijk is gekozen voor een hoge kruising van de A4 in de vorm van een zogenaamde pergola-constructie (..) Tijdens de tweede kamer behandeling (van de HSL) is toegezegd dat in geval van een bij de aanbesteding optredend voordeel de verbetering van deze situatie de hoogste prioriteit heeft. In de Trajectnota A4 is een dergelijke verbetering reeds onderzocht in de vorm van een verdiepte ligging van de A4 met de HSL-Zuid er op maaiveld overheen. (..) meerkosten zijn nog steeds van dien aard dat er (..) geen aanleiding is om de gekozen kruisingsvariant, waarbij de weg op maaiveld wordt uitgevoerd, te wijzigen. (..) Uiteraard laat dit mijn toezegging inzake de aanwending van een eventueel aanbestedingsvoordeel onverlet." "Overigens wijst de provincie Zuid-Holland er in haar advies op dat er bij een verdiepte ligging van de A4 problemen ontstaan om met behulp van faunapassages een ecologische structuur te realiseren." Het OTB voorziet in een kruising met de HSL waarbij de weg op maaiveld wordt uitgevoerd. De HSL kruist de A4 bovenlangs. In paragraaf wordt dit nader uitgewerkt. Hoogteligging Leiderdorp "Mijn vertrekpunt is dat alle varianten voldoen aan de gestelde eisen en normen en dankzij de keuze voor een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur ook in meer of mindere mate tot een verbetering van de huidige situatie voor de inwoners van Leiderdorp leiden. * "Hoewel de brug als zodanig al acceptabel is, heb ik bezien of en welke verbeteringen mogelijk zijn (..) De genoemde nadelen kunnen voor een belangrijk deel worden ondervangen met een keuze voor een van de bakconstructies. (..) De korte bak is ten opzichte van de brug 70 miljoen duurder, de lange bak 170 miljoen en met kap zelfs 220 miljoen duurder. Ik constateer dan dat een belangrijke verbetering op het visuele vlak en het herstel van de relaties in Leiderdorp aismede een verbetering van de leefbaarheid in elk geval te bereiken zijn tegen meerkosten van 70 miljoen gulden. Juist omdat ik (..) ook de aanpak van het leefbaarheidsprob/eem in dit gebied van groot belang acht ben ik van mening dat in dit geval de meerkosten van enige tientallen miljoenen guldens een verantwoorde uitgave zijn.' Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

11 "De korte bak voidoet derhalve niet alleen al aan de normen van de Wet Geluidhinder maar betekent een verbetering ten opzichte van de huidige situatie (..) Ook ten aanzien van het aspect inpassing moet ik constateren dat met een korte bak al een deel van de barrierewerking wordt opgeheven (..)". "Ik concludeer dat een lange bak met kap voordelen heeft boven een korte bak. Deze voordelen betreffen een geringe extra vermindering van de barrierewerking en de visuele hinder aismede een forse verbetering van de geluidshindersituatie (..) Het streven is er echter al op gericht om (..) geen gebruik te maken van de wettelijke ontheffingsmogelijkheden en te blijven binnen de voorkeurswaarden van de Wet Geluidhinder. Om die reden acht ik de voordelen niet zodanig dat zij een extra investering van nog eens 150 miljoen gulden verantwoord maken." In het OTB wordt bij Leiderdorp voorzien in een aquaductpassage onder de Oude Rijn met een korte bakconstructie voor de A4. In paragraaf wordt dit nader uitgewerkt. Verkeersbeheersingsmaatregelen "Bij een verbreding tot 2 x 3 rijstroken, aangevuld met enkele verkeersbeheersingsmaatregelen, ontstaat er in 2010 een situatie waarin de congestienorm van 2% vrijwel gehaald wordt en kan een verbetering ten opzichte van de huidige situatie op het gebied van het leef milieu worden bereikt". Bedoeld zijn de aanvullende maatregelen bij het verbredingsalternatief uit de Trajectnota/MER. In het OTB worden deze verkeersmaatregelen nader uitgewerkt in hoofdstuk 2.3. Additionele mitigerende maatregelen "Dit leidt tot (..) en extra maatregelen uit het MMA ter compensate en mitigatie" In hoofdstuk 3 (Geluid) en 4 (Inpassing en compensatie) worden de compenserende en mitigerende maatregelen behandeld. Ten behoeve van het realiseren van een goede geluidshindersituatie wordt een maximumsnelheid van 100 km/u op dit wegvak ingesteld. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

12 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

13 Nota van Toelichting Ontwerp-TracSbesluit A4 Burgerveen-Leiden 2 Tracebeschrijving en infrastructurele maatregelen 2.1 Uitgangspunten Voor het ontwerp zijn verkeersprognoses voor 2010 (conform Trajectnota/MER) voor wegvakken en kruispunten gebruikt. Voor de verbreding tot 2x3 rijstroken wordt uitgegaan van de Richtlijnen voor het Ontwerpen van Autosnelwegen (ROA). Bij het ontwerp van het onderliggende wegennet zijn de Richtlijnen voor het Ontwerpen van Niet Autosnelwegen (RONA) toegepast. Daarnaast is rekening gehouden met de duurzaamheid (duurzaam ontwerp) en veiligheid (duurzaam veilig) van het ontwerp. 2.2 Tracering Het verbredingsalternatief voorziet in de ombouw van de huidige autosnelweg met 2x2 rijstroken naar 2x3 rijstroken. Om met name grondmechanische, uitvoerings- en onderhoudstechnische redenen is er niet voor gekozen aan beide zijden van de weg een extra strook aan te leggen. De verbreding wordt zoveel mogelijk aan e6n zijde van de bestaande weg uitgevoerd Dwarsprofiel Het dwarsprofiel van de A4 bestaat uit twee gescheiden rijbanen met elk drie rijstroken (totale verhardingsbreedte per rijbaan: 14,75 m). De middenberm heeft een breedte van 22,20 m en de zijberm in ophoging van maximaal 5,95 m. De brede middenberm is primair een gevolg van de benodigde fasering bij aanleg, de weinig draagkrachtige bodemgesteldheid en de vereiste veiligheid bij werkzaamheden voor aanleg en onderhoud. Het dwarsprofiel is breder dan voor een 2x3 strooks autosnelweg nodig is. Op deze grotere breedte is eventueel in de toekomst, na een nieuwe Trajectnota/m.e.r.-procedure, een profiel van 4x2 rijstroken inpasbaar. Kunstwerken Bij het ontwerpen van de kunstwerken en de aansluitingen zijn de ROA en RONA toegepast. In de uitvoeringssituatie wordt gewerkt met een zogenaamde 4-0 fasering. Dit houdt in dat in eerste instantie naast het bestaande baanlichaam een nieuw baanlichaam met kunstwerken (bruggen of viaducten) wordt aangelegd met 2x2 rijstroken, vluchtstroken en bergingsruimte. Daarna wordt de rijbaan met de daarin liggende kunstwerken van het bestaande baanlichaam op de uiteindelijke breedte met 3 rijstroken (inclusief vluchtstroken e.d.) voor de noord-zuid rijbaan gebracht. Tenslotte wordt de nieuwe zuid-noord rijbaan gereconstrueerd tot de uiteindelijke rijbaanbreedte met 3 rijstroken (inclusief. vluchtstroken e.d.). De kunstwerken (viaducten en bruggen) in de nieuwe rijbaan hebben een breedte van 29 m in verband met de benodigde ruimte in de tussenfase. De kunstwerken in de bestaande baan worden afhankelijk van de constructieve aanpassingsmogelijkheden gereconstrueerd of zo nodig vervangen. Nieuwe kunstwerken in de bestaande baan krijgen een breedte van 22 m. Voor een eventuele toekomstige uitbreiding naar 4 rijstroken (per richting) is aan de middenbermzijde extra

14 ruimte gereserveerd. Bij de grote kunstwerken - zoals de aquaducten en de kruising A4/HSL - is in de constructiebreedte al met deze extra ruimte rekening gehouden Horizontaal trace De nieuw aan te leggen verbreding ligt in het noorden van het trace aan de oostzijde van de bestaande A4. In Leiderdorp wordt tussen de Simon Smitweg (jachthaven) en de Ericalaan/Mauritssingel de overgang gemaakt van de oostelijke naar de westelijke verbreding. Vanaf Leiderdorp tot de N206 ligt de verbreding aan de westzijde. Ter plaatse van knooppunten en aansluitingen is een extra ruimtebeslag nodig voor de aanpassing van kunstwerken en kruisende infrastructuur. Hieronder volgt een toelichting per wegvak. Figuur 1. Ligging A4 tussen Burgerveen - Leiden Wegvak Burgerveen - Ringvaart Verbreding van het traject Burgerveen - Ringvaart vindt plaats aan de oostzijde. Tussen knooppunt Burgerveen en de Lisserweg wordt de overgang van het huidige dwarsprofiel aldaar naar het nieuwe verbrede profiel gemaakt. Het huidige viaduct over de A4 (in de A44) kan geen 2x3 rijstroken overspannen en moet daarom worden gesloopt. Voor de bouw van een Nota van Toelichting Ontwerp-Trac besluit A4 Burgerveen-Leiden

15 nieuw kunstwerk (aan de noordzijde van het bestaande viaduct) moet de zuidoostelijke rijbaan van de A44 naar het noordwesten worden verlegd. Wegvak aansluiting kruising Ringvaart - aansluiting Hoogmade Voor dit traject is de Hogesnelheidslijn bepalend voor de verbredingsrichting van de A4. Ter hoogte van Nieuwe Wetering is de HSL strak aan de westzijde van de huidige A4 getraceerd. Daarom wordt de A4 op dit wegvak aan de oostzijde verbreed. Hiermee blijft de infrastructuurbundel van A4 en HSL op zo groot mogelijke afstand van de woonbebouwing van Nieuwe Wetering. Als gevolg van de aanleg van de HSL wordt de N445 naar het westen verlegd. Er komt een nieuwe, volledige aansluiting bij Roelofarendsveen. De nieuw ontworpen aansluiting van de N446 ter hoogte van Leiderdorp neemt zowel aan de west- als oostzijde van de huidige A4 meer ruimte in beslag. Wegvak aansluiting Hoogmade - spoorlijn Leiden/Alphen aan den Rijn Ten noorden van de jachthaven - ter hoogte van het Rijnland Ziekenhuis - wordt de A4 aan de oostzijde verbreed. Tussen de Simon Smitweg (jachthaven) en de Ericalaan/Mauritssingel wordt de overgang van een oostelijke naar een westelijke verbreding gemaakt. Het weggedeelte vanaf de Ericalaan/Mauritssingel (Leiderdorp) tot de spoorlijn Leiden/Alphen aan den Rijn wordt aan de westzijde verbreed. Wegvak spoorlijn Leiden/Alphen aan den Rijn - Zoeterwoude Tussen de spoorlijn Leiden-Alphen aan den Rijn en Zoeterwoude wordt de snelweg aan de westzijde verbreed. Voor dit wegvak is gekozen voor een hoofd- en parallelbanenstelsel, zodat de hier op korte afstand van elkaar gelegen aansluitingen van N11 en N206 met de daarbij behorende invoeg-, uitvoeg-, en weefbewegingen het doorgaand verkeer op de hoofdrijbaan niet verstoren. Ook is dan een goede bewegwijzering mogelijk. De tracekaarten 1 tot en met 24 geven een totaaloverzicht van het trace op schaal 1:2500. Op deze kaarten is de begrenzing van de benodigde ruimte aangegeven, noodzakelijk voor het realiseren van de verbreding van de autosnelweg tot 2x3 rijstroken. Er is op deze kaarten een drietal functies opgenomen: Zone A4 ruimte noodzakelijk voor de autosnelweg met 2x3 rijstroken, inclusief midden- en zijbermen, invoeg- en uitvoegstroken en weefvakken, geluidsafschermende maatregelen, bermsloten en overige bijkomende werken; tevens ruimte voor noodzakelijke aanpassingen van de kruisende infrastructuur; bouwzone de (tijdelijke) ruimte noodzakelijk voor de bouw van de A4 en de noodzakelijke aanpassingen van de kruisende infrastructuur; inpassingszone ruimte noodzakelijk voor het realiseren van het bij het trace behorende plan voor landschappelijke inpassing Op de tracekaarten is over een gedeelte van het trace de geplande uitvoering van de HSL aangegeven. Het opnemen hiervan op de kaarten heeft tot doel - terwille van de duidelijkheid - beide projecten in hun onderlinge samenhang te tonen. Deze HSL-aanduidingen maken echter formeel geen onderdeel uit van het ontwerp-tracebesluit verbreding A4. De aanleg van de HSL doorloopt een besluitvormingstraject dat formeel los staat van de procedure van het Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

16 ontwerp-tracebesluit verbreding A4. Beide procedures worden - gezien de samenhang tussen beide projecten - wel zoveel mogelijk gelijkgeschakeld in de tijd Verticaal trace (hoogteligging) De A4 ligt voornamelijk op maaiveld. Uitzonderingen hierop zijn de kruising over de Lisserweg (Haarlemmermeer), de nieuwe aansluiting Roelofarendsveen, de passage over Rijpwetering, de kruising over de Boskade/Zuidzijdervaart, de Dwarswatering, de Munnikenwetering, de Ericalaan/Mauritssingel (Leiderdorp) en over de spoorlijn Leiden-Alphen aan den Rijn, Rijksweg 11 en Vrouwenvaart, waar de A4 hoger ligt. Voor de verbreding wordt zoveel mogelijk de huidige hoogteligging aangehouden. Bij Nieuwe Wetering wordt de huidige hoogteligging van de A4 gehandhaafd. Het hooggelegen gedeelte bij de nieuwe aansluiting Roelofarendsveen (2,5 m boven maaiveld) ligt 300 m zuidelijker dan de huidige aansluiting. Bij Hoogmade ligt de A4 op maaiveld, dit is ca. 1 m lager dan de huidige hoogteligging van de A4. Bij Leiderdorp en bij Leiden/Zoeterwoude wordt de hooggelegen kruising van de Oude Rijn vervangen door een verdiept gelegen kruising via een aquaduct met een korte bak voor de A4. Tijdens de uitwerking van het standpunt van de minister tot ontwerp-tracebesluit, heeft het gemeentebestuur van Leiderdorp wensen geuit ten aanzien van een andere verticale ligging van het trad tussen de Munnikenwetering (Leiderdorp) en de Oude Rijn (de korte-bakconstructie) ten opzichte van het traci zoals vermeld in de besluittekst van het OTB en op de kaarten. Naar aanleiding daarvan wordt de mogelijkheid tot optimalisatie van het lengteprofiel van de A4 bezien. In het kader van deze optimalisatie is van de zijde van Leiderdorp op voorhand geen belemmering gelegd voor een aanpassing van de hoogteligging van de kruising van de A4 met Ericalaan. Het voorstel houdt in het wegprofiel van de A4 tijdens de daling onder de Oude Rijn iets lager dan (maximaal 1,5 meter) het op de kaarten aangeduide trace" te situeren. Het diepste punt van het trac6 in het aquaduct verschuift in dit voorstel tot onder de Oude Rijn (3 meter hoger en 100 meter noordelijker dan op de kaarten staat aangegeven). Hierdoor komt het wegprofiel aan de zuidzijde van de kort-bak-constructie (maximaal) 160 meter eerder dan vermeld op de kaarten weer op maaiveldniveau uit. De hoogteligging in dit laatste weggedeelte zal maximaal 6 meter verschillen ten opzichte van op de kaarten vermelde hoogteligging. De bestuurlijke, technische en financiele consequenties van deze andere hoogteligging zijn nog niet volledig uitgewerkt in kaart gebracht. Onder andere moet nog worden bezien hoe de hierdoor noodzakelijke verlaging van de Ericalaan zou kunnen worden uitgevoerd en hoe de verkeerssituatie in de Resedastraat aangepast zou kunnen worden. Daarnaast betreft het voorstel niet alleen de situatie in de gemeente Leiderdorp, maar ook de situatie in de gemeenten Leiden en Zoeterwoude. De mogelijkheid tot het invullen van marges ten opzichte van het op de kaarten uitgewerkte trace" wordt echter opengehouden. Immers, gestreefd wordt naar een optimale ligging van het gekozen trace" ten opzichte van de omgeving en de daarin voorgestane ontwikkelingen, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met belangen en wensen van alle betrokken partijen. Hierbij gelden de volgende randvoorwaarden: een andere verticale ligging mag niet leiden tot een verhoogde geluidsbelasting van betrokken woningen. Met het oog hierop zal een andere verticale ligging mogelijk leiden tot een 1 a 2 meter hoger geluidsscherm ten zuiden van de Oude Rijn; Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

17 een wijziging van de verticale ligging mag geen negatieve invloed(en) hebben op andere in de Trajectnota beschreven effecten van het gekozen trad; in beginsel zal slechts van de hierboven aangegeven marges gebruik gemaakt worden, indien de betrokken partijen (waaronder de ministers) hierover bestuurlijke overeenstemming bereiken; de termijn waarbinnen bestuurlijke overeenstemming kan worden bereikt hierover, is gelijk aan de periode die Provinciale Staten en de gemeenteraden hebben om hun oordeel over het OTB te geven (12 weken; art. 13 Tradwet). Op de overzichtskaarten (in de bundel tracekaarten) is het lengteprofiel aangegeven Bijkomende voorzieningen Locatie verzorgingsplaatsen In het tracegebied van de wegverbreding liggen 2 verzorgingsplaatsen (benzineverkooppunt met parkeerplaatsen en daartoe benodigde op- en afritten) bij Zoeterwoude (westzijde A4) en in de Munnikenpolder (oostzijde A4). Deze verzorgingsplaatsen worden vervangen. Geconcentreerd binnen de aansluiting Hoogmade worden aan de oost- en westzijde van de A4 nieuwe verzorgingsplaatsen gerealiseerd. De oude verzorgingsplaatsen komen te vervallen. 2.3 Verkeersinfrastructuur Het te verbreden gedeelte van de rijksweg heeft een lengte van circa 20 kilometer en loopt van de Vennepperweg (ten noorden van knooppunt Burgerveen: knoop A4 met A44 en aansluiting N207) tot iets ten zuiden van de aansluiting Leiden/Zoeterwoude (N206). De wegen, die de rijksweg kruisen, wijzigen in principe niet. Uitzonderingen hierop vormen de aansluiting van de N445 (Roelofarendsveen) en de kruising en aansluiting van de N446 (Leiderdorp/Hoogmade). Aansluitingen en kruisende (water)verbindingen In tabel is een overzicht gegeven van de bestaande en aan te leggen kunstwerken. De aangegeven maten voor hoogte en breedte van de doorgang hebben betrekking op de infrastructuur die de A4 kruist. De aangegeven breedte is de totale breedte van de doorgang, haaks op de as van de kruisende verbinding gemeten. Tabel 2.3.1: Kunstwerken en aansluitingen A4-km Locatie Nieuwe situatie Doorgang hoogte (m) Doorgang breedte (m) 19,0 Knooppunt Burgerveen (A4, A44, N207) Nieuw kunstwerk in de A44 over de A4 voor intakking A44 op de A4 n.v.t. 16,5 19,3 - Natte duiker met faunapassage 1,1 2,1 20,0 Lisserweg: wegviaduct Nieuw viaduct over Lisserweg, waarbij ruimte gereserveerd is t.b.v. door derden aan te leggen fietspad. Het bestaande viaduct wordt gesloopt. 4,25 10,25 20,0 Lissertocht Verlenging bestaande duiker voor de 0,55 2,00 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

18 A4-km Locatie Nieuwe situatie Doorgang Lissertocht onder verbrede A4 hoogte (m) Doorgang breedte (m) 20,6 Landbouwtunne! ten zuiden Lisserweg Verlenging tunnel ten zuiden Lisserweg (A4-km 20,6); tunnel bij A4-km (20,9) wordt gesloopt. Bereikbaarheid d.m.v. landbouwweg aan oostzijde nieuwe baan. 3,85 5,00 20,8 - Natte duiker met faunapassage 1,1 2,1 21,3 Huigsloterdijk: viaduct Wegviaduct in Huigsloterdijk over open bak (A4). 21,4 Ringvaart: aquaduct**** Ringvaart: nieuw aquaduct t.b.v. nieuwe baan A4 aan oostzijde (los van bestaand aquaduct)****. n.v.t. 8,00 n.v.t. minimaal 30, maximaal 40 Bestaand aquaduct wordt omgebouwd n.v.t. 2x15 (huidige middenpijler verdwijnt). 21,4 Molendijk: viaduct Viaduct (fiets- en voetpad) in Molendijk over open bak (A4) n.v.t. 7,50 23,1 Westeinde-Voorweg: wegviaduct over fiets- en voetpad 23,4 Roelofarendsveen: aansluiting N445 Wegviaduct over fiets- en voetpad Westeinde-Voorweg. De verbinding, die tevens een ecologische functie heeft, wordt ook onder de HSL doorgeleid. De huidige onderdoorgangen in de Van Alkemadelaan en Westeinde worden gesloopt. Viaducten A4 over N445; noord-zuid en zuid-noord aansluiting van N445 op A4 middels viaducten. Duiker en huidige tunnel komen te vervallen. 2,50 5,75 4,60 20,00 23,7 - Droge faunapassage 0,6 1,2 24,7 - Droge faunapassage 0,6 1,2 25,5 - Natte duiker met peilscheiding 1,1 2,1 25,9 Rijpwetering: wegviaduct Nieuw viaduct over 35,0 over wetering en weg Zuidweg Rijpwetering, landbouwweg en faunapassage 4,35 4,30 Bestaand viaduct wordt mogelijk gesloopt, afhankelijk van constructieve aanpassingsmogelijkheden. 26,7 Noord-Aa: wegviaduct en Wegviaduct over Noord-Aa; tunnel Blauwe Molenweg nieuwe open waterverbinding op polderpeilniveau; peil wordt op niveau gehouden door nieuw gemaal aan de zuid-oostzijde van de rijksweg; verbinding krijgt tevens ecologische functie. 1,30 9,00 (nieuwe tunnel voor landbouwverkeer (3,65) ( 5,00) en langzaam verkeer, km 26,7)*. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

19 A4-km Locatie Nieuwe situatie Doorgang Doorgang hoogte (m) breedte (m) Bestaande langzaamverkeertunnel in de Blauwe Molenweg (km 26,9) vervalt. Westzijde Noord-Aa Brug t.b.v. weg westzijde HSL over nieuwe n.v.t. 5,00 polderwaterverbinding 27,3 Passage HSL HSL wordt met pergola-constructie over de n.v.t. n.v.t. A4 geleid. 28,2 Hoogmadesche Watering Duiker met peilscheiding t.b.v. 1,60 3,60 Hoogmadesche Watering (tevens ecologische functie); watering wordt 60 m. naar zuiden verlegd. 28,5 Zuidzijdervaart: viaduct over Oude viaduct wordt gesloopt; er komt een Boskade* en Zuidzijdervaart nieuw viaduct (t.b.v. hoofdbaan A4 en afrit (21,00)* in zuidelijke richting) over: 23,00 Boskade (verbreed profiel aan (2,70)* noordzijde) * 4,20 Zuidzijdervaart (incl. natuurvriendelijke 3,00 oevers) 29,3 N446: viaduct en N446 wordt (incl. fietspad) met nieuw n.v.t. 24,80 verzorgingsplaatsen viaduct over A4 en HSL heengeleid. Oude viaduct wordt gesloopt. Toe- en afritten: westzijde aansluitend op hooggelegen rotonde in aardebaan. oostzijde aansluitend op hooggelegen rotonde boven open tunnelbak HSL. 2 nieuwe tunnels t.b.v. lokaal verkeer, nl.: onder de N446 in de verbindingsweg 4,00 5,00 tussen de Persant Snoepweg en de Zuidzijderweg (westzijde westelijke rotonde) fietstunnel onder de Persant Snoepweg 2,50 7,00 (zuidzijde westelijke rotonde) Ruimtereservering t.b.v. verzorgingsplaats aan oost- en westzijde. Kruispunten oosten westzijde en bestaande fietstunnel in Persant Snoepweg worden gesloopt. 29,8 Dwarswatering: viaduct Nieuw wegviaduct over Dwarswatering 71,00 over wetering * * * (tevens ecologische verbindingsfunctie). (1,50)*** inclusief ruimtereservering voor fietspad en 2,50 polderwaterverbinding***. Het oude viaduct wordt gesloopt. 31,0 Munnikenwetering: Wegviaduct over 15,60 viaduct*** * Munnikenwetering (met droge stroken 3,20 t.b.v. faunapassage) en * fiets- en voetpad (vrijliggend) aan de 3,45 zuidzijde.* **. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

20 A4-km Locatie Nieuwe situatie Doorgang Bestaand viaduct wordt gesloopt. hoogte (m) Doorgang breedte (m) 31,1 Jachthaven Nieuwe damwand langs jachthaven. Nieuwe damwand fungeert als oever van waaruit talud oploopt naar A4. n.v.t. n.v.t. 31,5 Ericalaan/Mauritssingel: viaduct** Nieuw wegviaduct A4 over Ericalaan. Huidige profiel en bestaande doorrijhoogte Ericalaan worden gehandhaafd** 3,80 19,00 31,9 Hoofdstraat: viaduct Viaduct Hoofdstraat (maaiveldniveau) over open tunnelbak A4. 32,0 Oude Rijn: fietsbrug Nieuwe beweegbare fietsbrug over Oude Rijn, ten oosten van de A4 32,0 Oude Rijn: aquaduct Aquaduct met open bak. Bestaande brug over de Oude Rijn wordt gesloopt. n.v.t. 12,00 2,50 (in 4,90 gesloten (fietsbrug) stand) n.v.t. 25,00 32,1 Hoge Rijndijk: viaduct Viaduct over open tunnelbak. n.v.t. 20,00 33,2 Spoorlijn Leiden-Alphen aan den Rijn/v.d. Madeweg: viaduct 33,4 N11: wegviaduct van A4 over N11, naast bestaand viaduct over N11. 34,5 Vrouwenvaart: wegviaduct over Vrouwenvaart Bestaand viaduct A4 wordt aangepast. Nieuw viaduct in A4 (voor westelijke verbreding) over spoorlijn en fietspad. Kunstwerk in V.d. Madeweg wordt ca. 25 m. naar westen verschoven. Breedte wordt gehandhaafd. Bestaande viaducten worden aangepast. Voor de westelijke hoofdbaan en parallelweg worden nieuwe viaducten gebouwd. Bestaande doorrijhoogte wordt gehandhaafd Viaduct wordt verbreed en aangepast aan toekomstige situatie. 5,75 5,75 23,00 huidig 4,60 35,00 1,70 11,30 34,8 Europaweg (N206): viaduct Bestaand viaduct over A4 blijft gehandhaafd. Westzijde: rotonde vervangt kruispunt. Nieuwe op- en afritten sluiten hierop aan. n.v.t. n.v.t. 35,4 Papemeer Damwand oostzijde A4 wordt vernieuwd n.v.t. n.v.t. 35,8 Hofweg Bestaande fietstunnel wordt aangepast huidig huidig *: De tunnel voor landbouw- en fietsverkeer bij de Noord-Aa kan in overleg met betrokkenen komen te vervallen ten gunste van een grotere doorrijhoogte bij de Zuidzijdervaart (4,20). Aan de noordzijde wordt de Boskade in dat geval verdiept onder de viaducten heengeleid (helling: 7% over circa 30 m). Als een tunnel nabij de Noord Aa noodzakelijk blijft, wordt de bestaande doorrijhoogte bij de Zuidzijdervaart (2,70 m) gehandhaafd. **: Bij een eventuele optimalisatie van de ligging van de korte bak aan weerszijden van de Oude Rijn wordt de Ericalaan mogelijk verdiept onder een nieuw, lager liggend viaduct voor de A4 doorgeleid. * * *: De verbeterde fietsverkeersverbinding langs de Munnikenwetering en het ten behoeve van een fietsverbinding verbrede viaduct over de Dwarswatering kunnen in overleg met de Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 1

21 gemeente in overleg met de gemeente vervangen worden door viaducten over deze waterlopen en een enkele afzonderlijke langzaamverkeersverbinding in het verlengde van de Simon Smitweg (Leiderdorp). ****: In overleg met het Hoogheemraadschap Rijnland en Waterschap De Oude Rijnstromen zal nader worden uitgewerkt welke voorzieningen nodig zijn om, met name tijdens de aanleg van de aquaducten, de veiligheid te waarborgen. Knooppunt Burgerveen Het huidige viaduct over de A4 (in de A44) kan geen 2x3 rijstroken overspannen en moet daarom worden gesloopt. Voor de bouw van een nieuwe kunstwerk aan de noordzijde van het bestaande viaduct moet de zuidoostelijke rijbaan van de A44 naar het noordwesten worden verlegd. Het viaduct leidt de A44 (vanuit de westzijde gezien) over de A4 heen om naar het noorden afbuigend, op maaiveldniveau aan te sluiten op de A4. Lisserweg Bij de Lisserweg wordt de bestaande tunnel onder de A4 gesloopt. Er komt een nieuw kunstwerk in de verbrede A4, waarbij een ruimtereservering is opgenomen voor een (door derden aan te leggen) vrijliggend fietspad. Ringvaartaquaduct Voor de nieuwe baan van de A4 komt aan de oostzijde van het bestaande aquaduct een nieuw aquaduct. Het oude aquaduct wordt in principe omgebouwd; de huidige middenpijler verdwijnt. Om dit constructief mogelijk te maken wordt ter plaatse van het oude aquaduct een betonconstructie met middenwand in de Ringvaart geplaatst. Als de reconstructie van het bestaande kunstwerk niet mogelijk blijkt wordt ook voor de westbaan een nieuw aquaduct aangelegd. Aan de westzijde is daarom gerekend op een beperkte extra ruimtereservering voor de eventueel noodzakelijke bouw van een geheel nieuw aquaduct. N445 Het hooggelegen gedeelte bij de nieuwe aansluiting Roelofarendsveen (ca. 2,5 m boven maaiveld) ligt ca. 450 m zuidelijker dan de huidige aansluiting. Bij de nieuwe aansluiting van de N445 komt aan de noordzijde een nieuwe fietstunnel onder A4 en HSL door. Het fietspad verbindt de aan de noordwestzijde van de A4 gelegen Voorweg met de bestaande en toekomstige wegen ten zuidoosten van de A4. De huidige onderdoorgangen in de Van Alkemadelaan en Westeinde worden gesloopt. De verbinding van de Tochtsloot onder de A4 vervalt ter hoogte van deze nieuwe aansluiting van de N445. De waterhuishouding aan weerszijden van A4 en HSL wordt in overleg met Waterschap Oude Rijnstromen heringericht (zie paragraaf 2.4). De ontsluiting van de N445 vindt plaats vanaf de rotonde aan de noordwestzijde van de A4 en HSL. Tussen de (hooggelegen) HSL en A4 ligt op maaiveld een kruispunt met verkeersregelinstallatie voor de op- en afritten van de westelijke baan van de A4. Ter hoogte van A4-km 23,1 komen nieuwe kunstwerken ter vervanging van de onderdoorgang voor de Van Alkemadelaan en Westeinde. Tussen de oostelijke en westelijke rotonde komt een weg met twee gescheiden rijbanen. Voor een goede verkeersafwikkeling bij het kruispunt aan de westzijde van de A4 worden de toeleidende rijstroken voorzien van extra opstelstroken. De rijbaan vanaf de kruising naar de twee oostelijke rotondes bestaat uit twee rijstroken. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

22 Noord-Aa en ontsluitingen ter hoogte tunnel Blauwe Molenweg De bestaande boezemwaterverbinding onder de A4 wordt vervangen door een open waterverbinding op polderpeilniveau. Het water wordt op peil gehouden door een nieuw gemaal (zie ook: paragraaf 2.4). De tunnel voor landbouw- en fietsverkeer bij de Noord-Aa kan in overleg met betrokkenen komen te vervallen ten gunste van een verbinding met een grotere doorrijhoogte bij de Zuidzijdervaart (4,20). Aan de noordzijde wordt de Boskade wordt in dat geval verdiept onder de viaducten heengeleid (helling: 7% over circa 30 m). Tussen Rijpwetering en de Zuidzijdervaart wordt aan de westzijde van de A4 een ontsluiting gemaakt voor langzaam verkeer en lokaal verkeer, die ook gebruikt wordt voor de bereikbaarheid van de HSL. Als een tunnel nabij de Noord Aa noodzakelijk blijft, wordt de bestaande doorrijhoogte bij de Zuidzijdervaart (2,70 m) gehandhaafd. N446 De N446 wordt met nieuwe viaducten over de A4 en de HSL geleid. De westelijke afrit van de A4 begint op maaiveldniveau, om te stijgen naar de westelijke rotonde in de N446. Parallel aan deze afrit loopt de verlegde aansluiting voor het lokale verkeer. Vanaf de westelijke rotonde buigt de toerit onder de N446 door om aan te sluiten op de A4. Binnen deze lus daalt ook de langzaam verkeersverbinding langs de N446 onder de N446 door om aan te sluiten op de nieuwe tunnel onder de Persant Snoepweg en een nieuwe tunnel onder de N446, die tevens bedoeld is voor lokaal verkeer. Binnen de westelijke overhoek (tussen rijksweg, toe- en afrit) is ruimte gereserveerd voor een verzorgingsplaats op maaiveldniveau (zie ook paragraaf 2.2.4). Aan de oostzijde sluiten op de rotonde de volgende wegen aan: de toerit naar de A4 voor de richting Amsterdam, de afrit voor het verkeer uit de richting Den Haag en de Van Klaverweijdeweg. Deze drie aansluitingen zijn in de buurt van de tunnelbak uitgevoerd als kunstwerk. Binnen de oostelijke overhoek (tussen rijksweg, toe- en afrit) wordt, evenals aan de westzijde, een nieuwe verzorgingsplaats gerealiseerd. Beide rotondes zijn ingericht voor twee rijstroken. Op de aansluitende wegen is gerelateerd aan hun functie rekening gehouden met voldoende opstelruimte en in de meeste gevallen met twee rijstroken voor het afrijdende verkeer. Hoofdstraat/Oude Rijn/Hoge Rijndijk Het trace tussen de Hoofdstraat en de Hoge Rijndijk is in de bestaande situatie uitgevoerd met een brug in de A4 over Hoofdstraat, Oude Rijn en Hoge Rijndijk heen. In de nieuwe situatie wordt de verbrede A4 in een open bak onder deze (water-)wegen doorgevoerd. De brug komt te vervallen. Voor het fietsverkeer wordt een nieuwe verbinding tussen de oevers van de Oude Rijn gemaakt in de vorm van een beweegbare brug. Deze verbinding ligt enkele tientallen meters oostelijker dan de huidige verbinding. De Hoofdstraat en de Hoge Rijndijk worden met een wegviaduct over de open bak van de A4 geleid. Spoorlijn Leiden/Alphen aan den Rijn, Willem v.d. Madeweg Voor de verbreding van het viaduct van de A4 over de spoorlijn moeten de bestaande kunstwerken worden aangepast en uitgebreid met nieuwe kunstwerken. De Van de Madeweg wordt ter plaatse van de kruising met de spoorlijn parallel aan de A4 in westelijke richting opgeschoven en met een nieuw viaduct over de spoorlijn heengeleid. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

23 Rijksweg 11 Ter hoogte van Rijksweg 11 bestaat de A4 uit vier gescheiden rijbanen met parallelbanen. De westelijke rijbaan heeft hier drie rijstroken en de oostelijke rijbaan twee rijstroken. De beide parallelbanen hebben (voor een vlotte doorstroming van het doorgaande verkeer) een doorgaande rijstrook en toe- en afritten. Tussen de beide aansluitingen Rijksweg 11 en Zoeterwoude zijn de parallelbanen uitgevoerd als weefvakken. Vrouwenvaart Het westelijk deel van de Vrouwenvaart wordt, waar die parallel loopt aan de A4, enkele tientallen meters in westelijke richting opgeschoven. Europaweg IN206) Ten zuiden van de Europaweg sluit de afrit voor het verkeer in zuidelijke richting aan op een nieuw te maken rotonde. Vanaf de rotonde worden ook de toeritten naar de N206 en de A4 gemaakt. De Hofvlietweg wordt verlegd. Aanvullende maatregelen Aan de hand van verkeersberekeningen is het ontwerp van de wegverbreding inclusief de aansluitende wegen geoptimaliseerd. Dit heeft geleid tot de volgende maatregelen: optimalisatie van verkeersregelingen op de met verkeerslichten geregelde aansluitingen; het toepassen van rotondes; westelijke parallelbaan bij de aansluiting N11: extra uitvoegstrook van de hoofdrijbaan naar de parallelbaan; aansluiting N11: extra linksafstrook op de westelijke aansluiting vanaf de Nl 1 naar de toerit van de A4; extra opstelstrook vanaf W. v.d. Madeweg naar toerit A4. aansluiting Hoogmade: Beide rotondes zijn ingericht met twee rijstroken. De aansluitende wegen hebben ten behoeve van de doorstroming een op hun functie toegesneden capaciteit. Om de gewenste doorstroming op de A4 te realiseren worden aanvullende verkeersbeheersingsmaatregelen getroffen: algemene maatregelen voor beide rijbanen voor het gehele traject (uitbreiding incident management) maatregelen om lokale knelpunten te voorkomen door de mogelijkheid van dosering op toeritten. NB: het wegontwerp is gebaseerd op een ontwerpsnelheid van 120 km/u maar t.b.v. een betere milieusituatie en een betere doorstroming is de maximumsnelheid vastgesteld op 100 km/u. 2.4 Waterhuishouding In het algemeen geldt dat watergangen, die door de verbreding van de A4 een andere ligging krijgen, worden vervangen door nieuwe watergangen v66rdat ze worden gedempt. Gedempte watergangen worden voor 100% gecompenseerd. Tevens dienen de uitbreidingen aan verhard oppervlak met 8% open polderwater te worden gecompenseerd. Bij het treffen van maatregelen die van invloed zijn op de waterhuishouding in het gebied, inclusief die Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 21

24 maatregelen die van invloed zijn op het onderhoud van de watergangen, zal overlegd worden met de betrokken waterschappen. In de huidige situatie staan de polders aan weerszijden van de A4 veelal met elkaar in verbinding via duikers onder de rijksweg. Op verschillende plaatsen zullen nieuwe (hoofd)watergangen worden gegraven en bestaande duikers worden aangepast. Ook zullen verschillende gemalen worden aangepast of vervangen en moeten inlaten vanuit de boezem naar de polderwatergangen worden verplaatst of opnieuw aangelegd. Bij de aanleg van de HSL en de verbreding van de A4 acht waterschap De Oude Rijnstromen de lengte van de duikers te groot om de betrouwbaarheid van de doorstroming van de polders en het onderhoud van de duikers te kunnen waarborgen. Het voorstel van het waterschap De Oude Rijnstromen voor een reconstructie van de waterhuishouding in het betreffende gebied (Besluit college van dijkgraaf en heemraden van het waterschap, brief met kenmerk 97/1960/JCvK d.d } wordt volledig overgenomen. Dit houdt onder andere de volgende wijzigingen in: Het deel van de Gogerpolder dat ten westen van de A4 ligt wordt aan de Drooggemaakte Veender- en Lijkerpolder gekoppeld. Een zuidelijker gelegen deel van de Drooggemaakte Veender- en Lijkerpolder ten oosten van de A4 wordt in noordelijke richting gekoppeld aan de Gogerpolder (ter hoogte van Nieuwe Wetering). De Blauwe Polder en het deel van de Hoogmadesche Polder dat ten noordwesten van de A4 ligt, wateren in de toekomst af op een aan te leggen gemaal bij de Noord-Aa (ten zuiden van de A4, uitslaand op de Noord-Aa). Het ten noordwesten van de rijksweg gelegen deel van de Bospolder watert voortaan af op het peilgebied sportpark De Bloemerd. Beide peilgebieden zullen vervolgens door middel van een nieuw gemaal (aan het doodlopende einde van de Leysloot of aan de Dwarswatering) uitslaan op het boezemwater. Parallel aan (ten zuiden van) de Dwarswatering zal door middel van een open polderwaterverbinding de Munnikenpolder worden gekoppeld aan de Zijllaan- en Meijepolder. De maatregelen met betrekking tot waterhuishouding in het beheersgebied van Waterschap Meer en Woude ten zuiden van de Oude Rijn worden in overleg met het Waterschap nader bepaald. Voor de belangrijkste kruisende (boezem)waterwegen geldt: De Ringvaart wordt gekruist met een aquaduct ten oosten van het bestaande aquaduct van de A4, waarbij het bestaande watervoerend profiel ter plaatse van het bestaande aquaduct blijft gehandhaafd; de Rijpwetering, aismede een watergang ter hoogte van de Noord-Aa, wordt met een viaduct gekruist; de huidige onderdoorgang van de Tochtsloot (hoofdwatergang), ter hoogte van A4-km 23,2 vervalt; de Zuidzijdervaart wordt met een viaduct gekruist; de Oude Rijn wordt met een aquaduct gekruist; de Vrouwenvaart wordt met een viaduct gekruist; de Dwarswatering wordt met een viaduct gekruist; Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

25 de Munnikenwetering wordt met een viaduct gekruist. De waterkwaliteitsaspecten worden weergegeven in paragraaf Kabels en leidingen Over het hele traject van de wegverbreding (vanaf de Vennepperweg tot ca 1 km ten zuiden van de N206) moeten kabels en leidingen verlegd c.q. aangepast worden. Hierbij moet gedacht worden aan zowel onder- als bovengrondse leidingen voor elektriciteit, water en gas en aan eventuele andere kabel- en buisleidingen. Niet alleen de kabels en leidingen die binnen de "Zone A4" zijn gelegen zullen verplaatst of aangepast moeten worden. Soms zijn ook aanpassingen of verplaatsingen buiten deze zone noodzakelijk. Dat kan zowel tijdelijk als definitief zijn en verband houden met de aanleg van bouwzones en inpassingszones of het wijzigen van de onderliggende weginfrastructuur of waterhuishouding. De aanpassingen aan kabels en leidingen zullen in samenhang met de benodigde aanpassingen voor de HSL worden uitgewerkt en in overleg met onder meer de leidingbeheerders worden vastgesteld. Hierbij wordt ernaar gestreefd kabels en leidingen waar mogelijk te bundelen. Hieronder wordt op de belangrijkste kabels en leidingen ingegaan en op de wijze van verleggen waaraan wordt gedacht. Als leidraad hierbij heeft de Nota Planbeoordeling 1995 van de Provincie Zuid-Holland gediend. Deze is vastgesteld door Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland op 11 april Ter hoogte van het knooppunt Burgerveen (A4/A44) dienen in verband met reconstructiewerkzaamheden diverse kabels en hoogspanningsruimten buiten het toekomstige A4-trace gebracht te worden. Vanaf de N207 tot de N446 ligt een gasleiding met een diameter van 12" binnen het werkgebied. Deze hogedruk gastransportleiding ligt in het noorden aan de oostzijde van de bestaande A4, kruist de A4 bij de Blauwe Molenweg en ligt zuidwaarts daarvan aan de westzijde van de bestaande A4. Nagenoeg over de gehele lengte van de leiding zijn aanpassingen noodzakelijk. Ter hoogte van de Lisserweg kruist het A4-trace een gasleiding met een diameter van 110 mm. Ten zuiden van de Ringvaart Haarlemmermeer moeten ter hoogte van HSL-km 37,6 aanpassingen gedaan worden aan een persriool met een diameter van 450 mm. Ter hoogte van de Alkemadelaan komen aan de oostzijde van het trace een waterleiding met een diameter van 500 mm en twee 50 kv hoogspanningskabels binnen de invloedssfeer. Deze twee hoogspanningskabels lopen tot de N445 parallel aan het trace. Een aanpassing is hier noodzakelijk. Ter hoogte van het Westeinde moeten zowel aan de oost- als aan de westzijde van de A4 diverse kabels en leidingen worden verlegd of aangepast. Het betreft onder meer een waterleiding met een diameter van 500 mm, een tweetal stalen gasleidingen met een diameter van 6", een stalen gasleiding met een diameter van 4" en twee persriolen. Ter hoogte van de Korte Dwarsweg moet de waterleiding van 500 mm, die ten oosten van het huidige wegtrace ligt, in oostelijke richting worden verlegd. Tussen de N445 en de Lange Dwarsweg moet de kruising van een stalen brandstofleiding met een diameter van 26" worden aangepast. Ook ten zuiden van de Middelweg moeten de 3 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

26 huidige kruisingen van de stalen brandstofleiding met een diameter van 12" en de 2 stalen hogedruk gasleidingen met een diameter van 35" worden aangepast. Ten noorden van de lintbebouwing van Rijpwetering kruist het A4-trace onder andere de volgende leidingen: een persriool met een diameter van 75 mm, twee stalen gasleidingen met een diameter van 6", een van 4" doorsnee en een van 8" doorsnee stalen gasleidingen. Er bevindt zich ook een gasstation binnen de invloedssfeer. Deze objecten dienen verlegd dan wel aangepast te worden. In verband met de verbreding van de A4 moeten ook de kabels en leidingen langs de Hoogmadeseweg (waaronder een gasleiding met een diameter van 110 mm) buiten het trace gebracht te worden. Op de plaats waar de reeds eerder genoemde hogedruk-gastransportleiding met een diameter van 12" het trace van A4 en HSL bij de Blauwe Molenweg kruist, wordt ook een gasleiding met een diameter van 110 mm doorsnee gekruist. Tussen de Klaverweijdeweg en de Munnikenwetering kruist het A4-trac6 meerdere malen een aantal gasleidingen; een met een diameter van 12"; een met een diameter van 16" en een met een diameter van 300 mm. Deze gasleidingen liggen ook binnen het geplande werkterrein tussen het toekomstige HSL-trac6 en de A4. Dit gebied moet leidingvrij gemaakt worden. In overleg met de betreffende leidingeigenaren zal naar technische oplossingen gezocht worden. Vanaf de Munnikenwetering tot circa 1 km ten zuiden van de N206 zullen diverse aanpassingen aan binnen het trace vallende leidingen moeten worden verricht. Het betreft gasleidingen met diameters van respectievelijk 12", 16", 36" en 300 mm. Ten zuiden van de Zuidzijdervaart ligt een rioolpersleiding met een diameter van 75 mm die buiten het trace gelegd moet worden. Ter hoogte van de kruising van de A4 met de N446 bevindt zich een bovengrondse 150 kv hoogspanningslijn. Mogelijk moeten maatregelen genomen worden in verband met de reconstructie van dit knooppunt. Het A4-trace kruist tussen de N446 en de N206 meerdere rioleringen en rioolpersleidingen. Ter hoogte van de Ericalaan/Mauritssingel moet een waterleiding met een diameter van 500 mm aangepast worden. Ten zuiden van het knooppunt A4/N11 kruist de A4 een drietal waterleidingen met diameters van respectievelijk 600 mm, 1000 mm en 1200 mm, die vanwege de verbreding van de A4 aangepast moeten worden. Het trace kruist de gereserveerde leidingstrook Rijnmond/IJmond en IJmond/Zuid- Limburg/Ruhrgebied bij de aansluiting met de A44 en ten zuiden van de N445. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

27 3 Maatregelen tegen geluidshinder 3.1 Geluidshindersituatie en de procedure Geluidshinder is vooral een lokaal probleem. Bepalende factoren bij ontstaan en tegengaan van geluidshinder zijn de verkeersintensiteit, de samenstelling van het verkeer, de rijsnelheid, het soort wegverharding, de afstand van het geluidsgevoelige object tot de weg en eventueel daar tussen aanwezige afscherming. De Wet geluidhinder stelt grenswaarden voor de geluidsbelasting op woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen die langs de weg zijn gelegen, binnen de zogenaamde zone. Voor de beoordeling van geluidhinder kent de Wet geluidhinder verschillende procedures. De verbreding van de Autosnelweg A4 valt in dit verband onder het hoofdstuk "Reconstructies" van de Wet geluidhinder (Wgh). De procedures van de Wet geluidhinder zijn in bijlage 4 beschreven. 3.2 Uitgangspunten Algemeen Het streven is erop gericht door middel van ontwerp en maatregelen de voorkeurswaarden of de vastgestelde saneringswaarden (bij reconstructie) niet te overschrijden. Hiertoe worden afschermende maatregelen langs de weg getroffen. Alleen in gevallen waar afschermende maatregelen niet doeltreffend of niet wenselijk zijn worden hogere geluidsbelastingen toegestaan, uiteraard binnen de daarvoor in de wet gestelde grenzen. Akoestisch onderzoek Ten behoeve van het tracebesluit is een akoestisch onderzoek uitgevoerd. In dit onderzoek zijn de geluidsbelastingen (de sterkte van het geluid) voor de binnen de zone gelegen woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen berekend met de daarvoor in de Wet geluidhinder voorgeschreven methode. Voor het akoestisch onderzoek zijn drie tijdvakken relevant: de bestaande situatie op 1 maart 1986, de datum waarop dit deel van de wet in werking is getreden, voor het bepalen van de grenswaarden voor sanering; de situatie een jaar voor de aanvang van de reconstructie,dat is 1 999; de toekomstige situatie, 10 jaar na gereedkoming van de reconstructie, dat is In de berekeningen zijn de verkeerscijfers voor 1999 gebaseerd op prognoses die op basis van verkeerstellingen zijn gemaakt. Voor de situatie in 2016 zijn prognoses gebruikt voor het jaar 2010 uit het verkeersonderzoek ten behoeve van de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. Deze cijfers zijn vervolgens verhoogd met de verwachte trendmatige toename van het verkeer in de periode tussen 2010 en De snelheden zijn in het akoestisch onderzoek ingevoerd overeenkomstig de ter plaatsen toegestane snelheden, dat is 100 km per uur voor lichte motorvoertuigen en motorfietsen en 80 km per uur voor middelzwaar en zwaar vrachtverkeer. Bij de dimensionering van de geluidsmaatregelen zijn de in het verbredingsalternatief aangegeven maatregelen als uitgangspunt genomen. Dit ondanks dat voor deze maatregelen is uitgegaan van een Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

28 ontwerpsnelheid van 120 km per uur in plaats van de nu geldende lagere snelheid van 100 km per uur. De verschuiving van de planhorizon van het OTB ten opzichte van het MER van 2010 naar 2016 is bij de dimensionering van de schermen eveneens in rekening gebracht. In het akoestisch onderzoek is uitgegaan van de toepassing van het geluidsarme zeer open asfaltbeton (ZOAB). Bij autosnelwegen (dus ook de A4) is de nachtperiode maatgevend voor de etmaalwaarde van het equivalente geluidsniveau. Voor de geluidsschermen is uitgegaan van een plaatsing van het scherm op een afstand van 2,8 m uit de kant van de verharding. In het akoestisch onderzoek is gerekend met absorberende geluidsschermen en absorberende wanden van de bak bij Leiderdorp. Grenswaarden In het kader van sanering (gevelbelasting hoger dan 55 db(a) in 1986) moeten de in acht te nemen grenswaarden, de hogere waarden, nog worden vastgesteld door de minister van VROM. Na deze vaststelling door de minister van VROM geldt deze hogere waarde of, als die lager is de heersende geluidsbelasting in 1999, als grenswaarde in de verdere procedure (referentiewaarde). In het tracebesluit wordt deze referentiewaarde in de tabellen voor hogere waarden voor de geluidsbelasting weergegeven. Op enkels plaatsen langs het trace heeft een sanering plaatsgehad in het kader van de Bijdrageregeling wegverkeerslawaai. Deze sanering liep vooruit op de toen nog niet in werking getreden Wet geluidhinder. Toentertijd was het daardoor niet mogelijk formeel een saneringswaarde vast te stellen. Voor het bepalen van de bij het ontwerp-tracebesluit te hanteren saneringswaarden zijn de geluidsbelastingen ten tijde van de sanering opnieuw berekend op basis van de verkeerscijfers die zijn gebruikt voor het bepalen van de saneringsmaatregelen. Voor een aantal woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen zal het niet mogelijk of niet wenselijk zijn de geluidsbelasting door middel van maatregelen tot de voorkeursgrenswaarde of de geldende referentiewaarde terug te dringen. Voor die gevallen kan het College van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland op verzoek een hogere waarde voor de geluidsbelasting vaststellen. Dit kan alleen als het treffen van geluidsafschermende maatregelen ten behoeve van deze woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen niet doeltreffend is of overwegende bezwaren ondervindt van stedebouwkundige, verkeerskundige, landschappelijke of financiele aard. Een maatregel wordt niet doeltreffend genoemd als de omvang of de kosten daarvan niet in een redelijke verhouding staan tot de met de maatregel bereikte geluidsreductie. Een maatregel kan niet wenselijk zijn als deze niet op een aanvaardbare wijze in de omgeving kan worden ingepast. In het akoestisch onderzoek en het ontwerp-verzoek hogere waarden, dat gelijktijdig met het ontwerp-tracebesluit ter visie ligt, wordt een toelichting gegeven en worden de getroffen maatregelen gemotiveerd. Deze rapporten maken deel uit van het ontwerp-tracebesluit Autosnelweg Sanering In de gemeenten Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude moeten nog saneringswaarden worden vastgesteld. De woningen waarop dat betrekking heeft zijn aangegeven in de onderstaande tabellen. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

29 Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Haarlemmermeer waarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Lisserweg Lisserweg Lisserweg Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Alkemadewaarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Achterweg Achterweg Achterweg Achterweg Achterweg Blauwe Molenweg Blauwe Molenweg Blauwe Molenweg Blauwe Molenweg Hoogmadescheweg Lasso Lasso Veender en Lijkerpolder Veender en Lijkerpolder 1A 1 58 Veenderdijk Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg 15-27A 8 55 Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg 32A 1 57 Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

30 Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Voorweg Westeinde Westeinde Westeinde Westeinde Zuidweg 14B 1 56 Zuidweg Zuidweg Zuidweg 53A 1 58 Zuidweg 55, 58 Zuidweg 55A 59 Zuidweg Zuidzijderweg Zuidzijderweg Zuidzijderweg Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Jacobswoude waarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Boskade Boskade Boskade 9A 1 53 Boskade Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

31 Boskade 10A 1 55 Boskade 10B 1 58 Noordeinde Noordeinde Zuidweg Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Leiderdorp waarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Holtlant Hoogmadeseweg Hoogmadeseweg Hoogmadeseweg Hoogmadeseweg 62A 1 62 Hoogmadeseweg 68A 1 59 Simon Smitweg Ziekenhuis nvt 58 Simon Smitweg Ziekenhuis nvt 65 Simon Smitweg Simon Smitweg Simon Smitweg Simon Smitweg Simon Smitweg Simon Smitweg Wilgenpark Wilgenpark Wilgenpark Wilgenpark Wilgenpark Wilgenpark Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Leiden waarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Besjeslaan Besjeslaan 5A 1 57 Besjeslaan Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

32 Hoge Rijndijk Rhijnvreugd Tabel Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor in de gemeente Zoeterwoude waarvoor een saneringswaarde dient te worden vastgesteld Straat huisnummer aantal woningen saneringswaarde Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Hoge Rijndijk Meerburger Wetering Meerburgerwatering Rhijnvreugd Rhijnvreugd Rhijnvreugd Rhijnvreugd Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan Stadhouderslaan 7A 1 58 Stadhouderslaan Bundeling met de HSL Voor het gedeelte tussen Ringvaart Haarlemmermeer en Leiderdorp, is de A4 langs de toekomstige Hogesnelheidslijn (HSL) gelegen. De aanleg van deze spoorlijn zal in de zelfde periode plaats hebben als de reconstructie van de autosnelweg A4. In het kader van de aanleg van de HSL zullen evenals voor deze reconstructie maatregelen tegen geluidshinder worden getroffen. Doordat maatregelen langs de HSL tevens geluid van de A4 zullen afschermen en anderzijds maatregelen langs de A4 geluid van de HSL wegnemen is het treffen van deze maatregelen alleen doeltreffend als de A4 en de HSL te samen als een infrabundel worden beschouwd. De benodigde geluidsmaatregelen worden dan getroffen op die plaatsen waar zij het geluid van beide projecten het beste afschermen. De geluidsbelastingen ten gevolgen van deze beide projecten worden echter afzonderlijk aan de grenswaarden getoetst en afzonderlijk in het betreffende tracebesluit vastgesteld. Dat wil Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

33 zeggen dat de geluidsbelastingen op de gevels van geluidsgevoelige bestemmingen in dit ontwerp-tracebesluit worden getoetst aan de grenswaarden die voor de autosnelweg A4 gelden. De toetsing aan de grenswaarden die gelden voor de HSL gebeurt in het tracebesluit voor die spoorweg. Als in een van deze beide projecten een hogere waarde voor de geluidsbelastingen wordt vastgesteld wordt bovendien naar de cumulatie van geluid van beide projecten gekeken. Indien de geluidsbelastingen op woningen of andere geluidsgevoelige bestemmingen veranderen ten gevolgen van wijziging van het ontwerp van de HSL of van de daarlangs geprojecteerde afschermende maatregelen, zullen langs de A4 zodanige maatregelen worden getroffen dat de in het ontwerp-tracebesluit A4 aangegeven grenswaarden niet worden overschreden. 3.5 Geluidsafschermende maatregelen Woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen In tabel 3.5.1, zijn de geluidsafschermende maatregelen aangegeven. Dit betreffen de maatregelen langs de autosnelweg A4. De hoogte van de maatregelen (schermen) is aangegeven ten opzichte van de bovenkant van het wegdek of bij verdiepte ligging ten opzichte van het aangrenzend maaiveld. Met de orientatie wordt de ligging van het scherm ten opzichte van de as van de weg bedoeld. Ter plaatse van de dwarsverbindingen over de in de bak gelegen autosnelweg A4 in Leiderdorp zullen de geluidschermen over een korte afstand worden onderbroken. De maatregelen langs de HSL, voorzover deze mede bedoeld zijn ter afscherming van de A4, zijn opgenomen in het akoestisch onderzoek en vermeld in het ontwerp-tracebesluit voor de HSL. De in de tabel aangegeven schermhoogten zijn gebaseerd op de door middel van deze schermen te bereiken geluidsreductie bij de geluidsgevoelige bestemmingen. Indien bij nadere detaillering blijkt dat andere maatregelen de voorkeur verdienen kunnen deze worden toegepast, mits uit een aanvullend akoestisch onderzoek blijkt dat de geluidsbelastingen bij de geluidsgevoelige bestemmingen daardoor niet zullen toenemen. Tabel Overzicht geluidsafschermende maatregelen langs de autosnelweg A4 tussen Burgerveen en Leiden Locatie Orientatie Hoogte (m) van km tot km Lengte (m) Lisserweg oost 3 19,79 20, Blauwpolderkade west 3 25,66 26, Blauwpolderkade oost 3 25,66 26, Noordeinde oost 3 26,58 27, Boskade/Achterweg oost 3 28,18 28, Zuidzijderweg west 3 28,40 28, Zuidzijderweg west 3 28,70 28, Dwarswetering west 3 29,72 30, Simon Smitweg/Hoogmadeseweg west 4 30,15 31, Omgeving Erikalaan west 6 31,35 31, Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

34 Locatie Orientatie Hoogte (m) van km tot km Lengte (m) Lisserweg oost 3 19,79 20, Ericalaan/Resedastraat west 7 31,53 31, Resedastraat/ west 6 31,73 32, Hoofdstraat/Hoge Rijndijk Willem van der Madeweg west 4 32,31 32, MauritssingelVHoofdstraat/Hoge Rijndijk/ Stadhouderslaan oost 6 31,19 32, Stadhouderslaan oost 4 32,33 32, Vrouwenweg/Europaweg west 4 34,34 34, Miening/Europaweg oost 4 34,34 34, Papeweg/Burg. Detmerweg oost 4 34,94 35, Papeweg/Burg. Detmerweg oost 4 35,10 35, Hogere waarden voor de geluidsbelasting De woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld zijn aangegeven in tabel tot en met Indien de geluidsbelastingen in de geluidsgevoelige ruimten in de woning (het binnenniveau), ten gevolgen van het toekennen van een hogere waarde voor de geluidsbelasting op de gevel, de wettelijk toegestane waarde overschrijden, dan zullen op kosten van het Rijk aanvullende bouwkundige voorzieningen worden aangebracht. Hierbij valt te denken aan speciaal glas, geluidsgedempte ventilatievoorzieningen, kierdichting, dak- en gevelisolatie en dergelijke. Bij de niet genoemde woningen, die binnen de zone zijn gelegen, is de toename van de geluidsbelasting minder dan 2 db(a) 2. In dat geval is er geen sprake van een reconstructie van een weg in de zin van de Wet geluidhinder en zijn daarom geen maatregelen nodig. Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Haarlemmermeer waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat Huisnummer Aantal Referentiewaarde Hogere waarde woningen db(a) Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Ten behoeve van herhuisvesting is ten noorden van de Mauritssingel in Leiderdorp ter plaatsen van de ijsbaan een bouwlocatie voorzien. Hiervoor is in de tabel nog geen definitieve geluidsafscherming opgenomen. Op basis van het door de gemeente te ontwikkelen stedebouwkundigplan wordt in het kader van het Tracebesluit in een later stadium voorzien in adequate geluidsafschermende maatregelen. 2 De geluidsbelasting wordt afgerond op een geheel getal alvorens die wordt getoetst. Daardoor wordt een verhoging van 1,5 db(a), dat is afgerond 2, feitelijk als een reconstructie aangemerkt Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

35 Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Huigsloterdijk Lisserweg Lisserweg Lisserweg Lisserweg Lisserweg Vuurbaak Vuurbaak Vuurbaak Vuurbaak Vuurbaak Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Alkemade waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat Huisnummer Aantal woningen Referentiewaarde Hogere waarde db(a) Amstelland Amstelland Blauwe Molenweg Delftland Delftland Gooiland Gruttohof Gruttohof Schieland Schieland Schieland Schieland Schieland Delftland Delftland Delftland Delftland Geestweg Geestweg Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

36 Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Geestweg Hazenpad 1A Hazenpad 1B Hazenpad Hazenpad Kievitshof Kievitshof Lasso Lasso Lasso Lasso Lasso Merelplantsoen Middenweg Nachtegaallaan Past. Oneplein Past. Oneplein Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

37 Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Sotaweg Veender en Lijkerpolder Veender en Lijkerpolder 1A Veender en Lijkerpolder 1B Zwanenwater Zwanenwater Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Jacobswoude waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat Huisnummer Aantal woningen Referentiewaarde Hogere waarde db(a) Graaf Willem II Laan Graaf Willem II Laan Graaf Willem II Laan Graaf Willem II Laan Graaf Willem II Laan Graaf Willem II Laan Theodoor Bosmanlaan Theodoor Bosmanlaan Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Leiderdorp waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat Huisnummer Aantal woningen Referentiewaarde Hogere waarde db(a) Dr. de Bruynestraat Dr. de Bruynestraat Groenendijkstraat Koningstraat Koningstraat Koningstraat Koningstraat Mauritssingel 154B Resedastraat Resedastraat Resedastraat Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

38 Resedastraat Resedastraat 60-64A Resedastraat 66-68A Resedastraat 70-70A Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Leiden waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat verdieping Referentiewaarde Hogere waarde db(a) Vrouwenweg (studentenflat) bg 55 n.v.t Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Zoeterwoude waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van de A4 Straat Huisnummer Aantal Referentiewaarde Hogere waarde woningen db(a) Miening Miening Miening Aan de woonbestemming te onttrekken woningen De geluidsbelasting op de woningen aan de Blauwe Molenweg nummer 1, 4, 5, en 6 in de gemeente Alkemade is, ook indien maatregelen worden getroffen, hoger dan de grenswaarde die maximaal mag worden toegestaan. Deze woningen zullen daarom aan de woonbestemming worden onttrokken. Dit kan betekenen dat zij een andere, niet geluidsgevoelige bestemming krijgen of worden geamoveerd. Tabel geeft van deze woningen een overzicht. In de overige gemeenten worden vanwege geluidhinder van de A4 geen woningen aan de woonbestemming onttrokken. Tabel Aan de woonbestemming te onttrekken woningen in de gemeente Alkemade Straat Huisnummer Aantal woningen Blauwe Molenweg 1 1 Blauwe Molenweg 4 1 Blauwe Molenweg 5 1 Blauwe Molenweg 6 1 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

39 3.8 Kruisende wegen Voor de binnen de gemeenten Haarlemmermeer, Jacobswoude, Leiderdorp, Leiden en Zoeterwoude gelegen weg- en railinfrastructuur die de A4 kruist, behoeven in het kader van de A4 geen maatregelen tegen geluidshinder te worden getroffen. Voor de reconstructie van de verbindingsweg Westeinde in de gemeente Alkemade zal voor een woning een hogere waarde worden vastgesteld. De woning en de vastgestelde hogere waarde is aangegeven in tabel Tabel Overzicht van de adressen in de gemeente Alkemade waarvoor een hogere waarde dient te worden vastgesteld voor geluidshinder door wegverkeer van het Westeinde Straat Huisnummer Aantal Hogere waarde woningen db(a) Veender en Lijkerpolder Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 37

40 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

41 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 4 Inpassing en compensate 4.1 Inleiding Voor de autosnelweg A4 is een inpassingsvisie opgesteld. Die is - tezamen met een inpassingsvisie van de HSL-Zuid - uitgewerkt in een integraal inpassingsplan voor de autosnelweg A4 en de HSL-Zuid. De beschrijving van het inpassingsplan is neergelegd in de nota "Inpassingsplan HSL-Zuid/A4" (Projectorganisatie HSL-Zuid, november 1997). Daarnaast is een integraal compensatie-ontwerp opgesteld. 4.2 Kenmerken van het gebied Van Burgerveen tot de afslag Leiderdorp/Hoogmade ligt de A4 in het Groene Hart. Tot de Munnikenwetering vormt de A4 de westgrens daarvan. Tussen Munnikenwetering en de N11 ligt de A4 buiten het Groene Hart; daar dringt de verstedelijkte zone langs de Oude Rijn het Groene Hart naar het oosten. Hieronder wordt voor drie deelgebieden op hoofdlijnen aangegeven wat de -voor de verbreding van de A4 relevante- (toekomstige) kenmerken zijn. Knooppunt Burgerveen - Ringvaart Haarlemmermeer De Haarlemmermeerpolder, rondom begrensd door de Ringvaart, behoort tot de grootste droogmakerijen van ons land. De diepe (4 tot 5 m onder NAP gelegen) polder is op rationele wijze ingedeeld. Deze indeling is nog steeds sterk bepalend voor de ruimtelijke hoofdstructuur van de polder. De oorspronkelijke structuur van de Haarlemmermeer bestaat uit een grid van wegen met een maaswijdte van 2 bij 3 km. De wegen zijn met bomen beplant. Het grid van hoofdwatergangen ligt in de lengterichting verschoven ten opzichte van het wegengrid. De centrale ontsluiting in noordoost-zuidwestrichting van de polder wordt gevormd door de Hoofdvaart met aan weerszijden een weg. De polder kenmerkt zich door grote openheid. Het grid is voornamelijk langs de noordoost-zuidwestlinten verdicht met verspreid staande bebouwing. Ringvaart Haarlemmermeer - Bospolder De polders van de Ringvaart tot de Dwarswatering kenmerken zich door een grote openheid met in hoofdzaak agrarisch gebruik (grasland). Verder is de lintbebouwing karakteristiek voor dit gebied. De bedrijfsterreinen breiden langs de A4 uit bij Roelofarendsveen (Veenderveld). Vooral in de veenpolders ten zuiden van Rijpwetering is een hoge natuurwaarde aanwezig vanwege het voorkomen van waardevolle sloot- en oevervegetaties. Per polder geeft dit het volgende beeld: Aan de oostzijde van de A4 en de toekomstige HSL is in de Gogerpolder en de Veender- en Lijkerpolder buiten de bedijking het dorp Roelofarendsveen gebouwd. Tussen de lintbebouwing van Nieuwe Wetering en de A4 bevindt zich een smal restgebied met gemengd agrarisch grondgebruik (grasland en glastuinbouw). De droogmakerij Veender- en Lijkerpolder kenmerkt zich door een grote openheid. Opvallend zijn de aan de rand gelegen lintdorpen Nieuwe Wetering en Rijpwetering en de laanbeplanting van de Ripselaan. De Blauwe Polder wordt

42 ruimtelijk begrensd door de bebouwing langs de Rijpwetering en de Noord-Aa. Verder is de polder vrij open en in gebruik als grasland. In de (Provinciale) Ecologische Hoofdstructuur is een belangrijke ecologische verbindingszone opgenomen van de Braassemermeer/Wijde Aa via Hoogmade en Oud Ade naar de Kagerplassen, om de veenweidegebieden aan weerszijden van de A4 met elkaar te verbinden. De A4 loopt diagonaal door de Hoogmadesche Polder, die een rechthoekige vorm heeft en strak begrensd wordt door kaden. Hoogmade ligt in de zuidoosthoek van deze polder. De Bospolder heeft het karakter van een stadsrandzone met enkele huizen, kassen en bedrijven. Het karakter van de Bospolder wordt sterk bepaald door het huidige verkeersknooppunt van A4, N446 en Van Klaverweijdeweg. Bospolder - N11 De Oude Rijn is de dragende ruimtelijke structuur van het zuidelijk deel van het studiegebied. Polder Achthoven, de Grote Polder en Polder Groenendijk zijn grootschalige polders in dit gebied. De oorspronkelijke bebouwing in dit gebied is gekoppeld aan de oeverwal van de Oude Rijn. De Zijllaan- en Meijepolder grenst aan de noordwestzijde van de A4. De polder is volledig bebouwd met woningen en bedrijven. De Kalkpolder wordt doorsneden door de A4. Aan weerszijden komt woonbebouwing en recreatieve voorzieningen voor. De Munnikenpolder is onderdeel van het Groene Hart. De Room- of Meerburgerpolder en de Kleine Cronesteinse of Knotterpolder liggen tussen het Rijn-Schiekanaal en de A4. De polders zijn gedeeltelijk bebouwd met woningen, bedrijven en kassen. Het gebied ten zuidoosten van de A4 is open. In de stedelijke zone van Leiderdorp, Leiden en Voorschoten liggen de uitbreidingslocaties Roomburg (Leiden) en de uitbreiding van Oranjewijk richting de jachthaven (Leiderdorp). Ten zuidwesten van de hoek tussen bestaande spoorlijn en A4 ligt een recreatieve zone. De bedrijfsterreinen breiden verder uit langs de Oude Rijn. 4.3 Landschappelijke en stedelijke inpassing Knooppunt Burgerveen - Ringvaart Haarlemmermeer Bij knooppunt Burgerveen wordt vastgehouden aan een landelijke ontwikkeling (openheid) conform het Groene Hart-beleid. Het knooppunt Burgerveen wordt vormgegeven als een zelfstandig infrastructureel element in het landschap. De Ringvaart markeert de scheiding tussen Haarlemmermeer en de polders ten zuiden van de Ringvaart. In de open Haarlemmermeer zijn in verband met het versterken van de oorspronkelijke gridstructuren en de openheid geen bomenrijen langs de A4 voorzien. Voor de kruising van de Ringvaart worden voor HSL en A4 nieuwe aquaducten naast het bestaande aquaduct aangelegd. De lijnen van de wegen op de dijken langs de Ringvaart domineren het beeld. De continu'rteit van deze lijnen wordt versterkt in de vormgeving van de aquaducten, de dekranden, hekwerken en oeverstroken. De oeverstroken zijn doorlopend, zowel voor de visuele continu'rteit als voor de ecologische verbindingen. De huidige openingen in het bestaande aquaduct (lichtschachten) tussen de Huigsloterdijk en het Ringvaart-aquaduct komen te vervallen. Hierdoor ontstaat ruimte voor een plateau langs de Ringvaart boven de HSL en de A4. Dit plateau wordt gebruikt voor de ecologische verbindingszone langs de Ringvaart en voor recreatieve doeleinden. De aan de zuidzijde van de Ringvaart gelegen fietsverbinding blijft in stand. Nota van Toelichting Ontwerp-Trac6besluit A4 Burgerveen-Leiden

43 Ringvaart Haarlemmermeer - Bospolder In het Groene Hart is het belangrijkste uitgangspunt voor inpassing dat de openheid zoveel mogelijk gehandhaafd blijft en dat de omgevingsstructuren gehandhaafd en zoveel mogelijk versterkt worden. In dichter bebouwde gebieden worden langs de A4 bomenrijen aangeplant (bijvoorbeeld bij Nieuwe Wetering en Roelofarendsveen). Nieuwe Wetering / Roelofarendsveen Bij Nieuwe Wetering komen nieuwe op- en afritten van de A4. De kruisende weg N445 wordt haaks onder de bundel doorgeleid. Bij het bepalen van de uitvoeringswijze is maximaal doorzicht en overzicht een belangrijk uitgangspunt. De locatie van de fietstunnel Westeinde-Voorweg is voortgekomen uit de wens om de verbinding nagenoeg op maaiveldniveau te kunnen realiseren. De landhoofden zijn hoog gefundeerd en er worden geen tussensteunpunten toegepast. De ruimte tussen de kunstwerken van de rijbanen van de A4 maakt lichttoetreding op dit fietspad mogelijk. Tussen Ringvaart en de aansluiting N445 komen aan weerszijden van de verbrede A4 twee rijen bomen. Deze bomenrijen worden ten westen van de parallelsloten aangeplant. Aan de zijde van Roelofarendsveen wordt de bomenrij, conform de wens van de gemeente, beeindigd bij de oprit van de A4. In het gebied tussen Nieuwe Wetering en de bundel A4-HSL kan de kavelstructuur ruimtelijk benadrukt worden (bijvoorbeeld door het aanplanten van lage bomen). Hierdoor kan het contrast tussen het lintdorp Nieuwe Wetering en de infrastructuurbundel verminderd worden. Tussen de aansluitingen N445 en N446 krijgen de parallelsloten natuurvriendelijke oevers. Als gevolg van de verbreding van de A4 wordt een hoek van het kassengebied van Roelofarendsveen afgesneden. Dit geldt eveneens voor de hooggelegen Ringsloot. Deze afsnijding wordt zichtbaar gehouden. De Ringsloot en kade worden hersteld evenwijdig aan de A4. Tussen de A4 en de Ringsloot wordt ruimte gereserveerd voor de aanleg van een fietspad (verbinding tussen Roelofarendsveen/Rijpwetering/Leiderdorp). Ten noorden van de knik in de Ringsloot volgt het fietspad deze Ringsloot tot Roelofarendsveen. In zuidelijke richting ligt het fietspad langs de A4. Rijpwetering In dit gebied ligt de HSL op grotere afstand van de A4. Bovendien gaat de HSL over van een aardebaan naar een kunstwerk. Waar de HSL op de aardebaan ligt wordt het gebied tussen de HSL en de A4 ingericht als moeraszone. Deze zone loopt door onder een klein gedeelte van het kunstwerk. Een bestaande kavelsloot vormt de grens tussen de moeraszone en het graslandgebied. Onder het kunstwerk van de HSL en in de zone tussen A4 en HSL wordt de kavelstructuur gehandhaafd. De weilandstroken tussen de HSL en de A4 kunnen een kruidenrijke vegetatie krijgen. De continu'rteit van het huidige lintdorp wordt versterkt door het aanbrengen van stroken opgaande beplanting langs A4 en HSL ter plaatse van Rijpwetering. De lengte van deze stroken wordt bepaald door de huidige breedte van het bebouwingslint en de beschikbare ruimte. De viaducten van de A4 worden uitgevoerd als hooggefundeerd viaduct met een middenkolom. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

44 Hoogmade; kruising A4/HSL De kruising van de A4 met de HSL zal een opvallend element in de omgeving vormen. Er is gekozen voor een oplossing in de vorm van portalen, waar de HSL als een zelfstandig element overheen voert. Deze oplossing komt de transparantie en daarmee de openheid van het gebied ten goede. Ten noorden van de pergola wordt een ecologische verbinding gemaakt onder de A4 door. Rond de kruising worden aan de Hoogmadese zijde inpassingsmaatregelen voorgesteld ten behoeve van de omwonenden (Hoogmade). Uitgangspunt bij de inrichting is het handhaven van de openheid en de ecologische functie van de bermen. Mogelijke maatregelen om het effect van de pergola op het dorp Hoogmade te verminderen worden in overleg met betrokkenen verder uitgewerkt. Tussen de pergola en de op- en afritten van de N446 wordt onder het kunstwerk van de HSL de bestaande kavelstructuur doorgezet. Bospolder - N11 N446 Bij de vormgeving van de op- en afritten (N446) bij Hoogmade is de ervaring van de openheid van het Groene Hart en het stijgende trace van de HSL een uitgangspunt. In de aansluitingen worden de verzorgingsplaatsen ingericht. Aan de oostzijde van het knooppunt (Does) wordt de Bospolder ten zuiden van de N446 moerasachtig ingericht. Aan de westzijde van de aansluitingen ligt het Ghoybos. Het gebied tussen de knoop en het Ghoybos wordt met bomen beplant. Leiderdorp/Leiden Vanaf het knooppunt N446 tot de kruising met de N11 staan aan de westzijde van de A4 bomenrijen in de berm. Aan de oostzijde is dit het geval vanaf de Dwarswatering. De bomenrijen staan niet in de molenbiotoop van de molen langs de Meerburger Watering (ten noordoosten van de Nl 1). Bij de dwarsverbindingen ter hoogte van de Dwarswatering en de Munnikenwetering worden goede fietsverbindingen mogelijk gemaakt en ecologische maatregelen getroffen. In nader overleg met de gemeente Leiderdorp wordt bezien of een enkele, brede onderdoorgang in het verlengde van de Simon Smitweg een betere verbindingsmogelijkheid is. Vanaf N11 tot zuidgrens verbredingstrace De ervaring van de openheid van het Groene Hart is uitgangspunt voor de inpassing. 4.4 Ecologische inpassing Knooppunt Burgerveen - Ringvaart Haarlemmermeer In dit gebied komen (naast de bestaande) 2 nieuwe duikers, die tevens een ecologische functie hebben. Langs de Ringvaart boven de A4 en de HSL wordt een plateau aangelegd waardoor de ecologische en recreatieve verbindingen niet onderbroken worden. De droge stroken van de Ringvaart worden bij de aquaducten doorgetrokken. Aan de noord- en zuidzijde worden bij HSL- en het nieuwe A4-aquaduct moerasstroken binnen de aquaductbak aangelegd. Voor het bestaande aquaduct geldt dat alleen aan de zuidzijde moerasstroken binnen de bak worden aangelegd. Deze doorlopende moerasstroken en droge stroken versterken de ecologische verbindingen tussen de kerngebieden Kagerplassen en Westeinderplassen. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

45 Ringvaart Haarlemmermeer - Bospolder Om de ecologische structuur langs de A4 te versterken en aan te sluiten op de natte ecologische structuur van het gebied worden de bermen en sloten langs de A4, maar ook langs de HSL, natuurvriendelijk ingericht. Waar de A4 op een aardebaan ligt wordt het talud schraal afgewerkt. De bermsloten worden over vrijwel de gehele lengte voorzien van natuurvriendelijke oeverzones. Aan de zijde van Nieuwe Wetering wordt een natuurvriendelijke, ondiepe oever langs de parallelsloot aangelegd. Bij de fietsverbinding Westeinde-Voorweg wordt een droge strook voor faunapassage langs het fietspad gelegd. Drie droge duikers en twee natte duikers herstellen de ecologische verbinding tussen de veenweidegebieden aan weerszijden van de A4. Ter hoogte van Hoogmade ligt in de gemeenten Alkemade en Jacobswoude een belangrijke natte (moeras) ecologische verbinding tussen het Braassemermeer/Wijde Aa en de Kagerplassen. Deze potentiele verbinding loopt via de Kromme Does en de Noord-Aa. De ecologische verbinding ter plaatse van de kruising A4/HSL bij Hoogmade/Noordeinde wordt gerealiseerd door een kunstwerk onder de A4, waarin een hoofdwatergang met aan weerszijden natuurvriendelijke oevers en droge stroken worden doorgetrokken. Bospolder - N206 Langs de Zuidzijdervaart en de Dwarswatering komen natuurvriendelijke oevers en droge stroken als faunapassage. Langs de Munnikenwetering komen droge stroken en langs de Oude Rijn natuurvriendelijke oevers. Langs de bestaande spoorlijn komen droge stroken; ten zuiden van deze spoorlijn komen droge duikers onder de A4. De kruising met de Vrouwenvaart wordt voorzien van droge stroken. Vanaf de bestaande spoorlijn worden de bermsloot en de Meerburger Watering voorzien van natuurvriendelijke oevers en worden ruigtestroken aangelegd (aan de zijde van de A4). 4.5 Landbouwkundige inpassing Doordat het een verbreding van een reeds bestaande weg betreft, wordt de landbouwkundige structuur niet aangetast. Wel zal het landbouwareaal afnemen. Uitgangspunt voor inpassing is dat het gebied zo goed mogelijk als landbouwgebied kan blijven functioneren. Dit uitgangspunt zal worden vormgegeven in samenwerking met betrokken ondernemers, gemeenten en provincies. In de Haarlemmermeer wordt in samenhang met de HSL via een herverkavelingsplan getracht de gevolgen voor de agrarische structuur te beperken. Zuidelijk van de Ringvaart zal (met de HSL) in samenwerking met de streekcommissie gezocht worden naar mogelijke oplossingen. Hierbij wordt gedacht aan kavelruil en bedrijfsverplaatsing. 4.6 Compensatie (SGR) Uitgangspunt van het Structuurschema Groene Ruimte is, dat natuurwaarden in beginsel niet worden aangetast. Aantasting kan alleen plaatsvinden als er zwaarwegende belangen in het spel zijn, en onder de voorwaarde dat deze natuurwaarden worden gecompenseerd. Dit beleidsuitgangspunt wordt aangeduid als het 'compensatiebeginsel'. De verbreding van de A4 doorsnijdt of beinvloedt op een aantal plaatsen gebieden met een bijzondere status ten aanzien van natuur-, bos- en recreatiewaarden. Op grond van het compensatiebeginsel dient, voorzover de milieu-effecten niet afdoende kunnen worden verminderd, compensatie wat Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

46 betreft areaal en kwaliteit plaats te vinden van de in de deze gebieden aangetaste natuurwaarden. De initiatiefnemer, in dit geval de ministers van Verkeer & Waterstaat en van VROM, zijn verantwoordelijk voor het tot stand komen van de compensatie. Bij het toepassen van het compensatiebeginsel is gestart met het vaststellen van de omvang en de kwaliteiten van de gebieden, waarvoor een dergelijke verplichting geldt. Aan de hand van de door de verbreding van de A4 optredende milieu-effecten, en de al voorgenomen mitigerende maatregelen, is vervolgens nagegaan of de nog resterende negatieve gevolgen op enigerlei wijze te voorkomen zijn. Is het afdoende tegengaan van de milieu-effecten in deze gebieden niet mogelijk, dan zijn de resteffecten bepaald, onderscheiden naar oppervlak en kwaliteit. De te realiseren compensatie wordt vervolgens bepaald in termen van kwantitatieve compensatie van de oppervlakte (vervangend areaal) en kwalitatieve compensatie van de verloren gegane waarden. De compensatie zal gezocht moeten worden in daartoe aangewezen zoekgebieden. Als de gewenste compensatie op geen enkele manier gerealiseerd kan worden, is het als terugval-optie mogelijk financiele compensatie te bieden. De compensatie dient geregeld te zijn op het moment dat de verbrede A4 in gebruik wordt genomen. De nog niet gerealiseerde compensatiebehoefte zal op dat moment worden vertaald in een financiele compensatie die wordt gestort in een Groenfonds. Over de wijze van toepassen van het compensatiebeginsel is overleg gepleegd met de betrokken overheden en natuur- en landbouworganisaties, aismede met de recreatieschappen. Daar waar de verbreding van de A4 samenhangt met de aanleg van de Hogesnelheidslijn is voor de infrastructuurbundel als geheel een gezamenlijk compensatieontwerp gemaakt. Methodiek voor het uitwerken van de natuurcompensatie Bij het bepalen van de omvang van het te compenseren gebied kunnen drie thema's worden onderscheiden: vernietiging, verstoring en versnippering. Voor elk daarvan gelden verschillende uitgangspunten: Vernietiging: Alle oppervlakten en waarden binnen de te compenseren gebieden die als gevolg van de verbreding van de A4 - al dan niet in combinatie met de aanleg van de Hogesnelheidslijn - teloor gaan, worden voor 100% gecompenseerd. Verstoring: Bij het compenseren van verstoringseffecten tengevolge van verbreding van de A4 en de cumulatie van HSL-Zuid en de verbreding van de A4, is aangesloten bij de gang van zaken die gebruikelijk is bij het aanleggen en verbreden van autosnelwegen. Daarbij wordt voor het vaststellen van het te compenseren gebied uitgegaan van 39% van het nieuw verstoorde gebied dat ligt binnen de zogenoemde 50 d(b)a MKM-contour op 1 m waarneemhoogte. Dat laatste begrip is een maat voor de milieukwaliteit, die verschillende soorten geluidsbronnen vergelijkbaar en optelbaar maakt. Hierbij wordt de situatie in 2010, na autonome ontwikkeling als referentie genomen. Voor verstoring van recreatiegebieden wordt, indien de verbreding van de A4 geheel of grotendeels voor de verstoring zorgt, 50% van het oppervlak in de eerste zone van 750 meter van het trace en 20% in de daarop volgende zone van 750 meter gecompenseerd. Als de verstoring slechts ten dele voor rekening van de verbreding van de A4 komt, wordt uitgegaan van respectievelijk 25% en 10%. Voor verstoring wordt niet gecompenseerd indien de verbreding van de A4 nagenoeg niet bijdraagt aan de verstoring. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

47 Versnippering: Gebieden, aangemerkt als kerngebieden en als natuurontwikkelingsgebieden binnen de (provinciale) ecologische hoofdstructuur, waar versnippering plaatsvindt, worden in beginsel voor 100% gecompenseerd. Daarbij geldt dat van versnippering alleen sprake is als gebieden resteren die kleiner zijn dan 50 ha. Barrierewerking als gevolg van de verbreding van de A4 zal door middel van inpassingsmaatregelen zoveel mogelijk worden gemitigeerd. Bij het aanwijzen van zoekgebieden waar de natuurcompensatie zal plaatsvinden, zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd. Compensatie vindt in beginsel plaats zo dicht mogelijk bij de verstoorde, vernietigde of versnipperde gebieden. De uitwerking van compensatie sluit, waar mogelijk, aan op landinrichtings- en/of landschapsbeleidsplannen. Zoekgebieden sluiten bij voorkeur aan op de provinciale ecologische hoofdstructuur ofwel op de Randstadgroenstructuur en de Strategische groenprojecten en kunnen tevens als 'stapsteen' tussen of bufferzone naar natuurgebieden dienen. Gestreefd wordt om zoveel mogelijk aan te sluiten bij dezelfde of vergelijkbare natuurdoeltypen of leefgebieden met een vergelijkbare abiotiek qua bodemtype en grondwaterstand, waarbij het nieuwe leefgebied bereikbaar is voor gidssoorten. Vervolgproces natuurcompensatie Op basis van het ontwerp-tracebesluit en de uitgewerkte compensatie-ontwerpen zal in het vervolg op het gevoerde overleg getracht worden te komen tot convenanten met de bij de realisering van de compensatie betrokken partijen. In deze convenanten gaan de partijen een inspanningsverplichting aan voor het realiseren van de compensatie. Ook wordt vastgelegd op welke wijze de ondertekenaars de compensatie denken te realiseren. Voorzien is dat deze convenanten gesloten kunnen worden voordat het Tracebesluit wordt vastgesteld. Het is het streven daarbij maximaal gebruik te maken van het instrumentarium van onder meer de Landinrichtingswet. Parallel aan de voorbereiding van de convenanten wordt gestart met grondverwerving. Het compensatie-ontwerp zal uitgewerkt worden tot een compensatieplan. In dit plan wordt de omvang van het zoekgebied gereduceerd tot de meest kansrijke locaties. Per gebied zullen de gewenste natuurdoeltypen worden aangegeven. Dit plan vormt de basis voor de opname van de compensatiegebieden in de bestemmingsplannen. De verbreding van de A4 en de aanleg en het gebruik van de HSL-Zuid zal op een aantal plaatsen leiden tot aantasting van de aanwezige waarden voor natuur, bos en recreatie. In het Structuurschema Groene Ruimte (SGR) is een regeling opgenomen voor het compenseren van natuur-, bos- en recreatiewaarden. Uitgangspunt is dat geen netto verlies van natuur-, bos- of recreatiewaarden op mag treden wat betreft areaal en kwaliteit. Omdat de verbreding van de A4 voor een groot deel plaatsvindt in een situatie waar de HSL en de A4 gebundeld in het landschap liggen, is voor de ingreep als geheel een compensatie-ontwerp opgesteld. In het compensatie-ontwerp zijn de resultaten met betrekking tot de uitwerking van het compensatiebeginsel tot nu toe weergegeven. De voorstellen voor de compensatiemaatregelen zullen nader worden uitgewerkt in een compensatieplan. Knooppunt Burgerveen - Ringvaart Haarlemmermeer Tussen Knooppunt Burgerveen en de Ringvaart Haarlemmermeer bevinden zich geen gebieden die compensatieplichtig zijn in het kader van het Structuurschema Groene Ruimte. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

48 Ringvaart Haarlemmermeer - Bospolder Binnen dit deelgebied bevinden zich twee natuurkerngebieden zoals aangewezen in de (Provinciale) Ecologische Hoofdstructuur ((P)EHS). Dit zijn het plassengebied OudAde, waarin tevens de Kagerplassen gelegen zijn, ten westen van het trace en de Polder Achthoven, ten zuidoosten van het trace. Het gebied dat door de HSL en de A4 doorsneden wordt heeft een grote ecologische samenhang die wordt gevormd door zowel droge als natte structuren. Oud Ade is een natuurkerngebied binnen de (P)EHS. Het beheersgebied Ade omvat een oppervlak van 896 ha, waarvan het merendeel behoort tot de goede tot zeer goede weidevogelgebieden. In de winter zijn de polders rijk aan overwinteraars. Verder biedt het plaats aan moerasvogeis. Delen van de Veender- en Lijkerpolder kennen waardevolle oevervegetaties en plaatselijk soortenrijke slootvegetaties. In de Blauwe Polder, de Hoogmadesche Polder en de Veenderpolder bevinden zich biotopen voor aandachtssoorten. Het betreft goede tot zeer goede weidevogelgebieden. Het directe biotoopverlies in deze gebieden (vernietiging, directe ruimtebeslag inclusief de bouwzone) bedraagt 20,8 ha voor de A4 (en 20,7 ha voor de HSL). Vanwege verstoring dient voor HSL en A4 in totaal 27,5 ha gecompenseerd te worden. Ter plaatse van de kruising met de ecologische verbindingszone, die van de Kagerplassen via de Wijde Aa naar het Braassemermeer loopt, worden inpassingsmaatregelen genomen om de verbindingsfunctie te versterken. Compensatie wordt bij voorkeur gezocht ter versterking van bestaande weidevogelgebieden: Adegebied, Rijnstreek-Noord (polder Achthoven), Rijnstreek-Zuid en het gebied van de landinrichting Leidschendam. Bospolder - N206 In de volgende gebieden worden effecten verwacht als gevolg van de aanleg en het gebruik van HSL en de verbreding van de A4: Polder Achthoven: kerngebied binnen de (P)EHS en biotoop van aandachtssoorten. Het beheersgebied Polder Achthoven omvat 519 ha, waarbinnen 100 ha nog nader te begrenzen reservaatsgebied. Het is een belangrijk weidevogelgebied voor zowel algemene als meer kritische vogelsoorten. De drassige graslanden worden bezocht door aanzienlijke aantallen overwinteraars. Als gevolg van verstoring dient voor de aanleg van de HSL en de verbreding van de A4 in totaal 2,4 ha gecompenseerd te worden. Bospolder: recreatiegebied. De Bospolder biedt gelegenheid voor dagrecreatie. Het hele gebied omvat 18,5 ha, waarvan 5,3 ha recreatiegebied. Verbreding van de A4 leidt tot 1,8 ha verlies van het recreatiegebied (volledig te compenseren). De geluidsbelasting van het gebied wordt bepaald door de bestaande wegen N446 en A4. De verstoring neemt niet toe als gevolg van de aanleg en het gebruik van de HSL en de verbrede A4. Munnikenpolder: nog niet gerealiseerd Randstradgroenstructuur-project. De polder ligt binnen de huidige verstoringszone van de A4. De HSL en de verbreding van de A4 voegen daar geen verstoring aan toe. Als gevolg van de verbreding van de A4 treedt circa 4 ha vernietiging op. Na gebruik als gronddepot voor de aanleg van de HSL zal dit gebied in een zodanige staat worden opgeleverd dat het als Randstadgroenstructuur-project kan worden gerealiseerd. park Cronesteijn: Recreatiegebied voor semi-intensieve recreatie met natuurwaarden. Het gebied is circa 70 ha groot, exclusief de binnen het gebied gelegen volkstuintjes. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

49 Verbreding van de A4 leidt tot circa 4,2 ha vernietiging, met name van het griend waardoor een fietsroute loopt. Het park wordt in de huidige situatie reeds verstoord door de A4. De verbreding zal niet leiden tot een toename van de verstoring. Voor polder Achthoven wordt compensatie bij voorkeur gezocht ter versterking van bestaande weidevogelgebieden (zie compensatie Adegebied). In het compensatie-ontwerp is het park Cronesteijn nog niet als te compenseren gebied meegenomen. In de fase na het OTB zal bezien moeten worden of compensatie voor de recreatiegebieden (Munnikenpolder, Bospolder, park Cronesteijn) binnen de grenzen van het gebied mogelijk is of dat elders in de directe omgeving een recreatieve voorziening gerealiseerd, dan wel uitgebreid kan worden. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

50 Nota van Toelichting Ontwerp-TracSbesluit A4 Burgerveen-Leiden

51 Nota van Toelichting Ontwerp-Trac6besluit A4 Burgerveen-Leiden 49 5 Overige maatregelen 5.1 Beschermingsniveaus bouwfase Algemeen De verbreding van de A4 zal voor wat betreft de bouw van kunstwerken gelijk oplopen met de aanleg van de Hogesnelheidslijn (totaal geschatte bouwtijd: vier tot zes jaar). Door gecoordineerde of gelijktijdige uitvoering van de wegverbreding en de HSL-aanleg kan optimalisatie van het bouwproces, en daarmee beperking van de bouwhinder worden bereikt. Er zullen in de Zone A4 en in de bouwzone tal van werkzaamheden worden uitgevoerd die in meer of mindere mate invloed op de omgeving zullen hebben. Met name bij de grote kunstwerken (knooppunt Burgerveen en aquaducten) zijn aparte bouwzones gereserveerd. Voor de locaties wordt verwezen naar de tracekaarten. De bouw- en aanlegactiviteiten (incl. sloop) zijn divers van karakter en zijn onder bepaalde omstandigheden vergunningplichtig. Bouw- en aanleg werkzaamheden zijn onder bepaalde omstandigheden vergunningplichtig. Zo kan, indien het bestemmingsplan dit voorschrijft, voor het uitvoeren van grondwerk een aanlegvergunning vereist zijn. Voor de bouw van kunstwerken is een bouwvergunning nodig. Voor het slopen van bebouwing is een sloopvergunning nodig. Indien voor de bouw het oprichten van een 'inrichting' nodig is, of de bouw zelf als een 'inrichting' moet worden beschouwd, dan zijn deze tevens vergunningplichtig ingevolge de Wet Milieubeheer. Verder kan ook de bouw van grote kunstwerken vergunningplichtig zijn ingevolge de Wet Milieubeheer. In het bij de Wet Milieubeheer behorende Inrichtingen- en vergunningenbesluit staan de activiteiten vermeld waarvoor vergunning moet worden aangevraagd. Beschermingsniveaus Bij de verbreding van de A4 zullen twee beschermingsniveaus voor het milieu worden onderscheiden, te weten een basis-beschermingsniveau en een bijzonder beschermingsniveau. Voor het basis-beschermingsniveau zullen algemeen gangbare (bouw)technieken worden toegepast voor de bouw- en aanlegwerkzaamheden. De bouw zal in hoofdzaak overdag plaatsvinden, werkzaamheden in de nacht zijn echter niet uitgesloten. Bij de keuze van de in te zetten techniek zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de invloed daarvan op het (woon- en leef)milieu. Het bij de bouw en aanleg in te zetten materieel zal voldoen aan de daaraan in het kader van EU-richtlijnen gestelde regels. Indien werkzaamheden in de nacht plaatsvinden worden waar nodig extra maatregelen genomen om overlast te beperken. Op plaatsen waar bijzondere bescherming nodig is zullen, waar de uitvoering dat toelaat, aanvullende beschermingsmaatregelen worden getroffen. Als uitgangspunt daarbij geldt, dat de geluidsbelasting in de bouw- en aanlegfase in beginsel niet hoger mag zijn dan de milieubelasting in de gebruiksfase. Locaties die extra bescherming behoeven, zijn bebouwingsconcentraties, de gebiedscategorieen uit het Structuurschema Groene Ruimte, evenals milieubeschermingsgebieden voor stilte en voor drinkwaterwinning. De omvang van de werkzaamheden en de benodigde bouwtijd zijn bepalend voor de mogelijk aanvullende

52 maatregelen die daarbij zullen worden getroffen. Zo zal in de hiervoor genoemde gebieden materieel worden ingezet dat voidoet aan de verzwaarde eisen zoals aangegeven in de Circulaire Bouwlawaai. Geluid tijdens de aanlegfase Ter beperking van de geluidsoverlast voor de omgeving gedurende de bouwperiode worden in verstoringsgevoelige gebieden maatregelen getroffen om de geluidshinder tot een minimum te beperken. Voor het basisbeschermingsniveau houdt dit in dat gangbare technieken kunnen worden ingezet, maar hinder voor de omgeving wel aandacht zal hebben. In bijzondere situaties zal vervolgens het bijzondere beschermingsniveau worden toegepast, waarbij aanvullende eisen worden gesteld aan de geluidsproductie van de in te zetten bouwmachines en de te gebruiken technieken en het tijdstip waarop die worden ingezet. Bij het basisbeschermingsniveau wordt gestreefd naar het beperken van de geluidsbelasting bij woningen tot 60 db(a) in het algemeen en tot 65 db(a) gedurende kortere perioden bij bijzondere activiteiten. Voor het bijzondere beschermingsniveau zullen, al naar gelang de situatie, van geval tot geval verschillende eisen aan de te treffen maatregelen worden gesteld. 5.2 Infrastructurele maatregelen tijdens bouw- en aanlegfase Tijdens de verbreding van de autosnelweg A4 Burgerveen-Leiden en de aanpassingen aan de onderliggende infrastructuur worden maatregelen genomen voor een zo onbelemmerd mogelijke verkeersafwikkeling. Daarbij staat het waarborgen van de bereikbaarheid op A4 en onderliggend wegennet centraal. Uitgangspunt is dat tijdens de bouw- en aanlegfase het verkeer zoveel mogelijk gebruik kan blijven maken van de aanwezige infrastructuur. In sommige gevallen zullen wegen echter moeten worden omgeleid of tijdelijk worden afgesloten. Uitgangspunt voor de tijdelijke omleidingen en afsluitingen is dat het verkeer zo weinig mogelijk last ondervindt. Voordat met de uitvoering wordt gestart, zal een verkeersplan worden opgesteld in nauw overleg met de betrokken partijen. Er zullen maatregelen worden getroffen voor de waterhuishouding. De bouw van de aquaducten in de Ringvaart leidt tot een tijdelijke omleiding van het doorgaande en bestemmingsverkeer dat gebruik maakt van de Huigsloterdijk. Tijdens de bouw zal de verbinding door het aanbrengen van een tijdelijke brug over de bouwkuip zoveel mogelijk in dienst blijven. Na het gereedkomen van de aquaducten zullen de oorspronkelijke verbindingen worden hersteld. De Ringvaart blijft bevaarbaar, maar met kans op hinder voor de scheepvaart (verkleind doorstroomprofiel). Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden voor de aanleg van de HSL en de verbreding van de A4 zullen de verbindingen N445 en N446 in stand worden gehouden. In een nader uit te werken verkeersplan wordt bezien op welke wijze dit zal gebeuren. Voor de bouw van het aquaduct in de Oude Rijn zal in een nader uit te werken verkeersplan worden aangegeven op welke wijze de onderliggende verbindingen in stand gehouden kunnen worden. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

53 Tijdens de uitvoering van de wegverbreding blijven de Oude Rijn, de spoorlijn Leiden/Alphen aan den Rijn en de N11 begaanbaar. 5.3 Bodem archeologie, en waterkwaliteit Bodem Op alle terreinen van het milieubeleid is de Wet milieubeheer de kaderwet voor de vergunningsverlening, die in een latere fase van het project zal plaatsvinden. Zo noopt de verbreding van de A4 onder meer tot sanering van verontreinigde bodemlocaties, waarvoor vergunning moet worden aangevraagd. In het kader van de verbreding van de A4 is tussen de Haarlemmermeer en Leiden (km 17,8-32,6 van de bestaande weg) een historisch bodemonderzoek uitgevoerd. Doel van het onderzoek was inzicht te verkrijgen in de te verwachten milieuhygienische kwaliteit van grond, grondwater en waterbodem. Op basis van de beschikbare informatie zijn 25 locaties onderscheiden waar (mogelijk) bodemverontreiniging heeft plaatsgevonden. Op 15 van deze locaties is door middel van bodemonderzoek reeds verontreiniging aangetoond. In de meeste gevallen is de grond licht verontreinigd met immobiele stoffen. Onderstaande verdachte locaties worden gezien als de grootste knelpunten bij de realisering van de verbreding van de A4: Lisserweg 84; Industrieterrein De Lasso (diverse locaties); Viaduct bij Nieuwe Wetering; Shell tankstation aan de oostzijde van de A4. Bij eventueel volgend bodemonderzoek op de onderzoekslocatie dient met bovenstaande resultaten rekening te worden gehouden. Archeologie Gecoordineerd door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) is een inventarisatie uitgevoerd naar de aanwezigheid van archeologische waarden in de bodem. Bij het waarderend onderzoek worden aard, omvang en kwaliteit (gaafheid) van de mogelijke vindplaatsen nader onderzocht. De ROB zal het waarderingsonderzoek beoordelen en selecteert de in aanmerking komende locaties voor het zogenaamde aanvullend archeologisch onderzoek. Dit aanvullend onderzoek kan bestaan uit een uitgebreider booronderzoek en/of het graven van proefsleuven (bij dit laatste onderzoek kunnen grondsporen worden getraceerd). Op basis van de uitkomsten van dit onderzoek bepaalt de ROB of de vindplaats in aanmerking komt voor behoud, al dan niet door toepassing van de wettelijke bescherming ingevolge de Monumentenwet. Komt de vindplaats hiervoor in aanmerking, dan zal eerst worden bestudeerd of dit kan worden gerealiseerd door het treffen van maatregelen in het tracg-ontwerp. Is dit niet mogelijk, dan zal de ROB adviseren de vindplaats nader te onderzoeken en eventueel op te graven. Het is echter ook mogelijk dat op basis van het aanvullend archeologisch onderzoek van verder onderzoek wordt afgezien. Daar waar bemalingen worden uitgevoerd in de nabijheid van behoudenswaardige vindplaatsen, worden voorzieningen getroffen ter bescherming van de daarin voorkomende archeologische vondsten en sporen. Daar waar bemalingen worden uitgevoerd in de nabijheid van cultuurhistorische monumenten, worden zonodig extra maatregelen getroffen ter bescherming van deze monumenten, in het bijzonder Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 51

54 van de fundering. Voor monumenten binnen het trace wordt nagegaan of de waarde zodanig uniek is, dat ze elders moeten worden herbouwd. Nabij de Boskade ligt een mogelijke archeologische vindplaats. In de Room- of Meerburgerpolder ligt een archeologisch monument. Ten zuiden van de Bospolder zal de inventarisatie van de archeologische waarden voor de verbreding van de A4 nog plaatsvinden. Waterkwaliteit In het algemeen geldt dat de maatregelen die in verband met de kwaliteit van het water moeten worden genomen in overleg met het Hoogheemraadschap van Rijnland, Waterschap Groot-Haarlemmermeer, Waterschap De Oude Rijnstromen en Waterschap Meer en Woude nader bepaald worden. Bij de verbreding van de A4 zal de wateraan- en afvoer van tijdelijk gei'soleerde poldergebieden worden gewaarborgd. Voor maatregelen met betrekking tot de waterhuishouding wordt verwezen naar paragraaf 2.4 (waterhuishouding). Er worden verschillende maatregelen getroffen die het ontstaan van wellen en de daardoor veroorzaakte verzilting zullen tegengaan. Bij de aanleg van diverse kunstwerken worden regelmatig ondoorlatende lagen doorsneden. De toegepaste aanlegmethodes zijn echter zodanig dat er in principe geen zoute kwel langs de damwanden en dergelijke kan optreden; noch bij de aanleg, noch in de eindfase. Het eventueel treffen van aanvullende maatregelen die zoute kwel moeten tegengaan is momenteel nog in studie. Daar waar de A4 verdiept wordt aangelegd is het denkbaar dat de stroming van het grondwater wordt beinvloed. Het aquaduct bij de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder sluit slechts een gering deel van het watervoerende pakket af. De snelheid waarmee het grondwater stroomt kan daardoor ter plaatse iets toenemen, maar effecten op de grondwaterstand treden in feite pas op wanneer het watervoerende pakket voor meer dan 80-90% wordt geblokkeerd. Dat is niet het geval. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

55 6 Maatregelen t.a.v. woningen en overige bebouwing 6.1 Te amoveren bebouwing Alle bebouwing, die zich binnen de op de Tracekaarten aangegeven Zone A4 bevindt, dient voor het verbreden van de A4 en/of vanwege eventueel noodzakelijke aanpassingen van dwarsverbindingen te worden geamoveerd. In tabel is weergegeven welke bebouwing in het trace van de wegverbreding A4 Burgerveen/Leiden om deze reden moet worden geamoveerd. Ook is de bebouwing aangegeven die binnen bouwzone of inpassingszone moet worden geamoveerd. Tabel 6.1.1: Overzicht te amoveren bebouwing voor verbreding A4 tussen Burgerveen en Leiden in de gemeente Haarlemmermeer Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Lisserweg 84 woning en akkerbouwbedrijf Zone A4 Huigsloterdijk ongenummerd veeschuurtje Zone A4 Tabel 6.1.2: Overzicht te amoveren bebouwing voor verbreding A4 tussen Burgerveen en Leiden in de gemeente Alkemade Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Voorweg 68 kassen Bouwzone/inpassingszone Sotaweg 32 glastuinbouwbedrijf Zone A4 Sotaweg 42 glastuinbouwbedrijf Zone A4 Lasso 51 fietsenstalling overdekt Zone A4 Viaduct 1 (Westeinde 1) woning en Zone A4 / inpassingszone glastuinbouwbedrijf Nabij Westeinde 1 diverse volkstuin opstallen Zone A4 Nabij Achterweg 2 veestal en mestsilo Zone A4 Nabij Ripselaan fietsenstalling overdekt Zone A4 (ongenummerd) Geestweg 2 rolkas Zone A4 Zuidweg t/o nummer 20 Gasunie-station W 416 Zone A4 Zuidweg 20 hobbykas Zone A4 Nabij Noordeinde 29 trafo EWR Zone A4 Blauwe Molenweg 4 woning Zone A4 Blauwe Molenweg 6 stacaravan Zone A4 Hofdijklaan diverse volkstuin opstallen Zone A4 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 53

56 Tabel 6.1.3: Overzicht te amoveren bebouwing voor verbreding A4 tussen Burgerveen en Leiden in de gemeente Jacobswoude Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Noordeinde 29 en 29a woningen en veehouderijbedrijf Zone A4 Boskade 7c woning en opstal Zone A4 Boskade 12 woning en overige opstallen Zone A4 Tabel 6.1.4: Overzicht te amoveren bebouwing voor verbreding A4 tussen Burgerveen en Leiden in de gemeente Leiderdorp Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Bospolder 1 woning en tuinbouwbedrijf Zone A4 / HSL-zone Bospolder 2 woning en glastuinbouwbedrijf Zone A4 / HSL-zone Nabij Bospolder 2 hoogspanningsmast Zone A4 Nabij bospolder 2 loods behorend bij Bospolder 15 Zone A4 / HSL-zone Bospolder 7 glastuinbouwbedrijf Zone A4 Nabij Bospolder 7 Nabij hm 9.9 A4 Persant Snoepweg 8 Rijksweg A4 schuurtjes behorend bij Bospolder 9 schuur behorend bij Bospolder 1 tunnelkas en kas van hoveniersbedrijf tankstation (Shell) en transformatorstation Zone A4 Zone A4 Zone A4 Zone A4 Mauritssingel 1 54b en 1 54c opstallen Doeshaven Zone A4 Van Geerstraat 2a uitvaartbedrijf Zone A4 B.G. Cortslaan 1 t/m 53 en 2 / 54 flatgebouw met 54 woningen Zone A4 Resedastraat 49 t/m 57 5 woningen met berging Zone A4 Resedastraat 70 en 70a 2 woningen met berging Zone A4 Resedastraat 72 t/m 78 en 78a 5 woningen met berging Zone A4 Tabel 6.1.5: Overzicht te amoveren bebouwing voor verbreding A4 tussen Burgerveen en Leiden in de gemeente Leiden Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Hoek Stadhouderslaan - Hoge Rijndijk opstallen steunpunt dienstkring RWS Zone A4 Hoge Rijndijk ongenummerd schuurtje Zone A4 Nota van Toelichting Ontwerp-TracSbesluit A4 Burgerveen-Leiden

57 Adres Soort bebouwing Reden van amoveren Rijksweg A4 Westzijde tankstation Zone A4 In de gemeente Zoeterwoude behoeven voor de verbreding van de A4 geen woningen te worden geamoveerd. NB: de aan de aan de bestemming te onttrekken bebouwing vanwege geluid is behandeld in hoofdstuk 3 (Geluid). 6.2 Overige maatregelen Molenbiotoop Door de verlegging van de oostelijke aansluiting van de N446 buigt deze dichter naar de Bosmolen (in de Bospolder) toe. Aangezien deze molen in de huidige situatie al een minder optimaal molenbiotoop is, is in overleg met de gemeente Leiderdorp besloten deze molen te verplaatsen. In het kader van de inpassingsplan HSL/A4 wordt de molen (incl. de woning) naar een nader te bepalen locatie in de Munnikenpolder verplaatst. De verbreding van de A4 heeft geen invloed op de overige molens in het tracegebied. Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

58 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden

59 Nota van Toelichting Ontwerp-Tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden 7 Besluitvormingsprocedure 7.1 Besluitvorming tot en met Tracebesluit De besluitvorming over de verbreding van A4 Burgerveen-Leiden valt binnen de Trac6wetprocedure. Tot nu toe zijn de volgende stappen in deze procedure doorlopen: Startnotitie A4 Burgerveen-Leiden: ter visie mei 1994 opstellen Trajectnota/MER rapport vanaf ontvangst richtlijnen Bevoegd Gezag: mei 1995 ter visie legging Trajectnota/MER (16 april 1997), voorlichting (22, 23 en 24 april), hoorzitting (20 en 22 mei) en advisering door gemeenten, provincie, waterschappen en wettelijke adviseurs; toetsingsadvies Commissie m.e.r. 9 juli 1997 publikatie rapport van bevindingen van het Overlegorgaan Verkeersinfrastructuur adviezen provincies, gemeenten en waterschappen. Op grond van de inspraakreacties en de verschillende adviezen heeft de minister van Verkeer en Waterstaat in samenspraak met de Minister van VROM het standpunt bepaald over de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. Het ontwerp-tracebesluit (OTB) is de planuitwerking van het standpunt. Het ontwerp- Tracebesluit bestaat uit tekeningen schaal 1:2500 met een bijbehorende toelichting. Het standpunt maakt onderdeel uit van het ontwerp-tracebesluit. Het uiteindelijke besluit in de gehele Tracewetprocedure is het Tracebesluit. De volgende stappen zijn hiervoor nodig: Het ontwerp-tracebesluit wordt ter visie gelegd op alle gemeentehuizen in het studiegebied. Tevens ligt het ontwerp-tracebesluit ter visie bij de Provinciehuizen en Rijkswaterstaat te Den Haag, Haarlem en Rotterdam. Binnen vier weken na de aanvang van de tervisielegging kan iedere burger of belangengroepering schriftelijk reageren op het ontwerp-tracebesluit. Bovendien kan een ieder zijn of haar visie kenbaar maken op hoorzittingen over het ontwerp-tracebesluit A4 Burgerveen-Leiden. De betrokken gemeenten, provincies en waterschappen worden rechtstreeks uitgenodigd hun visie op het OTB te geven. Hiervoor is in de Tracewet 12 weken uitgetrokken. De provincies en de betrokken gemeenten moeten in hun reactie aangeven of zij bereid zijn medewerking te verlenen aan de planologische inpassing van het voorgestelde trace. Op grond van de ingekomen readies en adviezen neemt de minister van Verkeer en Waterstaat in samenspraak met de minister van VROM het Tracebesluit. Dit Tracebesluit moet binnen 5 maanden na de ter visie legging van het ontwerp-tracebesluit genomen worden. De beide ministers kunnen naar aanleiding van de inspraak en adviezen een gewijzigd OTB vaststellen. Dit gewijzigd OTB moet, nadat is besloten om een gewijzigd OTB op te stellen, binnen 12 weken ter visie worden gelegd. Om vervolgens als Tracebesluit te kunnen worden vastgesteld, doorloopt het gewijzigde OTB dezelfde procedure als hiervoor beschreven

60 Het Tracebesluit wordt toegezonden aan de beide Kamers der Staten-Generaal, betrokken gemeenten, provincies, hoogheemraadschappen en waterschappen. Het Tracebesluit wordt voor een periode van vier weken ter inzage gelegd. Binnen zes weken na vaststelling van het Tracebesluit bestaat de mogelijkheid in beroep te gaan tegen het Tracebesluit. Dit beroep moet worden ingediend bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Voor de procedure Wet geluidhinder wordt verwezen naar bijlage Besluitvorming na Tracebesluit Nadat het Tracebesluit is vastgesteld wordt de procedure vervolgd met opname van het trace in streekplannen en bestemmingsplannen van de betrokken provincies en gemeenten. De vaststelling van het bestemmingsplan door de gemeenteraad moet, conform de Tracewet, binnen een jaar na vaststelling van het Tracebesluit plaatsvinden. De geluidswerende maatregelen zullen ook nader moeten worden omschreven in het bestemmingsplan. In de bestemmingsplanprocedure die ten behoeve van de realisatie van het project (de verbreding van de A4) wordt gevolgd, kan geen bezwaar meer worden gemaakt tegen het Tracebesluit voor de A4 zelf. Dit geldt ook voor de aan de bestemmingsplanprocedure gekoppelde vervolgprocedures zoals geluidhinder, grondverwerving en bouwvergunningen. Dit is dan ook de reden dat de eerste stap die nodig is voor de geluidshinderprocedure, namelijk het aan betrokkenen bekend maken van het voornemen om geluidshindermaatregelen te treffen, tegelijk met de start van het ontwerp-tracebesluit plaatsvindt. Naast de noodzakelijke aanpassingen van de bestemmingsplannen door de gemeente, zullen in voorkomende gevallen procedures bij andere instanties moeten worden doorlopen (bijvoorbeeld het herzien van Peilbesluiten door de waterschappen). Nota van Toelichting Ontwerp-Trac6besluit A4 Burgerveen-Leiden

61 Bijlagen Bijlage 1: Standpunt Minister van Verkeer en Waterstaat (23 September 1997) Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Inspraakreacties op Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden Adviezen van de Commissie-m.e.r., de provincies, gemeenten, waterschappen en het OVI Procedure Wet geluidhinder Aanvulling Compensatieontwerp

62

63 Bijlage 1: Standpunt Minister van Verkeer en Waterstaat (23 September 1997)

64 Ministerie van Verkeer en Waterstaat Aan Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA Den Haag Contactpersoon Doorkiesnummer -i Datum 3ql*»e(n) 23 September 1997 div Ons ieenmerk Uw kenmerk DGP/IB/ Onderwerp standpunt A4 Burgerveen-Leiden Geachte Voorzitter, Overeenkomstig het bepaalde in de artikelen 9 en 11, eerste lid van de Tracewet informeer ik u hierbij mede namens mijn ambtgenote van Voikshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM), over het standpunt inzake de trajectnota/m R A4 Burgerveen-Leiden. Bij de bepaling van het standpunt is de samenhang van een deel van het trace met het toekomstig trace van de HSL-zuid een belangrijk aandachtspunt geweest. Een deel van het trace van de A4 loopt namelijk parallel met het toekomstige trace van de HSL-zuid. Vanwege die samenhang is een paralleile opstelling van de ontwerp tracebesluiten (otb) voor zowel de HSL-zuid als de A4 van groot belang. Op basis van het onderhavige standpunt wordt een otb voor de A4 opgesteld waarbij het streven er op is gericht om dit otb en het otb voor de HSL zuid gelijktijdig en zo mogelijk al in oktober as ter inzage te leggen. Op deze wijze kan niet alleen tot een zo optimaal mogelijke inpassing van beide projecten worden gekomen maar worden burgers en besturen ook in de gelegenheid gesteld om te reageren op een zo volledig mogelijk beeld van de consequenties van de inpassing van beide infrastructuurprojecten daar waar er sprake van samenhang is. 1. Inleiding. De trajectnota/'mer beschrijft de problemen en de mogelijke oplossingen op het wegvak van de A4 tussen Burgerveen en Leiden. De trajectnota doorloopt de procedure van de Tracewet waarin de procedure van de miiieu-effectrapportage is geintegreerd. Op grond van deze procedure heeft de trajectnota ter inzage gelegen en hebben burgers kunnen reageren. Tevens is de nota om advies aangeboden aan de wetteiijke adviseurs, waaronder de betrokken gemeenten, de provincie Zuid-Holland en de Commissie voor de miiieueffectrapportage. Het Overlegorgaan Verkeersinfrastructuur (OVI) is om een rapport van bevindingen gevraagd. Voor een kaart van het studiegebied, een overzichtskaart van het noordelijk deel van het HSL-trace aismede een overzicht van de binnengekomen adviezen Postadres postbus EX Den Haag Sezoekadres Plesmanweg 1-6 Telefoon * Telefax *

65 DGP/IB/7Z423 0 verwijs ik u naar de bijlagen (bijlage 1, 2 en 3). Daarin is tevens een samenvatting van het rapport van het OVl opgenomen. 2. Probleemanalyse en alternatieven. In de trajectnota worden op het wegvak Burgerveen-Leiden problemen op het gebied van het verkeer en vervoer en de leefbaarheid geconstateerd. Voor wat betreft het verkeer en vervoer gaat het in 2010 om een congestiekans tussen de 24% en 38% terwijl in SVV-2 voor een achterlandverbinding 2% de norm is. Bovendien is de vormgeving niet in overeenstemming met de eisen die vanuit verkeersveiligheid worden gesteld. Op het gebied van het leefmilieu zijn er, met name in Leiderdorp, problemen op het gebi8d van de luchtverontreiniging, geluidshinder en barriere-werking. Tenslotte doorsnijdt de verbinding een gebied ten noorden van Leiden dat ais ecologische hoofdstructuur geldt. Op basis van de geconstateerde problemen zijn in de trajectnota vier alternatieven uitgewerkt, het nul-alternatief, het combinatie-aiternatief, het verbredingsalternatief en het meest milieuvriendelijk alternatief. In het nul-alternatief is er, evenals in de andere alternatieven, van uit gegaan dat het SVV-II beleid in 2010 volledig is uitgevoerd, dus inclusief de invoering van rekening rijden en andere maatregelen die het autorijden minder aantrekkelijk moeten maken en inclusief investeringen in het openbaar vervoer waaronder de aanleg van de HSL. In het combinatie-aiternatief is onderzocht of aanvullende maatregelen in de sfeer van het openbaar vervoer en het parkeerbeleid, dus verdergaand dan het SW-2 beleid, en doorstromingsmaatregelen in 2010 het bereikbaarheidsprobleem kunnen oplossen. In net verbredingsalternatief zijn de effecten van een verbreding tot 2 maal 3 rijstroken onderzocht. Wat de ruimtelijke inpassing van de verbreding betreft zijn varianten in hoogteligging onderzocht bij Nieuwe Wetering, bij Hoogmade en in Leiderdorp. Het meest milieuvriendelijk alternatief (MMA) bestaat uit het verbredingsalternatief met toevoeging van enkele generieke maatregelen zoals een maximumsneiheid van 100 km/uur. Voor de inpassing bij Nieuwe Wetering, Hoogmade en Leiderdorp zijn in het MMA de voor de leefbaarheid meest gunstige varianten in hoogteligging uit het verbredingsalternatief opgenomen. In de trajectnota is ook aandacht besteed aan mogelijkheden om te komen tot oplossingsmogelijkheden in de vorm van doelgroepenstroken. Omdat in deze studie alleen verbredingsvarianten met maximaal een rijstrook zijn meegenomen, ik ga daar in 4. I nader op in, blijkt de toepassing van doelgroepenstroken meer nadelen dan voordelen op te leveren. Indien immers een rijstrook voor doelgroepen wordt gereserveerd, zoals bijvoorbeeld voor het vrachtverkeer, moet het overige verkeer zich over twee rijstroken afwikkelen hetgeen tot congestiepercentages van 40% leidt. Indien daarentegen twee rijstroken voor doelgroepen bestemd worden moet het overige verkeer zich over een rijstrook afwikkelen hetgeen weer filevorming op die ene rijstrook betekent en tot sluipverkeer op het onderliggende wegennet leidt. Om die reden hebben varianten met doelgroepen oplossingen in geval van een verbreding tot 2x3 rijstroken geen oplossend vermogen en zijn hier daarom niet verder uitgewerkt. 3. Besluit Op basis van de informatie ui* de trajectnota, de ontvangen adviezen en reacties en na afweging van alle belangen kom ik tot de conctusie dat het verbredingsalternatief, aangevuld met maatregelen uit het meest milieuvriendelijk aiternatief, de voorkeur verdient. Dit leidt tot een verbreding tot 2x 3 rijstroken, een maximum snelheid van 100 kilometer per uur en extra maatregelen uit het MMA ter compensatie en mitigatie. Deze keuze zorgt niet alleen voor een verbetering uit oogpunt van verkeer en vervoer maar betekent ten

66 DGP/I3/ opzichte van de huidige situatie ook een verbetering van de leefbaarheid. Maatregelen die moeten leiden tot herstel van ecologische relaties doen bovendien recht doen aan de status van het gebied als onderdeel van de ecologische hoofdstructuur. Bij de uitwerking ontwerp-tracebesluit is het pakket aan geluidwerende maatregelen zoals dat bij het verbredingsalternatief uitgangspunt was, en derhalve uitgaat van 120 kilometer per uur, uitgangspunt ondanks de keuze voor de lagere maximumsnelheid van 100 kilometer per uur. Voor de wegverharding wordt vooralsnog uitgegaan van tot zeer open asfaltbeton. Voorzover de geluidssituatie daartoe aanleiding geeft zal bezien worden of aanvullende maatregelen nodig zijn. Ten aanzien van de varianten in hoogteligging kom ik tot de volgende keuzes: -de A4 bij Nieuwe Wetering verhoogd -de A4- bij Hoogmade op maaiveld en -de A4 bij Leiderdorp in de vorm van een korte bakconstructie. Ten aanzien van de varianten in horizontale ligging kom ik tot een keuze voor het verbredingsalternatief hetgeen over vrijwel de gehele lengte een oostelijke verbreding inhoudt behoudens ter hoogte van Leiderdorp waar de verbreding overeenkomstig het MMA aan de westkant zal plaatsvinden. Het verbredingsalternatief bevat een pakket compenserende en mitigerende maatregelen. Daaraan worden de maatregelen uit het MMA toegevoegd voorzover zij binnen de tracekeuze vallen. Voor een overzicht van de compenserende en mitigerende maatregelen verwijs ik u naar bijlage Overwegingen Nut en noodzaak van de verbreding tot 2x3 rijstroken. De A4 is een achterlandverbinding en bovendien de enige verbinding via het hoofdwegenn.et tussen de beide mainports en de grote steden in de randstad. In de situatie waarin het volledige SVV-2 beleid gericht op de beperking van de groei van de automobiliteit is geslaagd, zal de congestiekans in 2010 nog steeds tot onaanvaardbare hoogten zijn opgeiopen ondanks een toename van het gebruik van het openbaar vervoer met ca 75%. Ook op het gebied van het leefmilieu en de verkeersveiligheid nemen de problemen op en langs de A4 alleen maar toe. Om die reden is het nul-alternatief alleen als referentiealternatief in beschouwing genomen. In het combinatiealternati8f is eveneens geen verbreding van de A4 tussen Burgerveen en Leiden voorzien maar wordt de oplossing gezocht in een combinatie van extra openbaar vervoersvoorzieningen boven op datgene wat reeds op basis van SVV-2 zal worden gerealiseerd, aanvullende flankerende maatregelen en extra maatregelen voor de doorstroming. Zeifs indien een dergelijk pakket, dat aanzienlijk verder gaat dan het beleid zoals dat in SVV-2 is neergelegd, slaagt, is er nog steeds een congestiekans van 20%. Om die reden is ook dit alternatief niet aan te merken als een reele oplossing. Bij een verbreding tot 2x3 rijstroken, aangevuld met enkele verkeersbeheersingsmaatregelen, ontstaat er in 2010 een situatie waarin de congestienorm van 2% vrijwel gehaald wordt en kan een verbetering ten opzichte van de huidige situatie op het gebied van het leefmilieu worden bereikt. Voor een overzicht van de te treffen verkeersbeheersingsmaatregelen verwijs ik u naar bijlage 5. In de studie zijn geen varianten met verbredingen tot 4 rijstroken of meer per rijrichting onderzocht. De voornaamste reden is dat een eventuele verdergaande verbreding moet worden bezien in relatie tot de capaciteit van de aansluitende wegvakken. Het aansluitende wegvak Leiden-Den Haag wordt thans verbreed tot 2x3 rijstroken. Indien tussen Burgerveen en Leiden nu gekozen zou worden voor een verdergaande verbreding dan drie rijstroken per richting ieidt dat niet alleen tot problemen op de aansluitende wegvakken

67 DGP/IB/ maar wordt ook vocruitgelopen op en richting gegeven aan vervolgprocedures voor die aansluitende wegvakken. Om die reden geef ik er de voorkeur aan om de besluitvorming thans te richten op het oplossen van de huidige knelpunten aismede de fysieke samenhang met de HSL-zuid. Indien in de toekomst een verdergaande verbreding noodzakelijk is kan dit bezien worden in samenhang met de aansluitende wegvakken waarbij een doelgroepenoplossing een belangrijke rol kan spelen. Het ontwerp voor de verbreding tot 2x3 rijstroken is, vooral vanwege de vele in het traject voorkomende kunstwerken, zodanig dat in de toekomst een uitbreiding tot maximaal 4x2 rijstroken mogelijk is. Uiteraard wordt een dergelijk verbredingsbesluit genomen in het kader van een volledige trace/m.e.r.-procedure. In de afweging is ook de status van het gebied als onderdeel van de ecologische hoofdstructuur betrokken. Omdat de verbinding als gezegd de enige verbinding tussen de beide mainports is, deels parallel loopt aan het gekozen trace voor de HSL-zuid en niet een nieuwe doorsnijding oplevert terwijl voorzieningen worden getroffen die ecologische reiaties moeten herstellen zijn er voldoende zwaarwegende belangen om tot de onderhavige verbreding te besluiten. Er zijn immers voor deze verbreding geen alternatieven voorhanden Hoogteligging bij Nieuwe Wetering. Tijdens de behandeling van het trace voor de HSL-zuid is onder meer aandacht besteed aan de landschappelijke inpassing bij Nieuwe Wetering. Ik heb daarbij toegezegd te bezien in hoeverre een verbetering mogelijk is maar onder de conditie dat er geen extra geld en tijd mee gemceid zijn. Uit de trajectnota/mer voor de A4 zijn, naast het HSL-besiuit dat uitgaat van een ligging van weg en spoor op een dijklichaam, een tweetal verbeteringsmogelijkheden uitgewerkt, een halfverdiepte ligging van de weg in het MMA en een maaiveidligging van de HSL-zuid en de weg. De meerkosten van de halfverdiepte ligging van de A4 bedragen 225 miljoen gulden waar vooral visuele voordelen tegenover staan. Deze meerkosten zijn echter dermate substantieel dat deze niet opwegen tegen de voordelen. De meerkosten van een ligging op maaiveid bedragen 20 miljoen gulden welk bedrag betrekking heeft op het maken van een (ondiepe) bak voor de HSL. Voor de weg blijven de kosten gelijk. Met een ligging op maaiveld wordt de kruisende infrastructuur hoog over de infrabundel gevoerd terwijl bij de voorgestane ligging op een dijklichaam het verkeer tussen Nieuwe Wetering en Roelofarendsveen zich afwikkelt via een doorgang met een totale lengte van 115 meter, uiteraard onderbroken door open gedeelten. Een hoge kruising heeft voordelen vanuit oogpunt van sociale veiligheid maar betekent voor fietser en voetganger wel een overbrugging van een hoogte van bijna 7 meter. Geiet op mijn toezegging, de beperkte voordelen van een ligging op maaiveld, de daarmee gepaard gaande meerkosten van 20 miljoen en het gegeven dat het huidige weglichaam ook al op een dijklichaam ligt, acht ik de extra investering niet verantwoord en kies ik voor een nieuw weglichaam naast het bestaande weglichaam Hoogteligging Hoogmade. Bij de besluitvorming over de HSL-zuid is de kruising met de A4 bij Hoogmade een belangrijk punt van aandacht geweest waarbij uiteindelijk is gekozen voor een hoge kruising van de A4 in de vorm van een zogenaamde pergola-constructie. Tijdens de behandeling in de Tweede Kamer heb ik toegezegd dat in geval van een bij de aanbesteding optredend kostenvoordeel de verbetering van deze situatie de hoogste prioriteit heeft. In de trajectnota A4 is een dergelijke verbetering reeds onderzocht in de vorm van een verdiepte ligging van de A4 met de HSL-zuid er op maaiveld overheen. Deze variant blijkt voordelen te hebben uit oogpunt van visuele hinder maar daar staan meerkosten tegenover van ca 160 miljoen gulden, namelijk 65 miljoen gulden voor de A4 en 95 miljoen voor de HSL. Die

68 3GP/IB/ meerkosten zijn nog steeds van dien aard dat er tegen de achtergrond van mijn toezegging aan de Kamer op dit moment geen aanleiding is om de gekozen kruisingsvariant, waarbij de weg op maaiveld wordt uitgevoerd, te wijzigen. Dit standpum heb ik ook reeds ingencmen in de voortgangsrapportage HSL-zuid. Uiteraard laat dit mijn toezegging inzake de aanwending van een eventueel aanbestedingsvoordeel onverlet. Overigens wijst de provincie Zuid-Holland er in haar advies op dat er bij een verdiepte ligging van de A4 problemen ontstaan om met behulp van faunapassages een ecologische structuur te realiseren Hoogteligging Leiderdorp. De A4 ligt ter hoogte van Leiderdorp op een dijklichaam, de Oude Rijn wordt gekruist met een beweegbare, lage brug. In de huidige situatie doen zich problemen voor op het gebied van de luchtverontreiniging, de geluidshinder en de barrierewerking. In de trajectnota zijn ter oplossing van de problemen verschillende verbredings- en verbeteringsmogelijkheden geinventariseerd. Daarbij is geconcludeerd dat een passage in de vorm van een tunnel tot dermate grote problemen voor het vervoer van gevaarfijke stoffen zou leiden dat deze variant om die reden buiten beschouwing is gebleven. Ook een verbreding van het bestaande dijklichaam is niet in beschouwing genomen omdat daarmee de barrierewerking in Leiderdorp alleen maar verder zou worden versterkt. Bovendien zou in deze uitvoeringsvariant de huidige lage brug over de Oude Rijn gehandhaafd blijven met alle gevolgen voor de continurteit in deze achterlandverbinding van dien. Op basis hiervan is besloten ter plaatse van Leiderdorp de volgende varianten in de trajectnota/mer gedetailleerd uit te werken: een hoge brug, een korte bakconstructie, een lange bakconstructie en een lange bak met kap. Deze varianten voldoen uiteraard aan de eisen die vanuit de wet- en regelgeving aan de uitbreiding en inpassing van de infrastructuur worden gesteld. De varianten scoren ten opzichte van de huidige situatie alle positief op het gebied van het verkeer en vervoer en negatief op het punt van het ruimtebeslag. De negatieve score op het gebied van het ruimtebeslag wordt veroorzaakt door het feit dat alle varianten een verbreding, en dus een groter ruimtebeslag, inhouden zij het dat het ruimtebeslag bij een deeis overkapte bak minder is omdat een deel van de ruimte boven de bak voor andere functies kan worden benut. Verschillen zijn er ook bij de waardering van de aspecten woon- en leefmilieu, natuurlijk milieu en kosten. De verbredingsalternatieven betekenen ten opzichte van de huidige situatie een verbetering van de luchtkwaliteit op de aspecten verzuring en verspreiding. Wat het geluid betreft leiden alle verbredingen tot een verbetering van de huidige situatie. De onderlinge verschillen zijn marginaal, met uitzondering van de lange bak met kap vanwege de overkapping en de geluidswerende roosters. Wat de barrierewerking betreft scoort de hoge ligging slecht. Het lange viaduct is nadelig voor de sociale veiligheid, levert veel visuele hinder op en het cultuurhistorisch waardevolle kerkje in de Oranjewijk komt nog verder in de verdrukking. De korte bak geeft al een verbetering in de zin van een reductie van het aantal onderdoorgangen, een vermindering van de visuele hinder en een grotere vrije ruimte voor het kerkje. De lange bak voegt daar niet zo veel aan toe, de lange bak met kap levert echter wel een substantiele verbetering op. Naast het verdwijnen van alle onderdoorgangen, het herstei van de relaties tussen de gebieden aan weerszijden van de weg betekent een lange bak met kap bovendien een belangrijke vermindering van de geluidshinder. De kosten voor de uitvoering van het tracegedeeite Hoogmade-Zoeterwoude zijn als volgt: - met brug 520 miljoen, - met korte bak 590 miijoen, - met lange bak 690 miljoen,

69 DGP/IB/72*230 - met lange bak en kap 740 miljoen, Een goede inpassing acht ik van groot belang, ook in Leiderdorp. Het besluit daarover is het resultaat van een afweging waarin vooral de vraag naar de voor- en nadelen van de verschillende varianten ten opzichte van elkaar centraal staat en in samenhang daarmee of de eventuele voordelen van dien aard zijn dat deze tot een verantwoorde besteding van de eventuele meerkosten leiden. Soms biijkt dat het geval te zijn, ik verwijs naar mijn besluiten inzake rijksweg 14 bij Voorburg, rijksweg 73 bij Roermond en rijksweg 2 bij Utrecht. In andere gevallen blijken de voordelen of marginaal of gepaard te gaan met dermate grote bedragen aan meerkosten dat daar naar mijn mening in redelijkheid niet toe besloten kan worden. Ook hier moet nu een dergelijke afweging gemaakt worden. Mijn vertrekpunt is dat alle varianten voldoen aan de gestelde eisen en normen en dankzij de keuze voor een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur ook in meer of mindere mate tot een verbetering van de huidige situatie voor de inwoners van Leiderdorp leiden. Ik hecht er aan dit te benadrukken omdat ik de indruk wil vermijden dat de afweging gaat tussen slechte en goede varianten. De afweging gaat hier tussen goede en betere varianten mede omdat zelfs de goedkoopste variant ai een verbetering is ten opzichte van de niet verder in beschouwing genomen mogelijkheid om het huidige weglichaam te verbreden. Hoewel de brug als zodanig al acceptabel is, heb ik bezien of en welke verbeteringen mogelijk zijn en tegen welke meerkosten. De genoemde nadelen kunnen voor een belangrijk deel worden ondervangen met een keuze voor een van de bakconstructies. De korte bak is ten opzichte van de brug 70 miljoen duurder, de lange bak 170 miljoen en met kap zelfs 220 miljoen duurder. Ik constateer dan dat een belangrijke verbetering op het visuele vlak en het herstel van de relaties in Leiderdorp aismede een verbetering van de leefbaarheid in elk geval te bereiken zijn tegen meerkosten van 70 miljoen gulden. Juist omdat ik naast de aanpak van het verkeers- en vervoersprobleem ook de aanpak van het leefbaarheidsprobleem in dit gebied van groot belang acht ben ik van mening dat in dit geval de meerkosten van enige tientallen miljoenen guldens een verantwoorde uitgave zijn. Vervolgens heb ik bezien wat de meerwaarde van de duurdere lange bak zou kunnen zijn ten opzichte van de korte bak. ik constateer daarbij dat de verschillen tussen een korte en een lange bak vrij beperkt zijn maar dat een lange bak wel tot 100 miljoen gulden duurder is dan de korte bak. De lange bak met kap leidt ten opzichte van de korte bak wel tot een verbetering op verschillende onderdelen maar tegen meerkosten van 150 miljoen gulden. De verbetering betreft dan de barrierewerking, geluid en landschap. Bij elk van deze aspecten heb ik bezien wat de verbetering precies inhoudt. Een lange bak heeft tot gevolg dat de Ericalaan niet onder, zoals bij de korte bak, maar over de snelweg wordt geleid. De kapconstructie betekent bovendien een sterke reductie van de geluidshinder terwijl daardoor ook een betere inpassing ontstaat. In de huidige situatie is echter ook al sprake van verschillende onderdoorgangen waarvan er bij de korte bakconstructie al een tweetai wordt opgeheven. Ten aanzien van de geluidshinder is het streven er bij de aanleg van de korte bak op gericht om de geluidsbelasting van de gevel niet boven de wettelijke voorkeurswaarden uit te laten komen zodat van de wettelijke mogelijkheden om ontheffing te verkrijgen in beginsel niet of nauwelijks gebruik behoeft te worden gemaakt. De korte bak voidoet derhalve niet alleen al aan de normen van de Wet Geluidhinder maar betekent een verbetering ten opzichte van de huidige situatie. Ook ten aanzien van het aspect inpassing moet ik constateren dat met een korte bak al een deel van de barrierewerking wordt opgeheven. Ik concludeer dat een lange bak met kap voordelen heeft boven een korte bak. Deze voordelen betreffen een geringe extra vermindering van de barrierewerking en de visuele hinder aismede een forse verbetering van de geluidhindersituatie omdat er ook

70 DGP/I3/ bij een korte bak altijd nog sprake van enige geluidhinder is. Het streven is er echter al op gericht om met een aanzienlijke inspanning en een maximum snelheid van 100 km/u geen gebruik te maken van de wettelijke ontheffingsmogelijkheden en te blijven binnen de voorkeurswaarden van de Wet Geluidhinder. Om die reden acht ik de voordelen niet zodanig dat zij een extra investering van nog eens 150 miljoen gulden verantwoord maken. 5. Kosten. De totale kosten van het gekozen alternatief bedragen miljoen gulden inclusief BTW (prijspeil 1996). De kosten van het weglichaam als zodanig worden berekend op 515 miljoen gulden. Substantiele bedragen worden uitgegeven aan de kunstwerken zoals de korte bak waarvan de totale kosten 230 miljoen gulden bedragen en het aquaduct onder de Ringvaart 70 miljoen. Het pakket mitigerende en compenserende maatregelen aismede geluidsschermen komt op circa 75 miljoen guiden. 6. Verdere procedure. Het standpunt zaf worden uitgewerkt tot een ontwerp-tracebesluit dat zo mogeiijk gelijktijdig met het ontwerp-tracebesluit voor de HSL-zuid ter inzage gelegd zal worden. Indien beide otb's in oktober ter inzage kunnen worden geiegd kan het trace begin 1998 worden vastgesteld. Hoogachtend, Minister van Verkeer en Waterstaat

71

72 Bijlage 2: Inspraakreacties op Trajectnota/ MER A4 Burgerveen-Leiden

73

74 Bijlage 2 Inspraakreacties op Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden, samenvatting reacties en antwoorden Alg-emeen Onderstaand is een verkorte weergave opgenomen van de schriftelijke en raondelinge inspraakreacties op de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden. De reacties zijn voorzien van een kort antwoord. Voor zover in deze reacties de voorkeur voor een bepaalde variant of alternatief is aangegeven, wordt verwezen naar het standpunt over de wegverbreding A4 Burgerveen-Leiden van de ministers van Verkeer en Waterstaat en VROM. In dit standpunt van 23 September 1997 is namelijk de motivatie opgenomen voor de door de ministers uitgesproken voorkeur (zie bijlage 1) Van de adviezen van gemeentebesturen, waterschappen en de provincies Noord en Zuid Holland is in bijlage 3 zonder commentaar een samenvatting opgenomen. Genoemde besturen zijn overeenkomstig de Tracewet rechtstreeks verzoeht hun mening op de Trajectnota/MER te geven. Tevens zijn de adviezen van de Commissie voor de miiieu-effectrapportage en het Overlegorgaan Verkeersinfrastructuur daarin verkort opgenomen. Op basis van deze adviezen, de inspraak en de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden is het standpunt bepaald en het Ontwerp-Tracebesluit uitgewerkt. Alvorens in te gaan op afzonderlijke reacties wordt eerst een overzicht gegeven van meer algemene onderwerpen, die in meerdere reacties aan de orde worden gesteld. Bij de afzonderlijke reacties wordt verwezen naar deze algemene informatie. Procedure Algemeen De besluitvorming die gevolgd wordt bij de verbreding van de A4, gedeelte Burgerveen-Leiden, is de procedure krachtens de Tracewet. Volgens deze procedure wordt na het opstellen van de Trajectnota/MER, waarin diverse varianten op hun effecten vergeleken worden en na de inspraakronde die volgt op de Trajectnota/MER, door de ministers een standpunt ingenomen. Vervolgens wordt dit standpunt van de ministers binnen een half jaar na de bekendmaking daarvan uitgewerkt tot een zogenoemd Ontwerp-Tracebesluit. Dit besluit bevat gedetailleerde gegevens over de wijze van verbreding van de weg. Het Ontwerp-Tracebesluit wordt bekendgemaakt via aankondigingen in de Staatscourant en de plaatselijke dag- en weekbladen. Vanaf het moment van ter inzage legging van het Ontwerp-Tracebesluit is er een periode van vier weken om zienswijzen mondeling tijdens een hoorzitting of schriftelijk kenbaar te maken. Vervolgens zal na afweging van bedoelde inspraak en andere reacties het Tracebesluit door de ministers worden vastgesteld. Een belanghebbende kan daartegen beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Financiele schadeloosstelling Onteigening en schadevergoeding in het algemeen Voor de verbreding van de A4, gedeelte Burgerveen-Leiden, zullen eigendommen (bebouwing en grond) benodigd zijn, die in rijkseigendom verworven moeten worden. Degene, van wie opstallen en/of gronden worden verworven, kunnen in beginsel alleen voor een financiele schadeloosstelling in aanmerking komen. (Grond)verwerving en onteigening Indien voor de verbreding van de A4 onroerende zaken van derden moeten worden aangekocht, geschiedt dat volgens de procedurele regels en andere bepalingen zoals deze onder meer zijn neergelegd in de Onteigeningswet. Dit kader is voor belanghebbenden met voldoende procedurele waarborgen omkleed. Volgens bedoelde regels zullen vertegenwoordigers van het Rijk in eerste instantie met de eigenaren van de betreffende gronden in onderhandeling gaan om de gronden via een minnelijke aankoop te verwerven. 1

75 Indien -onverhoopt- minnelijk niet tot overeenstemming kan worden gekomen, zal door de Minister van Verkeer en Waterstaat een Koninklijk Besluit tot onteigening van de betreffende eigendommen worden gevraagd. Op deze aanvraag kunnen belanghebbenden eerst hun zienswijze geven. Vervolgens zal de Raad van State de aanvraag tot onteigening toetsen. Na bekendmaking van het Koninklijk Besluit zal de minister de (civiele) rechter verzoeken de onteigening uit te spreken en daarbij de hoogte van aan de onteigende partij toekomende schadeloosstelling te bepalen. De financiele bezwaren met inbegrip van de schadelijke gevolgen voor de bedrijfsvoering, kunnen worden meegenomen binnen het kader van de regels en bepalingen ingevolge het Onteigeningsrecht. De Onteigeningswet gaat uit van een volledige schadeloosstelling voor het verlies aan eigendommen en andere vermogens- en inkomensschade. De omvang van de schade zal eerst door een onafhankelijke taxatiecommissie worden geinventariseerd en worden getaxeerd. Indien daarna tussen de Minister en de belanghebbende geen minnelijke overeenstemming kan worden bereikt over de hoogte van de schadeloosstelling, zal -zoals gezegd- door de minister de weg naar de (onafhankelijke) rechter worden bewandeld. In dat kader krijgen rechthebbenden alle gelegenheid hun (financiele) belangen naar voren te brengen. Op deze wijze is een onafhankelijke beoordeling van de financiele compensatie van vermogensen of inkomensschade gewaarborgd. Planschade art. 49 Wet Ruimtelijke Ordening Behalve vergoeding van schade overeenkomstig het onteigeningsrecht bestaat de mogelijkheid vergoeding van schade te vorderen welke een gevolg is van een besluit als bedoeld in artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening (zogenaamde planschadevergoeding), uiteraard voorzover daarin niet reeds voorzien is door aankoop, onteigening danwel anderszins. In het kort betreft het schade die geleden wordt als gevolg van een veranderd planologisch regime. Verzoeken om vergoeding van planschade kunnen bij de desbetreffende gemeente worden ingediend en worden door de gemeente deze behandeld. Nadeel compensa ti eregel ing In die gevallen waarin sprake is van schade, bijvoorbeeld als gevolg van rechtmatige uitvoeringshandelingen van Rijkswaterstaat, en waarin niet reeds voorzien is door aankoop, onteigening en/of planschadevergoeding bestaat vervolgens nog de mogelijkheid een beroep te doen op de Regeling nadeelcompensatie Rijkswaterstaat. Deze regeling voorziet -kort gezegd- in de mogelijkheid dat de Minister van Verkeer en Waterstaat op verzoek een vergoeding toekent aan degene die schade lijdt als gevolg van het vervullen van zijn taken door Rijkswaterstaat. Zo nodig laat de Minister zich adviseren door een adviescommissie. Indien een belanghebbende meent schade te lijden als gevolg van de taakvervulling door Rijkswaterstaat kan een onderbouwd verzoek tot vaststelling van een vergoeding conform de Regeling Nadeelcompensatie Rijkswaterstaat worden ingezonden aan de Minister van Verkeer en Waterstaat. Andere regeling met een loket Het traject van de HSL-Zuid loopt gedeeltelijk gebundeld met zowel de A4 als met de A16 in Noord-Brabant. Hierbij kunnen zich situaties voordoen waarbij belanghebbenden niet alleen schade lijden als gevolg van de aanleg van de HSL-Zuid, maar ook als gevolg van de verbreding van de A4 of A16. Om die reden wordt hoogstwaarschijnlijk een afzonderlijke NadeeIscompensatieregeling HSL/A4/A16 ontworpen. Daarnaast bestaat bij Rijkswaterstaat het voornemen in samenwerking met de gemeenten voor alle drie projecten een loket in te richten waar de verzoeken om een schadeloosstelling behandeld zullen worden. Nadere informatie komt op een later moment beschikbaar. 2

76 Schriftelijke inspraakreacties INSPRAAKREACTIE Inspraakreactie 1 Dr. AAB Lvcklama a Nijeholt pleit voor het 20 laag mogelijk houden van de A4 (en de HSL) bij de Dwarswatering en verder noordelijk. Pleit voor het doortrekken van de geluidsbeperkende voorzieningen aan de westzijde tot 200 a 300 meter voorbij de Dwarswatering. ANTWOORD De hoogteligging van Rijksweg 4 bij de Dwarswatering wordt bepaald door de benodigde doorvaarten doorrijhoogte van de Dwarswatering en het mogelijk toekomstige fietspad langs de Dwarswatering, dat de Munnikenpolder ontsluit. Daardoor is een lagere ligging niet mogelijk. Een verdiepte ligging onder de Dwarswatering is gezien het standpunt (zie bijlage 1) niet aan de orde. Ten behoeve van de bebouwing aan de noordoost zijde van de Voorhof wordt ter plaatse van de Dwarswatering een scherm van 3 m hoogte ten westen van de A4 geplaatst. Inspraakreactie 2 A.F. Willemsen heeft een voorkeur voor een aquaduct onder de Oude Rijn en een lange verlaagde ligging van de A4. Heeft ook een voorkeur voor geheel of gedeeltelijk overkapping van de A4 vanaf 50 m voor de Hoge Rijndijk tot aan de Acacialaan. Heeft een voorkeur voor de oostelijke verbreding omdat daardoor minder mensen hinder ondervinden. Betwijfelt of de westelijke verbreding ten zuiden van de Acacialaan het MMA is. Vermoedt hier andere belangen. Stelt verder dat in een tunnel niet harder dan 100 km/u mag worden gereden en dat er geen licht ontvlambare stoffen door mogen worden vervoerd. Wil graag een verbod voor bouwverkeer in de Hoogmadese weg en de Hoofdstraat. Zie standpunt (bijlage 1) In de Trajectnota/MER zijn twee varianten uitgewerkt met een lange verdiepte ligging in Leiderdorp: een oostelijke en een westelijke verbreding. In het MMA is aan de westelijke verbreding een overkapping toegevoegd. Met deze overkapping is een betere inpassing in en versterking van de stedelijke structuur in oost-westrichting beoogd. De bebouwing aan de oostzijde van de rijksweg (Marijkestraat, Margrietstraat en het Frederik Hendrikplantsoen) loopt al in deze richting, terwijl de noord-zuidlopende bebouwing aan de westzijde een dergelijke ontwikkeling blokkeert. Omdat de oostelijke bebouwing meer aanknopingspunten biedt voor herstel van de stedelijke structuur, is in het MMA de bebouwing aan de oostzijde ongemoeid gelaten. In de Trajectnota/MER is aangegeven, dat ruimschoots wordt voldaan aan de normen voor externe veiligheid (veiligheid voor de omgeving) bij transport van alle stoffen. In het standpunt is bepaald, dat de maximumsnelheid op het gehele wegvak 100 km/u zal bedragen. Inspraakreactie 3 Dhr. J. van der Veen stelt voor om Leidschendam- Burgerveen 2x5 rijstroken en Burgerveen-Schiphol 4x4/4x6 rijstroken uit te voeren en de groeneweilanden-groene-hart-route aan te leggen (doortrekken A16 richting HSL en bundelend met HSL richting A4 voorbij Leiderdorp). Rekening houdend met de toekomst stelt de heer van der Veen voor de A4 niet te bundelen met HSL. Voelt zich niet voldoende serieus genomen met betrekking tot aangedragen alternatieven bij eerdere inspraakmogelijkheden en stelt voor de PKB-procedure te wijzigen zodat voldoende afwe- Er wordt naar gestreefd de overlast voor de omgeving door de bouw en het bouwverkeer te beperken. In een latere fase wordt de wijze van aanleg en de ontsluiting voor bouwverkeer bepaald. Hieraan kunnen door de gemeente in de te verlenen bouwvergunning randvoorwaarden en eisen worden gesteld. In dat kader kan een afzonderlijk plan voor de tijdelijke verkeerscirculatie worden opgesteld. De Trajectnota/MER, die in het kader van deze Tracfiwetprocedure is opgesteld, beoogt het oplossen van het grootste doorstromingsknelpunt op de A4 tussen Hoofddorp en Leidschendam. Uit berekeningen blijkt dat de capaciteit tussen knooppunt Burgerveen en Leiden in 2010 na verbreding tot 2x3 (incl. enkele aanvullende doorstromingsmaatregelen) voldoende is om het verkeer af te wikkelen, waarbij voldaan wordt aan de maximale congestiekans (2%) zoals die geformuleerd is in het Tweede Structuurschema Verkeer & Vervoer (SW- II). Voor een verdere capaciteitsuitbreiding is een planstudie nodig van de totale verbinding tussen Hoofddorp en Leidschendam. In deze studie zal de door inspreker voorgestelde groene-weilanden-groene-hart route niet voorkomen, omdat deze in strijd is met het Groene Hart-beleid, waarbij wordt gestreefd om in het open gebied in de Randstad geen nieuwe infrastructuur aan te leggen. Ook het SW-II voorziet niet in een dergelijke verbinding. De inspraakreactie vindt plaats in het kader van de inspraak op de Trajectnota/MER Rijksweg 4, gedeelte Burgerveen-Leiden. Deze Trajectstudie/m.e.r. is verricht op grond van de TracSwet 3

77 ging van ingebrachte alternatieven wordt gewaarborgd. en het besluit MER. In dit kade heeft de afweging van de alternatieven plaats gevonden. De bezwaren richten zich tegen de behandeling van de ingediende bezwaren in het kader van de PKBprocedure van de HSL-Zuid. Aangezien er voor de wegverbreding geen sprake is van een PKB-procedure en onderhavige inspraakreactie voor het overige geen betrekking heeft op de alternatieven zoals behandeld in de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden, is kennis genomen van deze reactie maar wordt deze niet meegenomen in de procedure. Inspraakreactie 4 T.C. Hillenaar stelt dat het van essentieel belang is voor de uitoefening van zijn melkveehouderij dat de tunnel ter hoogte van de Zuidzijdervaart een voldoende grote doorrijhoogte en - breedte krijgt. Ziet tevens graag een afgeschermd gedeelte komen in deze tunnel voor veetransport. Ter vervanging van de huidige verbinding bij de Blauwemolenweg wordt bij de Noord Aa een tunnel gerealiseerd met een hoogte van 3,65 m en breedte van 5,00 m voor landbouw- en fietsverkeer. deze tunnel kan in overleg met betrokkenen komen te vervallen ten gunste van een grotere doorrijhoogte en -breedte bij de Zuidzijdervaart. De wegverbinding aan de noordzijde van de Zuidzijdervaart krijgt dan een doorrijhoogte van 4.20 m en een breedte van 5 m die volgens de richtlijnen voor parallelwegen moet worden aangehouden. Dit profiel biedt voldoende ruimte voor landbouwverkeer en verplaatsing van vee. Inspraakreactie 5 Vennootschap Kamsteeq Onroerend Goed B.V. vraagt aandacht voor een perceel (kadastraal B2473 te Leiderdorp) in hun bezit ten westen van de A4 waarvoor een bouwvergunning is afgegeven voor een autoshowroom. Dit perceel zal aangesneden worden bij een westelijke uitbreiding. Maakt bezwaar tegen elke uitbreiding op haar perceel vanwege het onmogelijk maken van bovengenoemde bouwplannen. Inspraakreactie 6 S. Zwetsloot vraagt ten behoeve van het voortbestaan van zijn melkveehouderijbedrijf aandacht voor de afmetingen van de tunnel bij de Zuidzijdervaart. wil betrokken worden bij de indeling en uitvoering van de tunnel. Ter hoogte van dit perceel vindt de verbreding naar de oostzijde plaats. De aansnijding van dit perceel wordt bij alle varianten overigens veroorzaakt door reconstructie van de toerit in de A4 richting Den Haag. Het karakter van de inspraak is een ieder de mogelijkheid te geven een mening kenbaar te maken omtrent de Trajectnota/MER. Het bezwaar tegen de aansnijding van betreffend perceel en het verzoek geen enkele aansnijding toe te staan is op dit moment nog niet aan de orde. Deze bezwaren kunnen in een later stadium gemaakt worden. Dit bezwaar omtrent een verbreding is bij het bevoegd gezag bekend en is bij de belangenafweging in het kader van de standpuntsbepaling meegenomen. Zie verder: het algemene gedeelte betreffende de procedure op grond van de Tracewet, de schadevergoedings- en onteigeningsregeling en het voornemen Sn loket in te richten. Zie inspraakreactie nr. 4 Nader overleg over uitvoering en vormgeving (binnen de in het OTB gegeven afmetingen) is mogelijk. Inspraakreactie 7 De afdeling Roelofarendsveen van de Westelijke Land- en Tuinbouw Organisatie is bang dat als gevolg van de aanleg van nieuwe grootschalige infrastructuur in Roelofarendsveen en Nieuwe Wetering zoute kwel zal optreden (conform problematiek van zoute kwel in Haarlemmermeer a.g.v. Schiphollijn). Vraagt om compenserende tuinbouwgronden vanwege het verdwijnen van tuinbouwgrond door de verbreding van de A4. In het Ontwerp-TracSbesluit voor de HSL en A4 is op hoofdlijnen weergegeven welke maatregelen worden voorzien om optredende verzilting te voorkomen of te beperken. In bestuurlijk overleg met hoogheemraadschap en betreffende waterschappen zijn afspraken gemaakt over monitoring van de uitgangssituatie en onderzoek naar de verziltingsproblematiek en uitwerking van de mogelijke maatregelen. Het verlies aan tuinbouwgrond t.g.v. de wegverbreding wordt beschouwd in relatie tot de lopende reconstructie van het tuinbouwgebied. Daarnaast wordt bezien of het verlies aan tuinbouwgrond opgelost kan worden in een herverkavelingsplan dat in het kader van de A4 en de HSL wordt opgesteld. Inspraakreactie 8 Platform Leefbaarheid Nieuwe Wetering concludeert dat het MMA-alternatief voor Nieuwe Wetering kan rekenen op een breed maatschappelijk draagvlak van de lokale bevolking als ook de HSL 4 meter onder maaiveld wordt aangelegd. Vindt dat het budget van de A4 zodanig moet zijn dat er een strakke bundeling van A4 met HSL in een halfverdiepte ligging kan worden uitgevoerd. Bepleit maximale compensatie voor de lintbebou- In het MMA worden de A4 6n de HSL bij Nieuwe Wetering half verdiept, ofwel 4 meter onder maaiveld, aangelegd. Dit voorstel is echter niet in het standpunt overgenomen (zie bijlage 1) Voor de bundel van A4 en HSL is een inpassings- 4

78 wing Nieuwe Wetering vanwege de extra belasting van de HSL. plan opgesteld om te komen tot een goede inpassing en de visuele overlast van deze bundel te beperken. Deze inpassing zal met medewerking van de gemeente tot stand moeten komen. Verder is op basis van geluidonderzoek de hoogte van de benodigde geluidschermen bepaald. Met schermen van 5 m hoog ten westen van de HSL wordt voor de bebouwing van Nieuwe Wetering voldaan aan de grenswaarden, die worden gesteld door de Wet Geluidhinder. Nagenoeg alle bebouwing heeft een belasting van 55 db(a) of minder. Bij slechts 16 woningen ligt de belasting tussen de 56 en 60 db (A). Inspraakreactie 9 Algemene Woninqbouwvereniqinq Leiderdorp geeft aan dat de westelijke uitbreiding grote gevolgen (sloop) heeft voor haar woningen aan de B.G. Cortslaan en de Resedastraat. Stelt dat vervangende nieuwbouw nodig is voor aanvang sloop en dat deze nieuwbouw ook uit goedkope sociale huurwoningen moet kunnen bestaan. Erkend wordt dat de westelijke verbreding grote gevolgen heeft voor de woningen aan de B.G. Cortslaan en de Resedastraat. In het bestuurlijk overleg dat regelmatig met Leiderdorp heeft plaatsgevonden, heeft het gemeentebestuur van Leiderdorp eveneens deze eis bij het Rijk neergelegd. In overleg tussen gemeente, provincie en de Inspectie Ruimtelijke Ordening wordt nader gezocht naar mogelijke locaties voor vervangende nieuwbouw. Vraagt goed betrokken te worden bij de van de plannen. Inspraakreactie 10 uitvoering In de vervolg op het (Ontwerp-)Tracebesluit wordt de uitvoering nader voorbereid. In deze en volgende fasen worden direct betrokkenen nader geinformeerd en wordt in samenspraak met de gemeente overleg gevoerd met direct betrokkenen. Mts. B.P.J. Hooqeveen en P.C. Hoogeveen hebben bezwaar tegen de verbreding van de A4 omdat daardoor teveel grasland verloren gaat als gevolg van de brede middenberm en het aanleggen van de ecologische verbindingszone nabij de Blauwemolenweg. Zij maken ook bezwaar tegen het verdwijnen van de ontsluitingstunnel nabij de Blauwemolenweg in verband met te grote afstand tot de tunnel Boskade. De brede middenberm is primair gevolg van de benodigde fasering bij aanleg, de weinig draagkrachtige bodemgesteldheid en de vereiste veiligheid bij werkzaaheden voor aanleg en onderhoud. Tevens biedt de brede middenberm een toekomstvast ontwerp (evt. verbreding naar 4x2 rij stroken). verbreding van de A4 vindt t.p.v. van het bedrijf van beide insprekers aan de oostzijde plaats. De ecologische verbinding vindt plaats in het kader van het rijks en provinciaal beleid gericht op het herstel van de ecologische hoofdstructuur. Bestaande tunnel wordt thans gebruikt als ontsluitingsweg en fietsverbinding. Ter vervanging hiervan zijn twee mogelijkheden voor handen: ten eerste een vervangende tunnel met afmetingen van de huidige verbinding ter plaatse van de ecologische verbinding; een wegverbinding ten westen van het HSL-tracS voor fietsverkeer en bestemmingsverkeer (licht landbouwverkeer) richting Rijpwetering. Ten noorden van de Zuidzijdervaart komt een ruimer gedimensioneerde verbinding: zie inspraakreactie nr. 4. Inspraakreactie 11 Ministerie van LNV vraagt aandacht voor het feit dat in het Groene Hart gestreefd dient te worden naar openheid en ontwikkeling van natuurwaarden. Vraagt ook aandacht voor het verbeteren van de ecologische verbinding tussen de Braassemermeer en de Kagerplassen. Tevens wordt gewezen op de compensatiemaatregelen die zullen worden genomen in samenspraak met de HSL (daar waar bundeling plaats vindt). De compensatiemethodiek voor cumulatieve effecten ontbreekt en een acceptabel geluidsniveau voor compensatieplichtige gebieden is niet duidelijk aangegeven. Bij de aanleg van de HSL en verbreding van rijksweg 4 ten noorden van Leiderdorp wordt rekening gehouden met dit beleidsuitgangspunt. Dit houdt in: lage ligging in open gebieden, beperking van het aantal obstakels. Bij het ontwerp van de pergolaconstructie van de kruising van A4 en HSL ten westen van Hoogmade is gestreefd naar een zo groot mogelijke transparantie. Hiervoor wordt naast kleinere passages onder A4 (en HSL) een ecologische verbinding gerealiseerd ter plaatse van de Noord Aa. Aanleg van HSL en verbreding van de A4 hebben gevolgen voor compensatieplichtige gebieden. In het kader van de SGR-compensatie is een integraal compensatie-ontwerp opgesteld. In overleg met inspreker en de provincie Zuid- Holland zijn afspraken gemaakt voor de cumulatie van spoor- en weggeluid en de te hanteren methodiek voor compensatie. Inspraakreactie 12 Firma Klein vreest voor het optreden van verzilting en zoute wellen als gevolg van de verbreding van de A4 en graaf werkzaamheden bij het aquaduct. In het Ontwerp-Tracebesluit voor de HSL en A4 is op hoofdlijnen weergegeven welke maatregelen worden voorzien om optredende verzilting te voorkomen of te beperken. In bestuurlijk overleg met hoogheemraadschap en betreffende waterschappen zijn afspraken gemaakt over monitoring van de uitgangssituatie en onderzoek naar de verziltingsproblematiek en uitwer- 5

79 king van de mogelijke maatregelen. Inspraakreactie 13 B. Schoutsen spreekt een voorkeur uit voor de niet in de Trajectnota/MER besproken tunnelvariant. Indien deze variant niet wordt gekozen geniet het MMA de voorkeur. Is tegen de lawaaiige en milieuhygienisch onaantrekkelijke open bak en tegen de korte verdiepte ligging en de monsterlijke brug. Vraagt aandacht voor eventuele bouwhinder en vraagt om maatregelen ter beperking. Maakt bezwaar tegen het om stedebouwkundige redenen slopen van ca. 30 huizen in de Resedastraat en eist een schadevergoeding voor kosten voortvloeiend uit een eventuele verplichte verhuizing. Inspraakreactie 14 De Westelijke Land- en Tuinbouw Organisatie stelt een hoge prioriteit aan verbreding van de A4 en vindt dat inpassing zo min mogelijk schade moet berokkenen aan de regio. Pleit ook voor een regionaal compensatiefonds voor agrarisch natuurbeheer om zogenaamd 'dubbel pakken' te voorkomen. Vraagt zorgvuldigheid inzake de problematiek van verzilting in verband met de aanleg van grote kunstwerken en vraagt om monitoring en garantie voor het nemen van alle mogelijke maatregelen ter voorkoming van wijzigingen in de grondwaterstroming. Zie standpunt (bijlage 1) Er wordt naar gestreefd de overlast voor de omgeving door de bouw te beperken. Dit heeft ondermeer betrekking de inzet van materieel, waarvan de produktie van hinder beparkt is en de tijdstippen, waarop hinderlijke werkzaamheden worden uitgevoerd. In een latere fase wordt de wijze van aanleg nader bepaald. Hieraan kunnen door de gemeenten in de te verlenen bouwvergunning randvoorwaarden en eisen worden gesteld ter beperking van de overlast. Eveneens worden maatregelen genomen, die de algemene wettelijke bepalingen voorschrijven. Voor de verbreding van de A4 is sloop van een deel van de woningen aan de Resedastraat nodig (oneven nrs. 49 t/m 57 ; even nrs. 70, 70a, 72 t/m 78 en 78a). Een eventuele sloop van huizen om stedebouwkundige redenen is een besluit dat buiten de procedure van de TracSwet valt. Het is een besluit dat de gemeente eventueel neemt. Rijkswaterstaat zal alleen huizen amoveren indien deze gesitueerd zijn op gronden die direct nodig zijn ten behoeve van een verbreding. Omtrent de procedure _in deze wordt verwezen naar het algemene gedeelte betreffende de schadevergoedings- en onteigeningsregeling. Bezwaren tegen de sloop van huizen om stedebouwkundige redenen moeten het gemeentebestuur ingediend worden naar aanleiding van het daartoe te nemen besluit door de gemeente. Hiervan is kennis genomen. Om een goede inpassing van de wegverbreding en de HSL-aanleg te realiseren is als onderdeel van beide Ontwerp-TracSbesluiten een integraal inpassingsplan opgesteld. Aanleg van HSL en verbreding van de A4 hebben gevolgen voor compensatieplichtige gebieden. In het kader van de SGR-compensatie is een integraal compensatie-ontwerp opgesteld. In de uitwerking van dit compensatie-ontwerp tot een compensatieplan wordt ingespeeld op het vigerend natuurbeleid van Rijk en Provincie. Het pleidooi van de WLTO voor compensatie via agrarisch natuurbeheer wordt hierbij meegenomen. In bestuurlijk overleg met hoogheemraadschap en betreffende waterschappen zijn afspraken gemaakt over monitoring van de uitgangssituatie en onderzoek naar de verziltingsproblematiek en uitwerking van de mogelijke maatregelen. Inspraakreactie 15 Prof. Dr. E. den Tex spreekt sterke voorkeur uit voor het MMA met 2x4 rijstroken vooruitlopend op de toekomst. Schaart zich achter het standpunt van de gemeente Leiderdorp voor de westelijke verbredingsvariant maar eist wel dat zijn woning, in tegenstelling tot wat de nota aangeeft, geamoveerd dient te worden als gevolg van onvermijdelijke bouwschade en schade aan de fundaraenten van het huis Rhijnvreugd 9 te Zoeterwoude-Rijndijk als gevolg van zettingen. Zie standpunt (bijlage 1) De bakconstructie ten behoeve van de A4 wordt op circa 25 m vanuit de gevellijn van de woningen aan de Rhijnvreugd aangelegd. Er zal een zodanige uitvoeringswijze gekozen worden dat de invloed op de bouwkundige staat van de woningen aan de Rhijnvreugd wordt geminimaliseerd. Voordat met de uitvoering wordt begonnen zal de bouwkundige staat van de woningen door een onafhankelijke instantie in kaart worden gebracht. Aan de hand daarvan kan bouwschade, die desondanks toch zou kunnen zijn ontstaan, worden bepaald. Hiervoor wordt verder verwezen naar het algemene gedeelte betreffende de procedure op grond van de Trac - wet, de schadevergoedings- en onteigeningsregeling. Inspraakreactie 16 De bewoners van de van der Geerstraat, namens deze J.T.O. Bresters, willen een keuze voor het MMA (zeker als symmetrische verbreding onmogelijk Voor wat betreft de voorkeur voor het MMA wordt verwezen naar het standpunt (zie bijlage 1). De brede middenberm is primair gevolg van de beno- 6

80 blijkt) waarbij het ruimtebeslag beperkt dient te worden door weglating van onnodige vluchtstroken. Vragen een zorgvuldige argumentatie met betrekking tot de handhaving van hun woningen in relatie tot geluids- en milieuoverlast, bouwhinder en ruimtebeslag waarbij gevraagd wordt om een ruime onderschrijding van de normen voor geluid en lucht bij handhaving. Vragen een zo kort mogelijke overlastperiode tijdens de bouwfase en vragen de hinder zoveel mogelijk te beperken (geen bouwverkeer door wijk, geluid- en stofwerende voorzieningen). Willen informatie over de voortgang en een aanspreekpunt tijdens de bouwfase voor eventuele klachten. willen gedetailleerde voorlichting over de uitvoering en fasering bouw. Willen bovendien inspraak bij herinrichting van het gebied. Bovendien vragen ze om onderzoek en voorlichting over de gevolgen van de bouw op de bouwtechnische staat van hun wonigen waarbij aangetekend wordt dat de bouwtechnische staat van de woningen door een onafhankelijke instantie zal moeten worden vastgelegd. willen overleg en inspraak bij de vaststelling van de planschade-regelingen. digde fasering bij uitvoering, de weinig draagkrachtige bodemgesteldheid en de vereiste veiligheid van wegwerkers bij uitvoering en onderhoud. Tevens biedt de brede middenberm een toekomstvast ontwerp (evt. verbreding naar 4x2 rijstroken). Het weglaten van vluchtstroken is uit het oogpunt van verkeersveiligheid niet aanvaarbaar. Ten aanzien van de permanente effecten kan worden opgemerkt, dat in de toekomstige situatie na de verbreding tot 2x3 rijstroken de luchtverontreiniging langs geen van de wegvakken van rijksweg 4 grenswaarden overschrijdt. Met het plaatsen van 6 m hoge schermen tussen Oranjewijk en Kerkwijk (beginnend ten noorden van de Ericalaan en eindigend ten zuiden van de Oude Rijn) blijft de geluldbelasting op de begane grond op een enkele woning na (ruim) beneden de voorkeursgrenswaarde. In het OTB is aangegeven voor welke woningen, dit leidt tot een verzoek tot vaststelling van een hogere grenswaarde en welke woningen vanwege een te hoge geluidbelasting aangekocht moeten worden. De tijdelijke effecten tijdens de bouw zijn momenteel niet exact bekend. In een latere fase wordt de wijze van aanleg uitgewerkt. Er wordt naar gestreefd de bouwoverlast voor de omgeving te beperken. Dit heeft ondermeer betrekking de inzet van materieel, waarvan de produktie van hinder beparkt is en de tijdstippen, waarop hinderlijke werkzaamheden worden uitgevoerd. Hieraan kunnen door de gemeente in de te verlenen bouwvergunning randvoorwaarden en eisen worden gesteld ter beperking van de overlast. Eveneens worden maatregelen genomen, die de algemene wettelijke bepalingen voorschrijven. In dat kader kan een afzonderlijk plan voor de tijdelijke verkeerscirculatie worden opgesteld. Voor de (voorbereiding van de) bouwfase wordt een daarvoor geeigend communicatieplan opgezet, waar de genoemde onderwerpen deel van uitmaken. Voordat met de uitvoering wordt begonnen zal de bouwkundige staat van de woningen door een onafhankelijke instantie in kaart worden gebracht. Aan de hand daarvan kan bouwschade, die desondanks toch zou kunnen zijn ontstaan, worden bepaald. Voor informatie over bouw- en planschade wordt verwezen naar het algemene gedeelte betreffende de procedure op grond van de Trac wet, de schadevergoedings- en onteigeningsregeling. Inspraakreactie 17 De Gereformeerde gemeente Leiderdorp geeft aan dat bij de oostelijke verbredingsvarianten ernstig rekening moet worden gehouden met amovering van het kerkgebouw en vraagt amovering als uitgangspunt te nemen bij elke oostelijk verbreding. Bij amovering wordt een alternatieve locatie geeist en vergoeding van alle door haar te leiden schade (dit laatste geldt ook bij handhaving). Stelt dat ook de brugvariant met de benodigde steile taluds onoverkomelijke bezwaren oplevert voor hun kerkgebouw vanwege de optredende zettingsdruk en de daaruit voortvloeiende instabiliteit van het kerkgebouw. Bovendien zou het markante beeld van de kerk aangetast worden en zal de parkeerplaats, die al een te beperkte capaciteit heeft, moeten verdwijnen. Pleit derhalve voor westelijke verbreding. Indien de oostelijke verbreding toch wordt gekozen met instandhouding van de kerk dan wordt gepleit voor de overkappingsvariant. Voor de gekozen variant wordt verwezen naar het standpunt (bijlage 1). Verder wordt verwezen naar het algemene gedeelte betreffende de procedure op grond van de Tracewet, de schadevergoedings- en onteigeningsregeling. Inspraakreactie 18 De Hollandsche Molen, vereniging tot behoud van molens in Nederland, ziet weinig tot geen aandacht voor molens in de Trajectnota/MER, terwijl volgens hen de Blauwe molen, de Hoogmadesche molen, de Bosmolen en de Doesmolen mogelijk in hun functioneren wordt aangetast. Zij bieden aan in overleg met A4 en HSL te zoeken naar een goede inpassing van de A4 en HSL waarbij het belang van de molens een vooraanstaande plaats inneemt. De situatie van Blauwe Molen, Hoogmadesche Molen en Doeshofmolen heeft een sterkere relatie met de HSL en wordt in het Ontwerp-Tracebesluit van de HSL toegelicht. De Bosmolen (in de Bospolder) zal in het kader van het inpassingsplan A4/HSL worden verplaatst. In het voor de A4 en HSL integraal opgestelde inpassingsplan is nadere informatie over de inpassing weergegeven. Inspraakreactie 19 A.H. van Dijk spreekt zijn voorkeur uit voor het MMA omdat deze minder schade aan zijn huis en erf (Rhijnvreugd 1) zal opleveren. Zie standpunt (bijlage 1) 7

81 Is bovendien bang dat bij de uitvoering onherstelbare schade ontstaat aan zijn huis en zal indien dit optreedt onteigening eisen. Wil bovendien aandacht vragen voor de geluidshinder bij zijn woning. Bij vorige ronde was plaatsing van schermen te duur. Bovendien was de informatievoorziening hierover minimaal. Zie inspraakreactie nr. 15 Ten zuiden van de Oude Rijn worden geluidschermen geplaatst met een hoogte van 6 m. Hiermee wordt voldaan aan de door de Wet Geluidhinder gestelde grenswaarden. Inspraakreactie 20 Drs. F.A. Witteman, raadslid van de gemeente Jacobswoude, vindt dat de gevolgen van HSL en verbreding A4 op Hoogmade worden onderschat en vraagt om creativiteit en extra geld voor een meer duurzame oplossing. Heeft bezwaar tegen de open formulering van 'bij gebleken aanbestedingsvoordeel' en 'tot de hoogste prioriteiten' en pleit in dit verband om een ruime uitleg van gebleken aanbestedingsvoordeel ten gunste van de inpassing van de A4\HSL bij Hoogmade toe te passen. Stelt dat een meer structurele oplossing bestaat uit het verlengen van de voorziene tunnel tot voorbij kruising A4. Betreurt de opstelling van de minister m.b.t. de kostenvergeli jking kabinetsvoorstel HSL-trace 1 tegenover verlenging tunnel tot voorbij Hoogmade en pleit ervoor deze kostenvergelijking alsnog te maken en hiervoor bij gebleken financiele Onmogelijkheid binnen het HSL-potje zonodig extra geld uit het budget voor verbreding A4 te halen. In samenhang met het Ontwerp-TracSbesluit voor de HSL is in het OTB voor de A4 de passage van de HSL over een op maaiveld gelegen A4 opgenomen. Door middel van een optimalisatie van deze kruising is gestreefd naar een zo transparant mogelijke vomgeving van de kruisingsconstructie. Verlaging van de passage A4/HSL kan worden bereikt door de A4 ter plaatse van de kruising verdiept aan te leggen. De meerkosten van deze variant zouden uit een evt. aanbestedingsvoordeel gefinancierd moeten worden. Wat betreft het aanbestedingsvoordeel worden beide projecten in samenhang beoordeeld. In het bestuurlijk overleg inzake de A4 en de HSL is aangegeven dat met de gemeente Jacobswoude nader overleg zal plaatsvinden over de wijze waarop dit aanbestedingsvoordeel in de planuitwerking vorm zal krijgen. In een in het kader van de HSL uitgevoerde (integrale) kostenvergelijking is gebleken dat een noordwaarts doorgetrokken tunnel tot fors hogere meerkosten leidt. Het genoemde aanbestedingsvoordeel heeft betrekking op de kosten van de totale kruising van A4 en HSL. Dit betreft dus de kosten voor zowel de HSL als voor de A4 bij deze kruising. Verschuiving van kosten tussen de beide projectbudgetten leidt dan ook niet tot meer financiele ruimte. Inspraakreactie 21 Georgien Wesselman stelt dat het gebruik van haar boot ernstig beperkt wordt als de open verbinding onder de A4 die zij nu heeft met het polderwater van Roelofarendsveen, Braassem en de Kaag niet in stand blijft. Ook andere watersporters en schaatsliefhebbers zullen hier ongemak van ondervinden. Stelt voor om een aquaduct aan te leggen of de oude sluis ten noorden van Nieuwe Wetering te heropenen. De afsluiting van de Tochtsloot (naast het Westeinde in Roelofarendsveen) is het gevolg van de lage (maaiveld) ligging van de noordelijke toeen afrit Roelofarendsveen en de verlegging van de Alkemadelaan in de richting van het Veenderveld. Deze waterverbinding maakt geen deel uit van in het beleid opgenomen 'Blauwe Netwerk' en staandemast-routes en hoeft daarom niet gehandhaafd te blijven. De nieuwe aansluiting Roelofarendsveen is zo zuidelijk mogelijk van Nieuwe Wetering gesitueerd. Verder opschuiven in zuidelijke richting van deze aansluiting om de Tochtsloot open te houden is niet mogelijk vanwege een groter ruimtebeslag in het toekomstig bedrijfsterrein Veenderveld (ten oosten van de A4). Tevens zouden bij het openhouden van de Tochtsloot de A4 en HSL langer boven maaiveld moeten liggen met meer negatieve invloed op de omgeving. Inspraakreactie 22 Dr.J.W. Hekkelman. namens de watersportvereninging Doeshaven. stelt dat door het verloren gaan van een strook van 4 0 meter aan de westzijde van de haven herinrichting noodzakelijk is. Dit om de huidige capaciteit en voorzieningennivo te garanderen. Stelt bovendien dat een onbelemmerde doorvaart door de Does ook tijdens de werkzaamheden van doorslaggevend belang is. Aan de westzijde van de jachthaven ter plaatse van de wegverbreding wordt een nieuwe steiger geplaatst ter onsluiting van de haaks daarop lopende aanleg steigers. In overleg met betrokken vereniging wordt bepaald op welke wijze het verlies aan aanleg plaatsen wordt gecompenseerd. Verbredingswerkzaamheden van rijksweg 4 hebben geen invloed op de doorvaart door de Does. In het Ontwerp-TracSbesluit voor de HSL wordt aangegeven welke maatregelen tijdens de bouw van de HSL voor de Does worden voorzien. Inspraakreactie 23 A. van Duin stelt, namens de bewoners aan de westzijde van de A4, qrenzend aan de noordziide van de provinciale weg tussen Hoogmade en Oud Ade, voor om de verbrede A4 ten noorden van de geplande tunnel door Leiderdorp verdiept aan te leggen, zodat verdere toename van geluidsoverlast en verval van landschap en natuurgebied kunnen worden voorkomen en de leefbaarheid en recreatiewaarde voor komende generaties kan worden verbeterd. Een verdiepte ligging ten noorden van Leiderdorp is gezien het standpunt (zie bijlage 1) niet aan de orde. Inspraakreactie 24 Mevrouw E.C.L. Noorman heeft last van stof en vuil en, in mindere mate, van verkeerslawaai van De Trajectnota/MER geeft over de omleidingsvariant aan, dat met de keuze voor een 8

82 de A4. Haar dochter heeft klachten gekregen aan haar luchtwegen, wat zij deels toeschrijft aan de A4. Dringt in dit kader aan op het onderzoeken van de variant om Leiderdorp heen. Stelt ook dat met betrekking tot het aspect luchtvervuiling bepaalde zaken in de TN\MER onjuist zijn weergegeven. HSL-boortunnel onder het Groene Hart verstoring en aantasting ten oosten van Leiderdorp nagenoeg wordt voorkomen. Het rijkswegalternatief, dat ten oosten van Leiderdorp door het Groene Hart wordt omgeleid, doet de voordelen van de HSL-boortunnel teniet. Daarom is dit alternatief vervallen. Door schonere motoren en betere doorstroming van het verkeer wordt de uitstoot van verontreinigende stoffen terug gedrongen, hoewel niet voor alle stoffen de beleidsdoelstelling wordt gehaald. De vermindering betreft de verzurende componenten en stoffen, die lokaal (langs de wegen) voor problemen (ondermeer aan luchtwegen) zorgen. Voor deze laatste stoffen worden langs de A4 geen van de grenswaarden overschreden. Inspraakreactie 25 De Gasunie stelt dat het transport per buisleiding beschouwd moet worden als gelijkwaardig aan het transport per weg, rail of water. Gelet daarop moet de ligging van transportleidingen van wezenlijke invloed zijn op de te maken keuze. Overleg hierover, voor dat de keuze wordt gemaakt, met de Gasunie wordt dan ook van groot belang geacht. De verbreding van de rijksweg vindt ten noorden van Leiderdorp in alle gevallen aan de oostzijde plaats. In die zin is de ligging van de leidingenstrook niet van invloed op de keuze uit de verbredingsalternatieven. Tijdens de (voorbereiding van de) uitvoering zal overleg plaatsvinden met betrokken leidingbeheerders. Inspraakreactie 2 6 Amsterdam Airport Schiphol (AAS) dat in het kader van door AAS gevoerd beleid en opgestelde speerpunten een sterke voorkeur is voor het MMA alternatief en daarna zij het in mindere mate voor het verbredingsalternatief, omdat deze alternatieven leiden tot een reductie van congestiekansen tot maximaal 2tr, een gelijke mate van positief effect op de economie en een verbetering van de verkeersveiligheid. Bovendien leidt het MMA tot een lagere geluidsbelasting op de omgeving. Zie standpunt (bijlage 1) Mondelinqe inspraakreacties OPENBARE HOORZITTING gehouden op 20 mei te Nieuwe Wetering 01 Mevrouw V e r h a a r - K a p i t e y n, Roelofsarendsveen Namens de WLTO a f d e l i n g Roelofsarendsveen Conform schriftelijke inspraakreactie no De heer A.T.J. Rodewijk, Roelofsarendsveen Conform schriftelijke inspraakreactie no De heer K. Uit den Boogaard, Nieuwe Wetering De heer Uit den Boogaard geeft de voorkeur aan het Meest Milieuvriendelijk Alternatief (MMA). De heer Uit den Boogaard pleit ervoor dat de kruisende wegen over de A4 en HSL heen worden aangelegd. Zie standpunt (bijlage 1) 04 De heer H. de Haan, Nieuwe Wetering De heer De Haan meent dat de invloed van de A4 in samenhang met de invloed van de HSL moet worden bekeken. De planvoorbereiding voor A4 en HSL-Zuid is gezamenlijk uitgevoerd. Voor A4 en HSL-Zuid worden afzonderlijke Ontwerp-Trac4besluiten opgesteld, die vanwege de samenhang vrijwel gelijktijdig ter inzage worden gelegd. 05 Mevrouw M.C.M. Schouten/de heer C.C.H. Hoogeveen, Rijpwetering Conform schriftelijke inspraakreactie nummer 10. De heer Hoogeveen meent dat er ten onrechte een verschil is voor de prijs die betaald wordt voor grond die gebruikt wordt voor woningbouw en de grond en de grond die gebruikt voor de aanleg van infrastructuur. Bij de waardebepaling van de grond wordt de taxatie gebaseerd op de marktwaarde uitgaande van de vigerende bestemming van de grond. 06 De heer P.W. Klerks, Nieuwe Wetering Conform schriftelijke inspraakreactie nummer 7. 9

83 07 De heer J. Goudzwaard, Nieuwe Wetering De heer Goudzwaard vraagt ontsloten gaat worden. hoe zijn woning Er wordt voor gezorgd, dat met verbreding van de A4 percelen en woningen bereikbaar blijven. 08 De heer A. Bervoets, Huigsloterdijk (gemeente Haarlemmermeer) De heer Bervoets is gedupeerd omdat zijn woning moet verdwijnen. Hij vraagt om steun bij het vinden van een nieuwe bouwlocatie. Het feit, dat een nieuwe locatie voor de woning moet worden gezocht, wordt in het Ontwerp- Tracgbesluit genoemd en wordt in overleg bij de gemeente onder de aandacht gebracht. Uiteindelijk besluit de gemeente welke locaties daarvoor beschikbaar zijn. 09 De heer P.C. Hoogeveen, Hoogmade Conform schriftelijke inspraakreactie no De heer A.G. Droogh, Roelof sarendsveen, en raadsman Raadsman vraagt bepleit de aanleg van beplanting bij de woning van de heer Droogh. Om een goede inpassing van de wegverbreding en de HSL-aanleg te realiseren is als onderdeel van beide Trac -besluiten een integraal inpassingsplan opgesteld. 11 De heer N. de Jong, Nieuwe Wetering De heer N. de Jong vraagt of de waardevermindering van woningen is opgenomen in de geraamde projectkosten. Hiervoor wordt verwezen naar het algemene gedeelte betreffende de procedure op grond van de Tracewet, de schadevergoedings- en onteigeningsregeling. 12 De heer F. Kroon, Weteringbrug De heer Kroon vraagt of zijn perceel toegankelijk blijft. Er wordt voor gezorgd, dat met verbreding van de A4 percelen en woningen bereikbaar blijven. OPENBARE HOORZITTING gehouden op 22 mei te Leiderdorp 13 Belangenvereniging A4-HSL, J.T.O. Bresters, Leiderdorp de heer De heer Bresters meent dat er niet aan de voorkeurswaarde van 50 db(a) mag worden getornd. Spreker vindt dat de verzorgingsplaats aan de oostzijde van de A4 beter in het landschap ingepast moet worden. Primair dient de geluidbelasting te voldoen aan de vastgestelde saneringswaarden. Voorts wordt - binnen de criteria voor de doelmatigheid van de afschermende voorzieningen (effectiviteit vs. kosten)- er met een extra inspanning naar gestreefd te voldoen aan de voorkeursgrenswaarde van 55 db (A), die voor wegreconstructies van toepassing is. Om een goede inpassing van de wegverbreding en de HSL-aanleg te realiseren is als onderdeel van beide Trace-besluiten een integraal inpassingsplan opgesteld. Op basis daarvan is ervoor gekozen de verzorginsplaats aan de oostzijde van de A4 te integreren in de aansluiting Hoogmade (evenals de verzorgingsplaats aan de westzijde) in plaats van de locatie in de Munnikenpolder, die in de Trajectnota/MER was opgenomen. 14 College van burgemeester en wethouders van de gemeente Leiderdorp, mevrouw CA. Huigen-van Boven, wethouder, Leiderdorp Zie advies gemeente Leiderdorp. 15 stichting Heerburg, de Leiden heer Flippo, De heer Flippo meent dat er onvoldoende rekening is gehouden met de toekomstige aanleg van de VINEX-locatie "Roomburg". Tevens bepleit spreker adequate maatregelen met betrekking tot de voormalige vuilstortplaats. De afstemming van diverse ruimtelijke ontwikkelingen vindt plaats op basis van het vigerend ruimtelijk beleid. Voor betreffende bouwlocatie dient nog een stedebouwkundig plan en bestemmingsplan ontwikkeld en vastgesteld te worden. Op deze ontwikkeling is dan ook nog niet geanticipeerd. Aan de hand van onderzoek wordt bepaald of deze locatie binnen de invloedssfeer van de wegreconstructie ligt. Zo nodig zullen bij de uitvoering maatregelen worden getroffen. 16 Ouderen Unie 55+ (OU55+) afdeling 10

84 Leiderdorp, de heer A. Roeberding, Leiderdorp De heer Roeberding spreekt de voorkeur uit voor het lange verdiepte trac met overkapping. Zie standpunt (bijlage 1) 17 De heer CM. Kooter, Leiderdorp De heer Kooter is voorstander van een oostelijke verbreding van de A4 en van verdiepte ligging met een tunnel tot de kruising met de HSL. Zie standpunt (bijlage 1) 18 Comite Doesburg, mevrouw C Thunnissen, Leiderdorp Mevrouw Thunnissen meent dat de gevolgen van luchtverontreiniging op de gezondheid onderschat worden. Spreker pleit voor de aanleg van een tunnel Spreker meent voorts dat gevaarlijke stoffen ook door een tunnel kunnen. Bovendien pleit spreker voor invoering van een maximumsnelheid van 100 km/uur. Bij de bepaling van de luchtverontreiniging is getoetst op de in wet- en regelgeving vastgestelde streef- en grenswaarden. Daarbij zijn de daartoe geeigende rekenmethoden gehanteerd. (zie schriftelijke inspraakreactie nr. 24) Zie standpunt (bijlage 1) Het beleid aangaande het transport van gevaarlijke stoffen staat het transport van explosie gevaarlijke stoffen door tunnels niet toe. Zie standpunt (bijlage 1) 19 Mevrouw M.H. Prins, Leiderdorp Mevrouw Prins vraagt hoe men de overlast tijdens de bouwwerkzaamheden in kaart denkt te brengen. Zie schriftelijke inspraakreacties nr. 2, De heer J.M. van Engelenburg, Leiderdorp De heer Van Engelenburg merkt op dat nergens in de TN/MER gesproken wordt van de combinatie van geluidshinder van de A4, HSL, Persant Snoepweg en vliegverkeer. Spreker pleit voor de aanleg van een tunnel. Bij de beoordeling van de geluidssituatie en de bepaling van de geluidswerende voorzieningen is tevens de cumulatieve milieukwaliteit beoordeelt als gevolg van de wegverbreding en aanleg van de HSL-Zuid. Hoewel sprake kan zijn van geluid van vliegverkeer ligt het onderhavige gebied van de A4 buiten de geluidcontouren van Schiphol en daarom niet in de cumulatieve beoordeling meegenomen. Zie standpunt (bijlage 1) 21 De heer T.C. Hillenaar, Hoogmade Conform schriftelijke inspraakreactie no Mevrouw J.J.M. van den Berg, Leiderdorp Mevrouw van der Berg vraagt waar de variant om Leiderdorp heen gebleven is. Voor het overige sluit spreker zich aan bij het betoog van mevrouw Thunnissen. Zie schriftelijke inspraakreactie nr De beer H.J. Jesse, Hoogmade De heer Jesse vindt het noodzakelijk dat de toeen afvoerwegen van de A4 sterk verbeterd worden. Tevens pleit de spreker voor verbreding naar 2x4 en handhaving van de maximumsnelheid van 12 0 km/uur. Aanpassingen aan het onderliggend wegennet worden gemaakt voor zover deze noodzakelijk zijn als gevolg van de aanleg van de A4-verbreding en de HSL. O v e r i g e a a n p a s s i n g e n en capaciteitsuitbreidingen vallen buiten het van deze projecten en buiten de bevoegdheid van de rijksoverheid. Zie standpunt (bijlage 1) 24 De heer H. van Paridon, Leiderdorp De heer van Paridon is voorstander van een verdiepte ligging van de verbrede A4. Zie standpunt (bijlage 1) 25 De heer F.M. van Dok, Leiderdorp De heer van Dok pleit voor het opzetten van een transferium bij de verzorgingsplaats aan de oostzijde van de A4. Realiseren van (aanvullende) openbaar vervoersvoorzieningen, zoals het voorgestelde transferium, heeft een beperkte invloed op het verkeer op de A4 en valt daarom buiten het kader van deze wegreconstructie. Tevens past deze ontwikkeling niet in het integraal inpassingsplan voor A4 en HSL-Zuid en het ruimtelijk beleid van betrokken overheden. De heer J.J. Borst, Oud Ade 11

85 De heer Borst is van mening dat de A4 ter hoogte van Hoogmade aan de oostzijde moet worden verbreed, bij voorkeur met een verdiepte ligging of ondertunneld tot aan de passage met de HSL. Zie standpunt (bijlage 1) 27 De heer H. Goedbloed, Leiderdorp De heer Goedbloed pleit afvoerwegen op de A4. voor goede toe- en Zie mondelinge inspraakreactie nr De heer A. Castel, Leiderdorp De heer Castel wil zekerheid of zijn huis aangekocht moet worden voor de verbreding van de A4. Op de tracekaarten van het Ontwerp-Trace is de te amoveren bebouwing weergegeven, die geheel of gedeeltelijk buiten de A4-zone ligt. Bebouwing, die geheel binnen de A4-zone ligt dient eveneens geamoveerd te worden. (zie schriftelijke inspraakreactie nr. 13) 29 De heer M.T.A. van de Zande De heer van de Zande vindt dat het nemen van een beslissing pas in 1998 getuigen van a-sociaal beleid van de Rijksoverheid. Het besluitvormingstraject dient de procedure van de TracSwet te volgen. Volgens deze wet bedraagt de termijn tussen de ter inzage legging van de Trajectnota/MER en het Ontwerp-Tracebesluit (OTB) ten minste 6 maanden en tussen het OTB en het Tracebesluit 5 maanden. 12

86 Bijlage 3: Adviezen van de Commissie-m.e.r., de provincies, gemeenten, waterschappen en het OVI

87

88 Bijlage 3 Adviezen van de Commissie-m.e.r., de provincies, gemeenten, waterschappen/hoogheemraadschap en het OVI n.a.v. de Trajectnota/MER A4 Burgerveen-Leiden Commissie m.e.r. De Commissie komt tot de conclusie dat in het m.e.r. de milieu-effecten voldoende in beeld zijn gebracht. De Commissie beveelt aan bij de komende besluitvorming rekening te houden met de verschillen in potenties van de diverse uitvoeringsvarian- ten om de geluidhindersituatie door nadere maatregelen verder te kunnen verbeteren. De Commissie beveelt aan in samenhang met de HSL-Zuid voor de uitwerking in de OTB-fase een nadere studie te verrichten naar maatregelen om het verlies in het stiltegebied Polder Achthoven zo veel mogelijk te beperken, bijvoorbeeld door de hoogteligging van de kruising. De Commissie beveelt aan in de OTB-fase de (uitgangspunten voor de) te treffen milieubeschermende maatregelen ten aanzien van bodem, grond- en oppervlaktewater duidelijk aan te geven, in het bijzonder ten aanzien van bovengenoemde twee aandachtspunten. De Commissie beveelt aan in de OTB-fase de visueel-ruimtelijke in samenhang met de akoestische inpassing nader uit te werken en daarbij, waar relevant, de A4 en de HSL in onderlinge samenhang te bezien. De Commissie beveelt aan mitigerende, natuurbeschermende maatregelen in de OTB-fase nader uit te werken. Ook dient een systematisch plan te worden ontwikkeld voor compensatie van niet te vermijden verliezen aan natuur en landschap door verbreding van de A4, dit zo mogelijk in samenhang met het betreffende plan voor de HSL. De Commissie beveelt aan in de OTB-fase de effecten in de aanlegfase nader in kaart te brengen en (uitgangspunten voor) te treffen milieubeschermende maatregelen duidelijk aan te geven. De Commissie beveelt aan bij de nadere ontwikkeling en uitvoering van het monitoring- en evaluatieprogramma voor de A4 waar mogelijk aan te sluiten bij het betreffende programma voor de HSL-Zuid. O.V.I.(op basis van concept-rapport) Openhouden mogelijkheid selectief aanbod van wegcapaciteit. Trajectdeel Nieuwe Wetering: voorkeur halfverdiepte ligging HSL&A4. Indien te duur: beiden maaiveldligging. Trajectdeel Hoogmade: Voorkeur verlengde HSL-tunnel. Indien dit onmogelijk is: A4 verdiept; HSL kruist op maaiveldhoogte. Voorkeur deels westelijk gelegen MMA-variant (hoge kosten evt. te reduceren door overkappingen pas later aan te brengen). Indien meerkosten voor veiligheidsvoorzieningen m.b.t. gevaarlijk vervoer meevallen voorkeur voor tunnelvariant Ouderijn-Ericasingel/Mauritssingel. Op het hele traject R'dam-A'dam een zelfde maximumsnelheid hanteren. Compensatie verlies van gras- en akkerland zoveel mogelijk met nabijgelegen vervangende gronden. Monitoringsysteem waterhuishouding Verbetering ecologische verbindingszone tussen Braassemermeer en Kagerplassen. Geluidsbelasting natuurgebieden: aangeven compensatiemethodiek voor de cumulatieve effecten HSL&A4 en het acceptabele geluidsniveau in deze gebieden. Provincie Noord-Holland Voorkeur 2x3 Eventuele verdringing van verkeer naar het onderliggend wegennet door toeritdosering op de aansluiting Burgerveen is inacceptabel. Dit dient daarom goed in beeld gebracht te worden. Ondanks verkeersbegeleidingsmaatregelen dient rekening gehouden te worden met mogelijke in de toekomst noodzakelijke verbredingen tot meer dan 2x3 rijstroken. De Provincie wil de mogelijkheid tot het inrichten van doelgroepstro(o)k(en) open houden. Er wordt aandacht gevraagd voor het belang van een goed verkavelingsplan voor het gebied tussen de ringvaart van de Haarlemmermeer en de Vennel

89 perweg. Provincie Zuid-Holland Algemeen: verbredingsalternatief of MMA. - Trajectdeel Nieuwe Wetering: maaiveldniveau. HSL en A4 half verdiept. Anders beiden op Trajectdeel Hoogmade: A4 op huidig niveau en HSL verhoogd. Speciale aandacht gevraagd voor de inpassing van de HSL-A4 passage Hoogmade. Aandacht voor problemen bij herstel ecologische structuur in geval van verdiepte ligging HSL. Trajectdeel Leiderdorp: "tunnelvariant" met uitbreiding aan westzijde volgens "slingervariant". Indien te duur: aanleg conform MMA. Geluidsbelasting groter dan 55 db(a) bij bebouwing noordzijde Ericalaan/Mauritssingel voorkomen. Munikkenpolder 5 db(a) minder dan in ontwerp aanhouden. Ondertunneling Oude Rijn. - Verzorgingsplaats plannen waarde. in gebied met minder natuur- en landschaps- Mogelijkheid voor doelgroepstroken openhouden. Max. snelheid: zowel optie 100 als 120 Km/u open laten. Waterschap De Oude Rijnstromen - Door de verbreding zal de A4/HSL een waterstaatkundige scheiding van diverse beheersgebieden gaan vormen. De noodzakelijke maatregelen voor waarborging van de water aan- en afvoer zijn weergegeven in een bijlage. De dempingen van polderwater dienen voor 100% gecompenseerd te worden. De toename van verhard oppervlak dient met 8% open polderwater te worden gecompenseerd. Tijdige betrokkenheid van het waterschap bij de planvorming en de voorbereiding is een vereiste gezien haar verantwoor-delijkheden en de vanwege de vergunningsplichtigheid van de noodzakelijke waterstaatkundige werken. Waterschap Meer en Woude Geen bedenkingen Waterschap Groot-Haarl emme rme e r Er is bij de beschrijving van de milieu-effecten geen rekening gehouden met de effecten op de waterhuishouding in o.a. de Haarlemmermeerpolder. - De voorziene sloten voor berging van het regenwater zijn 5 meter breed. 7m zou echter conform het beleid van het waterschap zijn. Dit buiten de reeds bestaande watergangen. In tegenstelling tot het in de nota gestelde verwacht het waterschap - gezien de mogelijk gekoppelde aanleg met de HSL-een negatief effect op het functioneren van het waterhuishoudkundig systeem in de Haarlemmermeerpolder. In tegenstelling tot het gestelde in de nota verwacht het waterschap dat bij de aanleg van de aquaducten (veel) relatief sterk verontreinigde kwel zal optreden. Dit ondanks het gebruik van onderwaterbeton. Maatregelen voor de verwerking van dit water zullen noodzakelijk blijken. Hoocrheemraadschap van Riinland Voorkeur voor MMA Weinig bedenkingen tegen andere alternatieven mits voldoende maatregelen genomen worden om de waterkwaliteit en -kwantiteit en de ecologische verbindingen te garanderen Door eventuele toekomstige wijzigingen in inzicht of techniek kan het noodzakelijk blijken te zijn dat er alsnog adequate maatregelen nodig zullen zijn om milieubelasting door vervuiling van de weg zelf aan te pakken. Bij de uitvoering van de werkzaamheden dient rekening gehouden te worden met de afvalwaterpersleidingen Leiderdorp/Kalkpolder - Leiden-Noord en Zoeterwoude-dorp - Leiden-Zuidwest. Over een mogelijke nieuw aan te leggen kruisende leiding neemt het waterschap tijdig contact op. Om de A4 tot waterscheiding te maken dient eerst een bestuurlijk draagvlak te worden gevonden bij de betroffen waterschappen. Er dient gezorgd te worden voor handhaving van de nodige waterstaatkun- 2

90 dige scheidingen, waterkerende- en dijkhoogten. Daarbij wordt gewezen op de noodzaak van kanteldijken, afsluitmiddelen en risico-analyses. Er dient bij de werken rekening gehouden te worden met vergunningsplichtigheid, aanvullende voorwaarden en voorzorgsmaatregelen. Teneinde het goed functioneren van het boezemwatersysteem te garanderen dienen de nodige maatregelen te worden genomen w.o. compensatie van het verloren wateroppervlak in de directe omgeving. De Zuidzijdervaart dient ter hoogte van de kruising met de A4/HSL een ruimer doorstroomprofiel te hebben (10 m 2 bij een waterdiepte van 1,50 meter). Twee correcties zijn van belang: 1 De waterstaatkundige situatie bij de begraafplaats bij Leiderdorp (kaartje bijgevoegd), 2 "Niets" moet "Brand" zijn in deelrapport "Externe veiligheid", biz 23, figuur 2. Gemeente Leiderdorp Verbreding tot 2x3 met openhouden van ruimte voor 2x4 of 4x2. Voorkeur voor westelijke verbreding tussen de Oude Rijn en de Ericalaan. Voorkeur voor een oostelijke verbreding met extra geluidafscherming aan weerszijden ten noorden van de Ericalaan, zodanig dat de geluidsbelasting op geplande en bestaande geluidsgevoelige bestemmingen teruggebracht wordt tot max. 55 db(a). Indien voornoemde geluidsreductie niet mogelijk is dan verdiepte ligging. Geluidsbelasting Munikkenpolder 5 db(a) lager dan in ontwerp. Voorkeur voor een tunnel met extra geluidwerende voorzieningen aan de tunnelmonden. Dat deze tunnelvariant zou leiden tot onaanvaardbare risico's is volgens de Gemeente niet aangetoond. Als deze tunnelvariant onmogelijk zal blijken dan voorkeur voor gedeeltelijke overkapping ("dodo-variant") met horizontale geluidsroosters in de openingen en geluidswerende maatregelen bij de ingangen. Max. snelheid van 100 Km/u ter hoogte van Leiderdorp plus strikte handhaving. Kruising met HSL conform aan MMA. Gemeente Zoeterwoude Voorkeur "tunnelalternatief Leiderdorp" mits tunnel wordt doorgetrokken tot voorbij woonbebouwing Zoeterwoude-Rijndijk. Anders MMA. M.b.t. verbredingen voorkeur voor de "slingervariant" met verbreding aan de westkant ten zuiden van de Leiderdorpse Ericalaan en ter hoogte van Zoeterwoude-Rijndijk. Max. snelheid 100 Km/u i.v.m. luchtverontreiniging. Ruimte openhouden voor 50 nieuw te bouwen woningen ten oosten van de Stadhouderslaan ter hoogte van de huidige plantenkwekerij. Handhaving bestaande woonbebouwing en sportcomplex "De Meerburg" in de huidige omvang. 1 Handhaving fietsrelatie Zoeterwoude/Rijndijk-Leiderdorp op ongeveer dezelfde piek. Ruimte laten voor fietspad langs Nil met doorsteek richting polderpark Cronesteijn en fietsrelatie Leiderdorp/Zoeterwoude-Rijndijk/Zoeterwoude- Dorp. Ten aanzien van het poldertje met Meerburgmolen ten oosten v/d A4 aandacht voor de inpassing: verkaveling, fietspad, behoud van het zicht op de polder. Aandacht voor herstructurering bedrijventerrein "Grote Polder" (zichtlocatie). Ruimte openhouden voor een vrije busbaan Leiden-bedrijventerrein Grote Polder. Gemeente Jacobswoude Algemeen: verdiepte ligging volgens MMA-variant. Uitzoeken of verbreding aan de noordwestzijde gunstiger is dan z.o.- zijde. 3

91 Door verdiepte ligging verstoorde ecologische verbindingen elders in het gebied tot stand brengen. Akkoord met 12 0 Km/u. Handhaving van de onderdoorgang bij Zuidzijdervaart-Boskade. Compensatie agrarisch bedrijven in de nabijheid. Nieuwe onderdoorgang nabij de vervallende onderdoorgang Noordeinde. De gemeente vraagt aandacht voor evt. zetting-schade, evt. verplaatsing van 2 monumenten, detaillering van de geluidscontouren en het overzicht van te saneren bebouwing. Gemeente Leiden De gemeente had, i.v.m. voorgenomen O.V.-verbeteringen, verwacht dat de congestiekansprognoses lager uit zouden vallen. De gemeente had n.a.v. de nota Samenwerken Aan Bereikbaarheid verwacht een doelgroepenreservering verwacht bij aanleg van een extra strook. Een hoge brug over de Oude Rijn is onaanvaardbaar Voorkeur voor een oostelijke ligging van de uitbreiding van de A4 (indien de noodzaak van capaciteitsvergroting voldoende kan worden aangetoond). Verder een verlaagde ligging in de vorm van een gedeeltelijk overdekte bakconstructie. In het verlengde van aquaduct Oude Rijn dient de bakconstructie zo ver mogelijk doorgetrokken te worden ter ontlasting van bouwlocatie Roomburg. Kruising A4/HSL: De beoogde lange en hoge pergolaconstructie verstoort het veenweidegebied te veel. Voor een oplossing met de HSL op maaiveld en de A4 verdiept wordt daarom gepleit. Voorgesteld wordt om deze variant ook in andere dan alleen het MMA op te nemen. De meest wenselijke variant is een verlenging (en rechttrekking) van de boortunnel tot voorbij de kruising met de A4. Door de boortunnel aan de zuidzijde van het Groene Hart noordelijker te laten beginnen kan het grootste deel van de meerkosten worden gecompenseerd. I.v.m. de mogelijke bebouwing van de Grote Polder en de ont-wikkeling van de Oostvlietpolder zouden ook andere inpas-singsvoorstellen uitgewerkt dienen te worden, die vergelijk-baar zijn met de gekozen oplossing voor de A2 bij de ontwik-keling van de Leidse Rijn, tussen VIeuten en Utrecht, ook oplossingen in de vorm van geboorde tunnels zijn daar aan de orde. Planschade-regelingen voor belanghebbenden dienen ook voor woningen nabij Rhijnvreugd van toepassing te zijn. De geohydrologische consequenties van de alternatieven voor stortplaats "De Bult" dienen nader te worden onderzocht. Gemeente Alkemade De gemeente pleit voor aandacht voor de "relatie" tussen Nieuwe Wetering en Roelofsarendsveen. Het langzaam verkeer dient veilig en volgens korte routes de HSL\A4 te kunnen kruisen. Een goede situering van op- en afritten en een goede aansluiting op het plaatselijk wegennet. De gemeente is zeer te spreken over de aanleg van rotondes. De gemeente is verbaasd over dat het Groene Hart in de gemeente geschonden wordt. De gemeente concludeert dat voor Nieuwe Wetering de half-verdiepte aanleg van de A4 de beste keuze is en voor Hoogmade de verdiepte aanleg van de A4. De gemeente geeft de voorkeur aan geluidswallen in plaats van geluidsschermen. De gemeente wenst een onderzoek naar de ruimtelijke gevolgen van de verbreding van de A4 ter hoogte van het bedrijfsterrein De Lasso Noord. De gemeente pleit voor aandacht voor de tuinders in de Gogerpolder en het probleem van de verzilting. De gemeente wil een grotere verkeersveiligheid bij de aquaducten. De gemeente wenst aandacht voor lichthinder, vervuild regenwater en compensatie. De gemeente vindt de aanleg van een verzorgingsplaats slechts acceptabel als een goede landschappelijke inpassing komt. De gemeente verzoekt aanpassing van de boogstralen van A4 en/of HSL om ruimtebeslag te verminderen. De gemeente doet het voorstel om de geluidshinder te monitoren. 4

92 Bijlage 4: Procedure Wet geluidhinder

93

94 Procedure Wet geluidhinder Wet geluidhinder Het doel van de Wet geluidhinder is het beperken van geluidshinder. Dit kan worden bereikt door bestaande geluidshinder te verminderen en door het ontstaan van nieuwe geluidshinder te voorkomen. De vermindering van bestaande geluidshinder wordt bereikt door sanering; voorkoming van nieuwe geluidshinder wordt bereikt door nieuwe ontwikkelingen te binden aan wettelijk vastgestelde normen. Daarom worden voor verkeerslawaai normen gesteld voor de geluidsbelasting binnen de zone van een weg. Voor het in acht nemen van die normen voor de geluidshinder door wegverkeer kent de Wet geluidhinder drie procedures namelijk: sanering, reconstructie en nieuwe aanleg. Procedures Sanering In de Wet geluidhinder is voorgeschreven, dat indien een reconstructie van een weg wordt overwogen, waarlangs een saneringssituatie bestaat, eerst de saneringssituatie moet worden opgelost voordat tot reconstructie kan worden besloten. Er is sprake van een saneringssituatie als de geluidsbelasting vanwege een aanwezige weg op een bestaande woning hoger is dan 55 db(a) en voor die woning niet eerder een hogere waarde is vastgesteld. Er wordt hierbij uitgegaan van de akoestische situatie zoals die was bij het inwerking treden van dit deel van de wet, dat is 1 maart Voor woningen die aan dit criterium voldoen, moet door burgemeester en wethouders een saneringsprogramma worden opgesteld 1. Dit programma bevat onder andere: 1. de resultaten van het akoestisch onderzoek; 2. een overzicht van de woningen, waarvan de geluidsbelasting van de gevel met maatregelen hoger blijft dan 55 db(a) en de bij die woningen optredende geluidsbelasting; 3. een of meer kaarten met de betrokken woningen, de functie van de weg en dergelijke; 4. de maatregelen die in aanmerking komen voor het terugdringen van de geluidsbelasting tot een aanvaardbaar niveau op de gevel van de woning (streefwaarde 55 db(a) en in de geluidsgevoelige ruimten in de woning inclusief het met de bedoelde maatregelen bereikte effect; 5. een indicatie van de kosten van de in aanmerking komende maatregelen; 6. het tijdstip van de uitvoering en de duur daarvan. Het programma wordt na vaststelling door burgemeester en wethouders ter goedkeuring voorgelegd aan de minister van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM). Deze stelt de maatregelen en de geluidsbelasting van de gevel na het treffen van maatregelen vast. Deze vastgesteld saneringswaarden zullen voor het vervolg dienen als grenswaarden. Bij de uitvoering van capaciteitsuitbreiding van wegen c.q. de uitvoering van verbeteringswerken wordt de uitvoering van geluidssanering door Rijkswaterstaat gelijktijdig meegenomen. Er is tussen de ministeries van VROM en Verkeer en Waterstaat een afspraak gemaakt, dat Rijkswaterstaat de saneringsmaatregelen uit haar eigen budget zal financieren. Als tegemoetkoming in de kosten stort het ministerie van VROM een vaste jaarlijkse bijdrage in het Infrafonds. Deze afspraak is vastgelegd in "Nadere regels voor de uitvoering van geluidssanering bij het uitvoeren van werkzaamheden aan rijkswegen ter vergroting van de capaciteit c.q. het uitvoeren van verbeteringswerken aan rijkswegen", ook wel de R/S regeling genoemd. In de R/S regeling is onder andere aangegeven welke werkzaamheden van toepassing zijn. Op enkels plaatsen langs het trace heeft een sanering plaatsgehad in het kader van de Bijdrageregeling wegverkeerslawaai. Deze sanering liep vooruit op de toen nog niet in werking getreden Wet geluidhinder. Toentertijd was het daardoor niet mogelijk formeel een saneringswaarde vast te stellen. Voor het bepalen van de bij het ontwerp-tracebesluit te hanteren saneringswaarden zijn de geluidsbelastingen ten tijde van de sanering opnieuw berekend op basis van de verkeerscijfers die zijn gebruikt voor het bepalen van de saneringsmaatregelen. Reconstructie In de Wet geluidhinder is reconstructie van een weg als volgt gedefinieerd: "een of meer wijzigingen op of aan een aanwezige weg ten gevolgen waarvan de geluidsbelasting vanwege die weg met 2 db(a) 2 of meer wordt verhoogd". De toename wordt bepaald t.o.v. van de grenswaarde dat wil zeggen in voorliggende 1 Zie "Saneringsbesluit geluidhinder wegverkeer". 2 De geluidsbelasting wordt afgerond op een geheel getal alvorens die wordt getoetst, daardoor wordt een verhoging van 1,5 db(a), dat is afgerond 2, feitelijk als een reconstructie aangemerkt.

95 situaties de laagste van de heersende waarde (een jaar voor aanvang van de reconstructie) of de saneringswaarde. Het reconstructie-onderzoek wordt uitgevoerd met als peiljaar 10 jaar na gereedkoming van de reconstructie. Dit betekent, dat naast de gevolgen vanwege de wijziging van de weg ook de verkeersgroei over die jaren wordt meegenomen. In principe moet bij reconstructie de toename worden weggenomen. Indien het treffen van maatregelen niet doeltreffend is of indien om redenen van stedebouwkundige, landschappelijke, verkeerskundige of financiele aard niet wenselijk waardoor het niet mogelijk is, de toename geheel weg te nemen, kunnen Gedeputeerde Staten hogere waarden dan de genoemde grenswaarden vaststellen. De toename mag in principe niet meer dan 5 db(a) bedragen met een absoluut maximum van 70 db(a). Nieuwe aanleg Bij aanleg van een nieuwe weg is de voorkeursgrenswaarde 50 db(a). Gedeputeerde staten kunnen een hogere waarde vaststellen tot maximaal 60 db(a) in buitenstedelijk gebied. Dit kan alleen als het treffen van maatregelen niet doeltreffend is of indien dat bezwaarlijk is om redenen van stedebouwkundige, landschappelijke, verkeerskundige of financiele aard. Bij de A4 is de procedure voor nieuwe aanleg niet van toepassing. Toepassing Wet geluidhinder De Wet geluidhinder (Wgh) is voor wegverkeer alleen van toepassing binnen de wettelijk vastgestelde zone van de weg. De breedte van de geluidszones langs wegen is geregeld in artikel 74 van de Wet geluidhinder en is gerelateerd aan het aantal rijstroken van de weg en de ligging van de weg (binnenstedelijk of buitenstedelijk). De betreffende zonebreedten zijn aangegeven in tabel B3.1 Tabel B4.1 Breedte van de geluidszones langs wegen Aantal rijstroken Zonebreedte (meter) Stedelijk gebied Zonebreedte (meter) Buitenstedelijk gebied 5 of meer of meer of Binnen de zone van een weg dient akoestisch onderzoek plaats te hebben naar de geluidsbelasting van de binnen de zone gelegen woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen. Bij het berekenen van de geluidsbelasting wordt de etmaalwaarde bepaald. De etmaalwaarde is de hoogste waarde van de geluidsbelasting in de dagperiode (tussen 7.00 en uur) of de geluidsbelasting in de nachtperiode (tussen en 7.00 uur) vermeerderd met 10 db(a). De geluidsbelasting van de gevels van bestaande woningen mag ten gevolgen van het verkeer op een bestaande weg, binnen de zone van de weg, bij voorkeur niet meer bedragen dan 55 db(a). In dergelijke situaties is de maximaal toelaatbare geluidsbelasting vastgesteld op 70 db(a). De geluidsbelasting van de gevels van bestaande woningen mag ten gevolgen van het verkeer op een nieuw aan te leggen weg, binnen de zone van de weg, niet meer bedragen dan 50 db(a). In buitenstedelijk gebied is een maximale ontheffing mogelijk tot 60 db(a) en in stedelijk gebied tot 65 db(a). Voor reconstructie van bestaande wegen is de normering afhankelijk van de situatie v66r de reconstructie. De ten hoogst toelaatbare geluidsbelastingen bij reconstructie zijn vermeld in de artikelen 100, 100a en 100b van de Wet geluidhinder, deze waarden zijn aangegeven in tabel B3.2. Tabel B4.2 Grenswaarden bij reconstructie van wegen Situatie woning voor uitvoering van de reconstructie woning aanwezige, in aanbouw of geprojecteerd Grenswaarde laagste waarde van: heersende geluidsbelasting eerder vastgestelde grenswaarde hoogst toelaatbare geluidsbelasting* grenswaarde +5 db(a) maximaal 70 db(a) verhoging met meer dan 5 db(a) toegestaan als elders bij een ten minste gelijk aantal woningen de geluidsbelasting met ten minste gelijke waarde zal verminderen.

96 Er is pas sprake van een reconstructie van een weg in de zin van de Wet geluidhinder als de toename van de geluidsbelasting, na afronding, 2 db(a) of meer bedraagt. Uitgaande van een vermindering van de geluidsproductie van motorvoertuigen mag thans bij het vaststellen van de geluidsbelasting ingevolge artikel 103 van de Wet geluidhinder een aftrek worden toegepast van: 3 db(a) voor wegen waarvan de representatieve snelheid van lichte motorvoertuigen 70 km/uur of meer bedraagt; 5 db(a) voor overige wegen. In 1986 bedroeg deze aftrek voor alle wegen 5 db(a).

97

98 Bijlage 5: Aanvulling Compensatieontwerp

99

100 SGR-Compensatie-Ontwerp HSL-Zuid In het SGR-Compensatie-Ontwerp voor de HSL-Zuid (Projectorganisatie HSL-Zuid, oktober 1997) is compensatie voor de HSL en de verbreding van de A4 gezamelijk uitgewerkt. Doordat het trace voor de verbreding van de A4 iets verder doorloopt dan waar aanvankelijk van werd uitgegaan, is Polderpark Cronesteyn hierbij niet meegenomen. Deze bijlage bevat aanvullingen voor het compensatie-ontwerp voor de verbreding van de A4 tussen de zuidrand van Leiderdorp en ongeveer Zoeterwoude-dorp. Aanvulling op het SGR-Compensatie-Ontwerp HSL-Zuid (oktober 1997) Als gevolg van de verbreding van de A4 worden effecten verwacht op Polderpark Cronesteyn. Door de verbreding treedt circa 4,2 ha vernietiging op, die gecompenseerd dienen te worden. Het park ligt binnen de huidige verstoringszonde van de A4. Er wordt geen toename van de verstoring verwacht. Aan de oostzijde van de A4 wordt geen toename van effecten verwacht op compensatieplichtige gebieden. De 50 d(b)a MKM-contour ligt in de nieuwe situatie min of meer gelijk met die van de autonome ontwikkeling of zelfs daarbinnen (Trajectnota-MER Burgerveen - Leiden, RWS Zuid-Holland, 1997). Op basis hiervan komt het totaal te compenseren ha voor recreatie in de provincie Zuid-Holland op 12,4 ha (was 8,2 ha) voor vernietiging en 10,0 voor verstoring (blijft gelijk). Het totale oppervlak te compenseren gebied voor recreatie komt daarmee op 22,4 ha. De budgettaire reservering voor compensatie van recreatie in de provincie Zuid-Holland komt daarmee totaal op 2,2 miljoen gulden. De tabellen 6 en 7 van het compensatie-ontwerp worden aangevuld met: Tabel 6: Bepaling compensatiebehoefte recreatie in oppervlakte. Gebied oppervlakte i lengte oppervlak van 0 tot 750 m <ha) oppervlak van 750 tot 1500 m (ha) invloed geluid HSL berekende compensatie (ha) Vernietiging (zie tabel 6) (zie tabel 6) Polderpark Cronesteyn 4,2 ha 4,2 Verstoring (zie tabel 6) (zie tabel 6) Polderpark Cronesteyn 70 ha Totaal 22,4 ha Tabel 7: Berekening financiele omvang compensatiebehoefte voor recreatie. Naamobject oppervlak kosten inrichting per ha kosten aankoop grond per ha totale kosten Vernietigd gebied (zie tabel 7) (zie tabel 7) Polderpark Cronesteyn 4,2 f , = * f ,= f , = Totaal f ,= * inrichtingskosten geschat conform inrichtingskosten voor het recreatiegebied langs de Devel. Voor het park Cronesteyn zijn nog geen voorstellen voor compensatie uitgewerkt. In de fase na het OTB zal bezien moeten worden of compensatie binnen de grenzen van het park mogelijk is (herinrichting) of dat elders in de directe omgeving een recreatieve voorziening gerealiseerd, dan wel uitgebreid kan worden.

101 Aanvulling voor Bijlage 2 van het compensatie-ontwerp: Beschrijving compensatieplichtig gebied en resteffecten Polderpark Cronesteyn Oppervlak: circa 70 ha (exclusief volkstuintjes) Typering: stadspark, gebied voor semi-intensieve recreatie met natuurwaarden, deels landbouw. Voorzieningen: o.a. fietspad, ruiterpad, schooltuinen, trekkershutten, minicampeerterrein. Effecten Vernietiging: In het recreatiegebied Polderpark Cronesteyn treedt als gevolg van de verbreding van de A4 circa 4,2 ha vernietiging op. Het ruimtebeslag gaat ten koste van het griend, waardoor een fietspad loopt. Verstoring: Het park wordt in de huidige situatie reeds verstoord door de A4. De verbreding zal niet leiden tot een toename van de verstoring.