Handreiking. Ontwikkelingsperspectief (OPP) Passenderwijs

Transcriptie

1 Handreiking Ontwikkelingsperspectief (OPP) Passenderwijs In het Speciaal (Basis) Onderwijs wordt al langere tijd voor alle leerlingen een ontwikkelingsperspectief opgesteld. In het basisonderwijs verwachtte de inspectie van scholen dat voor kinderen die de doelen eind groep 8 niet zouden halen en een eigen leerlijn hadden een ontwikkelingsperspectief werd opgesteld. Het OPP heeft nu een wettelijk kader gekregen en krijgt binnen Passend Onderwijs een meer centrale rol binnen de ondersteuning aan kinderen met een complexe onderwijsbehoefte. Het is een middel om in gesprek te blijven met ouders/verzorger(s) over de ontwikkeling en het toekomstperspectief van hun kind. Het opstellen, plannen en uitvoeren van het OPP is een taak en verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag van de school. Passenderwijs biedt middels deze handreiking een kader, op basis van de verstrekte informatie door de PO-Raad. Er is een format OPP beschikbaar op de website. Dit is geen verplicht format!

2 1. Het ontwikkelingsperspectief binnen Passenderwijs Passenderwijs ziet het ontwikkelingsperspectief (OPP) als kwalitatief instrument om het onderwijs te plannen, te evalueren en doelen te stellen passend bij de ontwikkeling van het kind. Dit gebeurt op het moment dat deze afwijkt van hetgeen gemiddeld verwacht mag worden. Wanneer de school middels een arrangement extra ondersteuning het onderwijsaanbod voor deze kinderen optimaliseert, is het OPP het instrument waarin aanpassingen op het reguliere programma worden gepland en verantwoord. Deze verantwoording is binnen de wet vastgelegd voor alle leerlingen met Extra Ondersteuning, zoals beschreven en gehanteerd door het samenwerkingsverband. Naast de wettelijke verplichting om een OPP op te stellen voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeften, vindt Passenderwijs het belangrijk om ontwikkelingsperspectieven op te stellen voor leerlingen met een aangepaste leerroute, vallend in de basisondersteuning. Op deze wijze kunnen keuzes in de aanpassing van het onderwijsaanbod worden verantwoord. Het is aan het bevoegd gezag van de school om hier wel of niet voor te kiezen. Binnen de wet Passend Onderwijs worden de eisen en criteria waaraan het ontwikkelingsperspectief dient te voldoen weergegeven. Passenderwijs verplicht om deze reden geen vast format voor het ontwikkelingsperspectief, maar ziet hierin wel een ondersteunende rol weggelegd. Dit vanuit de gedachte: het wat wordt met elkaar overeengekomen binnen het samenwerkingsverband, het hoe is aan het bevoegd gezag. Vanuit haar ondersteunende rol, biedt Passenderwijs deze handreiking om hiermee duidelijkheid over de wet- en regelgeving te geven. Tevens wordt op de website een format gepresenteerd (voortbouwend op de richtlijnen zoals gegeven door de PO-raad) welke gehanteerd kan worden. Het format is een basis, dat elke school kan aanpassen voor de eigen situatie (denk aan het logo, keuzes over de facultatieve velden etc.) Nogmaals, het gebruik van dit format is geen verplichting. Let er wel op dat het eigen ontworpen format ten minste de verplichte onderdelen bevat (zie hieronder) die wettelijk zijn vastgelegd. 2. Wet en regelgeving 2.1 Voor wie? Alle kinderen met een arrangement Extra Ondersteuning vanuit Passenderwijs hebben verplicht een ontwikkelingsperspectief. Ongeacht de leeftijd en groep van het kind en van toepassing voor de periode waarin de leerling Extra Ondersteuning ontvangt. Concreet gaat het binnen Passenderwijs om kinderen met een arrangement op de reguliere basisschool (Intensieve Ondersteuning, Eigen Ondersteuningsbudget of een combinatie van deze twee arrangementen). Uiteraard hebben ook alle leerlingen met een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) voor het S(B)O een ontwikkelingsperspectief. Binnen Passenderwijs wordt dit OPP opgesteld door de S(B)O-school. Voor leerlingen met een onderwijsbehoefte, vallend binnen de basisondersteuning, is een OPP niet verplicht. Ook niet wanneer het gaat om leerlingen met afwijkingen van de reguliere, didactische leerroutes, buiten het reguliere groepsplan (de oude regelgeving OPP). Het is aan de school om voor deze leerlingen vrijwillig een ontwikkelingsperspectief op te stellen. Voordelen zijn dan dat op basis van de uitstroom bestemming terug geredeneerd wordt welke doelen gehaald moeten worden en welk didactisch leeraanbod nodig is. Het is ook een instrument om goed voorbereid met ouders in gesprek te blijven over de toekomst van hun kind. Ook wordt op deze manier de continue ontwikkelingslijn van een kind in de gaten gehouden. 1 Handreiking OPP 1

3 2.2 e en facultatieve onderdelen van het OPP De wet geeft aan dat het ontwikkelingsperspectief een aantal verplichte onderdelen moet bevatten. Daarnaast is het wenselijk ook enkele andere punten op te nemen, indien van toepassing. Geadviseerd wordt onderstaande opbouw aan te houden, indien alle elementen aan het ontwikkelingsperspectief worden toegevoegd. A) Ontwikkelingsdeel Beschrijving van de beginsituatie (schoolloopbaan, beschikbare toetsen, diagnose, sociaal emotionele ontwikkeling) Factoren die de ontwikkelen bevorderen of belemmeren Leerontwikkeling op basis van behaalde toetsresultaten (vaardigheidsgroei TL/BL/SP/REK) B) Planningsdeel Uitstroombestemming van de leerling 1 De geplande vaardigheidsgroei en inhoudelijke doelen Gepland uitstroomniveau per leergebied Beschrijving van het aanbod om gestelde doelen te bereiken. Hierbij mag verwezen worden naar het groepsplan wanneer het kind op onderdelen in het groepsplan mee doet. Wanneer er enkel aanpassingen in het aanbod op gedragsmatig gebied is, dan zal het aanbod voor de schoolvakken volledig in het groepsplan beschreven staan en kan daarnaar verwezen worden C) Evaluatiedeel Periodieke bespreking van de gestelde doelen met de ouders en evaluatie van de doelen. De school gaat na aan de hand van vaardigheidsscores of de geplande vaardigheidsgroei is gerealiseerd. Er wordt weergegeven wat nog extra aandacht nodig heeft in een volgende periode. Waar nodig wordt de uitstroombestemming aangepast. 1 De uitstroombestemming van de leerling is een gewogen besluit op basis van de uitstroomniveaus per leergebied en de factoren die de ontwikkeling en het leren van de leerling belemmeren en bevorderen. Hierbij kan de OPP-trap behulpzaam zijn, maar ook Parnassys en cito bieden richtlijnen. Wanneer de leerling nog erg jong is (bijv. een kleuter) wordt aangeraden de gemiddelde uitstroom van leerlingen van de school aan te houden. Dit kan later, wanneer de leerontwikkeling meer richting geeft, bijgesteld worden. De PO-raad adviseert jonge kinderen zo lang mogelijk bij het reguliere aanbod te houden. 2 Handreiking OPP 2

4 2.3 Beknopt of uitgebreid? De school maakt keuzes in de facultatieve onderdelen van het OPP op basis van het doel van het OPP. Voor kinderen met een arrangement Extra Ondersteuning op gedrag, die zich op het gebied van taal en rekenen normaal ontwikkelen, kan vooral het planningsdeel van het OPP beknopt worden beschreven. In dit deel volstaat een directe verwijzing naar het groepsplan. Het onderdeel geplande vaardigheidsgroei is daarmee facultatief. Dit deel is voor leerlingen met een extra onderwijsbehoefte en aangepaste leerroute op de basisvakken uiteraard wel zeer relevant. Er ontstaat dan een zogenaamd uitgebreid ontwikkelingsperspectief. 2.4 Tijdspad De school moet binnen 6 weken na toekenning van een arrangement door de Centrale Toekenningscommissie, een ontwikkelingsperspectief opstellen. In de loop van de tijd zal dit OPP steeds verder worden aangevuld met nieuwe gegevens en ontwikkelingen. Daarmee vervangt het een handelingsplan of jaarontwikkelingsplan. 3. Het ontwikkelingsperspectief in het groeidocument In het groeidocument van Passenderwijs is voor kinderen met een toegekend arrangement Extra Ondersteuning een OPP-format beschikbaar 2. De school kan aanvinken of men hier gebruik van wil maken. Het is ook mogelijk een eigen format toe te voegen (klik op nee bij de vraag of men gebruik wil maken van het format in het groeidocument en voeg in de bijlage het bestand toe). Het ontwikkelingsperspectief wordt bij het Loket en de Centrale Toekenningscommissie gebruikt voor de evaluatie van het arrangement en eventuele toekenning van een vervolg. Dit betekent dat een OPP niet beschikbaar hoeft te zijn bij aanvraag van een arrangement Extra Ondersteuning, maar wel bij de evaluatie van het arrangement. Voor kinderen met een onderwijsbehoefte vallend in de basisondersteuning, waarbij de school vrijwillig een ontwikkelingsperspectief opstelt, is in het groeidocument geen format beschikbaar. Vaak is er voor deze kinderen geen ondersteuningsvraag aan Passenderwijs en dus geen groeidocument. Als deze ondersteuningsvraag er wel is, wordt de ondersteuning geboden aanvullend op de basisondersteuning, door begeleiders Passend Onderwijs uit het Regioteam. Scholen kunnen in dit geval gebruik maken van het format van Passenderwijs. Dit format is te downloaden op de website van Passenderwijs, waarna het door de school te bewerken is. Het format is gebaseerd op informatie van de PO-raad en is in lijn met deze handreiking. Uiteraard mag dit format ook gebruikt worden voor leerlingen met een arrangement, indien de school graag eenheid wil in het format voor ontwikkelingsperspectieven. 2 Dit format wordt zichtbaar NA toekenning van het arrangement door de CTC. 3 Handreiking OPP 3

5 4. Verdere informatie Op de website van Passenderwijs is onder de kop Ondersteuning een pagina beschikbaar over het ontwikkelingsperspectief ( Hierop staat het format te downloaden, evenals de OPP-trap. Eveneens wordt hier actuele informatie gepresenteerd rondom leerroutes en achtergrondinformatie van de POraad. Het blijft overigens een eigen verantwoordelijkheid van de school om up to date te blijven qua kennis en inzicht rondom het ontwikkelingsperspectief. Informatie uit deze handreiking komt voornamelijk uit de brochure van de PO-raad, te downloaden middels de onderstaande link: 4 Handreiking OPP 4