Prioriteitennota 2015

Transcriptie

1 Prioriteitennota 2015

2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 1.1 Inleidende beschouwing Leeswijzer 4 2 Ombuigingen en verwerkte maatregelen 2.1 Overzicht ombuigingen en verwerkte maatregelen 6 3 Ombuigingsvoorstellen per programma 3.1 Bouwend Voorst Mooi Voorst Bedrijvig Voorst Gezond Voorst Sociaal Voorst Veilig Voorst Dienstverlenend Voorst Algemene dekkingsmiddelen Interne kosten/overhead 17 4 Totaaloverzicht ombuigingsvoorstellen 4.1 Ombuigingen Financieel MeerjarenPerspectief 20 5 Reservepositie 5.1 Algemene reserve vrij aanwendbaar 22 Prioriteitennota

4 Hoofdstuk 1 Inleiding 2 Prioriteitennota 2015

5 1.1 Inleidende beschouwing Voor u ligt de Prioriteitennota Deze nota is het eerste document in de nieuwe planning & controlcyclus voor het jaar De Prioriteitennota is het kaderstellende document op het gebied van beleid en financiën. De raad bepaalt bij de vaststelling de uitgangspunten voor de nieuwe meerjarenbegroting. Dit is het moment om nieuw beleid of heroverweging c.q. intensivering van bestaand beleid aan te dragen. Bij de behandeling van de meerjarenbegroting op 4 november 2013 heeft de raad een amendement aangenomen waarin een richting is aangegeven waarin ombuigingsmaatregelen moeten worden gevonden om uiteindelijk een structureel sluitende meerjarenbegroting te kunnen realiseren. Het amendement heeft het college opgedragen de ombuigingsmaatregelen te vertalen in een ombuigingsplan en dit met de Prioriteitennota 2015 aan uw raad voor te leggen. Deze prioriteitennota staat in het teken van de invulling van de ombuigingsmaatregelen op basis van het begrotingsamendement. De benodigde bezuiniging wordt voor het grootste deel ingevuld door een verdere afname van de ambtelijke formatie in de komende jaren. Consequentie voor een aantal taakvelden, zoals cultuurhistorie en economie, is dat van borging van het taakveld in een specifieke ambtelijke functie geen sprake meer is. Wij zullen ons uiterste best doen om door herverdeling van taken de continuïteit in de betreffende taakvelden zoveel mogelijk te behouden. Maar dat uit het schrappen van formatie verlies van capaciteit en dus versobering op het betreffende taakveld volgt is onvermijdelijk. Het college is zich bewust dat daarmee vooralsnog niet volledig invulling wordt gegeven aan de doelstelling van de prioriteitennota om te dienen als integrale kaderstelling voor het in de komende jaren te voeren beleid. Op twee belangrijke aspecten heeft nog geen actuele formulering van beleids- en financiële kaders kunnen plaatsvinden: in de eerste plaats was de tijd tussen het aantreden van ons college op 23 april 2014 en het oplevertijdstip van de prioriteitennota te kort om u een vertaling aan te kunnen bieden van het coalitieakkoord Samen willen, samen doen in beleidsmatige en financiële kaders voor deze collegeperiode. Om hieraan alsnog tegemoet te komen zullen wij een, beknopt en to the point, collegeprogramma opstellen waarin de doelstellingen uit het coalitieprogramma en de daarin opgenomen tijdsplanning in een plan van aanpak worden geconcretiseerd. Ons staat voor ogen een collegeprogramma op te stellen voor de eerste twee jaren van deze bestuurlijke periode, de uitvoering hiervan in het voorjaar van 2016 te evalueren ( midterm review ), en vervolgens, mede op basis van deze evaluatie, een vervolg programma op te stellen voor het tweede deel van de bestuurlijke periode. Aldus wordt naar onze beleving optimaal planmatig gewerkt. Uiteraard zullen wij de collegeprogramma s aan u aanbieden en publiceren. Een tweede reden dat wij u nog geen integraal inzicht in beleidsmatige en financiële kaders voor de komende jaren kunnen bieden is dat wij nog niet beschikken over de meicirculaire gemeentefonds Meer dan ooit is deze circulaire van fundamenteel belang voor de voor de komende jaren uit te zetten beleidslijnen. In de meicirculaire zullen de geldstromen voor de drie transitieoperaties, het sociaal deelfonds, uiteen worden gezet. De meicirculaire zal bovendien informatie bevatten over de eerste fase van de herijking van de algemene uitkering, het zogenaamde groot onderhoud, dat het kabinet heeft doorgevoerd. Nodeloos te zeggen dat de informatie uit de meicirculaire een zeer aanzienlijke impact zal hebben op het financieel perspectief voor de komende jaren. Na ontvangst van de meicirculaire zullen wij u een uitwerking hiervan voor onze gemeente doen toekomen en het actuele financiële meerjarenperspectief voor u in beeld brengen. Prioriteitennota

6 1.2 Leeswijzer In hoofdstuk 2 is het vertrekpunt opgenomen van het totaal aan ombuigingen, de reeds verwerkte maatregelen en het saldo van nog te treffen maatregelen. In hoofdstuk 3 zijn per programma diverse ombuigingsvoorstellen opgenomen. In hoofdstuk 4 is een totaaloverzicht opgenomen van alle voorgestelde ombuigingsmaatregelen. Tot slot is in hoofdstuk 5 een overzicht opgenomen van het verloop van de algemene reserve vrij aanwendbaar. 4 Prioriteitennota 2015

7 Hoofdstuk 2 Ombuigingen en verwerkte maatregelen Prioriteitennota

8 2.1 Overzicht ombuigingen en verwerkte maatregelen Opgenomen ombuigingen in Financieel MeerjarenPerspectief Ombuigingen begroting MeerjarenPerspectief Personeel Bezuiniging op uitvoeringsbudgetten Aangenomen amendement raad 4 november Totaal ombuigingen Verwerkte maatregelen Ombuigingen begroting MeerjarenPerspectief Personeel Bezuiniging op uitvoeringsbudgetten Aangenomen amendement raad 4 november Totaal verwerkte maatregelen Saldo nog te treffen maatregelen Uit de tabel volgt dat nog afgerond aan ombuigingsmaatregelen moeten worden getroffen. Voor het concretiseren van ombuigingsmogelijkheden in een ombuigingsplan heeft het college de volgende uitgangspunten gehanteerd: Overeenkomstig het begrotingsamendement worden de programma s Gezond Voorst en Sociaal Voorst bij de te inventariseren ombuigingsmogelijkheden buiten beschouwing gelaten; het programma Dienstverlenend Voorst heeft het college, hoewel niet expliciet genoemd in het begrotingsamendement, wel in de inventarisatie van ombuigingsmogelijkheden meegenomen. Het heffen van precariobelasting acht het college vanuit juridisch oogpunt vooralsnog niet haalbaar. Hiervoor moeten dus andere, vervangende ombuigingsmogelijkheden worden gezocht. Een generieke neerwaartse bijstelling van de inflatiecorrectie acht het college onwenselijk om drie redenen: in de eerste plaats betekent dit een generieke bezuiniging op alle uitvoeringsbudgetten door middel van de kaasschaafmethode. Voor een deel is dit niet haalbaar omdat inflatie-indexering veelal vastlegt in autonome contractuele verplichtingen. Ten tweede doet zich een doublure voor met andere voorziene maatregelen in het begrotingsamendement, namelijk de bezuiniging op overhead en de efficiencykortingen op programma s; een en ander leidt tot een stapeling van bezuinigingen die niet realistisch lijkt. Ten derde moet worden bedacht dat een verlaging van inflatie indexering doorwerkt in de subsidies voor gesubsidieerde instellingen. Aldus zou, via een omweg, toch een brede bezuinigingsmaatregel worden doorgevoerd in programma s Gezond Voorst en Sociaal Voorst. Het college heeft om deze redenen ook op dit aspect alternatieve ombuigingsmaatregelen gezocht. Bezuiniging op overhead en efficiencymaatregelen moeten deels vorm krijgen in een verdere afname van de ambtelijke formatie. In de ombuigingsoperatie gold als uitgangspunt dat geen gedwongen ontslagen plaatsvinden en de formatiekrimp vorm krijgt via natuurlijk verloop. Alle bezuinigingsmogelijkheden via natuurlijk verloop zijn inmiddels al getroffen of ingepland in het meerjarenpersoneelsplan en verwerkt in het meerjarenperspectief. Indien het uitgangspunt van geen gedwongen ontslagen gehandhaafd blijft dan doen zich nog wel mogelijkheden tot uitstroom voor, maar pas ná de FMP-periode Dit tijdsprobleem kan worden ondervangen door de toekomstige uitstroom al in de huidige FMP-periode financieel te verwerken en de salarislasten voor de jaren tot het moment dat werkelijke uitstroom plaatsvindt ten laste te brengen van een in te 6 Prioriteitennota 2015

9 stellen frictiebudget. Met deze oplossing worden de personele maatregelen, hoewel die pas op termijn plaatsvinden, onomkeerbaar vastgelegd. In het volgende hoofdstuk zijn per programma diverse ombuigingsvoorstellen opgenomen met inachtneming van de hiervoor gehanteerde uitgangspunten. Prioriteitennota

10 Hoofdstuk 3 Ombuigingsvoorstellen per programma 8 Prioriteitennota 2015

11 3.1 Bouwend Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 1 Product Omschrijving Benodigd frictie budget 2015 Ruimtelijke plannen Directe personeelslasten Directe personeelslasten Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Ruimtelijke plannen Directe personeelslasten Binnen de organisatie heeft een verschuiving plaatsgevonden van een projectleider vanuit het vakgebied ruimtelijke ordening naar de drie decentralisaties in het sociaal domein. Doordat de personeelslasten kunnen worden gedekt door transitiegelden die beschikbaar zijn gesteld door het rijk levert dit een (tijdelijk) voordeel op van Daarnaast wordt een structureel voordeel behaald van doordat een vacature die is ontstaan door een interne verschuiving gedeeltelijk niet wordt ingevuld. Prioriteitennota

12 3.2 Mooi Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 2 Product Omschrijving Benodigd frictie budget Cultuurhistorie Directe personeelslasten Openbaar groen Omvorming groen Duurzaamheid en milieubeheer Waterbeheer en riolering Meer lasten doorberekenen in afvalstoffenheffing Meer lasten doorberekenen in rioolrecht p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Cultuurhistorie Directe personeelslasten In 2019 wordt rekening gehouden met een natuurlijk uitstroommoment van personeel binnen dit vakgebied. In het licht van een heroriëntering met betrekking tot ruimtelijke kwaliteit voorzien wij een structureel voordeel van Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Openbaar groen Omvorming groen Door beperking van onkruidbeheersing (aflopende onderhoudscontracten in 2015 en 2018) is een voordeel te behalen van Daarnaast kan door omvorming van plantsoen rondom het gemeentehuis door vervanging van heesters en struiken door gazon en omvorming van groen op rotondes in provinciale wegen door ruwe grasberm een voordeel worden behaald van Het totale voordeel bedraagt Duurzaamheid en milieubeheer Meer lasten doorberekenen in afvalstoffenheffing Door meer lasten direct gerelateerd aan afvalinzameling en -verwijdering, die nu nog worden gedekt door algemene middelen binnen de begroting, door te berekenen in het tarief van de afvalstoffenheffing kunnen voordelen worden behaald. Deze mogelijkheid is nu nog in onderzoek. Waterbeheer en riolering Meer lasten doorberekenen in rioolrecht Door meer lasten direct gerelateerd aan het onderhoud en beheer van de riolering, die nu nog worden gedekt door algemene middelen binnen de begroting, door te berekenen in het tarief van rioolrecht kunnen voordelen worden behaald. Deze mogelijkheid is nu nog in onderzoek. 10 Prioriteitennota 2015

13 3.3 Bedrijvig Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 3 Benodigd Product Omschrijving frictiebudget Economie en Directe personeelslasten werkgelegenheid Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Economie en werkgelegenheid Directe personeelslasten In 2019 wordt rekening gehouden met een natuurlijk uitstroommoment van personeel binnen dit vakgebied. Dit levert een structureel voordeel op van Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Prioriteitennota

14 3.4 Gezond Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 4 Product Omschrijving Geen voorstellen Totaal Benodigd frictie budget Binnen dit programma worden geen ombuigingen voorgesteld. 12 Prioriteitennota 2015

15 3.5 Sociaal Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 5 Product Omschrijving Geen voorstellen Totaal Benodigd frictie budget Binnen dit programma worden geen ombuigingen voorgesteld. Prioriteitennota

16 3.6 Veilig Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 6 Product Omschrijving Benodigd frictie budget Openbare orde en Beëindiging deelname Actie -25% handhaving Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Openbare orde en veiligheid Beëindiging deelname Actie -25% Voor deelname aan de Actie -25% is een budget geraamd van Daarnaast wordt een subsidie ontvangen van Het beëindigen van deelname aan deze actie levert per saldo een structureel voordeel op van Prioriteitennota 2015

17 3.7 Dienstverlenend Voorst Overzicht ombuigingsvoorstellen programma 7 Product Omschrijving Benodigd frictie budget Basisregistratie Uitbesteding taken ivm adressen en gebouwen kwaliteitslag kaartmateriaal (bij uitstroom personeel) Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Basisregistratie adressen en gebouwen Uitbesteding taken i.v.m. kwaliteitsslag kaartmateriaal In 2014 is personeel uitgestroomd dat zich bezig hield met landmeetkundige werkzaamheden en het actueel houden van kaartmateriaal. Voorgesteld wordt om de vrijkomende personeelslasten de komende jaren in te zetten om een kwaliteitsslag door te voeren van het aanwezige kaartmateriaal en vanaf 2018 de helft van het vrijgekomen personeelsbudget als ombuiging in te zetten. Prioriteitennota

18 3.8 Algemene dekkingsmiddelen Overzicht ombuigingsvoorstellen algemene dekkingsmiddelen Product Omschrijving Benodigd frictie budget Belastingen Regionale samenwerking uitvoering gemeentelijke belastingen Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Belastingen Regionale samenwerking uitvoering gemeentelijke belastingen Op initiatief van een zestal gemeenten in de regio is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om regionaal te gaan samenwerken op het gebied van gemeentelijke belastingen. Het financiële voordeel dat uit de opgestelde businesscase naar voren is gekomen is voor de gemeente Voorst voorlopig becijferd op Om dit voordeel uiteindelijk te kunnen realiseren is een eenmalig frictiebudget nodig van afgerond voor ontvlechtings- en desintegratiekosten. 16 Prioriteitennota 2015

19 3.9 Interne kosten/overhead Overzicht ombuigingsvoorstellen interne kosten/overhead Product Interne kosten/ overhead Omschrijving Benodigd frictie budget Gereserveerde middelen ivm vermindering formatie management inzetten Gereserveerde middelen ivm vermindering formatie DIV inzetten Vermindering formatie managementassistent Niet ingevulde vacatureruimte inzetten Vermindering formatie vakgroep HHD Regionale samenwerking P&O Vermindering formatie vakgroep DIV Verlaging budget vacaturevoorziening Verlaging budget kantoorbenodigdheden Totaal Toelichting ombuigingsvoorstellen: Interne kosten/overhead Gereserveerde middelen i.v.m. vermindering formatie management inzetten Vanaf 2016 is door uitstroom een vermindering van het management voorzien. Een gedeelte van de vrijkomende personeelslasten is in eerste instantie gereserveerd om op termijn in te zetten voor compenserende maatregelen (bv. versterking seniorfuncties, management traineeship). Voorgesteld wordt om deze gereserveerde middelen als ombuigingsmaatregel in te zetten. Gereserveerde middelen i.v.m. vermindering formatie DIV inzetten Vanaf 2016 is door uitstroom een vermindering van de formatie van de vakgroep Documentaire Informatieverzorging voorzien. Voor het herverdelen van taken en consequenties hiervan is een gedeelte van de vrijkomende personeelslasten in eerste instantie gereserveerd. Voorgesteld wordt om deze gereserveerde middelen als ombuigingsmaatregel in te zetten. Vermindering formatie managementassistent Door een vermindering van het management wordt ook de formatie van managementassistenten teruggebracht. In 2019 vind een natuurlijk uitstroommoment plaats. Dit levert een structureel voordeel op van Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Niet ingevulde vacatureruimte inzetten Binnen de totale formatie is een beperkt gedeelte niet structureel ingevuld. Voorgesteld wordt om deze vacatureruimte als ombuigingsmaatregel in te zetten. Vermindering formatie vakgroep Huishoudelijke dienst In 2019 vindt een natuurlijk uitstroommoment plaats binnen de vakgroep Huishoudelijke dienst. Gerelateerd aan een nog op te stellen toekomstvisie voor deze vakgroep wordt voorgesteld om een gedeelte van de vrijvallende personeelslasten in te Prioriteitennota

20 zetten als ombuigingsmaatregel. Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Regionale samenwerking P&O In het kader van regionale samenwerking zijn o.a. de mogelijkheden onderzocht op het terrein van personeel en organisatie (P&O). Wij zien concrete mogelijkheden in de uitbesteding van de salarisadministratie. Gecombineerd met een natuurlijk uitstroommoment in 2018 is een structureel voordeel te realiseren van Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Vermindering formatie vakgroep DIV In 2018 vindt een natuurlijk uitstroommoment plaats binnen de vakgroep Documentaire Informatievoorziening. Gerelateerd aan een nog op te stellen toekomstvisie voor deze vakgroep wordt voorgesteld om een gedeelte van de vrijvallende personeelslasten in te zetten als ombuigingsmaatregel. Om binnen de reikwijdte van de meerjarenbegroting reeds te kunnen anticiperen op dit voordeel is een eenmalig frictiebudget nodig van Verlaging budget vacaturevoorziening Voor werving en selectieprocedures waaronder advertenties en wervingsbureau's zijn minder middelen nodig. Als ombuigingsmaatregel kan dit budget structureel verlaagd worden met Verlaging budget kantoorbenodigdheden Als gevolg van de verdergaande digitalisering en krimp van de organisatie kan het budget voor kantoorbenodigdheden (o.a. papier, cartridges) worden verlaagd. Dit levert een structureel voordeel op Prioriteitennota 2015

21 Hoofdstuk 4 Totaaloverzicht ombuigingsvoorstellen Prioriteitennota

22 4.1 Ombuigingen Financieel MeerjarenPerspectief Saldo nog te treffen maatregelen Aanvullende maatregelen Benodigd frictiebudget Programma 1 Bouwend Voorst Ruimtelijke plannen Programma 2 Mooi Voorst Cultuurhistorie Openbaar groen Duurzaamheid en milieubeheer p.m. p.m. p.m. p.m. Waterbeheer en riolering p.m. p.m. p.m. p.m. Programma 3 Bedrijvig Voorst Economie en werkgelegenheid Programma 4 Gezond Voorst Geen voorstellen Programma 5 Sociaal Voorst Geen voorstellen Programma 6 Veilig Voorst Openbare orde en handhaving Programma 7 Dienstverlenend Voorst Basisregistratie adressen en gebouwen Algemene dekkingsmiddelen Belastingen Interne kosten/overhead Totaal aanvullende maatregelen Saldo ombuigingen en maatregelen In het bovenstaande overzicht is het totaal aan ombuigingsvoorstellen in beeld gebracht. Het overzicht resulteert in een bedrag van aan mogelijke ombuigingen in Voor de realisatie hiervan is echter een eenmalig frictiebudget nodig van afgerond 1 miljoen. Van dit frictiebudget is nodig voor ontvlechtings- en desintegratiekosten in verband met de overdracht van het taakveld belastingen aan het op te richten regionale belastingkantoor en de rest ad voor diverse te treffen personele/formatieve maatregelen. Het totaal aan mogelijke ombuigingsmaatregelen is zodanig dat beperkt ruimte is voor het maken van bestuurlijke keuzes. 20 Prioriteitennota 2015

23 Hoofdstuk 5 Reservepositie Prioriteitennota

24 5.1 Algemene reserve vrij aanwendbaar De reserves zijn onderverdeeld in algemene en bestemmingsreserves. Binnen de algemene reserves is de algemene reserve vrij aanwendbaar inzetbaar voor het opvangen van tegenvallers of het dekken van lasten waarmee op geen andere wijze rekening is gehouden zonder dat dit leidt tot dekkingsproblemen in de begroting. In onderstaande tabel wordt het verloop weergegeven van deze algemene reserve. De uitgangspositie is de stand per 1 januari 2014 op basis van de jaarrekening De opgenomen mutaties zijn gebaseerd op eerder genomen raadsbesluiten, de begroting 2014 en de voorgestelde bestemming van het jaarrekeningresultaat Daarnaast is een onttrekking opgenomen voor een benodigd frictiebudget zoals voorgesteld in deze prioriteitennota. Verloop algemene reserve vrij aanwendbaar Stand per 1 januari 2014 (jaarrekening 2013) Stand per 1 januari geprognotiseerd Toevoeging bespaarde rente 1% Toevoeging bespaarde rente overige reserves/ voorzieningen Eenmalig onvoorzien Resultaat grondexploitatie Nog aan te wenden als gevolg van eerder genomen raadsbesluiten Jaarrekening 2013 toevoeging Jaarrekening 2013 onttrekking grondexploitatie Benodigd frictiebudget ombuigingsmaatregelen Stand per 31 december geprognotiseerd Omvang algemene reserve Mede door de ontwikkelingen in de grondexploitatie die tot uitdrukking komen in het resultaat van de jaarrekening 2013 en het benodigd frictiebudget om de ombuigingsmaatregelen die in deze prioriteitennota worden voorgesteld te kunnen realiseren bedraagt het geprognotiseerde saldo van de algemene reserve vrij aanwendbaar eind 2014 afgerond 1,2 miljoen. Door toevoeging van bespaarde rente in de volgende jaarschijven is eind 2018 een saldo voorzien van afgerond 1,4 miljoen. In het verleden heeft de provincie Gelderland een indicatie gegeven over de minimaal benodigde omvang van een vrij aanwendbare algemene reserve. Deze indicatie is losgelaten aangezien de structuur van elke gemeente verschillend is alsmede de diversiteit aan ontwikkelingen die in elke afzonderlijke gemeente aan de orde zijn. Het is meer van belang om de omvang van de algemene reserve te relateren aan de omvang van de diverse risico's binnen een gemeente en het benodigde weerstandsvermogen om deze risico's, indien deze zich voordoen, te kunnen opvangen. Naast de algemene reserve zijn ook de onbenutte belastingcapaciteit en een gedeelte van de bestemmingsreserves onderdeel van het weerstandsvermogen. In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing in de jaarrekening en begroting wordt jaarlijks aan de hand van de geïnventariseerde risico's en het beschikbare weerstandsvermogen een indicatie gegeven van de weerstandscapaciteit. Hieruit kan overigens worden afgeleid dat ons huidige beschikbare weerstandsvermogen ruim voldoende is om onze risico's te kunnen opvangen. Actualisatie reserves Gelet op de ontwikkeling van onze reservepositie zijn wij voornemens de diverse algemene en bestemmingsreserves opnieuw tegen het licht te houden en u voor de behandeling van de programmabegroting 2015 een actualisatie van onze algemene en bestemmingsreserves voor te leggen. 22 Prioriteitennota 2015

25 Prioriteitennota