Toekomst Riegmeer: 3 e sessie werkgroep Raad 5 juli. 1. Inleiding

Transcriptie

1 Toekomst Riegmeer: 3 e sessie werkgroep Raad 5 juli 1. Inleiding Met een commissie vanuit de raad is de afgelopen maanden gekeken welke opties en scenario s denkbaar zijn als het gaat om de toekomst van Riegmeer. Doel hiervan is onze financiële risico s zoveel mogelijk te beperken. In de bijeenkomst van 15 maart zijn een aantal varianten de revue gepasseerd. Verwezen wordt naar de presentatie van 15 maart, welke ter informatie nogmaals is bijgevoegd. In de laatste bijeenkomst zijn de volgende afspraken gemaakt: Het scenario van ongewijzigd beleid wordt verder uitgewerkt in de vorm van een tabel waarin we aangeven wat de gevolgen zijn als we 5,6,7,8,9, en 10 jaar niks. We brengen voor deze, en voor de andere getoonde modellen telkens ook het effect op de gemeentelijke financiële positie in beeld (solvabiliteit, te treffen voorziening, etc.). Hiertoe wachten we de jaarrekening af zodat we de meest recente gegevens kunnen gebruiken. Een en ander wordt op tijd (ruim voor de volgende bijeenkomst van 5/7) toegezonden zodat de leden van de raadscommissie Riegmeer voldoende tijd hebben een en ander in de fracties aan de orde te stellen. 2. Uitwerking Onderstaande tabellen geven inzicht in de verschillende varianten: 1. Wat er zou gebeuren indien we gedurende een aantal jaren niks, en geen wijzigingen aanbrengen in de huidige grondexploitatie. Hoewel niet realistisch omdat enerzijds de accountant eerder maatregelen van ons zal vragen als we inderdaad niks, en we dit anderzijds zelf niet moeten willen vanwege de toenemende boekwaarde, het rente-effect en de toename van de te treffen voorziening, is dit scenario voor de beeldvorming en op verzoek van de raadscommissie onderstaand weergegeven. 2. Vervolgens is ook het effect weergegeven van het andere model dat aan de orde was: het halveren van de grondexploitatie, waarbij de boekwaarde grotendeels intact blijft. Ook hier geldt dat dit, vanwege het overeind houden van de boekwaarde en grondprijzen en daarmee ook het rente-effect, een weinig realistisch scenario betreft. Immers, doel van deze exercitie is het beperken van financiële risico s voor de toekomst. Met het overeind houden van de boekwaarde wordt dit doel niet bereikt.

2 3. Tenslotte wordt het meest realistisch scenario dat besproken is in de commissie, getoetst aan onze financiële positie. Het betreft dan het stopzetten van de grondexploitatie, waarbij de noordelijke helft van Riegmeer qua grondwaarde voor de marktwaarde in de algemene dienst wordt ondergebracht terwijl de gronden die we in het zuidelijk deel in eigendom hebben, worden afgewaardeerd naar agrarische waarde. In een later stadium zou een nieuwe exploitatie moeten worden opgezet indien een eerste bedrijfsvestiging ontstaat. De boekwaarde per 1 januari 2016 is gehanteerd bij de berekeningen. Bij alle tabellen zijn de gegevens uit de meest recente meerjarenbegroting als vertrekpunt genomen.

3 1. Scenario Riegmeer: ongewijzigd beleid ; later dan in grondexploitatie is opgenomen Scenario Huidige stand per jaar geen 6 jaar geen 7 jaar geen 8 jaar geen 9 jaar geen 10 jaar geen Te treffen voorziening ( mln) - - 0,65 2,1 3,4 4,3 5,1 1. Effect op de schuldpositie Geen effect op de schuldpositie van de gemeente omdat nadelen ten laste van de algemene reserve worden gebracht. Echter wel een nadeel op de exploitatie-inkomsten omdat er geen grond plaatsvinden. Hierdoor wordt in 2019 de norm overschreden. Per 2020 weer op de norm. 2. Solvabiliteit Scenario Te treffen voorziening Huidig - 5 jaar geen - 6 jaar geen jaar geen jaar geen jaar geen jaar geen Solvabiliteit (rekening 2015) 26,6% 26,6% 26,3% 25,7% 25,2% 24,8% 24,4% Solvabiliteit (begroot 2016) 23,0% 23,0% 22,7% 22,1% 21,5% 21,1% 20,8% Solvabiliteit (begroot 2017) 21,0% 21,0% 20,8% 20,1% 19,5% 19,1% 18,7% Solvabiliteit (begroot 2018) 21,6% 21,6% 21,3% 20,7% 20,2% 19,8% 19,4% Solvabiliteit (begroot 2019) 21,6% 21,6% 21,3% 20,7% 20,2% 19,8% 19,4% Solvabiliteit (begroot 2020) 23,1% 23,1% 22,9% 22,3% 21,7% 21,3% 21,0% Opmerking: In de scenarioberekeningen is de looptijd en de fasering van het civiele werk niet aangepast. Dit houdt in dat in de jaren waarin wel zijn gepland, de opgave zeer zwaar en/of onrealistisch wordt.

4 3.Effect op weerstandscapaciteit 4.Vrij ruimte algemene reserve Het effect op het weerstandsvermogen is in eerste instantie nihil. Na verloop van tijd als uitblijven, zal de accountant van ons vragen de risicobuffers te vergroten. De grondexploitatie blijft immers bestaan en blijven in dit model uit, waardoor niet alleen de al geraamde 6,1 mln. voor Riegmeer moet worden gehandhaafd, maar op termijn naar verwachting moet worden vergroot. Dit gecombineerd met de te treffen voorzieningen heeft op termijn een sterke terugloop van het kengetal weerstandsvermogen tot gevolg. Eind 2020 is, zoals opgenomen in de begroting , de vrije ruimte in de algemene reserve 15,3 mln. Te treffen voorzieningen blijven binnen de vrije ruimte van 15,3 mln. Er zal echter, naarmate de uitblijven, steeds meer gereserveerd moeten worden in het weerstandsvermogen voor risico's waardoor de vrije ruimte steeds kleiner wordt. 5.Investeringsplafond 6.Meerjarig sluitende begroting In de periode zijn geen winstnemingen ten gunst van de reserve structuurvisie begroot binnen deze grondexploitatie. Daardoor zijn er geen directe gevolgen voor het investeringsplafond. Vooralsnog geen gevolgen voor de begroting. Het probleem wordt echter vooruit geschoven en neemt steeds grotere vormen aan als uitblijven. Kunnen we dit betalen? Ja, echter moet wel bedacht worden dat we het probleem verschuiven naar de toekomst.

5 2. Scenario Riegmeer: huidige grex halveren en overige laten doorlopen; boekwaarde handhaven Afboeking & te treffen voorziening (zie ook presentatie voor uitleg) 1.Effect op de schuldpositie 2.Solvabiliteit 3. Effect op weerstandscapaciteit 10,8 mln Geen effect op de netto schuld omdat nadelen ten laste van de algemene reserve worden gebracht. Echter wel een nadeel op de exploitatie inkomsten omdat grond deels vervallen (aanname 50%). Hierdoor wordt in 2019 de norm overschreden. Per 2020 weer onder de norm. Afboeking & te treffen voorziening Solvabiliteit 2015 (t.o.v rekening 2015) 21,9% Solvabiliteit 2016 (t.o.v. begroot 2016) 18,2% Solvabiliteit 2017 (t.o.v. begroot 2017) 16,1% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2018 (t.o.v. begroot 2018) 16,9% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2019 (t.o.v. begroot 2019) 16,9% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2020 (t.o.v. begroot 2020) 18,4% Opmerking: Betreft de solvabiliteit na halveren van de huidige grex t.o.v. de solvabiliteit per jaarschrijf zoals opgenomen in de programmabegroting Algemene reserve + resultaat ,1 mln Afboeking + voorziening 10,8 mln Algemene reserve na afboeking en voorziening 22,3 mln Benodigde weerstandscapaciteit (aanname: - 3,1 mln door halveren grex*) 14,1 mln Kengetal weerstandscapaciteit 1,6 = boven de norm van 1,0 *In dit scenario bestaat de grondexploitatie Riegmeer nog voor de helft. De hiervoor opgenomen risicoreservering van 6,1 mln. kan deels komen te vervallen (aanname: 50%, handhaven van ca. 3 mln). Het minimale weerstandsvermogen dat nodig is om tegenvallers op te kunnen vangen, kan dus dalen van 17,2 tot 14,1 mln. Dit is ook nodig aangezien de weerstandscapaciteit haar dekking vindt in de algemene reserve, die immers door deze ingreep substantieel afneemt.

6 4.Vrije ruimte algemene reserve Het saldo van de algemene reserve na afboeking en voorziening bedraagt 22,3 mln. (zoals berekend onder kengetal 3). Het benodigd weerstandsvermogen in dit scenario is 14,1 mln. De vrije ruimte bedraagt dan 8,2 mln. 5.Investeringsplafond 6.Meerjarig sluitende begroting In de periode zijn geen winstnemingen ten gunst van de reserve structuurvisie begroot binnen deze grondexploitatie daardoor geen directe gevolgen voor het investeringsplafond. Over het deel dat uit exploitatie genomen wordt kan geen rente meer worden bijgeschreven. Dit levert een structureel nadelig effect op in de begroting van Kunnen we dit betalen? Ja, dit kunnen we betalen zonder effect op ons investeringsprogramma. In onze exploitatie moet wel ruimte gevonden worden om het rente-effect te compenseren. Echter ook indien we nu geen maatregelen zouden nemen, kan deze toekenning van rente niet structureel voortduren als grond langer uitblijven.

7 3. Scenario Riegmeer: huidige grex stopzetten, noordelijk deel marktwaarde, zuidelijk deel agrarische waarde Afboeking (zie ook presentatie voor uitleg) 1.Effect op de schuldpositie 10,5 mln Geen effect op de netto schuld omdat nadelen ten laste van de algemene reserve worden gebracht. Echter wel een nadeel op de exploitatie inkomsten omdat grond vervallen. Hierdoor wordt in 2019 de norm overschreden. Per 2020 weer op de norm.

8 2.Solvabiliteit Afboeking Solvabiliteit 2015 (t.o.v rekening 2015) 22,0% Solvabiliteit 2016 (t.o.v. begroot 2016) 18,3% Solvabiliteit 2017 (t.o.v. begroot 2017) 16,2% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2018 (t.o.v. begroot 2018) 17,0% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2019 (t.o.v. begroot 2019) 17,1% = onder de norm van 18% Solvabiliteit 2020 (t.o.v. begroot 2020) 18,6% Opmerking: Betreft de solvabiliteit na stopzetten van de huidige grex t.o.v. de solvabiliteit per jaarschrijf zoals opgenomen in de programmabegroting Effect op weerstandscapaciteit Algemene reserve + resultaat ,1 mln Afboeking 10,5 mln Alg. res na afboeking 22,6 mln Benodigde weerstandscapaciteit (aanname: - 6,1 mln door stopzetten grex) 11,1 mln Kengetal weerstandscapaciteit 2,0 = boven de norm van 1,0 In dit scenario bestaat de grondexploitatie Riegmeer niet meer. De hiervoor opgenomen risicoreservering van 6,1 mln kan dus komen te vervallen. Het minimale weerstandsvermogen dat nodig is om tegenvallers op te kunnen vangen, kan dus dalen van 17,2 tot 11,1 mln. Dit is ook nodig aangezien de weerstandscapaciteit haar dekking vindt in de algemene reserve, die immers door deze ingreep substantieel afneemt. 4.Vrije ruimte algemene reserve 5.Investeringsplafond 6.Meerjarig sluitende begroting Het saldo van de algemene reserve na afboeking bedraagt 22,6 mln. (zoals berekend onder kengetal 3). Het benodigd weerstandsvermogen in dit scenario is 11,1 mln. De vrije ruimte bedraagt dan 11,5 mln. In de periode zijn geen winstnemingen ten gunst van de reserve structuurvisie begroot binnen deze grondexploitatie daardoor geen directe gevolgen voor het investeringsplafond. Er kan geen rente meer worden bijgeschreven nadat de grex is stopgezet. Dit levert een structureel nadelig effect op in de begroting van

9 Kunnen we dit betalen? Ja, dit kunnen we betalen zonder effect op ons investeringsprogramma. In onze exploitatie moet wel ruimte gevonden worden om het rente-effect te compenseren. Echter ook indien we nu geen maatregelen zouden nemen, kan deze toekenning van rente niet structureel voortduren als grond langer uitblijven. In dit scenario wordt ervan uitgegaan dat de marktwaarde van de gronden in het noordelijk deel 14 per m2 bedraagt. Dit is enkele jaren geleden vastgesteld als marktwaarde door een aantal onafhankelijke deskundigen. Er is altijd een risico dat deze marktwaarde in de toekomst anders/lager wordt als gevolg van een nieuwe taxatie. De vrije ruimte in het eigen vermogen staat een verlaging van de marktwaarde toe, de solvabiliteit en het kengetal weerstandsvermogen zal echter verslechteren.