Vernieuwing leerplan professioneel meesterschap
|
|
- Antoon Sasbrink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vernieuwing leerplan professioneel meesterschap Marc van der Meer Ecbo leergang Amersfoort, 28 maart 2017 Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
2 Outline 1. Intro: Het mbo? er gebeurt van alles! 2. Deel 1. Waar doen we het voor? Herijking van onze doelstellingen 3. Deel 2. De lerende onderwijsorganisatie 4. Deel 3. Vernieuwing leerplan: leven lang leren in de regio 5. Slot: public value scorecard Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
3 Deel 1. waar doen we het voor? Er gebeurt van alles: 15 maart en verder PBT- forum beroepsonderwijs, ecosystemen (nov. 2016) SER-driemaal advies: leven lang leren, robotisering, mbo (2016-heden) De nationale denktank- toekomst beroepsonderwijs (dec.2017) Verkenning leven lang leren (TK, januari 2017) Brief versterking beroepsonderwijs (februari 2017) Cie Sap, vraagfinanciering mbo (maart-april 2017) SER-OECD: skills strategy (20 april 2017) Position papers voor directie mbo OCW (2017, redactie MvdM) Lerende instelling, lerende onderwijsteams, lerende arbeidsmarkt, lerende regio, lerend bestuur. Een lerend bestel? Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
4 Scenario s: blueprint/ scrumble Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
5 De race van Tinbergen Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
6 WAAR DOEN WE HET VOOR? Denkoefening: Wat hebben mensen nodig om voldoende toegerust te zijn voor de veranderende arbeidsmarkt van de 21 e eeuw? Baan voor het leven bestaat veelal niet meer Transities: tussen banen, tussen werken, leren en verzorgen Nieuwe sociale risico s Bron:Judith van der Veer, Marc van der Meer, Anton Hemerijck, Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart 2017 Faculteit der Sociale Wetenschappen
7 DE TOERUSTINGSAGENDA VAN HET BEROEPSONDERWIJS Een pakket aan sociale investeringen: 1. Onderwijs als fundament ( stock ) kwalitatief hoogstaand basisonderwijs, voortgezet en beroepsonderwijs 2. Regelingen die transities versoepelen ( flow ) leerwerktrajecten, post-initiële om- en bijscholing; regelingen voor ouders, mantelzorgers (voor, tussen en naschools) 3. Een vangnet ( buffer ) sociale bescherming blijft cruciaal, maar samen met re-integratie op maat 7 Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart 2017
8 Per saldo twee agenda s: Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt (Bron: M. van der Meer, MBO naar 2025) Onderkant: onderwijszorgstructuur - VMBO-MBO - Toenemende entree-eisen, jeugdwerkloosheid, baanverlies - De startkwalificatie als begin of eindpunt (RMO, 2013)? Bovenkant: onderwijs als bouwblok voor innovatie - Smart industry (NL) of Industrie 4.0 (Dld) - Commissie innovatie zorgberoepen (Kaljouw/ Kervezee) - Doorlopende leerlijn mbo-hbo-wo (vgl. Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland) Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
9 Vernieuwing leerplan MBO Twee hoofdlijnen 1. Hoe bereiden we de studenten voor op een veel dynamischer arbeidsmarkt in 2025? 2. Hoe kunnen studenten soepel door de doorlopende leerlijnen in de beroepskolom vmbo-mbo-hbo en daarmee hun persoonlijk portfolio blijven opbouwen? Achtergronddocument: MBO naar 2025 Top down met bottom-up Speed of change Experimentele benadering Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
10 De driehoek: competitie of legitimiteit? Onderwijs: 1. OCW: - Kwaliteit kwaliteitsafspraken -Toezicht prestatie- -verbeteringen Prestatieafspraken 2. Sociale partners - Sociaal akkoord - Employability/ di - Sector plannen 3.Topsectoren - Human capital agenda - Innovatie Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
11 OECD: Skills beyond School november 2014 Nederland heeft sterk publiek-privaat stelsel van beroepsonderwijs, en heeft ook vijf challenges: 1. Problemen BPV, teruggang BBL (minus 33% van 2011 naar 2014 naar ). 2. Noodzakelijke upgrading docententeams! 3. Integreer MBO 1 en MBO 2! 4. LLL: publieke aanbod deeltijdmodules verschraalt 5. Ontwikkel een doorlopende leerlijn Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
12 Wie coördineert? Onderzoek Overheid Markt Professie Innovatie Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
13 Deel 2. De lerende school Wanneer is een school een lerende organisatie? Wat zegt de literatuur hierover? Welke storingsfactoren zijn er? Wat betekent dat voor het onderwijs in het algemeen? Wat betekent dat voor het beroepsonderwijs in het bijzonder? Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
14 VSNU/ VH (2017) Kennis zonder diepte, vaardigheid zonder inzicht, dat is kwetsbaar en soms zelfs betekenisloos. Kennis tegen de onwetendheid en tegen de onverschilligheid! Maar ook tegen de uitsluiting en de onderhuidse discriminatie en tegen ondemocratische sentimenten. Daarom is de persoonsvorming, of om met filosoof Gert Biesta te spreken subjectwording, zo belangrijk. Het is de ondergrond waarop de professional staat. Studenten moeten daaraan kunnen werken met hun docenten. 14
15 Professioneel kapitaal: De arbeidsorganisatie van de school Organisatiekapitaal Wie neemt welke besluiten? Gedelegeerde verantwoordelijkheid: Het team centraal Sociaal kapitaal Samenwerking in de beroepskolom (vo-mbo-hbo-wo) Bedienen superdiverse populatie studenten naar volume, niveau, ontwikkelbaarheid Verbindende leerarchitectuur - samenwerking school met bedrijf Menselijk kapitaal Medewerkers en hun potentieel Het expliciet maken van pedagogisch/didactische visie. (Bron: Hargreaves en Fullan, 2012; E.Klatter en M. van der Meer, 2016) Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
16 Factoren die onderwijskwaliteit, toegankelijkheid en doorstroom beïnvloeden Handelen van docent in de klas Lerend vermogen van het onderwijsteam De opstelling van het management in de school De eisen en daadwerkelijke betrokkenheid van het afnemend werkveld De overheid: Innovatieprojecten, werken die wel goed genoeg? Verantwoording: wat meten we? Wat weten we? Leren we van elkaar? Bron: EK/ MvdM Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
17 Onderwijskwaliteit Schooluitval, Studiewaarde, Beroepspraktijkvorming Maar ook: Onderwijscultuur Pedagogische waarde Ervaren professionele ruimte van een team Het gaat niet om deelvaardigheden, of partieel bijwerken van kennis, maar om professioneel identiteit gericht op waartoe en waarom van onderwijs. Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
18 Professionalisering leraren (Vermeulen, 2016) Individuele leraar Schoolorganisatie als innovatief systeem Positie leraar Leraar als uitvoerder Leraar als onderdeel van een lerend sociaal systeem Leertheorie Behaviorisme en cognitivisme Sociaal-constructivisme en connectivisme Lerende organisatie Optelsom van het leren van individuen; organisatie als informatie-verwerkend systeem; kwaliteitszorgsystemen Collectieve kennisconstructie door netwerken, organisatiecultuur en sociaal kapitaal. Kernprocessen Absorberen van informatie Betekenisgeving in interactie met de omgeving: co-creatie Professionalisering Lineair model gebaseerd op het compenseren van deficiënties Een complex en locatie-gebonden aanpak op meerdere niveaus Organiseren van mensen Menselijk kapitaal theorie, met aandacht voor controle, interne gerichtheid, exploitatie en routinevorming (HRM) Sociaal kapitaal model, met aandacht voor autonomie en dialoog, externe gerichtheid, flexibiliteit en exploratie (HRD) Organisatieopbrengsten Uitvoering is gebaseerd op diagnose en vooraf geplande verbetering (blauwdruk-denken) Radicale innovaties met soms onvoorspelbare uitkomsten. Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
19 Anticiperend beleid in het mbo (MvdM, 2017) Docent gerichte professionalisering: output benadering Schoolgerichte professionalisering: outcome benadering Dominante vorm van sturing Top-down beleid, met interne oriëntatie van onderwijsteams Verticaal en horizontaal beleid, externe oriëntatie van onderwijsteams naar buitenwereld en ruimte voor crossovers tussen afdelingen Doelstelling Professioneel kapitaal Analyseniveau Toezicht Lineaire insteek, gericht op de efficiënte verbetering van docenten met als doel de verbetering van de studiewaarde, in termen van eindonderwijs (diploma, output) Sociaal-, menselijk- en organisatiekapitaal worden afzonderlijk bezien, geïsoleerd behandeld en niet of nauwelijks elkaar betrokken. Regels en beleid grijpen aan op individueel niveau (vertrekkend vanuit het cognitivisme en behaviourisme) Stapeling van verticaal toezicht. Audits zijn cijfer-gestuurd met als primaire doelstelling: meetbare effecten. Circulaire insteek gericht op optimaliseren van de werking van onderwijsteams, met als doel de verbetering van de studiewaarde in termen van verbreden, verdiepen, stapelen (outcome) Vormen van professioneel kapitaal worden actief op elkaar betrokken en sociale relaties actief benut (zowel binnen teams, als met het werkveld en met het toeleverend en afnemend onderwijs) Er is verbinding tussen individueel en collectief niveau, waardoor gerichte uitwisseling en feedbackmechanismen bestaan (sociaal constructivisme) Rationalisering van horizontaal en verticaal toezicht. Audits zijn gebaseerd op peer review (inclusief bijvoorbeeld feedback van studenten, merkbare effecten. Personeelsbeleid HRM (management/ human cost accounting) HRD (development/ human resource als vermogen) R&D Research-development-dissemination (modus 1- onderzoek) Samen ontwikkelen (modus 2-onderzoek) Dominante Marc cultuur van der Meer, ecbo leergang, 28 maart Georganiseerd 2017 wantrouwen Bewust vertrouwen 19 Regelgeving Standaardregels in voorschriften en gedragsbepalingen Slimme regels, met default optie
20 Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
21 Deel 3. Triple helix? Leven lang leren in de regio? De aanpak van regionale krimp in Groningen, Zeeland en Limburg. Techniekpact (en Zorgpact) kent regionale aanpak. Scholen willen aansluiten bij het ecosysteem van bedrijven. Maar vraagarticulatie is ongelijk. Gemeenten, zoals Amsterdam en Rotterdam, Eindhoven en Tilburg, ontplooien in toenemende mate eigen initiatieven voor kwaliteit van het onderwijs en leerloopbaan van jongeren. In de agrarische sector hebben de aoc s een landelijke dekking. Hier is sprake van opwaartse druk op beroepen en functies. Kunnen deze zelfstandig blijven bestaan of is verticale integratie met HAS nodig? Kennispact 3.0 (Zie: M. van der Meer en L.Nieuwenhuis, 2016) Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
22 Raadgevers: Denktank Leren en werken (2008). Probleem: het ontbreekt aan een leercultuur in het bedrijfsleven; Oplossing beleg leerplicht in de arbeidsovereenkomst. Onderwijsraad (2010) vier functies: 1. Reparatie; 2. Wisseling in loopbaan; 3. Bij de tijd blijven en vooruitkomen in de samenleving; 4. Sociaal-culturele en persoonlijke ontwikkeling WRR (2013): naar een lerende economie - belang kenniscirculatie. OECD: skills beyond school (2014): BPV en doorlopende leerlijn SER (in progress): leren en werken samen, skills-agenda, toekomst mbo Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
23 Internationaal: top-5 positie Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart Bron: plaatje afkomstig uit SER, leren in de toekomst (2015)
24 Wat vergt het van de school? 5 * loopbaancompetenties (Kuijpers/ Meijers) Wie ben ik, wat kan ik? Kwaliteitenreflectie Wat wil ik, wat drijft mij? Motievenreflectie Welk soort werk past bij mij? Werkexploratie Wat wil ik worden? Loopbaansturing Wie kan mij daarbij helpen? Netwerken Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
25 Voorbeeld Leren en opleiden voor de ambachtseconomie in 2020 Innovatie in de keten: Dutch design, exportproduct bedrijven; mw. Grote vervangingssvraag: per jaar. Verschraling van het aanbod; kennis verdwijnt; arbeidsplaatsen verdwijnen Idee: A. Meestertitel, B. branchediploma C. lokaal coöperatief leerwarenhuis Voorwaarden: coördinatie, kennis, financiële ondersteuning, lerend ontwerpproces Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
26 Kernpunt: verschillende werkprocessen a. initieel, b. postinitieel en c. innovatie Meestal verschillende professionals, interne capaciteiten en organisatie Je moet kruisbestuiving organiseren Betekent dat andere regelgeving? Ja, hybride organisatie hebben verschillende verantwoordingsmechanismen, en dus ook verschillende governance vraagstukken. Maar dat is politiek ingewikkeld: open eind proces, zekerheden en routines moet je ook elders zoeken. Dus innovatie-niche en hoofdproces met elkaar verbinden (Rothmans) Bron: MvdM/ LN Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
27 Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart 2017 Bron: Smulders, Hoeve, vd Meer, 2012) 27
28 Lessen co-makership Aanleiding voor samenwerking vooral gevoeld op strategisch niveau. Maar op uitvoerend niveau moeten de meeste aanpassingen worden gedaan. Docenten moeten studenten anders begeleiden. Van docenten worden aangepaste werktijden gevraagd en aansluiting bij de praktijk. De aanvankelijke belangstelling van bedrijven voor samenwerking is niet altijd overeenkomstig met de participatie van bedrijven. Als scholen samenwerken met bedrijven (in wat voor rol dan ook) moeten ze meer ondernemend zijn. De vraag is of ze dat willen en zo ja, in hoeverre. (Bron: Smulders, Hoeve, Van der Meer, ecbo) PBT: In Centra of Expertise gebeurt veel, maar leven lang leren ontwikkelt zich maar moeizaam (Bron: Dynamiek onderweg, 2014). Marc van der Meer, 23 januari
29 Enkele conclusies Sterke ideeëngeneratie- tijdperk van veranderingen of verandering van tijdperk? Speed of change, kruisbestuivingen organiseren Quasi-experimentele opzet nodig; dit veronderstelt bewust vertrouwen (ruggesteun voor docenten) OH: monitoring en evaluatie; kennisverspreiding, beschermen van het stelsel Scholen: Public value scorecard Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
30 Dank voor uw aandacht! Marcvandermeer.org Marc van der Meer, ecbo leergang, 28 maart
Gepersonaliseerd onderwijs: is maatwerk in de beroepskolom mogelijk?
Gepersonaliseerd onderwijs: is maatwerk in de beroepskolom mogelijk? VMBO-congres Marc van der Meer Ede, 20 januari 2015 Inhoudsopgave - Deel 1. Toerustingsagenda beroepsonderwijs - Deel 2. gepersonaliseerd
Nadere informatievoor de toekomst? Marc van der Meer Reflect Tilburg Law School/ CAOP/ SBB Gastcollege ecbo-leergang Leiden, 21 april 2015
Het MBOklaar voor de toekomst? Marc van der Meer Reflect Tilburg Law School/ CAOP/ SBB Gastcollege ecbo-leergang Leiden, 21 april 2015 Verbetering kwaliteit onderwijs-arbeidsmarkt Onderzoe k Overheid Markt
Nadere informatieOnderwijs en arbeidsmarkt: alle lichten op groen voor 2025?
Onderwijs en arbeidsmarkt: alle lichten op groen voor 2025? Marc van der Meer Woerden, 21 september 2016 Marc van der Meer, 21 september 2016 1 Outline Het bestuur onder druk Waar doen we het voor? De
Nadere informatieDe toerustingsagenda van het MBO wat betekent dat voor examinering?
De toerustingsagenda van het MBO wat betekent dat voor examinering? Marc van der Meer Reflect Tilburg Law School/ CAOP/ SBB Excenter IJsselstein, 11 juni 2015 Onderwerpen college 1. Examinering, actualiteitencollege:
Nadere informatieNaar een lerend mbo?
Naar een lerend mbo? Marc van der Meer Scienceguide debat 1 februari 2018 Marc.vandermeer@uvt.nl Inhoud: 1. Over politiek in Nederland 2. Vertrouwen in de toekomst 3. Naar een lerend bestel? Inhoud Twee
Nadere informatieVaklieden gevraagd: nu en straks! Toerusten en innoveren in Overijssel (middellange termijn-advies SER Overijssel)
Vaklieden gevraagd: nu en straks! Toerusten en innoveren in Overijssel (middellange termijn-advies SER Overijssel) Door: Marc van der Meer (Tilburg Law School/ onafhankelijk adviseur S-BB) SER Overijssel
Nadere informatieMarc van der Meer. Vakmensen en bewust vertrouwen professionalisering van MBO-docenten
Marc van der Meer Vakmensen en bewust vertrouwen professionalisering van MBO-docenten Inhoudsopgave - Deel 1. Ongenoegen en poli@sering - Deel 2. De arbeidsmarkt in het mbo - Deel 3. Professionaliseringsagenda
Nadere informatieEen lerende instelling in ZWS Beroepsbeelden en skills in (v)mbo op kortere en langere termijn
Een lerende instelling in ZWS Beroepsbeelden en skills in (v)mbo op kortere en langere termijn Marc van der Meer/ Irma Rabelink Doorstroomconferentie VMBO-MBO Organisatie: Sardes/ Actis Advies Nijkerk,
Nadere informatieWelkom! Openingswoord door Michel Wouters. directeur Consortium Beroepsonderwijs
Welkom! Openingswoord door Michel Wouters directeur Consortium Beroepsonderwijs 2 Het systeem: Van industrieel naar flexibel Van trainen naar equiperen Van basis naar keuze 3 Omgaan met focus: Beroep een
Nadere informatieDuurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en
Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en samenleving Stel hogere eisen aan het arbeidsmarktperspectief Handhaaf het startkwalificatieniveau met extra aandacht aan studiekeuze mbo niveau 2 studenten. Biedt
Nadere informatieKennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid
Kennisintermezzo: Co-makership in de regio Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Regio is de sleutel Rol regio? (WRR-rapport nr. 90) De koppeling in hbo tussen opleiding
Nadere informatieTechniek College Rotterdam
Samenwerking Albeda / Zadkine Op weg naar: Techniek College Rotterdam Kwartaallezing 26 november 2015 1 overview: Waarom Techniek College Rotterdam? en de weg tot nu toe. Beleid Focus op Vakmanschap van
Nadere informatieWelkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08
Welkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08 TECHNUM in vogelvlucht Wat is Technum Welke participanten Waarom noodzakelijk Waar we voor staan Wat onze ambities zijn TECHNUM Zelfstandige onderwijsvoorziening
Nadere informatieDAS Lectorenbijeenkomst 13 november Annemarie Knottnerus Platform Bèta Techniek
DAS Lectorenbijeenkomst 13 november 2014 Annemarie Knottnerus Platform Bèta Techniek Dynamiek Onderweg Publiek Private Samenwerking in het beroepsonderwijs Centres of expertise Centra voor innovatief vakmanschap
Nadere informatieLOOPBAANGERICHT LEREN IN DE HR
LOOPBAANGERICHT LEREN IN DE HR Contactgegevens Annemiek Grootendorst A.B.Grootendorst@hr.nl (Onderwijsadviseur professionele identiteit) Artikel Grootendorst, Annemiek (2017).Van studieloopbaancoaching
Nadere informatieAanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding
Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed
Nadere informatieInnovatief beroepsonderwijs in de regio: bindmiddel en broedplaats
Innovatief beroepsonderwijs in de regio: bindmiddel en broedplaats Studiedag De toekomst van het platteland Nijmegen, 21 november 2018 Loek FM Nieuwenhuis Lectoraat beroepspedagogiek Lectoraat Beroepspedagogiek
Nadere informatieL O O P B A A N D O S S I E R LOOPBAANONTWIKKELING
LOOPBAANONTWIKKELING IS VOOR LEERLINGEN ESSENTIEEL OM DE EIGEN LOOPBAAN TE STUREN, EEN BEWUSTE (VERVOLG)STUDIEKEUZE TE KUNNEN MAKEN EN OP DIE MANIER IN DE TOEKOMST BETER MEE TE BEWEGEN MET DE VERANDERENDE
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo De actoren in een doorlopende leerlijn LOB LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo gaat onder andere over het
Nadere informatieCo-creatie in de ZORG
Co-creatie (in de Zorg) Co-creatie in de ZORG door samenwerken en co-creatie in Zeeland, de instellingen en het onderwijs op niveau te houden 1. Demografische ontwikkelingen. 2. Gebrek aan (kritische)
Nadere informatieZes-puntenplan Stichting van het Onderwijs
Zes-puntenplan Stichting van het Onderwijs Investeren in de toekomst van Nederland. Dat doet de onderwijssector, van het primair onderwijs tot en met de universiteiten, elke dag. De mensen in het onderwijs
Nadere informatieONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018
ONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018 Ontwikkelingen vmbo en mbo Bestuursakkoord mbo (Ministerie OCW en Mbo- Raad) Sterk beroepsonderwijs (Ministerie OCW) SER advies: sterk en innovatief
Nadere informatie21 ste -eeuwse vaardigheden. Dr. Pieter
21 ste -eeuwse vaardigheden Dr. Pieter Baay @BaayPieter School2Work proefschrift Link naar proefschrift @BaayPieter Link naar literatuurstudie @BaayPieter Mentimeter www.menti.com Code: 123015 @BaayPieter
Nadere informatiePublieke verantwoording van de O&O-fondsen. Marc van der Meer 25 maart 2015 Den Haag, Wispa/ VNO-NCW
Publieke verantwoording van de O&O-fondsen Marc van der Meer 25 maart 2015 Den Haag, Wispa/ VNO-NCW Een nieuw (Dutch) Design van flexibel én zeker werk Ton Wilthagen, Evert Verhulp, Linde Gonggrijp, Ronald
Nadere informatieHet creëren van een innovatieklimaat
Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke
Nadere informatieSAMEN LOOPBAANLEREN VERANKEREN OP SCHOOL WORKSHOP VOOR DECANEN SAMEN MET SCHOOLLEIDERS. Inge Kirsten De loopbaan van de leerling centraal
SAMEN LOOPBAANLEREN VERANKEREN OP SCHOOL WORKSHOP VOOR DECANEN SAMEN MET SCHOOLLEIDERS Inge Kirsten De loopbaan van de leerling centraal NEE HEB JE.. https://www.youtube.com/watch?v=iqdmgz-rsie IN GESPREK
Nadere informatieLOB in het beroepsonderwijs drs. Metje Jantje Groeneveld
LOB in het beroepsonderwijs drs. Metje Jantje Groeneveld Wat gaan we doen? Inventarisatie vragen / verwachtingen Presentatie Vragen / discussie Wat kan ik er mee? Afronding 24-3-2015 2 Vragen? Met welke
Nadere informatiePresentatie EDB Nicole Ottenheim Gemeente Venlo. Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen. Hans Aarts Fontys Hogescholen
Presentatie EDB 27-9-2017 Nicole Ottenheim Gemeente Venlo Tjeu van de Laar ROC Gilde Opleidingen Hans Aarts Fontys Hogescholen Bedrijfsleven: personeelspiramide wordt personeelsruit Outsourcing HO MBO
Nadere informatieInvesteren in het verdienvermogen van Nederland. Eindhoven 28 augustus 2014
Investeren in het verdienvermogen van Nederland Eindhoven 28 augustus 2014 Hoe groei te benaderen? Lineaire modellen Kansrijke markten, sectoren, technologieën Erg populair Veel landen prioriteren graag
Nadere informatieLeidinggeven aan de vernieuwing van werken en leren: Wie doet dat?
Leidinggeven aan de vernieuwing van werken en leren: Wie doet dat? Joseph Kessels 22-11-2016 Naar een lerende economie: Investeren in het verdienvermogen van Nederland WRR: 4 november 2013 Integratie
Nadere informatieGROEI LOOPBAAN ONTWIKKELING EIGEN REGIE TALENT INNOVATIEKRACHT BEWUST PERSONEEL FLEXIBILITEIT ZELFSTURING EMPLOYMENT NETWERKEN TOEKOMST WERKNEMER
KADER LOOPBAANONTWIKKELING DIALOOG BEWUST TOEKOMST ZELFSTURING TALENT INNOVATIEKRACHT LOOPBAAN ONTWIKKELING FLEXIBILITEIT EIGEN REGIE NETWERKEN GROEI PERSONEEL KWALITEITEN EMPLOYMENT WERKNEMER INLEIDING
Nadere informatieEen loopbaanperspectief op leven lang ontwikkelen
Een loopbaanperspectief op leven lang ontwikkelen Essay door Marinka Kuijpers & Judith Semeijn & Beatrice van der Heijden 14 mei 2019 Een leven lang ontwikkelen staat momenteel sterk in de belangstelling.
Nadere informatieLoopbaanoriëntatie & -begeleiding LOB. Sanne Elfering (KBA Nijmegen) & Pieter Baay (ecbo)
Loopbaanoriëntatie & -begeleiding LOB Sanne Elfering (KBA Nijmegen) & Pieter Baay (ecbo) Vier perspectieven Politiek Politiek 1. Uitval en switchen 1. LOB-activiteiten = 30% minder uitval in vervolgonderwijs,
Nadere informatieLeergang mbo Programma
Leergang mbo 2016 Programma Dinsdag 22 maart 2016, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2016 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieArbeidsmarktagenda 21
Arbeidsmarktagenda 21 Topsectoren en de HCA Voor de twee agrarische topsectoren is een Human Capital Agenda opgesteld met als doel, de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren, zowel
Nadere informatieRUIMTE GEVEN EN RUIMTE NEMEN EEN VERKENNING VAN DE ERVAREN PROFESSIONELE RUIMTE VAN DOCENTENTEAMS IN HET HBO.
RUIMTE GEVEN EN RUIMTE NEMEN EEN VERKENNING VAN DE ERVAREN PROFESSIONELE RUIMTE VAN DOCENTENTEAMS IN HET HBO. Daniël van Middelkoop, Peter Horsselenberg & Mathieu Portielje Lectoraat HRM Hogeschool van
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieBijlage 2. Human Capital Agenda s
Bijlage 2 Capital s De topsectoren gaan een human (onderwijs en scholing) voor de langere termijn opstellen en zullen onderwijsinstellingen hierbij betrekken. De s bevatten o.a. een analyse van de behoefte
Nadere informatieAansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel?
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel? 1 Waar wil ik het over hebben? Het MBO De arbeidsmarkt Jongeren Waar hebben wij het over als we het hebben over aansluiting? Mijn conclusies 2 Het MBO
Nadere informatieHierbij zend ik u het antwoord op de vragen van het lid Wiersma (VVD) van uw Kamer inzake de techniekopleidingen in het mbo.
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Middelbaar Beroeps Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ
Nadere informatieVeranderende zorg: Eenvisie op de zorgverlenervan de toekomst en de opleiding.
Veranderende zorg: Eenvisie op de zorgverlenervan de toekomst en de opleiding. René Luigies zorginnovatiemakelaar Health Valley +31 611 366 339 +31 345 558 349 r.luigies@eusamed.eu rene.luigies @Lodewijkjes
Nadere informatieWijzer in de professionele ruimte
Wijzer in de professionele ruimte Strategieën om de professionele ruimte van docenten(-teams) te optimaliseren Rob Vink Wat is professionele ruimte? Als docent geef je vorm aan het onderwijs en daar voel
Nadere informatieDe kracht van samenwerking. Brainport Development, 2014
1 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 2 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 VAN KORTSLUITING NAAR CONTACT BETA CHALLENGE PROGRAMMA EEN LEERROUTE MAVO-MBO-HBO Henk
Nadere informatieKadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015
Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015 Doel en beoogde opbrengst van de dialoog De opdracht van het platform is te komen tot een integrale, maatschappelijk breed gedragen en
Nadere informatieArbeidsmarkt 2.0 Woensdag 14 december 2016 Regionaal Platform Jos van Bree/ Paul van Leeuwen
Arbeidsmarkt 2.0 Woensdag 14 december 2016 Regionaal Platform Jos van Bree/ Paul van Leeuwen Werkplaats arbeidsmarkt 2016-2017 Iedereen arbeidsfit op de arbeidsmarkt Harder nodig dan ooit met wind in de
Nadere informatieHandreiking: Uitleg begrippen vmbo-mbo
Handreiking: Uitleg begrippen vmbo-mbo Ook in het vmbo is er sprake van onderwijsvernieuwing. De meest in het oog springende vernieuwing is de introductie van een kern, profiel en (meerdere) keuzes. De
Nadere informatieScharniermomenten in het onderwijs
Presentatie ORD 2005 Scharniermomenten in het onderwijs Fré Riemersma Scharniermomenten in het onderwijs paper H24 Het thema Aansluitingen K20 Scharniermomenten in het onderwijs T18 O18 Een oud probleem
Nadere informatieAnders kijken, anders leren, anders doen
Anders kijken, anders leren, anders doen Grensoverstijgend leren en opleiden in zorg en welzijn in het digitale tijdperk HOOFDLIJN 5 Hoofdlijn 5. Consistente en op elkaar aansluitende leertrajecten in
Nadere informatieProfessionele leeromgeving. Inleiding
Professionele leeromgeving Het onderwijs aan studenten is gebaat bij betrokken en professionele onderwijsteams. Het bieden van professionele ruimte geeft teams de gelegenheid om het onderwijs op een optimale
Nadere informatieDoorlopende leerlijnen; Regionale visie als succesfactor
1 Doorlopende leerlijnen; Regionale visie als succesfactor Fatima Tahtahi Post Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Directie voortgezet onderwijs Eva van Cooten Platform Bèta Techniek Toptechniek
Nadere informatieOnderwijsontwikkeling in het vmbo
Onderwijsontwikkeling in het vmbo... doet appel op ons moreel besef! Ellen Klatter De nieuwe vmbo-conferentie 5 februari 2018 Richtinggevende vragen... 1. Wat zouden scholen en docenten moeten doen om
Nadere informatieLOB-stages. in de tweede fase. - op zoek naar best. practice
LOB-stages in de tweede fase - op zoek naar best practice Overzicht presentatie Vragen van de GSR Proces Literatuuronderzoek Interviews scholen Best practice: : aanbevelingen en valkuilen Vragen Vraagstelling
Nadere informatieHuman Resource Management in het onderwijs Personeel maakt het verschil
Human Resource Management in het onderwijs Personeel maakt het verschil Leerdoelen De student kent de belangrijkste voorwaarden voor Human Resource Management en kan voorstellen doen om het personeelsbeleid
Nadere informatieLeven Lang Ontwikkelen. Erwin Pierik/ Rini Romme mei 2017
Leven Lang Ontwikkelen Erwin Pierik/ Rini Romme mei 2017 Adviezen rondom LLO De Onderwijsraad adviseert de regio te benutten om aansluiting van mbo op de arbeidsmarkt te versterken. Hervorm O&O-fondsen
Nadere informatieDe financial van de toekomst. saxion.nl. Praktijkonderzoek naar de ontwikkelingen in het werk van de financiële professional
De financial van de toekomst Praktijkonderzoek naar de ontwikkelingen in het werk van de financiële professional Lectoraat Smart Industry & Human Capital Auteurs: dr. Stephan Corporaal en drs. Peter Sabandar
Nadere informatieBeleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa
Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur op 4 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 13 oktober 2015 Goedgekeurd door de raad van toezicht 18 december 2015
Nadere informatieLOB, de rode draad in het v(mb)o
LOB, de rode draad in het v(mb)o Meppel 10 maart 2015 Dirk J. van der Spoel Het vernieuwde vmbo https://www.youtube.com/watch?v=55u64_or4d w#t=61 Vervagen/vervangen van de sectoren en de afdelingen 10
Nadere informatieDe waarde(n) van weten
De waarde(n) van weten STRATEGISCHE AGENDA HOGER ONDERWIJS 2015-2025 9 oktober 2015 De HO tour Waarom veranderen? Leven en werken in een in toenemende mate onvoorspelbare, complexe en geglobaliseerde wereld.
Nadere informatieLOB beleidsontwikkelingen. Thea van den Boom Directie mbo, OCW 17 maart 2017
LOB beleidsontwikkelingen Thea van den Boom Directie mbo, OCW 17 maart 2017 LOB staat op de agenda! En ontwikkelt zich in de hele onderwijsketen positief. Er moet (blijvend) aandacht zijn voor verbetering.
Nadere informatiein het mbo Werken aan uitstroom - instroom
ONTWIKKELINGEN CULTUUREDUCATIE IN HET MBO ONDERWIJSVERNIEUWING Onderwijsvernieuwing in het mbo Onderwijs 2032, nieuwe speerpunten voor het kunstvakonderwijs én binnen het mbo een eigen verklaring over
Nadere informatieCA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. Arbeidsmarkt ICT. Problematiek: Continue verandering
Opleidingsfonds Opleidingsfonds Louis Spaninks, directeur Werk maken van de toekomst 1 2 Problematiek: Continue verandering Toenemende onvoorspelbaarheid Toekomst Voorspelling in 2005: 2005: 80 % gebruikte
Nadere informatieStrategische agenda. Auteur Datum. Jan Bartling
Strategische agenda Auteur Datum Jan Bartling 13-09-2018 Strategische agenda digitalisering mbo 2 Strategische agenda digitalisering mbo Bronnen onderzoek Interviews 16 april: conferentie Consultatie Concretiseren
Nadere informatieKwaliteit en beleid: een spel
Kwaliteit en beleid: een spel Frans Meijers Steunpuntendag 2017 Regionale VO-HO netwerken Utrecht 30 maart 2017 VO-HO netwerken Doel: a. realiseren van inspirerend en uitdagend (21 ste eeuws) onderwijs,
Nadere informatieworkshop Kwaliteitsafspraken 2.0 perspectief vanuit de hogeschool
Platform HBO workshop Kwaliteitsafspraken 2.0 perspectief vanuit de hogeschool Utrecht, 8 juni 2017 Voorgeschiedenis Kwaliteit als Opdracht (HBO-raad, 2009) Differentiëren in drievoud (commissie-veerman,
Nadere informatieToekomstgericht opleiden. Prof. dr. M. Kuijpers
Toekomstgericht opleiden Prof. dr. M. Kuijpers Waarom toekomstgericht onderwijs? Wat is de taak van het onderwijs? Wat is de rol van LOB? Wat is de ambitie voor onderwijs voor de toekomst? Waarom? De maatschappij
Nadere informatieLoopbaanoriëntatie en -begeleiding
Loopbaanoriëntatie en -begeleiding Vragenlijst Printversie Verantwoording 2017 Vernieuwenderwijs, Utrecht Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder voorafgaande
Nadere informatieIn gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst
In gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst Leraar Schoolleider Bestuurder Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst.
Nadere informatieDe innovatieve schoolleider en de leerlijn maart 2016 Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo
De innovatieve schoolleider en de leerlijn 10-14 18 maart 2016 Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo Een lerende workshop!! Collectief leren (Castelijns, Vermeulen, Kools & Koster, 2011) PROCES
Nadere informatieBusiness Intelligence dag 16 juni 2017 Henk Kuppens
Business Intelligence dag Henk Kuppens Voorbehoud 1 e Poging overzicht te geven Work in Progres Slechts een waarneming en geen standpunt (bijvoorbeeld rendementsdenken) Bestuurlijk draagvlak moet nog worden
Nadere informatieLeergang mbo 2016. Programma
Leergang mbo 2016 Programma Dinsdag 22 maart 2016, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2016 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieLeven Lang Ontwikkelen. Erwin Pierik/ Rini Romme april 2017
Leven Lang Ontwikkelen Erwin Pierik/ Rini Romme april 2017 Diverse relevante trajecten Tweede Kamer: hoorzitting LLL OCW vraagt SBB certificaten aan te reiken. SER adviezen beroepsonderwijs en post- initieel
Nadere informatieKoppens en van De Ven benoemen drie fasen die van toepassing zijn voor een strategisch beleidsplan:
Er is een verschil tussen een strategisch beleidsplan dat gebruikt wordt om te communiceren en een strategisch beleidsplan dat een analyse maakt van de huidige en de toekomstige situatie van een onderwijsinstelling.
Nadere informatieVERBINDEN VAN ONDERZOEK EN ONDERWIJS
VERBINDEN VAN ONDERZOEK EN ONDERWIJS ONDERZOEK ALS BOUNDARY ACTIVITEIT OM DE PRAKTIJK TE VERSTERKEN EAPRIL SEMINAR 2017 MARCO SNOEK Onderwijs ontwikkeling 2 INHOUD Onderzoek als impuls voor onderwijsontwikkeling?
Nadere informatieSAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016
SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door mevr. Koster MBO nog niet genoeg / wat
Nadere informatiewaarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering
waarom? externe drivers 1 Technologie Digitalisering Globalisering Wat zijn de dominante factoren die leren en werken veranderen in de 21ste eeuw? externe drivers Voortgaande digitalisering veroorzaakt
Nadere informatieLeergang mbo Programma
Leergang mbo 2017 Programma Dinsdag 28 maart 2017, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2017 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieONDERZOEK ALS MIDDEL VOOR ONDERWIJSONTWIKKELING?
ONDERZOEK ALS MIDDEL VOOR ONDERWIJSONTWIKKELING? OVER KLOVEN EN BRUGGEN CVI CONFERENTIE 2017 MARCO SNOEK INHOUD Onderzoek als impuls voor onderwijsontwikkeling? Wat betekent dat voor de criteria voor goed
Nadere informatieONDERZOEK ALS EFFECTIEVE INTERVENTIE OM DE PRAKTIJK TE VERSTERKEN MARCO SNOEK
ONDERZOEK ALS EFFECTIEVE INTERVENTIE OM DE PRAKTIJK TE VERSTERKEN MARCO SNOEK Onderwijs ontwikkeling 2 INHOUD Onderzoek als impuls voor onderwijsontwikkeling? Wat weten we over onderwijsontwikkeling? De
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door dhr. v/der Belt MBO nog niet genoeg /
Nadere informatieManifest Circulair Onderwijs
Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed
Nadere informatieDeze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met:
Executive MBA Service management Onderwijs Deze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met: De wereld waarin
Nadere informatieWendbaar en waarde(n)vol onderwijs!
Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn
Nadere informatieLeren in het bedrijf en de sociale innovatie van (h)erkenning van kwalificaties
Naar duurzame inzetbaarheid : Leren in het bedrijf en de sociale innovatie van (h)erkenning van kwalificaties marc.vandermeer@uvt.nl/ m.vandermeer@s-bb.nl Blik op werk/ kenniscentrum EVC, 24 juni 2014
Nadere informatieGezamenlijke gebruikersdag Regeerakkoord Rutte III
Gezamenlijke gebruikersdag Regeerakkoord Rutte III Vertrouwen in de toekomst 1 en 2 nov: Algemene politieke beschouwingen: 8 en 9 nov: Algemene financiële beschouwingen: 5, 6 en 7 dec: Begrotingsbehandeling
Nadere informatieCampus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta
Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 2 juni 2014 Betreft Beleidsdoorlichting Groen onderwijs
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den
Nadere informatieSmartphone of tablet? Open de browser en ga naar:
Smartphone of tablet? Open de browser en ga naar: http://etc.ch/vkrr Toetsen van de Toekomst Saskia Wools manager prototyping, Cito Agenda Onderwijs 2032 Hoger Onderwijs in 2032 Q&A Smartphone of tablet?
Nadere informatieVerankering loopbaandossier LOB is van iedereen!
Verankering loopbaandossier LOB is van iedereen! Heleen Toebast 1 november 2018 Programma Introductie Expertisepunt LOB Aanleiding Wetgeving Ambitie/kwaliteitsagenda Wat? Verankeren Gehele keten Samenhang
Nadere informatieKennismiddag 22 juni 2017
Kennismiddag 22 juni 2017 Programma Champs on Stage LOB en belang van stages Het orientatieproces Het stageproces Champs on Stage Ambitie Brug slaan tussen onderwijs en bedrijfsleven om schooluitval en
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: LOB programma waar zijn we? keuzekaart met oa: Gemengde Leerweg; lok. Mvz - mevr. Noordergraaf Havo en
Nadere informatieFLEXIBILISERING, MAAR DAN METEEN GOED
FLEXIBILISERING, MAAR DAN METEEN GOED en met de Associate degree Hans Daale - Leido opzet Invoering van de associate degree als opleiding Flexibilisering, verticaal en horizontaal, van de beroepskolom
Nadere informatieLOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding
1 LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: 2 LOB programma waar zijn we? keuzekaart Havo Muurhuizen door dhr. v/der Belt MBO nog niet genoeg /
Nadere informatieCampus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta
Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand
Nadere informatieUpdate Naar een veerkrachtige arbeidsmarkt
Update Naar een 2016-2019 Met het uitvoeringsprogramma Naar een maken we de provinciale ambitie concreet: zoveel mogelijk Brabanders aan de slag. We werken aan vitale werknemers en vitale bedrijven die
Nadere informatieRol van onderzoek en kennis in beleid. Annemarie Sipkes (Directeur Kennis, OCW)
Rol van onderzoek en kennis in beleid Annemarie Sipkes (Directeur Kennis, OCW) Inhoud 1. Agendering 2. Ontwerp van beleid 3. Uitvoering van beleid 4. Beleidsevaluatie 5. Wat werkt, wat kan beter? Beleidscyclus
Nadere informatieTopsectoren. Hoe & Waarom
Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van
Nadere informatie3 Actief burgerschap 57
Inhoud 1 Inleiding 11 Deel I 1.1 Inleiding 11 1.2 Mijn betrokkenheid bij dit onderwerp 12 1.3 Lokale transities en de rol van middenmanagers 15 1.4 Doelstelling, vraagstelling en onderzoeksontwerp 20 1.4.1
Nadere informatieWerkgelegenheidsontwikkeling Health Hub Roden. Jeltje Talen, Hanzehogeschool Groningen
Werkgelegenheidsontwikkeling Health Hub Roden Jeltje Talen, Hanzehogeschool Groningen Voorstellen Jeltje Talen, docent-onderzoeker en promovendus Hanzehogeschool Groningen j.talen@pl.hanze.nl 2 Programma
Nadere informatieVoor vakmensen voor de toekomst
Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal
Nadere informatie