Zorginkoopbeleid Geïntegreerde eerstelijnszorg

Transcriptie

1 Zorginkoopbeleid 2018 Geïntegreerde eerstelijnszorg

2 2

3 Inhoudsopgave Voorwoord 4 1 Missie van CZ groep en onze visie op zorg Wie is CZ groep? CZ in cijfers CZ groep streeft naar 6 waardegedreven inkoop 2 Visie en beleid van CZ groep 8 op de eerstelijnszorg 2.1 Optimaliseren van de eerstelijnszorg Geïntegreerde eerstelijnszorg 9 3 Uitgangspunten bij de inkoop van 10 geïntegreerde eerstelijnszorg (GEZ) 3.1 Inkoopbeleid geïntegreerde eerstelijnszorg Ontwikkelingen in het zorginkoopbeleid 12 vanaf Proces contractering Voorwaarden voor een 13 overeenkomst 4.2 Bereikbaarheid 13 5 Betrekken van verzekerden en zorgaanbieders 14 bij het zorginkoopbeleid Bijlage 1: Format zorgaanbodplan Bijlage 2: Format begroting Voorbehoud Dit document en alle bijbehorende bijlagen zijn met zorg samengesteld en met inachtneming van de vigerende wet- en regelgeving. Wijzigingen in wet- en regelgeving kunnen tot gevolg hebben dat de inhoud van dit document moet worden aangepast. Als er onverhoopt een andere reden voor aanpassing zou zijn, geven wij dit duidelijk en met redenen omkleed aan. Deze aanpassingen zullen zo spoedig mogelijk gepubliceerd worden. CZ groep denkt mee over de toekomst van de zorg. In regionale proeftuinen werken we samen met inwoners en alle betrokken partijen aan betere, betaalbare zorg. Zie hiervoor In iedere proeftuin vinden andere experimenten plaats. Hiervoor worden per proeftuinregio afspraken gemaakt. Die kunnen afwijken van de afspraken voor de reguliere zorginkoop. 3

4 Voorwoord Binnen de eerstelijns gezondheidszorg zijn momenteel veel ontwikkelingen gaande. Het aantal ouderen en chronische zieken stijgt. En door transities en decentralisatie worden kwetsbare ouderen en mensen met psychiatrische aandoeningen langer behandeld in de eerste lijn. Daarnaast veranderen de patiënten zelf ook: ze zijn beter geïnformeerd, zelfbewuster en willen steeds meer zelf de regie voeren over hun zorgproces. Dat brengt grote uitdagingen met zich mee. Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat de eerstelijnszorg kwalitatief goed blijft? Dat ouderen en kwetsbare mensen die dat willen prettig en verantwoord thuis kunnen blijven wonen? En dat hun eigen regie en zelfredzaamheid centraal blijven staan? CZ groep doet alles voor betere zorg. Zo willen we de zorgverlening voor kwetsbare patiënten beter met elkaar verbinden. We willen daarnaast voorkomen dat huisartsen overbelast raken en dat patiënten onterecht op de spoedeisende hulp van ziekenhuizen terechtkomen. CZ groep heeft afgelopen jaar hard gewerkt aan de inrichting van de zorg rondom dementie, gespecialiseerde wondzorg en electieve orthopedie. Kleine bouwsteentjes die uiteindelijk bijdragen aan ons doel: waarde creëren voor de verzekerde. Daarbij betrekken wij uiteraard steeds de patiëntenorganisaties en de zorgaanbieders. De afgelopen periode zijn in veel regio s initiatieven ontwikkeld die gericht zijn op betere medisch inhoudelijke samenwerking, met als doel afgestemde zorg en dienstverlening. Wij beseffen dat zorgverleners dit niet altijd alleen kunnen. Vaak zijn hier samenwerkingsverbanden en netwerkstructuren voor nodig. Om deze nog beter te kunnen faciliteren, wordt landelijk een nieuw financieringsmodel voor ondersteuning en infrastructuur ontwikkeld. Wij informeren u zo snel mogelijk als dit rond is. Dit zorginkoopbeleid moet gezien worden in de context van de verkiezingen en de coalitiebesprekingen. De Nederlandse samenleving heeft zich uitgesproken over veel maatschappelijke thema s, en de zorg is er daar één van. CZ groep houdt in zijn zorginkoopbeleid feeling met de maatschappelijke wensen rondom de zorg en de betaalbaarheid daarvan. We willen daarbij steeds ruimte houden om mee te kunnen bewegen met de keuzes die de samenleving en de volgende regering maken. In dit document informeren wij u vooral over de speerpunten in ons zorginkoopbeleid voor de langere termijn. Kary Heldoorn Manager Huisartsenzorg, Versterking 1e lijn & Ketenzorg 4

5 1 Missie van CZ groep en onze visie op zorg 1.1 Wie is CZ groep? CZ groep is een niet op winst gerichte zorgverzekeraar met 3,6 miljoen verzekerden. Al sinds onze oprichting in 1930 hebben wij solidariteit hoog in het vaandel staan. Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om de Nederlandse zorg goed, betaalbaar en beschikbaar te houden. In alles wat wij doen, willen we verantwoordelijk, daadkrachtig en betekenisvol zijn. Voor de maatschappij als geheel en voor onze verzekerden in het bijzonder. Het beleid van CZ groep kenmerkt zich door lef. Wij durven moeilijke onderwerpen bespreekbaar te maken en zijn niet bang om zorg echt anders te organiseren en om keuzes te maken. We zijn een organisatie met korte lijnen en een grote achterban. Een rasechte zorgverzekeraar met een duidelijke visie op zorg en de mogelijkheid snel beslissingen te nemen. We hebben kennis en kunde in huis en durven voorop te lopen. We willen het verschil in zorg maken en gaan discussies niet uit de weg. We geloven met heel ons hart dat het beter kan en zetten ons daarvoor in. Alles voor betere zorg is onze missie De divisie Zorg stuurt actief op de zorg om de kwaliteit te verhogen, de kosten te beheersen en de toegang tot zorg te waarborgen. Zo kunnen we onze verzekerden helpen om de best mogelijke zorg te krijgen tegen een stabiel lage premie. Onze missie dragen we uit in de maatschappij en naar al onze verzekerden. We willen regisseur zijn CZ groep wil de zorg nu en op lange termijn breed toegankelijk, goed en betaalbaar houden. Dit doen we door via onze zorginkoop bij zorgaanbieders te sturen op kwaliteit, kostenbewustzijn en innovatie. We maken concrete afspraken over kwaliteit, kosten en innovatie. Daarbij gebruiken we onder meer landelijk beschikbare kwaliteitsindicatoren en patiëntervaringsmetingen. Kwaliteit speelt zo een steeds belangrijkere rol binnen onze zorginkoop. We maken kwaliteit ook inzichtelijk op onze website, zodat onze verzekerden goed geïnformeerd kunnen kiezen. Wij willen hen actief begeleiden naar zorg die op basis van hun zorgvraag het meest effectief is. Verschillen maken we graag transparant. Het vergroten van transparantie is en blijft een belangrijk speerpunt om invulling te geven aan onze rol als regisseur. 1.2 CZ in cijfers Verzekerden 3,6 miljoen Medewerkers zorginkoop 120 Zorgomzet 9,5 Labels Gecontracteerde zorgaanbieders Marktaandeel CZ groep miljard 21% 5

6 1.3 CZ groep streeft naar waardegedreven inkoop In 2017 geeft de overheid bijna 69 miljard euro uit aan zorg. Hoewel de grote stijging van de zorguitgaven is afgevlakt, blijft de vraag naar zorg nog wel groeien. Om de zorg toegankelijk te houden voor de mensen die het nodig hebben, blijft het belangrijk om te letten op het huishoudboekje. Wij nemen onze verantwoordelijkheid en streven bij de inkoop van zorg steeds naar een goede balans tussen kosten, kwaliteit en toegankelijkheid. Daarbij zoeken we voortdurend naar innovaties die de zorg beter maken en betaalbaar houden, en onderzoeken we hoe nieuwe technologieën ingezet kunnen worden. Verderop in dit document leest u hoe we hier invulling aan geven. Zorg die zo veel mogelijk waarde toevoegt voor onze verzekerden CZ groep wil zorg inkopen die zo veel mogelijk waarde toevoegt voor de verzekerde. Het gaat hierbij met nadruk om de totale keten van zorg, bezien vanuit het perspectief van de patiënt. We willen daarom zorg inkopen die aansluit bij de behoefte van de patiënt, die op de juiste plek geleverd wordt, die van goede kwaliteit is en dat alles tegen acceptabele kosten. Het bepalen van waarde is niet eenvoudig. Om ervoor te zorgen dat we zo veel mogelijk waarde toevoegen, kijken we bij ons zorginkoopbeleid naar 4 aspecten. Het eerste is de behoefte van de patiënt. Die staat centraal. We kijken onder meer samen met de patiënt naar wat hij belangrijk vindt bij het ontvangen van zorg. Kosten Kosten Kwaliteit Kwaliteit Kosten zijn leidend als: Beperkt inzicht in kwaliteitsgegevens Weinig variatie in kwaliteit tussen zorgaanbieders Kostenverschillen tussen zorgaanbieders Beperkte impact van de ziekte Laag complexe zorg Hoge schadelast Beïnvloedende factoren: inzicht impact schadelast Kwaliteit is leidend als: Inzicht in kwaliteitsgegevens, inclusief uitkomstmaten Variatie in kwaliteit tussen zorgaanbieders Kosten verschillen tussen zorgaanbieders Hoge impact van de ziekte Hoog complexe zorg 6

7 In hoofdstuk 5 leest u hoe wij onze verzekerden hierbij betrekken. Ten tweede brengen we de totale zorgketen in kaart en kijken we waar en wanneer de juiste zorg geleverd kan worden. Ten derde wil CZ groep de uitkomsten van zorg verbeteren. We streven naar steeds meer inzicht in de kwaliteit van de geleverde zorg, en kopen hier ook actief op in. Tot slot brengen we de kosten van de totale zorgketen in kaart en zetten we deze af tegen de geleverde kwaliteit. Zo krijgen we inzicht in de waarde van de geleverde zorg en kunnen prijs én kwaliteit een rol spelen binnen de zorginkoop. De mate waarin prijs of kwaliteit daarbij leidend is, hangt af van meerdere factoren, waaronder de mate van inzicht in kwaliteitsverschillen tussen zorgaanbieders, de schadelast en de impact van de ziekte. Vier patiëntgroepen uitgelicht In 4 documenten lichten wij toe hoe wij voor 4 patiëntgroepen waardegedreven inkopen. Dit doen wij voor dementie, complexe wonden, darmkanker en knie- en heupartrose. In deze documenten werken wij de genoemde aspecten (patiëntgericht, ketenzorg, uitkomsten en kostenbewust) verder uit. Ook beschrijven we de mate waarin prijs of kwaliteit leidend is in onze inkoop. Wij hebben er bewust voor gekozen om voor een beperkt aantal patiëntgroepen, samen met het veld, deze stappen te gaan zetten. Inkopen op Waarde Visie CZ groep richt zich met zijn inkoop op het realiseren van de beste zorg voor zijn verzekerden. Hierbij zet CZ groep de behoefte van de cliënt centraal waarbij de kwaliteit en toegankelijkheid geborgd zijn, tegen acceptabele kosten. Patiëntgericht Patiënten worden betrokken bij de behandeling en de behandelkeuze. Patiëntervaringen met de zorg worden gemeten via de PREM en spelen een rol bij de zorginkoop. Uitkomsten Patiënten hebben een stem in de ontwikkeling en selectie van (uitkomst)indicatoren. Indicatoren focussen zoveel mogelijk op klinische uitkomstmaten en PROM s. Inkoop gebaseerd op beschikbare uitkomstindicatoren. Ketenzorg Zorg geleverd door meerdere zorgverleners, wordt in samenwerking, en waar mogelijk geïntegreerd, geleverd. Zorg wordt waar mogelijk integraal ingekocht. Kosten Kosten worden integraal gemeten en er wordt gestreefd naar zo realistisch mogelijke kosten. 7

8 2 Visie en beleid van CZ groep op de eerstelijnszorg Goede zorg is in onze optiek zorg die zo veel mogelijk waarde oplevert voor onze verzekerden. Dat is het geval als zijn zorgdoelstellingen in het totale zorgtraject worden gehaald, met een hoge kwaliteit van zorg tegen acceptabele kosten. Bij het inkopen van zorg letten we daarom steeds nadrukkelijker op de kwaliteit én de kosten. 2.1 Optimaliseren van de eerstelijnszorg Voor eerstelijnszorg heeft CZ groep een aantal aandachtspunten om de waarde van de geleverde zorg te optimaliseren. Kwaliteit Bij het contracteren van zorg maken we afspraken die leiden tot: zorg die beter is afgestemd op de zorgvraag van de patiënt. CZ groep streeft naar een wijkgerichte, integrale samenwerking met een centrale rol voor de huisartsenzorg en de wijkverpleging; toetsbare afspraken over de kwaliteit van de geleverde zorg (ontwikkeling van indicatoren); een prominentere rol voor klantervaringen, kwaliteit van leven en gezondheid(swinst) bij de inkoop van eerstelijnszorg; meer eigen verantwoordelijkheid en zelfmanagement van de verzekerde, zodat hij beter in staat is om eventuele vragen op het gebied van ziekte en gezondheid zelf te beantwoorden, zonder of met een beperktere inzet van professionele hulpverleners; Gezamenlijke besluitvorming. Patiënten die samen met hun zorgaanbieder beslissen over hun behandeling ervaren een hogere patiënttevredenheid en kwaliteit van zorg. Zij staan meer achter behandelkeuzes en zij zijn trouwer aan de therapie. Betere toegankelijkheid CZ groep vindt het belangrijk dat de eerstelijnszorg goed toegankelijk is en dat onze verzekerden voldoende keuzevrijheid hebben. Met het oog op de verwachte tekorten aan zorgaanbieders, zet CZ groep in op verdergaande taakdelegatie en taakherschikking in de eerste lijn en de inzet van andere behandelingsvormen, zoals e-health. Doelmatigheid Uitgangspunt is dat de zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt wordt verleend. In de eerste lijn als dat kan, in de tweede lijn als dat nodig is. Substitutie van zorg (van de tweede naar de eerste lijn en van de eerste naar de nulde lijn) staat hierbij centraal. Substitutie kan alleen plaatsvinden als de eerste lijn hiervoor is uitgerust. CZ groep stimuleert daarom initiatieven op dit gebied. Momenteel zijn er pilots voor onder andere taakdelegatie, anderhalvelijnszorg, consultatiemogelijkheden, huisartsenbedden en het stimuleren van zelfredzaamheid. Formele zorg Maatschappelijke ondersteuning Informeel netwerk Zelfredzaamheid 8

9 2.2 Geïntegreerde eerstelijnszorg CZ wil zorg zo veel mogelijk dicht bij de patiënt organiseren. Een brede samenwerking in de wijk is hierbij essentieel, op sociaal en medisch gebied én tussen het professionele en informele netwerk. Zorgverleners zijn niet altijd in staat om deze samenwerking zelf te organiseren. In veel gevallen zijn hier samenwerkingsverbanden en netwerkstructuren voor nodig. CZ groep heeft geen blauwdruk voor een organisatievorm, maar vindt wel dat de eerstelijns ondersteuningsorganisatie aantoonbaar moet bijdragen aan goede multidisciplinaire en wijkgerichte zorg, die op een doelmatige manier wordt geleverd. We zien daarnaast ook een rol weggelegd voor eerstelijns organisaties om individuele zorgaanbieders op verzoek te ondersteunen bij de bedrijfsvoering. Deze ondersteuning is in principe voor rekening van de zorgaanbieder zelf en kan betrekking hebben op diverse onderwerpen. Denk aan: administratieve taken overnemen van individuele zorgverleners, het regelen en organiseren van huisvesting, het organiseren of uitvoeren van lokaal management en het maken van (samenwerkings)afspraken met regionale ziekenhuizen, instellingen en gemeenten. 9

10 3 Uitgangspunten bij de inkoop van geïntegreerde eerstelijnszorg (GEZ) 3.1 Inkoopbeleid geïntegreerde eerstelijnszorg 2018 Hoewel we met de GEZ-gefinancierde centra eenjarige overeenkomsten hebben afgesloten, willen we geen grote veranderingen doorvoeren voor Landelijk is er namelijk ook nog volop discussie over de definitieve financieringsstructuur voor de eerste lijn (Commissie O&I). Ons huidige zorginkoopbeleid blijft daarom in 2018 grotendeels van kracht. Aanvragen voor nieuwe GEZfinanciering beoordelen we kritisch. CZ groep gaat eerst na of de initiatieven op een andere manier gefinancierd kunnen worden, bijvoorbeeld vanuit de modules in segment 3 (zorginnovatie, M&I-modules huisartsenzorg et cetera). De inkoop van geïntegreerde eerstelijnszorg is gebaseerd op de volgende uitgangspunten Waardegedreven zorginkoop Bij waardegedreven zorg gaat het om zorg die aansluit bij de behoefte van de patiënt, die op de juiste plek geleverd wordt, van goede kwaliteit is en dat alles tegen acceptabele kosten. Bij eerstelijnssamenwerkingsverbanden krijgt dit vorm in de zorgaanbodplannen. Zorgaanbodplan Het doel van geïntegreerde eerstelijnszorg is zo goed mogelijke zorg voor wijkbewoners, door samenwerking binnen de wijk tussen multidisciplinaire zorgaanbieders. Dit is vastgelegd en uitgewerkt in een zorgaanbodplan. Daarin is onderbouwd welke problematiek in de wijk wordt opgepakt, wat de kosten van deze aanpak zijn en welke resultaten daarbij worden gehaald (kwalitatief, financieel en op het gebied van de samenwerking). Bij de uitwerking van het zorgaanbodplan gaat het samenwerkingsverband uit van de volgende punten: zelfredzaamheid en participatie van patiënten in de maatschappij; persoonsgerichte zorg; een gemeenschappelijke aanpak van wijkgericht werken om hulp- en zorgbehoeften van mensen in samenhang te beantwoorden met passende zorg- en hulparrangementen; substitutie van zorg (van de tweede naar de eerste lijn en van de eerste naar de nulde lijn); (vroeg)signalering en triage; het in samenhang met de lokale overheid organiseren van preventie (alleen zorggerelateerde en geïndiceerde preventie is verzekerd op grond van de Zorgverzekeringswet). Tijdens het contracteringsoverleg bespreekt u het zorgaanbodplan met de regionale inkoper. In bijlage 1 vindt u de opbouw van het zorgaanbodplan Kwaliteit De geïntegreerde eerstelijnscentra beschrijven hun kwaliteitsafspraken in het zorgaanbodplan. Daarin wordt hun brede rol binnen de netwerken van zorg en welzijn in de wijk beschreven. CZ groep vindt het belangrijk dat huisartsen en gemeenten met elkaar samenwerken, samen met de overige eerstelijnszorgaanbieders en zorgondersteuners in de wijk. GEZ-gefinancierde eerstelijnssamenwerkingsverbanden kunnen hierbij een kartrekkersfunctie vervullen. CZ groep bespreekt met alle GEZ-gefinancierde samenwerkingsverbanden of er op wijkniveau mogelijkheden zijn om afspraken te maken met alle zorgverleners in de wijk - en dus niet alleen met zorgverleners die verbonden zijn aan een GEZ-gefinancierd centrum. In dit overleg bespreken we ook hoe de resultaten van de verbeterde kwaliteit transparanter gemaakt kunnen worden voor CZ groep en de patiënten. 10

11 3.1.3 Bekostiging Omdat eerstelijnssamenwerkingsverbanden vaak zijn aangesloten bij regionale zorggroepen, is het voor zorgverzekeraars en de samenwerkingsverbanden zelf steeds lastiger vast te stellen voor welke activiteiten GEZ-financiering wenselijk is. In het zorgaanbodplan voor de GEZ kunnen vanaf 2017 daarom geen activiteiten meer opgenomen worden die betrekking hebben op de reguliere huisartsenzorg of de ketenzorg (eerstelijns DBC s). Chronische zorg voor de patiëntencategorieën DM2, VRM, COPD en astma koopt CZ groep uitsluitend in via een zorggroep in de regio en niet via de GEZ-module. Voor de overige ziektebeelden of problemen in de wijk die een geïntegreerde aanpak vereisen, kunt u aanspraak maken op de GEZ-module, maar alleen als daarvoor geen andere reguliere financiering mogelijk is. Als de activiteiten ook betrekking hebben op algemene maatschappelijke problematiek, dan verwacht CZ groep dat de samenwerking met de gemeente is georganiseerd en dat er afspraken zijn gemaakt over (gedeeltelijke) financiering door de gemeente. Samenwerken op een gestructureerde manier De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg in de wijk of buurt overleggen bij voorkeur periodiek en op een gestructureerde manier met elkaar (met agenda en verslag). De lokale situatie bepaalt welke zorgverleners en ondersteuners relevant zijn voor dit overleg. Dit kan ook wijzigen in de loop van de tijd. Het overleg biedt de partijen de gelegenheid om betrokken te blijven bij elkaars werkzaamheden en met elkaar af te stemmen Minimumeisen waaraan zorgaanbieders moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een overeenkomst Algemene voorwaarden De samenwerking bestaat uit minimaal 4 huisartsen die de basishuisartsenzorg verlenen, met daarbij 4 of meer zorgaanbieders die andere eerstelijnszorg verlenen. De deelnemende huisartsen hebben gezamenlijk minimaal ingeschreven patiënten. De deelnemende zorgaanbieders hebben ieder een reguliere zorgovereenkomst met CZ groep. Om voor 2018 in aanmerking te komen voor deze GEZ-module, moet het desbetreffende eerstelijnssamenwerkingsverband een zorgaanbodplan aanleveren met een bijbehorende begroting (zie bijlage 1 en 2). Het zorgaanbodplan is tot stand gekomen in overleg met vertegenwoordigers van patiënten die zijn ingeschreven bij het samenwerkingsverband. De zorgaanbieders en de regionale zorginkoper van CZ groep zijn het eens over het zorgaanbodplan en de begroting. Zorginhoudelijke voorwaarden Op patiëntniveau worden multidisciplinaire overleggen georganiseerd. De frequentie en samenstelling daarvan zijn afhankelijk van de doelgroep. De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg hebben bij voorkeur schriftelijke afspraken gemaakt over de manier van samenwerken en over wie welke rol vervult. De samenwerking wordt periodiek geëvalueerd en indien nodig aangepast. De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg in de wijk en buurt evalueren periodiek de uitgevoerde zorgprogramma s en gebruiken de resultaten om de zorg te verbeteren. CZ groep verwacht dat de partijen tussentijds evalueren over de samenwerking en de zorgverlening. Zo kunnen de zorgverleners tijdig bijsturen, bijvoorbeeld wanneer iemand zich niet aan de afspraken houdt of de zorguitkomsten achterblijven bij de verwachtingen. De kennis uit deze evaluatie kan bijdragen aan het verbeteren van de zorg en de samenhangende aanpak. CZ groep vindt het belangrijk dat goede voorbeelden van samenwerking voor zo veel mogelijk verzekerden beschikbaar komen. Daarom hebben de GEZ-gefinancierde samenwerkingsverbanden wat ons betreft ook een rol bij het onder houden en opschalen van wijkgerichte, multidisciplinaire zorgprogramma s op regionaal niveau. Dit is wel afhankelijk van de rol en de positie van het samenwerkingsverband in de regio Tarief Het zorgaanbodplan wordt met de regionale zorginkoper van CZ groep besproken. Op basis daarvan wordt het tarief definitief vastgesteld. Daarbij nemen we de volgende punten in acht: De hoogte van het maximale tarief wordt bepaald door het zorgaanbodplan en de daarbij behorende 11

12 begroting. Zie bijlage 1 en 2 voor het format. Het tarief wordt vastgesteld voor de periode van 1 kalenderjaar (of korter, als de afspraak gedurende het kalenderjaar tot stand komt). Het tarief kan gedeclareerd worden na akkoord van de regionale zorginkoper en na ontvangst van de getekende overeenkomst. Er worden duidelijke afspraken gemaakt over de opbrengsten van de ondersteuning. CZ groep investeert alleen als de opbrengsten in verhouding staan tot de kosten. Als initiatieven ook betrekking hebben op aanhaking van (lokale) overheidsdiensten, dan moeten die overheidsdiensten ook financieel bijdragen Ruimte voor innovatief zorgaanbod en de eisen daaraan In het zorgaanbodplan is ruimte om innovatieve zorg te formuleren. Die moet bijdragen aan het oplossen van een lokaal gezondheidsprobleem en bijdragen aan meer doelmatige zorg (meer of betere zorg tegen gelijkblijvende of lagere kosten). 3.2 Ontwikkelingen in het zorginkoopbeleid vanaf 2018 In 2018 wil CZ groep bekijken in hoeverre de voorstellen van de Commissie O&I omgezet kunnen worden in goede contractuele afspraken over wijkgerichte zorg. Dit doen we in overleg met (een afvaardiging van) de gecontracteerde GEZ-samenwerkingsverbanden (GZN). Eventueel kunnen in 2018 al pilots gestart worden om in de praktijk te toetsen of de voorgestelde wijzigingen werkbaar en effectief zijn. In oktober 2016 is het rapport Een sterke eerste lijn voor betere zorg en beheersbare kosten van de commissie Infrastructuur en Organisatie (O&I) verschenen. Medio 2017 vindt hier definitieve besluitvorming over plaats. Op basis van het voorstel dat er nu ligt, hanteren we de volgende uitgangspunten bij de financiering: Op wijkniveau moeren de initiatiefnemers minimaal op naam ingeschreven patiënten hebben. Op regioniveau moeten de initiatiefnemers minimaal op naam ingeschreven patiënten hebben. Bij de vaststelling van het tarief wordt rekening gehouden met organisatie- en managementkosten die al zijn opgenomen in de reguliere tarieven. 12

13 4 Proces contractering Voorwaarden voor een overeenkomst Activiteiten Activiteiten Publiceren zorginkoopbeleid 2018 Uitwerken en afstemmen GEZ-overeenkomst 2017 Sluitdatum retour zenden offerteformat Aanbieden individuele overeenkomst. Contracteerperiode: 1 kalenderjaar. Als de overeenkomst gedurende het kalenderjaar wordt overeengekomen, eindigt hij aan het einde van dat kalenderjaar. Terugsturen getekende overeenkomsten Publicatie gecontracteerd zorgaanbod Planning Planning 1 april april 2017 tot 1 juli mei 2017 tot 1 oktober 2017 Uiterlijk 1 oktober 2017 wordt overeenkomst ter ondertekening toegestuurd. Uiterlijk 1 november 2017 Uiterlijk 12 november Bereikbaarheid Via de website van CZ groep, informeren wij u steeds over de laatste stand van zaken. Voor overige vragen over het zorginkoopbeleid kunt u mailen naar rz.huisartsen@cz.nl. Wij beantwoorden uw vragen zo snel mogelijk, in elk geval binnen 10 werkdagen na ontvangst van de vraag. 13

14 5 Betrekken van verzekerden en zorgaanbieders bij het zorginkoopbeleid Samen maken we de zorg nog beter. CZ groep wil zorg inkopen die in het belang van onze verzekerden is. Dat doen we door verzekerden en patiëntenorganisaties actiever en structureler te betrekken bij onze zorginkoop. Onze zorginkopers checken zo of de zorg die we inkopen wel écht de zorg is die de verzekerden zoeken en nodig hebben. Verzekerden moeten inspraak hebben op ons zorginkoopbeleid. Dankzij de ervaringen van verzekerden en patiëntenorganisaties kunnen wij ons zorginkoopbeleid aanpassen, zodat het nog beter aansluit bij hun wensen. We informeren onze verzekerden ook beter over ons beleid. Zo helpen we hen om de beste zorg te kiezen. We betrekken de verzekerden op verschillende manieren: Via patiëntenorganisaties: In Nederland bestaan globaal 4 typen patiëntenorganisaties: categorale patiëntenverenigingen, cliëntenraden, (regionale) zorgbelangorganisaties en landelijke koepels. Afhankelijk van hun rol en doelgroep, betrekken we deze partijen bij ons zorginkoopbeleid. Afgelopen jaar organiseerden we onder andere 3 themabijeenkomsten waarin we met verschillende patiëntenorganisaties afstemden hoe we samen kunnen werken aan betere zorg. Ook hanteerden we een checklist met 10 wensen van patiëntenorganisaties bij het inkopen van patiëntgerichte zorg. Via de Ledenraad: De Ledenraad is ons hoogste bestuursorgaan, dat bestaat uit 21 verzekerden van CZ groep. Als voorbereiding op het zorginkoopbeleid nodigden we de Ledenraad uit voor bijeenkomsten die we voor verzekerden organiseerden. Daarnaast zijn ze betrokken bij de evaluatie van het zorginkoopbeleid. We betrekken de Ledenraad hier graag nog meer bij. Via onze verzekerden: We betrekken verzekerden door zorg meer in te kopen op waarde en door daarbij kwaliteitsindicatoren te gebruiken die hun ervaringen meten. Daarnaast vragen we naar hun ervaringen via tevredenheidsonderzoeken, panelgesprekken en een-op-een interviews. Ook ontvangen we signalen uit de media en uit gesprekken met verschillende organisaties die raakvlakken hebben met patiëntenbelangen. Deze signalen pakt de afdeling Patiëntenparticipatie op. Zij stemmen dit waar nodig af met de betreffende inkoopsector. Bij het opstellen van de overeenkomst treden wij in contact met vertegenwoordigers van GEZ-gefinancierde samenwerkingsverbanden. Wij willen graag een overeenkomst opstellen die aansluit bij de werkzaamheden van de samenwerkingsverbanden en die stimuleert tot het verlenen van goede en doelmatige zorg. Daarnaast willen wij met deze vertegenwoordigers in een vroeg stadium ontwikkelingen signaleren die van belang zijn voor het doorontwikkelen van een sterke eerste lijn. Wij betrekken zorgaanbieders op de volgende manier: Periodiek overleg met GZN (Gezondheidscentra Zuid-Nederland), een vereniging van in Zuid-Nederland gevestigde geïntegreerde samenwerkingsverbanden. Gesprekken met individuele geïntegreerde samenwerkingsverbanden. 14

15 Bijlage 1: Format zorgaanbodplan Toelichting op de opbouw van het zorgaanbodplan: Het zorgaanbodplan geeft een heldere omschrijving van de doelen van de organisatie van de zorginfrastructuur. Dit kan door het SMART 1, maken van een programmatische aanpak in de wijk. Belangrijk hierbij is onder meer: Een gezamenlijke probleemanalyse De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg hebben een gezamenlijke probleemanalyse opgesteld op wijkniveau, waarbij zij verschillende informatiebronnen hebben benut. Wat houdt dit in en waarom is het belangrijk? De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg hebben ieder hun eigen informatie die inzicht geeft in de gezondheidsvraagstukken in de wijk. Het is belangrijk om die informatie te delen om tot een onderbouwde keuze te komen voor de gezamenlijke aanpak. De GGD verzamelt eens per 4 jaar informatie over de gezondheidstoestand van de inwoners. Zij weten bijvoorbeeld hoeveel volwassenen roken, hoeveel ouderen eenzaam zijn en hoeveel kinderen overgewicht of psychosociale problemen hebben. De gemeente kan de GGD vragen om de informatie op wijkniveau te verzamelen. De zorgverleners hebben inzicht in de ziekten die voorkomen in de wijk en zij bereiken veel wijkbewoners. De thuiszorginstellingen komen bij de mensen binnen en hebben daardoor inzicht in de zorgbehoefte van mensen die uit zichzelf niet zo snel om ondersteuning vragen. De huisarts heeft bijvoorbeeld inzicht in welke chronische ziekten veel voorkomen. Daarnaast kan ook de gemeente of zorgverzekeraar nuttige informatie hebben, of kan de wijkscan vanuit de regionale ondersteuningsstructuur inzicht geven in de ontwikkeling van de zorgbehoefte. De wijkscan, aangevuld met informatie van ketenpartners, is leidend voor het bepalen van de focus van de ondersteuning en de zorg die wordt geboden. Vanuit de wijkscan worden de beïnvloedbare gezondheidsvraagstukken vastgesteld. Gezamenlijke doelstellingen De zorgverleners en ondersteuners in de nulde- en eerstelijnszorg hebben gezamenlijke doelstellingen geformuleerd om de gesignaleerde problemen door de leefstijl van de inwoners in de wijk of buurt op te lossen. Wat houdt dit in en waarom is het belangrijk? De zorgverleners en ondersteuners in de nulde en eerste lijn kunnen op basis van hun kennis van de gezondheidsproblemen, de kennis van het eigen aanbod en de vraag in de wijk bepalen welke haalbare doelstellingen zij willen bereiken. Deze vormen de basis voor de gezamen- lijke aanpak. De zorgverleners en ondersteuners bepalen samen wie welke bijdrage levert en op welke termijn. Zij leggen dit schriftelijk vast. Het is belangrijk dat de doelstellingen zo concreet mogelijk, bijvoorbeeld SMART, geformuleerd zijn. Dit kan leiden tot een meerjarige, projectmatige aanpak van gezondheidsvraagstukken, die aanvullend gefinancierd worden. Het zorgaanbodplan heeft géén overlap met de prestaties die al op een andere manier gefinancierd worden. Bijvoorbeeld segment 1, ketenzorgafspraken of prestaties in segment 3 (prestatie service en bereikbaarheid, doelmatig voorschrijven, digitaal orderen eerstelijnsdiagnostiek, DTO, ouderenzorg, POH-S, kwaliteit, NHGDoc, screeningstool POH-GGZ, ehealth, anderhalvelijnszorg en meekijkconsult). Dit format voor het zorgaanbodplan is vooral bedoeld voor eerstelijnssamenwerkingsverbanden die GEZ voor de eerste keer aanvragen, of pas sinds kort GEZfinanciering hebben. Eerstelijnssamenwerkingsverbanden die al langer gecontracteerd zijn, kunnen het zorgaanbodplan baseren op een eerder uitgevoerde wijkscan. 1 SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden.

16 Model zorgaanbodplan Deze samenwerkingsverbanden passen hun zorgprogramma s aan of zetten nieuwe zorgprogramma s op, als uit een update van hun eerder uitgevoerde wijkscan of uit andere analyses blijkt dat dit nodig is. 1 Algemene gegevens 1.1 Naam: 1.2 Adres- en contactgegevens: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon : adres : 1.3 Contactpersoon: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon : adres : 1.4 AGB-code: 1.5 Koophandel en nummer : 1.6 IBAN: 1.7 Tenaamstelling: 1.8 Welke zorgaanbieders zijn onderdeel van het samenwerkingsverband? Adres: Postcode: Plaats: Telefoon : adres :

17 1.9 Voor welke periode is de huidige overeenkomst geïntegreerde eerstelijnszorg met CZ groep van toepassing? - - tot 1.10 Voor welke periode is dit zorg aanbodplan van toepassing? - - tot Organisatie en regie 2.2 Rechtsvorm 2.1 Wat is de rechtsvorm? Stichting / BV / CV / anders, nl: 2.2 Management & organisatie Graag kopie van inschrijving bij de KvK bijvoegen Heeft de zorgaanbieder een praktijkmanager, centrumcoördinator of vergelijkbare functionaris? Indien ja: Naam: Indien nee: Wie voert de dagelijkse leiding binnen de organisatie? Naam: Graag functieomschrijving bijvoegen Aantal uren per week: Aantal uren per week: 2.3 Structurele samenwerking met andere zorgaanbieders, -voorzieningen of -instellingen Met welke zorgvoorzieningen/instellingen werkt het eerstelijnssamenwerkingsverband structureel samen? Waaruit bestaat die samenwerking? 2.4 Centrale facilitering 2.5 Zijn alle disciplines in één gebouw gehuisvest? Ja Nee, de volgende disciplines zijn elders gehuisvest:

18 3 Omgevings analyse 3.1 Populatie van het verzorgingsgebied Geografische aanduiding van het verzorgingsgebied. Indien mogelijk via postcodegebieden, anders graag een korte beschrijving Leeftijdsopbouw in het verzorgingsgebied. Verzorgingsgebied Aantal totaal % van totaal Aantal man Aantal vrouw Peildatum Deze gegevens kunt u achter halen bij uw gemeente, GGD, of vergelijkbare instellingen. 0 t/m 4 jaar 5 t/m 14 jaar Ook kunt u de VAAM proberen op 15 t/m 24 jaar 25 t/m 39 jaar Indien u een wijkanalyse/wijkscan heeft laten maken, dan kunt u deze als bijlage toevoegen en hoeft u geen gegevens in te vullen. 40 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar & ouder Totaal Sociaal-economische status (Check CBS per postcodegebied) Evt. bijzondere kenmerken, bv. aantal/percentage studenten Geeft inzicht in de demografische ontwikkelingen en de toekomstige zorgvraag in het verzorgingsgebied aanleiding tot aanpassingen in het zorgaanbod? Zo ja, hoe?

19 3.2 Ontwikkelingen in het verzorgingsgebied Worden gedurende de looptijd van het Zorgaanbodplan bijzondere ontwikkelingen in het verzorgingsgebied verwacht die van invloed kunnen zijn op de aard en omvang van het zorgaanbod (bijvoorbeeld door de oplevering van nieuwbouwwoningen in een bepaalde buurt, de vestiging of het verdwijnen van een verzorgingshuis)? Antwoord: 3.3 Patiëntenpopulatie van het centrum Aantal bij de huisartsen van de zorgaanbieder ingeschreven patiënten Aantal daarvan dat bij CZ, Delta Lloyd en OHRA is verzekerd Leeftijdsopbouw patiëntpopulatie in het verzorgingsgebied (Deze gegevens kunt u direct uit het HIS halen) Leeftijdscategorie Aantal totaal % van totaal Aantal Man Aantal vrouw 0 t/m 4 jaar 5 t/m 14 jaar 15 t/m 24 jaar 25 t/m 39 jaar 40 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 jaar & ouder Totaal

20 3.3.4 Gemiddeld aantal patiënten in het afgelopen jaar met een van de volgende aandoeningen: Aantal Diabetes Mellitus II (T90.02) Hart- en vaatziekten (K74, K75, K76, K89, K90, K92) Hypertensie (K86, K87) COPD/astma/chronische bronchitis (R91, R95, R96) Angststoornis of depressie (P74, P76) Adipositas (T82, T83) SOA (B90, X70, X71, X73, X74, X84, X85, X90, X91, Y70, Y71, Y72, Y76, Y99.03) Hypercholesterolemie (T93) Anders, nl.: (Geschatte) aantallen overige doelgroepen: Kinderen van 0-4 jaar Patiënten uit achterstandsgebieden (postcodes) Patiënten van niet-westerse afkomst met taal-/cultuurbarrière Patiënten in verzorgingshuizen of wozoco s Extramuraal wonende patiënten met GGZ-problematiek Extramuraal wonende patiënten met beperking Asielzoekers en illegalen Anders, nl.:

21 3.4 Ontwikkelingen binnen de patiëntenpopulatie Worden gedurende de looptijd van het zorgaanbodplan bijzondere ontwikkelingen binnen de patiëntenpopulatie verwacht? (bijvoorbeeld door de oplevering van nieuwbouwwoningen in een bepaalde buurt, de vestiging of het verdwijnen van een verzorgingshuis, et cetera) Antwoord: 4 Omschrijving zorgprogramma s: * De navolgende vragen graag beantwoorden per zorgprogramma. 4.1 Doelgroep Op welke doelgroep is het zorgprogramma gericht? Totaal aantal verwachte patiënten in deze doelgroep: Omschrijving van de gehanteerde in- en exclusiecriteria voor deelname aan dit zorgprogramma: Verwachte aantal patiënten dat wordt geïncludeerd in dit zorgprogramma: Verwacht aantal deelnemers dat verzekerd is bij: CZ: Delta Lloyd: OHRA:

22 4.2 Beoogde resultaten van het zorgprogramma Het doel van het zorgaanbodplan is om door samenwerking tussen multidisciplinaire zorgaanbieders in de wijk een betere prijs-kwaliteitverhouding in de zorgverlening rondom patiënten te realiseren. Dit betekent: verhoging van de kwaliteit van zorg voor dezelfde prijs of; gelijke kwaliteit voor een lagere prijs of; verhoging van de kwaliteit van zorg voor een lagere prijs of; verhoging van de kwaliteit voor een in verhouding beperkte toename in de prijs. Bij de beschrijving van een doelstelling zijn bovenstaande punten van belang. Beschrijf de doelstellingen per zorgprogramma voor de komende contractperiode wat betreft structuur, proces en uitkomstindicatoren. Maak hierbij gebruik van SMART-formulering en een nulmeting. Voeg deze resultaten toe. Uitleg structuur, proces en uitkomstindicatoren: Structuurindicatoren hebben betrekking op menselijk, fysieke en financiële middelen om goede zorg te verlenen, zoals het aantal ingezette fte s, scholing van personeel en de aanwezigheid van een kwaliteitscertificaat. Procesindicatoren geven informatie over de daadwerkelijke zorgverlening zoals het functioneren van zorgaanbieders en het aantal keer dat een bepaalde interventie is ingezet. Voor inzicht in het effect van zorg worden uitkomstindicatoren gebruikt, zoals bijvoorbeeld mortaliteiten morbiditeitcijfers. 4.3 Wie, wat, wanneer en hoe Voeg per zorgprogramma in het zorgaanbodplan een lijst toe met alle zorgaanbieders die deelnemen aan het programma en hieruit worden gefinancierd. In deze lijst staan minimaal de volgende gegevens per zorgaanbieder: Discipline; Naam praktijk/organisatie ; AGB-code praktijk; Adres praktijk/organisatie Voeg een lijst toe met de overige zorgaanbieders die zorg leveren in de keten en die niet vanuit het programma worden gefinancierd. In de lijst (bijlage) staan minimaal de volgende gegevens per zorgaanbieder: Discipline; Naam praktijk/organisatie ; AGB-code praktijk; Adres praktijk/organisatie.

23 4.3.3 Beschrijf de samenwerkingsafspraken: Beschrijf in een protocol gebaseerd op de Zorgstandaard, de set van afspraken waarin is geregeld wie, wat, wanneer en hoe de zorg in de dagelijkse praktijk wordt uitgevoerd. Belangrijke punten kunnen hierbij zijn: één vast aanspreekpunt/vaste contactpersoon voor patiënten; ondersteuning voor stimulering zelfmanagement; (terug)verwijscriteria tussen eerste en tweede lijn en binnen de keten; medicatieverstrekking; beschrijving zorgprotocol; in- en exclusiecriteria Hoe worden patiëntengegevens geregistreerd en worden hierbij ADEPD-richtlijnen toegepast? Wordt er gewerkt met een HIS? Hebben alle betrokken zorgaanbieders inzage in de voor hen relevante parameters van de patiënten die zij behandelen? Hoe wordt de communicatie verzorgd? Hoe is geregeld dat patiënten inzage hebben in hun individuele zorgplan en geregistreerde gegevens?

24 4.3.7 Op welke wijze zijn de informatieverstrekking (etalage-informatie) over dit zorgprogramma richting de patiënt en het lotgenotencontact via patiëntenorganisaties geregeld (bijvoorbeeld via website, folders etc.)? Hoe is betrokkenheid en inbreng van patiënten binnen dit zorgprogramma geborgd? 4.4 Kosten/declareren Bij ieder zorgprogramma is bijgevoegd: De meest recent vastgestelde begroting per zorgprogramma (zie bijlage 2) Benoem de gemaakte afspraken tussen de betrokken zorgaanbieders om dubbel declareren te voorkomen. Zijn deze afspraken over het declaratieproces tussen de verschillende aanbieders schriftelijk vastgelegd? 4.5 Kwaliteitsbeleid Hoe worden de geregistreerde patiëntgegevens geëxtraheerd om te kunnen rapporteren over doelstellingen en prestatie-indicatoren? Hoe worden deze rapportages gebruikt om tot een kwaliteitsverbeterplan te komen op praktijkniveau? Wordt bij de gegevensverzameling, rapportage en het opstellen van een kwaliteitsverbeterplan gebruik gemaakt van een externe partij? Zo ja, welke partij en op welke manier?

25 5 Bijlagen Lijst met alle zorgaanbieders die worden gefinancierd uit Multidisciplinaire Zorg- of GEZ-gelden Lijst met de overige zorgaanbieders die zorg leveren in de keten en die niet worden gefinancierd uit de GEZ-module Protocol inclusief verwijsafspraken tweede lijn Consultatie en (terug)verwijsafspraken ondertekend door de ketenpartners De meest recent vastgestelde begroting Kopie inschrijving bij de Kamer van Koophandel

26 Bijlage 2: Format begroting Uitgangspunten In het zorgaanbodplan nemen een aantal zorgaanbieders van verschillende zorgdisciplines deel. Bij grotere groepen zorgaanbieders is er sprake van een kerngroep die in vergelijking met de rest van de betrokkenen meer tijd investeert. Het tarief is bedoeld als tegemoetkoming in de niet-patiëntgebonden kosten van zorgaanbieders. Format begroting In het zorgaanbodplan worden de (personele) onkosten per programma als volgt omschreven (voorbeeld): Zorgprogramma A: Zorgaanbieder A: 6 uur (vergaderingen incl. voorbereiding) x 70,- = 420,- per betrokken zorgaanbieder; Zorgaanbieder B: 6 uur (vergaderingen incl. voorbereiding) x 70,- = 420,- per betrokken zorgaanbieder; Zorgaanbieder C: 6 uur (vergaderingen incl. voorbereiding) x 70,- = 420,- per betrokken zorgaanbieder; Zorgaanbieder D: 6 uur (vergaderingen incl. voorbereiding) x 40,- = 240,- per betrokken zorgaanbieder; Interne projectleider: 6 uur extra voor de betrokken zorgaanbieder x 50,- = 300,-. Zorgprogramma B: Rekenvoorbeeld 4 huisartsen, 3 fysiotherapeuten en 1 diëtiste begeleiden een programma omschreven in het zorgaanbodplan. Dit programma voldoet aan de voorwaarden en CZ groep heeft ermee ingestemd. Binnen dit zorgprogramma, omschreven in het zorgaanbodplan, worden voor de patiënt 4 bijeenkomsten van een uur georganiseerd met bovengenoemde disciplines. Het tarief voor dit programma is als volgt opgebouwd: Huisartsen: (4 x 60,-) x 4 bijeenkomsten = 960,- Fysiotherapeut: (3 x 50,-) x 4 bijeenkomsten = 600,- Diëtist: 50 x 4 bijeenkomsten = 200,- Totale patiëntgebonden kosten: 1.760,- 1 uur gezamenlijke planvorming: Huisartsen: 4 uur x 60,- = 240,- Fysiotherapeut: 3 x 50,- = 150,- Diëtist: 1 x 50,- = 50,- Totale niet-patiëntgebonden kosten: 440,- Totale kosten zorgprogramma: patiëntgebonden kosten: 1.760,- + niet-patiëntgebonden kosten: 440, ,-

27 Alles voor betere zorg