Statistiek van Wyndruifstokke

Transcriptie

1 Statistiek van Wyndruifstokke soos op 30 November 2008 Jackie Cupido tel: e-pos: Nateley Isaacs tel: e-pos:

2 Statistiek t.o.v Suid-Afrikaanse Wyndruifwingerd die afgelope 11 jaar ( ) Inhoud 1 Inleiding Totale oppervlak onder wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Veranderinge t o v die mees aangeplante wit- en rooi wyndruifvariëteite (Sultana uitgesluit) Aanplantings en uitkappings van wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Ouderdomsverspreiding van wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Onderstok variëteite (Sultana uitgesluit) Belangrikste tendense t o v die stand van Sultana wingerd Besproeiingstipes in die SA wynbedryf (Sultana uitgesluit) Plantmateriaal Opsomming...32 Figuur 1: Totale oppervlak onder wyndruifwingerd in die bedryf... 4 Figuur 2: Verspreiding van wyndruifwingerd as persentasie (%) per distrik... 6 Figuur 3: Persentasie (%) t.o.v wit en rooi wyndruifwingerd hektare per distrik (2008) 7 Figuur 4: Persentasie (%) t o v wit en rooi wyndruifwingerd hektare... 8 Figuur 5: Oppervlak t o v mees aangeplante rooi variëteite in die bedryf ( )...10 Figuur 6: Oppervlak t o v mees aangeplante wit variëteite in die bedryf ( )...10 Figuur 7: Aanplantings en uitkappings t o v rooi en wit wyndruifwingerd in die bedryf ( )...11 Figuur 8: Rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant ( )...12 Figuur 9: Persentasie (%) rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant per distrik (2008)..12 Figuur 10: Netto verandering t o v rooi en wit wyndruifwingerd hektare per distrik ( )...13 Figuur 11: Netto verandering t o v wit wyndruifwingerd hektare per distrik ( )...13 Figuur 12: Netto verandering t o v rooi wyndruifwingerd hektare per distrik ( )...14 Figuur 13: Ouderdomsverspreiding van wit en rooi wyndruifwingerd (2008)...15 Figuur 14: Ouderdomsverspreiding t o v alle wit wyndruifwingerde in die bedryf ( )...16 Figuur 15: Ouderdomsverspreiding t o v alle rooi wyndruifwingerde in die bedryf ( )...17 Figuur 16: Ouderdomsverspreiding Cabernet Sauvignon ( )...17 Figuur 17: Ouderdomsverspreiding Cinsaut ( )

3 Figuur 18: Ouderdomsverspreiding Merlot ( )...18 Figuur 19: Ouderdomsverspreiding Pinotage ( )...19 Figuur 20: Ouderdomsverspreiding Ruby Cabernet ( )...19 Figuur 21: Ouderdomsverspreiding Shiraz ( )...20 Figuur 22: Ouderdomsverspreiding Crouchen (Kaapse Riesling) ( )...20 Figuur 23: Ouderdomsverspreiding Chardonnay ( )...20 Figuur 24: Ouderdomsverspreiding Chenin blanc ( )...21 Figuur 25: Ouderdomsverspreiding Colombar ( )...21 Figuur 26: Ouderdomverspreiding Palomino (Fransdruif) ( )...22 Figuur 27: Ouderdomsverspreiding Muscat d Alexandrie (Wit Hanepoot) ( ) 22 Figuur 28: Ouderdomsverspreiding Sauvignon blanc ( )...22 Figuur 29: Veranderinge t o v mees aangeplante onderstok variëteite sedert Figuur 30: Ouderdomsverspreiding Sultana wingerd ( )...25 Figuur 31: Besproeiingstipes in die Wynbedryf...26 Figuur 32: Besproeiingstipes Klein Karoo...27 Figuur 33: Besproeiingstipes Oranjerivier...27 Figuur 34: Besproeiingstipes Olifantsrivier...28 Figuur 35: Besproeiingstipes Robertson...28 Figuur 36: Besproeiingstipes Malmesbury...29 Figuur 37: Besproeiingstipes Paarl...29 Figuur 38: Besproeiingstipes Stellenbosch...30 Figuur 39: Besproeiingstipes Worcester...30 Tabel 1: Stand van geselekteerde wyndruifvariëteite vir 1998 en Tabel 2: Verspreiding van wyndruifwingerd (rooi & wit) per distrik as persentasie (%) en hektaar van die totale SA wyndruifoppervlak (1998 en 2008)... 6 Tabel 3: Rooi en wit wyndruifverspreiding per distrik as persentasie (%) van elke distrik se oppervlak (1998 en 2008)... 7 Tabel 4: Netto verandering t o v totale oppervlak onder wyndruifwingerd per distrik (1998 en 2008)... 9 Tabel 5: Oppervlak t o v mees aangeplante variëteite in die bedryf (1998 en 2008)... 9 Tabel 6: Stand en veranderinge t o v onderstok variëteite in die bedryf...23 Tabel 7: Stand en verandering van onderstok variëteite per distrik in die bedryf...24 Tabel 8: Verspreiding van Sultana wingerd per distrik ( )...25 Tabel 9: Samestelling (%) per besproeiingstipe vir die wynbedryf

4 1 Inleiding Die doel en hoofoogmerk van hierdie verslag is om n oorsig te gee van die wingerdstand van Suid-Afrikaanse wyndruiwe, asook welke tendense en veranderinge die afgelope 11 jaar ( ) voorgekom het. Die inligting is vanuit Sawis se jaarlikse opgawes wat deur geregistreerde wynboere in die wynbedryf ingedien is, saamgestel. Aangesien slegs n gedeelte van Sultana druiwe vir die vervaardiging van wyn aangewend word, word hierdie variëteit afsonderlik in die verslag behandel. Hanepoot wat as tafeldruiwe en vir rosyne aangewend word, word egter by die wingerdstand in berekening gebring. Worcester- en Breedekloof-distrik word vir doeleindes van hierdie verslag gesamentlik as Worcester-distrik gehanteer. 2 Totale oppervlak onder wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Die totale hektare onder wyndruifwingerd het sedert 1998 tot 2008 met bykans 13% (11,390 hektaar) van 89,935 hektaar tot 101,325 hektaar toegeneem. Vir die periode tot en met 2006 het die totale oppervlak jaarliks n toename getoon, maar die afgelope 2 jaar tot en met 2008 het die totale oppervlak egter met onderskeidelik 189 hektaar en 632 hektaar per jaar gedaal. 120,000 Totale oppervlak onder wyndruifwingerd 100,000 89,935 92,601 93,656 94,412 96,233 98, , , , , ,325 80,000 Hektaar 60,000 40,000 20, Figuur 1: Totale oppervlak onder wyndruifwingerd in die bedryf 4

5 Tabel 1: Stand van geselekteerde wyndruifvariëteite vir 1998 en 2008 No VARIËTEIT 1998 (ha) 2008 (ha) No VARIËTEIT 1998 (ha) 2008 (ha) 1 CHENIN BLANC 25, , VERDELHO CABERNET SAUV 5, , PINOT BLANC COLOMBAR 11, , GAMAY NOIR SHIRAZ (SYRAH) 1, , NEBBIOLO SAUVIGNON BLNC 4, , WYNDRUIF VARIA CHARDONNAY 5, , WELDRA MERLOT 2, , MUSCAT OTTONEL PINOTAGE 4, , DURIF RUBY CABERNET 1, , ALICANTE BOUSCHET MUSCAT d' ALEXANDRIE 61 TEMPRANILLO (HANEPOOT - WIT) 4, , CINSAUT 3, , SÉMILLON (ROOI) SÉMILLON , CINSAUT BLANC CABERNET FRANC MEUNIER CROUCHEN (KAAPSE 3, SUGRATWELVE RIESLING) 15 VIOGNIER STARLIGHT PINOT NOIR COLOMINO MUSKADEL (WIT) PONTAK PETIT VERDOT PEDRO LUIS MALBEC TOURIGA FRANCA PALOMINO (FRANS) 3, MUSCAT d' ALEXANDRIE (HANEPOOT - ROOI) NOUVELLE GRENACHE (GRIS) MOURVÈDRE (MATARO) ANDER PORTSOORTE MUSKADEL (ROOI) GRACHEN CLAIRETTE BLCH 1, BOURBOULENC TINTA BAROCCA KERNER WEISSER RIESLG TINTA FRANCISCA FERNÃO PIRES CORNIFESTO PINOT GRIS SCARLOTTA GRENACHE (ROOI) SYLVANER ROOBERNET SWEET SUNSHINE EMERALD RIESLG SUGRATWENTYTHREE GEWÜRZTRAMINER SCHÖNBURGER THERONA BAST CASTELLO VILLARD BLANC AUXERROIS CHENEL BAST MENUDO RAISIN BLANC BURGER BUKETTRAUBE CINSAUT GRIS TOURIGA NACIONAL CSERSZEGI FUSZ CARIGNAN FLORA HARSLEVELÜ FOLLET UGNI BLANC (TREBBIANO) KEUKA SANGIOVESE MULLER-THURGAU BARBERA OLASZ TANNAT OTHELLO GRENACHE BLANC PECS SOUZAO SAVVATIANO KANAAN VITAL ZINFANDEL (PRIMITIVO) FURMINT ROUSSANNE HEROLDREBE MORIO MUSCAT SCHEUREBE TINTA AMARELLA Totaal 89, ,325 As persentasie van die totale SA wyndruifoppervlak het Worcester-distrik die afgelope 11 jaar die grootste toename getoon. Daarteenoor het Paarl-distrik die grootste afname getoon. 5

6 Tabel 2: Verspreiding van wyndruifwingerd (rooi & wit) per distrik as persentasie (%) en hektaar van die totale SA wyndruifoppervlak (1998 en 2008) Distrik % 1998 (ha) % 2008 (ha) Klein Karoo 4% 3,284 3% 2,957 Oranjerivier 4% 3,949 5% 5,029 Olifantsrivier 9% 8,267 9,995 Robertson 13% 11,754 14% 13,898 Malmesbury 15% 13,176 14% 14,567 Paarl 19% 17,352 17% 16,891 Stellenbosch 17% 15,673 17% 17,137 Worcester 18% 16,481 21% 20,851 Totaal 10 89, ,325 Verspreiding van wyndruifwingerd (%) per distrik Worcester Stellenbosch 17% 17% 18% 21% Paarl 17% 19% Malmesbury Robertson 14% 15% 14% 13% Olifantsrivier 9% Oranjerivier Klein Karoo 5% 4% 3% 4% 5% 15% 25% 1998 (ha) 2008 (ha) Figuur 2: Verspreiding van wyndruifwingerd as persentasie (%) per distrik 6

7 Stellenbosch, Paarl en Malmesbury se 2008 wingerdstand bestaan uit meer as 5 rooi wyndruifwingerd terwyl die ander distrikte se oppervlak uit meer as 5 wit wyndruifwingerd bestaan. Persentasie (%) t o v wit en rooi wyndruifwingerd hektaar per distrik (2008) % 25% 31% 35% 32% 56% 57% 63% 91% 75% 65% 68% 44% 69% 43% 37% Klein Karoo Malmesbury Olifantsrivier Oranjerivier Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Wit Rooi Figuur 3: Persentasie (%) t.o.v wit en rooi wyndruifwingerd hektare per distrik (2008) Alhoewel die verspreiding van wyndruifwingerd per distrik as persentasie (%) van die totale SA wyndruifoppervlak (1998 en 2008) nie die afgelope 11 jaar noemenswaardig verander het nie, het die samestelling tussen rooi en wit wyndruifwingerd in al die distrikte wel groot veranderinge getoon. Tabel 3: Rooi en wit wyndruifverspreiding per distrik as persentasie (%) van elke distrik se oppervlak (1998 en 2008) DISTRIK Rooi (ha) Wit (ha) Rooi (ha) Wit (ha) KLEIN KAROO 11% 89% 25% 75% MALMESBURY % 44% OLIFANTSRIVIER 12% 88% 31% 69% ORANJERIVIER 4% 96% 9% 91% PAARL 34% 66% 57% 43% ROBERTSON 14% 86% 35% 65% STELLENBOSCH 41% 59% 63% 37% WORCESTER 16% 84% 32% 68% TOTAAL 25% 75% 44% 56% 7

8 3 Veranderinge t.o.v. die mees aangeplante wit- en rooi wyndruifvariëteite (Sultana uitgesluit) Die samestelling ten opsigte van wit en rooi variëteite het die afgelope 11 jaar aansienlik verander. In 1998 het wit en rooi wyndruifwingerd onderskeidelik 75% en 25% van die totale oppervlak uitgemaak. n Aansienlike toename in rooidruifaanplantings sedert die laat negentigs tot en met 2005 het teweeggebring dat die hektare onder rooi variëteite in 2005 tot 46% van die totale oppervlak toegeneem het. Hierdie tendens het sedert 2006 weer omgeswaai tot waar die samestelling vir 2008 uit 56% wit- en 44% rooidruifwingerd opgemaak is. Persentasie (%) t o v wit en rooi wyndruifwingerd hektaar % 59% 56% 55% 54% 54% 55% 56% 56% 75% 71% 36% 41% 44% 45% 46% 46% 45% 44% 44% 25% 29% Rooi Wit Figuur 4: Persentasie (%) t.o.v. wit en rooi wyndruifwingerd hektare Met die uitsondering van die Paarl- en Klein Karoo-distrik het al die ander wyndistrikte die afgelope 11 jaar n netto groei in totale oppervlak gehad. Die grootste toename was in Worcester (4,370 hektaar), gevolg deur Robertson (2,144 hektaar) en Olifantsrivier (1,729 hektaar). 8

9 Tabel 4: Netto verandering t.o.v totale oppervlak onder wyndruifwingerd per distrik (1998 en 2008) Verandering Netto verandering DISTRIK Rooi (ha) Wit (ha) Rooi (ha) Wit (ha) Rooi (ha) Wit (ha) Wit & Rooi (ha) KLEIN KAROO 346 2, , MALMESBURY 4,004 9,172 8,105 6,463 4,101-2,709 1,392 OLIFANTSRIVIER 997 7,269 3,119 6,876 2, ,729 ORANJERIVIER 175 3, , ,080 PAARL 5,827 11,525 9,683 7,207 3,856-4, ROBERTSON 1,701 10,053 4,841 9,057 3, ,144 STELLENBOSCH 6,424 9,248 10,786 6,351 4,362-2,897 1,465 WORCESTER 2,707 13,774 6,752 14,099 4, ,370 TOTAAL 22,181 67,754 44,500 56,825 11,390 Chenin blanc wingerd het in 1998 bykans 29% van die totale wyndruifoppervlak beslaan, Colombar 12,5%, Chardonnay 6,4%, Cabernet Sauvignon 6,2% gevolg deur die variëteite soos in Tabel 5 uiteengesit. Cinsaut, Crouchen (Kaapse Riesling) en Palomino (Fransdruif) het in 1998 deel van die 10 mees aangeplante variëteite in die bedryf uitgemaak. In die bestek van 11 jaar het die totale oppervlak van Chenin blanc met meer as 7,000 ha verminder en in 2008 beslaan dit slegs 18,6% van die totale oppervlak. Cabernet Sauvignon was in 2008 die tweede mees aangeplante variëteit, gevolg deur Colombar en die ander variëteite soos in Tabel 5 uiteengesit. Cinsaut, Crouchen (Kaapse Riesling) en Palomino (Fransdruif) vorm ook nie meer deel van die 10 mees aangeplante variëteite nie en moes vir Shiraz, Merlot en Ruby Cabernet plek maak. Shiraz, gevolg deur Cabernet Sauvignon, Sauvignon blanc, Merlot en Chardonnay, was die vyf mees aangeplante variëteite die afgelope 11 jaar. Tabel 5: Oppervlak t.o.v. mees aangeplante variëteite in die bedryf (1998 en 2008) Oppervlak t o v mees aangeplante variëteite en 2008 () Variëteit Hektaar % van totaal Hektaar % van totaal Verandering sedert 1998 (Ha) Chenin blanc 25, % 18, % -7,023 Cabernet Sauvignon 5, % 12, % 7,083 Colombar 11, % 11, % 633 Shiraz 1, % 9, % 7,908 Sauvignon blanc 4, % 9, ,190 Chardonnay 5, % 8, % 2,534 Merlot 2, % 6, % 3,989 Pinotage 4, % 6, ,338 Ruby Cabernet 1, % 2, % 1,173 Muscat d'alexandrie (Wit Hanepoot) 4, % 2, % -2,572 Cinsaut 3, % 2, % -1,714 Crouchen (Kaapse Riesling) 3, % % -2,244 Palomino (Fransdruif) 3, % % -2,752 Ander 10, , % -1,152 Totaal 89, , ,390 Met die uitsondering van Cinsaut het al die ander mees aangeplante rooi variëteite in die bedryf die afgelope 11 jaar in hektaar toegeneem. Hierdie groeiende tendens het 9

10 egter die afgelope 3 tot 5 jaar omgeswaai met dalings of verlangsamings wat aan die orde van die dag was. Oppervlak t o v mees aangeplante rooi variëteite ( ) Hektaar Cabernet Sauvignon Cinsaut Merlot Pinotage Ruby Cabernet Shiraz Figuur 5: Oppervlak t.o.v. mees aangeplante rooi variëteite in die bedryf ( ) Chardonnay, Colombar en Sauvignon blanc was die enigste van die mees aangeplante wit variëteite wat die afgelope 11 jaar positiewe groei in oppervlak getoon het. Daarteenoor het Crouchen (Kaapse Riesling), Chenin blanc, Palomino (Fransdruif) en Muscat d Alexandrie (Wit Hanepoot) in oppervlak verminder. Dit wil egter voorkom of beide hierdie tendense die afgelope jaar of drie besig is om te verlangsaam Oppervlak t o v mees aangeplante wit variëteite ( ) Hektaar Crouchen Chardonnay Chenin blanc Colombar Palomino Muscat d'alexandrie Sauvignon blanc Figuur 6: Oppervlak t.o.v. mees aangeplante wit variëteite in die bedryf ( ) 10

11 4 Aanplantings en uitkappings van wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Uitkappings het die afgelope 5 jaar n redelike stabiele vlak gehandhaaf. Daarteenoor het aanplantings die afgelope 5 jaar met meer as 6 afgeneem. Dit is opvallend dat meer wingerd in 2006, 2007 en 2008 uitgekap as aangeplant is. Die totale wingerdstand is besig om af te neem en wat meer kommerwekkend is, is die feit dat die bedryf reeds sedert 2005 nie in staat is om 5% van bestaande wingerd te vervang nie (20 jaar dien as riglyn vir ekonomiese leeftyd). Geen distrik kon egter daarin slaag om die afgelope twee jaar 5% van hul totale wyndruifwingerd vervang nie. Totale Aanplantings en Uitkappings ( ) 6, Hektaar 5,000 4,000 3,000 2, , Totale aanplantings Totale uitkappings Kapitale Instandhouding Figuur 7: Aanplantings en uitkappings t.o.v. rooi en wit wyndruifwingerd in die bedryf ( ) Vanaf 1998 tot 2003 was die bedryf se totale jaarlikse aanplantings uit meer as 5 rooi wyndruifwingerd opgemaak. Sedertdien het hierdie tendens na meer as 5 wit aanplantings omgeswaai. Dit wil egter voorkom of die lae persentasie (%) rooi aanplantings in 2008 stadig begin kop optel. 11

12 Rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant ( ) % 79% 88% 83% 68% 51% 41% 27% 26% % 74% 59% 49% 37% 32% 21% 17% 12% Wit Rooi Figuur 8: Rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant ( ) Persentasie (%) rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant per distrik (2008) % 4% 13% 21% 19% 36% 4 46% 91% 96% 87% 79% 81% 64% 6 54% Klein Karoo Malmesbury Olifantsrivier Oranjerivier Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Wit Rooi Figuur 9: Persentasie (%) rooi en wit wyndruifwingerd aangeplant per distrik (2008) Slegs Robertson- en Worcester-distrik het die afgelope vyf jaar n jaarlikse netto groei t.o.v. totale wyndruifwingerd hektare ondervind. Al die ander distrikte het vir minstens drie uit die afgelope vyf jaar n negatiewe groei getoon. 12

13 Netto verandering per distrik (Rooi & Wit) Hektaar Oranjerivier Olifantsrivier Malmesbury Klein Karoo Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Figuur 10: Netto verandering t.o.v. rooi en wit wyndruifwingerd hektare per distrik ( ) Slegs Robertson- en Worcester-distrik het die afgelope vyf jaar n jaarlikse netto groei t.o.v. wit wyndruifwingerd hektare ondervind. Netto verandering per distrik (Wit) Hektaar Oranjerivier Olifantsrivier Malmesbury Klein Karoo Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Figuur 11: Netto verandering t.o.v. wit wyndruifwingerd hektare per distrik ( ) Geen distrik het die afgelope 2 jaar enige netto groei t.o.v. rooi wyndruifwingerd hektare ondervind nie. 13

14 Netto verandering per distrik (Rooi) Hektaar Oranjerivier Olifantsrivier Malmesbury Klein Karoo Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Figuur 12: Netto verandering t.o.v. rooi wyndruifwingerd hektare per distrik ( ) 14

15 5 Ouderdomsverspreiding van wyndruifwingerd (Sultana uitgesluit) Indien 20 jaar as n realistiese en aanvaarbare riglyn t o v die ekonomiese leeftyd van wyndruifwingerd beskou kan word, beteken dit dat 5% van alle bestaande wingerd jaarliks vervang moet word. Verder moet die ouderdomsverspreiding uit minstens wingerd 4 jaar en jonger en nie meer as 15% ouer as 20 jaar nie opgemaak word. In die lig hiervan kan ons redeneer dat die gesamentlike ouderdomsverspreiding van wit en rooi wyndruifwingerd in die bedryf nie op ideale vlakke is nie. 7 6 Ouderdomsverspreiding (2008) 59% % 4% 25% 21% 23% 14% 8% 27% 5% < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Wit Rooi Figuur 13: Ouderdomsverspreiding van wit en rooi wyndruifwingerd (2008) 15

16 Ongeveer 27% van die bedryf se totale wit wyndruifwingerd hektare was in 2008 ouer as 20 jaar. Daarteenoor is slegs 12% in die ouderdomgroep van 4 jaar en jonger. 35% Ouderdomsverspreiding (Wit) % 15% 5% < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 14: Ouderdomsverspreiding t.o.v. alle wit wyndruifwingerde in die bedryf ( ) Bykans 6 van die bedryf se totale rooi wyndruifwingerd hektare was in 2008 tussen 4 en 10 jaar oud. Daarteenoor was slegs 4% 4 jaar en jonger. In 1998 was 25% ouer as 20 jaar terwyl dit in 2008 slegs 5% beloop het. Laasgenoemde ommeswaai kan sekerlik toegeskryf word aan die feit dat ou en nie-winsgewende rooi wingerde uitgekap en nie weer met rooi vervang is nie. 16

17 7 Ouderdomsverspreiding (Rooi) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 15: Ouderdomsverspreiding t.o.v. alle rooi wyndruifwingerde in die bedryf ( ) Figuur 16 tot 28 illustreer die ouderdomsverspreiding t.o.v. die top variëteite (1998 en 2008) die afgelope 11 jaar. Cabernet Sauvignon Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 16: Ouderdomsverspreiding Cabernet Sauvignon ( ) 17

18 7 Cinsaut Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 17: Ouderdomsverspreiding Cinsaut ( ) Merlot Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 18: Ouderdomsverspreiding Merlot ( ) 18

19 Pinotage Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 19: Ouderdomsverspreiding Pinotage ( ) 7 Ruby Cabernet Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 20: Ouderdomsverspreiding Ruby Cabernet ( ) 19

20 Shiraz Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 21: Ouderdomsverspreiding Shiraz ( ) 7 Crouchen (Kaapse Riesling) Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 22: Ouderdomsverspreiding Crouchen (Kaapse Riesling) ( ) Chardonnay Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 23: Ouderdomsverspreiding Chardonnay ( ) 20

21 45% 4 35% 3 25% 15% 5% Chenin blanc Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 24: Ouderdomsverspreiding Chenin blanc ( ) 45% 4 35% 3 25% 15% 5% Colombar Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 25: Ouderdomsverspreiding Colombar ( ) 21

22 100. Palomino (Fransdruif) Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 26: Ouderdomverspreiding Palomino (Fransdruif) ( ) Muscat d' Alexandrie (Wit Hanepoot) Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 27: Ouderdomsverspreiding Muscat d Alexandrie (Wit Hanepoot) ( ) Sauvignon blanc Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 28: Ouderdomsverspreiding Sauvignon blanc ( ) 22

23 6 Onderstok variëteite (Sultana uitgesluit) Ongeveer 9 van die totale 2008 wyndruifoppervlak bestaan uit wingerd wat op Richter 99 (43%), 101/14 (19%), Richter 110 (18%) en Ramsey () geënt is. As persentasie en hektaar van die totale jaarlikse oppervlak het Makstok die grootste afname sedert 1998 getoon, gevolg deur Jacquez. Die grootste persentasie toename was onderskeidelik t o v Richter 110 en Ramsey. Van die minder aangeplante variëteite het Usvit 8-7, Ruggeri 140 en Paulsen 1103 ook goeie toenames getoon. Richter 99 het persentasiegewys verlangsaam, maar wel in hekaar toegeneem steeds die mees aangeplante onderstok in die bedryf. Tabel 6: Stand en veranderinge t.o.v. onderstok variëteite in die bedryf BEDRYF ONDERSTOK 1998 (ha) % 2008 (ha) % RICHTER 99 38,259 43% 43,481 43% 101/14 19,117 21% 19,625 19% RICHTER 110 7,767 9% 17,772 18% RAMSEY 6,047 7% 9,660 MAKSTOK 10,345 12% 3,660 4% USVIT < 1% 2,055 2% RUGGERI < 1% 1,188 1% PAULSEN < 1% 1,187 1% O/STOK VARIA 1,076 1% 980 1% JACQUEZ 5,724 6% 916 1% 143 B 491 1% 368 < 1% SO4 35 < 1% 240 < 1% METALLICA 273 < 1% 99 < 1% USVIT < 1% 51 < 1% 1202 X R99 27 < 1% 19 < 1% ANDER 60 < 1% 25 < 1% TOTAAL 89, ,324 23

24 Mees aangeplante Onderstok Variëteite /14 MAKSTOK RAMSEY RICHTER 110 RICHTER 99 USVIT Figuur 29: Veranderinge t.o.v. mees aangeplante onderstok variëteite sedert 1998 Tabel 7: Stand en verandering van onderstok variëteite per distrik in die bedryf ORANJERIVIER OLIFANTSRIVIER MALMESBURY KLEIN KAROO PAARL ROBERTSON STELLENBOSCH WORCESTER ONDERSTOK 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) 1998 (ha) 2008 (ha) RICHTER 99 1,932 2,667 4,421 5,918 8,575 10,524 1, ,223 7,103 2,730 2,047 7,471 6,147 5,804 8, / , ,624 4,514 5,708 4,317 3,239 5,168 2,992 3,461 RICHTER , ,489 2,440 1,373 4,275 1,932 4,188 1,498 2,830 RAMSEY , ,310 1, , ,217 3,748 MAKSTOK 1, , , , , USVIT ,022 RUGGERI PAULSEN O/STOK VARIA JACQUEZ , , B SO METALLICA USVIT X R ANDER TOTAAL 3,949 5,029 8,267 9,995 13,176 14,567 3,284 2,957 17,352 16,891 11,754 13,898 15,673 17,137 16,481 20,851 24

25 7 Belangrikste tendense t.o.v. die stand van Sultana wingerd Let wel: Slegs n gedeelte van Sultana druiwe word vir die vervaardiging van wyn aangewend. Die totale hektare onder Sultana wingerd het sedert 2001 met meer as (2,433 ha) afgeneem. Meer as 9 (2008) van die Sultanas kom in die Oranjerivier-distrik voor. Tabel 8: Verspreiding van Sultana wingerd per distrik ( ) Distrik Klein Karoo Malmesbury Olifantsrivier Oranjerivier 10,022 10,538 10,883 10,899 10,684 10,559 10,404 10,052 9,685 9,088 8,685 Paarl Robertson Stellenbosch Worcester Totaal 11,044 11,578 11,910 11,919 11,765 11,595 11,392 10,983 10,571 9,958 9,486 Meer as 46% van die hektare onder Sultana wingerd was in 2008 ouer as 20 jaar. Daarteenoor was slegs 2% in die ouderdomgroep jonger as 4 jaar. 5 45% 4 35% 3 25% 15% 5% Sultana Ouderdomsverspreiding ( ) < 4 Jaar 4-10 Jaar Jaar Jaar > 20 Jaar Figuur 30: Ouderdomsverspreiding Sultana wingerd ( ) 25

26 8 Besproeiingstipes in die SA wynbedryf (Sultana uitgesluit) Ongeveer 53% van die totale wyndruifwingerdstand word tans d m v drupbesproeiing besproei, terwyl dit in 1996 minder as 23% was. In die bestek van 13 jaar tot en met 2008 is meer as 34,000 ha drupbesproeiing in die bedryf geïnstalleer. Daarteenoor het die oppervlak onder mikrobesproeiing ook sedert 1996 met 4,134 ha toegeneem, maar dit wil egter voorkom of hierdie stygende tendens die afgelope 2 jaar begin omswaai het. Droëlandwingerd, wingerd onder vloedbesproeiing en wingerd onder sprinkelbesproeiing het sedert 1996 onderskeidelik met 6,201 ha, 2,358 ha en 13,749 ha verminder. Tabel 9: Samestelling (%) per besproeiingstipe vir die wynbedryf Tipe Besproeiing ha % ha % ha % ha % ha % ANDER DRUP 19, , , , , GEEN 23, , , , , MIKRO 10, , , , , SPRINKEL 22, , , , , VLOED 8, , , , , TOTAAL 85, , , , , Samestelling (%) per besproeiingstipe vir die Wynbedryf ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 31: Besproeiingstipes in die Wynbedryf Figuur 32 tot 39 illustreer die samestelling t o v die besproeiingstipe vir elke distrik ( ). 26

27 50.0 Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Klein Karoo ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 32: Besproeiingstipes Klein Karoo Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Oranjerivier 0.0 ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 33: Besproeiingstipes Oranjerivier 27

28 Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Olifantsrivier ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 34: Besproeiingstipes Olifantsrivier Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Robertson ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 35: Besproeiingstipes Robertson 28

29 Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Malmesbury ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 36: Besproeiingstipes Malmesbury Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Paarl ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 37: Besproeiingstipes Paarl 29

30 Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Stellenbosch ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 38: Besproeiingstipes Stellenbosch Samestelling (%) per besproeiingstipe vir Worcester ANDER DRUP GEEN MIKRO SPRINKEL VLOED Figuur 39: Besproeiingstipes Worcester 30

31 9 Plantmateriaal Wat plantmateriaal betref, het die vereiste 5,000 hektaar per jaar aanplantings van wyndruiwe die afgelope vier jaar nie gerealiseer nie en dit is duidelik dat dit definitief ook nie in 2009 sal realiseer nie. Die geprojekteerde beskikbare geënte stokke in kwekerye beloop maksimum 10,4 miljoen. Dit beteken dat 'n maksimum van 3,500 hektaar in 2009 gevestig kan word indien alle stokke in die kwekerye aangeplant word. Van dié getal is 37% rooi variëteite. Bestellings vir 2009 is in dieselfde orde as 2008, wat beteken dat daar ongeveer dieselfde aantal geënte stokke in 2010 beskikbaar sal wees en die vraag na rooi variëteite het na 41% toegeneem. Indien alle stokke nie in 2009 gevestig word nie, kan daar moontlik 'n addisionele 2 miljoen stokke uit die koelkamers in 2010 beskikbaar wees om sodoende op 'n maksimum van 4,000 hektaar te staan te kom. Daar sal moontlik 83 miljoen rooi en wit ogie-materiaal in 2010 beskikbaar wees om te ent, indien die mark dit benodig en die kwekerye dit kan hanteer. Goeie gehalte materiaal van die belangrikste wit en rooi variëteite sal beskikbaar wees met die uitsondering van Colombar, Pinot gris en Muscat d Alexandrie (Wit Hanepoot). Daar word voorsien dat daar 'n geringe toename in 2010 sal wees en dat die volumes wat geënt gaan word na 25 miljoen sal toeneem, wat 'n potensiële aanplanting van 4,000 hektaar tot gevolg sal hê. 31

32 10 Opsomming Alhoewel die totale oppervlak onder wyndruifwingerd die afgelope 11 jaar tot 2008 met bykans 13% toegeneem het, het hierdie stygende tendens die afgelope 2 jaar omgeswaai en n geringe afname begin toon. Wingerduitkappings het die afgelope 5 jaar redelik stabiele vlakke gehandhaaf, maar aanplantings vir dieselfde periode het met meer as 6 afgeneem. Die afgelope 3 jaar sedert 2006 is meer wingerd uitgekap as aangeplant en die bedryf is reeds sedert 2005 nie in staat om 5% van bestaande wingerd te vervang nie. Hierdie minimale kapitale vervanging en instandhouding het teweeggebring dat die ouderdomsverspreiding van veral sekere wit wyndruifvariëteite drasties verswak het en nie op ideale vlakke is nie. 41% van alle wit wyndruifwingerd is ouer as 15 jaar terwyl bykans 6 van rooi tussen 4 en 10 jaar oud is. Die samestelling ten opsigte van wit en rooi variëteite het die afgelope 11 jaar aansienlik verander. In 1998 het wit- en rooi wyndruifwingerd onderskeidelik 75% en 25% van die totale oppervlak uitgemaak in 2008 het dit omgeswaai tot onderskeidelik 56% wit- en 44% rooidruifwingerd. Alhoewel Chenin blanc met meer as 7,000 ha sedert 1998 verminder het, is dit steeds die mees aangeplante variëteit. Die 10 mees aangeplante variëteite (5 wit en 5 rooi) beslaan tans meer as 88% van die totale wyndruifoppervlak. Slegs Robertson- en Worcester-distrik het die afgelope vyf jaar n jaarlikse netto groei t o v totale wyndruifwingerd hektare ondervind. Al die ander distrikte het vir minstens drie uit die afgelope vyf jaar n negatiewe groei ondervind. Die tendense ten opsigte van Sultana wingerd lyk werklik baie donker. Sedert 2001 het uitkappings so drasties toegeneem dat die totale stand met meer as gedaal het. Meer as 46% van alle oorblywende Sultana wingerd is ouer as 20 jaar, terwyl slegs 2% jonger as 4 jaar is. 32