Die geskiedenis van onderstokke in Suid-Afrika (Deel 6)
|
|
- Clara Lenaerts
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Die geskiedenis van onderstokke in Suid-Afrika (Deel 6) Sleutelwoorde: Paulsen 1103, SO 4, US 8-7, Ruggeri 140, grondgeskiktheid, eienskappe. andrew teubes Voor-Groenberg Kwekerye Hierdie artikel, die sesde in n reeks oor die geskiedenis van onderstokke in Suid-Afrika, fokus op die aanwending en aanpasbaarheid van die kommersiële onderstokke Paulsen 1103, Ruggeri 140, SO 4, US 8-7 en 143 B in die Suid-Afrikaanse wingerdbedryf. Daar word in besonderhede gekyk na die mees geskikte grondsoorte en die streke waar dit wyd aangeplant is, asook waar dit met verloop van tyd verdwyn het en die redes daarvoor. Kommentaar word ook gelewer oor die toekoms van elke onderstok. Paulsen 1103 Paulsen 1103 is in 1895 op die eiland Sicilië deur Frederico Paulsen ontwikkel. Vreemd genoeg is dit eers in 1962 na Suid-Afrika ingevoer. Dit is n kruising van Vitis Berlandieri x Vitis rupestris en net soos Richter 99 en Richter 110 het dit goeie entaffiniteit met die meeste Vitis vinifera-kultivars. Onlangs is vasgestel dat dit heeltemal misluk wanneer dit op Red Globe geënt word (dit was ook die geval in Egipte). As n onderstok val Paulsen 1103 iewers tussen Richter 99 en Richter 110. Dit is baie goed aangepas by die droë, warm Mediterreense eilande en lande soos Spanje, die suide van Italië, Marokko, Algerië, Tunisië en Griekeland. Paulsen 1103 bied baie goeie weerstand teen kalk-geïnduseerde chlorose, wat algemeen in hierdie streke voorkom, is goed teen droogte bestand en pas goed aan by hoë somertemperature. Dit is goed aangepas in strawwer Mediterreense klimaatstoestande wat baie soortgelyk is aan dié wat in die Wes-Kaap aangetref word. Een van die redes waarom dit nie n stewiger vastrapplek in Suid-Afrika gekry het nie, kan wees omdat dit nie baie voordele bo Richter 99 gebied het toe dit 30 jaar daarna bekendgestel is nie. Paulsen 1103 se groeikrag word as medium hoog tot hoog beskou, iewers tussen Richter 99 en Richter 110. Dit vaar goed op soortgelyke gronde as Richter 99, met ander woorde vlak, gekompakteerde en droë gronde; dit verduur meer sanderige/gruiserige bogronde as Richter 110 en het n diep, goed vertakte wortelstelsel wat dit bestand teen droogte maak. Dit het een voordeel bo Richter 99, naamlik dat dit ondergrondse natheid uitstekend hanteer (iets wat Richter 99 nie kan doen nie). n Nadeel is egter dat dit min weerstand teen Phytophthora cinnamomi bied wat gewoonlik met natter gronde in die Kusstreek vereenselwig word. Dit is meer bestand teen brak toestande as Richter 99, maar minder as Richter 110. Die stelling dat Paulsen 1103 iewers tussen die twee Richters val, maak baie sin. Die gewildheid van Paulsen 1103 neem vinnig toe in beide die tafel- en wynbedryf. Vergeleke met Ramsey verleen Paulsen 1103 baie meer gebalanseerde groei tydens die vroeë seisoen by kultivars wat van nature sterk groeikrag het, wat die proses van trosuitdunning (in die geval van tafeldruiwe) tydens blomtyd aanhelp. Dit het ook n positiewe uitwerking op verkleuring van rooi en swart kultivars. In sommige gebiede het dit Richter 110 op persele met hoër grondpotensiaal vervang weens die effens sterker groeikrag wat dit induseer. Paulsen 1103 bied matige tot goeie weerstand teen knopwortelaalwurm, maar slegs matige weerstand teen dolk-aalwurm. Paulsen 1103.
2 Ondervinding van hierdie onderstok in Suid-Afrika is beperk, maar op grond hiervan en sy eienskappe blyk dit dat verdere groei in aanplantings verwag kan word. Vir gehalteproduksie op die rooi kalkagtige gronde van Robertson/Ashton sal Paulsen 1103 soortgelyk aan Richter 110 presteer. Dit kan selfs beter presteer op die harder, droër ondergrondse kalksteenlae wat deur sanderige bogrond oorlê word. Dit kan ook op die droër kolluviumhellings van die kusgebiede gebruik word, in die omstreke van Stellenbosch, Paarl en Franschhoek (hoër hellings van sandsteengruis) waar Richter 110 nie n opsie is nie, asook in Elgin/Grabouw en die Hemel-en-Aarde vallei op gruiserige grouwak/skalie-oorsprong gronde. Paulsen 1103 het ongetwyfeld n plek in die Suid-Afrikaanse wingerdbedryf, maar dit sal Richter 99 nie in die droër droëland gebiede van die Agter-Paarl en Swartland op strawwer Swartland- en Klapmuts-grondvorms vervang nie. In hierdie gebiede het Richter 99 nie sy gelyke in terme van droogtebestandheid nie. Op die diep rooi Hutton- en Oakleaf-grondvorms wat teen die hellings van die heuwels rondom Malmesbury en Darling aangetref word, kan dit n opsie wees. Met aanvullende besproeiing in die kusgebiede kan dit Richter 99 beslis vervang. Paulsen 1103 is n goeie alternatief en wingerdboere hoef nie bang te wees dat dit swak sal presteer (droogtebestandheid) waar aanvullende besproeiing beskikbaar is nie. Sanderige gronde onder intensiewe besproeiing moet weens die risiko van aalwurms versigtig benader word. Met die voortdurende bekendstelling van nuwe tafeldruifsoorte is dit moontlik dat Paulsen 1103 toenemend gebruik sal word, veral vir gekleurde kultivars. Ruggeri 140 Ruggeri 140 is in 1897 in Messina op die eiland Sicilië deur professor Antonio Ruggeri ontwikkel, maar eers in 1964 na Suid-Afrika ingevoer. Dit is n kruising van Vitis Berlandieri x Vitis rupestris, maar het nie dieselfde goeie entaffiniteit met Vitis vinifera-kultivars as sy broers Richter 99, Richter 110 en Paulsen 1103 nie. Daar is ook indikasies dat dit nie entaffiniteit met Red Globe het nie. Die vernaamste eienskappe van Ruggeri 140 is uitsonderlike weerstand teen kalk-geïnduseerde chlorose (die beste van al die Vitis rupestris x Vitis Berlandieri-kruisings, met n toleransie van soveel as 25% aktiewe kalk) en goeie droogtebestandheid. Aan die begin van die 20ste eeu was dit, buiten filloksera-bestandheid, van die vernaamste vereistes wat aan n onderstok gestel is in die suide van Italië en Sicilië. Ruggeri 140 word op n beperkte skaal aangewend in die Suid- Afrikaanse wyn- en tafeldruif bedryf. Die feit dat dit so goed teen droogte bestand is, kon oorspronklik moontlikhede ingehou het om die wingerdoppervlak in die droëland areas van die Swartland uit te brei na liggings waar die reënval selfs laer is, of miskien om Richter 99 as oorheersende droëland onderstok te vervang. Proewe, asook kommersiële ondervinding, het egter getoon dat dit nie die geval is nie. In die suide van Europa het dit dalk beter as Richter 99, Richter 110 en Paulsen 1103 gevaar onder droëland toestande weens beter bestandheid teen die hoë kalkinhoud van die grond, maar dit is nie duidelik nie. Die feit bly staan dat dit onder plaaslike droëland toestande nie beter as Richter 99 gevaar het nie. Dit is interessant om te weet dat Ruggeri 140 baie goed aanpasbaar was op die lae ph-grondtoestande van die Wes-Kaap, beter as enige van die ander bekende onderstokke wat getoets is. Die ander eienskappe van Ruggeri 140 sluit in sterk groeikrag (soortgelyk aan Richter 99), maar swak weerstand teen natheid in die ondergrond en veral Phytophthora cinnamomi. Dit bied meestal swak weerstand teen die algemeenste aalwurmspesies en word nie aanbeveel vir sanderige gronde onder intensiewe besproeiing nie. Weerstand teen brak toestande is effens beter as Richter 99. Dit bied eintlik baie min voordele vergeleke met die ander onderstokke in die reeks wat in Suid-Afrika beskikbaar is (spesifiek vergeleke met Richter 99; een voordeel is dat Ruggeri 140 nie naastenby so baie wilde lote gee nie, iets wat n groot probleem by Richter 99 is). Dit is te betwyfel of Ruggeri 140 in die Suid-Afrikaanse bedryf veel groei sal toon, aangesien sy vernaamste mededingers, Richter 99 en Richter 110, alreeds hul kleim afgesteek het op plekke waar Ruggeri 140 n impak sou kon maak indien dit vroeër bekendgestel is. SO 4 SO 4 is in 1896 in Duitsland van n Teleki Groep 4-saailing geselekteer en in 1964 na Suid-Afrika ingevoer. Die teler, Zsigmond Ruggeri 140.
3 Teleki, was van Hongarye afkomstig. Die naam SO 4 is eintlik afkomstig van die seleksie wat by die Duitse navorsingstasie in Oppenheim van n Teleki Groep 4-saailing gemaak is, vandaar die naam Selection Oppenheim nr 4 of SO 4. Teleki het 10 van sy beste seleksies na Oppenheim gestuur waar Franz Kober, die direkteur van die instituut, die seleksie van SO 4 gemaak het. Dit is n kruising van Vitis Berlandieri x Vitis riparia, die enigste onderstok van hierdie ouers wat kommersieel in Suid-Afrika gebruik word (ander sluit in Teleki 5BB en Teleki 5C). SO 4 het nie dieselfde entaffiniteit as die twee Richters en Paulsen 1103 nie. Dit is n rojale produseerder van entlote as n onderstok-moederplant, beter as enige ander onderstok. SO 4 se bekendste eienskappe is baie hoë verdraagsaamheid teen kalk-geïnduseerde chlorose (tot en met 25% aktiewe kalk), hoë weerstand teen die algemene aalwurmspesies, goeie vrugset en vroeë rypwording wat dit in die bostok kultivar induseer. Dit was veral in Duitsland belangrik, waar vroeë rypwording van die druiwe n vereiste is (Duitsland se hoë breedtegraad maak dit n grensgeval vir suksesvolle druiweproduksie) en hoë kalkinhoud in die grond, tesame met n koel, vogtige klimaat, makliker tot ystertekorte lei as in warmer en droër klimaatstreke. SO 4 was dus by uitstek geskik vir Duitsland en ander oos-europese lande. Weens die relatiewe kort vegetatiewe siklus van SO 4 kon die lote volledig ryp word voordat die winterkoue ingetree het, en dus die plant beter bestandheid teen winterkoue gee. Teen die einde van die jare 1970 was SO 4 die algemeenste onderstok in Frankryk, enersyds weens vroeë rypwording van die druiwe, andersyds weens goeie prestasie in die aalwurmgeïnfesteerde sanderige besproeiingsgronde in die suide van Frankryk. Vir gehalteproduksie het dit egter weens uitermatige sterk groeikrag in ongewildheid verval. SO 4 word op n baie klein skaal in Suid-Afrika gebruik en is steeds relatief onbekend. Benewens baie hoë weerstand teen vry kalk in die grond en vroeë rypwording van die oes (soortgelyk aan ), bied dit baie goeie weerstand teen knopwortel- en dolk-aalwurm. Dit induseer medium groeikrag in die bostok variëteit (soortgelyk as Richter 110, selfs effens sterker) en bied baie goeie weerstand teen ondergrondse natheid. Weerstand teen Phytophthora cinnamomi is hoog, daarenteen is weerstand teen brak toestande en droogte laag. Ten einde goed te presteer, is dit wenslik dat die vrugbaarheid van die grond waarop SO 4 geplant word ten minste medium hoog is. Dit moenie op droë, kompakte grondsoorte aangeplant word nie, aangesien groeikrag onder sodanige toestande swakker sal wees. Dit is n onderstok wat meer geskik is vir gehalte druiweproduksie as massaproduksie. Alhoewel SO 4 op n beperkte skaal in Suid-Afrika aangeplant is, het die enkele kommersiële aanplantings goeie aanwending in Robertson/Ashton op kalkryke ondergronde getoon, soortgelyk aan waar Richter 110 met groot sukses aangeplant is. Dit moenie vir droëland produksie in die Swartland aangewend word nie as gevolg van lae droogte weerstandbiedendheid. Dit sou goed kon vaar op die dupleksgronde van die Helderberg-kom by kultivars met matige natuurlike groeikrag (Merlot, Pinot noir en Chardonnay) waarvoor se groeikrag te swak is. Vir dieselfde kultivars sou dit ook as alternatief vir Richter 110 kon dien op diep rooi Hutton-, Clovelly- en Oakleaf-grondvorms weens die vroeë rypwording wat SO 4 induseer (in hierdie geval met aanvullende besproeiing). Hoër opbrengste sou met SO 4 as met behaal kon word weens die sterker groeikrag wat dit induseer. SO 4 is die belangrikste onderstok in Uruguay en die suide van Brasilië waar dit op sanderige gronde met n fyn tekstuur aangeplant word, asook op swart dupleksgronde wat ryk is aan organiese materiaal, vry kalk en somerreënval ontvang. SO 4 word as n tafeldruif onderstok in dele van Italië en Brasilië ge bruik, maar word nog nie in die Suid-Afrikaanse tafeldruif bedryf aangewend nie. Klein kommersiële aanplantings is gevestig met gekleurde kultivars wat van nature sterk groeikrag het in n poging om die afhanklikheid van Ethephon vir kleurontwikkeling te verminder. SO 4 het n medium kort vegetatiewe siklus wat voordelig kan wees vir hierdie doelwit. Daar was gevalle waar wingerdstokke wat op SO 4 geënt is, soms simptome van magnesiumtekorte toon. Die aansienlik groter deursnee van die bostok kultivar vergeleke met die onderstok is n algemene verskynsel wanneer na die area rondom die entlas van volwasse wingerde gekyk word. Dit dui nie op n gebrek aan affiniteit nie, dit is bloot n eienskap van die onderstok. SO 4.
4 US 8-7 US 8-7 is n Suid-Afrikaans geteelde onderstok wat vroeg in die jare 1950 deur professor Chris Orffer van die Universiteit Stellenbosch geselekteer is. Dit het deel van die USVIT ( University of Stellenbosch Viticulture ) reeks onderstokke gevorm wat deur n kruising van Richter 99 en Jacquez ontwikkel is. n Aantal van hierdie kruisings is vanaf 1974 in veldproewe getoets, met US 8-7 en US 2-1 wat die mees belowende resultate gelewer het. US 8-7 is die enigste een wat die afgelope 10 jaar op n groter skaal kommersieel aangeplant is. US 8-7 is n veelsydige onderstok wat op n verskeidenheid van grondsoorte goed vaar. Dit induseer medium hoë groeikrag, effens sterker as Richter 110. Dit het dieselfde grondvoorkeur as een van die ouers, Jacquez (diep alluviale leemgronde met be skikbaarheid van vog in die dieper grondlae), maar vaar ook goed op vlak dupleksgronde met ondergrondse natheid (waar goed sou groei). By hierdie toestande verskaf US 8-7 uitstekende resultate. Dit moenie op diep, droë, sanderige en gekompakteerde gronde aangeplant word nie, selfs met intensiewe besproeiing; wingerdprestasie neem drasties af onder sulke toestande. Sodanige gronde is meer geskik vir Ramsey. US 8-7 induseer vroeë rypwording van die druiwe, soortgelyk aan SO 4. Die kort vegetatiewe siklus verminder die risiko van suurvrot by kultivars met kompakte trosse waar Ramsey oormatige geilheid sou induseer, en gevolglik die vrot risiko sal verhoog. Dit bied baie goeie weerstand teen Phytophthora cinnamomi, maar slegs matige weerstand teen droogte. Aalwurm- en brakbestandheid blyk matig tot goed te wees. Die gewildheid van US 8-7 het die afgelope dekade dramaties toegeneem waar dit as n intermediêre onderstok op alluviale leemgronde gebruik is waar Ramsey te veel groeikrag sou induseer. Terselfdertyd sou Richter 99 nie geskik wees nie weens sensitiwiteit vir aanhoudende natheid van die wortelsone onder intensiewe besproeiing. Deur ook US 8-7 se billike weerstand teen aalwurm in ag te neem, het dit n baie goeie plaasvervanger geword vir Richter 99, die onderstok wat tradisioneel op die alluviale, intensiewe besproeiingsgronde van die Berg-, Breede- en Olifantsrivier-valleie gebruik is. Die jong kwekerystokkie het n indrukwekkende wortelstelsel en vestig gevolglik maklik. US 8-7 vaar ook goed op die dupleksgronde van die Helderberg-kom waar dit onder besproeiing sterker groeikrag as verskaf en n groter oesgrootte kan ondersteun. Dit word ook in die Rawsonville/Slanghoek-area aangewend op die klipperige rivierbedding gronde (klipterrasse) waar Jacquez in die verlede gefloreer het. Die onderstok kan dubbeldoelig vir kwaliteit, sowel as kwantiteit produksie aangewend word na gelang van die gronde en streek waar dit aangeplant word. Die kort vegetatiewe siklus stel die wingerdstok in staat om vinnig op gedifferensieerde aanwendings van kunsmis en besproeiing te reageer. US 8-7 is nie wyd in die tafeldruif bedryf aangeplant nie. Dit sou n geskikte onderstok vir gekleurde kultivars op hoë potensiaal gronde in middel- en laatseisoen gebiede soos die Paarl en Hexrivier kon wees, maar ook op die alluviale en vrugbare binnegronde van die Oranje-, Olifants- en Bergrivier-valleie. Die een eienskap van US 8-7 wat bevraagteken word, is die hoeveelheid weerstand wat dit teen filloksera bied, inaggenome ouers soos Jacquez (Vitis aesativalis x Vitis cinerea x Vitis vinifera) en Richter 99. Moenie vergeet dat Jacquez 60 jaar gehou het voordat dit voor filloksera geswig het nie. Dieselfde het in die VSA gebeur waar AXR#1 (Aramons Vitis rupestris x Vitis vinifera) na 30 jaar van gebruik geswig het. Dit is interessant om daarop te let dat slegs onderstokke met Vitis viniferaouers nie daarin geslaag het om oor tyd voldoende weerstand teen filloksera te bied nie. Tot op hede het US 8-7 egter nog nooit enige sensitiwiteit vir filloksera getoon nie. 143 B 143 B is in 1882 in Frankryk deur professor Alexis Millardet en die markies De Grasset ontwikkel. Dit is n kruising van Vitis vinifera cv Aramon x Vitis riparia en is in omstreeks 1930 na Suid-Afrika ingevoer. Dit was een van die eerste onderstokke wat ontwikkel is deur Vitis riparia met Vitis vinifera-spesies te kruis in n poging om die weerstand van die Vitis riparia-onderstokke teen kalkgeïnduseerde chlorose te verhoog. Dit het nie baie lank in Europa oorleef nie weens swak weerstand teen filloksera, n eienskap van die meeste onderstokkruisings met n Vitis vinifera-basis. 143 B het (Foto: J.A. Teubes.) US 8-7.
5 matige affiniteit met die meeste Vitis vinifera-spesies. Deesdae word slegs Sultana en Merbein Seedless (vir rosyntjieproduksie) in Suid- Afrika op 143 B geënt. 143 B het reeds vroeg n baie gewilde onderstok in Suid-Afrika geraak nadat dit bekendgestel is, as gevolg van die gemak waarmee beworteling geskied het (die meeste wingerdstokke is destyds in die veld geënt), die sterk groeikrag wat dit geïnduseer het en die konstante hoë oesgroottes, veral op vrugbare, slikagtige alluviale gronde. Onder sodanige grondtoestande het wingerdstokke wat op 143 B geënt is baie jare lank oorleef en uitstekende opbrengste gelewer. Waar dit op meer marginale gronde gevestig is (vlak, droog en kompak, of diep en sanderig), het die wingerdstokke na 8-12 jaar begin agteruitgaan. Dit is waarskynlik weens n kombinasie van aanvalle deur aalwurms en filloksera. Dit het n medium kort vegetatiewe siklus en induseer vroeë rypwording, soortgelyk aan SO 4 en US B het baie goeie eienskappe, insluitend weerstand teen droogte, brak toestande, ondergrondse natheid en Phytophthora cinnamomi. Hierdie eienskappe het dit in die Jacquez-era n belangrike onderstok tesame met gemaak, aangesien dit gevestig kon word op gronde wat nie besonder geskik vir Jacquez was nie (vlak gronde met n sterk struktuur; Estcourt-, Swartland- en Sterkspruit-grondvorms wat swak gedreineer of brak was, en/of sonder besproeiing). Dit induseer matige sterk groeikrag (soortgelyk aan US 8-7 en Richter 110), maar bied swak weerstand teen n breë reeks aalwurmspesies (dit misluk binne enkele jare op sanderige gronde). Tans beslaan 143 B n baie klein, dog belangrike plek in die Suid- Afrikaanse wingerdbedryf. Dit bly die belangrikste onderstok vir die rosyntjiebedryf in die Benede-Oranjerivier vallei op swaar alluviale gronde wat ryk is aan organiese materiaal en waar die risiko van aanvalle deur filloksera en aalwurms laag is. Die vernaamste rede vir hierdie keuse van onderstok is dat die belangrikste rosyntjiedruif kultivars, Sultana en Merbein Seedless, wanneer geënt op 143 B, minder geneig is tot groeistilstand verskynsel n baie algemene fisiologiese verskynsel in die Benede-Oranjerivier vallei wat met hoë stikstofvlakke en swak wingerdreserwes geassosieer word. Dit is die enigste streek wat nog steeds 143 B aanplant, ongeag sy geskiedenis van swak weerstand teen filloksera. 143 B word slegs in Suid-Afrika en Oostenryk as onderstok gebruik. Ten tyde van die onderstok-opname in 1966 deur die Stellenbosch Wyninstituut was die volgende inligting oor 143 B beskikbaar: Teen 1939 was dit reeds n gewilde onderstok weens maklike beworteling en sterk groeikrag. Dit toon geredelike affiniteit met kommersiële Vitis vinifera-kultivars, behalwe Merbein, bot vroeg en bied goeie weerstand teen droogte. Die kommersiële potensiaal van hierdie onderstok het belowend gelyk. Professor C.J. Theron het in 1955 gesê dat dit te vroeg is om kommentaar oor die langtermyn potensiaal van 143 B te lewer, maar dat dit verder ondersoek moes word weens die goeie weerstand wat dit teen droogte bied (beter as Jacquez en ). 143 B. Vir verdere inligting kontak Andrew Teubes by vgnurseries@intekom.co.za.
Die geskiedenis van onderstokke in Suid-Afrika (Deel 3)
Die geskiedenis van onderstokke in Suid-Afrika (Deel 3) Sleutelwoorde: Seleksie, onderstokke, droogte, aalwurms, swamme, brak, natheid. andrew teubes Voor-Groenberg Kwekerye Hierdie is die derde artikel
Nadere informatieSOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF
SOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF JANUARIE 214 Januarie is reeds op sy rug en dit is moeilik om te dink dat binne 8 na 1 weke die planters gaan begin woel om die nuwe seisoen weer aan die gang te kry. Hierdie
Nadere informatieWeeklikse Marksiening 16 April 2012
Weeklikse Marksiening 16 April 2012 Mielies Oorsig van verlede week VSA Pryse in die VSA daal 4% vir die week. Na pryse Maandag geval het a.g.v. die USDA se vraag en aanbod syfers, het pryse doelloos rondgehang
Nadere informatieBloubuffelgras (Cenchrus ciliaris)
Bloubuffelgras (Cenchrus ciliaris) Beskrywing : n Meerjarige polvormige gras met ondergrondse wortelstokke. Verspreiding : Inheems aan : Angola, Botswana, Egipte, Ethopië, Ghana, Kenya, Libya, Malawi,
Nadere informatieKAN SUID-AFRIKA SE GRAANBOERE OORSEE MEEDING? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO
- 1 - KAN SUID-AFRIKA SE GRAANBOERE OORSEE MEEDING? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO Graanbedrywe in Suid-Afrika se winsgewendheid is tans onder groot druk. Die twee grootste graanoeste,
Nadere informatieVLEISINVOERE VANAF NAMIBIË GERHARD SCHUTTE OOS-KAAP RPO JAARVERGADERING 20 MEI 2015
VLEISINVOERE VANAF NAMIBIË GERHARD SCHUTTE OOS-KAAP RPO JAARVERGADERING 20 MEI 2015 1 FUNKSIES ONDER PRODUKSIE-ONTWIKKELING INVOER - MONITERING 2 FUNKSIES ONDER PRODUKSIE-ONTWIKKELING INVOER - MONITERING
Nadere informatieD E P A R T M E N T of AGRIC ULTURE Provincial Government of the Western Cape
D E P A R T M E N T of AGRIC ULTURE Provincial Government of the Western Cape Hulpbronbenutting Corvdw@elsenburg.com Privaatsak X1, Elsenburg, 7607 Tel: (021) 808 5086 Verwysing: Witelsrivier, Rawsonville
Nadere informatieDie Suid-Afrikaanse aartappelbedryf in perspektief in 2015
Die Suid-Afrikaanse aartappelbedryf in perspektief in 2015 Pieter van Zyl en Laryssa van der Merwe; Aaartappels Suid-Afrika Volgens Tabel 1 is dit duidelik dat die Suid-Afrikaanse aartappelbedryf nie net
Nadere informatieHandleiding 11. Belangegroepbestuur. GKSA - Belangegroepbestuur
Handleiding 11 Belangegroepbestuur 1 11.1 INLEIDING Die kerk het n hele paar belangegroepe wat in ag geneem word, wor, en waarmee daar gereeld gekommunikeer moet word. Die kommunikasie met elk van hierdie
Nadere informatieSOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF
SOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF AUGUSTUS 2014 Oor die algemeen kan die meeste areas terugkyk op n goeie landboujaar tot dusver met goeie vog toestande wat voorgekom het. Sekere dele is baie nat (Klipheuwel
Nadere informatieNasionale Minimumloon: Wie, waar, hoekom en hoe?
Nasionale Minimumloon: Wie, waar, hoekom en hoe? Die Nasionale Minimumloon wetsontwerp, sowel as die NEDLAC ooreenkoms, blyk n groot bron van kommer te wees in die landbousektor. Hierdie dokument lig die
Nadere informatie1. Gee TWEE voorbeelde van elk:
1. Gee TWEE voorbeelde van elk: a) Bevolking se insette. Geboortes Immigrante b) Bevolking se deursette. Natuurlike verandering Migrasie c) Bevolking se uitsette. Sterftes Emigrante 2. Wat is natuurlike
Nadere informatieStatistiek van Wyndruifstokke
Statistiek van Wyndruifstokke soos op 30 November 2008 Jackie Cupido tel: +27 21 807 5704 e-pos: cupidoj@sawis.co.za Nateley Isaacs tel: +27 21 807 5714 e-pos: nateley@sawis.co.za Statistiek t.o.v Suid-Afrikaanse
Nadere informatieSSG 564 het 'n aanvanklike regop groeiwyse en redelike stoelvermoë en kan teen 'n plantdigtheid van kg/ha geplant word.
SSG 564 SSG 564 is 'n kultivar met medium opbrengspotensiaal, medium vetkorrel en medium stikstof en word aanbeveel vir al die verbouingsgebiede in die Suid-Kaap. Blaarvlek Net-tipe Netvlek Kol-tipe Fisiologiese
Nadere informatieLes 14: Entrepreneurskap
Les 14: Entrepreneurskap Aktiwiteit Beantwoord die volgende vrae deur die regte kolom te merk Altyd Gereeld Soms Nooit A Dryfkrag en motivering 1. Ek is nie seker wat ek van die lewe dink nie. 0 1 2 3
Nadere informatieVALS DRAADWURM RIG SKADE AAN Izané Leygonie-Crous
Junie 2018 No. 85 VALS DRAADWURM RIG SKADE AAN Izané Leygonie-Crous Vals draadwurmlarwes het vanjaar onverwags kop uitgesteek in beide die Swartland en Suid-Kaap. Die graad van skade wat aangerig is deur
Nadere informatieKAN N MIELIE MET N HAMBURGER KRAGTE MEET? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO
- 1 - KAN N MIELIE MET N HAMBURGER KRAGTE MEET? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO Die Britse tydskrif, The Economist, het pas weer sy jongste Big Mac-indeks (Januarie 214) bekend gemaak.
Nadere informatieKLASTOETS GRAAD 11. LEWENSWETENSKAPPE: HOOFSTUK 13 EN 14 Toets 7: Verandering van ons omgewing en pas ons omgewing op
KLASTOETS GRAAD 11 LEWENSWETENSKAPPE: HOOFSTUK 13 EN 14 Toets 7: Verandering van ons omgewing en pas ons omgewing op PUNTE: 40 TYD: 1 uur INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Beantwoord AL die vrae. 2. Nommer die
Nadere informatieSONDAGSKOOL LES: Die hemel is n gratis geskenk
SONDAGSKOOL LES: Die hemel is n gratis geskenk Doel van les: Voordat ons kan leer van ons nuwe identiteit in Christus, moet ons eers stil staan by wat Christus vir ons kom doen het. Vandag gaan ons gesels
Nadere informatieRisikoprofielsamestelling op SanPort ipad- app
Risikoprofielsamestelling op SanPort ipad- app RISIKOPROFIELSAMESTELLING KAN NOU OP DIE SANPORT IPAD- APP GEDOEN WORD. DIS BESKIKBAAR VIR ALLE SANLAM- TUSSENGANGERS MET IPADS. Die nuwe risikoprofielsamestelling
Nadere informatieSKOOL Eksamen - Gr 7 - EBW 3 Desember 2010
SKOOL Eksamen - Gr 7 - EBW 3 Desember 2010 Les 12, 13, 14 & 16 Tyd: 120 min Totaal: 100 NAAM: Instruksies: 1. Vul eerstens jou naam en van op die vraestel in. 2. Lees jou vrae noukeurig voordat jy antwoord.
Nadere informatieGemeenskap. Wat is n gemeenskap? n Gemeenskap het n hoof/hoof?
Gemeenskap Wat is n gemeenskap? Die woord gemeenskap dui n intieme verband tussen mense aan. Mense wat deel aan iets, maar dit wat hulle deel is baie besonders. Uit die Grieks is die woord vir gemeenskap
Nadere informatieFoto-redigering vir sun.ac.za
Foto-redigering vir sun.ac.za Foto s is ʼn baie kragtige bemarkingsinstrument. Ons het oor die afgelope paar jaar nuusberigfoto s op ʼn sekere manier hanteer, maar dit is tyd vir vernuwing om die webwerf
Nadere informatieKAN MIELIES WINSGEWEND GEPRODUSEER WORD? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO
KAN MIELIES WINSGEWEND GEPRODUSEER WORD? DEUR DR PHILIP THEUNISSEN COMPUTUS BESTUURSBURO Die afgelope mielieseisoen (2004/05) was nie n goeie een vir mielieboere nie. Ten spyte van n rekord-oes (12,1 miljoen
Nadere informatieVog in die Atmosfeer en Neerslae
Geografie Vraestel 10 Graad 10 Tyd: 2 Ure Totaal: 125 Vog in die Atmosfeer en Neerslae Vraag 1: Terme Voltooi die volgende blokkiesraaisel deur die terme in die korrekte spasies in te vul: 1 Dwars: 1 Die
Nadere informatieDIE VOEDING VAN VERVANGINGSVERSE, DROË KOEIE EN BULKALWERS
DIE VOEDING VAN VERVANGINGSVERSE, DROË KOEIE EN BULKALWERS Ulrich Müller, VOERMOL VOERE Die suksesvolle grootmaak van vervangingsverse vorm n belangrike skakel in enige melkbeeskudde. Die doelwit van so
Nadere informatieHELPHETTA VERSLAG JULIE 2018
HELPHETTA VERSLAG JULIE 2018 Inhoud WAT IS DIE #HELPHETTA-PROJEK?... 3 DOEL VAN DIE NAVORSING... 3 BEVINDINGE... 3 Demografie van meisies... 3 Ingesteldheid van meisies teenoor hulle siklus... 6 Die #HelpHetta-projek...
Nadere informatieGroepsdruk kan sowel negatief as positief wees. Goeie maats is dié wat n positiewe invloed op jou gedrag het
Die Elander Lente 2014 page 1 JONGMENSE Groepsdruk Groepsdruk is die manipulasie deur ander mense, veral jou maats, om jou iets te laat doen wat jy self nie noodwendig wil doen nie. Soms is die groepsdruk
Nadere informatiegroot spronge koeie, of NIE dit tog korrek en betyds en die geslagsiekte Sou BULLE bespaar koste vir u, DIE September op dae
LENTE NUUSBRIEF 2012 Dit is die begin van n nuwe teelseisoen met die moontlikheid om HIERDIEE JAAR groot spronge vorentoe te gee met die beeskudde. Die kombinasie van bul en koei lewer tog die kalf, wat
Nadere informatieDie horisontale as verteenwoordig die invoerveranderlike en die vertikale as die uitvoerveranderlike, en die twee asse sny by n gesamentlike nulpunt.
As jy na die volgende getal- masjien kyk: y = x +, sal jy sien wanneer ons verskillende waardes vir x invoer, ons elke keer n ander waarde sal hê vir y. Met ander woorde, gestel ons voer die volgende waardes
Nadere informatieBriewe, posseëls en elektroniese pos
moet oor die skepping heers en dit onderwerp (Gen. 1: 28). Die mens ontvang van God die opdrag om die moontlikhede van die skepping te ontgin. Daarom moet ons die skepping probeer verstaan en dit bestuur.
Nadere informatieBELASTINGVRYE PLAN Kom ons kry Suid-Afrika aan die spaar.
DIE OLD MUTUAL INVEST BELASTINGVRYE PLAN Kom ons kry Suid-Afrika aan die spaar. BELASTINGVRYE PLAN Dink net hoeveel gemoedsrus n belegging jou kan gee wat jou toelaat om vir jou drome en doelwitte te
Nadere informatie20. Biodiversiteit: die biome van die planeet Aarde
SW Aardrykskunde 20. Biodiversiteit: die biome van die planeet Aarde Aktiwiteite 1. Kyk na die volgende foto s. Watter van hierdie organismes speel na jou oordeel die belangrikste rol in die voedselketting.
Nadere informatieDoel. Agtergrond. Bid dat... Begroting... R1,2 miljoen sal dit moontlik maak dat daar in 2011 met hierdie projek voortgegaan kan word.
Bybels vir ons buurlande Afrikaanse Bybelvertalingsprojek Om Bybelgenootskappe in Botswana, Lesotho, Namibië en Swaziland te help met hul taak om Bybels te versprei. Georganiseerde Bybelwerk in hierdie
Nadere informatieKwantifisering van risiko in die Oos-Vrystaat droëlandproduksiegebied:
Kwantifisering van risiko in die Oos-Vrystaat droëlandproduksiegebied: Deel 1 Divan van der Westhuizen (BFAP) en Pieter van Zyl (Aartappels Suid-Afrika) Die landbou-besluitnemingsomgewing was baie volatiel
Nadere informatieSOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF
SOILL PRODUSENTE NUUSBRIEF 2015 Uitgawe 4 Inhoud Distriksoorsig Swambespuitings op canola Sclerotinia SOILL volhoubaarheidsprojek PNS Canola kompetisie Distriksoorsig Vanjaar is sover nie n maklike Canola
Nadere informatieLaerskool Olifansvallei LSO Kwartaal 1 - ASSESSERINGSPROGRAM
Laerskool Olifansvallei LSO Kwartaal 1 - ASSESSERINGSPROGRAM Privaatsak X2, Citrusdal, 7340 E-pos: citrushs@mweb.co.za Tel: (022) 921 2100 Faks: (022) 921 3931 Liewe Ouer of Voog Sien asseblief onderaan
Nadere informatieAfdeling A: Ekonomiese stelsels
Ekonomiese- en Bestuurswetenskappe Vraestel 13 Graad 8 Totaal: 65 Ekonomiese stelsels Ekonomiese probleme Invoere/Uitvoere Afdeling A: Ekonomiese stelsels 1. Wat is 'n ekonomiese stelsel? (4) 2. Verduidelik
Nadere informatieSUID-AFRIKAANSE WYNOESVERSLAG 2003
SUID-AFRIKAANSE WYNOESVERSLAG 2003 Inligting verskaf deur VinPro en SAWIS Saamgestel en geskryf deur Romi Boom I. ALGEMENE OORSIG Die 2003-wynoes word oor die algemeen as een van die beste oesjare die
Nadere informatieHOOFSTUK 5 SAMEVATTING, GEVOLGTREKKING EN AANBEVELINGS
University of Pretoria etd Orban, L P (2003) 85 HOOFSTUK 5 SAMEVATTING, GEVOLGTREKKING EN AANBEVELINGS 5.1 INLEIDING Uit die navorsingsresultate wat in hoofstuk 4 bespreek is blyk dit duidelik dat daar
Nadere informatieStatistieke met een oogopslag
Verkoophulpmiddel Februarie 2017 Sanlam Risikodekking Kankervoordele Statistieke met een oogopslag Die las van kanker wêreldwyd Kanker is wêreldwyd een van die grootste oorsake van dood*. In 2012 was daar
Nadere informatieMODULE 3: GEBOUE. Ja. Dit ís n huis. En hierdie is versekering. Eenvoudige, verstaanbare, duidelike versekering.
MODULE 3: GEBOUE Ja. Dit ís n huis. En hierdie is versekering. Eenvoudige, verstaanbare, duidelike versekering. 46 GEVALLESTUDIE AFDELING GEBOUE MODULE INLEIDING Die gevallestudie oor Afdeling Geboue spreek
Nadere informatieWatter koek se dele lyk vir jou die grootste? Dis Reg! Die koek wat in 3 dele gesny is se dele is groter as die koek wat in 4 dele gesny is.
Hoe om breuke met mekaar te vergelyk Jou ma het sjokoladekoeke gebak. Sy het een in gelyke dele verdeel en die ander in gelyke dele. Jy wil graag die grootste stuk koek hê, maar weet nou nie van watter
Nadere informatieeboeke word ontwikkel en gratis verskaf deur die
Ons praat baie van dinge wat in verhouding tot mekaar is, sonder om dit regtig agter te kom! As jy byvoorbeeld sê dat jy twee van die ses stukke van n pizza geëet het, het jy n verhouding beskryf: Die
Nadere informatiePraktiese punte vir Canola produksie Bemesting van Canola Slak- en Insekbeheer Swambeheer Opbrengseffekte Risiko van Canola in kort rotasie.
Praktiese punte vir Canola produksie Bemesting van Canola Slak- en Insekbeheer Swambeheer Opbrengseffekte Risiko van Canola in kort rotasie. VESTIGING Plantestand : 50 tot 70 plante/m² 15 plante/m² - genoeg.1
Nadere informatieHoë potensiaal skaapras sonder grense
FOKUS OP DIE S. A. VLEISMERINO Hoë potensiaal skaapras sonder grense Die Suid Afrikaanse Vleismerino het sy oorsprong uit Duitsland in 1932. Oor die afgelope 80 jaar het die ras n reuse omwenteling veroorsaak
Nadere informatieBoer vooruit met Russiese koringluis weerstandbiedende cultivars
Boer vooruit met Russiese koringluis weerstandbiedende cultivars Vicki Tolmay LNR-Kleingraaninstituut, Bethlehem Vir enige koringprodusent bly die korrekte cultivarkeuse een van dié belangrikste produksiebesluite.
Nadere informatieIngevolge artikel 185 van die Wet op Arbeidsverhoudinge, Wet 55 van 1995, het elke werknemer die reg om nie onbillik ontslaan te word nie.
Beëindiging van ʼn vastetermyndienskontrak 1 Uit FEDSAS se omgewingsontleding van ledeskole blyk dat 28% van opvoeders en 52% van nie-opvoeders deur die beheerliggaam aangestel word. ʼn Groot persentasie
Nadere informatieKLASTOETS GRAAD 11. LEWENSWETENSKAPPE: HOOFSTUK 12 Toets 6: Die mens se invloed op die omgewing
KLASTOETS GRAAD 11 LEWENSWETENSKAPPE: HOOFSTUK 12 Toets 6: Die mens se invloed op die omgewing PUNTE: 50 TYD: 1 uur INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Beantwoord AL die vrae. 2. Nommer die antwoorde korrek volgens
Nadere informatieDit is 'n staafgrafiek wat vertikaal rangskik is. Dit toon die verspreiding van 'n bevolking volgens ouderdom en geslag. Gewoonlik is die jonger
Dit is 'n staafgrafiek wat vertikaal rangskik is. Dit toon die verspreiding van 'n bevolking volgens ouderdom en geslag. Gewoonlik is die jonger ouderdomme aan die onderkant van die grafiek. Data oor mans
Nadere informatieSentraalbeplande stelsel
Hoofstuk 1: Ekonomiese stelsels 1 Definisie van die konsep Ekonomiese stelsel: n Ekonomiese stelsel kan beskryf word as die manier waarop besluite geneem word oor: Hoe produksiefaktore / hulpbronne (kapitaal,
Nadere informatieVraag 1: Wat is bevolkingsdigtheid? Bevolkinsdigtheid is die meting van hoeveel mense daar in n gebied is.
Vraag 1: Wat is bevolkingsdigtheid? Bevolkinsdigtheid is die meting van hoeveel mense daar in n gebied is. Vraag 2: Wanneer is dit n ylbevolkte plek? Ons sê plekke met slegs n paar mense in verhouding
Nadere informatieLes 11: Tegnologie in die sake-omgewing
Les 11: Tegnologie in die sake-omgewing Aktiwiteit Groot handelsbanke soos Absa, Standard Bank en Nedbank bied verskeie nuwe dienste aan hulle kliënte. Kliënte hoef nie meer soos in die verlede die bank
Nadere informatieLandboudienste. Akkerboukundige wenke vir 2011/12. Augustus SENWES INLIGTINGSESSIE: Johan van Tonder
Akkerboukundige wenke vir 2011/12 SENWES INLIGTINGSESSIE: Johan van Tonder Augustus 2011 Landboudienste INHOUD Makro-bemesting Mikro-elemente Verminderde Bewerking Plantdatum en kultivarkeuses Aalwurms
Nadere informatieGRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12
GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS HUISTAAL V3 NOVEMBER 2011 PUNTE: 100 TYD: 2½ uur Hierdie vraestel bestaan uit 7 bladsye. Afrikaans Huistaal/V3 2 INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie
Nadere informatieNOVEMBER 2008 ONTWERP EERSTE VRAESTEL (TEORIE)
DSGN ISEBE LEMFUNDO LEMPUMA KOLONI EASTERN CAPE EDUCATION DEPARTMENT OOS-KAAP ONDERWYSDEPARTEMENT IIMVIWO ZEBANGA LESHUMI ELINANYE GRADE 11 EXAMINATIONS GRAAD 11-EKSAMEN NOVEMBER 2008 ONTWERP EERSTE VRAESTEL
Nadere informatieOEFENVRAESTEL VRAESTEL 1
OEFENVRAESTEL VRAESTEL 1 WISKUNDE GRAAD 11 TOTAAL: 150 PUNTE INSTRUKSIES 1. Hierdie is SLEGS n oefenvraestel met voorbeelde van die tipe vrae wat in n graad 11-jaareindvraestel verwag kan word. Daar is
Nadere informatieIgnition Munt en Die Ignition Netwerk Ontwerp vir Waarde, Volhoubaarheid, en Groei
Ignition Munt en Die Ignition Netwerk Ontwerp vir Waarde, Volhoubaarheid, en Groei Hier is meer by https://ignitioncoin.org - die Ignition Coin Projek :: Inleiding :: Die Ignition Netwerk en sy netwerk
Nadere informatieTAAK 3: BEVOLKINGSTRUKTUUR (BL )
Monaco Mongolië TAAK 3: BEVOLKINGSTRUKTUUR (BL.158-164) VRAAG 1: WAT DUI DIE GEBOORTESYFER EN STERFTESYFER VAN N LAND VIR ONS AAN? Die geboortesyfer dui die aantal geboortes per 1000 mense per jaar aan.
Nadere informatieGeldterugvoordeel. Beskikbaarheid
FlitsFeit Maart 2016 Geldterugvoordeel Beskikbaarheid Die Geldterugvoordeel is n opsionele voor deel wat by n kwalifiserende plan gevoeg kan word. Dit word per versekerde lewe geselekteer en is nie outomaties
Nadere informatieGeagte graad 9-Ouer/Voog en leerder VAKKEUSES VIR VOO-FASE
Geagte graad 9-Ouer/Voog en leerder VAKKEUSES VIR VOO-FASE Die graad 9-leerders moet op 22 September 2017 hul finale vakkeuse vir hul VOO-fase (Verdere Onderrig en Opleiding) in hul hoërskoolloopbaan maak.
Nadere informatieMaart No. 69 INVLOED VAN ONKRUIDDODERS OP OPVOLGGEWASSE Chris Cumming PNS Konsultant
Maart 2 2016 No. 69 INVLOED VAN ONKRUIDDODERS OP OPVOLGGEWASSE Chris Cumming PNS Konsultant Die moontlike skade aan gewasse as gevolg van residu oordrag van onkruiddoders wat op die vorige gewas toegedien
Nadere informatieFAKTORE EN VEELVOUDE
FAKTORE EN VEELVOUDE Ons gaan nou na n paar stukkies teorie kyk in verband met Natuurlike- en Telgetalle. Voltooi: 3 X 1 = 3 X 2 = 3 X 3 = 3 X 4 = 3 X 5 = Ons sê dus dat 3, 6, 9, 12 en 15 VEELVOUDE is
Nadere informatieBESTUURSINLIGTING VOORUITSIGTE VIR GRAANGEWASSE LYK GOED. Posbus 1615 Bethlehem, 9700 Tel/Faks: (058)
54 September Februarie 2002 Posbus 1615 Bethlehem, 9700 Tel/Faks: (058) 303 9640 VOORUITSIGTE VIR GRAANGEWASSE LYK GOED Die wisselkoers is nie die enigste rede vir die volgehoue styging in graanpryse nie.
Nadere informatieGeloofsvrae: Ongeloof en Ongehoorsaamheid
Geloofsvrae: Ongeloof en Ongehoorsaamheid Geloofsvrae: Ongeloof en Ongehoorsaamheid Adrio König Die wese van sonde 6. Ongeloof en ongehoorsaamheid Tradisioneel is ongehoorsaamheid dikwels as die eintlike
Nadere informatieREKENINGKUNDE: BEGELEI JY OF ONDERRIG JY NET?
REKENINGKUNDE: BEGELEI JY OF ONDERRIG JY NET? Jou rol in die onderrig van Rekeningkunde moet wees om die leerders te begelei om te ontdek. Dit is n baie beter opsie as om die leerders te leer om te doen.
Nadere informatieSUID-AFRIKAANSE WYNOESVERSLAG 2009 Inligting verskaf deur VinPro en SAWIS Saamgestel en geskryf deur Romi Boom
SUID-AFRIKAANSE WYNOESVERSLAG 2009 Inligting verskaf deur VinPro en SAWIS Saamgestel en geskryf deur Romi Boom UITMUNTENDE OESJAAR VIR GEHALTE, DALK DIE BESTE OOIT I ALGEMENE OORSIG Die uitmuntende gehalte
Nadere informatie(insluitende nie-dodelike en dodelike metodes) sal mettertyd help om veeverliese te verminder.
Daar is n dringende behoefte aan n gekoördineerde benadering tot roofdierbestuur in Suid-Afrika. Volgehoue gebruik van n kombinasie van die beste praktyke (insluitende nie-dodelike en dodelike metodes)
Nadere informatie2014 SUID-AFRIKAANSE WYNDRUIFSEISOEN SEISOENSOORSIG (WINTER & LENTE 2013) EN OESVERWAGTINGE Oktober 2013
2014 SUID-AFRIKAANSE WYNDRUIFSEISOEN SEISOENSOORSIG (WINTER & LENTE 2013) EN OESVERWAGTINGE Oktober 2013 I. BEDRYFSOORSIG Witroes het vanjaar meer as gewoonlik voorgekom in die na-oes periode en wingerde
Nadere informatiePrysvorming deur vraag en aanbod
OpenStax-CNX module: m25226 1 Prysvorming deur vraag en aanbod Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 EKONOMIESE EN BESTUURSWETENSKAPPE
Nadere informatieIN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA
Sirkuleer aan Landdroste: Ja / Nee Verslagwaardig: Ja / Nee Sirkuleer aan Regters: Ja / Nee IN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA (Noord-Kaapse Afdeling) Saaknr: 919/2002 Datum gelewer: 2002-10-31 Hersieningsnr:
Nadere informatieLimpopo kultivarproef onder besproeiing op Tom Burke in 2015
Limpopo kultivarproef onder besproeiing op Tom Burke in 2015 Artikel: Chantel du Raan en Albert Boneschans, Aartappels Suid-Afrika Die Limpopo produksiegebied produseer sowat 21% van die totale aartappelproduksie
Nadere informatieSeptember 2013 No. 55
September 2013 No. 55 OES VAN CANOLA Jannie Bruwer Akkerboukundige Sentraal-Suid Koöperasie Bpk, Swellendam Wanneer canola gevestig word, is dit belangrik dat alle saad in vogtige grond gesaai word vir
Nadere informatie.1 INLEIDING. geleenthede te adverteer en deelname te bevorder Moets
Handleiding 9 Riglyne vir plakkate en pamflette [Type text] Page 1 9.1.1 INLEIDING Die doel van ʼn plakkaat is om ʼn boodskap vinnig en maklik te versprei. Dit is ʼn effektiewe manier om groot getalle mense
Nadere informatieFontein van die lewe. Liturgie
Fontein van die lewe Teks vir die preek:... want by U is die fontein van die lewe; in u lig sien ons die lig. Laat u goedertierenheid voortduur vir die wat U ken, en u geregtigheid vir die opregtes van
Nadere informatieHoofstuk 5: Ekonomiese sektore
Hoofstuk 5: Ekonomiese e 1 Drie Ekonomiese e Die drie ekonomiese e verwys na die verskillende stadia waardeur produkte gaan van: die ontginning van die grondstof (primêre ) na die vervaardigingsproses
Nadere informatieGRAAD 7 SOSIALE WETENSKAPPE
GRAAD 7 SOSIALE WETENSKAPPE WAT IS SOSIALE WETENSKAPPE? Die vak Sosiale Wetenskappe bestaan uit Geskiedenis en Geografie. Beide Geskiedenis en Geografie moet gedurende elke kwartaal van die skooljaar onderrig
Nadere informatiePreek 1 oor gesag (vyfde gebod)
1 Preek 1 oor gesag (vyfde gebod) (Preek gelewer tydens gesamentlike erediens van Geref. Kerke Welkom en Welkom-Noord op Sondag 6 Augustus 2017) Prediker: Ds JL van der Schyff Voor die erediens Sing: Lied
Nadere informatieRESPECT 4 U. L e s 1. Jou vermoëns en sommige van jou verwagtinge en drome indentifiseer
WIE KIES EK OM TE WEES? WAT KIES EK OM TE WEES RESPECT 4 U Gedurende hierdie les sal jy: Leer oor die RESPEK vir jouself program en jou ontmoet onderwyser ontmoet Maniere identifiseer om RESPEK te wys
Nadere informatie1.1 Erfenis Wes-Kaap (EWK) en die Departement van Kultuursake en Sport (DKES)
BELEID OOR DIE IDENTIFISERING EN BEWARING VAN INISIASIETERREINE IN DIE WES-KAAP 1. Inleiding 1.1 Erfenis Wes-Kaap (EWK) en die Departement van Kultuursake en Sport (DKES) EWK saam met die DKES het 'n raamwerk
Nadere informatieMATTEUS 6:8. Votum en seën. Psalm 7 : 6. Gebed. Skriflesing: Matteus 6:5-15 (AV 1983) Teks: Matteus 6:7-8 (AV 1983) Skrifberyming 17 (17-1) : 2, 5
MATTEUS 6:8 Votum en seën Psalm 7 : 6 Gebed Skriflesing: Matteus 6:5-15 (AV 1983) Teks: Matteus 6:7-8 (AV 1983) Skrifberyming 17 (17-1) : 2, 5 Preek: Vir ons hemelse Vader is eenvoudige gebede goed Gebed
Nadere informatieModule 15 (Term 3): Die Nasionale Elektrisiteitstoevoerstelsel Die volgende vraestel se tema handel oor die nasionale elektrisiteitstoevoerstelsel.
Natuurwetenskappe Vraestel 15 Graad 7 Tyd: 1 Uur Totaal: 55 Module 15 (Term 3): Die Nasionale Elektrisiteitstoevoerstelsel Die volgende vraestel se tema handel oor die nasionale elektrisiteitstoevoerstelsel.
Nadere informatieAntieke Egipte en die Nylrivier
Eenheid 2 Leergids 1 Antieke Egipte en die Nylrivier Doelwitte Leer wie die antieke egiptenare was. Leer wanneer en wanneer die antieke Egiptenare geleef het. Leer van tyd, kronologie en tydlyne. A. Basiese
Nadere informatieAGRI-TREAT. n Revolusionêre water ontsmettingsmiddel vir drupperlyne en alle verwante besproeiingstoerusting in die landboubedryf.
INLEIDING Water speel n al hoe belangriker rol in die boerdery vandag. Water en minerale regte behoort vandag aan die staat. Waterbronne raak al minder beskikbaar vir die boere omdat al hoe meer water
Nadere informatieHandleiding 6. Skep en bestuur van ʼn Twitter-rekening. rekening
Handleiding 6 Skep en bestuur van ʼn Twitter-rekening rekening 1 GKSA - Hoe om n Twitter-reekening te skep en bestuur 6.1 INLEIDING 6.1.1 Twitter Twitter is ʼn sosiale netwerk- en mikro-blogdiens blogdiens
Nadere informatieMatteus se Judas en die koninkryk
Cobus van Wyngaard http://mycontemplations.wordpress.com http://anderkant.wordpress.com www.twitter.com/cobusvw www.facebook.com/cobus 31 Maart 2009 Familiekerk NG Kameeldrif Matteus se Judas en die koninkryk
Nadere informatieHANDLEIDING LANDBOUBESTUURS- GRAAD 10
HANDLEIDING LANDBOUBESTUURS- PRAKTYKE GRAAD 10 n Publikasie van Impak Onderwysdiens (Edms) Bpk Kopiereg voorbehou. Afgesien van enige billike gebruik vir die doel van navorsing, kritiek of resensie soos
Nadere informatieHoe om n goeie Projek Konsep te Ontwikkel. oefeninge
Hoe om n goeie Projek Konsep te Ontwikkel oefeninge Hoe om die projek motivering te skryf 3 komponente: Die probleemstelling Die verband met klimaatsverandering Die voorgestelde aanpassingsaksie wat die
Nadere informatieJesaja sien die Toekoms
Bybel vir Kinders bied aan Jesaja sien die Toekoms Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: Jonathan Hay Aangepas deur: Mary-Anne S. Vertaal deur: Yvonne Kriel Vervaardig deur: Bible for Children www.m1914.org
Nadere informatieSUID-AFRIKAANSE WYN: OESVERSLAG Kleiner, hoë kwaliteit wyndruifoes van vroeë seisoen BEDRYFSTENDENSE
SUID-AFRIKAANSE WYN: OESVERSLAG 2015 uitgereik deur: FOTO-KREDIET: Loriane Grobbelaar Kleiner, hoë kwaliteit wyndruifoes van vroeë seisoen I BEDRYFSTENDENSE Die Suid-Afrikaanse wynbedryf sal die 2015-seisoen
Nadere informatieBEVOLKINGS GEOGRAFIE
BEVOLKINGS GEOGRAFIE Wat is bevolkingsdigtheid? Bevolkingsdigtheid is die meting van hoeveel mense daar in 'n gebied is. Ons skryf gewoonlik digtheidsmeting as mense per vierkante. Ons bereken hierdie
Nadere informatieDie Rol van die Vader, Seun en Heilige Gees?
Die Rol van die Vader, Seun en Heilige Gees? Die Rol van die Vader, Seun en Heilige Gees? Kobus Kok ʼn Leser vra: Wat is die rol van God die Vader in die gelowige se lewe vandag? Wat is die rol van God
Nadere informatieOPSIES WANNEER UIT DIENS TREE BY JOU WERK UMBRELLA FUNDS
OPSIES WANNEER UIT DIENS TREE BY JOU WERK UMBRELLA FUNDS 1 ALEXANDER FORBES OPSIES WANNEER JY AFTREE OPSIES wanneer jy uit jou werk aftree OPSIE A OPSIE B STEL UIT Wil nie dadelik n inkomste begin ontvang
Nadere informatieHANDLEIDING LEWENSVAARDIGHEDE GRAAD 4
HANDLEIDING LEWENSVAARDIGHEDE GRAAD 4 ʼn Publikasie van Impak Onderwysdiens (Edms) Bpk Kopiereg voorbehou. Afgesien van enige billike gebruik vir die doel van navorsing, kritiek of resensie soos toegelaat
Nadere informatieSê maar jy word voor die keuse gestel om een van die volgende getalle as geld in Rand te ontvang, watter een sal jy kies?
VERGELYK en RANGSKIK GETALLE Om vergelykings te tref tussen verskillende dinge is n vaardigheid waarmee ons almal gebore word. Dit begin vroeg-vroeg al wanneer ons verskillende tipes speelgoed met mekaar
Nadere informatieDie klimaat van SA: Temperatuur
OpenStax-CNX module: m25584 1 Die klimaat van SA: Temperatuur Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 AARDRYKSKUNDE 2
Nadere informatieIN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA
IN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA (TRANSVAALSE PROVINSIALE AFDELING) SAAKNOMMER: 52629/2007 31 OCTOBER 2008 In die saak tussen: ETLO MOTORS CC h/a AUTO TRADERS APPLIKANT EN ABSA BANK BEPERK RESPONDENT
Nadere informatieLes 7: Uitdagings vir die Suid-Afrikaanse ekonomie
Les 7: Uitdagings vir die Suid-Afrikaanse ekonomie Lees die volgende stuk aandagtig deur en beantwoord die vrae: hierdie mense is woonagtig in ses lande naamlik China, Indië, die VSA, Indonesië, Brasilië
Nadere informatieHANDLEIDING SOSIALE WETENSKAPPE: GESKIEDENIS GRAAD 8
HANDLEIDING SOSIALE WETENSKAPPE: GESKIEDENIS GRAAD 8 n Publikasie van Impak Onderwysdiens (Edms) Bpk Kopiereg voorbehou. Afgesien van enige billike gebruik vir die doel van navorsing, kritiek of resensie
Nadere informatieJOHANNES 19:26-27 NAGMAAL
JOHANNES 19:26-27 NAGMAAL Votum en seën Psalm 118 : 2 Geloofsbelydenis: Twaalf Artikels Wet: Eksodus 20:1-17 (AV 1933/53) Psalm 4 : 3 Gebed Skriflesing: Johannes 19:17-27 (AV 1933/53) Teks: Johannes 19:26-27
Nadere informatie