Matteus se Judas en die koninkryk

Transcriptie

1 Cobus van Wyngaard Maart 2009 Familiekerk NG Kameeldrif Matteus se Judas en die koninkryk Skriflesing: Matteus 26 & 27 Judas Die misterieuse dissipel Wat kom in jou kop op as jy die naam Judas hoor? Jy hoef nie jou Bybel te ken om hierdie naam te ken nie. Ons ken dit mos sommer as deel van ons Afrikaanse taal; om iemand n Judas te noem, het vele betekenisse, niks daarvan positief nie. Gewoonlik sal ons daarmee bedoel n verraaier. In Duitsland is daar twee name wat jy nie vir n kind mag gee nie, daar is letterlik wette daarteen! Satan, en Judas. Die naam wat waarskynlik die naaste kom aan die emosie wat met n naam soos Judas gepaardgaan wat uit die laaste eeu kom, is die van Hitler. Judas word gewoonlik min of meer in dieselfde klas gesien as hierdie persone. n Voorbeeld van dit wat absoluut sleg is. Vir lank was Judas die persoon wat jy nooit sou ontmoet nie. Geen mens kon so sleg soos Judas wees nie. Maar Judas was nog altyd n misteurieuse karakter gewees. Jesus het 12 mense geroep wat die kerngroep van sy dissipels gevorm het. Daar was veel meer as 12 gewees, maar hierdie 12 moes die leiers gewees het. Van hierdie 12 hoor ons die meeste van Petrus en van Judas in die evangelies, die boeke wat die verhaal van Jesus vertel. In die 20 eeue van die geskiedenis van die kerk, is dit egter Judas van wie ons die meeste hoor. In boeke, in die kuns, en die een dissipel oor wie daar ongelooflik baie bespiegel is, en ongelooflik baie navorsing gedoen is. Dalk was dit juis omdat Judas so n misteurieuse karakter was dat die kerk deur die eeue so baie met hom geworstel het. Die kerk het van die begin af nie presies geweet wat om met Judas te maak nie, en ons vind n verskeidenheid van verhale oor Judas, wat glad nie met mekaar ooreenstem nie, in die Bybel, en dan weer plekke waar ons glad nie van Judas hoor nie. Dit wil lyk of Paulus, glad nie eens geweet het van Judas nie, of ten minste nie gedink het dit is belangrik om van Judas te praat nie. Matteus vertel dat Judas die geld wat hy gekry het vir die priesters teruggevat het, en hulle n stuk grond daarmee gekoop het. Lukas vertel dat Judas self die grond gekoop het.

2 Matteus vertel dat Judas homself gehang het, Lukas vertel dat hy vooroor geval het, oopgebars het, en sy binnegoed uitgepeul het. Markus vertel niks van sy dood nie. Johannes en Lukas vertel dat die duiwel in Judas ingevaar het. n Verduideliking wat ons nie vroeër in die geskiedenis kry nie asof hulle probeer verduidelik hoe dit moontlik was dat n dissipel van Jesus kon deelneem daaraan dat hy gevang en later gekruisig word. Ek sou die lysie nog baie baie langer kon maak, en nog ander moontlike verduidelikings vir Judas se optrede, en verhale oor sy dood, uit die kerkvaders kon gaan haal. Maar vir die vroeë kerk was dit nie n probleem nie. Hulle het die 4 evangelies saam versprei, wetend dat daar n stuk misterie aan die Judas karakter was, en dat niemand presies weet wat van hom geword het nie. Deur die eeue het Judas egter deel van ons Bybel gebly. En ons moet die verhale van Judas gaan lees, ons moet dit weer lees, om daaruit iets van God te leer vir ons tyd. Ons is tans besig om Matteus te lees, en daarom wil ek dat ons vandag bietjie stilstaan by Judas soos Matteus hom beskryf. Ek weet dat van die ander gedeeltes in die Bybel hom anders beskryf, maar kom ons hoor vandag wat Matteus vir ons van Judas vertel. Judas Wat Jesus verraai oorgegee het Matteus 26:14 16 Matteus 26:14 16 Ons het Judas leer ken as die verraaier. Maar as daar een ding is wat ons oor Judas kan sê, dan is dit dat hierdie waarskynlik nie die regte vertaling is nie. Judas was die een wat Jesus oorgegee het aan die Joode leiers, hy het hulle gaan wys waar Jesus is. 30 silwer munte was glad nie baie geld nie, en definitief nie n omkoopgeskenk nie. Die Joodse leiers kom ook nie na Judas toe om n hom te kom omkoop nie, maar hy gaan na hulle toe. Om een of ander rede, en Matteus verduidelik nie vir ons hoekom nie, het Judas besluit om Jesus aan die Jode oor te gee, dat hulle hom kan vang. Die 30 munte was maar net n standaard bedrag wat betaal moes word. Maar die geld is belangrik vir Matteus. Matteus 26:20 25 Dit is die Donderdag aand. Jesus is aan tafel. Dieselfde aand waar Jesus sou gee, as n teken dat ons reggemaak kan word. Matteus vertel daaroor dat een van die dissipels hom dissipels is geskok, meer dalk nog hoe sleg dit sal wees vir die een wat Judas weet waarvan Jesus praat. Judas Jesus en Judas Is dit miskies ek, Rabbi? Dit is soos jy sê! Matteus 26:20 25 saam met sy dissipels vir hulle die nagmaal verhouding met God dat Jesus praat sal verraai. Al die omdat Jesus vertel hom sal oorgee. weet wat hy gaan doen, Jesus weet wat Judas gaan doen, en dis asof beide van hulle OK is daarmee. Judas moet vir Jesus oorgee aan die Joodse leiers. Dit is sy werk.

3 Judas en Jesus Vriend, doen wat jy gekom het om te doen Matteus 26:47 51 Matteus 26:47 51 Die skildery kom uit Italië van die 14de eeu. En illustreer dalk iets van wat hier gebeur het. Moet ons Jesus se woorde as sarkasties lees? Dat hy sarkasties vir Judas sê vriend? Ek dink nie so nie. Matteus gee vir ons geen rede om dit so te lees nie, en as ons nie vooraf besluit Judas is skuldig nie, dan hoef ons dit nie so te lees nie. Orals rondom Jesus en Judas baklei almal. Probeer bietjie die prentjie te sien. Daar moes ongelooflike spanning geheers het. Almal het geweet wat kom. Die soldate het geweet waarvoor hulle hier is, en kon die swaarde van die dissipels sien. Die dissipels moes vermoed het waarvoor die soldate hier is, en hulle hande solank na hulle swaarde toe laat gaan het. En in die middel van hierdie spanning staan Jesus en Judas, twee vriende. Beide glo dat wat nou gebeur moet gebeur. Dalk was Judas bang? Ek bedoel, hier staan hy, besig om sy vriend aan die Joodse leiers oor te gee, en alhoewel hy dalk gedink het hy weet wat gaan gebeur, moes hy tog bietjie gewonder het of hierdie die regte ding is om te doen. En asof Jesus hom wil gerusstel, sê hy vir Judas: Vriend,doen wat jy gekom het om te doen. Matteus 27:3 10 Judas en die koninkryk Toe Judas sien dat Jesus tot die dood veroordeel is, het hy spyt gekry Matteus 27:3 10 het Jesus moes gekruisig word nie. Dit is die hartseer einde van die Judas verhaal in Matteus. Judas besef hy het drooggemaak! Wat is dit wat hier gebeur het? Jesus word ter dood veroordeel. Eintlik is Jesus nog nie ter dood veroordeel nie, hy is net na Pilatus toe gestuur, maar vir Judas is dit reeds verby. Dit het reeds heeltemal te ver gegaan! Die gesprek met die Joodse leiers moes nie so uitgedraai het nie. Dit was nie Judas se plan nie! Judas wou Jesus aan die Joodse leiers oorgee, maar hy wou nie gehad Dit is hier waar ek dink die sleutel lê om Judas te verstaan. As Judas Jesus nie wou laat kruisig nie, maar hom tog wou oorgee aan die Joodse raad, wat wou hy daardeur bereik? Vriende, ons moet onthou dat die dissipels Jesus heeltemal misverstaan het. Lukas skryf in Handelinge dat net voor die hemelvaart, dan vra die dissipels nogsteeds vir Jesus of hy dan nou die koninkryk weer vir Israel gaan oprig. Gaan hy nou homself koning van Israel maak? Dwarsdeur Matteus kry ons hierdie gedagte dat mense dink Jesus gaan n politieke koning word. Die koning wat heers terwyl Jesus gebore word wil Jesus doodmaak, want hy het gehoor daar kom n nuwe koning Dit is die klag teen Jesus, dat hy die nuwe koning van die Jode wou wees. Vermoedelik dink baie van die mense ook dat hy n nuwe koning moet word. Wat het Judas gedink gaan gebeur as Jesus en die Joodse raad koppe stamp? Na alles wat hy by Jesus geleer het, na alles wat hy gesien het, nadat hy gesien het hoe populêr Jesus was, nadat hy gesien het

4 hoe bang die Joodse leiers was om Jesus in die dag te vang Wat het Judas gedink gaan gebeur? Ek vermoed Judas was maar net soos baie ander mense van sy tyd, moeg vir die regering van sy dag, moeg vir die leiers, en het geglo dat Jesus met geweld die wêreld sal oorneem. Hy het dalk selfs gedink hy is besig om Jesus n guns te doen, om n konfrontasie met die Joodse leiers te forseer, wat sou opeindig met Jesus as koning. Wat sou Judas in sy selfmoordbrief geskryf het? Hoe teleurgesteld hy was in Jesus? Dalk net hoe vies hy vir homself was, dat hy sy vriend, sy leermeester, laat doodmaak het. Dat hy iewers iets verkeerd bereken het. Dinge het nie uitgewerk soos wat hy verwag het nie. Judas en ons Judas, wat jy orals kan raaksien. Julle sien, dit is dalk wat ons by Judas moet hoor. Nie hoe sleg hy was dat hy Jesus laat kruisig het nie, maar hoe hy Jesus misverstaan het. Ons het Judas baie keer leer ken as die personifisering van absolute kwaad, basies gelyk aan die Satan. Hierdie Judas was n persoon wat ons nooit sou ontmoet het nie, slegter as enigiemand wat ons ooit sou ontmoet. Maar dalk is Judas maar net soos enige een van ons, dalk is Judas soos wat mense dwars deur die geskiedenis was. Deur die eeue het ons gewoonlik in een van twee slaggate getrap. Of ons het Jesus se woorde oor n nuwe lewe, oor God se droom vir die wêreld, oor God se koninkryk, gaan vergeestelik, gaan maak asof dit net betekenis het vir my geestelike lewe of vir die hemel eendag, of ons het dit gaan gelykstel aan menslike geskiedenis, asof die politiek van die dag God se droom vir die wêreld sal laat kom. Jesus het kom preek van n wêreld wat verander, van n wêreld waaroor God droom, van God se koninkryk. Ja, dit het betekenis vir die hier en die nou, dit gaan nie oor een of ander geestelike wêreld alleen nie, maar Judas wou gehad het Jesus moet n politieke mag bring. Jesus het egter gepraat van mense wat se lewens verander, wat anders begin leef, wat in alles wat hulle doen n wêreld van liefde en vrede laat ontstaan. Judas het n vinnige oplossing gesoek, Judas wou gehad het Jesus moet sy vyande n ding of twee wys. Hierdie Judas ken ons. Ek en jy is dalk meer soos hierdie Judas as wat ons wil erken. Dit is asof dit net te stadig vat om God se droom vir hierdie wêreld te laat kom op die manier wat Jesus gepreek het. Dit vat net te lank om die wêreld te verander, een persoon op n slag, een honger kind op n slag, een VIGSwesie op n slag. Dit vat net te lank as ons sagte harte, helder ligte en lewende water vir n wêreld moet gaan wees. Partymaal lyk dit net soveel makliker om met geweld ontslae te raak van almal wat vir ons lyk in die pad staan van wat ons dink God se droom is. Ons moes in die laaste dekade op die harde manier leer dat Christene wat oorloë in die naam van God voer nog nie iets van die verlede is nie. Ons moes op die harde manier in Suid Afrika leer dat politieke leiers wat hulle eie agendas sanksioneer deur te maak asof dit van God af kom nogsteeds gebeur. Met die verkiesing wat kom sien ons weer hoe daar op verskillende plekke gemaak word asof hierdie of daardie politieke party of leier God se antwoord vir Suid Afrika is.

5 Kom ek maak dit net duidelik: Ek glo God is betrokke in alles wat in die wêreld gebeur. God is ook betrokke in Suid Afrika se politiek, in die probleme wat in die Suid Afrikaanse samelewing aan die gang is. Die politiek van die dag was belangrik dwars deur die Ou Testament, en was ook belangrik vir Jesus gewees. Maar God se droom vir hierdie wêreld, die koninkryk van God, kom nie deur n quick fix waar ons met geweld van een politieke regime ontslae raak en n ander een inkry nie. Dit is wat Judas misverstaan het, maar wat die vroeë kerk wel verstaan het. God se droom is mense wat in liefde leef. Mense wat vir geregtigheid leef, in hulle persoonlike verhoudings, maar ook in hoe hulle aan die strukture en sisteme binne n samelewing deelneem. Ons sal nog baie oor Judas kan praat. Daar is baie ander prentjies van Judas waarna ons kan kyk. Maar hierdie prentjie van n Judas wat dalk meer soos ek en jy is as wat ons sou wou erken, moet ons dalk meer raaksien, as die prentjie van Judas wat die verteenwoordiger is van n sleg wat so erg is dat ons glo dat ons darem nooit daar sal uitkom nie.