Overeenkomst waterschap Rivierenland en gemeente Nijmegen - Oosterhoutsedijk en Bemmelsedijk

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Overeenkomst waterschap Rivierenland en gemeente Nijmegen - Oosterhoutsedijk en Bemmelsedijk Programma Grondbeleid Portefeuillehouder B. Velthuis Samenvatting Momenteel volgt het waterschap Rivierenland (verder te noemen: waterschap) een procedure voor het vaststellen van een nieuwe legger voor de primaire waterkeringen. In verband met onder meer het fenomeen piping (instabiliteit dijk) zijn de regels voor het bouwen op en rond de waterkering aangescherpt, zo ook in de gebieden van de Waalsprong (Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid- Zuid. Deze aanscherping matcht niet met de gebiedsontwikkeling voor deze gebieden. Hierover heeft overleg plaatsgevonden tussen waterschap en gemeente. Hieruit is onder meer naar voren gekomen dat deze aanscherping niet van toepassing is als het waterschap met de gemeente specifieke schriftelijke afspraken heeft gemaakt over het bouwen op en langs de waterkering. De bijgevoegde overeenkomst strekt daartoe. Ter besluitvorming door het college 1. De overeenkomst Waterkering Oosterhoutsedijk en Bemmelsedijk te Nijmegen aan te gaan. BW-nummer Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. OB10, Bertine Schouten, 2710 Datum ambtelijk voorstel 13 juni 2016 Registratienummer D Steller Bertine Schouten Paraaf akkoord Datum Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 21 juni 2016 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.12 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder CV

2 Collegevoorstel 1 Probleemstelling Momenteel volgt het waterschap Rivierenland een procedure voor het vaststellen van een nieuwe legger voor de primaire waterkeringen. Om het beheer van de waterkeringen op een goede manier te kunnen uitvoeren, moet het waterschap informatie over waterkeringen actueel en overzichtelijk in leggers vastleggen. Een legger bevat informatie over de ligging, vorm, afmeting en constructie van dijken en over de onderhoudsplichten. Het waterschap heeft nieuwe ontwerp-leggers voor de waterkeringen opgesteld en in februari en maart 2016 zes weken ter inzage gelegd. Aanleiding om nieuwe leggers te maken is de wettelijke verplichting voor het waterschap om aan te geven welke ruimte de dijken nodig hebben in de (verre) toekomst. In de nieuwe leggers houdt het waterschap ook rekening met nieuwe inzichten ten aanzien van dijkveiligheid in het rivierengebied, waaronder het risico op piping. In de nieuwe (ontwerp)-legger zullen de beperkingen die gelden voor het gebruik van gronden op en rond de waterkering veranderen. De regels voor bouwen op of langs de waterkering zullen worden aangepast. In de nieuwe leggers wordt een bouwgrens ingevoerd in dijkvakken die piping-gevoelig zijn. Dit betekent dat in principe niet gebouwd mag worden tussen de bouwgrens en de dijk. In de ontwerp-legger heeft het waterschap voor de ontwikkelgebieden Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid ook een bouwgrens ingevoerd, waardoor er niet in de buurt van de waterkering gebouwd kan worden. Hierover is de gemeente in overleg getreden met het waterschap. Hieruit is onder meer het volgende gekomen: gemeente dient een zienswijze tegen ontwerp-legger in; de bouwbeperking geldt niet wanneer waterschap en gemeente schriftelijke afspraken maken over de gebiedsontwikkeling. De gemeente heeft op 3 maart jl. een schriftelijke zienswijze tegen de ontwerp-legger ingediend, zie bijlage 2. Ondertussen is gewerkt aan het opstellen van een overeenkomst, waarin de afspraken tussen waterschap en gemeente worden vastgelegd. In bijlage 1 is de overeenkomst toegevoegd. Naast de procedure tot het wijzigen van de legger loopt bij het waterschap nog een ander traject, te weten het project dijkverbetering Wolferen-Sprok. Dit project heeft onder andere als doelstelling om de waterkering ter plaatse van Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid te laten voldoen aan de (nieuwe) waterveiligheidsnormen. Waterschap en gemeente zijn in gesprek met elkaar over de wijze van samenwerking in het kader van de dijkverbetering Wolferen-Sprok en de gebiedsontwikkeling Waalsprong. De bijgevoegde overeenkomst heeft hierop betrekking. 2 Juridische aspecten Op grond van artikel 3, eerste lid, onder b van het besluit Wijziging legger primaire waterkering profiel van vrije ruimte en bouwgrens bestaat de mogelijkheid dat het waterschap schriftelijke afspraken maakt met belanghebbenden.

3 Collegevoorstel 2 3 Doelstelling Doel van de overeenkomst is dat betrokken partijen in gezamenlijkheid werken aan het realiseren van een zo spoedig mogelijk (hoogwater) veilig, kwalitatief hoogstand gebied binnen de financieringsvoorwaarden van beide partijen en maximale maatschappelijke opbrengsten. 4 Argumenten Het is de bedoeling van de gemeente dat de deelgebieden Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid zo snel mogelijk worden ontwikkeld tot nieuw woongebied. De ambitie van de gemeente bij Hof van Holland en Woenderskamp is om zo dicht mogelijk bij de dijk te bouwen en indien mogelijk hoog te bouwen op of tegen de waterkering. Om deze reden en het feit dat de waterkering moet worden versterkt, werken gemeente en waterschap gezamenlijk toe naar een maatwerkoplossing. Ook bij Vossenpels Zuid-Zuid werken gemeente en waterschap aan een maatwerkoplossing. In de legger zoals die nu in procedure is gebracht is een bouwgrens ingevoerd, die niet overeenkomt met de begrenzing van de hiervoor genoemde ontwikkelgebieden. Deze bouwgrens kan worden opgeheven wanneer waterschap en gemeente schriftelijk afspraken hebben gemaakt over de gebiedsontwikkeling. In de overeenkomst wordt onder andere het volgende afgesproken: Afgesproken wordt dat de gearceerde delen op bijgevoegde kaarten worden aangemerkt als zogenaamde leggervakken. Dit houdt dat hier gebouwd mag gaan worden, mits voldaan wordt aan beleidsregels van de keur van het waterschap. Deze bepaling heft de bouwgrens op. Partijen spreken af om nadere afspraken te maken over de wijze van samenwerking in het kader van de dijkverbetering en de gebiedsontwikkeling. 5 Klimaat Dit voorstel heeft geen effect op klimaat. 6 Financiën Door het aangaan van deze overeenkomst wordt het bouwverbod opgeheven. In de nog te sluiten samenwerkingsovereenkomst wordt een kostenverdeling voor bijvoorbeeld een waterkerend scherm tussen gemeente en waterschap opgenomen. Uitgangspunt hierbij is dat de kostenverdeling moet passen in de GREX. 7 Participatie en Communicatie Deze overeenkomst is in goed overleg met het waterschap voorbereid. 8 Uitvoering en evaluatie Deze overeenkomst moet voor het definitief vaststellen van de legger aangegaan zijn. Moment van besluitvorming door ons College past binnen het besluitvormingstraject van het waterschap.

4 Collegevoorstel 3 9 Risico In de intentieovereenkomst is opgenomen dat er nadere afspraken worden gemaakt over de samenwerking tussen gemeente en waterschap. Een van de aspecten betreft het opnemen van een kostenverdeling tussen partijen. Zodra er meer duidelijkheid komt over welk ontwerp wordt uitgevoerd worden afspraken gemaakt over de verdeling van de kosten. Bijlage(n): - 1. overeenkomst waterkering Oosterhoutsedijk en Bemmelse dijk te Nijmegen (onderdeel dijkversterking WOS) & Ontwikkelplannen Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid versie 13 juni 2016; - 2. zienswijze ontwerp leggers waterschap van de gemeente d.d. 3 maart 2016.

5 Versie 13 juni 2016 Overeenkomst Waterkering Oosterhoutsedijk en Bemmelsedijk te Nijmegen (onderdeel dijkversterking WOS) & Ontwikkelplannen Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid Ondergetekenden: I. Gemeente Nijmegen, gevestigd te Nijmegen, en op grond van de Gemeentewet rechtsgeldig vertegenwoordigd door drs. H.M.F. Bruls, burgemeester, handelend ter uitvoering van het besluit van het college van burgemeester en wethouders van 21 juni 2016, hierna te noemen: de Gemeente, II. Waterschap Rivierenland, gevestigd te Tiel, rechtsgeldig vertegenwoordigd door ir. R.W. Bleker, dijkgraaf, hierbij handelend ter uitvoering van het besluit van het college van dijkgraaf en heemraden van 28 juni 2016, nummer , hierna te noemen: het Waterschap, Hierna gezamenlijk ook te noemen: Partijen, Nemen het volgende in overweging: Ten aanzien van de waterkering in Lent (delen van Oosterhoutsedijk en Bemmelsedijk, Nijmegen- Noord, gelegen in de gemeente Nijmegen) spelen de volgende ontwikkelingen: 1. Het Waterschap zal in het kader van het project dijkverbetering Wolferen-Sprok de waterkering versterken om te voldoen aan de waterveiligheidsnormen. 2. De Gemeente heeft in de komende jaren woningbouwplannen langs de waterkering, namelijk in het kader van de ontwikkelplannen Hof van Holland en Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid. 3. Momenteel volgt het Waterschap een procedure voor het vaststellen van nieuwe leggers voor de primaire waterkeringen en zal de regels voor het bouwen op en rond de waterkering aanscherpen. Ad 1. Dijkverbetering Het dijktraject Wolferen-Sprok ligt in de gemeenten Overbetuwe, Lingewaard en Nijmegen. Het traject maakt onderdeel uit van de dijkring 43 (Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaarden). Uit de toetsing aan de wettelijke normen (derde toetsronde) blijkt dat de waterkering over een lengte van circa 3,9 km versterkt moet worden. Aangezien 1 km al verstrekt is in de dijkteruglegging Lent, heeft het Waterschap een veiligheidsopgave van circa 2,9 km. Momenteel wordt er vanuit de rijksoverheid gewerkt aan een nieuwe normering voor waterkeringen. Deze normering vindt zijn wettelijke inbedding in Om te voorkomen dat burgers en bedrijven in korte tijd meerdere malen worden geconfronteerd met grote infrastructurele projecten, anticipeert het Waterschap op deze nieuwe normen. Dit houdt naar verwachting in dat de waterkering over circa 13 km versterkt moet worden. De faalmechanismen: hoogte, stabiliteit en piping zijn aan de orde. Volgens de huidige planning zal de realisatie van de dijkversterking Wolferen-Sprok starten in Ad 2. Ontwikkelplannen De Gemeente wil woningbouw realiseren ter hoogte van de Waalsprong, met name in de gebieden van (a) Hof van Holland en Woenderskamp en (b) Vossenpels Zuid-Zuid. Voor gedeelten van de genoemde gebieden staat realisatie gepland in (a) Woningbouw Hof van Holland en Woenderskamp In Hof van Holland en de aangrenzende plangebieden zullen circa 2950 woningen gebouwd worden. De realisatie start eind 2017/begin In dit plan heeft de Gemeente vanuit de planontwikkeling 1

6 Versie 13 juni 2016 de ambitie om zo dicht mogelijk bij de dijkvoet te bouwen en indien mogelijk hoog te bouwen op of tegen de waterkering. Om deze reden en het feit dat de waterkering versterkt moet worden, werken de Gemeente en het Waterschap gezamenlijk toe naar een maatwerkoplossing. In het plangebied Hof van Holland wordt onderzocht of een kwelscherm kan worden aangebracht, in combinatie met een dijkversterking. Kwel- en pipingproblemen zijn dan ook in de toekomst niet meer aan de orde en zo kan dichter bij de dijk gebouwd worden. In het plangebied Woenderskamp wordt onderzocht of een brede en verhoogde dijk kan worden gerealiseerd waarop gebouwd kan worden. Bewoners hebben dan uitzicht over de uiterwaarden. Partijen zullen op korte termijn enkele externe bureaus uitnodigen om in een zogeheten snelkookpansessie andere en betere oplossingen aan te dragen. (b) Woningbouw Vossenpels Zuid-Zuid Ook ten zuiden van de huidige bebouwing van de Vossenpels ligt een woningbouwlocatie (tussen de Steltseweg en de Vossenpelsestraat). In een deel van het gebied is al een pipingscherm gerealiseerd. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om deze locatie nu versneld te ontwikkelen. In het tweede kwartaal 2016 wordt een stedenbouwkundige en financiële verkenning uitgevoerd. Gedacht wordt aan het ophogen van het maaiveld ten behoeve van woningbouw. Deze verkenning vormt de basis voor verdere besluitvorming en het opstellen van een bestemmingsplan. Het streven is om medio 2016 te starten met het bestemmingsplan. Ook hier geldt dat de Gemeente en het Waterschap gezamenlijk werken aan een maatwerkoplossing zodat deze locatie in ontwikkeling genomen kan worden. Ad 3. Nieuwe leggers Om het beheer van de waterkeringen op een goede manier te kunnen uitvoeren, moet het Waterschap informatie over waterkeringen actueel en overzichtelijk in leggers vastleggen. Een legger bevat informatie over de ligging, vorm, afmeting en constructie van dijken en over de onderhoudsplichten. Het Waterschap heeft nieuwe ontwerp-leggers voor de waterkeringen opgesteld en in februari en maart 2016 zes weken ter inzage gelegd. Aanleiding om nieuwe leggers te maken is de wettelijk verplichting voor het Waterschap om aan te geven welke ruimte de dijken nodig hebben in de (verre) toekomst. In de nieuwe leggers houdt het Waterschap ook rekening met nieuwe inzichten ten aanzien van dijkveiligheid in het rivierengebied, waaronder het risico op piping. In de nieuwe (ontwerp) leggers zullen de beperkingen die gelden voor het gebruik van gronden op en rond de waterkering veranderen. De regels voor bouwen op of langs de waterkering zullen worden aangepast. In de nieuwe leggers wordt een bouwgrens ingevoerd in dijkvakken die piping-gevoelig zijn. Dit betekent dat in principe niet gebouwd mag worden tussen de bouwgrens en de dijk. Echter op plaatsen waar de regelgeving voor bouwen strenger wordt, worden bestaande bouwrechten gerespecteerd. Het Waterschap heeft hiervoor leggervlakken in de legger opgenomen. Deze leggervlakken komen voort uit de gemeentelijke bestemmingsplannen. Onder voorwaarden mag er binnen deze leggervlakken gebouwd worden. Omdat niet alleen het bestemmingsplan bouwtitels biedt en deze ook kunnen volgen uit afwijkingsbesluiten (oude art. 19 WRO-besluiten en een omgevingsvergunning voor het afwijken van een bestemmingsplan) en het zeer arbeidsintensief is om al deze afwijkingen te achterhalen, heeft het Waterschap een uitzonderingsbepaling opgenomen in de (ontwerp)leggerbesluiten. Vier situaties worden beschouwd als een leggervlak. Ten aanzien van deze gevallen gelden de beleidsregels op grond van de keur van het Waterschap voor nieuwbouw, herbouw en uitbreiden van bouwwerken binnen leggervlakken. 2

7 Versie 13 juni 2016 Een voorbeeld van zo n uitzondering is wanneer het Waterschap in het kader van een dijkverbetering met belanghebbende specifieke schriftelijke afspraken heeft gemaakt over het voornemen om een bouwwerk te plaatsen en op te richten (artikel 3, eerste lid, onder b van het besluit wijziging legger primaire waterkering profiel van vrije ruimte en bouwgrens). Deze afspraken moeten gemaakt zijn vóór inwerkingtreding van de gewijzigde legger. Naar verwachting zullen de gewijzigde leggers voor de primaire waterkeringen in de zomer van 2016 in werking treden. Gelet op de aanstaande wijziging van de leggers voor de primaire waterkeringen, de aanscherping van de regels voor bouwen op en langs de waterkering door het Waterschap en de wens van de Gemeente om bouwmogelijkheden in het kader van de ruimtelijke ordening in de plangebieden Hof van Holland en Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid op of zo dicht mogelijk tegen de waterkering toe te staan, maken Partijen hierbij een afspraak als bedoeld in artikel 3, eerste lid, onder b van het besluit wijziging legger primaire waterkering. Partijen komen het volgende overeen: Artikel 1 Leggervlakken De gearceerde delen (de gebieden weergeven op kaart in bijlagen 1 en 2) worden aangemerkt als leggervlakken. Hiervoor gelden de beleidsregels op grond van de Keur Waterschap Rivierenland 2014 van het Waterschap voor nieuwbouw, herbouw en uitbreiden van bouwwerken binnen leggervlakken. Artikel 2 Afspraken Partijen constateren dat zij nadere afspraken zullen maken over de wijze van samenwerking in het kader van de dijkverbetering Wolferen-Sprok en de ontwikkelplannen Hof van Holland, Woenderskamp en Vossenpels Zuid-Zuid. Partijen beogen in gezamenlijkheid te werken aan het realiseren van een zo spoedig mogelijk (hoogwater) veilig, kwalitatief hoogstaand gebied binnen financieringsvoorwaarden van beide partijen en maximale maatschappelijke opbrengsten. Zij zullen de komende tijd met elkaar verder in overleg treden om die nadere afspraken te maken, waaronder afspraken over mogelijke oplossingen (zoals het aanbrengen van een kwelscherm, de realisatie van een brede en verhoogde waterkering waarop gebouwd kan worden), de planning en de kostenverdeling. Artikel 3 Inwerkingtreding overeenkomst Deze overeenkomst treedt in werking met ingang van de dag na ondertekening door beide Partijen. Artikel 4 Opzeggen Indien Partijen in het overleg zoals bedoeld in artikel 2 geen overeenstemming bereiken en niet tot oplossingen kunnen komen die voor beide Partijen duurzaam en acceptabel zijn, is elke Partij gerechtigd deze overeenkomst op te zeggen en te beëindigen. Hierdoor vervalt het bepaalde in artikel 1 en geldt (zonder uitzondering) de thans in procedure zijnde legger inclusief de bouwgrens. De opzegging van de overeenkomst moet schriftelijk plaatsvinden onder opgave van redenen en tenminste één maand voor de beoogde beëindigingsdatum. 3

8 Versie 13 juni 2016 Aldus overeengekomen en in tweevoud ondertekend, te Nijmegen op te Tiel op Gemeente Nijmegen door: drs. H.M.F. Bruls functie: burgemeester Waterschap Rivierenland door: ir. R.W. Bleker functie: dijkgraaf Bijlagen 1. Kaart (gebied Hof van Holland en Woenderskamp, incl. arcering) 2. Kaart (gebied Vossenpels Zuid-Zuid, incl. arcering) 4

9 Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming ARCHIEFEXEMPLAAR Extra afschriften voor: Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon Waterschap Rivierenland College van dijkgraaf en heemraden Postbus AN Tiel Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postbus HG Nijmegen Ons kenmerk PK30/ Contactpersoon Marc Muntjewerft/Ton Verhoeven Onderwerp Zienswijze ontwerp leggers primaire waterkering Datum uw brief Doorkiesnummer (024) / Geacht College, Hierbij ontvangt u onze zienswijze tegen de ontwerp-leggers primaire waterkering die betrekking hebben op het grondgebied van de gemeente Nijmegen. Wij behouden ons het recht voor om onze zienswijze buiten de gestelde termijn van 26 januari tot en met 7 maart 2016 verder aan te vullen. Tevens plaatsen wij opmerkingen bij de wijziging Beleidsregel 5.18a Bouwwerken op en bij primaire waterkeringen (het maken van zienswijze is hiertegen niet mogelijk). Algemene opmerkingen over de leggers In de voorliggende leggers wordt rekening gehouden met bestaande bouwmogelijkheden door het opnemen van leggervlakken. Dit betekent een duidelijke verbetering ten opzichte van de ontwerp leggers die in het voorjaar van 2014 ter inzage hebben gelegen. Wij gaan er vanuit dat de leggers daarmee geen beperkingen inhouden voor de bestaande bouw- en gebruiksmogelijkheden. In het artikel 3 van het ontwerp besluit wijziging legger primaire waterkering wordt ingegaan op de uitzonderingen. In artikel 3, lid 1 b staat aangegeven dat het Waterschap specifieke schriftelijke afspraken kan maken over het voornemen om een bouwwerk te plaatsen en/of op te richten. Deze afspraken moeten gemaakt zijn voor de inwerkingtreding van dit besluit. Gezien de verschillende ontwikkelingen die de komende jaren in Nijmegen plaatsvinden en de wens om daarover afspraken met het Waterschap te maken, wordt verzocht de bepaling dat deze afspraken moeten zijn gemaakt voor de inwerkingtreding van dit besluit te schrappen. Dit biedt de mogelijkheid om ook na de inwerkingtreding van het besluit nog tot afspraken te komen. Wij verzoeken u op de dwarsprofielen tevens de beschermingszones en bouwgrenzen aan te geven. De dwarsprofielen worden daardoor beter raadpleegbaar. Indien mogelijk zouden de leggerkaarten ook op de landelijke website geplaatst kunnen worden, zodat de leggers voor een ieder makkelijk toegankelijk worden. zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

10 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 1 Ontwerplegger dijkpaaltraject Doornenburg-Dodewaard In de toelichting op de leggers wordt aangegeven dat rekening wordt gehouden met de bestaande bouwrechten. Gebleken is echter dat niet met alle vigerende bestemmingsplannen rekening is gehouden. Het gaat daarbij om de volgende vigerende bestemmingsplannen: Vossenpels, herziening sportpark (vastgesteld 24 april 2002); Nijmegen Vossenpels Zuid (vastgesteld 6 juni 2012); Buitengebied Dorp Lent (vastgesteld 28 november 1989). Wij verzoeken u om ook voor deze plannen rekening te houden met de bestaande bouwrechten (bouwvlakken en bestemmingen) en hiervoor leggervlakken op te nemen. Desgewenst kunnen wij u hiervoor de digitale bestanden aanleveren. Het gaat daarbij om de volgende bouw(locaties): Vossen pels, herziening sportpark: Vossenpelssestraat 2-1 0; zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

11 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 2 Nijmegen Vossenpels Zuid: Karel Marxstraat 4-24, 26, 109, 111 en Vossenpelssestraat 7 en 14; Buitengebied Dorp Lent: Vossenpelssestraat 1 en 5 en agrarische bouwblokken. Tevens verzoeken wij u om de grens van het rivierverruimende rijksproject Ruimte voor de Waal (2015) bij Vossenpels-Zuid aan te passen en op de Vossenpelssestraat te leggen. In dat geval gelden er geen beperkingen voor nieuwbouw in Vossenpels-Zuid en het gebied tussen de Steltsestraat en de Vossenpelssestraat (ten zuidwesten van het Wijnfort). Dit is ook mogelijk omdat in het kader van het rivierverruimende project een aantal maatregelen in dit gebied is getroffen. Zo is in de nieuwe dijk een waterkerendscherm aangebracht en een pipingscherm. Het pipingscherm is doorgezet tot aan het Wijnfort. De reden hiervan was dat de GEM Waalsprong en het Waterschap de ontwikkelingen Vossenpels-Zuid en De Stelt niet wilden hinderen. Het is dus onnodig daar een bouwgrens op te nemen. In de ontwerp-legger voor het dijktraject DO is ter plaatse van de ontwikkelgebieden Hof van Holland en Woenderskamp géén leggervlak opgenomen, terwijl in de strook tussen de bouwgrens en de dijk (waterstaatswerk) bij de gemeente Nijmegen de nadrukkelijke wens bestaat daar woningbouw te realiseren. De gemeente Nijmegen en het Waterschap zijn sinds eind 2015 hierover intensief met elkaar in overleg getreden. Daarbij is de gezamenlijke ambitie om woningbouw en dijkversterking gecombineerd te realiseren in het gebied tussen dijk (waterstaatswerk) en de bouwgrens. Wij zien goede mogelijkheden om belangen van beide partijen te verenigen, zowel op korte als lange termijn. Mogelijke opties hiervoor zijn het realiseren van een kwelscherm en/of bebouwbare dijk. Om deze reden werken beide partijen toe naar schriftelijke afspraken. Wij verwachten dat beide partijen tot overeenstemming zullen komen over deze schriftelijke afspraken en in goed overleg toewerken naar een maatwerkoplossing. Inmiddels is de eerste aanzet hiervoor van het Waterschap ontvangen en wij verwachten op korte termijn overeenstemming te bereiken. Wij verwachten dan ook dat in de definitieve legger voor dit gebied een leggervlak zal worden opgenomen. zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

12 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 3 \ \ Ontwerplegger dijkpaaltraject Erlecom-Nijmegen De gemeente Nijmegen constateert dat in dit gebied de buitenbeschermingszone in omvang is afgenomen, terwijl de beschermingszone zowel binnen- als buitendijks is verruimd. Het is de gemeente niet duidelijk waarom de beschermingszone hier is toegenomen en wat dit betekent voor (uitbreiding van) de bestaande en nieuwe bebouwing in dit gebied. Wij gaan er van uit dat dit geen belemmeringen oplevert, bijvoorbeeld voor de ontwikkelingen die met het bestemmingsplan Nijmegen Ooyse Schependom 2 (Ooyse Sluispad 2-4), vastgesteld 16 december 2015, mogelijk zijn gemaakt. zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

13 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 4 Ontwerpleggers dijkpaaltraject Nijmegen-Dreumel en dijkpaaltraject Nijmegen Waalfront De gemeente Nijmegen wil het huidige Waalfront transformeren van een industriegebied naar een gebied met woningbouw en voorzieningen. In 2015 is gestart met de ontwikkeling van de Handelskade, het meest oostelijk gelegen deel van het Waalfront Inmiddels is ook met de woningbouw van het westelijk deel, Brug kwartier, gestart. Het middelste gedeelte van het gebied komt als laatste aan bod. Voor de Handelskade is op 14 december 2011 het bestemmingsplan Nijmegen Waalfront-1 (Handelskade) vastgesteld. Voor het Brugkwartier is op 17 september 2014 het bestemmingsplan Nijmegen Waalfront-2 (Brugkwartier) vastgesteld. De ontwikkeling van Waalfront valt grotendeels binnen de arcering van het dijkversterkingsproject waarvoor de legger uit 2004 van toepassing is. Alleen de Handelskade in het oosten en een deel van Brugkwartier (Koningsdaal) in het westen vallen hier buiten. I ( tt:;;n".'l.i::"tr.1.11 "_,. (.'/ 1.1,'/}/'._ ; Verzocht wordt de arcering van het dijkversterkingsproject Waalfront (2004) naar het westen tot aan (het verlengde van) de Winselingseweg op te schuiven. Het Waterschap heeft samen met de gemeente en het Ontwikkelingsbedrijf Waalfront de bouwmogelijkheden voor Waalfront verkend. Destijds is de bouwgrens in het meest westelijke deel niet meegenomen. Het is echter niet logisch een klein deel van deze ontwikkeling anders te behandelen door het op te nemen in de nieuwe dijkenlegger. De bouwlocatie Handelskade valt zowel buiten het dijkversterkingsproject Waalfront (2004) als de legger van de Waalkade (2012). De bouw is echter al gestart en alle watervergunningen zijn afgegeven. Het is dus niet logisch om dit buitendijks gelegen gebied nog op te nemen in de nieuwe dijkenlegger. De waterkering is hier voor een klein gedeelte ook opnieuw ontworpen, waarbij, naar wij aannemen, rekening is gehouden met de nieuwe piping inzichten. zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

14 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 5 Wanneer het niet mogelijk is om de begrenzing van de nieuwe legger aan te passen, gaan wij er in ieder geval vanuit dat door het opnemen van de leggervlakken er geen beperkingen voor de bouw- en gebruiksmogelijkheden, en eventuele wijzigingen daarop, gelden. Locatie ENG IE Energie Nederland N.V. (Hollandiaweg 11) De gemeente Nijmegen constateert dat in dit gebied de buitenbeschermingszone in omvang is afgenomen, terwijl de beschermingszone is verruimd. Het is de gemeente niet duidelijk waarom de beschermingszone hier is toegenomen. In de toelichting bij de legger (onder 3.4.2) wordt immers aangegeven dat de beschermingszone niet wijzigt indien het buitendijkse gebied bij maatgevend hoogwater droog blijft. Hoewel dat laatste het geval is, is toch de beschermingszone vergroot. De gemeente vraagt zich of welke gevolgen dit voor de plannen van de Groene Delta van ENGIE heeft en of het verkrijgen van een watervergunning voor toekomstige activiteiten hierdoor bemoeilijkt wordt. De gemeente Nijmegen stelt deze vragen tegen de achtergrond van het feit dat de locatie van ENGIE in november 2015 door het rijk is aangewezen als Pilot voor een experimenteel bestemmingsplan op basis van de Crisis- en Herstelwet (12e Tranche Chwprojecten). In het Barro is het gebied nog steeds aangemerkt als terrein voor grootschalige energieopwekking. Bij de toelichting op beleidsregel 5.18a "bouwwerken op en bij primaire waterkeringen" staat aangegeven dat voor hoge bouwwerken als windturbines, die diep in de grond verankerd zijn, geen watervergunning verleend zal worden binnen de waterkering en bijbehorende beschermingszone. De uitbreiding van de beschermingszone op het terrein van ENGIE heeft als gevolg dat op een groot deel van het terrein volgens deze Beleidsregel windturbines per definitie uitgesloten worden. ENGIE wil echter op haar terrein windturbines realiseren. Gezien de hoge ligging van het terrein vraagt gemeente Nijmegen zich af wat de technische noodzaak van die zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

15 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 6 verbreding is en wil de mogelijkheid van het plaatsen van windturbines in de beschermingszone open houden. Volgens de gemeente Nijmegen ontbreekt voor deze locatie maatwerk. Voorgesteld wordt om ook voor deze locatie toe te werken naar schriftelijke afspraken, zoals bedoeld in artikel 3, lid 1 b van het ontwerpbesluit wijziging legger primaire waterkering. Binnendijks is de beschermingszone ook vergroot, onder meer tot over de Weurtseweg. De vraag is wat de noodzaak van deze uitbreiding is en waarom de begrenzing tot over de Weurtseweg is aangegeven. Het is niet duidelijk waarom binnendijks ruimte voor een pipingscherm wordt gereserveerd èn buitendijks ruimte voor grondtechniek. Dit terwijl het maaiveld hier ook nog eens vrij hoog is. CP Kelco (Winselingseweg 12) De gemeente Nijmegen constateert dat in dit gebied de buitenbeschermingszone in omvang is afgenomen, terwijl de beschermingszone richting Waal is toegenomen. Het is de gemeente niet duidelijk waarom de beschermingszone hier is toegenomen. In de toelichting bij de legger wordt immers aangegeven dat de beschermingszone niet wijzigt indien het buitendijkse gebied bij maatgevend hoogwater droog blijft. Hoewel dat laatste het geval is, is toch de beschermingszone vergroot. De gemeente is voornemens deze locatie in de nabije toekomst te transformeren van een industriële bestemming naar een locatie voor cultuur en ontspanning. Herbouw van bestaande opstallen en opstallen welke door de recente brand teniet zijn gedaan horen hierbij tot de mogelijkheden. De gemeente vraagt zich af of het verkrijgen van een watervergunning voor toekomstige activiteiten hierdoor bemoeilijkt wordt.,.. Mercuriuspark/Kanaalhavens Voor de binnendijks gelegen gronden langs de waterkering is een bouwgrens opgenomen, zijn met leggervlakken de bestaande bouwmogelijkheden aangegeven en is de beschermingszone zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

16 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 7 verruimd. Het is niet duidelijk of de verruiming van de beschermingszone beperkingen inhouden voor de ontwikkelingen op deze bedrijfsterreinen. Wij gaan er vanuit dat de leggers geen beperkingen inhouden voor de bestaande bouw- en gebruiksmogelijkheden. V Toelichting op wijziging leggers primaire waterkering (profiel van vrije ruimte en bouwgrens) In de toelichting wordt onder punt 7 ingegaan op de regeling voor nadeelcompensatie en planschade. Hiervoor geldt een verjaringstermijn van 5 jaar. Schade kan bijvoorbeeld ontstaan door waardevermindering of doordat extra kosten moeten worden gemaakt doordat niet binnen het profiel van vrije ruimte mag worden gebouwd. De bouwmogelijkheden worden hierdoor beperkt dan wel zullen er extra kosten gemaakt moeten worden (bijvoorbeeld voor het ophogen van gronden). Deze schade zal zich pas voordoen wanneer een concreet bouwplan aan de orde is, mogelijk dus buiten de verjaringstermijn. Wij verzoeken u dan ook geen verjaringstermijn op te nemen. Bij het opstellen van nieuwe bestemmingsplannen zal rekening moeten worden gehouden met de nieuwe leggers. In de toelichting wordt gesteld dat gedupeerden met hun planschadeclaim bij het Waterschap terecht kunnen mits de gemeente het bestemmingsplan heeft gewijzigd naar aanleiding van de nieuwe legger en de claim wordt ingediend binnen vijf jaar na inwerkingtreding van de leggerwijzig ing. Echter, ook bij plannen die na vijf jaar worden vastgesteld en waarbij rekening moet worden gehouden met de nieuwe leggers, kan nog planschade optreden. Door deze regeling wordt de gemeente gedwongen de legger snel door te vertalen in haar bestemmingsplannen. Dit brengt aanzienlijke plankosten en ambtelijke inzet met zich mee. Indien de gemeente hiermee wacht, wordt immers het risico gelopen dat men voor planschade niet meer terecht kan bij het Waterschap maar zich alleen nog maar kan richten bij de gemeente. Het is niet duidelijk of ook deze kosten verhaald kunnen worden bij het Waterschap. Verder is niet aangegeven wat verstaan wordt onder normaal maatschappelijk risico en of hierbij wordt aangesloten bij artikel 6.2. Wet ruimtelijke ordening. Verzocht wordt om aan te sluiten op de termijn genoemd in de Wet ruimtelijke ordening (artikel 6.1 lid 4), waarin is aangegeven dat binnen 5 jaar na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan een planschadeclaim kan worden ingediend. I I i I I zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

17 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 8 In de toelichting zijn onder punt 9 begrippen opgenomen. Het begrip 'bouwgrens' is geformuleerd als: "een grens die als zodanig op de legger is aangegeven en die een gebied afbakent waarbinnen ter bescherming van een waterstaatswerk een bouwverbod geldt". Dit komt echter niet overeen met het gestelde onder punt 3.2 waarin door middel van het opnemen van leggervlakken rekening wordt gehouden met bestaande bouwrechten. Beleidsregel 5.18a Bouwwerken op en bij primaire waterkeringen Het begrip 'bouwgrens' is in de beleidsregel geformuleerd als: "een grens die als zodanig op de legger is aangegeven en die een gebied afbakent waarbinnen ter bescherming van een waterstaatswerk een bouwverbod geldt". Deze definitie strookt niet met het systeem van het toekennen van leggervlakken waarbinnen bebouwing mogelijk is tussen de bouwgrens en de waterkering. Bij de toetsingscriteria staat aangegeven dat hoge bouwwerken en constructies die diep in de ondergrond verankerd zijn, niet zijn toegestaan. Niet is aangegeven binnen welke zone deze bepaling geldt. Verzocht wordt om in ieder geval een uitzondering op te nemen voor bestaande bouwwerken en voor de locatie ENIGIE tot nadere afspraken te komen over het plaatsen van windturbines. Ook staat aangegeven dat aanvragen aan de algemene toetsingscriteria worden getoetst. Verzocht wordt om nader aan te geven wat deze algemene toetsingscriteria zijn of een verwijzing op te nemen waar deze te raadplegen zijn. Bij de toetsingscriteria wordt een aantal begrippen gebruikt dat niet verder wordt uitgelegd. Zo is er sprake van de 'buitendijkse zijde' van de waterkering en de 'polderzijde' van (achter) de bouwgrens. Verzocht wordt om deze begrippen te verduidelijken. Ook wordt verzocht om in de tabel duidelijker aan te geven welke toetsingscriteria voor binnendijks en welke voor buitendijks bouwen gelden. Op de leggers zijn beschermingszones en buitenbeschermingszones aangegeven. Het wordt niet duidelijk of voor deze verschillende beschermingszones ook verschillende toetsingscriteria gelden. In figuur 5.18a 1 en 2 staat een kernzonegrens aangegeven. Het is niet duidelijk wat onder deze kernzonegrens wordt verstaan en hoe deze grens wordt bepaald. Kan bijvoorbeeld uit figuur 5.18a 1 worden afgeleid dat binnendijks ook binnen de kernzone van de dijk mag worden gebouwd? Ook is niet duidelijk wat de ruimtelijke impact is van het Profiel van vrije ruimte (PWR). In DD137 bijvoorbeeld eindigt de hoogte van de PWR veel hoger dan het beheerprofiel Betekent dit dat bij een toekomstige dijkversterking meer ruimte binnendijks benodigd is en dat de ruimtelijke impact feitelijk groter is dan op kaart aangegeven beschermingszones? zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

18 Gemeente Nijmegen Projectmanagement en Ruimtelijke Kwaliteit Ruimtelijke Planvorming 9 Wij verzoeken u bij de vaststelling van de nieuwe leggers rekening en de daarop van toepassing zijnde beleidsregel rekening te houden met deze zienswijze. Tevens vragen wij u ons een termijn te geven waarbinnen wij onze zienswijze kunnen aanvullen. Hoogachtend, n;jiiege van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, J. H.F. ernaat Hoo tt bureau Ruimtelijke Planvorming zienswijze ontwerp leggers Waterschap feb 2016

19 i

20 2.