1 De Commissie voor bezwaar

Transcriptie

1 1 De Commissie voor bezwaar 1.1 Positie De Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) maakt het mogelijk tegen schriftelijke besluiten van een bestuursorgaan een bezwaarschrift bij dat bestuursorgaan in te dienen. Artikel 7:13 van de Awb geeft de mogelijkheid een adviescommissie in te stellen. Dit is in Doetinchem de Commissie voor bezwaar, ingesteld op basis van de Verordening behandeling bezwaarschriften gemeente Doetinchem 2005 (hierna: de Verordening). Volgens artikel 6 van deze Verordening moet een commissie een jaarverslag uitbrengen dat in ieder geval ter kennis wordt gebracht van de gemeenteraad en de bestuursorganen waaraan in het verslagjaar is geadviseerd. Dit jaarverslag 2008 dient ter uitvoering van deze opdracht. 1.2 Onafhankelijk Sinds 1 januari 2004 kent de gemeente Doetinchem ter uitvoering van de bezwaarprocedures uit de Awb een onafhankelijke adviescommissie, bestaande uit twee kamers. De Kamer voor Sociale Zaken behandelt bezwaarschriften tegen besluiten die een bestuursorgaan van de gemeente neemt inzake sociale voorzieningen. Dit zijn de Wet werk en bijstand (hierna: WWB), de Wet maatschappelijke ondersteuning (hierna: Wmo) en de Regeling gehandicaptenparkeerkaart. De Kamer voor Algemene Zaken behandelt alle overige bezwaarschriften (met uitzondering van de belastingwetgeving en personeelsaangelegenheden). Te denken valt aan bezwaarschriften tegen bouwvergunningen, kapvergunningen, subsidies etc. De commissie is volledig extern samengesteld. Aan het eind van 2007 is in beide kamers een lid gestopt met de werkzaamheden voor de commissie. Deze vacatures zijn per 1 juli 2008 ingevuld. Vanaf dat moment telden de Kamer voor Algemene Zaken en de Kamer voor Sociale Zaken allebei weer vijf commissieleden waaronder een kamervoorzitter. Het secretariaat van de commissie berust bij de groep Juridische Zaken van de afdeling Bestuur & Strategie. 1.3 Werkwijze De bezwaarschriftbehandeling van de Awb beoogt een volledige heroverweging van het bestreden besluit naar aanleiding van de daartegen ingebrachte bezwaren. Getoetst dient te worden aan zowel rechtmatigheid als doelmatigheid, dus niet alleen aan de wettelijke regels, maar ook aan beleid en effectiviteit. Door de inschakeling van een extern bemenste adviescommissie is een onafhankelijk element in de bezwaarschriftprocedure ingebracht. Elke kamer van de bezwaarschriftencommissie past hoor en wederhoor toe: de standpunten van partijen worden zowel schriftelijk als mondeling ingewonnen. De adviezen van de kamer vatten de bestreden besluitvorming en de daartegen ingebrachte bezwaren samen, geven een beknopt verslag van de hoorzitting, schetsen het juridisch kader van het bestreden besluit, en geven beargumenteerd aan welk besluit het bestuursorgaan op het bezwaarschrift zou moeten nemen. Van de adviezen van een kamer mag het bestuursorgaan gemotiveerd afwijken. Mogelijke uitspraken op een bezwaarschrift zijn niet-ontvankelijkheid, ongegrondverklaring dan wel gehele of gedeeltelijke gegrondverklaring (herroepen). In deze laatste situatie adviseert de commissie om het bestreden besluit ook inhoudelijk te wijzigen. Daarnaast heeft een kamer dan wel de commissie als geheel de mogelijkheid om aan een bestuursorgaan aanbevelingen te doen. Dat kan in een concreet geval geschieden, gebruikelijk is dat deze aanbevelingen worden gedaan in het jaarverslag. Bezwaarschriften worden behandeld in hoorzittingen die door de twee kamers van de 1

2 commissie worden belegd. De kamers kennen een specialisatie: sociale zaken en algemene zaken, waar vele typen bezwaarschriften worden behandeld. Ter voorbereiding van deze hoorzittingen wordt namens het bestuursorgaan, meestal burgemeester en wethouders, soms de burgemeester of de gemeenteraad, door de betrokken afdeling een nota van heroverweging uitgebracht. De kamer kan daarnaast advies inwinnen van externe deskundigen. Dit kan bijvoorbeeld de welstandscommissie zijn of het Centrum Indicatiestelling Zorg (hierna: CIZ) bij medische urgenties en zaken op grond van de Wmo en de Regeling gehandicaptenparkeerkaart. De adviezen van de commissie worden na het uitbrengen aan partijen ter kennisneming toegezonden. Daarnaast worden ze door het secretariaat van de commissie ter besluitvorming aan het bestuursorgaan aangeboden. Sinds januari 2007 worden alle beslissingen op bezwaar door de vakafdelingen voorbereid. Het feitelijke werk van het commissiesecretariaat eindigt sindsdien met de toezending van het advies en verslag aan partijen en aan de vertegenwoordiger van het bestuursorgaan. De betrokken afdeling brengt een advies aan het bestuursorgaan uit. Het bestuursorgaan neemt vervolgens een beslissing op het bezwaarschrift waarna deze beslissing aan partijen wordt toegezonden met daarbij de verwijzing naar de beroepsmogelijkheid bij de rechter. Het secretariaat van de commissie ontvangt een kopie van de beslissing op bezwaar. Indien het bestuursorgaan het advies van de commissie niet of slechts gedeeltelijk overneemt (zogenaamd contrair gaat) moet het de redenen daarvan uitdrukkelijk aangeven. 1.4 Nieuw registratiesysteem voor de bezwaarschriften In het jaarverslag over verslagjaren 2005 en 2006 werd reeds de hoop uitgesproken door een verbeterde administratie (nieuw softwarepakket) meer grip te krijgen op de knelpunten in de behandeltermijnen. Het is echter niet mogelijk gebleken dit softwarepakket in 2007 of in 2008 in te voeren. Met ingang van 1 februari 2009 is door het secretariaat van de commissie daadwerkelijk met het systeem Octopus/Awb gestart, met terugwerkende kracht tot 1 januari Vanaf dat moment kunnen de afhandeltermijnen beter gevolgd worden. Ook is het met zo n systeem mogelijk om de tijd die verloren gaat door het opschorten van de behandeling van een bezwaar (bijvoorbeeld omdat een handtekening, machtiging of de gronden van het bezwaar ontbreken) inzichtelijk te maken. De tijd die daarmee gemoeid is, hoeft niet te worden meegerekend bij de behandeltermijn. In 2008 was het, net als de voorgaande jaren, nog niet mogelijk om de behandeltermijnen op dit punt te corrigeren. 2

3 2 Ontwikkelingen in de wetgeving 2.1 Wetsvoorstel vierde tranche Awb Het wetsvoorstel voor de vierde tranche van de Awb bevat drie onderwerpen: bestuursrechtelijke geldschulden, bestuurlijke handhaving (in het bijzonder de bestuurlijke boete) en attributie. Daarnaast bevat het wetsvoorstel een groot aantal daaruit voortvloeiende wijzigingen van bestaande Awb-bepalingen. In de meeste gevallen gaat het daarbij om technische wijzigingen, maar in een enkel geval ook om een meer inhoudelijk punt. Vooral in de afdelingen inzake de last onder bestuursdwang en de last onder dwangsom worden de nodige wijzigingen aangebracht. Het voorstel is op 3 juli 2007 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamercommissie voor Justitie heeft op 11 november 2008 het eindverslag uitgebracht. Deze commissie heeft op 2 december 2008 besloten de plenaire behandeling aan te houden tot het wetsvoorstel Aanpassingswet vierde tranche Awb is aangenomen door de Tweede Kamer. 2.2 Wetsvoorstel Aanpassingswet vierde tranche Awb Dit wetsvoorstel past de bijzondere wetten (met uitzondering van de rijkswetten) aan aan de inhoud, sytematiek en terminologie van de Vierde tranche van de Awb. Met dit voorstel wordt een bijdrage geleverd aan de vereenvoudiging, harmonisatie en systematisering van de Nederlandse bestuursrechtelijke wetgeving. De aanpassingswetgeving heeft hoofdzakelijk een technisch karakter. De aanpassing van de rijkswetten en de lagere wetgeving vindt via een afzonderlijk wetsvoorstel plaats. Het voorstel is op 5 maart 2009 zonder beraadslaging en zonder stemming aangenomen door de Tweede Kamer. Het voorbereidend onderzoek door de Eerste Kamercommissie voor Justitie vindt plaats op 28 april Wetsvoorstel dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Het wetsvoorstel wil burgers een effectiever rechtsmiddel geven tegen te trage besluitvorming door het bestuur. Het beoogt het bestuur te sanctioneren met het opleggen van een dwangsom bij het niet naleven van de wettelijke voorgeschreven beslistermijnen. De Awb geeft termijnen waarbinnen de overheid moet beslissen. Deze termijnen beschermen burgers tegen onbehoorlijk gedrag van de overheid en ze verschaffen tevens rechtszekerheid, omdat burgers zo weten binnen welke termijn ze duidelijkheid krijgen over het standpunt van de overheid. Het bestuur blijkt nu veelvuldig deze wettelijke termijnen te overschrijden. Het voorstel is op 7 juli 2006 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer heeft het voorstel op 20 november 2007 zonder stemming aangenomen. De Eerste Kamercommissie voor BZK/AZ heeft op 22 april 2008 nadere vragen vastgesteld. Deze commissie heeft de minister van BZK op 27 mei 2008 verzocht om een reactie op de brief van de VNG waarin wordt aangegeven dat er onvoldoende tijd is om alle mogelijke knellende wettelijke termijnen in kaart te brengen. De Eerste Kamercommissie voor BZK/AZ heeft op 3 maart 2009 een brief van de minister van BZK ontvangen inzake de toezegging om in een circulaire voor bestuursorganen goede voorlichting voor burgers over de toepassing van de wet op te nemen. Onderdeel van het wetsvoorstel is een wet tot wijziging van de termijn van 14 weken om een bezwaarschrift af te handelen. Deze wijzigingswet komt op het volgende neer: 3

4 De termijn voor afhandeling van een bezwaarschrift zal in de toekomst ingaan op het moment dat de bezwaartermijn is verstreken (zes weken na verzending van het bestreden besluit). Nu gaat de termijn voor afhandeling in nadat het bezwaar is ingediend; De mogelijkheid tot verdagen wordt verlengd van vier naar zes weken. De wettelijke beslistermijn wordt dus 16 weken, waar dat nu 14 weken is; In de bezwaarfase wordt de mogelijkheid gecreëerd om de beslissing op bezwaar te verdagen voor die situaties waarbij (nader) advies wordt gevraagd. Invoering van het wetsvoorstel per 1 januari 2009 is niet gehaald en wordt nu uiterlijk op 1 januari 2010 voorzien. In ieder geval zal er in 2011 worden gekeken of de invoering ertoe heeft geleid dat bestuursorganen zich strikter aan beslistermijnen houden dan nu het geval is. 2.4 Wetsvoorstel algemene bepalingen omgevingsvergunning (Wabo) In het wetsvoorstel worden de toestemmingen samengevoegd die nodig zijn als een burger of een bedrijf op een bepaalde plek iets wil gaan slopen, (ver)bouwen, oprichten of gaan gebruiken. Het moet daarbij gaan om plaatsgebonden activiteiten die op een of andere manier van invloed zijn op de fysieke leefomgeving. Daartoe worden circa 25 vergunningen, ontheffingen en meldingen (toestemmingen) op het gebied van ruimte, bouwen, milieu, natuur en monumenten geïntegreerd tot één omgevingsvergunning. Dit leidt tot de invoering van één loket, één (digitaal) aanvraagformulier, één bevoegd gezag (één aanspreekpunt), één uniforme en in het algemeen ook kortere procedure, één procedure voor bezwaar en beroep en één handhavend bestuursorgaan. De samenvoeging leidt tot een omvangrijke vermindering van het aantal toestemmingen en een daarmee overeenkomende vermindering van administratieve lasten. Het voorstel is op 11 december 2007 aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer heeft het voorstel op 4 november 2008 met algemene stemmen aangenomen. De minister van VROM heeft op 15 juli 2008 schriftelijk om uitstel van invoering van deze wet gevraagd. De wet is opgenomen in het Staatsblad van 4 december De Eerste Kamercommissies voor VROM/WWI en voor OCW hebben op 10 maart 2009 het mondeling overleg voorbereid met de ministers van OCW en van VROM over de borging van cultuurhistorische belangen in de ruimtelijke ordening. De invoering van de Wabo is uitgesteld tot naar verwachting 1 januari Ten aanzien van alle bovengenoemde wetsvoorstellen geldt dat momenteel nog niet te overzien is in hoeverre deze ontwikkelingen tot meer of minder bezwaarschriften zullen leiden. 4

5 3 Kamer voor Algemene Zaken 3.1 Overloop uit 2006 en 2007 In het verslagjaar 2008 heeft de Kamer voor Algemene Zaken nog 25 adviezen uitgebracht over openstaande bezwaarschriften uit het jaar Deze 25 adviezen hebben inmiddels allemaal tot een beschikking op bezwaar geleid. Daarnaast waren er nog 15 openstaande bezwaarschriften uit 2007 en één bezwaarschrift uit 2006 waarin de commissie in 2007 al een advies had uitgebracht, maar waarvan de beschikking op bezwaar pas in 2008 is gekomen. Ten aanzien van één bezwaarschrift uit 2006 en twee bezwaarschriften uit 2007 ontbreekt er een beschikking op bezwaar. De bezwaarschriften zijn alle drie afkomstig van hetzelfde bedrijf en zijn aangehouden in verband met een mediationtraject. De commissie heeft in alle drie zaken reeds een advies uitgebracht. Overigens dient de commissie nog wel een advies uit te brengen over een bezwaarschrift uit 2006, wat is aangehouden op verzoek van de betrokken partijen. Het bezwaar is gericht tegen een subsidieverlening over 2005 en Bezwaarde en gemeente hebben inmiddels mondeling overeenstemming bereikt over de subsidiebedragen, maar bezwaarde wil het bezwaarschrift niet intrekken, zolang de bedragen niet op papier staan. 3.2 Het jaar 2008 In het verslagjaar 2008 heeft de Kamer voor Algemene Zaken in totaal 248 bezwaarschriften ontvangen. Dit is een forse stijging ten opzichte van het aantal in 2007 ingediende bezwaarschriften van 140. Hierbij dient aangetekend te worden dat de 248 bezwaarschriften zijn ingediend tegen 62 verschillende besluiten. Tegen 11 van deze 62 besluiten zijn er meerdere bezwaarschriften ingediend die variëren van twee tot 79 bezwaren. De kamer heeft 17 hoorzittingen belegd waarin 62 bestreden besluiten zijn behandeld. Tegen 11 besluiten werd meer dan één bezwaarschrift ingediend, zodat over in totaal 263 bezwaarschriften een hoorzitting werd gehouden. Gemiddeld betekent dat een behandeling van vier zaken en zestien bezwaarschriften per hoorzitting. Vergeleken met 2007 was er in 2008 dan ook vanzelfsprekend sprake van een stijging van het aantal bezwaarschriften dat daadwerkelijk door de kamer is afgehandeld (al dan niet inhoudelijk). In 2007 werden 67 bezwaarschriften afgehandeld. In 2008 werden er 228 bezwaarschriften afgehandeld tot aan de peildatum van 1 februari In bijlage A is een overzicht opgenomen van het aantal bezwaarschriften verdeeld naar onderwerp. Opmerkelijk was de stijging in het aantal bezwaarschriften tegen bouwvergunningen, kapvergunningen alsmede 18 bezwaarschriften tegen een gedoogbesluit voor een parkeerterrein. Van deze 18 zijn er 16 bezwaarschriften in het verslagjaar 2008 ingediend. Het betreft een besluit van burgemeester en wethouders van 21 december 2007 waarbij een voorziening voor 80 parkeerplaatsen aan de Nieuweweg te Doetinchem wordt gedoogd. De stijging van bezwaren tegen kapvergunningen komt mede door 59 bezwaarschriften die zijn ingediend tegen het besluit namens burgemeester en wethouders van 13 juni 2008 tot het verlenen van een vergunning voor het kappen van 71 bomen en een singel in de wijk Oosseld te Doetinchem. Het verlenen van een vrijstelling en een reguliere bouwvergunning voor het oprichten van drie appartementengebouwen aan de Kievitlaan te Doetinchem hangt hier mee samen. Tachtig bewoners van de wijk Oosseld hebben zich niet kunnen verenigen met het besluit en dienden dan ook een bezwaarschrift in tegen de vrijstelling en de bouwvergunning. 5

6 3.3 Stand van zaken op peildatum 1 februari 2009 Van de 248 zaken die in het verslagjaar 2008 zijn ingekomen zijn er 17 ingetrokken. In dit aantal van 17 zijn niet de bezwaarschriften meegenomen die zijn ingetrokken na ambtshalve herziening van het primaire besluit. Dit waren nog eens 4 bezwaarschriften. Dit aantal van 4 is meegenomen in het aantal van zoals staat vermeld bij gegrond en ambtshalve herzien. Van de bezwaren die in de bezwaarprocedure werden beoordeeld en waarop reeds een beslissing is genomen, waarbij de ambtshalve herzieningen worden meegeteld, is 6% geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard, tegen 87% ongegrond. Veertien bezwaren werd nietontvankelijk verklaard, dit is 7%. In het jaar 2007 waren deze percentages 10%, 78% respectievelijk 12%. Van de 12 beslissingen op bezwaar waarbij het bezwaar gegrond werd verklaard waren er drie gelegen in de sfeer van uitwegvergunningen, twee van bouwvergunningen, twee verzoeken om planschadevergoeding, één verzoek om subsidie, één last onder dwangsom, één huisnummerwijziging, één ontheffing verbranden snoeihout en één kapvergunning. Op 20 bezwaarschriften die in 2008 zijn ingediend bij de Kamer voor Algemene Zaken was op de peildatum 1 februari 2009 nog niet beslist. Dit is 8% van het totale aantal bezwaarschriften. Vanwege dit aantal kunnen de uiteindelijke percentages gegrond/ ongegrondverklaringen nog enigszins wijzigen. Het betrof met name bezwaarschriften die aan het eind van dat verslagjaar binnenkwamen. In vijf zaken dient nog een hoorzitting te worden gehouden. Het aantal zaken dat op de peildatum nog in behandeling was, is ten opzichte van 2007 met 50 gedaald. Waren er op 1 februari 2008 in deze kamer nog 70 bezwaarschriften uit het jaar 2007 in behandeling, op 1 februari 2009 waren dat er nog 20 uit In aanmerking nemende dat er ten opzichte van 2007 in 2008 aanzienlijk meer bezwaarschriften zijn ingediend, is er sprake van een sterke daling. Het bovenstaande ziet er in schema als volgt uit: Kamer voor Algemene Zaken beslissing op bezwaar aantal % aantal % aantal % gegrond en ambtshalve herzien % 5 10% 8+4 6% niet-ontvankelijk 8 16% 6 12% 14 7% ongegrond 37 72% 39 78% % subtotaal % % % (nog) geen beslissing op bezwaar aantal aantal aantal ingetrokken nog in behandeling op de peildatum geen bezwaarschrift subtotaal

7 TOTAAL Tabel 1: Kamer voor Algemene Zaken 2008 (peildatum 2008: 1 februari 2009) In bijlage A is een overzicht opgenomen van de ontwikkeling van het aantal bezwaren dat aan deze kamer is voorgelegd (aantallen per type besluit per jaar). 3.4 Contraire beslissingen op bezwaar De Commissie voor bezwaar is een adviescommissie als bedoeld in artikel 7:13 van de Awb. Het bestuursorgaan dat moet beslissen op het bezwaarschrift is bevoegd af te wijken van een advies van de commissie, maar moet dit dan wel uitdrukkelijk motiveren. Ten aanzien van de uitgebrachte adviezen van de commissie zijn burgemeester enwethouders in 2008 vijf keer contrair gegaan in zaken waarover door de Kamer voor Algemene Zaken advies was uitgebracht. In 2007 was dit tien keer het geval. Relatief gezien is het percentage contraire besluiten dan ook flink gedaald. Het aantal van vijf contraire besluiten op het totaal van 215 van de in 2008 uitgebrachte adviezen leidt tot de conclusie dat de bestuursorganen de commissieadviezen vrijwel altijd overnemen. 3.5 Beroep In het jaar 2008 werd zes keer beroep ingesteld tegen een beslissing op bezwaar waarin door de Kamer voor Algemene Zaken was geadviseerd. In één van deze zaken is reeds uitspraak gedaan, het beroep is gegrond verklaard. Van de in voorgaande jaren ingestelde beroepen zijn er in 2008 twee beroepen gegrond verklaard, twee beroepen niet-ontvankelijk, drie beroepen ongegrond en één beroep is deels niet-ontvankelijk, deels ongegrond verklaard. Vergeleken met 2007 was er in 2008 sprake van een lichte daling in het aantal ingestelde beroepen voor de Kamer voor Algemene Zaken. In het jaar 2007 werd namelijk zeven keer beroep ingesteld. In 2008 is drie keer hoger beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. De Raad van State heeft in 2008 één uitspraak gedaan, namelijk inzake het hoger beroep van de Stichting Samenwerkingsverband Zorg Voortgezet Onderwijs Doetinchem betreffende de nieuwbouw van het Orthopedagogisch/Didactisch Centrum (OPDC). Het hoger beroep is ongegrond verklaard. Bijzondere uitspraken De hierboven genoemde gegronde beroepszaak is aangespannen door de weduwe van een bezwaarde die tijdens de bezwaarschriftprocedue is overleden. Burgemeester en wethouders hebben op advies van uw commissie het bezwaar van de inmiddels overleden bezwaarde nietontvankelijk verklaard. Zijn weduwe heeft hiertegen met succes beroep ingesteld. De rechtbank oordeelt dat haar redelijkerwijs niet kan worden verweten geen bezwaar te hebben ingediend en draagt burgemeester en wethouders op om een nieuwe beslissing te nemen. 1 In deze 248 bezwaarschriften zitten 80 bezwaren tegen het met toepassing van een vrijstelling verlenen van een reguliere bouwvergunning voor het oprichten van een bouwvergunning van drie appartementengebouwen aan de Kievitlaan te Doetinchem en 59 bezwaarschriften tegen het verlenen van een vergunning voor het kappen van 71 bomen en een singel in de wijk Oosseld te Doetinchem. 7

8 In een zaak tot het met toepassing van een vrijstelling verlenen van een reguliere bouwvergunning voor het plaatsen van een garage/berging heeft de commissie geadviseerd het bestreden besluit te herroepen en de bouwvergunning alleen te verlenen als het Planologisch beleid 2007 een formele status zou krijgen. Kort nadien kreeg het Planologische Beleid 2007 inderdaad formele status en werd het bestemmingsplan Parapuherziening voorbereidingsprocedures en flexibiliteitsbepalingen van toepassing. Burgemeester en wethouders zagen daarin voldoende aanleiding om van het commissieadvies af te wijken, de bouwvergunning in stand te laten en het bezwaar ongegrond te verklaren. De rechtbank heeft echter geoordeeld dat de verleende vrijstelling in strijd was met het beleid zonder dat dit nader was gemotiveerd en heeft het beroep om die reden gegrond verklaard. In een andere zaak, bezwaar tegen afwijzing van het verzoek om handhaving gericht op het strijdig gebruik van een bosperceel door een politiehondenvereniging, hebben burgemeester en wethouders het advies van de commissie (burgemeester en wethouders zijn niet bevoegd om op te treden omdat het gebruik onder het overgangsrecht valt, derhalve is het verzoek om handhaving op de juiste gronden afgewezen, bezwaar ongegrond) overgenomen. De rechtbank heeft het daartegen ingestelde beroep gegrond verklaard. Naar de mening van de rechtbank viel het gebruik echter niet onder het overgangsrecht, was de beslissing op bezwaar daardoor onvoldoende zorgvuldig voorbereid en berustte die beslissing niet op een deugdelijke motivering. Rechtstreeks beroep In 2008 zijn er bij de gemeente Doetinchem geen verzoeken binnengekomen om in het kader van de Wet rechtstreeks beroep de bezwaarfase over te slaan. 3.6 Termijnen Volgens artikel 7:10 van de Awb moet binnen tien weken op een bezwaarschrift zijn beslist. Deze termijn kan met vier weken worden verdaagd. Volgens constante jurisprudentie zijn dit termijnen van orde: ook na afloop kan nog rechtsgeldig op een bezwaarschrift worden beslist. Beroep tegen het uitblijven van een beslissing op bezwaar Gevolg van het niet tijdig beslissen is wel dat de indiener van een bezwaarschrift tegen het uitblijven van het besluit op zijn bezwaarschrift in beroep kan gaan bij de rechtbank. Dit is in 2008 één keer voorgekomen. Het betreft een bezwaarschrift tegen het uitblijven van een beslissing op het verzoek om handhavend op te treden. Dit bezwaarschrift was ten onrechte niet in handen gesteld van de commissie en pas bij behandeling door de commissie van een ander bezwaarschrift van dezelfde persoon bleek dat bezwaarde inmiddels beroep had aangetekend tegen het uitblijven van een beslissing op bezwaar. In het verslagjaar 2007 werd een dergelijk beroep geen enkele keer aangetekend. Gemiddelde afhandeltermijn over 2007 Bij het afsluiten van het verslagjaar 2007 kon de gemiddelde afhandeltermijn van bezwaarschriften uit deze kamer nog niet worden vastgesteld vanwege het grote aantal van 70 bezwaarschriften dat nog in behandeling was. Inmiddels is duidelijk dat de afhandeltermijn van bezwaarschriften in deze kamer in 2007 gemiddeld 22,2 weken was. Bij deze gemiddelde termijn zijn de aangehouden zaken alsmede de zaken die ambtshalve zijn herzien inbegrepen, de ingetrokken bezwaarschriften zijn uitgezonderd. In vergelijking met het jaar 2006, waarin de gemiddelde afhandeltermijn 22 weken was, is dit nagenoeg gelijk gebleven (in het jaar 2005 was de gemiddelde afhandeltermijn 24,5 weken). 8

9 Er is in 2007 op geen enkel bezwaarschrift binnen de wettelijke termijn van tien weken beslist. Daarnaast is er op nog eens drie bezwaarschriften binnen tien tot veertien weken beslist, dit is 2% van de afgehandelde zaken. Binnen 14 weken was derhalve op 2% van de bezwaarschriften beslist. Gemiddelde afhandeltermijn over 2008 Voor 2008 zijn alleen de cijfers over de afgehandelde zaken bekend. Tot peildatum 1 februari 2009 zijn er 228 van de 248 bezwaren behandeld in de Kamer voor Algemene Zaken. Er is op 6 bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn van tien weken beslist, dit is 3% van de beslissingen op bezwaar. Verder is er op nog eens 85 bezwaarschriften binnen de tien tot veertien weken beslist, dit is 37% van de afgehandelde zaken. Binnen veertien weken was derhalve op 40% van de bezwaarschriften beslist. De gemiddelde afhandeltermijn van deze kamer voor de afgehandelde zaken is dan ook gedaald naar 15,9 weken. De uiteindelijke cijfers kunnen pas weergegeven worden wanneer de openstaande 20 bezwaren ook zijn afgehandeld. Dit kan ervoor zorgen dat de percentages zullen toe- of afnemen. 9

10 4 Kamer voor Sociale Zaken 4.1 Overloop uit 2007 In het verslagjaar 2008 heeft de Kamer voor Sociale Zaken nog 36 adviezen uitgebracht over openstaande bezwaarschriften uit het jaar Deze 36 adviezen hebben op één na inmiddels allemaal tot een beschikking op bezwaar geleid. De laatst overgebleven beslissing op bezwaar is op 31 maart 2009 genomen. Daarnaast waren er nog 8 openstaande bezwaarschriften uit 2007 waarin de commissie in 2007 al een advies had uitgebracht, maar waarvan de beschikking op bezwaar pas in 2008 is gekomen. 4.2 Het jaar 2008 In het verslagjaar 2008 heeft de Kamer voor Sociale Zaken in totaal 140 bezwaarschriften ontvangen. Vergeleken met 2007 (156 bezwaarschriften) was sprake van een lichte daling in het aantal ingediende bezwaarschriften. De kamer heeft 15 hoorzittingen belegd waarin 80 bezwaarschriften zijn behandeld. Gemiddeld betekent dat een behandeling van iets meer dan 5 zaken per zitting. Een oorzaak voor de daling van het aantal bezwaarschriften is niet te geven. Bij een aantal onderwerpen is een daling van het aantal bezwaarschriften zichtbaar (bijvoorbeeld tegen besluiten inzake terugvordering en besluiten inzake afstemming), terwijl het aantal bezwaarschriften inzake de afwijzing van een langdurigheidstoeslag juist is verdubbeld. In bijlage B is een overzicht opgenomen van het aantal bezwaarschriften verdeeld naar onderwerp. 4.3 Stand van zaken op peildatum 1 februari 2009 Van de 140 zaken die in het verslagjaar 2008 zijn ingekomen zijn er 21 ingetrokken. In dit aantal van 21 zijn niet de bezwaarschriften meegenomen die zijn ingetrokken na ambtshalve herziening van het primaire besluit. Dit waren nog eens 33 bezwaarschriften. Dit aantal van 33 is meegenomen in het aantal van zoals staat vermeld bij gegrond en ambtshalve herzien. Van de bezwaren die in de bezwaarprocedure werden beoordeeld en waarop reeds een beslissing is genomen, waarbij de ambtshalve herzieningen worden meegeteld, is 56% geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard, tegen 32% ongegrond. Negen bezwaren werden nietontvankelijk verklaard, dat is 12%. In het jaar 2007 was dit 43%, 45% respectievelijk 12%. In 2008 werden tot het moment van afsluiting van dat verslagjaar met name bezwaren gegrond verklaard die gericht waren tegen besluiten die voortkwamen uit de Wmo. De gegrond verklaarde bezwaarschriften waren voornamelijk gericht tegen besluiten over huishoudelijke hulp. Er zijn in bezwaarschriften ingediend tegen een gedeeltelijke toe- of afwijzing van huishoudelijke hulp. Van dit aantal zijn 19 bezwaarschriften gegrond (dat wil zeggen ingetrokken/gegrond) verklaard, omdat de bezwaarschriften na een ambtshalve herziening van het bestreden besluit werden ingetrokken. Van de bezwaren inzake huishoudelijke hulp die op zitting zijn geagendeerd heeft de commissie in twee gevallen het advies gegrond gegeven doch dit advies is in beide gevallen niet overgenomen door burgemeester en wethouders (zie paragraaf 4.4). Op 35 bezwaarschriften die in 2008 zijn ingediend bij de Kamer voor Sociale Zaken is nog geen beslissing op bezwaar genomen. Dit is 25% van het totale aantal bezwaarschriften. Vanwege dit aantal kunnen de uiteindelijke percentages gegrond- en ongegrondverklaringen nog enigszins wijzigen. 10

11 Het aantal zaken dat op de peildatum nog in behandeling was, is ten opzichte van 2007 met 18 gedaald. Waren er op 1 februari 2008 in deze kamer nog 53 bezwaarschriften uit het jaar 2007 in behandeling, op 1 februari 2009 waren dat er nog 35 uit Het bovenstaande ziet er in schema als volgt uit: Kamer voor Sociale Zaken beslissing op bezwaar aantal % aantal % aantal % gegrond en ambtshalve herzien % % niet-ontvankelijk 1 1% 11 12% 9 12% Ongegrond 42 69% 40 45% 25 32% Subtotaal % % % (nog) geen beslissing op bezwaar aantal aantal aantal Ingetrokken nog in behandeling op de peildatum geen bezwaarschrift Subtotaal TOTAAL Tabel 2: Kamer voor Sociale Zaken 2008 (peildatum 2008: 1 februari 2009) In bijlage B is een overzicht opgenomen van de ontwikkeling van het aantal bezwaren dat aan deze kamer is voorgelegd (aantallen per type besluit per jaar). 4.4 Contraire beslissingen op bezwaar De Commissie voor bezwaar is een adviescommissie als bedoeld in artikel 7:13 van de Awb. Het bestuursorgaan dat moet beslissen op het bezwaarschrift is bevoegd af te wijken van een advies van de commissie, maar moet dit dan wel uitdrukkelijk motiveren. Ten aanzien van de uitgebrachte adviezen van de commissie zijn burgemeester en wethouders in 2008 vijf keer contrair gegaan in zaken waarover door de Kamer voor Sociale Zaken advies was uitgebracht In 2007 was dit tien keer het geval. Relatief gezien is het percentage contraire besluiten dan ook gedaald. Het aantal van vijf contraire besluiten op het totaal van 50 van de in 2008 uitgebrachte adviezen leidt tot de conclusie dat de bestuursorganen de commissieadviezen meestal overnemen. 4.5 Beroep In het jaar 2008 werd 11 keer beroep ingesteld tegen een beslissing op bezwaar waarin door de Kamer voor Sociale Zaken was geadviseerd. Eén beroep is ingetrokken en in vijf zaken is reeds uitspraak gedaan: één beroep is gegrond verklaard, drie zijn er ongegrond en één keer heeft de rechtbank niet-ontvankelijk uitgesproken. 11

12 Van de in voorgaande jaren ingestelde beroepen is er in 2008 één beroep gegrond verklaard en één niet-ontvankelijk. Vergeleken met 2007 was er in 2008 sprake van een lichte daling in het aantal ingestelde beroepen voor de Kamer voor Sociale Zaken. In het jaar 2007 werd namelijk 15 keer beroep ingesteld. Bijzondere uitspraken Eén van de twee door de rechtbank gegrond verklaarde beroepen betreft een bezwaarschrift inzake hoofdelijke aansprakelijkheid ten aanzien van terugvordering van een ten onrechte verstrekte bijstandsuitkering en een ten onrechte verstrekte vergoeding op grond van de Wet Kinderopvang. In afwijking van het advies van de commissie (gegrond) hebben burgemeester en wethouders het bezwaarschrift ongegrond verklaard. De rechtbank stelt bezwaarde nu in het gelijk en heeft het advies van de commissie dus bevestigd. Ook bij de tweede gegrondverklaring hebben burgemeester en wethouders in afwijking van het advies van de commissie (gegrond) het bezwaarschrift ongegrond verklaard. Het bestreden besluit betreft een beëindiging van de WWB-uitkering wegens het voeren van een gezamenlijke huishouding. Ook hier stelt de rechtbank bezwaarde in het gelijk en wordt het advies van de commissie bevestigd. 4.6 Termijnen Volgens artikel 7:10 van de Awb moet binnen tien weken op een bezwaarschrift zijn beslist. Deze termijn kan met vier weken worden verdaagd. Volgens constante jurisprudentie zijn dit termijnen van orde: ook na afloop kan nog rechtsgeldig op een bezwaarschrift worden beslist. Beroep tegen het uitblijven van een beslissing op bezwaar Gevolg van het niet tijdig beslissen is wel dat de indiener van een bezwaarschrift tegen het uitblijven van het besluit op zijn bezwaarschrift in beroep kan gaan bij de rechtbank. Dit is in 2008 twee keer voorgekomen. In beide gevallen was een bezwaarschrift bij burgemeester en wethouders ingediend kort voor het nemen van de uiteindelijke beslissing op bezwaar. Beide bezwaarschriften zijn derhalve als beroepschriften tegen de inmiddels genomen beschikking op bezwaar doorgezonden naar de rechtbank. Gemiddelde afhandeltermijn over 2007 Bij het afsluiten van het verslagjaar 2007 kon de gemiddelde afhandeltermijn van bezwaarschriften uit deze kamer nog niet worden vastgesteld vanwege het grote aantal van 53 bezwaarschriften dat nog in behandeling was. Inmiddels is duidelijk dat de afhandeltermijn van bezwaarschriften in deze kamer in 2007 gemiddeld 20,3 weken was. Bij deze gemiddelde termijn zijn de aangehouden zaken alsmede de zaken die ambtshalve zijn herzien inbegrepen, de ingetrokken bezwaarschriften zijn uitgezonderd. In vergelijking met het jaar 2006, waarin de gemiddelde afhandeltermijn 21 weken was, is dit nagenoeg gelijk gebleven (in het jaar 2005 was de gemiddelde afhandeltermijn 16,5 weken). Er is in 2007 op 21 bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn van tien weken beslist, dit is 13% van de beslissingen op bezwaar. Verder is er op nog eens 19 bezwaarschriften binnen tien tot veertien weken beslist, dit is 12% van de afgehandelde zaken. Binnen 14 weken was derhalve op 25% van de bezwaarschriften beslist. 12

13 Gemiddelde afhandeltermijn over 2008 Voor 2008 zijn alleen de cijfers over de afgehandelde zaken bekend. Tot peildatum 1 februari 2009 zijn er 105 van de 140 bezwaren behandeld in de Kamer voor Sociale Zaken. Er is op 10 bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn van tien weken beslist, dit is 9% van de beslissingen op bezwaar. Verder is er op nog eens 14 bezwaarschriften binnen de tien tot veertien weken beslist, dit is 13% van de afgehandelde zaken. Binnen veertien weken was derhalve op 22% van de bezwaarschriften beslist. De gemiddelde afhandeltermijn van deze kamer voor de afgehandelde zaken is 19,9 weken. De uiteindelijke cijfers kunnen pas weergegeven worden wanneer de openstaande 35 bezwaren ook zijn afgehandeld. Dit kan ervoor zorgen dat de percentages zullen toe- of afnemen. 13

14 5 Aanbevelingen Artikel 6.3 van de Verordening regelt de mogelijkheid van het doen van aanbevelingen aan één van de bestuursorganen. In een jaarverslag kunnen omstandigheden worden gesignaleerd die het indienen van beroep- of bezwaarschriften in de hand werken. Daarbij kunnen ook voorstellen worden gedaan om verbeteringen aan te brengen in de organisatie of in sommige procedures. De commissie kan ook een advies inzake een bepaald beleidsveld geven. Op de aanbevelingen moet het betreffende bestuursorgaan een beslissing nemen. 5.1 Vervolg op de aanbevelingen uit de vorige jaarverslagen Algemeen Het verslag over de verslagjaren 2005 en 2006 is op 18 oktober 2007 besproken in de raadscommissie Beleidsevaluatie. Er is uitgebreid aandacht besteed aan de door de commissie geconstateerde overschrijdingen van wettelijke beslistermijnen bij de behandeling van bezwaarschriften. Burgemeester en wethouders hebben in de raadscommissie Beleidsevaluatie toegezegd om hiervoor een Plan van aanpak op te stellen. Dit Plan van aanpak inzake bekorting van de beslistermijnen is behandeld in de Commissie Bestuurlijke zaken en financiën op 6 maart Het plan bestaat uit twee onderdelen, namelijk het voorkomen van bezwaarschriften en de procedure zelf, namelijk een betere en tijdige afhandeling van bezwaarschriften. Om te voorkomen dat bezwaarschriften binnenkomen wordt er een uitvoerings- en handhavingstoets bij gemeentelijke regelgeving ingesteld en wordt de kwaliteit van de primaire besluiten verhoogd. Om een tijdige en kwalitatief hoogwaardige behandeling van de bezwaarschriften te garanderen wordt er een persoonlijk element in het proces van de behandeling van de bezwaarschriften ingevoerd, wordt er een nieuw software systeem voor de registratie van de bezwaarschriften in gebruik genomen en worden er goede afspraken met de verschillende partners in de bezwaarketen gemaakt. Het verslag over het verslagjaar 2007 is op 27 oktober 2008 besproken in de raadscommissie bestuurlijke zaken en financiën. Hier is tevens de laatste stand van zaken weergegeven omtrent de vorderingen met het Plan van aanpak inzake bekorting van de beslistermijnen. Voorbereiden besluitvorming In eerdere jaarverslagen gaf de commissie aan dat de voorbereiding van besluiten voor verbetering vatbaar was. Met name werd aandacht gevraagd voor het vergaren van kennis omtrent relevante feiten en af te wegen belangen (artikel 3:2 van de Awb). De commissie constateert een positieve lijn in de voorbereiding van bestreden besluiten bij de Kamer van Algemene Zaken. Dit is terug te zien in stijging van het aantal ongegrond verklaarde bezwaren. In de Kamer voor Algemene Zaken steeg het percentage ongegrond verklaarde bezwaren de laatste jaren tot 87% in het verslagjaar Kamer voor Algemene Zaken Kamer voor Sociale Zaken Verslagjaar percentage ongegrond verklaarde bezwaarschriften percentage ongegrond verklaarde bezwaarschriften % 64% % 66% % 69% % 47% % 32% Tabel 3: Percentages van ongegrond verklaarde bezwaarschriften per kamer 14

15 Eenzelfde positieve stijging is niet terug te zien in de Kamer voor Sociale Zaken. In deze kamer daalde het aantal ongegrond verklaarde bezwaren naar slechts 32% in het verslagjaar De commissie vindt dit een zeer zorgelijke ontwikkeling. In vergelijking met het verslagjaar 2007 is het aantal niet-ontvankelijk verklaarde bezwaarschriften gelijk gebleven, doch het aantal gegrond verklaarde bezwaarschriften en het aantal bezwaarschriften dat na ambtshalve herziening van het bestreden besluit is ingetrokken is gestegen van 43% naar 56%. De commissie constateert dan ook dat de verbetering in de voorbereiding van de besluiten zich moet doorzetten, met name bij besluiten waarvan eventuele bezwaarschriften worden behandeld in de Kamer voor Sociale Zaken. Een goede voorbereiding van het bestreden besluit is een absolute must en zal in de toekomst moeten bijdragen aan een stijging van het aantal ongegrond verklaarde bezwaarschriften. Als voorbeeld van een voorbereiding waar volgens de commissie een verbeterslag is te maken noemt de commissie de telefonische herindicatie van de hulp in het huishouden door de Wmo-winkel. Deze ontwikkeling, waarschijnlijk bedoeld om gedurende de procedure tijd te winnen, stuit op zeer veel verzet bij degenen die ermee geconfronteerd worden. De commissie heeft reacties ontvangen die variëren van er werden irrelevante vragen gesteld, ik voelde mij in mijn privacy aangetast tot ik werd overvallen door het soort vragen en ik vind de gang van zaken juridisch onacceptabel. Besluitvorming Al in het eerste verslagjaar 2004 heeft de commissie aanbevolen meer aandacht te besteden aan de wettelijke en beleidsmatige grondslag van besluiten (en deze ook in het besluit te vermelden). Eveneens werd aanbevolen meer aandacht te besteden aan een deugdelijke motivering van besluiten (artikel 3:46 van de Awb) en daarbij inzichtelijk te maken op welke wijze de betrokken belangen zijn afgewogen (artikel 3:4 van de Awb). Tevens heeft zij aandacht gevraagd voor het daadwerkelijk opnemen van gemaakte belangenafwegingen in de motivering van primaire besluiten. Beide kamers van de commissie constateren dat in 2008 opnieuw herhaaldelijk is geadviseerd de motivering van besluiten te verbeteren. Ook in 2008 ging het daarbij met name om negatieve beslissingen op aanvragen waarbij meer aandacht geschonken kon worden aan de afweging van de betrokken belangen. De commissie heeft overigens wel de indruk dat vaker een zienswijze is gevraagd voorafgaand aan het nemen van een besluit waartegen de belanghebbende naar verwachting bedenkingen zou hebben. De commissie herhaalt dat weliswaar niet altijd de wettelijke verplichting bestaat om naar een dergelijke zienswijze te vragen, maar het vragen van een zienswijze en een deugdelijke belangenafweging kunnen bezwaren voorkomen. Opvallend vaak brengen bezwaarden op de hoorzittingen van de Kamer voor Sociale Zaken naar voren dat in een CIZ-advies ten onrechte staat vermeld dat bezwaarde met het advies instemt. Overigens is de commissie van mening dat ieder CIZ-advies controleerbaar moet zijn. Als er bijvoorbeeld voor licht huishoudelijk werk 60 tot 90 minuten staat, wordt door het CIZ niet nader gemotiveerd waarom het nu 60 of juist 90 minuten is. In dit verband wil de commissie tevens opmerken dat er niet altijd een duidelijke conclusie wordt getrokken in het CIZ-advies en dat vaak uit het CIZ-advies niet blijkt of de betreffende indicatieadviseur een arts is. Het verdient aanbeveling dat hierover in overleg wordt getreden met het CIZ. De commissie constateert dat het nog wel eens voorkomt dat een bezwaar eigenlijk gebaseerd is op misverstanden dan wel onvoldoende uitleg. Mensen dienen dan een bezwaarschrift in om zeker te zijn van een reactie. Een goede uitleg door de gemeente kan dergelijke procedures 15

16 voorkomen. Een verwijzing naar het van toepassing zijnde wetsartikel is naar het oordeel van de commissie niet altijd voldoende. Als het wetsartikel in het bestreden besluit wordt uitgelegd en wordt vertaald naar de concrete situatie van de belanghebbende, is het besluit voor hem of haar beter te begrijpen. Overigens is de commissie één geval in de Kamer voor Sociale Zaken bekend waarin iemand een bezwaarschrift én een klacht over hetzelfde onderwerp had ingediend. In de ontvangstbevestiging aangaande de klacht is aan deze persoon bericht dat zijn klacht op grond van artikel 9:8 eerste lid onder c van de Awb zal worden betrokken bij de behandeling van het bezwaarschrift. De commissie is echter van mening dat dit niet mogelijk is: klachten kunnen niet meegenomen worden in een bezwaarprocedure. Tot slot overweegt de commissie dat er bij een aanvraag bij de afdeling Werk & Inkomen gebruik wordt gemaakt van zeer uitgebreide vragenlijsten. Vaak wordt aan de aanvrager meer gevraagd dan nodig is voor het beoordelen van een aanvraag. Dit heeft een negatieve invloed op de bereidheid van de aanvrager om op de noodzakelijke vragen antwoord te geven en de juiste informatie aan te leveren die uiteindelijk nodig is voor een goede beoordeling. Aanbeveling 1: aandacht besteden aan goede informatievoorziening, duidelijke voorlichting en een aanvraag toetsen aan alle van toepassing zijnde regelgeving Nota van heroverweging De commissie constateert dat de verbetering in de wijze waarop wordt heroverwogen zich heeft voortgezet. De Nota van heroverweging is veel professioneler en degelijker geworden, hetgeen de inhoudelijke behandeling ten goede komt. De condities waaronder de commissie haar werk kan doen zijn derhalve beter geworden. Vanuit de Kamer voor Algemene Zaken wordt het idee geopperd om standaard gekleurde plankaarten tijdens de zitting aanwezig te hebben, omdat bestemmingsplankaarten niet altijd goed leesbaar zijn. Het is in 2008 evenmin nodig gebleken zittingen te verdagen vanwege ziekte of vakantie van vertegenwoordigers van het bestuursorgaan. Ook afspraken over de aanlevering van de procesdossiers worden in de regel goed nagekomen. Beslissing op bezwaar In het voorgaande jaarverslag heeft de commissie aandacht gevraagd voor de rechtmatigheid van beslissingen op bezwaar. Er is uit het verslagjaar 2008 één geval bekend waarbij onrechtmatig op een bezwaarschrift is beslist. Het betrof een bezwaar tegen een besluit om een aanvraag planschadevergoeding niet-ontvankelijk te verklaren wegens niet verschoonbare termijnoverschrijding van betaling van het wettelijke drempelbedrag. Naar aanleiding van het bezwaarschrift heeft de teamleider ruimtelijke ordening uit eigen naam, en dus niet namens burgemeester en wethouders, aan bezwaarde een brief geschreven met als inhoud dat wij ons besluit hebben overwogen, dat wij tot de conclusie zijn gekomen dat het bezwaar gegrond is, dat de aanvraag planschadevergoeding alsnog in behandeling wordt genomen en dat bezwaarde nog nader bericht van de Commissie voor bezwaar zal ontvangen over de afhandeling van zijn bezwaarschrift. Deze werkwijze is vooraf kortgesloten met de betrokken secretaris van de commissie, maar deze heeft niet onderkend dat de brief geen ambtshalve tegemoetkoming maar een beslissing op bezwaar betrof. Vanuit het secretariaat is na het verzenden van de beslissing op bezwaar contact opgenomen met bezwaarde. Bezwaarde bleek zich te kunnen vinden in de beslissing op het bezwaar, zijn aanvraag werd immers in behandeling genomen. Omdat bezwaarde geen belang had bij het corrigeren van de gemaakte fout, is het dossier nadien gesloten. 16

17 Advisering derden In dit jaarverslag wil de commissie wederom met klem aandacht vragen voor het aantal bezwaren in de Kamer voor Sociale Zaken waaraan ambtshalve, na een nieuw CIZ-advies, is tegemoet gekomen. De commissie vroeg hiervoor reeds aandacht in haar eerdere jaarverslagen. Na de lichte daling in de eerste verslagjaren van het aantal bezwaren in de Kamer voor Sociale Zaken waaraan ambtshalve werd tegemoetgekomen steeg dit percentage in 2006 en 2007 aanmerkelijk naar respectievelijk 20% in 2006 en 29% in 2007 en nu zelfs naar 41% in het verslagjaar De zorg die de commissie hierover uitsprak is niet weggenomen, maar juist versterkt. In het verslagjaar 2008 werd aan 33 bezwaren in deze kamer ambtshalve tegemoetgekomen. Het betrof daarbij met name besluiten die voortkwamen uit de Wmo. Negentien van deze 33 bezwaarschriften betreffen een aanvraag voor hulp in de huishouding. Als één van de mogelijke oorzaken van het hoge aantal ambtshalve tegemoetkomingen verwijst de commissie nogmaals naar de al eerder genoemde telefonische intake door de Wmo-winkel. Veel ambtshalve herzieningen zijn het gevolg van een bezwaarschrift tegen een besluit, waarbij in de voorbereiding gebruik is gemaakt van deze telefonische intake. De commissie verzoekt dan ook te bekijken of de telefonische intake wel een goed instrument is. Informatievoorziening Aanbeveling 2: (nadere) en communicatie adviezen van derden zorgvuldig beoordelen alvorens deze ten grondslag worden gelegd aan besluiten c.q. heroverwegingen Accuraat registreren ingekomen bezwaarschriften Voorheen heeft de commissie diverse keren een aanbeveling gegeven om bezwaarschriften die niet via de post worden ontvangen, maar bijvoorbeeld in de Gemeentewinkel worden afgegeven, accuraat te registreren. Het is de commissie niet bekend dat zich in het verslagjaar 2008 een dergelijk geval heeft voorgedaan. Wel zijn er in 2008 vier bezwaarschriften door de afdeling Documentaire Informatie verkeerd ingeboekt, dat wil zeggen op de vakafdeling ingeboekt in plaats van op het secretariaat van de commissie. Het betreft drie bezwaren voor de Kamer voor Algemene Zaken en één bezwaarschrift voor de Kamer voor Sociale Zaken. Het duurde gemiddeld drie weken voordat dit door de vakafdeling werd onderkend en het bezwaarschrift alsnog naar het secretariaat van de commissie werd gestuurd. De commissie betreurt deze gang van zaken. In alle gevallen is immers onnodig een aantal weken verloren gegaan alvorens de daadwerkelijke bezwaarprocedure kon worden opgestart. Overige opmerkingen commissie In haar voorgaande jaarverslagen heeft de commissie aandacht gevraagd voor de afhandeltermijn van bezwaarschriften. De mogelijkheden om het doel van de wettelijke beslistermijn van tien dan wel 14 weken te bereiken waren naar het oordeel van de commissie beperkt, zeker gelet op het aantal bezwaarschriften dat werd voorgelegd aan de commissie. 17

18 Kamer voor Algemene Zaken Kamer voor Sociale Zaken Inschatting bij aanvang commissie 80 tot tot Tabel 4: Ontwikkeling van het aantal bezwaarschriften TOTAAL In de voorgaande verslagen is reeds opgemerkt dat de omvang van het secretariaat desondanks feitelijk niet toereikend is voor het aantal te verwerken bezwaarschriften. Ook in 2008 is de bezetting van het secretariaat niet verbeterd. Overigens heeft het secretariaat wel voor twee jaar de beschikking over een beperkt budget voor het flexibel inhuren van een externe secretaris om bij werkdruk of bijzondere omstandigheden de pieken op te kunnen vangen. Door aanpassingen in de werkwijze en werkzaamheden van het secretariaat is sinds het verslagjaar 2008 een daling in de doorlooptijden zichtbaar. Kamer voor Algemene Zaken Kamer voor Sociale Zaken verslagjaar aantal weken aantal weken ,5 16, ,2 20, ,9 19,9 Tabel 5: Gemiddelde afhandeltermijnen per kamer Ondanks deze constatering blijven de beslistermijnen een punt van zorg. De commissie vraagt dan ook uitdrukkelijk aandacht voor het aspect van de termijnoverschrijdingen, maar wenst hierbij wel te benadrukken dat kwaliteit vóór tijdigheid gaat. Bij de Kamer voor Sociale Zaken waren veel bezwaarschriften voor het bestuursorgaan aanleiding om een nader advies op te vragen bij het CIZ. Het uitbrengen van deze nadere adviezen neemt veel tijd in beslag. In 2008 zijn een aantal gesprekken met het CIZ gevoerd over verlenging van het contract, waarbij namens burgemeester en wethouders is aangegeven dat de gemeente niet tevreden is over de inhoud, kwaliteit en doorlooptijden van de advisering. Op 26 augustus 2008 hebben burgemeester en wethouders besloten om een nieuw contract met het CIZ aan te gaan tot 31 december In dit contract zijn afspraken met het CIZ gemaakt die moeten bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit en tijdigheid van de advisering. Allereerst worden er minimaal vier accountgesprekken per jaar gevoerd ten einde de samenwerkingsprocessen te verbeteren en de uitvoering van het contract te monitoren. Ten tweede worden er concrete levertermijnen inzake de adviezen in het contract opgenomen. De commissie heeft in eerdere jaarverslagen aanbevolen de behandeling van bezwaren dusdanig te registreren, dat inzicht ontstaat in de tijd die gemoeid is met het doorlopen van de drie fasen in de afhandeling van bezwaarschriften: 18