kritiek de adem inhouden vroegere kritiek behandelen beschouwen als ondergaan de kop opsteken wereldwijd letterlijk

Transcriptie

1 Handleiding niveau B Onderwerp Nelson Mandela Strategie Samenvatten Sleutelschema Tijdschema Intelligenties verbaal-linguïstisch (woordknap) Clib-niveau 66/8 Leesles andere tekstsoort Tijdschema. De leerlingen maken zelf een tijdschema over hun eigen leven. Woorden uit de basisteksten op Nieuwsbegrip XL (extra licentie): vrezen de adem inhouden vroegere ergens onder te beschouwen als behandelen lijden hebben ondergaan de kop opsteken wereldwijd vreedzaam letterlijk naar het rijk der fabelen afschaffen de sabotageactie relatief verwijzen vreedzaam de vermomming achten de segregatie uit handen de gelegenheid indertijd blijven van strikt de roep om ijveren voor zich keren tegen boycotten de opgetogenheid sprake zijn van broos ijveren voor Voor elke leerling: de tekst Het leven van Nelson Mandela (niveau B); bijbehorende opdrachten voor niveau B; de woordenlijst achteraan deze handleiding; het stappenplan met woordhulp (te downloaden op website bij Basismateriaal); het stappenplan Luisteren en kijken (te downloaden op de website onder basismateriaal) voor de scholen die de filmpjes gebruiken; eventueel rolkaarten voor de leerlingen (op website bij Basismateriaal). Neem de algemene handleiding een keer door (op website bij Basismateriaal). Nieuwsbegrip biedt ook lessen aan voor schrijfonderwijs. Eenmaal in de twee weken verschijnen twee schrijflessen. Bij dit onderwerp zijn er geen schrijflessen. pagina 1 van 5 pagina 1 van 5

2 Aanwijzingen bij de opdrachten klassikaal / Voorspellen Na het modelen van voorspellen kunt u verder gaan met het lezen van de tekst met de digibordtool van opdracht 2. Daarna maakt en bespreekt u gezamenlijk de tekstvragen. Samenvatten Model een stukje tekst op de manier zoals bij de opdracht beschreven staat. U hoeft niet de hele tekst te modelen. Vraag 2: Nelson Mandela wordt gezien als de man die Zuid-Afrika heeft gemaakt tot het land dat het nu is (met een democratische regering). Vraag 3: Mandela kreeg waarschijnlijk een Engelse naam, omdat de voertaal in die tijd Engels was. Vraag 4: a. ongehoorzaamheids-campagne b. Zwarte mensen gingen massaal de blanke ingang van winkels gebruiken. Vraag 5: Dan kopen ze bijvoorbeeld geen spullen die uit dat land komen en gaan ze er niet op vakantie. Bedrijven doen geen zaken met bedrijven uit dat land. leerlingen voor een voorbeeldsamenvatting. Bespreek de uitleg. Laat de leerlingen in werken en zo de tekst bespreken. Daarna schrijven ze ieder voor zich de samenvatting in het schrijfkader. Leg uit dat in een samenvatting je niet per se de volgorde van de informatie in de tekst hoeft aan te pagina 2 van 5 pagina 2 van 5

3 houden, maar dat het wel een goed lopend verhaaltje moet zijn. De leerlingen zoeken eerst de jaartallen en gebeurtenissen in de tekst op en markeren deze. Daarna vullen ze het schema verder in. leerlingen. tijdschema Drietallen De leerlingen leiden de betekenissen af van de Afrikaanse woorden. Dit kan op basis van de klank of de gelijkenis met een verwant Nederlands woord. leerlingen. Vragen: Wie hadden de apartheid ingevoerd? Antwoorden: Blanke leiders van Zuid-Afrika. klassikaal Wat werd Mandela na zijn studie? Advocaat. Wat voor straf kreeg hij vanwege zijn strijd voor gelijke rechten? Levenslange gevangenisstraf. Wat is in Nederland zoal vernoemd naar Mandela? Straten, pleinen, bruggen en scholen. Wat maken ze op de Nelson Mandelaschool over het nieuws van Mandela? Een schoolkrant. relatief = ten opzichte van iets anders diverse = verschillende strikt = streng relatief = ten opzichte van iets anders diverse = verschillende strikt = streng pagina 3 van 5 pagina 3 van 5

4 Voorbeeldsamenvatting: Nelson Mandela ligt in e toestand in het ziekenhuis. Hij is 94 jaar oud en heeft een longinfectie. Nelson Mandela is bekend geworden als strijder tegen de apartheid en als leider van het ANC en als eerste gekozen zwarte president van Zuid-Afrika. In Zuid-Afrika was er van 1948 tot 1990 apartheid. Zwarten en blanken hadden geen gelijke rechten volgens de wet. Er was veel verzet tegen de apartheid, zowel in Zuid- Afrika als in andere landen. Mandela zat 27 jaar lang gevangen, waarvan lange tijd op Robbeneiland. Hij werd in 1990 vrijgelaten. Daarna kwam er een einde aan de apartheid. In 1993 kregen president de Klerk en Mandela hiervoor de Nobelprijs voor de vrede. Het leven van Nelson Mandela 18 juli 1918 Rolihlahla Mandela wordt geboren in Mvezo, Zuid-Afrika Mandala krijgt de Engelse naam Nelson van zijn juf Zuid-Afrika is een kolonie van Nederland en Engeland De apartheid wordt ingevoerd Er vindt een ongehoorzaamheidscampagne plaats uit protest tegen de apartheid Nelson Mandela wordt op Robbeneiland gevangen gezet. jaren 70 en 80 De internationale roep om zijn vrijlating wordt steeds luider. Zuid-Afrika wordt erom geboycot Nelson Mandela wordt vrijgelaten Einde van de apartheid 1993 President De Klerk en Mandela krijgen de Nobelprijs voor de vrede 1994 Nelson Mandela wordt de eerste zwarte president van Zuid-Afrika. pagina 4 van 5 pagina 4 van 5

5 1999 Nelson Mandela is geen president meer Mandela trekt zich terug uit het openbare leven. woord baaibroek betekenis zwembroek beursie portemonnee hoekom waarom kopseer hoofdpijn moltrein metro tamatie tomaat vies kwaad vloerlap dweil vullis vuilnis yskas koelkast pagina 5 van 5 pagina 5 van 5