ROADMAP. Wetenschap &Technologie. EWT Zuid-Holland

Transcriptie

1 ROADMAP Wetenschap &Technologie EWT Zuid-Holland maart 2015

2 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD Bladzijde 4 HOOFDSTUK 1 ORGANISATIE Bladzijde Inleiding Bladzijde Visie Bladzijde Missie Bladzijde Doelstellingen Bladzijde Betrokken partijen Bladzijde Fasering in drie fases Bladzijde 11 HOOFDSTUK 2 INHOUDELIJKE TOELICHTING Bladzijde Inleiding Bladzijde Inspiratiethema s W&T Bladzijde Inspirators bij de inspiratiethema s W&T Bladzijde Voorwaarden aan de inspiratiethema s W&T Bladzijde 15 2 HOOFDSTUK 3 OPBOUW, AFSPRAKEN EN STRATEGIE EWT-ZH Bladzijde Inleiding Bladzijde EWT Zuid-Holland Bladzijde Doestelling EWT Zuid-Holland Bladzijde Acties EWT Zuid-Holland Bladzijde Begroting Bladzijde 19 HOOFDSTUK 4 INNOVEREN Bladzijde Inleiding Bladzijde Verdeling over de Regio Zeeland/Zuid-Holland Bladzijde Voorwaarden innovatie aanvraag Bladzijde Procedure met betrekking tot aanvraag Bladzijde Innovatie aanvraag NRO Bladzijde Begroting Bladzijde 23

3 HOOFDSTUK 5 PROFESSIONALISEREN Bladzijde Inleiding Bladzijde Voorwaarden Bladzijde Budgetverdeling Bladzijde Procedure Bladzijde Begroting Bladzijde 26 HOOFDSTUK 6 VERDUURZAMEN Bladzijde Inleiding Bladzijde Voorwaarden Bladzijde Procedure Bladzijde Begroting Bladzijde 28 HOOFDSTUK 7 OVER-ALL BEGROTING Bladzijde 29 HOOFDSTUK 8 SAMENVATTING Bladzijde 31 3

4 VOORWOORD Voor u ligt de roadmap van het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland. Dit document sluit aan bij het actieplan Kiezen voor Technologie De roadmap beschrijft de acties die het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland, namens de schoolbesturen, en per 1 augustus 2015 in de vorm van het nieuw op te richten Expertisecentrum W&T Zuid-Holland in gang gaat zetten om wetenschap & technologie in de provincie Zuid-Holland te stimuleren. VOORGESCHIEDENIS In de provincie Zuid-Holland was tot januari 2013 het Kenniscentrum Wetenschap en Techniek West actief, afgekort KWT West. De provincie Zeeland was ook vertegenwoordigd in dit KWT West. KWT West was verdeeld in 3 subregio s, namelijk Zeeland, 15 % van de scholen in dit KWT Noord Zuid-Holland, 35 % van de scholen in dit KWT Zuid Zuid-Holland, 50% van de scholen in dit KWT 4 Het KWT West was een samenwerking tussen technocentra, pabo s, onderwijsbegeleidingsdiensten, universiteiten, science centra en kwam voort uit het VTB tijdperk (Verbreding Techniek in het Basisonderwijs, een programma van het Platform Bèta Techniek, dat liep van 2003 tot 2010 en waaraan 2000 scholen in Nederland hebben meegedaan). Het KWT West bestond uit een stuurgroep, welke was samengesteld uit 2 schoolbestuurders per subregio. Eind 2012 is het de stuurgroep KWT West niet gelukt om één schoolbestuur te vinden die dat de penvoerder zou gaan worden voor deze hele regio. De subregio Zeeland heeft wel een schoolbestuurder gevonden als penvoerder en is daardoor verder gegaan met wetenschap en technologie met de scholen in de provincie Zeeland. Na de zomervakantie 2014 hebben het schoolbestuur SCO Delft e.o. en het Platform Bèta Techniek het voortouw genomen tot een hernieuwd bestuurlijk regionaal netwerk rond wetenschap & technologie in de provincie Zuid-Holland. Maandag 10 november 2014 is het eerste bestuurlijk overleg geweest, gevolgd door een tweede overleg begin januari 2015 waarbij de schoolbesturen officieel van start zijn gegaan als bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland. Vrijdag 10 april 2015 zal het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland zich presenteren tijdens de Kick-Off van het Expertisecentrum W&T Zuid-Holland en samen met de schoolbesturen, scholen, bedrijfsleven, wetenschapsknooppunten, pabo s, gemeenten en andere partijen het startsein geven voor hernieuwde inbedding van wetenschap en technologie in het primair onderwijs in Zuid-Holland.

5 OPBOUW ROADMAP In deze roadmap wordt eerst een toelichting gegeven op de organisatie (H1) en de inhoudelijke kaders (H2), vervolgens worden conform het format van Platform Bèta Techniek de verschillende onderdelen verder uitgewerkt (H3 t/m H6). Ieder onderdeel heeft daarbij een vastgesteld budget, specifieke (aanvullende) doelen en een begroting. 5

6 1 ORGANISATIE INLEIDING De provincie Zuid-Holland is een relatief grote regio qua scholen. De provincie telt ruim 1300 scholen voor het primair onderwijs. Dat is bijna 20% van alle scholen in het primair onderwijs in Nederland. Om de implementatie en borging van wetenschap en technologie duurzaam te realiseren vraagt dat om een goed georganiseerde aanpak in Zuid-Holland. De schoolbesturen in Zuid-Holland vormen de structuur die deze georganiseerde aanpak kunnen realiseren, omdat zij ook binnen hun bestuur met de scholen dit eigenaarschap voor wetenschap & technologie oppakken. 1.2 VISIE Voor onze visie laten wij ons leiden door de definitie zoals wij die vinden in het leerplankader van SLO. Wetenschap en technologie is een manier van kijken naar de wereld. Wetenschap en technologie begint bij de verwondering: waarom is de wereld zoals zij is? Vanuit die attitude komen vragen op of worden problemen gesignaleerd. De zoektocht naar antwoorden op die vragen en problemen leidt tot oplossingen in de vorm van kennis en/of producten. Deze oplossingen zijn tegelijk weer uitgangspunt voor nieuwe vragen. Onderwijs in wetenschap en technologie stimuleert en bestendigt een nieuwsgierige, onderzoekende en probleemoplossende houding bij kinderen. Het gaat om onderzoekend en ontwerpend leren (OOL), waarmee 21ste-eeuwse vaardigheden worden ontwikkeld zoals creativiteit, ondernemingszin, kritisch denken, kunnen samenwerken en ICTgeletterdheid. En het brengt kinderen kennis bij over de wereld. Thema s die daarbij aan bod komen, zijn gezondheid, natuur en ruimte, de technologische, bebouwde en maatschappelijke omgeving, hoe die in het verleden tot stand is gekomen en hoe we daar nu en in de toekomst op een duurzame en veilige manier mee om kunnen gaan. 6 Deze definitie wordt onderschreven door het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland omdat het hierbij duidelijk gaat om een visie op leren die ertoe leidt dat jongeren goed toegerust worden voor hun plek in de samenleving. Het gaat ons daarbij expliciet niet om het oplossen van een probleem op de arbeidsmarkt, maar om de vaardigheden van onderzoekend, ontwerpend en ondernemend leren te stimuleren bij alle leerlingen in het primair onderwijs.

7 1.3 MISSIE Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland heeft als missie om scholen en schoolbesturen te ondersteunen bij het invoeren en op hoger niveau brengen van wetenschap en technologie in de scholen. Hierbij hebben wij gekozen om tien inspiratiethema s centraal te stellen om zo scholing, uitwisseling en kennisdeling gerichter in te zetten. Deze tien inspiratiethema s worden in het volgend hoofdstuk toegelicht. Vanaf 1 augustus 2015 wil het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland een krachtige en duurzame samenwerking tot stand brengen tussen het onderwijs en de (kennis)instellingen. Deze samenwerking wordt gebundeld in het Expertisecentrum W&T Zuid-Holland (EWT-ZH). Binnen het EWT-ZH wordt samen met schoolbesturen en scholen gewerkt aan de bevordering van wetenschap en technologie binnen het primair onderwijs. Hierbij wordt inhoud en expertise ingebracht door experts vanuit verschillende geledingen, zoals bedrijfsleven, universiteiten, lectoraten en pabo`s. Centraal staat het samenwerken, het van elkaar leren en het uitwisselen van kennis. 1.4 DOELSTELLINGEN 7 De betrokken partijen in deze roadmap vinden elkaar, aan de hand van het Actieplan Wetenschap en Technologie voor het primair en voortgezet onderwijs in de volgende doelstellingen: 1. Bundelen en vergroten netwerk, kennis en activiteiten: a. Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland vergroten met actieve schoolbesturen die al bezig zijn met W&T of aan de slag gaan met W&T. b. Door aansluiting bij de keten PO - VO c. Een brug slaan tussen het theoretisch kader van de leerlijn W&T zoals ontwikkeld door het SLO en de dagelijkse praktijk in het primair onderwijs. d. Ontwikkelen centrale communicatie, centrale regie en verspreiding van aanbod voor scholen in het primair onderwijs in Zuid-Holland; hierbij streven we naar aansluiting op bestaande verspreidingskanalen/-initiatieven, zoals Techfinder e. Samen optrekken met het toptalentennetwerk in de provincie Zuid-Holland. 2. Enthousiasmeren leerlingen, leerkrachten en schoolmanagement voor W&T: a. Onderzoeken, ontwerpend en ondernemend leren stimuleren, verder ontwikkelen en borgen bij alle lagen van het primair onderwijs, zoals ook beschreven in het actieplan wetenschap en technologie voor het primair en voortgezet onderwijs.

8 b. Brede talentontwikkeling bij leerlingen in het PO stimuleren door uit te gaan van de natuurlijke nieuwsgierigheid van leerlingen en de koppeling te leggen met 21ste eeuwse vaardigheden. c. Betrekken onderzoek bij de ontwikkeling van nieuwe activiteiten. 3. Professionalisering en ondersteuning: a. Leerkrachten handvatten bieden bij het invoeren van W&T, zodanig dat dit leidt tot het vertrouwen en gevoel van competentie om de didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren steeds meer toe te passen in het onderwijs. b. Schooldirecties en leerkrachten betrekken bij het in co-creatie ontwikkelen van nieuwe projecten en lesaanpakken. c. Schoolbestuurders en directies zorgen voor gunstige voorwaarden, zodat leerkrachten in staat zijn om W&T in te voeren en duurzaam te borgen. 1.5 BETROKKEN PARTIJEN 8 SCHOOLBESTUREN Alle schoolbesturen voor het primair onderwijs in Zuid-Holland kunnen aansluiten bij het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland. Om hen hiertoe op te roepen, is een Kick-Off conferentie georganiseerd op 10 april KWARTIERMAKER Om het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland op te zetten en vorm te geven, is een kwartiermaker aangesteld. Wim Schut van SCO Delft e.o., samen met Platform Bèta Techniek, heeft het initiatief genomen om diverse schoolbestuurders uit te nodigen voor een eerste overleg. Daarnaast wordt een eerste aanzet gedaan om te komen tot een roadmap voor het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland. De roadmap is een ontwikkeldocument gedurende de periode t/m De roadmap moet uiteindelijk het document zijn voor fase 2. Naast het schrijven van de roadmap heeft de kwartiermaker ook de opdracht om een officieel moment te pakken om aan de buitenwereld te tonen dat er een bestuurlijk regionaal netwerk is met betrekking tot wetenschap en technologie in de provincie Zuid-Holland en per 1 augustus 2015 in de vorm van het Expertisecentrum W&T Zuid-Holland.

9 STUURGROEP De schoolbestuurders die bij het eerste overleg aangesloten zijn, hebben besloten een stuurgroep te vormen om handen en voeten te kunnen geven aan het netwerk. De deelnemende bestuurders nemen zitting in de stuurgroep zonder last of ruggespraak, maar vertegenwoordigen wel de verschillende regio s van de provincie Zuid Holland. Op deze wijze leveren zij daarmee een bijdrage aan het feit dat we een netwerk van netwerken willen zijn. In fase 2 en 3 kan deze stuurgroep verder uitgebreid worden. De deelnemende schoolbesturen zijn: Octant PCPO Westland Scope H3O Stichting Klasse UNIEK onderwijs De Haagse Scholen PROO Leiden SCO Delft e.o. Reinoud de Vries Piet Vreugdenhil Geert Jan Scholte Jitze Ramaker Frank Tigges Eric Boerhout Jo Willenborg Marton de Pinth Wim Schut 9 De stuurgroep wordt ondersteund door: Platform Bèta Techniek Platform Bèta Techniek SCO Delft e.o. Jos de Groen Annemarie Knottnerus Mariëlle Tobé DAGELIJKS BESTUUR In de kwartiermakers fase (1 januari 2015 t/m 31 juli 2015) vormt de kwartiermaker samen met de beoogd penvoerder en een derde bestuurder uit de stuurgroep het dagelijks bestuur. In de periode 1 augustus 2015 tot en met 31 juli 2016 neemt de penvoerder het stokje over van de kwartiermaker en vormt samen met twee andere bestuurders het dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur is onder andere verantwoordelijk voor de toekenning van de aanvragen voor professionalisering en, verduurzaming en innovaties. Het dagelijks bestuur wordt hierin geadviseerd door de projectgroep. KLANKBORDGROEP

10 Het netwerk zoekt samenwerking met andere partijen die zich bezighouden met wetenschap en technologie in het onderwijs. Onze primaire partners zijn daarbij de gemeenten, de pabo s en het wetenschapsknooppunt Zuid-Holland, zij vormen een klankbordgroep voor zowel de stuurgroep als de projectgroep. De functie van de klankbordgroep is gevraagd en ongevraagd advies te geven aan de stuurgroep en de projectgroep met betrekking tot de koers en de uitwerking van de projecten en activiteiten. De klankbordgroep is alleen in de kwartiermakersfase van t/m actief, bij het tot stand komen van de roadmap en uitwerking van de plannen. Leden klankbordgroep: Gemeente Delft PABO In holland PABO Hogeschool Rotterdam Wetenschapsknooppunt ZH Monique Martens Ria de Gooijer Tamara van Heel en Ellian van Strien Eveline Holla, Remke Klapwijk en Jacqueline Hoornweg PROJECTGROEP 10 De projectgroep bestaat uit een projectleider en drie regionale projectleiders. De projectleider is diegene die schakelt en makelt tussen de stuurgroep en de klankbordgroep. Samen met de regionale projectleiders informeert hij de schoolbesturen en scholen die interesse hebben in het programma van het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland. De projectgroep bestaat in fase 1,van t/m uit: Projectleider Regionale Projectleiders Indirect betrokken partijen Hein van den Bemt, Regio Rotterdam, Rijnmond, Goeree- Overflakkee op voordracht stuurgroep Marianne Wolters, Regio Haaglanden op voordracht van De Haagse Scholen Wouter Sieuwerts, Regio Drechtsteden, A5H op voordracht H3O Ben Schippers, Regio Leiden, Duin&Bollen, Rijnland op voordracht PROO Leiden Johan Vodegel, Groene Hart op voordracht SCOPE Techniekpact 1.6 FASERING IN DRIE FASES

11 Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland heeft ervoor gekozen om een duurzame organisatie op te zetten. Om tot een definitieve organisatiestructuur voor langere termijn te komen, heeft men besloten om dat gefaseerd te doen. Hieronder staan de verschillende fases op hoofdlijnen beschreven: Fase 1: Kwartier maken t/m In deze fase worden er zoveel mogelijk schoolbesturen en scholen aangemoedigd om het onderwerp wetenschap en technologie op hun onderwijsagenda te zetten. Resultaten uit deze fase: Roadmap Wetenschap & Technologie Zuid-Holland Kick Off 10 april 11 Organogram fase 1 kwartier maken Fase 2: Operationeel maken

12 t/m In deze fase gaan schoolbesturen en scholen de afspraken uit de roadmap implementeren. Daarnaast wordt het bestuurlijk netwerk verder uitgebreid. Vanaf 1 augustus is er een officieel aanspreekpunt voor de schoolbesturen en scholen, namelijk het Expertisecentrum W&T Zuid-Holland (EWT-ZH). In dit EWT-ZH zitten de stuurgroep, de projectgroep fase 2 en experts op het gebied van wetenschap en technologie. Resultaten: Kwartiermaker wordt vervangen door penvoerder (andere functie/rol) Expertgroep wordt samengesteld. Beoogde samenstelling van experts uit de Wetenschapsknooppunten, Techniekpact, Pabo s Zuid-Holland en ) Samenstellen projectgroep fase 2 Borgen en uitbreiden stuurgroep Implementatie roadmap 12 Organogram fase 2 operationeel maken

13 Fase 3: Borging & Duurzaamheid t/m Deze fase laat zich kenmerken door het borgen van de ingeslagen weg in het schooljaar en samen met de schoolbesturen, scholen, bedrijfsleven, experts W&T te werken aan een duurzame inbedding van wetenschap en technologie vanuit de doelstellingen van het actieplan. 13 Organogram fase 3 borging en duurzaamheid

14 2 INHOUDELIJKE TOELICHTING 2.1 INLEIDING In dit hoofdstuk worden de tien inspiratiethema s W&T toegelicht, welke wij in Zuid-Holland centraal stellen bij het inrichten van de roadmap. Ook wordt toegelicht hoe dit in de praktijk vorm zal krijgen en welke partijen een rol spelen bij de uitvoering van de diverse actiepunten in de roadmap. 2.2 INSPIRATIETHEMA S W&T Scholen dienen lerende organisaties te worden op het gebied van W&T. Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland realiseert dit door actieve samenwerking in projecten in de regio te stimuleren: dit kunnen innovatieprojecten en/of professionaliseringsprojecten zijn, met daarbij altijd aandacht voor de beoogde overdraagbaarheid en verduurzaming. Zoals gezegd willen wij dit realiseren door een aantal inspirerende thema's gekoppeld aan W&T centraal te stellen. De thema's zijn geselecteerd enerzijds op mate van betrokkenheid vanuit het scholenveld -in hoeverre leeft dit onderwerp op scholen- en anderzijds op generieke waarde -niet een specifiek voorbeeld binnen een thema maar de overstijgende term-. De thema's zijn breed inzetbaar in de onderwijspraktijk en sluiten aan bij de doelstellingen zoals genoemd in paragraaf 1.4. De eerste zes thema's zijn geselecteerd op grond van ervaring in de afgelopen jaren door de stuurgroep, projectgroep en klankbordgroep en de overige vier thema's sluiten aan bij de leerdomeinen vanuit SLO. Scholen zijn vrij om binnen een project(aanvraag) meerdere thema's te bundelen, zie ook de voorwaarden in paragraaf 2.4. Ook zijn scholen vrij om naar eigen inzicht een thema bij te voegen, mits aan de voorwaarden in paragraaf 2.4 wordt voldaan. 14 Geselecteerde thema's ter inspiratie W&T en hands-on onderwijs; kennismaken met en toepassen van low en hightech technieken binnen en buiten de school, verbonden aan het onderwijscurriculum. W&T en het jonge kind; hoe houden we de natuurlijke nieuwsgierigheid van onze jongste leerlingen vast, welke rol speelt wetenschap en technologie voor deze doelgroep. W&T en de onderwijsketen; relatie PO-VO en de doorkijk naar vervolgonderwijs op het gebied van wetenschap en technologie. W&T en informatie technologie W&T en real life learning; échte vraagstukken vanuit het bedrijfsleven koppelen aan onderzoekend en ontwerpend leren, educatief partnerschap van leerkrachten en bedrijfsmedewerkers realiseren

15 W&T en toptalenten; hoe zorgen we dat leerlingen die het vermogen hebben om uit te blinken in een of meerdere vakken en vaardigheden ook de mogelijkheid daartoe krijgen op het gebied van wetenschap en technologie W&T en kunstzinnige oriëntatie W&T en oriëntatie op jezelf en de wereld W&T en rekenen W&T en taal W&T en... (naar eigen inzicht) 2.3 INSPIRATORS BIJ DE INSPIRATIETHEMA S W&T De inspirator van een inspiratiethema is verbinder binnen het thema en wordt hiertoe voorgedragen door de stuurgroep op advies van de projectgroep. Hij/zij onderhoudt nauwe contacten met het EWT-ZH. De experts binnen het EWT-ZH zorgen voor inspiratie, inhoudelijke voeding en sturing. Na vaststelling van de definitieve inspiratiethema s W&T brengt de inspirator verschillende partijen binnen het inspiratiethema W&T bij elkaar. Binnen de inspiratiethema s worden onder auspiciën van de inspirator één of meerdere projecten opgezet, waarin scholen en experts samen optrekken met als doel het verbeteren van de onderwijspraktijk door professionalisering en het ontwikkelen van generieke kennis, inzichten en good practices op het gebied van W&T. De beoogde projecten kunnen innovatie- en/of professionaliseringsprojecten zijn, waarbij altijd oog is voor verspreiding en verduurzaming. 15 De inspirator van een thema organiseert twee maal per jaar een inspiratie bijeenkomst, waarin alle betrokken partijen, leerkrachten en ontwikkelaars/experts, binnen het thema samenkomen om kennis, inzicht en ervaringen uit te wisselen. Het EWT-ZH draagt zorg voor sturing op de inhoudelijke kwaliteit van de projecten binnen het thema. Zij draagt indien nodig inspiratie en didactische expertise aan. Daarnaast draagt het EWT- zorg voor de sturing op de overgang van de resultaten vanuit de thema projecten tot verspreiding, door binnen de projecten te stimuleren dat opgedane ervaringen worden vertaald naar generieke, praktisch inzetbare tools voor leerkrachten en schoolmanagement en naar producten voor in de klas. 2.4 VOORWAARDEN AAN PROJECTEN BINNEN DE INSPIRATIETHEMA S W&T Aan een projectaanvraag worden de volgende eisen gesteld: Het project past binnen één (of meerdere) van de beoogde inspiratiethema s W&T; De onderliggende vraag of wens van het project leeft op hoofdlijnen in meerdere scholen;

16 Een project omvat altijd de volgende aspecten: ontwikkeling, professionalisering, borging en zicht op verspreiding; Meerdere scholen vanuit verschillende achtergronden zijn actief betrokken in het project en testen het ontwikkelde in hun eigen situatie; Ontwikkeling in co-creatie door scholen in samenwerking met andere partners uit de regio heeft de voorkeur; De uitvoering van het project is haalbaar binnen gestelde tijd met realistische planning; Het project heeft tot resultaat good practices die bruikbaar zijn voor een diversiteit aan scholen: duidelijke mogelijkheden en kansen voor verspreiding. VOORBEELD PROJECT: W&T KOPPELEN AAN TAALVERWERVING Gemeentes en scholen hebben behoefte aan programma s voor achterstandsscholen waarin taalverwerving op een effectieve manier gekoppeld aan W&T plaats vindt, bijvoorbeeld in de verlengde schooldag of in de zomerschool; Vakgericht taalonderwijs biedt een oplossing. De Experts uit EWTZH en Samen10plus (de Haagse Scholen) hebben in een pilot met scholen uit de Schilderswijk in Den Haag een vernieuwend programma voor de zomerschool ontwikkeld waarin onderzoekend en ontwerpend leren & taalverwerving worden gekoppeld; Komende periode wordt een tweede pilot ingezet om de didactiek verder te ontwikkelen en te verfijnen. Vervolgens wordt ingezet op verspreiding van de ontwikkelde programma s en nieuwe thema s. Koppeling aan bedrijven/experts is hierbij een optie, zowel live als via online lesfilmpjes. 16

17 3 OPBOUW, AFSPRAKEN EN STRATEGIE EWT-ZH 3.1 INLEIDING Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland heeft in haar roadmap een uitwerking gemaakt gericht op het versterken van de regionale infrastructuur, het vergroten van het bereik van actieve schoolbesturen en scholen en daarmee het borgen van W&T in de scholen. Het gaat daarbij om zowel de opbouw van het netwerk als welke afspraken er gemaakt worden binnen dat netwerk. Het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland heeft daarom besloten om de hoofdstukken opbouw regionaal netwerk en afspraken in de keten samen te voegen in deze roadmap. 3.2 HET EXPERTISECENTRUM WETENSCHAP & TECHNOLOGIE ZUID-HOLLAND Zoals bij de missie vermeld, wil het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland een krachtige en duurzame samenwerking tot stand brengen tussen het onderwijs en de (kennis)instellingen. Deze samenwerking wordt gebundeld in het Expertisecentrum W&T Zuid-Holland (EWT-ZH). Binnen het EWT-ZH wordt samen met schoolbesturen en scholen gewerkt aan de bevordering van wetenschap en technologie binnen het primair onderwijs. Hierbij wordt inhoud en expertise ingebracht door experts vanuit verschillende geledingen, zoals bedrijfsleven, universiteiten, lectoraten en pabo`s. Centraal staat het samenwerken, het van elkaar leren en het uitwisselen van kennis. De experts hebben inhoudelijke en didactische expertise met betrekking tot W&T waarvan gebruik kan worden gemaakt door schoolbesturen en scholen. De experts van EWT-ZH sturen op de inhoudelijke kwaliteit van de projecten die binnen de inspiratiethema s W&T ontwikkeld worden, door nauwe samenwerking met de inspirators van de inspiratiethema s en projectaanvragers van deze inspiratiethema s W&T DOELSTELLINGEN EWT-ZH De onderstaande doelstellingen zijn gebaseerd op de uitgangspunten van het Actieplan Wetenschap en Technologie voor het Primair en Voortgezet Onderwijs. In dit actieplan staan de ambities voor het primair onderwijs. De belangrijkste ambitie voor het primair onderwijs is dat in 2020 alle basisscholen wetenschap en technologie structureel in hun onderwijsprogramma hebben opgenomen. Deze ambitie is in het bestuursakkoord-po en de beleidsagenda van de PO-raad voor overgenomen. De bestaande regionale netwerken van po-schoolbesturen krijgen een cruciale rol. Zij organiseren in hun regio de stimulering van W&T. De loketfunctie van de netwerken in de regio wordt versterkt.

18 Het EWT-ZH sluit zich aan bij deze uitgangspunten. De doelstellingen die daar voor regio Zuid-Holland uit voortvloeien zijn: Eind schooljaar 2015/2016 zijn 175 van de 233 schoolbesturen in Zuid- Holland bekend met het EWT-ZH. In 2016 hebben 820 van de 1362 scholen voor het primair onderwijs wetenschap en technologie opgenomen in hun onderwijsprogramma. Voor alle scholen in het primair onderwijs in Zuid-Holland, die daar gebruik van willen maken is een basisondersteuning beschikbaar. Eind 2015 ontvangen alle school besturen in Zuid-Holland een format voor de opname van wetenschap en technologie in het strategisch beleidsplan Samenwerking met kwartiermaker TopTalenten met betrekking tot talentontwikkeling. Samenwerking stimuleren tussen PO en andere instellingen (pabo s, hogescholen, wetenschapsknooppunten, universiteiten, ondersteuners, science centra etc.) Een vertegenwoordiger uit de stuurgroep fungeert als bestuurlijke gesprekspartner voor PBT en de landsdeelorganisatie voor alle PO aangelegenheden. 3.4 ACTIES 18 Organisatie en uitvoering van een Kick-Off bijeenkomst voor schoolbesturen, directeuren, management en techniekcoördinatoren van po-scholen, pabo s, Fab Lab, bedrijfsleven, gemeentes, pabo's, PO-raad, VO-raad en experts W&T. Opzetten van een duurzaam EWT-ZH met een omschrijving van ieders rol en functie Het in kaart brengen van andere bestaande netwerken in Zuid-Holland. Aanbieden aan scholen een basisondersteuning met betrekking tot W&T Koppelen van aanbod, innovatie en ontwikkeling in Zuid-Holland aan de inspiratiethema s W&T.. De schoolbesturen aansporen om hun scholen te laten kiezen uit één of meerdere inspiratiethema s en ze stimuleren om een aanvraag te doen voor professionaliseren, verduurzamen en/of innoveren. In het schooljaar 2015/2016 organiseren van bijeenkomsten met betrekking tot de voortgang van W&T in de provincie Zuid-Holland door good practices te ontsluiten van de inspiratiethema s. Daarnaast worden inspiratie bijeenkomsten per inspiratiethema W&T georganiseerd. Integratie van het TopTalent Netwerk binnen het EWT-ZH.

19 3.5 BEGROTING Budget: ,40 organisatie ,92 afspraken in de keten ,80 strategisch regionaliseren BEGROTING EWT-ZH (versie maart 2015) ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL FASE 1 REGIONAAL NETWERK KICK-OFF , ,-- KWARTIERMAKEN EN + ROADMAP , ,-- Subtotaal ,-- FASE 2 REGIONAAL NETWERK PENVOERDER , ,-- PROJECTLEIDING EWT-ZH , ,-- PROJECTGROEP , ,-- ONDERSTEUNING PROJECTGROEP 5.000, ,-- EXPERTGROEP EWT , ,-- ONDERSTEUNING EXPERTGROEP 5.000, ,-- ACCOUNTANT 7.846, ,40 Subtotaal ,40 19 TOTAAL ORGANISATIE ,40 BASIS W&T ONDERSTEUNING VOOR ALLE SCHOLEN IN DE KETEN AFSPRAKEN IN DE KETEN FASE , ,-- ONDERSTEUNING 853,92 853,92 TOTAAL ,92 STRATEGISCH REGIONALISEREN FASE COMMUNICATIE Website 5.000, ,-- COMMUNICATIE Materiaal , ,80 COMMUNICATIE Personeel , ,-- INSPIRATIE BIJEENKOMSTEN , ,-- CONFERENTIE APRIL , ,-- VERDUURZAMING EWT-ZH fase , ,-- ADMINISTRATIE 134,80 134,80 TOTAAL ,80 TOTAAL ,12

20 4 INNOVEREN 4.1 INLEIDING Het doel van het W&T innovatieprogramma is om projecten van de grond te trekken in relatie tot de inspiratiethema s W&T. Hierbij staat de verbinding en samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en kennisinstellingen centraal. In de provincie Zuid-Holland worden projecten geïnventariseerd en partijen uitgedaagd om W&T innovatieprojecten op te stellen en in te dienen voor de regeling. De resultaten uit het W&T innovatieprogramma zijn generieke, praktisch inzetbare tools voor leerkrachten en schoolmanagement en/of producten voor in de klas. 4.2 VERDELING BUDGET OVER DE REGIO Het landsdeel Zuid-West voor het Techniekpact bestaat uit de provincies Zeeland en Zuid-Holland. Binnen het regionaal bestuurlijk netwerk hebben we derhalve te maken met deze twee provincies. Het bedrag voor W&T en innovatie met betrekking tot het Techniekpact wordt verdeeld over de twee provincies. Er is gekozen voor een basisvoet per provincie en daarna een verdeling naar rato van het aantal scholen in de provincie Zeeland en Zuid Holland. 20 De basisvoet is vastgesteld op ,-- per provincie. De verhouding aantal scholen in Zeeland versus Zuid-Holland is respectievelijk 20% - 80%. Budget totaal, voor landsdeel Zuid-West ,94 Basisvoet Zeeland ,-- Basisvoet Zuid-Holland ,-- 80% van , ,55 20% van , ,39 Totaalbudget voor Zeeland voor innovatieprogramma ,39 Totaal budget voor Zuid-Holland voor innovatieprogramma ,55 De stuurgroep van het bestuurlijk netwerk W&T Zuid-Holland gaat akkoord met deze verdeling op voorwaarde dat de resultaten uit het W&T innovatieprogramma Zeeland tevens ten goede komen aan de scholen in Zuid-Holland, m.a.w. generiek inzetbaar zijn.

21 4.3 VOORWAARDEN MET BETREKKING TOT AANVRAAG INNOVATIEPROJECT De voorwaarden zoals genoemd in hoofdstuk 2, paragraaf 2.4 gelden zowel voor aanvragen van innovatieprojecten als ook voor aanvragen van professionaliseringsprojecten en verduurzamingsprojecten. Voor de helderheid herhalen wij hier deze voorwaarden: Het project past binnen één (of meerdere) van de beoogde inspiratiethema s W&T; De onderliggende vraag of wens van het project leeft op hoofdlijnen in meerdere scholen; Een project omvat altijd de volgende aspecten: ontwikkeling, professionalisering, borging en zicht op verspreiding; Meerdere scholen vanuit verschillende achtergronden zijn actief betrokken in het project en testen het ontwikkelde in hun eigen situatie; Ontwikkeling in co-creatie door scholen in samenwerking met andere partners uit de regio heeft de voorkeur; De uitvoering van het project is haalbaar binnen gestelde tijd met realistische planning; Het project heeft tot resultaat good practices die bruikbaar zijn voor een diversiteit aan scholen: duidelijke mogelijkheden en kansen voor verspreiding. De innovatie aanvraag geeft ook aan hoe de good practices wordt uitgerold onder de andere scholen en hoeveel scholen er bereikt willen worden 21 Met betrekking tot de innovatieprojecten wordt deze lijst verfijnd met de volgende voorwaarden: Het innovatieproject is initiatiefrijk en innoverend, waarbij er een duidelijke relatie is met de doelstellingen uit het actieplan Kiezen voor Technologie. Technologie moet nadrukkelijk in het projectplan zijn opgenomen. Bij aanvragen voor innovatieprojecten is professionalisering geen verplicht aspect maar wel aan te bevelen. Het minimale subsidiebedrag bedraagt 5.000,- en het maximale subsidiebedrag ,- 4.4 PROCEDURE AANVRAAG INNOVATIEPROJECT Aanvragen voor de innovatieprojecten lopen via de schoolbesturen en zijn voorzien van een overzicht van de deelnemende scholen. De ingediende innovatieprojectplannen worden beoordeeld door een comité van drie leden die het onderwijs en het bedrijfsleven vertegenwoordigen. De leden van het comité worden voorgedragen door de leden van de stuurgroep.

22 Er zijn twee momenten om een innovatieaanvraag in te in te dienen o Tranche 1 Inleveren innovatieplan voor 1 juni 2015 Beoordeling juni 2015 Toekenningsbesluit voor juli 2015 Looptijd tot mei 2016 o Tranche 2 Inleveren innovatieplan voor 1 november 2015 Beoordeling november Toekenningsbesluit voor 1 december 2015 Looptijd tot juni INNOVATIEAANVRAAG (MET INTENTIEVERKLARING VANUIT DE STUURGROEP) Betreft: Cofinanciering( ,--) bij een NRO aanvraag Basisschoolkinderen ontwerpen voor de Creatieve Industrie 22 In dit project ontwikkelen onderzoekers, basisscholen, bedrijven en ontwerpers methodieken waarmee kinderen tussen de 8 en de 14 jaar problemen uit het bedrijfsleven en de maatschappij kunnen verkennen en oplossingen kunnen genereren als echte ontwerpers. Het mes snijdt aan twee kanten: kinderen verwerven '21 ste eeuwse vaardigheden', leerkrachten ontwikkelen vaardigheden in het begeleiden van deze processen en werknemers in de creatieve industrie leren kinderen op een hoogwaardige manier te betrekken bij hun ontwerpvraagstukken. De resultaten uit het project zijn: Kennis over de manier waarop 21 ste eeuwse vaardigheden kunnen worden ontwikkeld op basisschoolleeftijd Methode ontwerpdidactiek voor basisonderwijs Toolbox voor leerkrachten om de methode toe te kunnen passen en uit te breiden Uitgewerkte cases vanuit real-life ontwerpopdrachten voor PO Het begrip 21 ste eeuwse vaardigheden werd geïntroduceerd door de OESO in haar publicatie over 21st century skills. De vaardigheden die de OESO onderscheidt zijn digitale geletterdheid, creativiteit, kritisch denken, probleemoplossend vermogen, samenwerken en communiceren. Er heerst een breed gedeeld gevoel dat deze hogere-orde-vaardigheden essentieel zijn voor een succesvolle participatie op de arbeidsmarkt. In het ontwerponderwijs staan dit type vaardigheden centraal.

23 Voor deze innovatieaanvraag heeft de stuurgroep een intentieverklaring getekend. 4.6 BEGROTING INNOVATIEPROGRAMMA BEGROTING INNOVATIEPROGRAMMA ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL INTENTIEVERKLARING NRO , ,-- INNOVATIEAANVRAGEN ,-- INREGELEN COMITÉ EN ADMINISTRATIEVE AFHANDELING 57 UUR 50 /UUR 2.865,-- SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,-- 23

24 5 PROFESSIONALISEREN 5.1 INLEIDING Doel is dat schoolbesturen tot aanvragen komen voor professionaliseringsprojecten. In de provincie Zuid-Holland worden schoolbesturen uitgedaagd om hun wensen en vragen te inventariseren, te bundelen en waar mogelijk samenwerking te zoeken met andere partners in de regio om te komen tot aanvragen voor professionaliseringsprojecten binnen één of meerdere inspiratiethema s W&T. Belangrijk aspect is expertiseontwikkeling voor (individuele) leerkrachten. De resultaten zijn generieke bijdragen aan professionaliteit voor leerkrachten en schoolmanagement en/of producten voor in de klas of in de vorm van hogere kwaliteit van docentvaardigheden en didactiek door praktisch inzetbare tools. 5.2 VOORWAARDEN AANVRAGEN PROFESSIONALISERINGSPROJECTEN De voorwaarden zoals genoemd in hoofdstuk 2 paragraaf 2.4 gelden voor aanvragen van innovatieprojecten en professionaliseringsprojecten. Voor de helderheid herhalen wij hier deze voorwaarden: Het project past binnen één (of meerdere) van de beoogde inspiratiethema s W&T; De onderliggende vraag of wens van het project leeft op hoofdlijnen in meerdere scholen; Een project omvat altijd de volgende aspecten: ontwikkeling, professionalisering, borging en zicht op verspreiding; Meerdere scholen vanuit verschillende achtergronden zijn actief betrokken in het project en testen het ontwikkelde in hun eigen situatie; Ontwikkeling in co-creatie door scholen in samenwerking met andere partners uit de regio heeft de voorkeur; De uitvoering van het project is haalbaar binnen gestelde tijd met realistische planning; Het project heeft tot resultaat good practices die bruikbaar zijn voor een diversiteit aan scholen: duidelijke mogelijkheden en kansen voor verspreiding. Begroting met daarin inzichtelijk de één derde cofinanciering BUDGETVERDELING AANVRAGEN PROFESSIONALISERINGSPROJECTEN Volgens de richtlijnen van Platform Bèta Techniek en het Techniekpact is voor professionaliseringsdoeleinden 1000 euro per leerkracht beschikbaar. Dat vertaalt zich in onze regio in een voorstel voor een staffel met als doel een gelijkwaardige verdeling over de verschillende schoolbesturen in verhouding tot de grootte. In onderstaande tabel is het voorstel

25 uitgewerkt op basis van kengetallen uit onze regio. In de provincie Zuid-Holland zijn 1362 scholen in het primair onderwijs verdeeld over 233 schoolbesturen. De staffel is gekoppeld aan het leerlingaantal per school met unieke BRIN Maximaal professionaliseringsbedrag per leerlingaantal per unieke BRIN AANTAL LEERLINGEN OP 1 BRIN 1 SCHOOL 1 BESTUUR < 6 SCHOLEN 1 BESTUUR <11 SCHOLEN 1 BESTUUR <16 SCHOLEN 1 BESTUUR < , , ,-- 800> 5.000,-- < 25 SCHOLEN 1 BESTUUR < 40 SCHOLEN 1 BESTUUR 40> SCHOLEN 1 BESTUUR Maximaal aantal scholen die geprofessionaliseerd kunnen worden per bestuur 1 SCHOOL 1 BESTUUR < 6 SCHOLEN 1 BESTUUR <11 SCHOLEN 1 BESTUUR <16 SCHOLEN 1 BESTUUR < 25 SCHOLEN 1 BESTUUR < 40 SCHOLEN 1 BESTUUR 40> SCHOLEN 1 BESTUUR PROCEDURE AANVRAGEN PROFESSIONALISERINGSPROJECTEN Aanvragen voor professionaliseringsprojecten lopen via de schoolbesturen en zijn voorzien van een overzicht van de deelnemende scholen. Daarbij wordt aangegeven hoe de cofinanciering is geregeld (mag in kind zijn, ofwel zonder tussenkomst van geld). Scholen kunnen advies krijgen over hun aanvraag van een tandem, bestaande uit een paboexpert (vanuit de aan hun schoolbestuur gekoppelde pabo) en een wetenschapsknooppunt expert (afhankelijk van inhoud aanvraag vanuit TUD, Leiden of EUR) en de inspirator van het W&T Thema. De ingediende aanvragen worden beoordeeld door de projectgroep. De projectgroep komt met een advies naar het DB van de stuurgroep. Zij besluiten of aanvragen voor professionaliseringsprojecten worden goedgekeurd. Aanvragen voor professionaliseringsprojecten indienen: Tranche 1 ( t/m ) Aanvraag in periode tussen 10 april en 10 juli 2015; Beoordeling gedurende deze periode door projectgroep Projectgroep geeft advies aan DB DB besluit advies over te nemen Toekenningsbesluit binnen 4 tot 6 weken;

26 Tranche 2 ( t/m ) Aanvraag in periode tussen 1 september en 31 december2015; Beoordeling gedurende deze periode door projectgroep Projectgroep geeft advies aan DB DB besluit advies over te nemen Toekenningsbesluit binnen 4 tot 6 weken; 5.5 BEGROTING PROFESSIONALISEREN BEGROTING PROFESSIONALISEREN ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL AANVRAGEN PROFESSIONALISERINGS- PROJECTEN Bereik min. 451 leerkrachten , SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,00 26 Budget: ,45 Let op! Hierbij geldt een cofinanciering van 1/3 uit het bestuur

27 6 VERDUURZAMEN 6.1 INLEIDING In het kader van verduurzaming wetenschap en technologie in het primair onderwijs heeft het bestuurlijk regionaal netwerk W&T Zuid-Holland voor 294 scholen een premie beschikbaar. Een steuntje in de rug om de kwaliteit van wetenschap en technologie in het onderwijs te verhogen en om W&T structureel op te nemen in het lesprogramma. Deze verduurzamingspremie wordt ingezet bij een aanvraag voor professionalisering en/of innovatie, om het effect van die aanvragen duurzaam te borgen binnen de scholen. Daarnaast bestaat tevens voor scholen die W&T reeds goed op de rit hebben en dit willen borgen de mogelijkheid om de verduurzamingspremie aan te vragen. 6.2 VOORWAARDEN VOOR AANVRAAG VERDUURZAMINGSPREMIE Aan minimaal 1 van onderstaande de voorwaarden moet voldaan worden: Een aanvraag voor verduurzamingspremie is altijd gekoppeld aan een innovatieproject of een professionaliseringsproject, en is voorzien van een onderbouwing hoe de resultaten uit het innovatie- of professionaliseringsproject worden geborgd in de school; Daarnaast kunnen scholen die reeds gevorderd zijn in de invoering van W&T in het onderwijscurriculum een aanvraag doen voor de verduurzamingspremie, voorzien van een onderbouwing hoe deze premie ingezet wordt binnen de school om W&T duurzaam te borgen. 27 Opmerkingen: Het wordt aanbevolen om met meerdere scholen samen deze verduurzamingspremie aan te vragen en in te zetten om middelen te ontwikkelen waarmee de scholen W&T effectief en efficiënt verduurzamen; Er is een eenmalige premie van 1.000,- per school beschikbaar. 6.3 PROCEDURE AANVRAAG VERDUURZAMINGSPREMIE Aanvragen voor de verduurzamingspremie lopen, net als de aanvragen voor innovatieprojecten en professionaliseringsprojecten, via het schoolbestuur en komen ten goede aan de individuele scholen. Maximaal 294 scholen kunnen in aanmerking komen voor de premie, toekenning geschiedt op volgorde van binnenkomst in combinatie met de gestelde voorwaarden. Afhankelijk van koppeling aan een innovatieproject of een professionaliseringsproject

28 wordt de desbetreffende procedure voor toekenning gevolgd, zolang het budget toereikend is. Niet-gekoppelde aanvragen worden behandeld volgens de procedure van een professionaliseringsaanvraag. 6.4 BEGROTING VERDUURZAMINGSPREMIE Budget ,91 BEGROTING VERDUURZAMINGSPREMIE ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL VERDUURZAAMINGSPREMIE , ,-- ADMINISTRATIEVE AFHANDELING 1 884,91 884,91 SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,91 28

29 7 OVER-ALL BEGROTING BEGROTING EWT-ZH ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL FASE 1 REGIONAAL NETWERK KICK-OFF , ,-- KWARTIERMAKEN EN + ROADMAP , ,-- Subtotaal ,-- FASE 2 REGIONAAL NETWERK PENVOERDER , ,-- PROJECTLEIDING EWT-ZH , ,-- PROJECTGROEP , ,-- ONDERSTEUNING PROJECTGROEP 5.000, ,-- EXPERTGROEP EWT , ,-- ONDERSTEUNING EXPERTGROEP 5.000, ,-- ACCOUNTANT 7.846, ,40 Subtotaal ,40 29 TOTAAL ORGANISATIE ,40 BASIS W&T ONDERSTEUNING VOOR ALLE SCHOLEN IN DE KETEN AFSPRAKEN IN DE KETEN FASE , ,-- ONDERSTEUNING 853,92 853,92 TOTAAL ,92 STRATEGISCH REGIONALISEREN FASE COMMUNICATIE Website 5.000, ,-- COMMUNICATIE Materiaal , ,-- COMMUNICATIE Personeel , ,-- INSPIRATIE BIJEENKOMSTEN , ,-- CONFERENTIE APRIL , ,-- VERDUURZAMING EWT-ZH fase , ,-- ADMINISTRATIE 134,80 134,80 TOTAAL ,80 BEGROTING INNOVATIE PROGRAMMA INTENTIEVERKLARING NRO , ,-- INNOVATIE AANVRAGEN ,--

30 INREGELEN COMITE EN ADMINISTRATIEVE AFHANDELING 2.865, ,-- SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,-- BEGROTING PROFESSIONALISEREN ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL AANVRAGEN PROFESSIONALISERINGS- PROJECTEN Bereik min. 451 leerkrachten , SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,00 BEGROTING VERDUURZAMINGSPREMIE ACTIVITEIT AANTAL TARIEF TOTAAL VERDUURZAAMINGSPREMIE , ,-- ADMINISTRATIEVE AFHANDELING 1 884,91 884,91 30 SUBTOTAAL ZUID-HOLLAND ,91 TOTAAL ,--

31 8 SAMENVATTING De roadmap van Expertisecentrum Wetenschap en Technologie Zuid-Holland laat zich kenmerken door de onderstaande hoofdlijnen, namelijk; DE OPRICHTING VAN EEN BESTUURLIJK REGIONAAL NETWERK WETENSCHAP & TECHNOLOGIE ZUID-HOLLAND DE OPRICHTING VAN EEN EXPERTISECENTRUM WETENSCHAP & TECHNOLOGIE ZUID-HOLLAND DE DRIE FASES o Fase 1: Kwartier maken van t/m o Fase 2: Operationeel maken van t/m o Fase 3: Borging en duurzaamheid van t/m DE INSPIRATIETHEMA o W&T en hands-on onderwijs o W&T en het jonge kind o W&T en de onderwijsketen o W&T en informatie technologie o W&T en real life learning o W&T en toptalenten o W&T en kunstzinnige oriëntatie o W&T en oriëntatie op jezelf en de wereld o W&T en rekenen o W&T en taal o W&T en... (naar eigen inzicht) 31 DE INTERGRALE AANPAK VAN INNOVATIE, PROFESSIONALISERING EN VERDUURZAMEN