Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument"

Transcriptie

1 Vroeg vreemdetalenonderwijs Engels Visiedocument

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Van good naar great vroeg vreemdetalenonderwijs 4 Taskforce vroeg vreemdetalenonderwijs 5 Vroeg vreemdetalenonderwijs in Acties op weg naar COLOFON 2015 EP-Nuffic - internationalising education Auteur: Myrna Feuerstake Redactie: Petra Dam Foto s: Wilco van Dijen Vormgeving: Marcelis Dékavé Kortenaerkade 11 Postbus LT Den Haag T vvto@epnuffic.nl 2 EP-Nuffic internationalising education

3 Inleiding Het streven van EP-Nuffic is alle leerlingen, van 4 tot en met 18 jaar, een basis in internationalisering mee te geven, zodat zij voorbereid zijn op een internationale samenleving, een breder perspectief hebben op de wereld en betere kansen op de arbeidsmarkt. Het vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) is hier een onderdeel van. Als kenniscentrum voor internationalisering van het Nederlandse onderwijs informeert, adviseert en ondersteunt EP-Nuffic scholen op het gebied van internationalisering vanaf groep 1. Het percentage scholen in het basisonderwijs dat een internationale activiteit deed met steun van het Europees Platform steeg in 2012 van 9,7% naar 10,4% in 2013 (bron: Jaaroverzicht 2013, Europees Platform). Deze stijging heeft te maken met de flinke groei van het aantal vvto-scholen: van 30 scholen in 2003 naar scholen met vvto in Bijna 90% van deze scholen biedt Engels aan, voornamelijk omdat het de Lingua Franca van de 21e eeuw is. EP-Nuffic staat voor kwaliteit en zet daarom sterk in op kwalitatief goede vvto-scholen. Met een dergelijk groot aantal scholen dat voor vvto kiest, is het belangrijk dat de kwaliteit op deze en toekomstige scholen gewaarborgd is en gehandhaafd blijft. EP-Nuffic heeft hierin een duidelijke rol. 3 EP-Nuffic internationalising education

4 Van good naar great vroeg vreemdetalenonderwijs Onze missie voor het vroeg vreemdetalenonderwijs luidt: Het stimuleren van kwalitatief goed vreemde talenonderwijs en internationale oriëntatie aan basisschoolleerlingen, waardoor zij 21e-eeuwse vaardigheden leren. Zo kunnen zij effectief communiceren, leren, werken en leven met iedereen in onze globaliserende wereld en zijn zij toegerust op een toekomst waarin een internationale samenleving en samenwerking vanzelfsprekend is. Kenmerk van deze missie is: Excellent onderwijs voor iedereen Engels is van groep 1 t/m 8 tot 15% van de onderwijstijd ook de voertaal. Internationale oriëntatie is onderdeel van het schoolcurriculum. De leerkrachten zijn voldoende toegerust om de Engelse lessen en activiteiten adequaat te geven. De school voldoet aan de Landelijke Standaard vvto voor goed vroeg vreemdetalenonderwijs en is in het bezit van het kwaliteitskeurmerk of streeft ernaar deze binnen afzienbare tijd te behalen. 4 EP-Nuffic internationalising education

5 Taskforce vroeg vreemdetalenonderwijs Op basis van de missie zijn er voor 2015 vier speerpunten van beleid geformuleerd. Om deze actiepunten te kunnen realiseren, is het belangrijk dat er een Taskforce vvto wordt opgericht, o.l.v. EP-Nuffic. Deze taskforce, bestaande uit vvto-experts uit zowel de wetenschap als het (scholen)veld, kan zich buigen op het verder aanscherpen van de Landelijke Standaard vvto, de bepaling van de tussendoelen en de eind niveaus en de aansluiting met het voortgezet onderwijs. DE VIER SPEERPUNTEN VANAF Kwaliteitszorg We werken verder aan het stimuleren van vvto-scholen om de kwaliteit van het vroeg vreemdetalenonderwijs te laten keuren. Basisscholen kunnen zich laten visiteren om een van de drie, door het Europees Platform erkende, vvto-keurmerken te behalen: het keurmerk TalenT, het keurmerk Drietalige scholen (voor Friesland) en het keurmerk EarlyBird. EP-Nuffic blijft deze keurmerken valideren m.b.v. externe expertise. 2 Doorlopende leerlijn primair onderwijs - voortgezet onderwijs Er zijn (voorlopige) tussendoelen en eindopbrengsten voor vvto Engels, zodat er een start kan worden gemaakt met de aansluiting tussen het primair en voortgezet onderwijs. Het formuleren van deze doelen is een van de taken van de Task force vvto. 5 EP-Nuffic internationalising education

6 3 Professionalisering / (na)scholing EP-Nuffic wil het vroeg vreemdetalenonderwijs een kwaliteitsimpuls geven door onder meer goede voorbeelden van nascholing te verspreiden, nascholing die voldoet aan de kwaliteitseisen, opgesteld door EP-Nuffic in samenwerking met partners. Om de basisscholen een handreiking te bieden waar zij kwalitatief goede nascholing kunnen inkopen, wil EP-Nuffic tot een lijst komen met geschikte opleidingen, waar zij scholen naar kunnen verwijzen. Aanbieders die op de lijst geplaatst willen worden, krijgen een screening middels een online vragenlijst. De zeven pabo s in het huidige project Pabo kenniscentra vvto krijgen de rol van klankbordgroep en begeleiden andere pabo s bij het opzetten van een programma voor vvto-engels. Aan de directies van de pabo s wordt gevraagd de rol van ambassadeur op zich te nemen. Samen met EP-Nuffic benaderen en stimuleren zij hun collega s actief om meer aandacht in hun opleiding te besteden aan de eigen taalvaardigheid Engels (B2), de vakdidactiek Engels en internationalisering. Op die manier raken aankomende leerkrachten in een vroeg stadium vertrouwd met vroeg vreemdetalenonderwijs. Sinds januari 2015 is het landelijk netwerk vvto actief. Basisscholen die naar de landelijke standaard vvto toewerken, kunnen zich hierbij aansluiten. Het netwerk wordt geleid door een stuurgroep, onder leiding van EP-Nufic. Het lidmaatschap is kosteloos. Leden worden geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen en ontvangen de nieuwsbrief. Ook kunnen zij tegen een bijdrage deelnemen aan halfjaarlijkse studiemiddagen en landelijke conferenties, waarin kennisdeling op het gebied van vvto en Content and Language Integrated Learning (CLIL) plaatsvindt. 4 Internationalisering Vroeg vreemdetalenonderwijs is een onderdeel van internationaliseren. In samenwerking met de PO- Raad is er een toolkit Internationalisering voor schoolbesturen en schooldirecteuren ontwikkeld. Met deze handreiking hebben scholen beter zicht op hoe zij internationalisering en vvto kunnen inbouwen in het curriculum van de school. 6 EP-Nuffic internationalising education

7 Vroeg vreemdetalenonderwijs in 2025 Een korte schets. De tussen- en eindstreefdoelen vroeg vreemdetalenonderwijs-engels zijn helder geformuleerd. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft bij wet geregeld dat iedere basisschool in Nederland deze doelen moet nastreven. De Inspectie van het Onderwijs ziet erop toe dat het vvto-engels op de scholen van voldoende kwaliteit is. Er is een niet-methode gebonden eindtoets Engels voor het basisonderwijs. De basisscholen hebben een brede keuze uit lesmethoden, die uitgaan van de modernste inzichten van het leren van een vreemde taal op jonge leeftijd en aansluiten op de eindtermen. De scholen voor voortgezet onderwijs hebben een brede keuze uit lesmethoden, die aansluiten op de eindtermen van het basisonderwijs en voldoende mogelijkheden voor differentiatie bieden. Alle leerkrachten voldoen aan de eisen zoals omschreven in de bijlage Competenties van de vvtoleerkracht van de Landelijke Standaard vvto. Er is een ruim aanbod aan gekwalificeerde nascholing vvto voor leerkrachten in het basisonderwijs. De pabo s in Nederland bieden studenten een opleiding met daarin voldoende aandacht voor de eigen taalvaardigheid Engels (B2), de vakdidactiek vvto en internationalisering. De schoolbesturen voor primair onderwijs hebben een duidelijke visie op internationalisering en hebben dit een plek gegeven in hun strategisch beleidsplan. Het ministerie van OCW heeft bij wet geregeld dat de basisscholen in Nederland de mogelijkheid hebben om tweetalig primair onderwijs (tot 50%) aan te bieden. Minimaal 100 basisscholen bieden tweetalig primair onderwijs (tpo) aan. Deze scholen vormen een landelijk netwerk, met een professioneel bestuur dat samen met EP-Nuffic toeziet op de kwaliteit van het talenonderwijs. Er is een landelijk curriculum voor het tweetalig primair onderwijs. 7 EP-Nuffic internationalising education

8 Acties op weg naar 2025 Om het geschetste toekomstbeeld te kunnen realiseren, moeten er verschillende stappen worden gezet. LOBBY EN NETWERKEN Intern EP-nuffic heeft een heldere beleidsvisie op vvto. Extern EP-Nuffic werkt verder aan duurzame contacten met het ministerie van OCW, onderwijsinspectie, primair en vervolgonderwijs, PO- en VO-Raad, onderwijsbonden, expertisecentra (CITO, SLO, EarlyBird), lerarenopleidingen basis- en voortgezet onderwijs, uitgeverijen en internationale netwerken om kwalitatief goed vvto te bevorderen. Internationaal Ook buiten Nederland wordt er steeds vroeger op basisscholen een vreemde taal aangeboden. Wij volgen de ontwikkelingen in het buitenland en zullen waar mogelijk kennis delen. 8 EP-Nuffic internationalising education

9 VORM EN INHOUD Taalverwerving Vroeg vreemdetalenonderwijs betekent niet alleen les in deze taal, maar ook het gebruik van die taal bij andere vakken (Content and Language Integrated Learning-CLIL). Dit gebruik van de taal verhoogt de motivatie van de leerlingen en geeft ze de mogelijkheid de taal op een natuurlijke manier te leren. Om CLIL goed in te voeren op de basisscholen is het van belang de leerkrachten hierin te begeleiden en te scholen. Door middel van goede informatievoorziening, workshops en landelijke conferenties wil EP-Nuffic scholen hierin ondersteunen. Opbrengsten EP-Nuffic zal de kwaliteit op basisscholen blijven stimuleren door de kwaliteitskeurmerken en de Landelijke Standaard vvto regelmatig onder de aandacht te brengen. Voor de vvto-scholen moet een tussenen eindtoets ontwikkeld worden om het niveau van de leerlingen te kunnen bepalen. Kwaliteit Door de Landelijke Standaard vvto en de mogelijkheid om de kwaliteit te keuren regelmatig onder de aandacht te brengen zal EP-Nuffic kwaliteit blijven stimuleren. Ook zal de Landelijke Standaard vvto verder aangescherpt worden. Op basis van onderzoek wordt bekeken welke specifieke kwaliteitsverbeteringen het meest effectief zijn. Internationalisering Internationale oriëntatie is van groot maatschappelijk belang. Wij willen de schoolbesturen en schoolleiders stimuleren internationalisering kwalitatief en duurzaam in hun beleid te verankeren. 9 EP-Nuffic internationalising education

10 SCHOLING Leerkrachten Wij willen goed geschoolde vvto-leerkrachten. Er is een groot aanbod van (na)scholing door verschillende aanbieders. Wij willen de kwaliteit van het aanbod hoog houden door te selecteren en te werken met een door ons aanbevolen scholingslijst. Lerarenopleiding basisonderwijs Er zijn 40 pabo s in Nederland, waarvan er zeven een volwaardig vvto aanbod hebben. Twee lerarenopleidingen basisonderwijs gaan zelfs een stap verder en leiden hun studenten op om les te kunnen geven op international and bilingual schools. EP-Nuffic werkt samen met de Pabo s om de kwaliteit van de opleidingen op basis van de Landelijke standaard voor vvto te handhaven. EP-Nuffic wil in samenwerking met de pabo kenniscentra vvto de opleidingen waar nog weinig tot geen aandacht is voor vvto stimuleren hun studenten een vvto-programma aan te bieden, hetzij in een minor, hetzij in de hoofdfase. Docenten in het voortgezet onderwijs De leerlingen verlaten op verschillende niveaus van taalvaardigheid de basisschool. Het voortgezet onderwijs zal hierop moeten inspelen met een gedifferentieerd aanbod. Een kind dat niet op zijn eigen niveau kan leren, verliest zijn motivatie en de opgedane taalkennis. Scholing van de docenten Engels in het voortgezet onderwijs om met deze verschillen om te gaan, is wenselijk, zowel in de initiële opleiding als in de nascholing. EP-Nuffic neemt het initiatief bovenstaande bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op de agenda te krijgen en door middel van conferenties en workshops het scholenveld te informeren en ondersteunen. 10 EP-Nuffic internationalising education

Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025. 20112014_Opl.2.000_2142257

Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025. 20112014_Opl.2.000_2142257 Thuis in de wereld! Een visie op het tweetalig onderwijs 2015-2025 20112014_Opl.2.000_2142257 Inhoud Voorwoord Voorwoord 3 Missie 4 Actuele speerpunten 5 Het tweetalig onderwijs in 2025 7 Acties op weg

Nadere informatie

Stap in de wereld. Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs: Stappenplan. 30012015_Opl.750_2142674

Stap in de wereld. Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs: Stappenplan. 30012015_Opl.750_2142674 Stap in de wereld Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs: Stappenplan 30012015_Opl.750_2142674 Inhoud Vroeg vreemdetalenonderwijs op uw school 4 1 Het nut van vroeg vreemdetalenonderwijs: talentontwikkeling,

Nadere informatie

EarlyBird, voor meer, vroeger en beter Engels. Inhoud en werkwijze bij de visitatie voor erkenning als EarlyBird-school

EarlyBird, voor meer, vroeger en beter Engels. Inhoud en werkwijze bij de visitatie voor erkenning als EarlyBird-school EarlyBird, voor meer, vroeger en beter Engels Inhoud en werkwijze bij de visitatie voor erkenning als EarlyBird-school 1. Inleiding EarlyBird wil de kwaliteit van de Nederlandse basisscholen met vvtoengels

Nadere informatie

Meer kansen door internationaal basisonderwijs

Meer kansen door internationaal basisonderwijs Meer kansen door internationaal basisonderwijs Initiatiefvoorstel D66, VVD en Groenlinks Oktober 2013 Amsterdam is een wereldstad en de meest internationale stad van het land. De haven, het toerisme, de

Nadere informatie

Datum 23 mei 2011 Betreft Aanbieding Actieplannen Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs en Leraren

Datum 23 mei 2011 Betreft Aanbieding Actieplannen Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs en Leraren a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon

Nadere informatie

Internationa lisering. versterkt de kwaliteit van het onderwijs. europees platform internationaliseren in onderwijs

Internationa lisering. versterkt de kwaliteit van het onderwijs. europees platform internationaliseren in onderwijs Internationa lisering versterkt de kwaliteit van het onderwijs europees platform internationaliseren in onderwijs Inhoud Internationalisering versterkt de kwaliteit van het onderwijs Visie, missie en ambities

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo)

Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo) Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo) (Conceptversie 3 juni 2014, Karel Philipsen, Bas Trimbos & Annette Thijs) Vooraf In augustus 2014 start een pilot tweetalig primair

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Inleiding 4. Engels in het basisonderwijs 5. Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6. Wat is Words&Birds?

Inleiding 4. Engels in het basisonderwijs 5. Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6. Wat is Words&Birds? Inleiding 4 Engels in het basisonderwijs 5 Words&Birds een verrijking van de les, een verbreding van de wereld 6 Wat is Words&Birds? 6 Wat zijn de belangrijkste eigenschappen van Words&Birds? 6 Met welk

Nadere informatie

Met deze brief breng ik u op de hoogte van het plan van aanpak voor Engels in het primair onderwijs. 1

Met deze brief breng ik u op de hoogte van het plan van aanpak voor Engels in het primair onderwijs. 1 >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Primair Onderwijs IPC 2400 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen. Artikel 1 Begripsomschrijvingen In deze subsidieregeling wordt verstaan onder:

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen. Artikel 1 Begripsomschrijvingen In deze subsidieregeling wordt verstaan onder: Verordening op het lokaal onderwijsbeleid in de gemeente Amsterdam 2014 Bijlage 20: Voorziening internationalisering van het primair en voortgezet (speciaal) onderwijs Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel

Nadere informatie

In artikel 18 van de Wet op de expertisecentra wordt na het tweede lid een lid

In artikel 18 van de Wet op de expertisecentra wordt na het tweede lid een lid Voorstel van Wet tot wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van het onderwijs te geven in de Engelse, Duitse

Nadere informatie

Engels in het Amsterdamse basisonderwijs. Onderzoek, Informatie en Statistiek

Engels in het Amsterdamse basisonderwijs. Onderzoek, Informatie en Statistiek Engels in het Amsterdamse basisonderwijs In opdracht van: Onderwijs, Jeugd en Zorg Projectnummer: Lotje Cohen MSc Merel van der Wouden MSc dr. Esther Jakobs Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal Postbus,

Nadere informatie

Datum 10 mei 2017 Schriftelijk overleg internationalisering van het onderwijs: nota naar aanleiding van het verslag

Datum 10 mei 2017 Schriftelijk overleg internationalisering van het onderwijs: nota naar aanleiding van het verslag >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag.. Internationaal Beleid Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 22 452 Internationalisering van het onderwijs Nr. 54 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 11 mei 2017 De vaste commissie voor Onderwijs,

Nadere informatie

Internationalisering in het curriculum van de toekomst

Internationalisering in het curriculum van de toekomst Internationalisering in het curriculum van de toekomst Pagina 2 Pagina 6 Pagina 7 Veldconsultatie door EP-Nuffic #Onderwijs2032 Internationale competenties op een rij Vreemde talen: onmisbaar gereedschap

Nadere informatie

Inhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging

Inhoud: Schoolplan 2015-2019. Verantwoording. Motto, missie, visie, overtuigingen. Doelen. Samenvatting strategisch beleid van de vereniging Schoolplan 2015-2019 Inhoud: Verantwoording Motto, missie, visie, overtuigingen Doelen Samenvatting strategisch beleid van de vereniging 21 e eeuwse vaardigheden Schematische weergave van de vier komende

Nadere informatie

Internationaliseren in het basisonderwijs. Myrna Feuerstake. EP-Nuffic Wil Fritz, Edese Schoolvereniging

Internationaliseren in het basisonderwijs. Myrna Feuerstake. EP-Nuffic Wil Fritz, Edese Schoolvereniging Internationaliseren in het basisonderwijs Myrna Feuerstake. EP-Nuffic Wil Fritz, Edese Schoolvereniging Yes, No, Maybe? Internationalisering is het hebben van leerlingen met verschillende nationaliteiten.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 31 293 Primair Onderwijs Nr. 179 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

In de praktijk: Engels in het basisonderwijs. Taal

In de praktijk: Engels in het basisonderwijs. Taal Taal Engels in het basisonderwijs Het belang van toetsen bij Engels Uit de verdiepingsfase van Platform Onderwijs2032 blijkt een grote behoefte aan een betere aansluiting van het vak Engels in de overgang

Nadere informatie

Manifest. De toekomst van het tweetalig onderwijs in Nederland: kansrijk in nieuwe richtingen

Manifest. De toekomst van het tweetalig onderwijs in Nederland: kansrijk in nieuwe richtingen Manifest De toekomst van het tweetalig onderwijs in Nederland: kansrijk in nieuwe richtingen Inleiding In januari 2016 kwam in Soesterberg een groep wetenschappers, schoolleiders en vertegenwoordigers

Nadere informatie

CLIL in het basisonderwijs

CLIL in het basisonderwijs Marion Ooijevaar, 3 januari 2019 Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen die relevant zijn voor leerkrachten

Nadere informatie

Brochure versie 1 februari 2015

Brochure versie 1 februari 2015 Brochure versie 1 februari 2015 Pilot tweetalig primair onderwijs in Nederland Op 1 januari 2014 is onder leiding van het EP Nuffic een pilot gestart voor een beperkt aantal basisscholen met als doel invoering

Nadere informatie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het wetsvoorstel.

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van het wetsvoorstel. TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL Vergaderjaar 2014/15 34 031 Voorstel van wet tot wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid

Nadere informatie

Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs (LOBO) HBO-raad, sector pedagogisch onderwijs, vaste kamercommissie OC&W

Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs (LOBO) HBO-raad, sector pedagogisch onderwijs, vaste kamercommissie OC&W Betreft: Engels in po, pabo en doorlopende leerlijn Aan: Cc: Dr. R. H. A. Plasterk, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Mevrouw J. M. van Bijsterveldt-Vliegenthart, staatssecretaris van OC&W

Nadere informatie

Internationalisering in het onderwijs

Internationalisering in het onderwijs Internationalisering in het onderwijs Foto voorzijde: Fotolocatie: Edwin van Eis, Fotobank gemeente Amsterdam Amsterdam Zuidoost Inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Inleiding 5 2. Wat is internationalisering

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan: penvoerders opleidingsscholen en contactpersonen lerarenopleidingen Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze

Nadere informatie

Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren?

Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren? Van opleiding tot school: waar leer ik differentiëren? Johan Vos, inspecteur VO Annelies Bon, inspecteur HO 31 mei 2017 Inhoud 1.Wat is differentiëren? 2.Differentiatie in het VO 3.De mening van afgestudeerden

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel. Initiatiefvoorstel van de raadsleden de heer Paternotte en de heer Toonk getiteld: Amsterdamse pilot tweetalig primair onderwijs.

Initiatiefvoorstel. Initiatiefvoorstel van de raadsleden de heer Paternotte en de heer Toonk getiteld: Amsterdamse pilot tweetalig primair onderwijs. Gemeenteblad Jaar 2014 Publicatiedatum * Onderwerp van de raadsleden de heer Paternotte en de heer Toonk getiteld: Amsterdamse pilot tweetalig primair onderwijs. Met deze voordracht stellen wij u voor

Nadere informatie

Opdrachtgever project Werknemer in opleiding : ministerie van OCW

Opdrachtgever project Werknemer in opleiding : ministerie van OCW Datum: 20 februari 2012 Ons kenmerk: JK1.12.009 Begeleidingsmodel Werknemer in opleiding Opdrachtgever project Werknemer in opleiding : ministerie van OCW Wout Schafrat Gijs van de Beek Preventie en duurzaamheid

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur,

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur, a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze referentie 349195 Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015 Geacht

Nadere informatie

Willem de Zwijgerschool Een wereldplek om te groeien. Strategisch Beleidsplan

Willem de Zwijgerschool Een wereldplek om te groeien. Strategisch Beleidsplan Willem de Zwijgerschool Een wereldplek om te groeien Strategisch Beleidsplan 2015-2019 Missie Midden in de wijk biedt de school een uitdagende omgeving voor kinderen om uit te groeien tot verantwoorde

Nadere informatie

Omschrijving kwaliteitstandaard vvto Indicator nvt cruciaal

Omschrijving kwaliteitstandaard vvto Indicator nvt cruciaal Kijkwijzer EarlyBird De kwaliteitstandaard vvto Engels is bedoeld om de kwaliteit van het vvto te beoordelen en te helpen verbeteren. Deze kwaliteitstandaard is als volgt opgebouwd: - De standaarden zijn

Nadere informatie

Beleidsplan VVTO april 2017

Beleidsplan VVTO april 2017 Beleidsplan VVTO april 2017 Inleiding Kijkend naar de visie en de goede leerresultaten van de afgelopen jaren is de Heiacker op zoek naar een extra verrijking voor het kind om zich te profileren naar buiten

Nadere informatie

Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf. Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen

Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf. Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen Duits in het MBO: Deutsch für den Beruf Keuzedeel Duits: het onderwijsmodel Auteur: Marianne Driessen I Inhoud 1 Hoe leer je Duits?... 1 1.1 Visie op het leren van een vreemde taal... 1 1.2 Visie keuzedeel

Nadere informatie

ENQUÊTE: toetsing op maat

ENQUÊTE: toetsing op maat ENQUÊTE: toetsing op maat Bezoekers van de website van de PO-Raad konden hun mening geven over toetsing op maat. Tussen 22 januari en 6 februari 2013 hebben 201 mensen de enquête volledig ingevuld. De

Nadere informatie

Leren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019

Leren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019 Leren excelleren Strategisch beleid PRIMOvpr 2015-2019 Onderwijsgroep PRIMO vpr Stichting voor Openbaar Primair Onderwijs Voorne-Putten en regio Kwaliteit op een hoger plan brengen Wie zijn we? Sinds 1

Nadere informatie

Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open!

Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open! Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open! Inhoud presentatie Algemene inleiding Leerlingen naar lokalen Specifieke info voor ouders Wat is TTO? CLIL (Content and Language Integrated Learning)

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG.. Datum 10 juni 2014

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG.. Datum 10 juni 2014 >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG.. Emancipatie IPC 5500 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs

Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs Starten met vroeg vreemdetalenonderwijs Kijk voor meer informatie op www.nuffic.nl/vvto Inhoud Vroeg vreemdetalenonderwijs op jouw school 3 Vroeg vreemdetalenonderwijs: wat en waarom 4 De 3 pijlers van

Nadere informatie

het online loket voor de beantwoording van actuele kennisvragen uit en over het onderwijs

het online loket voor de beantwoording van actuele kennisvragen uit en over het onderwijs het online loket voor de beantwoording van actuele kennisvragen uit en over het onderwijs www.kennisrotonde.nl Hoe werkt de Kennisrotonde????? 1. Leraren en andere onderwijsprofessionals stellen hun vragen

Nadere informatie

Tpo: a new kid on the block

Tpo: a new kid on the block Tpo: a new kid on the block Over tweetalig in Nederland Myrna Feuerstake, Yeelen de Jong en Karel Philipsen Tweetalig primair onderwijs (tpo) met Engels als tweede onderwijstaal is nieuw in Nederland.

Nadere informatie

Advies aan staatssecretaris Dijksma over. Referentieniveaus taal en rekenen

Advies aan staatssecretaris Dijksma over. Referentieniveaus taal en rekenen Advies aan staatssecretaris Dijksma over Referentieniveaus taal en rekenen Utrecht, december 2008 Advies Staatssecretaris Dijksma referentieniveaus taal en rekenen Geachte mevrouw Dijksma, In uw brief

Nadere informatie

KWALITEITSAKKOORD BASISONDERWIJS DRENTHE 2010 en 2011

KWALITEITSAKKOORD BASISONDERWIJS DRENTHE 2010 en 2011 KWALITEITSAKKOORD BASISONDERWIJS DRENTHE 2010 en 2011 A. Inleiding De gedeputeerden van de 3 noordelijke provincies en de staatssecretaris voor primair onderwijs en kinderopvang hebben de Inspectie van

Nadere informatie

Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0

Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0 Kwaliteitsstandaard tweetalig onderwijs 2.0 Waarom een kwaliteitsstandaard? Wanneer mag je als school of afdeling de benaming tto (tweetalig onderwijs) gebruiken? Dat mag als je onderwijsaanbod voldoet

Nadere informatie

Workshop Internationalisation at home. Frans van Hoek 15 November 2016

Workshop Internationalisation at home. Frans van Hoek 15 November 2016 Workshop Internationalisation at home Frans van Hoek 15 November 2016 Inleiding Doel workshop Definities Beleid en activiteiten gericht op Int@home Stellingen en discussievragen Wie zitten er in de zaal?

Nadere informatie

Engels in het basisonderwijs: wel of niet vroeg beginnen?

Engels in het basisonderwijs: wel of niet vroeg beginnen? Engels in het basisonderwijs: wel of niet vroeg beginnen? Introductie Deze whitepaper verschijnt in een serie whitepapers over Engels in het basisonderwijs. De serie bespreekt verschillende onderwerpen

Nadere informatie

Intensivering en vroeg beginnen met Engels. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Intensivering en vroeg beginnen met Engels. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Intensivering en vroeg beginnen met Engels SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2016 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, Enschede Mits de bron wordt vermeld,

Nadere informatie

Jaarplan BGN Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN)

Jaarplan BGN Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) Jaarplan BGN 2017 Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) info@gewichtsconsulenten.nl www.gewichtsconsulenten.nl Inhoud Introductie en achtergrond...3 1. (Arbeids)markt en ondernemerschap...4

Nadere informatie

Talent nl: een uniek kindcentrum!

Talent nl: een uniek kindcentrum! Welkom bij Talent.nl, de christelijke basisschool van de Nieuwveense Landen. Met ons onderwijs sluiten wij aan bij de unieke manier van leren van uw kind - met hoofd, hart en handen. Belangrijk op onze

Nadere informatie

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen Jaarverslag 2016 Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Techniekpact Twente klinkt steeds meer mensen bekend in de oren. Maar wat is het ook alweer? Techniekpact Twente is een uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Samen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl

Samen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen

Nadere informatie

Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen!

Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen! Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen! Ondersteuning vanuit het Expertisecentrum Wetenschap & Technologie Zuid-Holland Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen! In 2020 moeten

Nadere informatie

Als je te weinig van een kind verwacht, komt er niet uit wat er in zit. Onderwijsminister Marja van Bijsterveldt INTERVIEW

Als je te weinig van een kind verwacht, komt er niet uit wat er in zit. Onderwijsminister Marja van Bijsterveldt INTERVIEW INTERVIEW Auteur: René Leverink Fotografie: Rijksoverheid Onlangs hebben minister Van Bijsterveldt en staatssecretaris Zijlstra van OCW drie actieplannen gelanceerd, gericht op een ambitieuze leercultuur

Nadere informatie

Engelse taal. Kennisbasis Engelse taal op de Pabo

Engelse taal. Kennisbasis Engelse taal op de Pabo Engelse taal Belang van het vak Engels geven in het basisonderwijs is investeren in de mensen van de toekomst die studeren, werken en recreëren in verschillende landen van Europa en de wereld. Door de

Nadere informatie

Welkom op de informatieavond

Welkom op de informatieavond Welkom op de informatieavond 3 oktober 2015 Inhoud 1. Aanleiding en doel van de avond 2. Proces van het traject 3. Visie, missie en kernwaarden 4. Concretiseringen 5. Tijdspad en kwaliteit 6. Vragen? Doel

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze!

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze! Presentatie tijdens lesjes middag De Vos: jouw slimste keuze! Visie Strategisch Beleidsplan Onze primaire functie en ons hoofddoel is het ontplooien van leerlingen op basis van individuele kwaliteiten.

Nadere informatie

Onderzoek naar. cultuureducatie in het voortgezet onderwijs. Welke rol kan Mocca spelen bij cultuureducatie in het voortgezet onderwijs in Amsterdam?

Onderzoek naar. cultuureducatie in het voortgezet onderwijs. Welke rol kan Mocca spelen bij cultuureducatie in het voortgezet onderwijs in Amsterdam? Onderzoek naar cultuureducatie in het voortgezet onderwijs Welke rol kan Mocca spelen bij cultuureducatie in het voortgezet onderwijs in Amsterdam? Onderzoek uitgevoerd in opdracht van Mocca april - augustus

Nadere informatie

STRATEGISCH BELEIDSPLAN

STRATEGISCH BELEIDSPLAN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2016 2020 Strategisch beleidsplan PCO Gelderse Vallei Inleiding Voor u ligt het strategische beleidsplan (SBP) 2016 tot en met 2020. Bij het tot stand komen van dit SBP is als eerste

Nadere informatie

JAARPLAN ST. MATTHEUSSCHOOL AFDELING SO ALEYDA VAN RAEPHORSTLAAN CR ROTTERDAM

JAARPLAN ST. MATTHEUSSCHOOL AFDELING SO ALEYDA VAN RAEPHORSTLAAN CR ROTTERDAM JAARPLAN 2018-2019 ST. MATTHEUSSCHOOL AFDELING SO ALEYDA VAN RAEPHORSTLAAN 243 3054 CR ROTTERDAM 010-4223517 MATTHEUS@ZMLK.NL INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 2. Schoolplan en jaarplan... 4 3. Planning...

Nadere informatie

Onderzoek Zuid-Afrika

Onderzoek Zuid-Afrika Onderzoek Zuid-Afrika Tweede taalverwerving en tweede taalonderwijs Engels als tweede taal in het basisonderwijs Naam: Kimberly Vermeulen Studentnummer: S1077859 Klas: PLV3B Minor: Internationalisering

Nadere informatie

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019 Stichting H 3 O 1 Bijzonder Wat is het bijzondere van H 3 O? Waarin onderscheidt H 3 O zich, wat maakt het verschil? En wat wil H 3 O waarmaken?

Nadere informatie

SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld. Meerjarenplan Opleiden in de School

SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld. Meerjarenplan Opleiden in de School SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld Meerjarenplan Opleiden in de School 2015-2018 Opleidingsteam, 2015 Samen opleiden: impact van leren in beeld Meerjarenplan 2015-2018 Inleiding Goed onderwijs staat

Nadere informatie

Beste leerkrachten,beleidsmedewerkers, schoolbesturen en ouders,

Beste leerkrachten,beleidsmedewerkers, schoolbesturen en ouders, Beste leerkrachten,beleidsmedewerkers, schoolbesturen en ouders, Over een week, op 25 januari van 15 16:30, houden we weer een informele samenkomst voor scholen die 20 Engelstalige boeken uit onze SWAP20

Nadere informatie

Professionele leeromgeving. Inleiding

Professionele leeromgeving. Inleiding Professionele leeromgeving Het onderwijs aan studenten is gebaat bij betrokken en professionele onderwijsteams. Het bieden van professionele ruimte geeft teams de gelegenheid om het onderwijs op een optimale

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 11BF00 De Mienskip

Schoolondersteuningsprofiel. 11BF00 De Mienskip Schoolondersteuningsprofiel 11BF00 De Mienskip Inhoudsopgave Inhoud Toelichting... 4 DEEL I INVENTARISATIE... 7 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 8 3 Basisondersteuning...

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Minister van Economische Zaken;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Minister van Economische Zaken; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 5953 9 februari 2016 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 31 januari 2016, nr. IB/882759,

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11509 24 april 2014 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 8 april 2014, nr. PO/563679,

Nadere informatie

Inductietraject koppelen aan werkplekleren

Inductietraject koppelen aan werkplekleren Inductietraject koppelen aan werkplekleren Marcelle Hobma Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk In-Zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Werkgroepen 6

Nadere informatie

Kwaliteitskeurmerken vvto

Kwaliteitskeurmerken vvto Kwaliteitskeurmerken vvto Een onderzoek naar de bekendheid, wenselijkheid en hanteerbaarheid van kwaliteitskeurmerken van vroeg vreemdetalenonderwijs Engels (vvto-e) Annelies Messelink, Myrna Feuerstake,

Nadere informatie

VERSLAG N.A.V. VIERDE CONSULTATIEFASE (JANUARI-MAART 2019) Ontwikkelteam Engels / Moderne Vreemde Talen

VERSLAG N.A.V. VIERDE CONSULTATIEFASE (JANUARI-MAART 2019) Ontwikkelteam Engels / Moderne Vreemde Talen VERSLAG N.A.V. VIERDE CONSULTATIEFASE (JANUARI-MAART 2019) Ontwikkelteam Engels / Moderne Vreemde Talen 1. Achtergrond In maart 2018 zijn negen ontwikkelteams met daarin leraren en schoolleiders uit het

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Voorlichtingspublicatie Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Wet van 9 december 2005, houdende opneming in de Wet op het

Nadere informatie

Curriculum in beweging

Curriculum in beweging Curriculum in beweging SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Strategische Agenda SLO 2017-2020 Curriculum in beweging De afgelopen twee jaar is een breed, landelijk debat gevoerd over een

Nadere informatie

Subsidiekader: Haagse aanpak (hoog)begaafdheid 2012 en 2013

Subsidiekader: Haagse aanpak (hoog)begaafdheid 2012 en 2013 Subsidiekader: Haagse aanpak (hoog)begaafdheid 2012 en 2013 1. Haagse aanpak (hoog)begaafdheid 1.1 Inleiding Alle kinderen en jongeren verdienen maximale kansen om het beste uit zich zelf te halen. Zo

Nadere informatie

Datum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019)

Datum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019) >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 20018 2500 EA DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500

Nadere informatie

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT WORKSHOP 1P4 Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT 11.00-12.00 uur / SkyTheater 2 Inhoudsopgave Onderwerp/ aanleiding

Nadere informatie

Kunstgebouw Beleidsplan

Kunstgebouw Beleidsplan Kunstgebouw Beleidsplan 2017-2020 Kunstgebouw Broekmolenweg 20 2289 BE Rijswijk www.kunstgebouw.nl Beleidsplan 2017-2020 ZICHTBAAR MAKEN WAT ER IS, STIMULEREN WAT ER KAN ZIJN Inleiding Kunstgebouw is expert

Nadere informatie

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool

Nadere informatie

Referentieniveaus Nederlandse taal

Referentieniveaus Nederlandse taal Referentieniveaus Nederlandse taal Congres ThiemeMeulenhoff Ede 2 februari 2012 Zorg over taal en rekenen Pabo-studenten: onvoldoende taal- en rekenvaardig Internationale onderzoeken: voorzichtige neerwaartse

Nadere informatie

Engels in het basisonderwijs:

Engels in het basisonderwijs: 39 Engels in het basisonderwijs Engels in het basisonderwijs: een vak in ontwikkeling Auteur: Annette Thijs Het vak Engels in het basisonderwijs is in ontwikkeling. Sinds de invoering in 1986 is het gegroeid

Nadere informatie

Op de Dorpsschool bewaken we de kwaliteit daarnaast op de volgende wijze:

Op de Dorpsschool bewaken we de kwaliteit daarnaast op de volgende wijze: Kwaliteitsbeleid De verschillende interventies waarmee wij de onderwijskwaliteit op o.b.s. de Dorpsschool vorm geven. 1. 4-jarencyclus We hanteren binnen onze school een eenvoudige cyclische structuur.

Nadere informatie

Datum 14 juli 2016 Kamervragen Straus, Aukje de Vries en Moors (VVD) over vmboleerlingen die aangeven onvoldoende kennis van geldzaken te hebben

Datum 14 juli 2016 Kamervragen Straus, Aukje de Vries en Moors (VVD) over vmboleerlingen die aangeven onvoldoende kennis van geldzaken te hebben >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag.. Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den

Nadere informatie

14 april 2008 PO/B&B/2008/9198

14 april 2008 PO/B&B/2008/9198 Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag Ons kenmerk 14 april 2008 PO/B&B/2008/9198 Onderwerp verlichting leergang bewegingsonderwijs Inleiding

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2009 Nr. 41 BRIEF

Nadere informatie

Doorgaande leerlijn voor begaafde en excellerende leerlingen van po naar vo

Doorgaande leerlijn voor begaafde en excellerende leerlingen van po naar vo Doorgaande leerlijn voor begaafde en excellerende leerlingen van po naar vo Met deze screeningslijst krijgt u r inzicht in de visie van uw school op een warme overdracht van begaafde en excellerende leerlingen

Nadere informatie

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim)

Doorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Doorlopende docentprofessionalisering Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Docentprofessionalisering Singapore Verenigde Staten Nederland Studiereis Singapore AANLEIDING

Nadere informatie

Visie-arrangement Excellentie, Wetenschap en Techniek in breder perspectief

Visie-arrangement Excellentie, Wetenschap en Techniek in breder perspectief Visie-arrangement Excellentie, Wetenschap en Techniek in breder perspectief Regio West Vanaf het schooljaar 2012-2013 ontvangen alle basisscholen, via het schoolbestuur, extra financiële middelen bovenop

Nadere informatie

Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open!

Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open! Tweetalig Onderwijs: Er gaat een wereld voor je open! Inhoud presentatie Algemene inleiding Leerlingen naar lokalen Specifieke info voor ouders Wat is TTO? CLIL (Content and Language Integrated Learning)

Nadere informatie

Strategische noodzaak om te differentieren

Strategische noodzaak om te differentieren Strategische noodzaak om te differentieren Studiemiddag ACTIS & APS 11 juni 2013 Vergroten deskundigheidsbevordering, professionaliteit en handelingsrepertoire onderwijspersoneel Het kabinet gaat bezuinigen

Nadere informatie

Jaarverslag SCHOOLJAAR 2013 2014. Ieder kind is uniek, samen leren en groeien naar de toekomst.

Jaarverslag SCHOOLJAAR 2013 2014. Ieder kind is uniek, samen leren en groeien naar de toekomst. Jaarverslag SCHOOLJAAR 2013 2014 Ieder kind is uniek, samen leren en groeien naar de toekomst. 1 Inhoud HOOFDSTUKKEN: Hoofdstuk 1: Het motto van de school... 3 Hoofdstuk 2: Ons motto, gericht op de kinderen/leerlingen...

Nadere informatie

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ

Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Dit doen

Nadere informatie

Korte versie beleidsplan

Korte versie beleidsplan Korte versie beleidsplan 2015 2019 Voorwoord In dit strategisch beleidsplan Ieder talent blijft tellen beschrijft de Stichting Archipel Scholen de richting waarin de organisatie zich de komende vier jaar

Nadere informatie