Worden EBA-attesten ook door de AOIF geverifiëerd?

Transcriptie

1 Worden EBA-attesten ook door de AOIF geverifiëerd? Auteur(s): Gerd D. Goyvaerts Editie: 1203 p. 9 Publicatiedatum: 28 april 2010 Zoals vorige week gesignaleerd, heeft de Administratie een omstandige circulaire gepubliceerd aangaande de 'eenmalige bevrijdende aangifte' (EBA), de fiscale regularisatie volgens de wet van 27 december 2005 en de mogelijkheid om een fiscale regularisatie door te voeren via het indienen van een aanvullende aangifte (Circulaire nr. CiRH 81/ ET (AOIF nr. 28/2010) van 1 april 2010); (Fisc., nr. 1202, p. 1). Het eerste deel van de circulaire handelt over de EBA. Het bevat enkele aandachtspunten voor AOIF-ambtenaren die duiding wensen over hoe zij moeten omgaan met belastingplichtigen die een EBA-aangifte hebben ingediend en hen confronteren met een EBA-attest. De EBA was een amnestiemaatregel met een tijdelijk karakter. De regeling stond te lezen in de wet van 31 december 2003 (zie daarover, o.m., Fisc., nr. 929, p. 1). Zij bood natuurlijke personen (en enkel hen) de mogelijkheid voorheen niet aangegeven bedragen te regulariseren. De regeling betrof "sommen, kapitalen of roerende waarden" die niet - of die voortsproten uit inkomsten die evenmin - in een in België verplichte boekhouding of aangifte opgenomen waren of waarop de in België verschuldigde belasting niet was voldaan. Vereist was dat het ging om sommen, kapitalen of roerende waarden die vóór 1 juni 2003 bij een buitenlandse kredietinstelling of buitenlandse beursvennootschap geplaatst waren, of dat het ging om roerende waarden die vóór 1 juni 2003 in bezit waren van de aangever. Tot 31 december 2004 kon de belastingplichtige zijn fiscale toestand rechtzetten door het indienen 1

2 van een 'eenmalige bevrijdende aangifte'. Middels de betaling van een bijzondere heffing van 9 % of 6 % was de aangever bevrijd van alle fiscale en sociale lasten, en bovendien genoot hij strafrechtelijke immuniteit. Een EBA-circulaire anno 2010 Het kan verrassend lijken dat vandaag nog een circulaire wordt gepubliceerd over de EBA. Dat dit toch gebeurt, is ten dele allicht bedoeld om enkele kruisverwijzingen te kunnen maken in verband met onderwerpen die ook aan bod komen in het kader van de fiscale regularisatie onder de wet van 27 december 2005 en de aanvullende aangifte. Zo is er bv. de definitie van 'specifieke en niet-specieke onderzoeksdaden'. De EBA kon geen uitwerking hebben wanneer een sociale of fiscale administratie vooraf had laten weten, over te gaan tot 'specifieke onderzoeksdaden'. In dit verband preciseert de circulaire nu (onder meer), dat de onderzoeksdaden die geen betrekking hadden "op de sommen, kapitalen of roerende waarden die het voorwerp [konden] vormen van een EBA" niet als 'specifieke onderzoeksdaden' moesten worden aangemerkt (randnr. 17). In het kader van de wet van 27 december 2005 geldt een gelijkaardige regeling : vooraf aangekondigde 'specifieke onderzoeksdaden' vanwege de fiscale of sociale administratie ontnemen aan een regularisatie elke uitwerking (art. 123 wet 27 december 2005). De circulaire verwijst nu, wat de inhoud van het begrip 'specifieke onderzoeksdaden' betreft, naar hetgeen zij daarover in het kader van de EBA heeft gezegd (randnr. 54). Naar analogie zou dat dus betekenen dat bv. een vraag om inlichtingen omtrent aangegeven beroepsinkomsten, in het kader van de wet van 27 december 2005 geen beletsel vormt voor een fiscale regularisatie van 'overige' inkomsten (bv. roerende inkomsten). Uit ervaring blijkt, dat het Contactpunt Regularisatie hierover in het verleden nooit een standpunt heeft ingenomen. Verder is het onderdeel over de EBA van belang om de juiste draagwijdte te kunnen inschatten van de 100 %-boete waarin de EBA-Wet voorziet voor wie gebruik kon maken van de EBA, maar dat niet heeft gedaan, en later nog een regularisatie wil doorvoeren (art. 9 EBA-Wet). Impliciet bevestigt de circulaire, dat deze boete slechts van toepassing kan zijn voor gelden op rekening of in bezit vóór 1 juni 2003 (randnr. 6 iuncto nr. 26) en dus op belastbare inkomsten geïnd vóór 1 juni Inkomsten vanaf 1 juni 2003 ressorteren niet onder de boeteclausule van art. 9 van de EBA- Wet. Voor deze inkomsten blijft de algemene regel gelden van art. 444 WIB 1992 iuncto art. 225 KB/WIB 1992, met (in principe) boetes vanaf 10 % (Fisc., nr. 1202, p. 4) 2

3 Gebruik van en controle op het EBA-attest De circulaire bevat enkele verduidelijkingen bij betwistingen aangaande EBA-attesten, en ten aanzien van fiscale controles waar een EBA-attest als rechtvaardiging wordt aangewend (randnr. 18). Zo staat de Administratie onder meer stil bij wat zij een "niet-relevant" EBA-attest noemt (randnr. 19). Daarmee verwijst zij allicht naar een attest dat geen uitwerking heeft (ingevolge art. 2, 2 EBA-Wet, bv. omdat de aangifte voorafgegaan werd door een 'specifieke onderzoeksdaad'). De term verwijst allicht ook naar een attest dat het fiscaal onderzochte vermogen niet dekt. De betekenis van een 'niet-relevant' EBA-attest past in de vraag naar de draagwijdte van de bescherming die een EBA-attest biedt (art. 3 en 5 EBA-Wet; bevrijding van alle belasting; en de onmogelijkheid om het attest als aanwijzing aan te wenden voor het doen van fiscaal onderzoek). De circulaire zegt in dit verband dat een "niet-relevant" EBA-attest : * kan "worden afgewezen", en dat de Administratie "op basis van dezelfde elementen een aanslag zal kunnen vestigen"; en, * gebruikt kan worden "als een indicie of aanwijzing om verdere fiscale onderzoeken of controleverrichtingen uit te voeren ten laste van de aangever of een derde, of om andere overheden in te lichten over mogelijke fiscale inbreuken, of om inlichtingen uit te wisselen". Daarbij moet men er vanzelfsprekend wel rekening mee houden dat voor sommen die al dan niet terecht het voorwerp hebben uitgemaakt van een EBA, inmiddels in veel gevallen de verjaring speelt. Volgens de circulaire verliezen de EBA en het attest, vanaf de aanwending ervan, hun vertrouwelijk karakter (randnr. 20 tot 24). Werd de aangifte gedaan (niet bij een bank of verzekeraar maar wel) bij de Administratie van de Thesaurie, dan werden de aldus verkregen inlichtingen inmiddels doorgegeven aan de AOIF (randnr. 21). Volgens de circulaire mag de AOIF de aldus verkregen inlichtingen aanwenden "voor het verzekeren van de vestiging of de inning van de door de Staat gevestigde belastingen voor latere 3

4 tijdperken (beroepsinkomsten vanaf het jaar 2002 en roerende inkomsten geïnd na 1 juni 2003)"; (randnr. 21; bedoeld wordt allicht 'vanaf' 1 juni 2003). Wat als er twijfel bestaat omtrent de 'authenticiteit' van het voorgelegde EBA-attest? Het toezicht op de authenticiteit van de EBA-attesten is door de EBA-Wet toevertrouwd aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI; de 'witwascel'). Een AOIF-ambtenaar die twijfelt aan de authenticiteit van het voorgelegde EBA-attest kan volgens de circulaire een "gemotiveerd verzoek richten" aan de centrale diensten van de AOIF "die via het Antifraudecomité met voormelde cel contact [zullen] nemen teneinde de gewenste controle naar de authenticiteit van het voorgelegde document te [verkrijgen]". FAQ Opvallend bij het gedeelte van de circulaire over de EBA is, dat nergens verwezen wordt naar de 43 'FAQ' die destijds aan de EBA zijn gewijd, en die anno 2004 de facto eerder dan de tekst van de wet zelf de basis hebben gevormd voor de ingediende EBA-aangiften (voor deze FAQ, zie o.m., Fisc., nr. 941, p. 3; en voor de tekst ervan, zie I. BOLLINGH, e.a., De eenmalige bevrijdende aangifte, Biblo, Kalmthout, 2004, 237 e.v.; zie ook onder de rubriek "documentatie"). Ook in de schaarse procedures die inmiddels gevoerd zijn voor het EBA-college (waarin art. 11 van de EBA-Wet voorziet) werden de FAQ nog toegepast, zowel in de conclusies als in de motivering van de beslissingen (over dit EBA-college, zie o.m., Fisc., nr. 1120, p. 11). In die zin is het te betreuren dat de EBA-FAQ niet opgenomen werden in de bijlagen bij de besproken circulaire. Men kan alleen maar hopen dat lokale controle-ambtenaren geen 'EBA geldigheidscontrole' zullen uitoefenen op basis van de tekst van de wet alleen, zonder de EBA-FAQ te raadplegen. In dit verband kan men allicht nog nuttig verwijzen naar de passage in de circulaire, die stelt dat de "praktische modaliteiten van aangifte, betaling en attesten niet onder de bevoegdheid van de AOIF vallen" (randnr. 13). Ten slotte past enige voorzichtigheid wat de passage betreft waar de circulaire het heeft over de beroepsinkomsten die op het gebied van de inkomstenbelasting door de EBA gedekt zijn. Volgens de circulaire zijn in dit verband bedoeld "de, in de loop van de jaren 1999, 2000 en 2001 verworven, niet aangegeven beroepsinkomsten die de in de EBA bedoelde sommen tot stand 4

5 gebracht hebben (aanslagjaren 2000, 2001 en 2002), maar niet voor de inkomstenjaren 2002, 2003 en 2004" (nr. 15). Dit is juist wat de negatie betreft ten aanzien van de inkomstenjaren 2002, 2003 en 2004 (cf. art. 2, in fine EBA-Wet), maar niet wat de positieve vermelding ten aanzien van de aanslagjaren 2000, 2001 en 2002 betreft. Noch uit de wet, noch uit de parlementaire stukken blijkt immers dat de EBA niet kon slaan op beroepsinkomsten van vóór De praktijk anno 2004 was, dat het 'sommen' waren die aan de EBA onderworpen werden, en dat men zich de facto niet meteen bekommerde over de aanslagjaren waarmee deze 'inkomsten' verbonden waren. Indertijd was het verschaffen van de 'foto' die aantoonde dat de sommen vóór 1 juni 2003 in bezit waren dan wel op rekening stonden van het allergrootste belang (zie EBA-FAQ, vraag nr. 5 en 6). De vraag aan welke aanslagjaren gelden verbonden waren die in 2004 aan de EBA onderworpen werden, lijkt dan ook anno 2010 een achterhaald debat. Of wil de Administratie met de voormelde passage alleen maar zeggen, dat beroepsinkomsten van vóór gelet op de inmiddels ingetreden fiscale verjaring - niet meer het voorwerp moesten uitmaken van een EBA (anno 2003 bedroeg de aanslagtermijn in geval van fraude nog maar 5 jaar)? Ook in het luik van de circulaire dat handelt over de fiscale regularisatie volgens de wet van 27 december 2005 komen ten aanzien van de periode waarop de regularisatie moet slaan, vergelijkbare passages voor. Al eerder is daarover gezegd, dat zij de potentiële aangever op het verkeerde been kunnen zetten (Fisc., nr. 1202, p. 1). De periode waarover geregulariseerd moet worden, is immers niet per definitie beperkt tot (vroeger 5 en nu) 7 jaar. Gerd D. Goyvaerts Tiberghien Advocaten gerdd.goyvaerts@tiberghien.com 5