Inhoud. Aanbieding. Voorwoord

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2012

2 2 Jaarverslag OPSO 2012

3 Inhoud Aanbieding Voorwoord Bestuursverslag 1. Organisatie Missie en visie 3. Onderwijs en ICT 4. Personeel en formatie 5. Huisvesting 6. Financiën 7. Risicoparagraaf 8. Vooruitblik Jaarrekening Grondslagen 9.2 Financiële kengetallen 9.3 Balans per 31 december 2012 (na resultaatbestemming) 9.4 Staat van baten en lasten Kasstroomoverzicht Toelichting op balans (na resultaatbestemming) 9.7 Toelichting op staat van baten en lasten 9.8 Voorstel bestemming van het saldo van baten en lasten 9.9 Treasury verslag 9.10 Verantwoording bruidsschat Controleverklaring Overige gegevens 10.1 Overzicht verbonden partijen 10.2 Gebeurtenissen na balansdatum 10.3 Bezoldiging bestuurders 10.4 Kosten accountantscontrole 10.5 Gegevens over de rechtspersoon Bijlagen 1. Overzicht geledingen OPSO 2. Overzicht scholen 3. Ontwikkeling leerlingenaantallen + verwijzingen S(B)O 4. Personele ontwikkelingen 5. Verklaring gebruikte afkortingen Jaarverslag OPSO

4 4 Jaarverslag OPSO 2012

5 Aanbieding Met genoegen presenteren wij u het jaarverslag 2012 van de stichting Openbaar Primair en Speciaal Onderwijs Purmerend. Hiermee legt het College van Bestuur van de stichting OPSO publiekelijk verantwoording af over de belangrijkste ontwikkelingen die zich het afgelopen jaar hebben voorgedaan, welke keuzes zijn gemaakt en welke resultaten zijn behaald. Dit jaarverslag is het verantwoordingsdocument van het bevoegd gezag aan de gemeenteraad van Purmerend, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, onze partners en overige stakeholders. Binnen de filosofie van de stichting neemt de verantwoordingsplicht over het al dan niet behalen van de doelstellingen met de ons ter beschikking staande publieke middelen een belangrijke plaats in. Vanuit bovenvermelde opvatting ten aanzien van onze horizontale verantwoordingsplicht en het willen bieden van een zo groot mogelijke transparantie is dit jaarverslag ook te lezen op onze website, Wij leggen deze verantwoording eveneens in verkorte vorm af aan het personeel en ouders van de leerlingen op onze scholen. Het jaarverslag omvat het bestuursverslag met betrekking tot het instellings- en het financieel beleid en de jaarrekening over het boekjaar De jaarrekening bestaat uit een balans per 31 december 2012 en een staat van baten en lasten 2012, welke beide zijn voorzien van specificaties en toelichtingen. Jaarverslag OPSO

6 Voorwoord Transparantie en het afleggen van verantwoording door maatschappelijke organisaties is steeds meer een maatschappelijke noodzakelijkheid geworden. Dit geldt in versterkte mate voor organisaties die met publieke middelen worden gefinancierd. Wij zien het als een voorrecht ons publiekelijk te mogen verantwoorden over het al dan niet behalen van de doelstellingen met de publieke middelen. Om deze publieke verantwoordingsplicht verder vorm te geven is de internetsite voor iedere geïnteresseerde te lezen. Op deze site vindt u alle openbare documenten van de samenwerkende stichtingen SPOOR en OPSO. Het openbaar primair onderwijs bevindt zich in een fase van krimp en bezuinigingen. Daarop vormt onze regio geen uitzondering. Gelukkig zijn de aangekondigde bezuinigingen op Passend Onderwijs in beginsel van de baan, maar de zogenoemde stille bezuinigingen zijn een feit en in wezen structureel van aard. Het gaat hierbij om de niet toereikende vergoeding voor energie, het weghalen van de bijdrage voor Bestuur en Managementondersteuning, het feitelijk afschaffen van de groeiregeling, het onvoldoende indexeren van de bekostiging door het ministerie van OCW (in feite is er vanaf 2010 sprake van een nullijn), de onvoldoende bekostiging van de functiemix. Daarnaast wordt het onderwijs als werkgever geconfronteerd met voortdurend stijgende werkgeverslasten door premieverhogingen zoals de pensioenpremie, de premie voor ZVW en ziektekosten en de arbeidsongeschiktheid. Deze werkgeverslasten worden maar ten dele gecompenseerd in de rijksvergoeding. Bovenop deze dalende inkomsten komt de krimp van het aantal leerlingen die voor zowel SPOOR, als OPSO rond de 2% per jaar voor de komende jaren wordt geraamd. Deze gegevens brengen met zich mee dat voor beide stichtingen een Sociaal Plan is overeengekomen met de vakcentrales om tot een verantwoorde personeelsreductie te komen over de periode Een zwaarwegende maar noodzakelijke 6 Jaarverslag OPSO 2012

7 maatregel om financieel in balans te komen en de primaire taak het verzorgen van goed openbaar onderwijs te kunnen waarborgen. Voor de bestuurders van beide stichtingen is deze ontwikkeling met name aanleiding geweest om de samenwerking in 2012 verder te intensiveren. Ook op het bovenschools niveau moet met minder middelen een kwalitatief goede dienstverlening gegarandeerd blijven. Door te werken met één servicebureau en de aanwezige kennis en kunde voor beide organisaties aan te wenden kan een kostenreductie worden gerealiseerd, immers veel werkzaamheden en de beleidsontwikkeling kunnen voor beide stichtingen identiek worden uitgevoerd. Onder het motto: Samen waar het kan en apart als het moet, wordt zo een structurele bijdrage geleverd aan de financiële taakstelling en blijft de kwaliteit in stand. Vanuit dezelfde gedachte hebben zowel de Raden van Toezicht, de College van Bestuur als de beide Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraden zich ontwikkeld naar samenwerkende raden die in staat zijn de gezamenlijke belangen te behartigen, maar ook de te onderscheiden zaken afzonderlijk te behandelen. Gezamenlijk is het afgelopen jaar gewerkt aan de bestuursfilosofie waarin beschreven wordt hoe het samenwerkend College van Bestuur werkt en welke verantwoordelijkheden op bestuursniveau liggen en welke bij de schooldirecteuren. De Missie en Visie van beide organisaties is beschreven en met input van de verschillende geledingen, schooldirecties, servicebureau, gemeenschappelijke medezeggenschaps raad en bestuur is gewerkt aan het strategisch beleid We prijzen ons gelukkig met de niet aflatende inzet van de scholen om te blijven werken aan onderwijsontwikkeling. Vanuit de gezamenlijke studiedagen is het Rijnlands denken verkend, waarna het systeemdenken door Jan Jutten is geïntroduceerd. Binnen OPSO is het excellentieproject als project afgerond en wordt gewerkt aan de implementatie binnen beide organisaties, ten behoeve van de meer begaafde en hoogbegaafde leerlingen. Binnen SPOOR zijn 2 scholen in een pilot begonnen aan de introductie van het werken met de I-pad in het onderwijs. De ontwikkeling van de brede school heeft in de meeste gemeenten volop de aandacht met uiteraard de lokale accenten die in de regio anders zijn dan bijvoorbeeld in Purmerend. Er heeft binnen Purmerend een oriëntatie plaats gevonden op het realiseren van Integrale Kindcentra (IKC). De financiële randvoorwaarden maken dat we dit project voorlopig hebben stopgezet. Het opbrengstgericht werken is binnen de beide organisaties geïmplementeerd en begint zijn vruchten af te werpen. Daarnaast wordt gezocht naar de verbinding met Passend Onderwijs vanuit de gedachte dat er geen stapeling van initiatieven plaatsvindt maar synergie moet zijn tussen de verschillende beleidsontwikkelingen. Alle scholen zijn bezig met de visie op Passend Onderwijs, het school ondersteuningsprofiel en het borgen van handelingsgericht werken. Bestuurlijk zijn beide organisaties actief met het oprichten van de nieuwe samenwerkingsverband Passend Onderwijs in Waterland en de Zaanstreek. Het bovenschoolse cursusaanbod wordt meer en meer afgestemd op de schoolontwikkeling en Passend Onderwijs. In 2012 hebben ruim 200 medewerkers hier dankbaar gebruik van gemaakt. Naast scholing en begeleiding, wordt binnen het personeelsbeleid onverkort gewerkt aan het terugdringen van het ziekteverzuim en het begeleiden van medewerkers naar ander werk. Naar verwachting zal het lage ziekteverzuim percentage binnen SPOOR, de komende jaren ook binnen OPSO gerealiseerd worden. Jaarverslag OPSO

8 Samenvattend concluderen we dat binnen de onderscheiden organisaties sprake is van een continue ontwikkeling die een wezenlijke bijdrage levert aan het gezamenlijke statement. Samen voor het beste onderwijs Dwars tegen de negatieve stroom in blijven alle niveaus binnen de organisaties werken aan het realiseren van dit hogere doel. We verwachten dat dit jaarverslag de lezer hierover meer inzicht en kennis zal geven. Dat we hiermee onze belanghebbenden, ouders en lokale bestuurders, niet alleen laten zien dat het ons ernst is met de kwaliteit van het onderwijs, maar ook dat de samenwerking daartoe een middel is om het uiteindelijke doel te realiseren. Dat doel zal altijd kindgericht zijn, dát is onze core-bussiness, het beste onderwijs voor al onze leerlingen. Wij verwachten daarbij dan ook de steun van alle betrokkenen. Jelte de Graaf College van Bestuur Stichting OPSO 8 Jaarverslag OPSO 2012

9 Jaarverslag OPSO

10 10 Jaarverslag OPSO 2012

11 BESTUURSVERSLAG 1 Organisatie Algemeen De stichting OPSO is het bevoegd gezag van dertien openbare basisscholen, één speciale basisschool en één school voor (voortgezet) speciaal onderwijs in de gemeente Purmerend. De schooldirecteuren hebben integrale verantwoordelijkheid voor de school en geven leiding aan de professionals in de scholen. OPSO ondersteunt en stuurt, daar waar nodig, de directeuren van de betrokken basisscholen aan en geeft hen tegelijkertijd de vrijheid om de eigen naam en het eigen gezicht (identiteit) van de school te behouden en een eigen verant woordelijkheid te nemen in de dagelijkse gang van zaken. OPSO is er in de eerste plaats voor de leerlingen, de medewerkers en de directies en hecht veel waarde aan het contact met ouders. OPSO en SPOOR streven samen naar kwaliteitsverbetering, continuïteit en profes sionalisering van het primair openbaar onderwijs in de gehele regio door de bundeling van kennis en ervaring en door bewaking en regulering van financiën. Duidelijke en korte communicatielijnen tussen het bestuur en de directeuren zijn cruciaal bij het realiseren van de genoemde doelstellingen, evenals gerichte scholingsactiviteiten met een ontwikkelend karakter. Juridische structuur Het openbaar primair en speciaal onderwijs in Purmerend is op 1 augustus 2005 door de gemeenteraad van Purmerend op afstand gezet door de verzelfstandiging van de afdeling openbaar onderwijs in de vorm van een bestuurscommissie (ex artikel 83 gemeentewet). Sinds 31 december 2010 is het openbaar primair onderwijs in Purmerend verder verzelf standigd naar de stichting Openbaar Primair en Speciaal Onderwijs Purmerend. Er is onder andere voor deze constructie gekozen om te kunnen voldoen aan de stijgende kwaliteitseisen aan bestuur en toezicht. Bovendien werd daarmee een einde gemaakt aan de bestuurlijke spagaat van de gemeente. Sinds de komst van de stichting OPSO Purmerend resteert voor het gemeentebestuur de verantwoordelijkheid voor de continuering van openbaar onderwijs en de verplichtingen ten aanzien van de onderwijshuisvesting. OPSO heeft in 2011 onderzocht of het realiseren van haar doelstellingen door een intensieve samenwerking met SPOOR een extra, kwalitatieve, impuls zou kunnen krijgen. De leidende gedachte daarbij is dat bundeling van kennis, deskundigheid en menskracht op het toezicht houdend, bestuurlijk en ondersteunend niveau, naast een nog sterkere profilering van het openbaar onderwijs in de gehele regio, voor alle medewerkers, maar ook voor de leerlingen en de ouders een meerwaarde oplevert. Een en ander heeft een aantal samenwerkingsvormen voortgebracht die in 2012 geformaliseerd zijn. Het uitgangspunt voor de samenwerking is dat beide organisaties juridisch gezien als zelfstandige entiteiten zullen voortbestaan en samen werken waar dit mogelijk is en waar dit een meerwaarde oplevert. Jaarverslag OPSO

12 Onverminderd blijven de kernwaarden van de stichtingen van kracht. Hiermee worden ook binnen de stichting uitgangspunten als grote verantwoordelijkheid voor de integraal verant woordelijk schoolleider, korte lijnen met de bestuurder, allen werkend binnen heldere beleidskaders, gehandhaafd. Organigram Organigram De stichtingen SPOOR en OPSO werken intensief samen op grond van een samenwerkingsovereenkomst Juridisch is er sprake van twee stichtingen. Echter de Raden van Toezicht, de beide Colleges van Bestuur en de twee GMR en werken functioneel zodanig samen als waren zij één. Dit geldt ook voor de beide Service Bureaus. De organisatie van de twee stichtingen hebben een identieke structuur. Ze wordt gekenmerkt door eenvoud en efficiëntie. Dankzij korte communicatielijnen kan adequaat en snel beleid worden ontwikkeld en, waar gewenst, gereageerd worden op externe ontwikkelingen. De organisatiestructuur wordt zichtbaar in het volgende organigram: Gemeente Purmerend SPOORRAAD Gemeente Zeevang, Wormerland, Waterland, Oostzaan, Landsmeer, Edam-Volendam, Beemster Raad van Toezicht Gemeenschappelijke Medezeggenschaps Raad College van Bestuur Service Bureau FZ PAZ HV OW/ICT Secr. 3 projectgroepen Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6 OPSO Purmerend 13 basisscholen 1 school voor speciaal basisonderwijs 1 school voor (voortgezet) speciaal onderwijs SPOOR 23 basisscholen 1 school voor speciaal basisonderwijs 12 Jaarverslag OPSO 2012

13 In principe zouden we drie vormen van regelmatig directie overleg kunnen onderscheiden: Clusteroverleg: De term clusteroverleg staat voor het regelmatig (maandelijks) overleg van een dagdeel, tussen directies van 5 scholen die samen een cluster vormen. Zij bespreken actuele zaken die spelen in hun cluster, hebben een vorm van intervisie (wellicht uitmondend in visitatie). Projectgroep overleg: Doel van de projectgroepen is in ieder geval het voorbereiden van gezamenlijk beleid. De samenstelling van een projectgroep bestaat uit directeuren en een beleidsmedewerker. Gezamenlijk overleg: De term gezamenlijk overleg staat voor het plenaire overleg tussen de directies van alle scholen en in voorkomende gevallen CvB en beleidsmedewerkers. Tijdens deze bijeenkomsten waarvan er ongeveer 3 per jaar( hele dag) worden gehouden, worden vooral thema s met elkaar besproken. Raad van Toezicht De stichting OPSO Purmerend is op grond van de wet Goed onderwijs, goed bestuur (2010) zo ingericht dat er sprake is van een functionele scheiding tussen toezicht en bestuur. De functie van het intern toezicht wordt uitgeoefend door de Raad van Toezicht. De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd door de gemeenteraad van Purmerend. De Raad van Toezicht bestaat uit drie leden (zie bezetting bijlage 1). De Raad van Toezicht is in het verslagjaar zes keer bij elkaar gekomen. De volgende beleidsstukken zijn door de Raad van Toezicht goedgekeurd: Gemeenschappelijke Regeling Regeling vacatiegelden leden Raad van Toezicht. Samenwerkingsovereenkomst Reglement Raad van Toezicht Bestuursfilosofie Jaarverslag 2011 OPSO / Jaarverslag 2011 SPOOR Beloningssystematiek Colleges van Bestuur Werving & Selectieprocedure Colleges van Bestuur. Reglement Renumeratiecommissie Reglement Auditcommissie Begroting 2013 OPSO / Begroting 2013 SPOOR De leden van de Raad van Toezicht hebben een belangstellingbezoek gebracht aan drie scholen van OPSO en SPOOR, t.w. : OBS De Fuik te Den Ilp, OBS Wheermolen en SBO Het Tangram te Purmerend Het volgende thema / aandachtspunt is behandeld: - Kwaliteit van het Onderwijs College van Bestuur Het College van Bestuur (CvB) draagt de verantwoordelijkheid voor de stichting en de afzonderlijke scholen die onder haar bevoegd gezag staan. Het College acht het dan ook haar verantwoordelijkheid om ten behoeve van de leerlingen, ouders, personeels leden en andere belanghebbenden de doelstellingen van de organisatie te bepalen, erop toe te zien dat die bereikt worden en dat dit op een verantwoorde wijze gebeurt. Het College hanteert als leidraad voor haar handelen de code Goed Bestuur in het primair onderwijs (PO raad 2010) en de Bestuursfilosofie. Het College van Bestuur is het bevoegd gezag van de openbare scholen voor primair Jaarverslag OPSO

14 onderwijs in de gemeente Purmerend en stuurt de totale organisatie aan. Zij bepaalt na advisering van het directieberaad en de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad het strategisch beleid van de organisatie. Het College is eindverantwoordelijk voor de bewaking van de identiteit van de scholen, de vaststelling van het strategisch beleid en de financiële verantwoording op bestuurlijk niveau. Aan de hand van managementrapportages wordt de voortgang op de beleidsterreinen financiën, huisvesting, onderwijs, ICT, personeel en brede school gemonitord. Het college wordt direct ondersteund door de beleidsmedewerkers van het Bureau Management Ondersteuning (BMO) en de directies van de scholen. Zij volgen, toetsen en beoordelen de resultaten van uitvoering van beleid. Waar nodig bieden zij ondersteuning. De beleidsvoorbereiding wordt in overleg met en ondersteund door BMO gedaan door werkgroepen. Wanneer een voorstel is vastgesteld, wordt het aan alle directeuren voorgelegd en vervolgens tijdens het directieoverleg besproken. Afhankelijk van de aard van het stuk wordt het ook door het bestuur vastgesteld en zo nodig ingebracht in een bijeenkomst van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad. Wanneer het volledige traject is doorlopen, wordt het definitieve beleidsstuk verspreid onder de belanghebbenden. Uiteraard zijn veel beheersmatige zaken aan de orde geweest, maar daarnaast zijn ook beleidsaanzetten gedaan op verschillende terreinen, zoals kwaliteitszorg, de zorgstructuur en buitenschoolse opvang. Naast deze ontwikkelingen is ook een aantal onderwerpen in de sfeer van voorwaarden gerealiseerd. De volgende beleidsstukken zijn door het College van Bestuur vastgesteld: Verzuim Beleidsplan 20 februari 2012 GMR Regeling Faciliteiten 20 februari 2012 Meer jaren onderhoudsbeleidsplan 19 maart 2012 Reglement MR Servicebureau 19 maart 2012 Bestuur Formatie Plan 2012/ juni 2012 Jaarverslag/jaarrekening juni 2012 Aansluitingsovereenkomst SWV Waterland PO 15 oktober 2012 Begroting november 2012 Faciliteiten BHV 17 september 2012 Samenwerkingsovereenkomst OPSO SPOOR 1 mei 2012 Regeling Opleiding BHV 16 juli 2012 Sociaal plan december 2012 Strategisch beleidsplan december 2012 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) vertegenwoordigt de ouders en leerkrachten van de scholen. In 2011 hebben de stichtingen OPSO en SPOOR ingezet op een verregaande samenwerking. Parallel aan deze ontwikkeling hebben ook de GMR en van beide stichtingen een traject in gang gezet om de mogelijkheden van een intensievere samenwerking te verkennen. Na diverse gezamenlijke bijeenkomsten heeft een begeleidingscommissie met vertegenwoordigers uit beide GMR en een voorstel gedaan tot het (praktisch) samenvoegen van de GMR en. Eind 2011 is in beide afzonderlijke GMR en besloten een samenwerkende GMR nieuwe stijl te vormen. Formeel (juridisch gezien) kan er geen sprake zijn van één GMR, omdat OPSO en SPOOR zelfstandige organisaties (aparte rechtspersonen) blijven. Sinds april 2012 is deze GMR nieuwe stijl actief. De samenwerkende GMR bestaat uit zestien personen. Acht personen per stichting met een evenwichtige verdeling van ouders en leerkrachten (4/4). Daarnaast zijn 14 Jaarverslag OPSO 2012

15 twee kwaliteitszetels (een per stichting) beschikbaar voor een afvaardiging van het speciaal (basis)onderwijs. De huidige samenstelling van de GMR, alsmede de werkwijze zoals die jaarlijks wordt verwoord in het activiteitenplan, zijn te vinden in de bijlage(n). In 2012 zijn de volgende beleidsstukken voor instemming, advies of ter informatie aan de GMR aangeboden: Faciliteitenregeling GMR 15 mei 2012 Sociaal Plannen OPSO en SPOOR 15 mei 2012 Bestuur Formatie Plan OPSO en SPOOR 26 juni12 Communicatieplan GMR 29 september 2012 Activiteitenplan / scholing GMR 29 september 2012 (besproken) BHV-opleiding OPSO en SPOOR 29 september 2012 BHV-facilitering OPSO en SPOOR 29 september 2012 Sociaal Statuut 29 september 2012 Statuten SWV Waterland 25 november 2012 Mandaatbesluit SWV Waterland 25 november 2012 Aansluitingsovereenkomst SWV Waterland 25 november 2012 WMS statuut 25 november2012 GMR reglement 25 november 2012 Passend Onderwijs, wijziging Samenwerkingsverband 25 november 2012 Een vertegenwoordiging van de OGMR is betrokken geweest bij het samenstellen van het concept strategisch beleidsplan Een vertegenwoordiger van de OGMR SPOOR en één van de OGMR-OPSO hebben zitting gehad in de adviescommissie ten behoeve van de werving & selectieprocedure bestuurder SPOOR. Het Service Bureau Het Service Bureau van OPSO heeft als taak het terzijde staan van het College van Bestuur en de schooldirecteuren bij de uitoefening van hun taken en hun bevoegdheden op het terrein van onderwijskwaliteit & innovatie, personeel en organisatie, ICT, huisvesting en financiën. Het bureau werkt samen met stichting SPOOR als één ondersteunend bureau voor beide organisaties. Hiermee worden de volgende doelen nagestreefd: Hogere kwaliteit van dienstverlening Hogere efficiency Een grotere doorzettingsmacht Een grotere draagkracht Het gezamenlijk bureau wordt aangestuurd door een directeur bedrijfsvoering controller. Die stuurt aan op de realisatie van de doelstellingen, de ontwikkeling van de kwaliteit van de onderscheiden scholen en draagt zorg voor een goede samenwerking binnen het Service Bureau. Hij onderhoudt hiervoor intensief contact met de directies van de scholen in de vorm van schoolbezoeken en gestructureerd overleg. Medewerkers van het Service Bureau ondersteunen het College van Bestuur voor de beleidsvorming en -uitvoering. OPSO heeft niet alle deskundigheid in huis, indien nodig wordt expertise ingehuurd. Scholen Onder de verantwoordelijkheid van OPSO vallen vijftien scholen voor primair openbaar onderwijs, waaronder dertien basisscholen, één school voor speciaal basisonderwijs en één school voor speciaal (voortgezet) onderwijs. Het merendeel van de leerlingen is woonachtig in de gemeente Purmerend. De school voor (voortgezet) Jaarverslag OPSO

16 16 Jaarverslag OPSO 2012 speciaal onderwijs heeft een meer regionale functie. De schooldirectie heeft integrale verantwoordelijkheid en is belast met de algehele leiding van de school en de medewerkers. Zij legt met betrekking tot het totale functioneren van de school verantwoording af aan het College van Bestuur. De schooldirecties adviseren het College van Bestuur bij de totstandkoming en uitvoering van het strategisch beleid.

17 2 Missie en visie Openbaar onderwijs Openbare scholen zijn in beginsel ontmoetingsscholen met ruimte voor verschillen. Het ontmoetingskarakter komt tot uiting in diverse wettelijke bepalingen en krijgt daadwerkelijk vorm door de uitwerking van bestuur en medewerkers van de aangesloten scholen. OPSO en SPOOR hanteren de zes kernwaarden waarop openbare scholen kunnen bouwen: Iedereen welkom Openbare scholen staan open voor alle kinderen, ongeacht hun levensovertuiging, godsdienst, politieke gezindheid, afkomst, geslacht of seksuele geaardheid. Iedereen benoembaar - Benoembaarheid op openbare school staat open voor iedereen, ongeacht de levensovertuiging, godsdienst, politieke gezindheid, afkomst, geslacht of seksuele geaardheid. Wederzijds respect - Openbare scholen houden rekening met en gaan uit van wederzijds respect voor de levensbeschouwing of godsdienst van alle leerlingen, ouders en personeelsleden. Waarden en normen - Openbare scholen besteden actief aandacht aan uiteenlopende levensbeschouwelijke, godsdienstige en maatschappelijke waarden. Van en voor de samenleving - Openbare scholen zijn van en voor de samenleving en betrekken leerlingen, ouders en personeelsleden actief bij de besluitvorming, over doelstellingen en werkomstandigheden en stemmen af met externe betrokkenen en belanghebbenden. Levensbeschouwing en godsdienst - Openbare scholen bieden de gelegenheid om levensbeschouwelijk vormings- en godsdienstonderwijs te volgen. Werkend vanuit bovenstaande uitgangspunten luidt de gezamenlijke MISSIE van SPOOR en OPSO: SPOOR/OPSO, SAMEN STERKER VOOR HET BESTE ONDERWIJS De openbare onderwijsorganisaties OPSO en SPOOR staan midden in de samenleving die voortdurend aan verandering onderhevig is. Onze openbare scholen nemen actief deel aan allerlei ontwikkelingen door initiatieven te ontplooien en verbeteringen in gang te zetten om het beste onderwijs aan ieder kind te realiseren. Wij gaan uit van de mogelijkheden van ieder kind. Wij zijn er op gericht om samen met het kind en de ouders alle creatieve, cognitieve, sociaal-emotionele en fysieke talenten te ontplooien. OPSO en SPOOR werken vanuit deze missie intensief samen. Samenwerken betekent voor ons kennis en inzichten delen met en tussen onze scholen, binnen bestuur en toezicht, op het servicebureau, met de inspectie, wetenschappers en andere partners. Op deze wijze creëren wij het beste onderwijs voor onze kinderen, gaan we efficiënter met de middelen om en vullen wij onze ondersteuningsplicht nog beter in. Vanuit de uitgangspunten openbaar onderwijs en onze gezamenlijke missie hebben we onze VISIE als volgt omschreven en verankerd in een drietal kernwaarden. Wij staan bekend als de beste onderwijsorganisatie in Openbaar Onderwijs. Een onderwijsorganisatie voor primair en speciaal onderwijs waarin woorden hand in hand gaan met daden. Wij staan bekend als goede werkgevers die oog hebben voor het individu en veel investeren in de ontwikkeling van de medewerkers. Al onze Jaarverslag OPSO

18 werknemers hebben een grote verantwoordelijkheid voor het bepalen en uitvoeren van het beleid. Onze scholen zijn organisaties waarin voor kinderen ruimte is om permanent aan hun ontwikkeling te werken. Onze medewerkers zijn meesters in hun vak, weten zich erkend en zetten zich voor de volle 100% in voor de brede ontwikkeling van het kind. Wij bieden kwalitatief hoogwaardig onderwijs waarin de talenten van alle leerlingen worden ontplooid. We gaan daarbij uit van de mogelijkheden van elk kind. Nieuwe wetenschappelijke inzichten worden en zijn vertaald naar ons onderwijsaanbod waarin verschillende vormen van leren en sociale media als middel, ten volle worden benut. Ontwikkeling van de leerkracht en de samenwerking met de ouders zijn daarbij belangrijke factoren. Er is op onze scholen ruimte voor diversiteit en professionalisering hetgeen goede resultaten en opbrengsten genereert. Onze leerkrachten halen alles uit een kind door een veilige en inspirerende omgeving te creëren en door intensief te communiceren en samen te werken met ouders waardoor thuis en school zo veel mogelijk op elkaar zijn afgestemd. Samen met andere partners zoals onderwijsorganisaties, ondersteuningsinstanties, gemeenten en bedrijfsleven, dragen wij bij aan de brede ontwikkeling van onze kinderen. Onze inspiratie is het verschil te maken door samen het beste onderwijs te bieden voor uw kind. Dit doen we vanuit onze kernwaarden. Van onze medewerkers verwachten wij, dat zij handelen vanuit deze DRIE KERNWAARDEN en elkaar daarop aanspreken. Vertrouwen We gaan uit van de mogelijkheden van ieder mens en stimuleren iedere betrokkene zichzelf verder te ontwikkelen. Wij zijn van nature nieuwsgierig naar de ander en heten iedereen welkom. Verbinden Iedereen binnen en buiten de organisatie: kind, medewerkers en andere betrokkenen weten zich erkend en geaccepteerd ongeacht geloof, ras, huidskleur, geslacht, taal en afkomst. Iedereen is in staat is om op een respectvolle manier met elkaar om te gaan en op een constructieve wijze samen te werken. Verschillen in visie en geloofsovertuigingen zien we en ervaren we als een bron van inspiratie. Samen komen we verder. Meesterschap Elke medewerker is op zijn/haar vakgebied een professional die kritisch naar zichzelf kijkt, die zich openstelt voor anderen en nieuwe opvattingen op waarde weet te schatten. Elke medewerker is eigenaar van het vak dat hij uitoefent en laat iedereen profiteren van eigen ervaringen en nieuwe inzichten. Elke medewerker is in staat de verschillen te overbruggen, betrokkenen te verbinden en echt vertrouwen te geven aan kinderen, ouders en collega s. Elke medewerker ontwikkelt zich permanent om het vakmanschap te onderhouden en te verbeteren. 18 Jaarverslag OPSO 2012

19 Strategisch beleidsplan Waar leiden die missie en uitgangspunten toe? Het bestuur heeft een strategisch beleidsplan vastgesteld dat door alle scholen als basis wordt gebruikt voor de eigen beleidsontwikkeling. Het bestuur wil dat leerlingen na afronding van het basisonderwijs beschikken over kennis en vaardigheden die hen toegang geven tot het vervolgonderwijs. De leerlingen moeten minimaal het landelijk gemiddelde halen. De kennis en vaardigheden moeten in lijn zijn met de eisen van de tijd, ook als het gaat om ICT-vaardigheden. De leerlingen moeten een basis bezitten voor verdere ontwikkeling van hun talenten en met respect en bewustzijn omgaan met de grote maatschappelijke verscheidenheid. Tenslotte moeten leerlingen, als gevolg van het verschil in aanbod per school, zich op onderdelen extra hebben kunnen profileren. Voor de bekostiging van dit beleid zijn wij afhankelijk van de financiële middelen van de overheid, toevallige baten, sponsorgelden, ouderbijdragen en andere vrijwillige bijdragen. Waar mogelijk initieert het bestuur pilotprojecten op onderscheidende scholen. Het gaat dan met name om projecten die de eigen identiteit benadrukken, dan wel projecten die scholen een extra kwaliteit geven of leerzaam zijn voor andere scholen in het kader van toekomstige ontwikkelingen. 3 Onderwijs en ICT In de samenwerking tussen OPSO en SPOOR staat de kerngedachte Samen voor het beste onderwijs in de regio centraal. Om hieraan verder vorm en inhoud te geven, wordt als vertrekpunt voor al het denken en werken op de scholen, het service bureau en aansluitend bij de vastgestelde bestuursfilosofie, steeds meer het Rijnlands model gehanteerd. Binnen OPSO wordt met Rijnlands denken bedoeld dat alle medewerkers verantwoordelijkheid dragen voor het behalen van de strategische doelen. Het oude denken, het van bovenaf doelen vaststellen en daaraan meteen koppelen hoe die gehaald moeten worden, zal, gezien de tijd waarin wij leven en de daarbij horende maatschappelijke context, ook binnen alle geledingen van OPSO en SPOOR, geleidelijk aan gaan verdwijnen. Zelf de verantwoordelijkheid kunnen en mogen dragen motiveert meer! Het is duidelijk dat de vraag niet is of we moeten veranderen maar wanneer we starten. Daarom is het (beleids-) overleg binnen- en de inrichting van het directieoverleg inmiddels gewijzigd in een werkwijze die is gebaseerd op deze denkwijze. Er zijn zes (overleg)clusters van ongeveer vijf scholen gevormd rondom ontwikkelthema s (zoals : digitalisering, excellentie, team in beweging). Tevens zijn er op basis van belangstelling dan wel deskundigheid drie projectgroepen georganiseerd die de verschillende doelen binnen het strategisch beleidsplan verder uitwerken. Tijdens de jaarlijkse professionaliseringsbijeenkomsten voor directies, is bij dit gedachtegoed aangesloten door Jan Jutten waarbij aandacht is gegeven aan de volgende inhouden: Werken aan een nieuwe cultuur die nodig is in deze tijd, vanuit een ander soort denken en handelen, een ander soort medewerkers en bovenal: een ander soort leiderschap. Niet de externe omstandigheden bepalen de koers die gevaren wordt, maar de intrinsieke motivatie, de innerlijke stem en de passie. Een duurzame ontwikkeling van het onderwijs vanuit systeemdenken Gebleken is dat incidentele verbeteringen en projecten onvoldoende werken, het Jaarverslag OPSO

20 systeem als geheel verandert daardoor niet. Goed onderwijs wordt gegeven door goede leerkrachten. Goede leerkrachten ontwikkelen zich binnen een systeem dat daartoe optimale condities schept: systeemleiderschap. Schoolleiders creëren samen met het team deze systemen. Eén school werkt samen met de beleidsmedewerker onderwijs aan de tweejarige CBE cursus High Performance schools. Uitgangspunten en inhoud sluiten nauw aan bij het hier boven beschreven gedachtegoed. Binnen veel scholen is t.b.v. professionalisering gestart met flitsbezoeken; soms uitgevoerd door de directeur/ib en soms door leerkrachten bij elkaar. De flitsbezoeken zijn gericht op het leren van en met elkaar, een proces waarop steeds meer de focus gaat liggen. Onderwijsontwikkelingen Excellentieproject continuering en uitbreiding bij OPSO, verbreding naar SPOOR De werkwijze van 2011 is in dit verslagjaar voortgezet en direct na de zomervakantie werd een afrondende miniconferentie rond dit onderwerp georganiseerd met als doelen: een doorstart van het dan afgesloten 3 jarig project en een verbreding naar de SPOOR scholen. In september/oktober werd het formele evaluatie-verslag afgerond en daarbij het meerjarige verbeterplan op bestuursniveau. Vanuit projectleiding en werkgroep zijn drie ontwikkelingen vastgesteld als eerste vervolgfase: 1. In het kader van strategisch beleid wordt excellentie een onderwerp dat elke (OPSO) school over twee jaar (2014) planmatig moet hebben vormgegeven. 2. Elke projectschool wordt adoptiepartner voor twee of drie scholen. In dit model worden de ervaringen en concrete verworvenheden met elkaar gedeeld. De nieuwe scholen maken zelf een plan van aanpak voor de eigen schoolsituatie dat ook inpasbaar is bij andere veranderingsonderwerpen. De clustergroep van direc teuren m.b.t. dit onderwerp zorgt tevens voor verbreding van de verworvenheden naar verschillende SPOOR scholen. 3. De bovenschoolse projectonderdelen worden gecontinueerd en ook ingezet voor de overige scholen van OPSO en voor scholen van SPOOR ; vooralsnog voor een jaar. Het gaat dan om: - Het plusaanbod Vostok voor hoogbegaafde leerlingen uit groepen 5 t/m 8 (twee parttime leerkrachten en materiële instandhouding). Dit gebeurt met behoud van de onderwijsinhoudelijke samenwerking met het v.o. - De werkwijze d.m.v. Laika, waarbij een gespecialiseerde leerkracht in de groepen 1 t/m 4 de groepsleerkrachten schoolt en begeleidt, wordt uitgebreid naar alle scholen en naar leerkrachten van de groepen Het ontwikkelde signaleringsprotocol is geëvalueerd. Het gewijzigde protocol is beschikbaar voor alle scholen en zal onder collegiale begeleiding vanuit Laika vanaf ingevoerd kunnen worden in combinatie met scholing, in eerste instantie aan de Intern Begeleiders. Met het Samenwerkingsverband Waterland en CPOW zijn er gesprekken waarin informatie wordt uitgewisseld over de excellentieprojecten en het vervolg. Er wordt daarbij ook gekeken naar welke verworvenheden mede door het Samenwerkingsverband in het kader van Passend Onderwijs kunnen worden gedeeld en verspreid. VVE Nadat de gesubsidieerde VVE projecten (onderwijsachterstandenbeleid) zijn beëindigd en de vijf projectscholen de verworvenheden hebben ingevoerd heeft het bestuur 20 Jaarverslag OPSO 2012

21 zich als doel gesteld dat alle basisscholen de onderwijskwaliteit in de onderbouw zullen gaan versterken a.h.v. de planmatige inzet van de gewichten en stimuleringsmiddelen. Het daartoe, door de directiewerkgroep Onderwijs, gemaakte planvoorstel voor woordenschat versterking is in 2012 binnen de scholen verder ontwikkeld en uitgewerkt Cultuureducatie Voor cultuureducatie is als gezamenlijk beleid afgesproken dat elke school de middelen zelf inzet, een cultuurcoördinator heeft opgeleid en activiteiten inplant vanuit de beschikbare cultuurmiddelen, aansluitend bij het onderwijs van de school. Netwerken IB en adviesgroep voor het Samenwerkingsverband In het SWV Waterland zijn goed functionerende netwerken aanwezig, waarbij de IB ers over de diverse groepen zijn verdeeld. Daarnaast hebben zij aansluiting bij het SPOOR netwerk IB dat zich onder verantwoordelijkheid van de beleidsmedewerker onderwijs en de IB ers zelf ontwikkelt tot een waardevolle plek voor uitwisseling van kennis en good practices. Dit netwerk komt drie maal per cursusjaar bijeen. Naast intervisie worden ontwikkelingen besproken en toegelicht op het vlak van onder andere dyslexie en Passend Onderwijs. De directies van de OPSO en SPOOR scholen komen minimaal 3 keer per jaar als een soort adviesgroep bijeen met als doel informatie te geven over de ontwikkelingen binnen het Samenwerkingsverband. Daarbij is ook de coördinator van het SWV aanwezig. Als er over de ontwikkelingen binnen Passend Onderwijs wordt gesproken, sluiten de CPOW-scholen en de Volendamse scholen aan. Kwaliteitsontwikkeling opbrengsten en oordeel van de inspectie Jaarlijks wordt elke school minimaal een keer door het bestuur (CvB en beleidsmedewerker) bezocht voor een gesprek over onderwijskwaliteit, specifieke schoolontwikkelingen, zorgbeleid en kwaliteitscyclus. Er is een vaste agenda en het jaarverslag van de school vormt de leidraad voor het bezoek. Tijdens het gesprek is er veel aandacht voor trends en analyses van de tussen- en eindopbrengsten, afgezet tegen landelijke gemiddelden, eigen geformuleerde schoolnormen en de inspectienormen. Vanaf eind 2012 heeft het bestuur digitaal toegang tot de Cito LOVS gegevens van alle scholen, zodat tijdig kan worden geanticipeerd op waargenomen signalen. Tijdens het schoolbezoek wordt meestal ook gesproken met (een afvaardiging van) het team. In het kader van het kwaliteitsonderzoek werden in 2012 diverse OPSO scholen, regulier en naar aanleiding van lopende verbeterplannen door de inspectie bezocht. Voor de beoordeling van de eindopbrengsten door de inspectie is in 2012 voor het eerst op alle scholen gebruik gemaakt van de M8 scores. De scholen scoren op Begrijpend Lezen te laag. Reken/Wiskunde is in het algemeen wel voldoende. Daar waar scores te laag zijn, zijn er acties en verbeterplannen opgesteld om in de toekomst de resultaten te verhogen. Eind 2012 hadden 7 basisscholen, de SBO school en de SO/VSO een basis arrangement (lichtste vorm van toezicht), vier basisscholen een basisarrangement met attendering (de resultaten van deze scholen liggen in twee van de schooljaren tussen onder de ondergrens die de inspectie hanteert- aandacht is gewenst). Twee basisscholen zijn op basis van hun tussen- en eindopbrengsten bestempeld als zwak. Deze scholen werken aan verbeterplannen om binnen twee jaar tijd weer te voldoen aan de noodzakelijke kwaliteitseisen en de normen van de inspectie. Passend Onderwijs OPSO streeft er naar dat elke leerling een passend aanbod geboden kan worden. Dit vraagt van de scholen actief beleid gericht op gedifferentieerde werkwijzen en het Jaarverslag OPSO

22 ontwikkelen van een ondersteuningsprofiel. Op veel scholen is inmiddels a.h.v. een meet instrument een dergelijk ondersteuningsprofiel vastgesteld op basis waarvan een verdere invoering van meer Passend Onderwijs voor alle leerlingen vorm kan krijgen. Er zal nog een verdiepte analyse van alle profielen plaatsvinden, waardoor er een nog scherper beeld van de mogelijkheden op elke school ontstaat. Duidelijk is al dat de scholen ook onderwijsaanpassingen voor meer- en hoogbegaafde leerlingen tot doel stellen. HGPD en klassenmanagement zijn i.h.k.v. Passend Onderwijs ook belangrijke pijlers waar alle scholen aan werken met als uitgangspunt dat het binnen Passend Onderwijs vooral gaat om de handelingsbekwaamheid van de leerkracht. Daarom vindt er op alle OPSO scholen, al dan niet in samenwerking met de schoolbegeleidingsdienst Zaanstreek-Waterland en gefaciliteerd vanuit het Samenwerkingsverband Waterland, een verdere implementatie plaats van het handelingsgericht werken. De onderwijsbehoefte van elk kind staat daarbij centraal, gekoppeld aan het werken met groepsplannen. Dat deze werkwijze vruchten begint af te werpen moge o.a. blijken uit het aantal verwijzingen naar de SBO en SO scholen. Het schooljaar laat een forse daling zien in het aantal verwijzingen in vergelijking met het schooljaar ervoor: van 61 naar 46. Het verwijzingspercentage is daar mee gezakt van ongeveer 1,65% naar ongeveer 1,1%. (zie ook overzicht) OPSO participeert in het kader van het onderwijsachterstanden- beleid in de Schakelklas Nieuwkomers in Purmerend. Vanuit de 13 basisscholen kunnen doelgroepleerlingen verwezen worden. De klas biedt één jaar fulltime onderwijs aan niet Nederlandstalige leerlingen van 6 12 jaar die nog géén jaar in Nederland wonen. De Schakelklas biedt plaats aan maximaal 30 leerlingen. Voor elke leerling wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Na circa één jaar wordt de leerling door geplaatst naar de oorspronkelijke school van aanmelding of indien nodig naar ander onderwijs. Uitvoering ligt organisatorisch, inhoudelijk en financieel bij het bestuur CPOW. OPSO loopt hierbij geen financieel risico. Bij vacatureruimte wordt geworven binnen beide besturen. De verantwoording van de Schakelklas gebeurt in een eigen jaarverslag. Inhoudelijk en bestuurlijk neemt OPSO deel aan het stedelijk overleg. Kinderen met een leerlinggebonden financiering In 2012 nam het aantal leerlingen met een LGF voor de tweede keer op rij af. Het aantal daalde van 61 naar 56. Om zoveel mogelijk kinderen een ononderbroken ontwikkelingsproces te laten doorlopen is een hechte samenwerking tussen het regulier basisonderwijs en speciale scholen noodzakelijk. Sinds de invoering van die samenwerking i.h.k.v. Weer Samen Naar School (WSNS) heeft OPSO zitting in het bestuur van het Samenwerkingsverband Waterland, en draagt op deze wijze bij aan de ondersteuning van scholen. Daaronder valt ook de ambulante begeleiding die vanuit de M.L. Kingschool wordt verzorgd en door het Samenwerkingsverband wordt bekostigd. Met andere besturen is er in 2012 gestart met de vormgeving van de organisatie van een nieuw Samenwerkingsverband. Alle ideeën en uitwerkingen worden vastgelegd in een ondersteuningsplan. Dit plan dient in mei 2014 gereed te zijn. Er is een voorlopige ondersteuningsplanraad waarin ok deelnemers vanuit OPSO geledingen participeren. Schoolcontactpersonen, klachten schorsingen en verwijderingen Verdere professionalisering van de schoolcontactpersonen heeft in 2012 plaatsgevonden binnen de netwerkbijeenkomsten van OPSO en SPOOR samen. In het kader van de klachtenregeling onderwijs is de externe vertrouwenspersoon in 2012 bij drie kwesties betrokken geweest. Bij alle drie kwesties was de aard van de klacht: Verstoring van de vertrouwensrelatie met directie/teamleider. 22 Jaarverslag OPSO 2012

23 Verder is eenmaal gebruik gemaakt van advisering door de externe vertrouwenspersoon bij een klacht. Verder is er twaalf maal gebruik gemaakt van de telefonische helpdesk. In het kader van professionalisering van de werkpraktijk is er een netwerkbijeenkomst geweest rond de aankomende meldcode kindermishandeling. Tussen- en naschoolse opvang Vanaf augustus 2006 zijn schoolbesturen verantwoordelijk voor diverse opvangmogelijk heden. Daar schoolgebouwen primair ingericht zijn voor het geven van onderwijs, heeft het management sinds die tijd veel tijd en energie gestoken in de organisatie van de tussen- en naschoolse opvang en ervoer het personeel (vooral bij de start) in sommige gevallen een grote werkdruk met betrekking tot de organisatie van de opvang. Door OPSO en SPOOR is besloten dat de scholen de organisatie van de Tussen Schoolse Opvang (TSO) in eigen beheer moeten vormgeven. Om enige uniformiteit binnen de organisatie op het gebied van TSO te bevorderen, is een kader stellend beleidsplan vastgesteld. Ook dit verslagjaar is de basistraining Liefdevol grenzen stellen aangeboden. Deze cursus is door SPOOR en OPSO georganiseerd en wordt afgesloten met een certificaat. Inmiddels hebben ruim tweehonderd overblijfkrachten en ongeveer twintig coördinatoren de trainingen gevolgd. Aan de eis van het ministerie, dat in 2011 minstens de helft van het aantal overblijfkrachten een scholing op het gebied van overblijven moet hebben gevolgd, was door beide besturen al ruimschoots voldaan. Bovendien is er op elke locatie elke dag een vrijwilliger aanwezig die de EHBO cursus heeft gevolgd. Op een enkele school is door de ouders een stichting opgericht om de TSO te organiseren. Op enkele scholen wordt de TSO verzorgd door een professionele instelling voor kinderopvang. Het vinden van voldoende vrijwilligers blijkt soms nog een probleem. Op scholen waar dit zo is eten de kinderen samen met de leerkrachten, waardoor de onderwijsgevenden een groot deel van hun niet-gebonden lesuren aan de TSO besteden. De opzet van de buitenschoolse opvang (BSO) sluit aan bij de infrastructuur zoals die reeds in Purmerend aanwezig is. Dit houdt in dat voor de voor- en naschoolse opvang veelal een convenant is gesloten. Door de verlaging van de rijksbijdrage aan de ouders, is er voor de kinderopvang en de buitenschoolse opvang in het bijzonder steeds minder sprake van wachtlijsten. Brede School In het kader van Passend Onderwijs, de zorgplicht van besturen en de ontwikkelingen zoals die vanuit de Wet Maatschappelijke Ontwikkeling worden gestimuleerd, hechten het bestuur van het openbaar onderwijs en de gemeente Purmerend veel waarde aan de ontwikkeling van Brede Scholen/brede ontwikkeling. In de Weidevenne participeert het openbaar onderwijs met OBS Oeboentoe in de stichting Brede School De Kraal en met OBS Weidevogels in de stichting Brede School De Weide. ICT 2012 is het eerste jaar dat OPSO en SPOOR volledig de techniek hebben uitbesteed. De overgang is probleemloos verlopen en de eerste reacties van de scholen zijn bijzonder positief kenmerkt zich verder door de invoering van digitale schoolborden. Alle groepen 3 t/m 8 zijn van deze borden voorzien en ook al veel groepen 1 en 2. Alle leerkrachten hebben de gelegenheid gehad zich te scholen in het technische Jaarverslag OPSO

24 gebruik van de borden(de zogenaamde knoppencursus). Om te controleren of alle leerkrachten deze vaardigheid ook werkelijk beheersen zal er in 2013 een online onderzoek worden gedaan bij alle leerkrachten van OPSO en SPOOR. Hiaten in de kennis zullen door middel van een cursusaanbod worden opgevuld. De werkzaamheden van de coördinatoren zijn in 2012 niet gewijzigd. De nadruk ligt nog steeds op de onderwijskundige ondersteuning van de leerkrachten bij het gebruik van ICT en niet op techniek. De positie van de ICT coördinatoren is in 2012 echter wel behoorlijk onder druk komen te staan. Vanwege de bezuiniging en andere overwegingen is er nagenoeg geen vrijstelling van les gebonden tijden meer voor het vervullen van hun taak. Gezien het grote belang van ICT voor het onderwijs is dit een zorgelijke ontwikkeling. 4 Personeel en Formatie Goed personeel en goed leiderschap is cruciaal voor goed onderwijs. Een goede organisatie valt of staat met goed personeel in alle geledingen. Dat vergt een hoog waardig personeelsbeleid. OPSO heeft het begrip goed werkgeverschap hoog in het vaandel staan. OPSO hanteert voor alle werknemers in vaste dienst het principe van werkgelegenheidsbeleid. OPSO wil zich op de arbeidsmarkt profileren als een aantrekkelijke werkgever die het personeel kansen biedt en stimuleert in een prettige werkomgeving te werken aan de eigen ontwikkeling en die van de organisatie. De werkzaamheden van de afdeling personeelszaken richten zich vooral op de personeelszorg, personeelsplanning, mobiliteit, integraal personeelsbeleid en de ontwikkeling van strategisch personeelsbeleid. Ziekteverzuim In het kader van de samenwerking met SPOOR is OPSO per 1 januari 2012 veranderd van Arbodienst. De belangrijkste redenen voor een gezamenlijk contract met Tredin zijn: de kosten verbonden aan het maatwerkcontract te beperken; het de-medicaliseren van verzuim; het hebben van een eenduidige efficiënte werkwijze en communicatie voor al onze scholen; anticiperen op de veranderingen bij het Vervangingsfonds. Vanwege de nieuwe verzuimaanpak zijn alle directeuren in 2012 geschoold om op te treden als casemanager. Hierin wordt de directeur in zijn taken ondersteund door de arbeidsdeskundige, het webbased systeem en de afdeling personeelszaken. In 2012 is het gemiddeld percentage ziekteverzuim 9,31% terwijl het landelijk percentage in het primair onderwijs 6.0% bedraagt. De meldingsfrequentie bedraagt 1,01. Deze frequentie is lager dan het landelijk gemiddelde (1,2). Ondanks de nieuwe Arbodienst is het verzuimpercentage in 2012 voor een groot deel te verklaren door langdurig verzuim vanuit medische factoren. Dit langdurig verzuim is grotendeels al in 2011 ontstaan en heeft een doorwerking in het gemiddelde percentage van De vergrijzing van het personeelsbestand speelt hierbij een grote rol, omdat verzuim steeds meer wordt veroorzaakt door chronische ziekten. Slechts een klein gedeelte is werk gerelateerd. 24 Jaarverslag OPSO 2012

25 Overzicht ziekteverzuim OPSO Jaar Percentage Landelijk ,90% 6,10% ,30% 6,70% ,31% 6,00% Formatieve ontwikkelingen Het primair onderwijs heeft al enige jaren te maken met krimp. Ook dit verslagjaar is er sprake van daling van het aantal leerlingen op de scholen van OPSO. Op de reguliere teldatum ( ) daalde het aantal leerlingen op de reguliere basisscholen met 76 leerlingen naar 3723leerlingen ten opzichte van Dit is een daling van 1,99%. Het speciaal basisonderwijs stijgt van 164 leerlingen in 2011 naar 174 leerlingen in 2012 (+6,09%) Het speciaal onderwijs daalde in 2012 ten opzichte van 2011 met 7 leerlingen naar 59 leerlingen (-11,86%).Het voortgezet speciaal onderwijs is in leerlingaantal gelijk gebleven (75). Naast een daling van het absolute aantal leerlingen is er ook sprake van een daling van het aantal gewichtenleerlingen. Was op 1 oktober 2011 het totaal van het schoolgewicht nog 84, op 1 oktober 2012 was dat 72. Dit is een daling van 12 (16,21%). Per saldo heeft dit geleid tot een forse daling van de inkomsten (zie bijlage 3: Ontwikkeling leerlingenaantallen). Personele ontwikkelingen Op 1 augustus 2012 waren er 424 personeelsleden in dienst met een totale omvang in fte s van 323,23. Ten opzichte van 1 augustus 2011 is er een daling van 21 personeelsleden en een daling in fte s van 18,12. Dit is een daling van 5,61%. Deze uitstroom is tot stand gekomen door het niet verlengen van tijdelijke aanstellingen, afkeuringen, ontslag op eigen verzoek en ontslag i.v.m. FPU (Flexibel Pensioen en Uittreden) of het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. De komende schooljaren verwachten we een verdere pensioenuitstroom. Tevens moeten er in de organisatie inspanningen verricht worden om het personeelsbestand in overeenstemming te brengen met de teruglopende inkomsten. In de bijlage zijn alle overzichten ten aanzien van de personele ontwikkelingen terug te vinden. Al enige jaren ondervinden de besturen in het primair onderwijs de gevolgen van de slechte economische situatie en de daaruit voortvloeiend maatschappelijke ontwikkelingen. Dit betekent voor OPSO dat de laatste jaren de inkomsten substantieel teruggelopen zijn door: structurele stille bezuinigingen; verhoging van de werkgeverslasten; teruglopende leerlingaantallen; verschuivingen in het natuurlijk verloop. Voor OPSO betekent dit onder andere dat er de laatste jaren sprake is van een te ruim personeelsbestand. De omvang van de personele verplichtingen dient teruggedrongen te worden om de financiële huishouding weer in balans te brengen. Het College van Bestuur heeft zich genoodzaakt gezien om na overleg met de vakcentrales een het Sociaal Plan ( ) vast te stellen. Dit om het financiële tekort voor de toekomst aan te pakken. OPSO hanteert voor alle werknemers in vaste dienst het principe van werkgelegenheidsbeleid. Het College van Bestuur richt zich met het Sociaal Plan voornamelijk op activiteiten/maatregelen die vrijwillig ontslag en/of mobiliteit stimuleren om medewerkers van en naar werk te begeleiden. Dit kan zowel binnen als buiten OPSO zijn. Hiermee wil het College trachten gedwongen Jaarverslag OPSO