Jongeren en Gezondheid 2014: Fysieke activiteit en vrije tijd

Transcriptie

1 Jongeren en Gezondheid 4: Fysieke activiteit en vrije tijd Inleiding Adolescenten worden aanbevolen dagelijks minimum 6 minuten te bewegen aan een matige tot zware intensiteit []. Daarnaast wordt het aangeraden dat adolescenten naast voldoende te bewegen ook hun langdurig zitten beperken, door bijvoorbeeld de schermtijd te beperken tot maximum u per dag []. Onvoldoende beweging en te veel zitten zijn twee afzonderlijke gedragingen die geassocieerd zijn met gezondheidsproblemen, zowel tijdens de adolescentie als op latere leeftijd [3]. Zo is er geweten dat onvoldoende bewegen op korte termijn leidt tot een minder gunstig fysiek en mentaal welbevinden tijdens de adolescentie. Op lange termijn zijn onvoldoende bewegen en te veel zitten geassocieerd met een verhoogd risico op de ontwikkeling van verschillende ziekten, waardoor verschillende soorten kankers en cardiovasculaire problemen. Daarnaast is het ook geweten dat bewegings- en zitgedrag op jonge leeftijd sterk gerelateerd zijn met deze gedragingen op latere leeftijd [4]. De Vlaamse gezondheidsdoelstellingen stelde dat tegen 5 het aandeel adolescenten tussen 5-8 jaar dat voldoende beweegt moest stijgt met %. Bij de betekent dit een stijging van 67% naar 77%, terwijl bij getracht wordt dit aandeel te doen stijgen van 4% tot 5%. Methodologie Voor de algemene informatie over de studie Jongeren en Gezondheid en de socio-demografische gegevens van de steekproef van de leerlingen tussen en 8 jaar wordt verwezen naar de desbetreffende factsheets op Voor fysieke activiteit werd er gepeild naar het aantal dagen in de afgelopen 7 dagen dat adolescenten minstens aan 6 minuten bewogen. Antwoordmogelijkheden varieerden van tot en met 7 dagen. Adolescenten worden volgens internationale richtlijnen aanbevolen om dagelijks minstens een uur te bewegen. Deze internationale richtlijn is conform de richtlijn gehanteerd in de Vlaamse Gezondheidsdoelstellingen. Daarom werden de antwoorden -6 dagen samengenomen (niet behalen van de norm) ten opzichte van het wel behalen van de norm (7 dagen). Voor het zitgedrag werden drie deelaspecten bevraagd, namelijk tv kijken, computer gebruiken en gamen. Samen worden deze drie gedragingen ook gezien als schermtijd. Internationale richtlijnen werden opgesteld voor jongeren om schermtijd te beperken tot u per dag []. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd

2 Telkens werd er gevraagd hoeveel uur per dag de adolescent de drie gedragingen stelt, op zowel een weekdag als een weekenddag. Volgende vragen werden gesteld: - (TV) Hoeveel uren per dag kijk je gewoonlijk naar televisie, video s (Youtube gelijkaardige kanalen inbegrepen), DVD s, en andere ontspanning op een scherm, in je vrije tijd? - (GAMES) Hoeveel uren per dag speel je gewoonlijk spelletjes op een computer, spelconsole, tablet (bv. ipad) smartphone of ander toestel, in je vrije tijd? (Let op! Spelletjes waarbij je zelf moet bewegen zoals bv. tennis op Wii niet inbegrepen) - (COMPUTER) Hoeveel uren per dag gebruik jij gewoonlijk toestellen zoals computers, tablets (bv. ipad) of smartphones om huiswerk te maken, te en, twitteren, facebook, online te chatten, te surfen op internet,, in je vrije tijd? De adolescenten konden kiezen uit 9 antwoordmogelijkheden namelijk helemaal niet, ongeveer een half uur per dag, ongeveer een uur per dag, ongeveer uren per dag, ongeveer 3 uren per dag, ongeveer 4 uren per dag, ongeveer 5 uren per dag, ongeveer 6 uren per dag, 7 uren of meer per dag. Totale schermtijd werd berekend als de som van de drie subgedragingen op een dag, samen met de som van subgedragingen in weekenddag, in verhouding met hun aandeel (gemiddeldde week*5) + (gemiddelde weekend *) gedeeld door 7. Voor deze verschillende gedragingen wordt telkens gekeken naar de evolutie doorheen de tijd, verschillen tussen en, verschillen tussen leeftijdsgroepen (- jarigen, 3-4 jarigen, 5-6 jarigen, 7-8 jarigen) en naar opleiding (ASO, TSO+KSO, BSO). HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd

3 Resultaten Fysieke activiteit Van alle bevraagde jongeren tussen de -8 jaar beweegt slechts 4,5% voldoende, namelijk 7 dagen per week gedurende minstens 6 minuten. Bij de bevraging in 4, net zoals in alle voorgaande jaren, zien we dat het aandeel van de dat voldoende beweegt significant groter is dan dat van de. In 4 gaf 7,5% van de en % van de aan dagelijks een uur te bewegen (chi²=94,, p<,).,% 8,% 6,% 4,%,%,% 8,% 6,% 4,%,%,% 6 4 Grafiek : aandeel van jongeren dat voldoende beweegt (7 dagen per week) Uit grafiek kan men ook besluiten dat het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt licht stijgt doorheen de jaren. Er is dus een positieve trend in bewegingsgedrag bij de jongeren op te merken doorheen de jaren (= %; 6=3,9%; =4,4%; 4=4,5%; chi²=38,; p<,). Echter, in vergelijking met de bevraging uit is het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt constant gebleven, wat duidt op de nood om bewegingsactiviteiten verder aan te moedigen. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 3

4 35,% 3,% 5,%,% 5,%,% 5,%,% -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek : Aandeel van jongeren dat voldoende beweegt per leeftijdsgroep en geslacht Uit grafiek kan men afleiden dat doorheen de tijd het verschil in fysieke activiteit naargelang leeftijdsgroep groter wordt. Bij zowel de als zagen we in geen verschillen in het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt per leeftijdsgroep ( chi²=7,8, p=,5; chi²=7,, p=,7), terwijl dit verschil in 4 wel duidelijk zichtbaar wordt ( chi²=4,4, p<,, chi²=56,5, p<,). Het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt daalt naarmate de adolescenten ouder worden. Zo zien we dat in 4.6% van de - jarige voldoende beweegt vergeleken met slechts 4,7% van de 7-8 jarige. Bij de liggen de percentages nog lager, namelijk 5,% van de - jarigen en slechts 8,% bij de 7-8 jarigen beweegt voldoende. % 8% 6% 4% % % 8% 6% 4% % % ASO TSO+KSO BSO ASO TSO+KSO BSO 6 4 Grafiek 3: aandeel van jongeren dat voldoende beweegt in functie van geslacht en opleiding HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 4

5 Grafiek 3 toont aan dat er geen significante verschillen zijn in het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt naargelang de opleiding die ze volgen. Ook in de laatste bevraging verschilde het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt niet tussen de opleidingen (4 chi²=,8, p=,354; chi²=,, p=,346). HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 5

6 Tv kijken Grafiek 4 toont aan dat jongeren meer tv kijken in het weekend dan door de week. Dit patroon is consistent terug te vinden doorheen de verschillende tijdspunten, zowel bij als bij. In 4 keken de gemiddeld u 8 minuten en 3 uur minuten naar tv in respectievelijk de week en het weekend (t=4,54, p<,). Het verschil in tv kijken tussen week en weekend is ook terug te vinden bij, nl. u minuten in de week en 3uur 6minuten in het weekend (t=4,46, p<,). 4 3,5 3, week tv kijken weekend tv kijken Grafiek 4: gemiddeld aantal uren tv kijken per week- en weekenddag doorheen de tijd per geslacht Doorheen de tijd zien we kleine maar positieve evoluties in het tv kijken. Zo zien we op weekdagen significante tijdsevoluties voor (F=34,7, p<,) en (F=7,63, p<,). Doorheen de tijd kijken minder tv, namelijk gaande van u3min (), u5min (6), naar u3min () en u6min (4). Er is geen significant verschil te zien in tv kijken op een weekdag tussen met 6, en tussen en 4, maar wel tussen alle andere tijdsmomenten. Bij zien we een gelijkaardige trend die iets minder sterk is uitgesproken. De tijd die adolescenten op een weekdag naar tv keken ging van umin () naar umin (6), naar umin () en u9min (4). Na eerst een stijging te zien tussen en 6, daalde de tijd gespendeerd aan tv kijken op een weekdag in en bleef het constant in 4. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 6

7 Wanneer we kijken of het aantal uren dat jongeren naar tv kijken in de week (Grafiek 5) en in het weekend (Grafiek 6) een verschil toont naargelang de leeftijd van de adolescent, zien we dat er relatief weinig variantie is in de hoeveelheid tv kijken over de verschillende leeftijdsgroepen, zowel voor de als voor de. 3,5 -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek 5: gemiddeld aantal uren tv kijken op een weekdag per geslacht en leeftijdsgroep Bij de zien we in 4 dat er kleine verschillen zijn in tv kijken op een weekdag naargelang de leeftijdsgroep (F=,88, p=,34). We zien enkel een verschil tussen - jarigen en 3-4 jarigen, waarbij de - jarigen minder tv kijken in vergelijking met de 3-4 jarigen. Verder werd er geen verschil tussen de andere leeftijdsgroepen gevonden. Bij de zien we in 4 ook verschillen in tv kijken op een weekdag tussen de leeftijdsgroepen (F=3,88, p=,9). Zo zien we dat - jarige minder tv kijken op een weekdag dan de 3-4 en 5-6 jarigen, maar dat er geen verschil op te merken was tussen de andere leeftijdsgroepen. We zien wel dat de evoluties overheen de tijd verschillen tussen de leeftijdsgroepen. Zo zien we bijvoorbeeld bij de - en 5-6 jarige zien we een dalende trend, terwijl bij de 7-8 jarige zien we een stijging doorheen de tijd. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 7

8 4,5 4 3,5 3,5 -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek 6: gemiddeld aantal uren tv kijken op een weekenddag per leeftijdsgroep en geslacht Bij de zien we in 4 dat de verschillen in tv kijken groter zijn in het weekend (F=,86, p<,). Jongens tussen 3 en 6 jaar kijken aanzienlijk meer tv op een weekenddag dan - en 7-8 jarige. Bij de zien we in 4 ook verschillen in tv kijken op een weekenddag tussen de leeftijdsgroepen (F=6,9, p<,). Zo zien we dat - jarige minder tv kijken op een weekenddag dan alle andere leeftijdsgroepen, maar dat de 3-4, 5-6 en 7-8 jarigen onderling geen verschil vertonen in het tv kijken op een weekenddag. Wanneer we kijken of er verschillen te zien zijn in het aantal uren dat er naar tv gekeken wordt in de week (Grafiek 7) en in het weekend (Grafiek 8) in functie van opleiding van de adolescent, zien we duidelijke verschillen. Ook zien we dat er een daling is op te merken in het tv-kijk gedrag van adolescenten in de week, over de verschillende opleidingen. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 8

9 3,5 3,5 ASO KSO+TSO BSO ASO KSO+TSO BSO 6 4 Grafiek 7: gemiddeld aantal uren tv kijken op een weekdag in functie van opleidingsgraad en geslacht We zien duidelijk dat jongeren uit de beroepsopleiding aanzienlijk meer tv kijken door de week, in vergelijking met jongeren in het TSO of KSO en in het ASO. Daarnaast zien we dat deze verschillen meer uitgesproken zijn bij (4 F=78,6, p<,) dan bij (4 F=44,34, p<,) (Grafiek 7). Voor tv kijken in het weekend kunnen we gelijkaardige conclusies trekken. Zo zien we dat jongeren uit het ASO minder tv kijken in het weekend in vergelijking met TSO/KSO en BSO. In de meest recentste bevraging was er geen verschil in gemiddeld tv kijken in het weekend tussen van het TSO/KSO en BSO, maar zij keken wel meer naar tv dan hun medestudenten uit het ASO (F=8,4, p<,). Bij de zijn deze verschillen tussen de opleidingen opnieuw meer uitgesproken, en zien we dat ASO jongeren minder tv kijken in het weekend, gevolgd door TSO/KSO-studenten die op hun beurt minder tv kijken in het weekend vergeleken met de BSO-studenten (F=8,65, p<,)(grafiek 8). Echter, het tv-kijk gedrag van adolescenten in het weekend bleef doorheen de tijd relatief constant, terwijl er wel een duidelijke daling was op te merken in het tv kijken in de week. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 9

10 4 3,5 3,5 ASO KSO+TSO BSO ASO KSO+TSO BSO 6 4 Grafiek 8: gemiddeld aantal uren tv kijken op een weekenddag in functie van opleidingsgraad en geslacht HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd

11 Gamen Gamegedrag werd in de bevraging geïncludeerd sinds 6. Net zoals bij tv kijken zien we dat jongeren meer gamen op een weekenddag vergeleken met een weekdag (4 t=-88,9, p<,). Jongens gamen aanzienlijk meer dan (4 t week=44,63, p<,; t weekend=59,4, p<,). Wel zien we in de laatste bevraging een daling in het gamen bij in het weekend (F=,78, p<,), terwijl bij de het gamen een stijgende trend ondergaat (F=3,7, p<,). 3,5 3, weekdag weekenddag Grafiek 9: gemiddeld aantal uren gamen op een week- en weekenddag, per geslacht. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd

12 We zien doorheen de jaren verschillen in gamegedrag naargelang de leeftijd van de adolescent (Grafiek ). Zo zien we in de laatste bevraging (4) dat 3-4 jarige het meest gamen (F=8,36, p<.). Het gamegedrag van van - jaar verschilde niet van het gamegedrag van 7-8 jarigen. Ook het gamegedrag van verschilde naargelang de leeftijd (F=8,, p<,). Hierbij zagen we dat - jarigen en 3-4 jarigen meer gamen op een weekdag dan 5-6 jarigen en 7-8 jarigen. Over alle leeftijdsgroepen heen zien we dat in alle leeftijdsgroepen het gamegedrag op een weekdag duidelijk steeg in vergelijking met de bevraging van.,5 -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek : gemiddeld aantal uren gamen op een weekdag in functie van geslacht en leeftijd. Grafiek toont zeer duidelijke verschillen in gamegedrag op een weekdag naargelang opleiding van de adolescent (4: F =3,, p<,; F =4,38; p<,). Zowel bij de als bij de is het aantal uren gamen op een weekdag het hoogst bij de adolescenten uit het BSOonderwijs, gevolgd door TSO-en KSO-studenten en daarna ASO-studenten. Er valt wel op te merken dat dat enkel bij de BSO het gamen op een weekenddag daalde tussen en 4. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd

13 ,5 ASO TSO+KSO BSO ASO TSO+KSO BSO 6 4 Grafiek : gemiddeld aantal uren gamen op een weekdag in functie van geslacht en opleiding. Daarnaast werd ook gekeken of deze leeftijd- en opleidingsverschillen ook terug te vinden zijn in het gamegedrag in het weekend. In Grafiek zien we dat het gemiddeld aantal uur gamen op een weekenddag het hoogst is bij tussen de 3 en 6 jaar oud (4 F=9,4, p<,). Bij de verschilt het gamegedrag in het weekend ook tussen leeftijdsgroepen (4 F=3,49, p<,). 3-4 jarige gamen in het weekend significant meer dan - jarigen, die op hun beurt ook meer gamen dan de 5- tot 8-jarigen j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek : gemiddeld aantal uren gamen op een weekenddag in functie van geslacht en leeftijdsgroep HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 3

14 3,5 3,5 ASO TSO+KSO BSO ASO TSO+KSO BSO 6 4 Grafiek 3: gemiddeld aantal uren per weekenddag in functie van geslacht en opleiding Tenslotte zien we dat er in het gemiddeld aantal uren gamen op een weekenddag steeds significante verschillen zijn tussen de verschillende opleidingen (4 F =4,95, p=,7; F =37,6 p<,). Bij de is het verschil tussen de opleidingen aanzienlijk kleiner vergeleken met de verschillen tussen opleidingen op een weekdag (zie Grafiek ). In 4 rapporteerden uit het TSO en KSO significant meer uren gamen dan hun studiegenoten uit het ASO, terwijl er geen verschil was in uren gamen tussen ASO en BSO studenten. Bij de zien we wel duidelijke verschillen in gamen in het weekend naargelang opleiding, namelijk in het BSO gamen meer in het weekend dan hun studiegenoten in het TSO en KSO, en ASO. Tenslotte zagen we enkel bij de BSO een daling in het gamen op een weekenddag, conform de bevindingen op een weekdag (zie Grafiek ). HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 4

15 Computer gebruik Grafiek 4 toont aan dat het computergebruik op een weekenddag hoger ligt dan op een gemiddelde weekdag. Daarnaast is er een stijgende trend op te merken in het computer gebruik doorheen de tijd, zowel in de week ( F=56,5 p<,; F=843,9, p<,) als in het weekend ( F=4,, p<,; F=645,, p<,). Deze stijgingen doorheen de tijd zijn sterker uitgesproken bij de dan bij de. In de laatste bevraging zien we een opmerkelijke stijging in computergebruik in het weekend bij de ten opzichte van de jongeren uit de bevraging in. 4 3,5 3, weekdag weekenddag Grafiek 4: evolutie in gemiddeld computergebruik op een week- en weekenddag per geslacht. Daarnaast zien we dat computer gebruik op een weekdag een verband toont met leeftijd, waarbij oudere adolescenten meer de computer gebruiken dan de jongere adolescenten (Grafiek 5). HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 5

16 3,5 -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek 5: gemiddeld aantal uur computer gebruik op een weekdag in functie van geslacht en leeftijdsgroep. Bij de zien we in 4 dat er een verschil in computergebruik naargelang leeftijd is (F=56,36, p<, ), waarbij alle leeftijdsgroepen significant van elkaar verschillen uitgezonderd de 5-6 jarigen met de 7-8 jarigen. Hoe ouder de adolescent, hoe hoger het computergebruik op een gemiddelde weekdag. Dit blijkt ook zo bij de die deelnamen aan het onderzoek in 4 (F=99,66, p<,). 3,5 3,5 ASO KSO+TSO BSO ASO KSO+TSO BSO 6 4 Grafiek 6: gemiddeld aantal uur computer gebruik op een weekdag in functie van geslacht en opleiding HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 6

17 Ook zien we verschillen in wekelijks computergebruik in functie van opleiding, zowel bij als bij. We zien dat deze verschillen doorheen de tijd ook meer uitgesproken worden. Zowel bij de als bij de, verschilde in het gemiddeld computergebruik op een weekdag tussen leerlingen uit het ASO met BSO, KSO en TSO (F = 4,78, p<,; F,7, p<,). Jongeren uit het ASO gebruikten minder de computer door de week in vergelijking met jongeren uit het BSO, TSO of KSO. In 4 werden ook significante verschillen teruggevonden in wekelijks computergebruik in functie van de opleiding van de adolescenten, waarbij we zien dat jongeren uit het ASO een lager computer gebruik hebben dan jongeren uit het BSO, TSO of KSO, maar zien we ook dat jongeren uit het BSO meer computergebruik hebben dan jongeren uit het KSO en TSO. 4, 3,5 3,,5,,, -j 3-4j 5-6j 7-8j -j 3-4j 5-6j 7-8j 6 4 Grafiek 7: gemiddeld aantal uur computergebruik op een weekenddag, in functie van geslacht en leeftijd. Grafiek 7 toont aan dat er verschillen zijn in computergebruik in het weekend naargelang de leeftijdsgroep van de adolescent. Zo zien we dat er bij de in 4 een significant verschil in computergebruik in het weekend tussen leeftijdsgroepen waar te nemen is (F =6,, p<,), waarbij jongeren uit de lagere school (- jarigen) minder computergebruik hebben dan jongeren uit de middelbare school (3- tot 8-jarigen). Dit patroon werd ook geobserveerd bij de (4, F=5, p<,). Echter zagen we geen verschillen tussen 3-4 jarigen met 7-8 jarigen, noch tussen 5-6 jarigen en 7-8 jarige. We zien dat het computergebruik stijgt met de leeftijd van de adolescenten tot aan de leeftijd van 5-6 jaar. Daarna blijft het computergebruik constant of daalt het licht, zowel bij als. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 7

18 Tenslotte zien we ook in het computergebruik in het weekend verschillen in functie van de opleiding van de adolescent (Grafiek 8). 4 3,5 3,5 ASO KSO+TSO BSO ASO KSO+TSO BSO 6 4 Grafiek 8: gemiddeld aantal uren computergebruik op een weekenddag, in functie van geslacht en opleiding Bij de werd er een significant verschil in computergebruik op een weekenddag terug gevonden in 6 (F=7,3, p<.), (F=3,5, p<.) en 4 (F=8.7, p<.) tussen ASO studenten enerzijds en zowel TSO/KSO als BSO studenten anderzijds. ASO studenten hebben een lager computergebruik in het weekend vergeleken met de studenten uit de andere opleidingen. Er werden geen verschillen gevonden tussen TSO/KSO studenten en BSO studenten bij de. Gelijkaardige bevindingen zien we terug bij de (4: F=9,, p<,). Bij de zien we dat in de laatste bevraging er enkel een verschil is in computergebruik in het weekend tussen van het ASO met uit het BSO. Meisjes uit het ASO gebruiken significant minder de computer in het weekend vergeleken met uit het BSO. Er was geen verschil in computergebruik tussen van ASO vergeleken met TSO/KSO of tussen TSO/KSO met BSO studenten. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 8

19 Conclusie Samengevat kunnen we twee zaken stellen: jongeren bewegen te weinig en hebben te veel schermtijd. Zowel de gezondheidsdoelstelling voor fysieke activiteit als de norm rond schermtijd beperken werd niet gehaald. Zo zagen we dat het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt zeer laag is (4% algemeen, 7,5% van, % van ) en dit aandeel daalt naarmate dat de adolescenten ouder worden. Daarnaast zagen we ook minder bewegen dan, maar dat er geen verschillen zijn in het aandeel van jongeren dat voldoende beweegt in functie van de opleiding van de adolescent. Wat betreft schermtijd, en meer specifiek tv kijken, gamen en computer gebruik, haalt 5,4% van de en 64,9% van de de norm van minder dan u per dag. Ook zagen we dat schermtijd stijgt doorheen de jaren en dat adolescenten deze gedragingen meer stellen op een weekenddag dan op een weekdag. Verder zagen we ook dat opleiding van de adolescent een sterk verband vertoond met deze gedragingen, waarbij globaal gezien leerlingen uit het beroepsonderwijs slechter scoren (en dus meer schermtijd hebben) dan hun leeftijdsgenoten uit het algemeen of kunst/technisch onderwijs. Daarnaast zijn er nog enkele belangrijke evoluties doorheen de tijd op te merken. Er wordt namelijk steeds minder tv gekeken in de week, maar dit patroon wordt niet teruggevonden in de weekends. Daarnaast neemt ook het gamegedrag toe over de tijd, behalve bij BSO waar een daling te zien was. Tenslotte is er ook een toename van pc gebruik en deze stijging is sterker bij de. Contact De studie Jongeren en Gezondheid is te vinden op: De verantwoordelijke onderzoekers zijn Prof. dr. Benedicte Deforche en dr. Bart De Clercq. Contactpersoon: dr. Bart De Clercq (b.declercq@ugent.be) Adres: Universiteit Gent Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde De Pintelaan 85, 4K3 9 Gent Tel: De internationale studie Health Behaviour in School-aged Children is te vinden op HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd 9

20 Gebruikte afkortingen Chi²: Resultaat van chi-kwadraat berekening voor kruistabel F: Resultaat van analysis of variance (ANOVA) F-test : test om gemiddelden tussen of meer groepen te vergelijken t: Resultaat van een t-test, waarbij gemiddelden met elkaar vergeleken worden p: probaliteit: resultaat van statistische test : kleiner dan,5 wordt als statistisch significant beschouwd. Wolrd Health Organization, Global recommondation on physical activity for health 5-7 years old... Tremblay, M.S., et al., Canadian sedentary behaviour guidelines for children and youth. Appl Physiol Nutr Metab,. 36(): p Janssen, I., et al., Systematic review of the health benefits of physical activity and fitness in school-aged children and youth. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity,. 7(): p Jones, R.A., et al., Tracking physical activity and sedentary behavior in childhood: a systematic review. Am J Prev Med, 3. 44(6): p. 65. HBSC 4 Fysieke activiteit en vrije tijd