OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE ONDERSTEUNINGSMAGAZIJN GEVORDERDE FASE 2 BEROEPSTAAK B EN C GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

Transcriptie

1 OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE ONDERSTEUNINGSMAGAZIJN GEVORDERDE FASE 2 BEROEPSTAAK B EN C GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo: 95 Versie: BC BRANCHE GGZ 1415 Fase: gevorderd 2 Naam student:.

2 BEROEPSTAAK B en C Ondersteuningsmagazijn School Overzicht activiteiten school Beroepstaak B en C Gevorderd Stemmingstoornissen Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 1.01 Depressie op diverse leeftijden V 2 5 VP 1.02 Verplegen van oudere zorgvragers met een depressie K VP 1.03 Verpleegplan van een zorgvrager met een depressie V 2 8 VP 1.04 Monitoren van een depressie K VP 1.05 Depressie versus Dementie versus Delier V 2 10 VP 1.06 Oriëntatie bipolaire stoornis V 2 13 VP 1.08 Zorgvrager met bipolaire stoornis: van opname tot V 4 15 ontslag [keuze uit 7 verschillende activiteiten] VP 1.09 Simulatie ontslag-of overplaatsingsgesprek in de GGZ K (Coördinatie van zorg) PSP 1.10 Psychopathologie: Kennistaak depressie V 4 20 PsP 1.11 Psychopathologie: manie (bipolaire stoornis) V 4 21 VDL 1.12 Praktijkopdracht ondervoeding en gezonde voeding in K de GGZ VDL 1.13 Praktijkopdracht overgewicht in de GGZ K C1.01 Psycho educatie individueel (GGZ) V 4 26 C2.01 Begeleiden van zorgvragers tijdens een simulatie K Suïcide Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 2.1 Orientatie op suïcide V 2 30 VP 2.2 Omgaan met suïcidaal gedrag V 2 31 PsP 2.3 Psychopathologie: Suïcidaal gedrag: kennis V 4 32 C2.02 Begeleiding: de suïcidale zorgvrager V 2 33 C2.03 Een gesprek voeren met een suïcidale zorgvrager V Psychotische stoornissen en schizofrenie Activiteiten K/V Tijd Blz. PsP 3.1 Psychotische stoornissen: ziektebeelden V 4 35 VP 3.2 Psychotische stoornissen verpleegkundige zorg 1 V 2 37 VP 3.3 Psychotische stoornissen verpleegkundige zorg 2 V 2 39 C2.04 Begeleiding: werken vanuit rehabilitatie V 3 40 C2.05 Begeleiding: rehabilitatieplan opstellen V 3 41 C2.06 Begeleiding: werken met de Liberman modules K C2.07 Actuele ontwikkelingen in de GGZ V

3 BEROEPSTAAK B en C Overzicht activiteiten school Ondersteuningsmagazijn school Beroepstaak B en C Gevorderd Angststoornissen Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 4.1 Oriëntatie op angststoornissen V 2 44 VP 4.2 Herkennen en benoemen van angst V 2 45 VP 4.3 Verpleegplan opstellen bij angststoornissen V 2 47 VP 4.4 Simulatie coördineren in het praktijklokaal K VP 4.5 Simulatie overleg V 2 51 PsP 4.6 Angststoornissen V Somatoforme stoornissen Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 5.1 Orientatie somatoforme stoornissen V 2 54 VP 5.2 Verpleegplan opstellen somatoforme stoornis V 2 55 VP 5.3 Ketenzorg K PsP 5.4 Somatoforme stoornissen V 4 57 PsP 5.5 Psychofarmaca V Persoonlijkheidsstoornissen Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 6.1 Oriëntatie op persoonlijkheid I V 2 63 VP 6.2 Oriëntatie op persoonlijkheidsstoornissen II V 2 64 VP 6.3 Verpleegplan opstellen persoonlijkheidsstoornissen V 2 66 VP 6.4 Multidisciplinair overleg [coördinatie van zorg) V 2 67 VP 6.5 Simulatie MDO (coördinatie van zorg) V 4 68 PsP 6.6 Persoonlijkheidsstoornissen V 4 69 C2.08 Verpleegkundige houdingsaspecten en begeleiding bij V 2 71 persoonlijkheidsstoornissen C2.09 Begeleiding en benadering borderline stoornis V 2 72 C2.10 Het voeren van een helpend gesprek met een zorgvrager V 3 73 met borderline persoonlijkheidsstoornis 07. Verslavingsproblematiek Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 7.1 Oriëntatie op verslaving V 2 74 VP 7.2 Verpleegplan opstellen bij verslavingsproblematiek V 2 76 VP 7.3 Dubbeldiagnose V 2 77 VP 7.4 Het syndroom van Korsakov V 2 78 PsP 7.5 Verslaving V 4 79 VDL 7.6 Voeding verslavingszorg V 3 82 C2.11 Begeleiding van de verslaafde zorgvrager V 3 84 [Cirkels van verslaving] C2.12 Verpleegkundige houdingsaspecten en begeleiding bij V 2 85 verslavingsproblematiek C3.01 Psycho educatie geven aan groepen in de GGZ V 4 86 C3.02 Voorlichting geven aan groepen in de GGZ K

4 BEROEPSTAAK B en C Overzicht activiteiten school Ondersteuningsmagazijn school Beroepstaak B en C Gevorderd Acute opname Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 8.1 Acute opname in de GGZ V 2 88 VP 8.2 Simulatie opnamegesprek in de psychiatrie K VP 8.3 Omgaan met agressie, separeren V 2 90 CFB 8.4 CFB en dé-escalerend handelen, omgaan met V 2 91 agressie VP 8.5 Reflectie op agressie-intervisie K VP 8.6 Protocol: opvang na een agressie-incident V 2 94 C2.13 Begeleiden gedragsproblemen: begeleidingsgesprek V 3 95 C2.14 Slecht nieuwsgesprek V 3 97 C2.15 Omgaan met kritiek van familie V Zorgvrager met een aandoening naar keuze Activiteiten K/V Tijd Blz. VP 9.1 Chronisch psychiatrische zorgvrager oriëntatie K VP 9.1 Chronisch psychiatrische zorgvrager verpleegkundige K zorg PsP 9.3 Psychopathologie: Chronisch psychiatrische zorgvrager K metabool syndroom C2.16 Gesprek met een zorgvrager met een psychiatrisch K ziektebeeld C2.17 Chronisch psychiatrische zorgvrager omgaan met K verlieservaringen. VP 9.4 Zorgvrager in de ambulante zorg I K VP 9.5 Zorgvrager in de ambulante zorg II K C2.18 Motiverende gesprekstechnieken in de GGZ K VP 9.6 Discussie over eetstoornissen K PsP 9.7 Eetstoornissen K VDL 9.8 Verdiepingsopdracht eetstoornissen V C2.19 Eetstoornissen begeleidingsgesprek K VP 9.9 Zorgvrager met een aandoening naar keuze K VP 9.10 Aandoening naar keuze; specifieke doelgroepen K

5 1.1 Depressie op diverse leeftijden competentie Verplicht/keuze De student heeft kennis opgedaan over depressie op kinderleeftijd, adolescentie en bij ouderen Zorg dat je beschikking hebt over theorieboek Verplegen van geriatrische zorgvragers en het boek Verplegen in de GGZ. Deze boeken kun je vinden in de mediatheek Hoofdstukken boek over stemmingsstoornissen/ depressie Internet: lokaal/ studieruimte Bespreek je antwoorden met de inhoudsdeskundige 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt verpleegplan op K vakdeskundigheid toepassen verplicht Activiteit 1 Beschrijf de verschillen tussen een depressie op jongere leeftijd en op oudere leeftijd m.b.v. onderstaande tabel. Symptomen/ Uitingsvorm Psychisch Basisschool en pubers Adolescenten Ouderen Sociaal Somatisch Vanuit de persoon zelf (ook biologisch) 5

6 Uitlokkende factoren Vanuit omgevingsfactoren Basisschool en pubers Adolescenten Ouderen Vanuit levensloop Activiteit 2 Kijkopdracht: Bekijk de DVD Oud zeer, deel 3: een pilletje voor de eenzaamheid (606.3) en beantwoord de vragen Beantwoord de volgende vragen vooral de vragen 1 en 2 dienen uitgebreid te worden beantwoord- n.a.v. de dvd en verwerk de antwoorden in een verslagje (A4-tje). Lever dit verslagje in bij de docent. 1. Wat valt je op in het gedrag (houding, motoriek, geuite klachten, ) van mevrouw gedurende de gehele aflevering? 2. Welke gevolgen heeft haar depressie + angststoornis voor zowel het individueel als het sociaal functioneren van mevrouw? 3. Wat voor soort fobische klachten heeft mevrouw? 4. Hoe zou je de relatie tussen mevrouw en haar vriend willen typeren? 5. Welke factoren hebben vermoedelijk bijgedragen tot het ontstaan van de depressie bij mevrouw? 6. Hoe ontwikkelen haar klachten zich gedurende de opname in het psychiatrisch centrum? 7. Waardoor knapt mevrouw uiteindelijk op? 6

7 1.2 Verplegen van oudere zorgvragers met een depressie competentie Keuze/verplicht De student heeft kennis over de verpleegkundige zorg bij oudere zorgvrager met een depressie Neem je boek mee, zorg dat je een computer tot je beschikking hebt Boeken: Verplegen van geriatrische zorgvragers, Verplegen in de GGZ ; hoofdstuk verplegen van zorgvragers met een depressie Plezierige activiteitenlijst voor ouderen op ( lokaal/studieruimte/ thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. Maak gebruik van het antwoordmodel van het boek 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) Keuze Activiteit 1 Maak de vragen die bij praktijksituatie 1,2 en 3 staan in de geriatrische zorgvrager met een depressie. Maak de vragen die bij de praktijksituaties staan in de psychiatrische zorgvrager met een depressie Kijk de vragen na met behulp van de antwoordmodellen van de boeken Activiteit 2 Maak een dagindeling voor een oudere depressieve zorgvrager en motiveer deze. Hou hierbij rekening met : gezondheidsbedreigende factoren, bejegening, structuur stimuleren van zelfwerkzaamheid. Activiteit 3 Heb je in de praktijk al kennis gemaakt met een depressieve zorgvrager? Zo ja, welke symptomen heb je herkend? Ga na welke verpleegkundige interventies werden getroffen. Komen deze overeen met de theorie? Leg uit waarom wel/niet. 7

8 1.3 Verpleegplan van een zorgvrager met een depressie Competentie Keuze/verplicht De student heeft een verpleegplan gemaakt m.b.v. een casus over een zorgvrager met depressie Neem je boek mee en zorg voor een computer. Zorg dat je beschikt over de gezondheidspatronen van GORDON en het zakboek verpleegkundige diagnosen Boek: verzorgen van geriatrische zorgvragers; hoofdstuk verplegen van zorgvragers met een depressie. lokaal, studieruimte, thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. Maak gebruik van het antwoordmodel van het boek. 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt verpleegplan op (A, D, H,J, K, M) 1.9 Evalueert de zorgverlening (D, J, M) Verplicht Activiteit: Maak de competentieopdracht een verpleegkundige diagnose stellen en een verpleegplan maken bij het hoofdstuk verplegen van zorgvragers met een depressie. (gaat over de situatie van mevr. Snoeijer) Maak hiervoor gebruik van het onderstaande model 1. Analyseer de gegevens uit de casus en vul onderstaand schema in: 2. Orden de gegevens en stel de verpleegkundige diagnoses. Maak hiervoor gebruik van de patronen van Gordon. 3. Zet de actuele verpleegproblemen op een rijtje. 4. Kies de meest urgente en werk deze uit tot een verpleegkundige diagnose ( volgens de PES) 5. Formuleer aansluitend een verpleegdoel volgens de RUMBA 6. Formuleer minimaal 4 verpleegkundige interventies per doel. 7. Maak een product en proces evaluatie. 8

9 1.4 Monitoren van een depressie competentie Keuze/verplicht De student heeft m.b.v. een casus een zorgvrager gemonitord en hiervoor gebruik gemaakt van de MADRS-schaal Neem je boek mee, zorg dat je een computer tot je beschikking hebt. Boek: verplegen van geriatrische zorgvragers ; hoofdstuk verplegen van zorgvrager met een depressie, de MDARS-schaal Op internet: Klik op praktijk; meetinstrumenten lokaal/studieruimte/ thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) Keuze Activiteit 1 De Montgomery Asberg Depression Rating Scale (MADRS) is de meest gebruikte schaal in de ouderenpsychiatrie om de ernst en het beloop van een depressie bij iemand die nietdementeert vast te leggen. Een score hoger dan 20 duidt op lichte depressiviteit en een score hoger dan 30 op ernstige depressiviteit. Vul de MADRS-schaal (beschreven in het boek) in voor dhr. Hensen uit de casus aan het eind van het hoofdstuk verplegen van zorgvragers met een depressie. Wat is je conclusie? 9

10 1.5 Depressie versus Dementie versus Delier competentie Verplicht/keuze De student een analyse gemaakt van het ziektebeeld Delier en Dementie. De student kan binnen de symptomen van de depressie, dementie en delier verschillen en overeenkomsten herkennen. Zorg dat je beschikt over een computer en onderstaande boeken boek: verplegen van geriatrische zorgvragers. Het hoofdstuk over het verplegen van patiënten met een delier, hoofdstuk over dementie en hoofdstuk over depressie. Boek: Verplegen in de GGZ (mediatheek) op internet: - 3D&tabid= jn-acute-verwardheiddelier/ - OLC, thuis, leslokaal Samen met medestudent; bespreken met inhoudsdeskundige. Inleveren van activiteit Stelt verpleegkundige diagnose en stelt verpleegplan op K vakdeskundigheid toepassen Verplicht Ria vertelt: Eergisteren heb ik een oude mevrouw opgenomen met een ontregelde diabetes en een open been. Bij het opnamegesprek konden we gewoon met elkaar praten en vertelde ze wat er gebeurd was. En nu, twee dagen later, herkent ze me niet meer. Ze zit maar voor zich uit te staren en suft weg. Ik snap er niets van, ze kwam zo vitaal over. 10

11 Activiteit 1 Analyseer het ziektebeeld: acute verwardheid/delier en vul onderstaand schema in Activiteit 2 Analyseer het ziektebeeld: dementie en vul onderstaand schema in 11

12 Activiteit 3 Analyseer het ziektebeeld: depressie bij ouderen en vul onderstaand schema in Activiteit 4 Vul in onderstaand schema de verschillen in tussen delier, dementie en depressie Delier Dementie Depressie Begin Duur symptomen Reactie op symptomen Bewustzijn en aandacht Oriëntatie Concentratie Stemming Geheugen Slapen Spraak Angsten Ziekte inzicht Reactie op medicijnen 12

13 1.6 Oriëntatie bipolaire stoornis competentie Keuze/verplicht De student heeft zich georiënteerd op de bipolaire stoornis, waaronder de manie Neem je boek (en) mee, zorg dat je de beschikking hebt over een computer. Boeken: Verplegen in de geestelijke gezondheidszorg lokaal/studieruimte/ thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) Verplicht Activiteit 1 Oriënteer je op het begrip stemming en emotie door onderstaande vragen te beantwoorden. Vergelijk jouw antwoorden met een medestudent en bespreek eventueel onduidelijkheden met de docent. Heb je wel eens dat je heel erg vrolijk bent, of extreem druk bent? Dat je wel eens veel meer koopt dan je geld hebt en dan bedenkt: ach, het komt wel goed. Bedenk eens goed of er een aanleiding voor was? Voelde het goed, of vond je het juist vervelend? Hoe waren de reacties uit je omgeving? Hoe vond je die reacties? Bespreek in een groepje jouw antwoorden en stel met elkaar een lijst op met verschillen en overeenkomsten. Bespreek in je groepje het verschil tussen een emotie en stemming. Activiteit 2 Oriënteer je op de bipolaire stoornis. Kijk de DVD: BNN je zal het maar hebben manie. Vul daarna onderstaand schema in. Vergelijk jouw antwoorden met een medestudent en bespreek eventueel onduidelijkheden met de docent. 13

14 Als je veel tijd hebt kun je ook de DVD bekijken en het schema invullen. Manische symptomen Depressieve symptomen 14

15 1.7 Zorgvrager met bipolaire stoornis: van opname tot ontslag Competentie Verplicht/keuze De student heeft een standaardverpleegplan opgesteld voor een zorgvrager met een bipolaire stoornis Zorg dat je beschikt over het boek verplegen in de GGZ en het bijbehorende antwoordmodel Zorg dat je beschikt over het sjabloon verpleegplan opstellen, zakboek verpleegkundige diagnose en/of verpleegkundige diagnose in de psychiatrie (Townsend) Verplegen in de GGZ, het hoofdstuk over het verplegen van cliënten met een verslaving School of thuis, internetaansluiting Vergelijk en bespreek je verpleegplan met je studiegenoten Stel leervragen aan de docent 1.1 Stelt een verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op (A, D, H,J, K, M) 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) 1.4 Begeleidt een zorgvrager (C, D, R) 1.8 Coördineert de zorgverlening Verplicht Activiteit 1 Maak de onderstaande workshop welke bestaat uit 7 activiteiten. Deze workshop volgt een manische zorgvrager van opname tot ontslag. Lees de casus aandachtig door Casus: Joep van Meteren wordt met de ambulance opgenomen op de gesloten PAAZ afdeling van het Binnenhofziekenhuis. Joep is 25 jaar en woont nog bij zijn ouders. De afgelopen weken was Joep anders dan anders. Volgens zijn ouders sliep Joep steeds minder, was hij s nachts bezig met Bijbelse teksten. Joep at niet meer mee, hij had er geen tijd voor want hij was bezig met allerlei sms, msn, hyves en chatsites. Hij was op zijn werk met een conflict weggegaan en zijn ouders kregen niet duidelijk wat de oorzaak was. In de straat waar Joep woont was hij alle buren langsgegaan om hen te waarschuwen voor wat komen zou. Eerst alleen bij die buren die wilde luisteren, maar het nam steeds extremere vormen aan. Afgelopen nacht belde hij bij iedereen aan en diegenen die niet open deden kregen een steen door de ruit. Met een megafoon liep hij rond en zong hij onverstaanbare liedjes. Naar zijn ouders en naaste buren die hem naar binnen wilde halen reageerde hij dreigend en agressief. De gealarmeerde politie had Joep tenslotte overmeestert en meegenomen. Via de politiearts is de acute dienst ingeschakeld die Joep liet opnemen met een IBS - Bespreek in een groepje waar je op zou letten als je verpleegkundige zou zijn op de afdeling waar Joep van Meteren opgenomen wordt. 15

16 - Stel met elkaar observatiecriteria met betrekking tot de opname op. Waar zou je tijdens het opname gesprek op letten. Wat zou je vragen en waarom? Wat doe je wel en wat doe je niet? Maak eventueel gebruik van de opdrachten psychische functies uit de beginnersfase. - Neem een opnameformulier vanuit je eigen instelling. Vul een opnameformulier in voor Joep van Meteren. Zie ook: Activiteit 2 Maak een rapportage voor een manische zorgvrager. - Schrijf een rapportage (die voldoet aan de richtlijnen) over de vervolg casus van Joep van Meteren. Vervolg casus: Joep is op de afdeling erg onrustig. Hij klampt ook hier iedereen aan over zijn missie op aarde en het naderend einde van de wereld. De medepatiënten worden hier angstig van en gaan Joep uit de weg. Joep laat zich daardoor echter niet weerhouden en gaat ze achterna, loopt ongevraagd hun kamers op en houdt ze ook gewoon letterlijk vast. Dit heeft al bijna tot een handgemeen geleidt. Joep zijn zelfzorg laat erg te wensen over; hij heeft kleding aan met veel vlekken, waar hij dag en nacht in loopt. In de 24 uur dat hij nu op afdeling is, is het niet gelukt hem onder de douche te krijgen of maar zijn tanden te laten poetsen. Hij zegt steeds dat hij het zal gaan doen, maar maakt ondertussen alleen een chaos van zijn kamer. Die nacht lukt het Joep niet om op bed te blijven. Gelukkig blijft hij wel op zijn kamer maar is dan met allerlei krantenknipsels bezig, die hij uitscheurt. Eten en drinken gaat tussendoor, met veel geknoei, want ook dan doet Joep meerdere dingen tegelijk. De verpleegkundigen en medepatiënten zien een spoor van ravage waar Joep langs is geweest: Overal krantenknipsels, snippers, tijdschriften, lijm, bekertjes, gemorste vloeistoffen, etenswaren, alle lichten aan, muziek luid, TV aan. - Draag je rapportage schriftelijk en mondeling over aan de leden van je subgroep. - Bedenk met elkaar verpleegkundige acties om het gedrag en de onrust van Joep te structureren. - Verwerk dit in een dagprogramma voor Joep. Motiveer elk onderdeel uit het dagprogramma. Activiteit 3 Maak een standaard verpleegplan. - Zoek vijf standaard verpleegkundige diagnoses bij een manische zorgvrager. Bespreek met klasgenoten in hoeverre deze standaarden van toepassing zijn op Joep van Meteren. - Bedenk met elkaar voor elke verpleegkundige diagnose 10 verpleegkundige interventies. - Ga met zijn allen na of het alleen verpleegkundige interventies moeten zijn of dat jullie ook in het verpleegplan andere disciplines in moeten schakelen en waarvoor. 16

17 Activiteit 4 Verdieping kennis medicatie manie: Vervolg casus Joep van Meteren weigerde zijn medicatie. Gevaar voor uitputting dreigde en tevens werd hij een gevaar voor zijn omgeving. Medepatiënten werden onrustig en enkele zorgvragers met schizofrenie werden weer psychotisch. Joep is daarop gesepareerd. Deze separatie duurde 2 weken, waarna Joep aan de hand van een fase programma weer langzaam aan gemobiliseerd is naar de afdeling. Ondertussen heeft Joep medicatie gekregen. Eerst onder dwang sedativa en neuroleptica i.m. Later wilde Joep dit wel per os innemen en kreeg hij er een stemmingsstabilisator bij. Dat is nu 4 weken geleden en Joep is inmiddels 2 weken op spiegel. Joep is rustig aanwezig, zelfs een beetje teruggetrokken. Joep is vriendelijk in contact en coöperatief. In gesprek komt het regelmatig terug op zijn manische periode. Joep schaamt zich hier enorm voor. Aanstaand weekend mag hij voor het eerst weer naar huis; hij ziet er als een berg tegenop op om zijn buren onder ogen te moeten komen. - Zoek voor de genoemde medicatie uit wat de werking en bijwerkingen zijn en geef bij elke groep 2 voorbeelden (merknaam en stofnaam). - Zoek naar specifieke aandachtpunten bij de gevonden medicatie. - Vergelijk de antwoorden met elkaar en vul je eigen gegevens aan met nieuwe informatie van je klasgenoten. - Orden voorgaande vragen in je zak repertorium. - Bespreek de uitkomsten klassikaal met de docent. Activiteit 5 Gesprek aangaan met een manische zorgvrager. Maak tweetallen en verdeel de rollen voor onderstaande opdrachten: - Ga een individueel gesprek met Joep over zijn angst/schaamte. De anderen observeren en geven feedback (gebruik daarvoor feedbackformulieren uit ondersteunende materialen). - Maak met Joep een programma voor zijn verlofdag. De anderen observeren en geven feedback (gebruik daarvoor feedbackformulieren, zie ondersteunende materialen). - Pas met elkaar het verpleegplan aan op de uitkomsten van dit gesprek. - Bespreek klassikaal de bijzonderheden van beide opdrachten na. 17

18 Activiteit 6 Verpleegkundige benadering. Maak onderstaande vragen Hoe moet je je als verpleegkundige nou opstellen?. Aan de ene kant is het jouw taak de veiligheid te bewaken door het stellen van grenzen en structuur te bieden. Maar in de acute fase is de zorgvrager daar niet coöperatief in. Zijn stemming wisselt snel. Hij kan ad rem en gevat zijn, seksueel getinte opmerkingen naar jou maken, maar hij kan ook ineens boos of zelfs agressief naar jou toe zijn. Escalaties en separaties zijn een reëel risico bij manisch gedrag. Er gebeurt vaak veel tijdens zo n opname. Wanneer zijn stemming dan uiteindelijk weer gestabiliseerd is het belangrijk om een goed contact te hebben. Vooral het stukje schaamte, zelfbeeld en toekomstperspectief hebben veel aandacht nodig. - Ga bij jezelf na wat het gedrag van een manische zorgvrager bij jou op zou roepen? - Wat zijn de sterke punten van jou in deze bejegening, waar zie je tegenop, of denk je meer moeite mee te hebben. - Bespreek de uitkomsten in je subgroep en adviseer elkaar hoe met je eigen kwaliteiten en uitdagingen om te gaan ten aanzien van een manische zorgvrager. - Formuleer een leerdoel m.b.t. de bejegening van een manische zorgvrager voor je POP op je stageplaats. Verwerk in je PAP de aanpak hiervan. Activiteit 7 Verdieping terugvalpreventie. Maak onderstaande vragen en hou een posterpresentatie Het ontslag van Joep van Meteren zit eraan te komen. Hij is 6 weken geleden van de gesloten unit naar de open unit overgeplaatst en de stijgende lijn heeft zich doorgezet. De verloven verlopen goed, maar in afgelopen 6 weken heeft Joep erg hard aan zijn herstel gewerkt. Vooral aan het stukje schaamte, zelfbeeld en toekomstperspectief. Natuurlijk zijn hier ook de ouders van Joep bij betrokken geweest. Vooral ook omdat Joep nog bij zijn ouders thuis woont. Dit gebeurde in de vorm van psycho-educatie. - Zoek in de literatuur, op internet naar therapieonderdelen die in het kader staan van terugval preventie, zoals psycho-educatie. - Geef bij elk onderdeel een korte uitleg en maak daar een posterpresentatie van. Neem hierin in ieder geval psycho-educatie vast mee. - Presenteer de posters klassikaal aan elkaar. - Elke subgroep kiest van de posterpresentaties 1 therapieonderdeel die hij uitwerkt aan de hand van de casus van Joep. Als de casus te weinig gegevens biedt mag je natuurlijk alle andere gegevens gebruiken die binnen het ziektebeeld zelf passen. 18

19 1.8 Simulatie ontslaggesprek-overplaatsingsgesprek competentie Verplicht/keuze Je kunt tijdens een simulatie een ontslaggesprek en/of overplaatsingsgesprek uitvoeren Verzamel informatie Boek De zorgverlening coördineren en evalueren Thema 3 Overdracht van zorg School Aan de hand van de checklist ontslaggesprek krijg je na het voeren van het gesprek feedback van je medestudenten en de docent. Gebruik de feedback om jezelf te verbeteren. 1.8 Coördineert de zorgverlening (B, E, Q) Keuze Activiteit Voorbereiding en simulatie van een ontslaggesprek op school. en reflectie. Werkwijze Kies een praktijksituatie of een casus van een zorgvrager in de GGZ. Bereid aan de hand van de casus het ontslag/overplaatsing voor van deze zorgvrager. Verzamel de benodigde materialen voor het uitvoeren van het ontslaggesprek/overplaatsingsgesprek. Voer het ontslaggesprek/overplaatsinggesprek uit. Ontslaggesprek in de GGZ 1. Bereid het gesprek voor aan de hand van de volgende vragen. 2. Welke gesprekstechnieken heb je nodig om een ontslaggesprek te voeren? 3. Welke en moet je treffen als je een ontslaggesprek gaat voeren? 4. Welke formulieren heb je nodig voor een ontslaggesprek? 5. Welke kennis heb je nodig over het ziektebeeld uit de casus? 6. Je ontvangt feedback aan de hand van de checklist van medestudenten en eventueel de docent. Evalueer en reflecteer na afloop van het ontslaggesprek. Overplaatsingsgesprek in de GGZ 1. Bereid het gesprek voor aan de hand van de volgende vragen. 2. Welke gesprekstechnieken heb je nodig om een overplaatsingsgesprek te voeren? 3. Welke en moet je treffen als je een overplaatsingsgesprek gaat voeren? 4. Welke formulieren heb je nodig voor een overplaatsingsgesprek? 5. Welke kennis heb je nodig over het ziektebeeld uit de casus? 6. Je ontvangt feedback aan de hand van de checklist van medestudenten en eventueel van de docent. Evalueer en reflecteer na afloop van het gesprek. 19

20 1.9 Psychopathologie / kennistaak depressie competentie Keuze/verplicht De student heeft beschreven wat een depressie is, welke vormen depressie er zijn, wat mogelijke oorzaken en behandel mogelijkheden zijn. Neem je boeken mee, zorg dat je de beschikking hebt over een computer. Zorg dat je informatie hebt gelezen over zorgvragers met een depressie. Boeken: Verplegen in de geestelijke gezondheidszorg ; hoofdstuk verplegen van zorgvragers met een depressie websites: lokaal/studieruimte/ thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt verpleegplan op K vakdeskundigheid toepassen Verplicht Activiteit 1 Beantwoord vragen over depressie algemeen. 1. Schrijf (nog eens) de diagnostische criteria op voor de depressieve episode. Je kunt hierbij gebruik maken van de DSM-IV (mediatheek), de DSM-IV-TR of indien uitgegeven al uit de DSM-V 2. Er zijn verschillende vormen van depressies. Ga na welke vormen er zijn. 3. Er zijn verschillende theorieën over het ontstaan van depressies. Vaak is er niet 1 oorzaak, maar is er sprake van multicausaliteit. Geef uitleg aan onderstaande theorieën met betrekking tot het ontstaan van depressies: * genetische factoren * sociale/ omgevingsfactoren * biologische/ chemische ontregeling/ hormonale ontregeling * cognitieve factoren 4. Beschrijf welke verschillende behandelvormen er zijn voor depressies. 20

21 1.10 Psychopathologie manie (bipolaire stoornis) competentie Keuze/verplicht De student heeft zich verdiept in de psychopathologie en kan de bijhorende begrippen benoemen en uitleggen. Neem je boek (en) mee, zorg dat je de beschikking hebt over een computer. Boeken: Verplegen in de geestelijke gezondheidszorg en bijbehorende antwoordmodel Mindmap: Boek: DSM-IV-TR lokaal/studieruimte/ thuis Bespreek de antwoorden met een medestudent en breng eventuele vragen en onduidelijkheden naar voren bij de docent. 1.1 Stelt een verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op K. Vakdeskundigheid toepassen Verplicht Activiteit 1 Beantwoord onderstaande vragen in een mindmap en vergelijk jouw antwoord met een klasgenoot. Stel je vragen aan de docent. Maak een mind-map van: 1. Symptomen van de manie, waarin je een verdeling maakt tussen psychologische, somatische en sociale aspecten. 2. Mogelijke oorzaken van de manie. 3. Uitleg van de begrippen manie, hypomanie en maniform, Cyclothyme stoornis, bipolaire I stoornis, bipolaire II stoornis 4. 3 verschillende soorten therapieën/ behandelingswijzen voor een manie. 5. Zet tegenover de symptomen van de manie; de andere uiterste van de depressie. 21

22 1.11 Praktijkopdracht ondervoeding en gezonde voeding in de GGZ Competenties Verplicht/keuze De student heeft de beroepsopdracht uitgevoerd over ongezonde voeding en gezonde voeding in de ggz Stel op vast op welke moment jij deze praktijkopdracht gaat uitvoeren en maak evt. afspraken met collega s Je mag allerlei bronnen (naar keuze) raadplegen BPV-instelling Evalueer deze opdracht met je werkbegeleider Neem de uitwerking van deze opdracht mee naar de voedingsles 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R en V) keuze Activiteit 1 Voer de praktijkopdracht uit over ondervoeding en ongezonde voeding bij psychiatrische zorgvragers op je stageplek. Verwerk de gegevens in een verslag en bespreek deze met je werkbegeleider Vragen aan collega s (stel minimaal 3 vragen naar keuze): 1. Is er op jouw werkplek van elke zorgvrager bekend of die goed gevoed is of niet? Ja of nee? 2. Kun je namen noemen van zorgvragers die ondervoed zijn? 3. Werden de zorgvragers gemeten en gewogen toen ze voor het eerst kwamen? 4. Wordt er daarna nog vaker gewogen of niet meer? 5. Hoe houd je in de gaten of een zorgvrager voldoende eet? 6. Hoe houd je in de gaten of een zorgvrager voldoende drinkt? 7. Wie is er volgens jou verantwoordelijk voor het eten en drinken van de zorgvrager? 8. Kun je medicatie noemen waarbij de eetlust van zorgvrager afneemt (misselijk, vieze smaak, diarree)? 9. Kun je ziektebeelden noemen waar de zorgvragers geen rust nemen om te eten of te drinken 10. Wordt er in de instelling een screening methode gebruikt voor gezonde voeding? Zo ja welke, en zo nee waarom niet? 11. Wordt er in de instelling een screening methode gebruikt voor gezonde voeding? Zo ja welke, en zo nee waarom niet? 12. Wordt er in de instelling een screening methode gebruikt voor ondervoeding? Zo ja welke, en zo nee waarom niet? 13. Heb je wel eens een klinische les gevolgd over gezonde voeding of ondervoeding in de instelling? 14. Zou je verbeterpunten kunnen noemen voor de zorg rondom voeding en vocht bij de zorgvragers in deze instelling 22

23 Vragen bij bestudering van verpleegkundige dossiers en protocollen: 15. Kun je meet- en weeg gegevens terug vinden in het verpleegkundig dossier? 16. Kun je in het verpleegkundig dossier gegevens vinden over het eten en drinken van de zorgvrager? 17. Kun je in het verpleegkundig dossier van zorgvragers een aantekening over de voedingstoestand terug vinden? 18. Als er in de instelling gescreend wordt op ondervoeding, neem dan de screening methode mee (SNAQ, MUST, BMI) 19. Bestudeer 1 protocol dat betrekking heeft op problemen met eten en drinken. Voeg het protocol bij. Denk hierbij aan voedsel weigering, voedselaversie, eetverslaving, slecht stoelgang, ondervoeding (anorexia), etc. 20. Kun je merken dat er in de praktijk ook volgens dit protocol wordt gewerkt? Waar zie je verschillen en waar overeenkomsten. Vragen over de uitvoering van het voedingsbeleid: 21. Hoe vind jij dat er wordt omgegaan met eten en drinken in de instelling? Noem 3 zaken die heel goed gaan en benoem drie verbeterpunten. 22. Schrijf van een zorgvrager op alles wat deze heeft gegeten en gedronken op een dag Beoordeel of deze zorgvrager op die dag voldoende heeft gegeten en gedronken. Activiteit 2 Schrijf naar aanleiding van deze opdracht en de feedback die je erop gekregen hebt een reflectieverslag Activiteit 3 Formuleer naar aanleiding van deze opdracht en de feedback die je erop gekregen hebt een praktijkleerdoel voor je de komende periode op je stageplek 23

24 1.12 Praktijkopdracht overgewicht in de GGZ Competenties Verplicht/keuze De student heeft de beroepsopdracht uitgevoerd over zorgvrager met overgewicht in de GGZ Stel op vast op welke moment jij deze praktijkopdracht gaat uitvoeren en maak evt. afspraken met collega s Je mag allerlei bronnen (naar keuze) raadplegen BPV-instelling Evalueer deze opdracht met je werkbegeleider Neem de uitwerking van deze opdracht mee naar de voedingsles. 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R en V) keuze Activiteit 1 Voer de praktijkopdracht uit over psychiatrische zorgvrager met overgewicht bij op je stageplek. Verwerk de gegevens in een verslag en bespreek deze met je werkbegeleider Vragen aan een collega: 1. Kun je namen noemen van zorgvragers die overgewicht hebben? 2. Werden de zorgvragers gemeten en gewogen toen ze voor het eerst kwamen? 3. Wordt er daarna nog vaker gewogen? Zo ja hoe vaak, zo nee waarom niet? 4. Wie is er volgens jou verantwoordelijk voor het eten en drinken van de zorgvrager? 5. Is er een protocol voor obesitas in de instelling aanwezig? Zo ja waar en wordt het gebruikt? Zo nee waarom niet? 6. Heb je wel eens een klinische les gevolgd over obesitas in de instelling? 7. Kan een zorgvrager met overgewicht ook ondervoed zijn? 8. Werken jullie met een multidisciplinaire eetcontrole programma voor zorgvragers met overgewicht? Zo ja wie nemen daar dan aan deel? Zo nee, waarom niet? 9. Hebben de zorgvragers met obesitas een dieet? Zo ja, wordt dit gevolgd? Zo nee waarom niet? 10. Heb je wel een voorlichting over leefstijl (voeding, beweging etc.) gegeven aan een zorgvrager met obesitas? Hoe verliep dat? 11. Kun je zorgsituaties noemen waar je als verpleegkundige merkt dat de zorgvrager met overgewicht zelf veel hinder ondervindt van dat overgewicht? 12. Kun je medicatie noemen die negatief werken op overgewicht? 13. Zijn er voor zorgvragers met overgewicht mogelijkheden om te bewegen? 14. Zou je verbeterpunten kunnen noemen voor de zorg rondom obese zorgvragers in de instelling? 24

25 Vragen over de uitvoering van de zorg bij obesitas: 15. Kun je meet- en weeg gegevens terug vinden in het verpleegkundig dossier? 16. Kun je in het verpleegkundig dossier gegevens vinden over het eten en drinken of dieet van de zorgvrager? 17. Vind je dat zorgvragers die door gebruik van antidepressiva, antipsychotica of stemmingsstabilisatoren overgewicht krijgen, moeten afvallen? Geef minimaal 3 argumenten. 18. Vind jij dat de zorg gegeven aan zorgvragers met obesitas in de instelling voldoende is aangepast? Noem 3 zaken die heel goed gaan en benoem drie verbeterpunten Maatschappelijk vragen met betrekking tot obesitas: 19. Vind je dat het ziekenhuis de risicovolle operaties als: maagbandje en dunne darm bypass en kaaksslot moeten uitvoeren om het overgewicht van zorgvragers te verminderen? Geef minimaal 3 argumenten 20. Vind jij dat obesitas maatschappelijk voldoende geaccepteerd is of is de druk (te) hoog om leefgewoontes aan te passen? Geef minimaal 3 argumenten. 21. Vind je dat overheid, werkgevers of verzekeraars mogen ingrijpen met gewichtsreducerende maatregelen bij mensen met overgewicht? Geef minimaal 3 argumenten. Activiteit 2 Schrijf naar aanleiding van deze opdracht en de feedback die je erop gekregen hebt een reflectieverslag Activiteit 3 Formuleer naar aanleiding van deze opdracht en de feedback die je erop gekregen hebt een praktijkleerdoel voor je de komende periode op je stageplek 25

26 C1.1 Psycho educatie individueel (GGZ) competentie Verplicht/keuze Je kunt psycho educatie voor een psychiatrische zorgvrager voorbereiden en uitvoeren Kiezen van een onderwerp Verdiepen in het onderwerp Voorlichtingsplan (5 stappenplan) en criteria presentatie Boek voorlichting, advies en instructie School/thuis Feedback op de psycho educatie middels feedbackformulier 1.6 Geeft voorlichting, advies en instructie aan een zorgvrager Competentie I: Presenteren Competentie L: Materialen en middelen inzetten. Verplicht Activiteit Bereid een voorlichtings- of adviesgesprek voor met een psychiatrische zorgvrager en geef de voorlichting in een gesimuleerde situatie. Werkwijze: 1. Kies een onderwerp waarover je een zorgvrager gaat voorlichten. 2. Schrijf een voorlichtingsplan volgens de stappen van voorlichting 3. Probeer in overleg met de docent een acteur te regelen voor de voorlichting of kies een groepsgenoot uit die je gaat voorlichten 4. Voer de voorlichting uit en zorg voor feedbackformulieren voor je groepsgenoten. 5. Feedback wordt zowel mondeling als schriftelijk gegeven Mogelijke onderwerpen: - Het specifieke ziektebeeld van de zorgvrager - Toekomstscenario s - Medicatie - Leefwijzen - Onderhouden van het sociale netwerk - Het leren omgaan met beperkingen - Verlieservaringen - Risicogedrag - Werken met een Rehabilitatieplan 26

27 C2.1 Begeleiden van zorgvragers tijdens een simulatie Je hebt de begeleiding uitgevoerd van een aantal zorgvragers tijdens een simulatie Boek : Verplegen in de geestelijke gezondheidszorg Maak met elkaar een indeling, wie speelt en wie observeert. School Feedback van medestudenten, acteurs en docent 1.4 Begeleidt een zorgvrager (C, D, R) 1.9 Evalueert de zorgverlening (D, J, M) Verplicht/keuze keuze Activiteit: Je gaat zorgvragers begeleiden tijdens een simulatie. Werkwijze : 1. lees de onderstaande instructie. Je gaat de aan de hand van een casus in een oefensituatie een gesprek aan van maximaal 10 minuten met een psychiatrische zieke zorgvrager met - een angststoornis (Mevrouw Bos) - een depressie (Mevrouw Smith) - psychotische belevingen (Mevrouw Timmerman) De afdeling Je werkt op een woonafdeling in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Op deze afdeling verblijven 10 zorgvragers. De bedoeling is om de zorgvragers een zo volwaardig mogelijke woonsituatie te beiden, waarbij de zelfstandigheid en regie in eigen handen van de individuele zorgvrager centraal staat. In de begeleiding ligt de nadruk op het leren omgaan op het leren omgaan met de handicap en het aanspreken van het aanwezige functioneren van de zorgvrager. Het verblijf op de afdeling is doorgaans langdurig van aard en richt zich op orde en regelmaat, middels dagstructuur en activiteiten als arbeids- en creatieve therapieën. Daarnaast is er ook veel aandacht voor het verbeteren van communicatieve vaardigheden en zelfredzaamheidtraining. Alle zorgvragers worden geacht deel te nemen aan huishoudelijke activiteiten, zoals beschreven staan in de corveelijst bijvoorbeeld koffie en thee verzorgen, tafel dekken, dagelijks onderhoud van de woonkamer en de slaapkamer. Het uitgangspunt van de verpleging is niet verzorgen of behandelen, maar onderhandelen 2. Je gaat in tweetallen een casus kiezen, de opdracht voorbereiden en uitvoeren. Het is van belang om je als eerste te oriënteren op de woonafdeling. Je zult moeten weten op wat voor soort afdeling verblijven de bewoners, wat kenmerkt het leefmilieu en wat betekent dit voor de verpleegkundige houding en begeleiding. 27

28 Oriënteer je op de woonafdeling: - Op wat voor soort afdeling verblijven de zorgvragers? - Wat zijn de kenmerken van het leefmilieu van deze afdeling? - Welke houdingsaspecten van de verpleegkundige leveren een positieve bijdrage aan dit leefmilieu? - Welke houdingsaspecten leveren van de verpleegkundige leveren een negatieve bijdrage aan het leefmilieu? - Welke verpleegkundige houding en begeleiding past het beste bij de zorgvragers, die op deze woonafdeling verblijven? 3. Voorbereiding simulatie in tweetallen ( casussen in ondersteunend materiaal) Ga de opdracht voorbereiden en maak een plan van aanpak. Oriënteer eerst je op vragen als: - Wie is deze zorgvrager? - Wat heeft deze zorgvrager? - Hoe moet ik rekening houden met het ziektebeeld van de zorgvrager? - Wat is het verpleegkundig probleem, wat is er aan de hand? - Wat wil ik bespreken, met welk doel en hoe ga ik dit aanpakken - Wat kan ik beter wel/niet doen? In je boek kun je informatie vinden over het ziektebeeld en de verpleegkundige zorg Oefen het gesprek met behulp van je plan van aanpak. Geef elkaar feedback en tips. Spreek af wie het gesprek uitvoert in de simulatie en wie observeert. 4. Uitvoering van de gesprekken; - Gesprek 1 Voorbespreken - Deelnemer voert gesprek met acteur - Stoom afblazen, feedback geven en nabespreking - Gesprek 2 etc. - Afronding : wat is er geleerd? Simulatie: De cliënten in het kort Mevrouw Timmerman, mevrouw Smith en mevrouw Bos zijn cliënten van de rehabilitatieafdeling. Mevrouw Timmerman Mevrouw Timmerman heeft last van psychotische belevingen, die toenemen als zij zichzelf geen rust gunt. Opvallend gedrag (voortekenen): zij gaat slecht slapen (=zonde van mijn tijd), is met van alles tegelijk bezig, maar maakt niks af, vertelt haar eigen verhaal zonder naar de verpleegkundige te luisteren en heeft moeite met adequaat reageren als de verpleegkundige haar iets vraagt. Jij bent de verpleegkundige begeleider van mevrouw. Opdracht: Ga een gesprek met mevrouw Timmerman en kom in overleg met haar tot een dagprogramma met voldoende rust. 28

29 Mevrouw Smith Mevrouw Smith is al enige jaren chronisch depressief. Ze heeft moeite om uit zichzelf tot activiteiten te komen, zoals dagelijkse zelfzorgactiviteiten en groepsactiviteiten (gezamenlijke maaltijden, koffie drinken). Ze zit altijd voor het raam en verzucht regelmatig dat iedereen het goed heeft, behalve zij. Twee dagen geleden heeft mevrouw te kennen gegeven ook wel iets te willen doen. Jij bent de verpleegkundige begeleider van mevrouw. Opdracht: Ga een gesprek aan met mevrouw Smith en kom in overleg met haar tot een weekprogramma met activiteiten Mevrouw Bos Mevrouw poetst als het ware haar zorgen weg. Zij is de hele dag met schoonmaken bezig, het is nooit schoon genoeg en het werk is nooit klaar. Mevrouw wil niet stilzitten, omdat ze bang is een paniekaanval te krijgen. Mevrouw wil wel op andere manier met haar angst om leren gaan, is hiervoor ook in behandeling geweest, maar ze heeft veel moeite om de geleerde strategieën toe te passen. De laatste tijd wordt het haar allemaal te veel, ze heeft een pijnlijke rug, haar handen zijn ruw en pijnlijk. Toch weerhouden de klachten haar er niet van om te minderen met het schoonmaken. Jij bent de verpleegkundige begeleider van mevrouw. Opdracht: Ga een gesprek aan met mevrouw Bos en kom in overleg met haar tot een dagprogramma met minimaal twee activiteiten, die niets met de huishouding te maken hebben. 29

30 2.1 Oriëntatie op suïcide competentie Verplicht/keuze De student heeft zich georiënteerd op suïcide. Zorg dat je beschikt over het boek verplegen in de GGZ Thema Verplegen van mensen met suïcidaal gedrag theorielokaal Bespreek de uitkomsten van de vragen plenair of in een groepje. 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) verplicht Activiteit 1: Lees de casus en beantwoord de vragen Pieter was een begaafde jongen. Hij studeerde economie. Hij had een lief vriendinnetje en speelde fanatiek Hockey. Hij zag er goed uit en kon daarom als bijbaantje regelmatig wat modellenwerk doen. En nu is Pieter dood. Hij is gesprongen van : de Hoge Wiek een studentenflat aan de Maasboulevard in Rotterdam. Die ochtend ging hij nog naar college, stuurde hij zijn vriendin nog een lief sms-je en belde hij zijn ouders om de eetafspraak van die avond te bevestigen. Toen pakte hij zijn fiets, reed naar de flat en pakte de lift naar de 15 e verdieping.. Daar stapte hij op het dakterras uit, liep naar de reling, klom erover heen en sprong naar beneden. Aan de hand van zijn collegekaart in zijn portemonnee werd hij geïdentificeerd en werden zijn ouders ingelicht. Zijn ouders bleven achter vol vragen en schuldgevoel. Zij hebben nooit geweten dat Pieter zich depressief zou hebben gevoeld, hij klaagde wel eens over zijn studielast en twijfelde wel eens over zijn relatie of studiekeuze, maar lachte dit tegelijkertijd altijd weer weg. 1. Beschrijf de gevoelens die deze casus bij je oproept. 2. Welke mening heb jijzelf ten aanzien van het gedrag van Pieter? 3. Kun je bedenken of er aanleiding was voor Pieter om tot deze suïcide te komen? 4. Kun je in het algemeen motieven en omstandigheden bedenken waarom iemand tot zelfdoding zou kunnen komen? Schrijf er 5 op. 5. Kun je psychiatrische ziektebeelden bedenken die een verhoogd risico geven tot zelfdoding? Schrijf er 4 op en motiveer hierbij ook je antwoord 6. Kun je uit de casus gedragingen van Pieter herkennen die zouden kunnen wijzen op suïcide gedrag? 7. Kun je zelf nog signalen bedenken die zouden kunnen wijzen op suïcide? 8. Welke mening heb jijzelf ten aanzien van het gedrag van Pieter? 9. Bespreek je antwoorden na onder begeleiding van een docent.. Activiteit 2 Lees de competentieopdracht en beschrijf de verpleegkundige interventies. Wissel je antwoorden uit met een medestudent en vervolgens plenair. 30

31 2.2 Omgaan met suïcidaal gedrag competentie Verplicht/keuze De student heeft de verpleegkundige zorg en begeleiding voor een zorgvrager met suïcidaal gedrag in kaart gebracht. Zorg dat je beschikt over het boek verplegen in de GGZ en bestudeer theorie over het verplegen van mensen met suïcidaal gedrag Thema Verplegen van mensen met suïcidaal gedrag lokaal Bespreek de uitkomsten van de vragen plenair of met een groepje van 3-4 studenten 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden (E, F, J, K, R, V) 1.4 Begeleidt een zorgvrager (C, D, R) verplicht Activiteit: Je gaat de verpleegkundige zorg in kaart brengen van de zorgvrager met suïcidaal gedrag Lees praktijksituatie 2 en beantwoord de vragen : 1. Beschrijf specifiek de signalen van een dreigende suïcide. 2. Welke fasen zijn te herkennen bij een zorgvrager die suïcidaal is. 3. Welke houdingsaspecten van de verpleegkundige zijn belangrijk? 4. Wat maakt het moeilijk om met een suïcidale zorgvrager om te gaan? 5. Wat zijn de valkuilen? 6. Welke acties ga jij ondernemen? Hoe creëer jij een veilige situatie? 7. Beschrijf de relevante verpleegkundige zorg voor een suïcidale zorgvrager. 8. Welke mogelijkheden, maar ook onmogelijkheden heb je als verpleegkundige? 9. Hoe kun je werken met de suïcide intensieschaal bij deze zorgvrager? Jij begeleidt een zorgvrager na een tentamen suïcide. De meest voorkomende verpleegkundige diagnoses na een suïcidepoging zijn : 1. Inadequate stresscoping 2. Gevoel van falen (suïcide is niet gelukt) 3. Opnieuw in de groep komen 4. Begeleiden van familie 5. Vrijheden / mobiliteit / zelfverantwoordelijkheid 6. Medicatie en medicatietrouw 7. Daginvulling Sluit je aan bij een subgroep en zet de antwoorden op een flap. Schrijf bij deze verpleegkundige diagnoses zo veel mogelijk interventies op. 31

32 2.3 Psychopathologie: Suïcidaal gedrag: kennis competentie Verplicht/keuze De student heeft de verschillende vormen van suïcidaal gedrag bestudeerd en beschreven. Zorg dat je beschikt over het boek verplegen in de GGZ Thema Verplegen van mensen met suïcidaal gedrag theorielokaal Bespreek de uitkomsten van de vragen plenair of met een groepje van 3-4 studenten 1.1 Stelt verpleegkundige diagnose en stelt verpleegplan op K vakdeskundigheid toepassen verplicht Activiteit Je maakt een samenvatting van de theorie over de verschillende vormen van suïcidaal gedrag. 1. Lees in je boek het hoofdstuk dat gaat over het verplegen van mensen met suïcidaal gedrag. Maak een samenvatting uit dit hoofdstuk waarin de onder beschreven begrippen in ieder geval uitgelegd worden: o Suïcide o Tentamen suïcide o Suïcidaal gedrag o Suicide-ideatie 2. Bekijk samen met medestudenten een video waarin suïcide besproken wordt. Formuleer per subgroepje 3 vragen of observaties die je klassikaal na wil bespreken. 32

33 C2.2 Begeleiding: de suïcidale zorgvrager Je hebt een begeleidingsgesprek uitgevoerd in een rollenspel Boek: Verplegen in de geestelijke gezondheidszorg Bestudeer theorie over suïcidaliteit School Feedback op rollenspel 1.4 Begeleidt een zorgvrager (C, D, R) 1.9 Evalueert de zorgverlening (D, J, M) Verplicht/keuze verplicht Activiteit: Je gaat een begeleidingsgesprek voeren met een suïcidale zorgvrager tijdens een rollenspel Werkwijze: In 3 tallen 1. Lees de aandachtspunten mbt. het begeleiden van de suïcidale zorgvrager nog eens goed door. 2. Kies een casus uit de reader. Je mag ook een casus uit de eigen praktijk nemen. 3. Bereid het gesprek voor, wat wil je gaan bespreken en welke gesprekstechnieken zijn daarbij belangrijk? 4. Wat is voor jou belangrijk om te oefenen? 5. Oefen met verschillende casuistieken. 6. Geef elkaar feedback op de volgende punten: - is ODAT toegepast? - de gesprektechnieken luisteren, samenvatten en doorvragen - OMA thuislaten - reageerde de verpleegkundige empatisch? - werd de suïcidaliteit benoemd door de verpleegkundige? - werden er afspraken gemaakt? Casus Anja, 38 jaar, is opgenomen vanwege een ernstige depressie en gevaar voor suïcide. Het valt je op dat ze erg stil is en vaak allen op haar kamer zit of op bed ligt. Ze zoekt geen contact met medezorgvragers en ook de verpleging krijgt nauwelijks contact. De avond ervoor had ze tegen een collega verteld dat ze zich in een donkere tunnel bevond en maar dit zou dit binnenkort over zijn, verder wilde ze er niets over zeggen. 33