Gebiedsanalyse 2016 Oud Noord Stadsdeel Noord

Transcriptie

1 Gebiedsanalyse 2016 Oud Noord Stadsdeel Noord In het duurdere segment zijn Nieuwendammerdijk, en Overhoeks zeer geliefde woonbuurten. Gebied Oud Noord in het kort Ontwikkeling van het gebied Oude bedrijventerreinen worden herontwikkeld tot woon/werkgebied: Buiksloterham, Overhoeks, de NDSMwerf West, het TNT-terrein en het Hamerstraatgebied. De nieuwbouw aan de IJ-oevers en de verkoop van corporatiewoningen in de oudere wijken trekken jonge gezinnen en/of meer welgestelde bewoners. Het gebied wordt daardoor sociaaleconomisch meer gemengd. De Noord/Zuidlijn zal de aansluiting met de stad verbeteren. Maar ook zal de druk op de ponten sterk toenemen door intensiever gebruik van de IJ-oevers. De vernieuwing van het winkelgebied Mosveld wordt in 2016 afgerond. Veel bewoners in Volewijck en IJplein/Vogelbuurt vinden dat de overlast in hun buurt toeneemt. Aandachtspunten De verloederingsscore is het hoogst van alle 22 gebieden. De participatie van de bewoners van Oud Noord in werk, vrijwilligerswerk en het uitgaansleven is laag. Er zijn relatief veel bewoners die zich (zeer) ernstig eenzaam voelen. De frequentie en capaciteit van de veerponten blijft achter op de vraag. De druk op de ponten zal verder toenemen. Er is relatief veel overlast van te hard en/of agressief rijdend verkeer. In Oud Noord komen jongerenoverlast en inbraken relatief vaak voor. Jongeren komen vaker dan gemiddeld in aanraking met de politie. Met name de jongeren uit Tuindorp/Buiksloot en IJplein/Vogelbuurt. Aandachtsbuurten De sociaal-economische positie van de bewoners van Volewijck en IJplein/ Vogelbuurt is zwak. Een kwart van de huishoudens leeft hier van een minimuminkomen. In deze buurtcombinaties blijven ook de schoolresultaten van de jongeren achter. De bewoners hebben te maken met relatief veel jongerenoverlast, criminaliteit en onderlinge spanningen. Ongeveer de helft van de bewoners zegt zich wel eens onveilig te voelen in de eigen buurt. In Tuindorp Nieuwendam en Tuindorp Buiksloot is sprake van segregatie tussen zowel bevolkingsgroepen met een verschillende herkomst als tussen oude en nieuwe buurtbewoners in het algemeen. Ontwikkeling gebied t.o.v. stedelijk gemiddelde Amsterdam Oud Noord trend O N Bewoners waarderen het gebied om bron: WIA 2015 rapportcijfer buurt 7,4 7,1 % nieuwe stedelingen 29,4 22,4 % met bijstand 6,5 9,6 cijfer onderhoud straten 6,6 5,9 = Citoscore 534,6 531,8 ~ Kleuren: toe-/afname sterker dan in Amsterdam / minder sterk Symbool: toename / afname / ~ wisselend / = gelijk Sterke punten De mogelijkheid betaalbaar te wonen in de buurt van het centrum. 1

2 Leeswijzer Informatie over het gebied obv onderzoek en statistieken Informatie over een buurt(combinatie) in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied De gebiedsanalyses vormen het jaarlijkse startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyses dient als onderlegger voor de gebiedsagenda. De gebiedsanalyses zijn een product van OIS, met bijdragen van/ in samenwerking met de stadsdelen, RVE s, en externe partijen (eindredactie: OIS). en 30 en zijn allemaal beschermd stadsgezicht. De Van der Pekbuurt was het eerste tuindorp van Amsterdam waarin nieuwe ideeën over de huisvesting van arbeiders werden vormgegeven. De nooddorpen Vogeldorp en Disteldorp en de tuindorpen Oostzaan, Nieuwendam en Buiksloot kennen eenzelfde kleinschalige opzet met een sterk dorps karakter. Volewijck en IJplein/Vogelbuurt zijn allebei door woningcorporaties gebouwd. Het IJplein is gebouwd in de jaren 80 naar een ontwerp van Rem Koolhaas. In de voormalige scheepsbouwgebieden Noordelijke IJoever Oost en Noordelijke IJ-oever West maakt de traditionele scheepsbouwindustrie sinds de jaren 60 steeds meer plaats voor creatieve industrie en (hoog)stedelijk wonen met de daarbij behorende grootstedelijke voorzieningen (bijv. filmmuseum EYE, NDSM). Met name op en rond Overhoeks vinden grote veranderingen plaats. Naast een focusgebied (Van der Pekbuurt) verrijst hier een van de meer welvarende buurten van Amsterdam. Gebiedstypering Buurten in Oud Noord Oud Noord kent verschillende typen buurtcombinaties: de naar grootstedelijke woon- en werkmilieus transformerende buurtcombinaties aan de IJ-oever, de aangrenzende focuswijken, en de oostelijke tuindorpen en dijken. Het gebied is heel dynamisch, vooral rond de IJoever gebeurt er veel. Maar ook in de (oostelijke) tuindorpen, met hun karakteristieke vooroorlogse huizen en veel groen, verandert de woningvoorraad en de bevolkingssamenstelling. Hoewel de buurtcombinaties aan elkaar grenzen zijn het wel vijf afzonderlijke delen, gescheiden door wegen en waterlopen. Op de Nieuwendammerdijk en aan de noordkant van het gebied was van oudsher al bewoning. De dijkdorpen hebben een karakteristiek silhouet van kleine, lage dijkwoningen met houten gevels, her en der kerktorens met alom water met bruggen, haventjes vol woonschepen en bedrijvigheid, de rietlanden en weilanden in het benedendijkse land. De dijkdorpen maken deel uit van het beschermd stadsgezicht Amsterdam Noord. Hier staan vooral duurdere koopwoningen. Tuindorp Nieuwendam, Tuindorp Buiksloot, Volewijck (Van der Pekbuurt en Bloemenbuurt) en de Vogelbuurt (onderdeel van IJplein/Vogelbuurt) dateren uit de jaren 20 Ruimtelijke ontwikkelingen In Oud Noord vindt een groot aantal bouwprojecten plaats. In de bevolkingsprognose wordt uitgegaan van in totaal extra woningen tot 2025; een flinke bijstelling ten opzichte van de vorige prognose. Indien uit de actualisatieronde van de woningbouwplannen blijkt dat ook dit aantal te behoudend is, zal de verwachte woningbouw in de OIS-prognose van 2015 naar boven worden bijgesteld. Grote bouwprojecten waar in de OIS-prognose van 2014 rekening mee is gehouden zijn onder meer de verdere ontwikkeling van de Buiksloterham, Overhoeks en de NDSM-werf West. Daarnaast behoren ook de ontwikkeling van het voormalige TNT-terrein en de realisatie van studentenwoningen in het Hamerstraatgebied tot de grotere bouwprojecten. Van de gebiedsontwikkeling aan de Noordelijke IJ-oever kunnen ook de aangrenzende oudere buurtcombinaties profiteren, mits er een goede verbinding tussen de nieuwe en oude buurtcombinaties wordt gemaakt, zowel fysiek als sociaal. Door de ontwikkeling van de Van der Pekstraat tot een levendige winkelstraat maakt Noord aansluiting met de stad. Door nieuwe horeca, een toename van ambachtelijke ondernemers en na herinrichting en verplaatsing van de markt, wordt de straat een verbinding tussen het oude Mosveld en de stad en de nieuwbouw op Overhoeks. De fysieke ontwikkeling in de buurt is goed op gang gekomen en wordt voortgezet. Het Van der Pekplein is opnieuw ingericht. Vanaf het plein komt in 2015 een brug over het Buiksloterkanaal naar de wijk Overhoeks. Er is al een start gemaakt met de renovatie van de woningen. Ten slotte is het Mosveld begin 2015 bouwrijp gemaakt voor de komst een nieuw winkelcentrum in

3 Bevolking Bevolkingssamenstelling In Oud-Noord wonen zowel minder kinderen (19%) als minder ouderen (13%) dan gemiddeld in stadsdeel Noord (respectievelijk 22% en 16%), waarmee dit deel meer vergelijkbaar is met het gemiddelde van de stad (respectievelijk 18% en 12%). Het aandeel nieuwe stedelingen is met 22% wat hoger dan gemiddeld in Noord (16%), maar lager dan gemiddeld in Amsterdam (29%). De nieuwe stedelingen wonen voornamelijk op de dijken (31%) en op Overhoeks (46%). Maar ook in Volewijck en IJplein/Vogelbuurt groeit hun aandeel relatief snel. In de dijkdorpen wonen veel gezinnen (41% van de huishoudens). Deze dijken zijn daarin te vergelijken met de dorpen in Waterland (zie gebied Noord Oost). De tuindorpen Buiksloot en Nieuwendam zijn sterk vergrijsd (19%-25% is ouder dan 65 jaar), ook wonen er relatief veel eenoudergezinnen (11%-15% versus 9% gemiddeld in Amsterdam). Ook in Volewijck wonen relatief veel eenoudergezinnen (13%). In IJplein/Vogelbuurt heeft bijna de helft van de bevolking een niet-westerse achtergrond (47% versus 35%in Amsterdam). Noord kinderen van 0 tot en met 3 jaar oud; in 2025 zijn dat er naar verwachting Vroeger verhuisden vooral bewoners binnen Noord naar wijken in Oud-Noord, nu zijn het vooral bewoners uit andere delen van Amsterdam. Bevolking Oud Noord naar leeftijd (links mannen, rechts vrouwen), 1 januari 2005, 2015 en bron: OIS Nieuwe stedelingen in Oud-Noord, (procenten) 70 % Volewijck Ruimte en economie Bevolkingsprognose IJplein/Vogelbuurt Tuindorp Nieuwendam Tuindorp Buiksloot Nieuwendammer-/ Noordelijke IJ-oevers West Oud-Noord Amsterdam Bron: OIS Tussen 2015 en 2025 zal het aantal inwoners in dit gebied gaan toenemen van naar ; een stijging van 28%. Hiermee is de groei in Oud Noord veel sterker dan de gemiddelde groei in Amsterdam (+9%). De toename van het aantal inwoners zal gelden voor alle leeftijden, maar met name voor het aantal dertigers. Was op 1 januari 2015 het aantal dertigers in Oud Noord nog 3.942; in 2025 is dit aantal gestegen tot ruim 6.100, een stijging van 55%. Met de toename van het aantal dertigers zal ook het aantal 0 tot 3-jarigen sterk toenemen. In 2015 woonden in Oud Wonen Bijna driekwart van de woningen (74%) in Oud Noord is corporatiebezit (Amsterdam: 46%). Het gaat vaak om kleine woningen. Van de 22 gebieden heeft Oud Noord het hoogste aandeel woningen met een huur onder de huurtoeslaggrens (76% versus 58% in Amsterdam). In de tuindorpen, de Bloemenbuurt, van der Pekbuurt, Vogelbuurt en IJplein worden corporatiewoningen verkocht. In Nieuwendammerdijk, en Overhoeks staan vooral grotere, duurdere koopwoningen. In Noordelijke IJ-oever Oost staat een beperkt aantal woningen, die hoofdzakelijk particulier worden verhuurd, en studentenwoningen voor circa 400 jongeren. De waardering voor de woningen in Oud Noord verbetert. In 2009 lag het rapportcijfer voor de eigen woning nog ruim onder het stedelijk gemiddelde (7 versus 7,5). In 2013 liggen de cijfers dichter bij elkaar (7,4 versus 7,6). Vooral in IJplein/Vogelbuurt stijgt de waardering voor de woningen (van 6,6 naar 7,4). In de Van der Pekbuurt ( 6,5) en Vogelbuurt Zuid (7,1) krijgen de woningen relatief lage rapportcijfers. Men is hier o.a. ontevreden over het onderhoud. In de Van der 3

4 Pekbuurt is een begin gemaakt met grootschalige renovatie. De woningen in Nieuwendammerdijk/ (8,6) en Overhoeks (8,0) worden zeer positief beoordeeld. Rapportcijfer voor de eigen woning, ,5 8 7,5 7 6, Openbare ruimte Bron: WIA Bewoners van Oud Noord zijn relatief ontevreden over het onderhoud (5,9) en schoonhouden (5,8) van de openbare ruimte. De verloederingsscore over 2014 is hier het hoogst van alle 22 gebieden (40 versus 29 gemiddeld in Amsterdam). Rond de Nieuwendammerdijk/ is men wel positief over de staat van de openbare ruimte (onderhoud straten en stoepen: 6,9 versus 6,6 in Amsterdam). Gelegen aan de IJ-oever en met het Vliegenbos en het Noorderpark binnen de grenzen, is Oud Noord een gebied met veel recreatiemogelijkheden. Bezoekers van de parken beoordelen deze steeds positiever, maar de rapportcijfers zijn met respectievelijk een 7,1 en 7,0 nog onder gemiddeld. De speelvoorzieningen krijgen in 2013 lage cijfers in IJplein/Vogelbuurt (6,4), Tuindorp Buiksloot (5,5) en de Noordelijke IJ-oever West (5,3). Het stedelijk gemiddelde is een 6,7. De speelvoorzieningen in Tuindorp Buiksloot zijn in 2013 volledig vernieuwd. Amsterdam Oud-Noord Volewijck IJplein/Vogelbuurt Tuindorp Nieuwendam Tuindorp Buiksloot Nieuwendammer/ Noordelijke IJ-oevers West Van alle 22 gebieden ondervinden de bewoners van Oud Noord het vaakst overlast van te hard en/of agressief rijdend verkeer (respectievelijk 29% en 15% versus 19% en 10% In Amsterdam). Oud Noord wordt gunstig beoordeeld op het aanbod van parkeervoorzieningen (7 versus 6,4 in Amsterdam). In het westelijk deel van de Noordelijke IJ-oever worden de parkeervoorziening onvoldoende gevonden (5,9). In de andere delen van Oud-Noord loopt de parkeerdruk op en dit zal naar verwachting steeds sterker worden. Door de (fysieke) gebiedsontwikkeling aan de IJ-oever worden de wegen, openbare ruimte en bestaande voorzieningen overbelast. Een andere keerzijde van de ontwikkelingen aan de IJ-oever is de (geluids)overlast van evenementen en bouwontwikkelingen. In de Van der Pekbuurt zijn problemen met het reguleren van de grondwaterstand, wat zorgt voor verzakking van wegen. Ook op andere plekken in Oud Noord is er sprake van verzakking van wegen en van boomworteloverlast. Duurzaamheid Het gebied kent enkele aandachtsgebieden die kwetsbaar zijn bij extreme neerslag, namelijk het gedempt Hamerkanaalgebied, Nieuwe Leeuwarderweg, terrein Albemarle en Volewijck. De volgende (delen van) straten zijn knelpunten voor wateroverlast bij extreme neerslag: Waddenweg (tussen Waddendijk en Nieuwendammerdijk), IJtunnel, Adelaarsweg, Meeuwenlaan, tunnel onder Johan van Hasseltweg, Kamperfoelieweg Floraweg, Klimopweg en Meidoornweg. De Buiksloterham wordt getransformeerd tot een woon-/ werk gebied met een circulaire economie en zal daarom onder andere zelfvoorzienend zijn in energieverbruik. Op veel locaties wordt stadswarmte aangelegd. Verbindingen en fysieke barrières In het westelijke deel van Oud Noord zorgt de as Klaprozenweg Cornelis Douwesweg voor een scheiding tussen oud en nieuw, ofwel tussen de NDSM-werf in Oud Noord en de wijk Tuindorp Oostzaan in Noord West. De frequentie en capaciteit van de veerponten blijft achter bij het zich ontwikkelende centrummilieu aan de IJ-oever. De druk op de ponten zal verder toenemen door de dynamiek aan de IJ-oever en door het groeiend aantal inwoners in Noord, vooral aan de IJ-oever. Oud Noord wordt vanuit de stad beter bereikbaar door de aanleg van de Noord/Zuidlijn. Er komt een halte aan het Noorderpark, op het knooppunt met de Johan van Hassseltweg. Bedrijvigheid De ruimtelijk-economische structuur van Oud-Noord is tweeledig. De Noordelijke IJ-oever West en Oost bestaan vooral uit bedrijventerreinen, waar nu (nog) weinig mensen wonen. De overige buurtcombinaties hebben vooral een woonfunctie en kennen, net als de andere gebieden in Noord, relatief weinig werkgelegenheid. De meeste ontwikkeling vindt plaats in Noordelijke IJ-oever West. Dit voormalige bedrijventerrein krijgt er nu een woon- en recreatiefunctie bij. Tegelijkertijd neemt de bedrijvigheid toe. Tussen 2010 en 2014 kwamen er ruim 250 bedrijven en banen bij (een toename van respectievelijk 28% en 13%). Deze groei zette door: in

5 2015 nam het aantal vestigingen en banen met 8% respectievelijk 4% toe, meer dan gemiddeld in de stad (+5% respectievelijk +2%). Een derde van de nieuwe werkgelegenheid is in de toeristische sector, onder andere in horeca en recreatie. Rond de NDSM-werf ontspringen vooral bedrijven binnen de evenementensector. Traditioneel biedt de buurtcombinatie ruimte aan grootschalige industrie- en handelsbedrijven, bedrijven in advisering, onderzoek en ICT. In IJ-oever Oost zijn met name creatieve bedrijven, horeca en filmbedrijven gevestigd. De focus ligt op dit moment op de toegankelijkheid van het bedrijventerrein en de bouw van 120 studentenwoningen. Op termijn wordt aangezet tot transformatie naar een woon-werkgebied. Aan zowel de oost- als westkant van de Noorderlijke IJoever is veel ruimte voor hotelontwikkeling en horeca. De laatste 2 jaar zijn hier meerdere hotels gerealiseerd, o.a. het grootschalige hostel Clink Noord met bedden. In de overige buurtcombinaties zijn vooral kleine bedrijven gevestigd, voor een groot deel zzp ers, die werkzaam zijn in onder andere dienstverlening, cultuur en recreatie. De waardering voor het winkelaanbod in de woonwijken ligt onder het Amsterdamse gemiddelde. In winkelgebied Mosveld wordt de keuze in zowel het foodals non-food segment laag beoordeeld. Dit zal naar verwachting veranderen. Eind 2016 wordt op het Mosveld een nieuw winkelcentrum opgeleverd. De van der Pekstraat en markt is reeds populair bij nieuwe ambachtelijke ondernemers. Sociaal Aandeel laagopgeleiden, % huishoudens met een minimuminkomen ligt hier met 26% en 25% ruim boven het stedelijk gemiddelde van 16%. Tuindorp Nieuwendam en Buiksloot scoren op veel sociaal economische indicatoren rond het stedelijk gemiddelde, maar er wonen wel relatief veel laagopgeleiden. De sociaaleconomische positie van bewoners in Nieuwendammendijk/ en de Nooderlijk IJoevers is hoog. Stapeling van regelingen en voorzieningen Van de huishoudens uit Oud Noord maakt 57% gebruik van minstens één regeling op het gebied van zorg en welzijn, inkomensondersteuning, jeugdzorg, onderwijs of arbeidsparticipatie (Amsterdam 45%). Van de huishoudens met regelingen heeft 14% er 5 of meer (Amsterdam 12%). Het gebruik en de stapeling van regelingen en voorzieningen is het grootst in Volewijck, IJplein/ Vogelbuurt, Tuindorp Nieuwendam en Tuindorp Buiksloot. In de eerste twee buurtcombinaties komt dit waarschijnlijk vooral vanwege armoede, in de laatste twee vanwege het hoge aandeel ouderen. Gezondheid De bewoners van Oud Noord ervaren relatief vaak een matige of slechte gezondheid (33% versus 25% Amsterdam). Zij ervaren zowel vaker lichamelijke beperkingen als psychische klachten (13% versus 7% gemiddeld in Amsterdam). De ongunstige gezondheid van de bewoners van Oud Noord hangt samen met de relatief zwakke sociaaleconomische status van de bevolking. In Tuindorp Nieuwendam en Buiksloot spelen vooral gezondheidsproblemen die samenhangen met een oudere bevolking. In IJplein/Vogelbuurt is hebben meer bewoners een hoog risico op een angststoornis of depressie dan gemiddeld in Amsterdam (14% versus 7%) Oud-Noord Volewijck IJplein/ Vogel buurt Tuindorp Nieuwen dam Tuindorp Buik sloot Nieuwen dammerdijk/ Noordelijke IJ-oevers West % jarigen laag opgeleid Amsterdam Bron: CBS/bewerking OIS Op indicatoren voor leefstijl, scoren de bewoners gemiddeld genomen ongunstig. Er is relatief veel overgewicht, men beweegt minder vaak voldoende en inwoners uit Oud-Noord roken vaker dan gemiddeld. Op overmatig/zwaar alcoholgebruik scoren zij gemiddeld voor Amsterdam maar ongunstiger dan andere gebieden in Noord. In Volewijck wordt het meest gerookt (35%). Sociaaleconomische positie De sociaaleconomische positie van de bewoners is gemiddeld genomen laag, maar verschilt sterk per buurtcombinatie. Volewijck en IJplein/ Vogelbuurt scoren ruim onder het stedelijk gemiddelde. Bijvoorbeeld het aandeel Zelfredzaamheid en participatie De inwoners van Oud-Noord participeren in totaal veel minder vaak dan gemiddeld: 78% van de 19 tot 65-jarigen heeft (vrijwilligers) werk, geeft mantelzorg en/of doet een opleiding versus 87% gemiddeld in Amsterdam. Minder bewoners doen vrijwilligerswerk, maar de bewoners zetten zich vaker in voor buurt of stad. 5

6 Er zijn heel veel bewonersinitiatieven in Volewijck en IJplein/Vogelbuurt. Professionals merken hier dat de participatie en betrokkenheid van bewoners (bij de leefomgeving) toeneemt. In IJplein/Vogelbuurt is het Huis van de Wijk vernieuwd. In Volewijck is er onder bewoners een sterk gemis aan een herkenbaar en laagdrempelig ontmoetings- en informatiecentrum. In de Tuindorpen is de participatie in de buurt vrij hoog en hebben bewoners relatief vaak vrijwilligerswerk. Participatie in uitgaansactiviteiten is laag: slechts 20% van de 18-plussers maakt gebruik van minstens 4 uitgaansactiviteiten (versus 44% gemiddeld). Oud-Noord scoort op indicatoren van zelfredzaamheid en eenzaamheid lager dan gemiddeld. De groep die geen regie ervaart over het eigen leven is met 13% groter dan gemiddeld in de stad (10%). En er zijn relatief veel bewoners die zich (zeer) ernstig eenzaam voelen (15% versus 11% in Amsterdam) en ook meer sociaal uitgesloten bewoners (13% versus 9% gemiddeld). De standaard leefsituatie-index, een samengestelde score op het gebied van gezondheid, participatie en leefbaarheid die het gemiddelde welzijnsniveau van een gebied beschrijft, is ook ongunstiger (95 versus 104 in Amsterdam). Welzijn jeugd Negentien procent van de bevolking in Oud Noord is jonger dan 18. Dit is rond het stedelijk gemiddelde van 18%. Rondom de dijken woont veel jeugd, namelijk 28% van de bevolking, en op de Noordelijke IJ-oevers weinig (12%). Jongeren uit Oud Noord groeien relatief vaak op in een minimahuishouden (24% versus 18% in Amsterdam). Dit geldt in sterkere mate voor IJplein/Vogelbuurt (31%), Volewijck (27%). Er zijn relatief veel jongeren met problemen of zorg in dit gebied. Relatief veel 10-jarigen en tweedejaars leerlingen op de middelbare school hebben een verhoogd risico op sociaalemotionele problemen (gemeten via de SDQ-score). Het gaat om respectievelijk 20% en 17% versus 18% en 11% in Amsterdam. Veel jeugdigen maken gebruik van jeugdhulp (8,8% versus 6,6%). Ook worden meer jeugdigen (en hun gezinnen) ondersteund door Ouder- en Kindteams (6,6% versus 3,0% gemiddeld). Het risico op kindermishandeling, gebaseerd op de samenstelling van het huishouden, ligt boven het stedelijk gemiddelde (index: 121 versus 100). Het aantal meldingen bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) ligt hier echter niet veel boven (5 versus 4 per jongeren). Bijna twee derde van de 10-jarigen is lid van een sportclub en dat is gemiddeld voor Amsterdam. Evenals het deel van de 10-jarigen met overgewicht (25% versus 23%). In IJplein/Vogelbuurt is overgewicht onder basisschoolkinderen een probleem. Het recent gebruik van tabak, cannabis en/of alcohol onder vierdeklassers ligt rond het stedelijk gemiddelde. Zes procent van de vierdeklassers heeft een ongewenste seksuele ervaring gehad (Amsterdam 4%). Van de jongeren tussen de 12 en 24 jaar wordt 4,5% verdacht van een misdrijf versus 3,5% gemiddeld in de stad. In Tuindorp/Buiksloot en IJplein/Vogelbuurt is het aandeel jeugdige verdachten nog iets hoger (bijna 6%). In Volewijck is het aandeel jeugdige verdachten sinds 2011 relatief sterk gedaald (van 7,6% naar 4,8%). Sport Er zijn diverse sportfaciliteiten in Oud Noord, zoals tennisaccommodatie Vliegenbos, een Cruyff Court en openbare speelpleintjes. In de oostelijke Tuindorpen, met name in Tuindorp Nieuwendam, is het aanbod van sportactiviteiten beperkt. Door de komst van jonge gezinnen wordt dit steeds meer een probleem. Volgens de sportmakelaar zijn er veel (straat)sportactiviteiten. Uit ervaring van professionals blijkt dat sport effectief is als middel om gezondheidsproblemen aan te pakken en om overlast/criminaliteit te signaleren en tegen te gaan. In 2015 is het Noorderparkbad geopend. Cultuur In Oud Noord bevinden zich veel culturele instellingen, variërend van internationale instituten, grootstedelijke instellingen, tot typisch Noordse organisaties. Aan het IJ zijn veel mogelijkheden om het culturele aanbod verder uit te breiden en te verbinden met de omliggende woonwijken. Tegelijkertijd hebben de buurten in Oud Noord een eigen monumentaal karakter. Jeugd en onderwijs Ruim de helft van de peuters in Oud-Noord (53%) hoort tot de doelgroep van de voorschool (Amsterdam: 43%). Van hen gaat 85% ook naar een voorschool toe. Dat is meer dan gemiddeld in Amsterdam (74%). Op het gebied van onderwijs scoren de jongeren in Oud- Noord rond of onder het stedelijk gemiddelde. Er zijn echter grote verschillen tussen de buurtcombinaties. Nieuwendammerdijk, en Noordelijke IJ-oever West scoren bovengemiddeld gunstig. In de overige buurtcombinaties blijven de schoolresultaten achter. In Volewijck en IJplein/Vogelbuurt krijgt ongeveer een kwart van de leerlingen een basisschooladvies voor 6

7 praktijkonderwijs of leerwegondersteuning. Dit is veel meer dan gemiddeld in Amsterdam (15%). Op de middelbare school stoppen in de twee tuindorpen en IJplein/Vogelbuurt relatief veel jongeren met onderwijs zonder startkwalificatie(meer dan 18% ten versus 9% in Amsterdam). Voortijdig schoolverlaten is een typisch probleem van de tuindorpen, zo is het aandeel voortijdig schoolverlaters in Tuindorp Oostzaan ook hoog. Laag opgeleide schoolverlaters (18-22 jaar), Bron: OJZ Van de 15 tot 27-jarigen werkt 77% minstens 1 uur per week, of is hiervoor per direct beschikbaar (Amsterdam: 71%). De jeugdwerkloosheid onder deze groep ligt met 14,6% in de buurt van het stedelijk gemiddelde (13,3%). Leefbaarheid en veiligheid Rapportcijfer verwachte ontwikkeling buurt, ,5 Leefbaarheid 7 6,5 6 5, Amsterdam Oud-Noord Volewijck IJplein/Vogelbuurt Tuindorp Nieuwendam Tuindorp Buiksloot Nieuwendammerdijk/ Noordelijke IJ-oevers West Amsterdam Oud Noord Volewijck IJplein/ Vogelbuurt Bron: WIA Bewoners uit Oud Noord zijn redelijk tevreden over hun eigen buurt. Zij geven deze gemiddeld een 7,1 (Amsterdam: 7,4) en de verwachte ontwikkeling van de buurt krijgt een 7,0 (Amsterdam: 7,1). Wel gaf 25% aan dat de buurt achteruit is gegaan in de afgelopen 12 maanden (in heel Amsterdam 15%). De sociale kwaliteit van het gebied wordt gemiddeld beoordeeld. Volgens de spanningenindex zijn er echter wel relatief veel spanningen tussen bewoners ( 109 versus 101 in Amsterdam). Daarnaast vindt 30% van de bewoners dat er sprake is van veel overlast, meer dan gemiddeld in Amsterdam (16%). Volgens 23% is de overlast toegenomen in de laatste 12 maanden (Amsterdam: 13%). De Nieuwendammerdijk/ valt in positieve zin op. De buurt krijgt een 8,4 en de verwachte ontwikkeling een 7,9. Ook de betrokkenheid van buurtbewoners krijgt een hoog cijfer en de omgang tussen groepen bewoners wordt positief beoordeeld. Vooral in Volewijck (110) en IJplein/Vogelbuurt (113) is de spanningenindex hoog. Er wordt hier relatief veel overlast ervaren en de ervaren overlast is toegenomen in de afgelopen 12 maanden. Wel zijn voor deze twee buurtcombinaties de waardering en de verwachting voor de buurt gestegen sinds Spanningen tussen bewoners gaan hier zowel over oorspronkelijke bewoners versus nieuwkomers, als over bewoners met- versus bewoners zonder migratie achtergrond. Veiligheid Oud Noord is met een score van 127 op de veiligheidsindex onveiliger dan gemiddeld (Amsterdam: 108). Er is bovengemiddeld veel criminaliteit en overlast in het gebied. De hoge score op de criminaliteitsindex (114) komt vooral door het aantal high impact delicten. Er komen naar verhouding veel inbraken en in mindere mate ook mishandelingen, bedreigingen en straatroven voor. In Volewijck waren in 2014 met 160 meer inbraken dan in de jaren daarvoor. In 2015 ligt dit aantal weer rond het niveau van de periode (circa 125). Er zijn in vergelijking met heel Amsterdam (12%) veel bewoners in Oud Noord (20%) die overlast ervaren van jongeren. Het gebied scoort dan ook bovengemiddeld op de overlastindex. Het criminaliteits- en overlastbeeld van Noord Oost wordt sterk bepaald door Volewijck en IJplein/Vogelbuurt. Vooral IJplein/Vogelbuurt scoort hoog op de criminaliteitsindex (134). Dit komt mede doordat hier relatief veel straatroven en inbraken plaatsvinden. Volewijck scoort het hoogst op de Overlastindex (162). Dit komt mede door de hoge mate van verloedering die wordt gemeld door de bewoners. 45% van de bewoners voelt zich weleens onveilig in de eigen buurt. Dit is twee keer zoveel als gemiddeld in Amsterdam. Met name bewoners van de Noordelijke IJ-oevers West (138) en Volewijck (131) ervaren veel gevoelens van onveiligheid. 7

8 Kernindicatoren Stadsdeel Gebied BC BC BC BC BC BC BC gebiedcode N DX18 N60 N61 N62 N63 N64 N71 N72 peiljaar Amsterdam Noord Oud-Noord Volewijck IJplein/ Vogel buurt Tuindorp Nieuwen dam Tuindorp Buik sloot Nieuwen dammerdijk/ Noordelijke IJ-oevers West Noordelijke IJ-oevers Oost B evo lking aantal inwoners bevolkingsdichtheid % 0-17 jaar ,1 21,5 18,9 19,4 19,2 16, ,2 12,3 12 % ,9 15,5 13,5 11,7 10,4 24,7 18,8 14,2 8,1 13,4 % ,8 4,2 2,6 2,6 1,6 5,7 3,8 2,4 0,3 4,2 % niet-westerse Amsterdammers ,7 37,9 32,8 39,3 46,6 11,8 17,2 4 17,9 17,6 % nieuwe stedelingen ,4 16,3 22,4 20, ,8 15,9 30,6 46,5 35,2 aantal huishoudens % stel met kinderen ,2 21,5 17,1 16,5 15,6 16,9 17, ,3 10,3 % eenoudergezin ,8 11,5 12,9 11,8 11,5 15,5 5 3,6 3,8 % alleenwonend , ,9 51,1 53,7 46,4 39,7 25,9 60,5 43,6 % verhuisd (incl. buitenland en inw. >500) ,4 11,9 13,4 13,3 13,2 8,7 10,2 8,3 34,4. Wonen en openbare ruimte woningvoorraad % goedkope huur (0-425 eur) % huur tot huurtoeslaggrens (0-665 eur) % huur in middensegment ( eur) gemiddelde WOZ-waarde per m % grote woningen (> 80m2) , ,4 14,7 29,4 4,6 5,8 67,6 51,3 59,7 gemiddelde woningbezetting (>100 woningen) ,97 2,2 2,01 2 2,02 1,9 2,05 2,68 1,76. rapportcijfer eigen woning ,6 7,5 7,4 6,9 7,4 7,2 7,6 8,6 8. % woning geschikt om oud te worden verloederingsscore (0-100) rapportcijfer onderhoud straten en stoepen ,6 5,9 5,9 5,7 6,1 5,7 5,3 6,9 6,2. rapportcijfer onderhoud groen ,8 6,4 6,3 6,1 6,2 6,7 5,9 7,2 6,4. CROW-score verhardingen rapportcijfer schoonhouden straten en stoepen ,4 5,7 5,8 5,3 5,7 6,1 5,6 7,1 6,3. rapportcijfer parkeervoorzieningen , ,1 7,2 7,1 6,7 6,7 5,9. % overlast te hard rijden rapportcijfer speelvoorzieningen ,7 6,5 6,4 6,7 6,4 6,5 5,5 6,8 5,3. dagelijkse drukte-index B edrijvigheid aantal (bedrijfs)vestigingen starters (% vestigingen) ,4 10,8 9,4 15,8 11,1 10,2 9,2 8,5 6,2 4,6 ZZP'ers (% vestigingen) ,6 54,9 48,5 65,8 69,9 65,5 66,3 62,4 24,4 29,6 creatieve industrie (% vestigingen) ,4 26,6 33,7 36,8 43,7 28,7 24,5 34,9 27,9 32,9 zakelijke dienstverlening (% vestigingen) ,7 26,1 29,6 24,2 26,3 23,6 25,5 40,7 32,9 31,9 toerisme (% vestigingen) ,9 8,3 6,5 9,2 8,9 6,2 7,1 3,4 4,6 5,4 hotelbedden per inwoners ,9 14,8 43,5 60,5 5,6 0,0 0,0 0,0 384,3. winkels dagelijkse goederen per inwoners ,7 1 1,4 1,4 1,3 1,1 2,1 0,6 1,3 7 aantal banen (>12 uur per week) aantal banen per inwoners (>500 inwoners) Zelfredzaamheid en participatie potentiële beroepsbevolking (15-74) geregistreerde werkloosheid ,7 14,2 15, % jarigen met bijstand ,5 8,1 9,6 12,1 11,3 6,1 8,1. 2,8. % jarigen in trede 1 of 2 in de bijstand ,8 6 7, ,4 6,1. 1,5. gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen % huishoudens met lage opleiding en laag inkomen ,1 21, % jarigen laag opgeleid % minimahuishoudens % 18+ in schuldhulpverlening ,4 3,1 3,5 4,4 3,8 2,6 3,8 0,2 1,1 1 % 18+ Vroeg er op af melding ,8 2,3 2,3 2,9 2,7 1,4 1,9 0,4 1,4 1,9 %(zeer) ernstig eenzaam % geen regie over eigen leven % mantelzorgers % vrijwilligers % zet zich in voor buurt of stad % jaar met (vrijwilligers)werk/mantelzorg/opleiding Standaard Leefsituatie-index (SLI) % 4 verschillende uitgaansvormen

9 Stadsdeel Gebied BC BC BC BC BC BC BC gebiedcode N DX18 N60 N61 N62 N63 N64 N71 N72 peiljaar Amsterdam Noord Oud-Noord Volewijck IJplein/ Vogel buurt Tuindorp Nieuwen dam Tuindorp Buik sloot Nieuwen dammerdijk/ Noordelijke IJ-oevers West Noordelijke IJ-oevers Oost Gezo ndheid % gezondheid gaat wel - zeer slecht % belemmerd door chronische aandoening % OESO beperking % hoog risico angststoornis / depressie % rokers % overmatig / zwaar alcoholgebruik % overgewicht of obesitas % dat aan beweegnorm voldoet Jeugd en onderwijs % deelname VVE onder peuters met indicatie % gewichtleerlingen (op de scholen) ,3 22,8 31,9 36,9 47,6... 7,4. gemiddelde Cito-score (naar woonadres) ,6 533,4 533,2 530,8 531, ,2.. % basisschooladvies pro/lwoo ,4 21,1 19,5 23,5 25,3 14,8.... % laag opgeleide schoolverlaters (18-22 jaar) ,1 13,2 14,3 13,4 18,8 18,7 21,8 5,2 2,5. %(matig) verhoogde SDQ-score (10-jarigen) %(matig) verhoogde SDQ-score leerlingen VO % jeugdwerkloosheid ,3 18,3 14, % minimajongeren ,7 22,8 23, ,7 13,3 20,5. 13,4. % overgewicht / obesitas (10-jarigen) ,3 25,2 24, % lid sportvereniging (10-jarigen) % recent tabak/alcohol/canabis (VO4) risicofactorenindex kindermishandeling aanmeldingen AM K per jarigen bereik Jeudghulp Zorg in natura (ZIN, % 0-18 jaar) aug ,6 8,2 8, bereik Samen Doen Teams (% gezinnen) aug ,5 1,2 1, bereik Ouder Kind Teams (OKT, % 0-18 jaar) aug ,0 4,5 6, % jeugdige verdachten ,5 4,2 4,5 4,8 5,9 3,8 5,8 0 1,1. % ongewenst seksuele ervaring (VO4) Leefbaarheid en veiligheid rapportcijfer voor de eigen buurt ,4 7 7,1 6,9 6,8 7,4 7 8,4 7,1. rapportcijfer ontwikkeling buurt ,1 6,7 7 6,9 7 6,9 6,5 7,9 7,4. % buurt gaat vooruit % verhuisgeneigden kengetal sociale kwaliteit (0-100) rapportcijfer betrokkenheid buurtbewoners ,3 6,2 6,4 6,2 6,1 6,4 5,8 7,5 6,8. spanningenindex veiligheidsindex criminaliteitsindex overlastindex onveiligheidsbelevingsindex % voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt % veel jongerenoverlast rapportcijfer burenoverlast ,3 7,4 7,3 6,8 7 7,5 7,2 8,6 7,8. rapportcijfer horecaoverlast ,9 8,2 8 7,9 7,9 8,2 8,8 8,6 7,5. branden per woningen ,2 1,2 1,1 1,4 1,2. 1,1 1,6.. Specifiek voor dit gebied % overlast agressieve rijstijl rapportcijfer openbaar vervoer ,8 7,4 7,3 7,5 7,2 7,6 7,5 7,3 6,1. Legenda De kleuren geven aan hoe de waardes van een indicator verspreid zijn over de stad. De kleuren geven niet aan of de verschillen statistisch significant zijn en hebben geen relatie met gestelde normen of beleidsdoelen. > 1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5-1 SD meer / beter dan gemiddeld 0,5 SD rond gemiddelde 0,5-1 SD minder / slechter dan gemiddeld > 1 SD minder / slechter dan gemiddeld Deze en meer cijfers zijn voor meerdere jaren en op verschillende schaalniveaus terug te vinden in het Basisbestand Gebieden Amsterdam van OIS (zie ook: 9

10 Definities en bronnen bron definitie / opmerking niet-westerse Amsterdammers OIS Amsterdammers die zelf of van wie een van de ouders is geboren in niet-westers land (=Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije). nieuwe stedelingen OIS Personen van autochtone of westerse herkomst in de leeftijd jaar, die na hun 18e geregistreerd zijn in Amsterdam. oordeel bewoners over woning, buurt, openbare ruimte, voorzieningen etc. WIA Wonen in Amsterdam (WIA): tweejaarlijkse enquête van de afdeling Wonen van de gemeente Amsterdam en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC). huurquote WIA Kale huur minus de huurtoeslag, als percentage van het inkomen % verhuisgeneigden* WIA Aandeel bewoners dat de komende twee jaar wil verhuizen gemiddelde WOZ-waarde per m² afdeling Belastingen Waarde in kader Wet waardering onroerende zaken op basis van het peiljaar voorafgaand aan de peildatum. grote woningen BAG Verblijfsobject met gemiddeld gebruikersoppervlakte (GBO) van minimaal 80m². verloederingsscore (0-100, hoe hoger hoe meer verloedering) Veiligheidsmonitor Gemiddelde van het aandeel bewoners dat overlast ervaart in de buurt van bekladding muren, rommel op straat, hondenpoep en vernieling bus- en tramhokjes en het oordeel dat men geeft over onderhoud groen en straten. CROW-score verhardingen Buiten in Beeld Score op basis van tellingen voor de mate waarin de verhardingen schoon zijn. 1 is de hoogste score, 5 de laagste. wateroverlast Waternet Knelpunten en aandachtsgebieden gebaseerd op een model met een bui van 100 mm/uur en vervolgens omgezet in een wateroverlastkaart. Deze analysemethode is nog in ontwikkeling. Zie: Dagelijkse Drukte-Index OIS Aantal verblijvers op een gemiddelde dag per hectare land, afgezet tegen het stedelijk gemiddelde van Amsterdam (=100). (bedrijfs)vestigingen ARRA Locatie met door KvK geregistreerde onderneming, instelling of zelfstandige beroepsbeoefenaar met >= 1 werkzaam pers. creatieve industrie ARRA Vestingen met activiteitencodes: kunsten, media en entertainment en creatieve zakelijke dienstverlening. Inclusief activiteiten < 12 uur per week toerisme ARRA Vestingen met activiteitencodes: logies en overnachtingen, overige horeca, personenvervoer, reisorganisatie- en bemiddeling, cultuur en recreatie, jachthavens, zeilscholen en recreatieve detailhandel. Inclusief activiteiten < 12 uur p.w.k zakelijke dienstverlening ARRA Activiteitencodes vestigingen: 68, 691, 692, 701, 702, 711, 712, 721, 722, 731, 732, 741, 742, 743, 749, 750, 77, 78, 79, 80, 81, 82 ZZP (zelfstandige zonder personeel) ARRA Vestiging met 1 werkzame persoon en rechtsvorm eenmanszaak (excl. winkels). aantal banen (>12 uur per week) ARRA Aantal werkzame personen in een baan van minstens 12 uur per week gezondheidsklachten, mantelzorg, GGD: AGM Amsterdamse Gezondheidsmonitor (AGM): vierjaarlijkse enquête van de GGD onder Amsterdammers van 19 jaar en ouder levensstijl, maatschappelijke participatie OESO beperking GGD Personen die ten minste1 van 7 activiteiten m.b.t. horen, zien en bewegen niet of met grote moeite kunnen verrichten. % hoog risico angststoornis / depressie GGD K10 screeningslijst voor depressieve en angststoornissen: 10 vragen over de gemoedstoestand in de afgelopen vier weken. % (zwaar) overmatig alcoholgebruik GGD Overmatig: >21 glazen per week mannen, >14 glazen per week vrouwen Zwaar: minimaal 1x per week 6 glazen op een dag % overgewicht of obesitas GGD Overgewicht (25 BMI<30) en obesitas (BMI 30) beweegnorm volwassenen GGD Dagelijks minstens half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op minimaal 5 dagen per week. potentiële beroepsbevolking OIS Bevolking van 15 t/m 74 jaar geregistreerde werkloosheid Inkomen/CBS/OIS % jaar met bijstand (wwb levensonderhoud, wwb bbz, oiaw ioaz), gedeeltelijk arbeidsongeschikt (<80%) of WW. bijstand afd. Inkomen Personen die WWB-levensonderhoud ontvangen. Ontvangers in trede 1 en 2 hebben grote afstand tot de arbeidsmarkt gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen CBS/ RIO Bruto-inkomen verminderd met premies sociale zekerheid en andere betaalde overdrachten en de loon-, inkomsten- en vermogensbelasting. % huishoudens laag opgeleid en laag inkomen CBS / OIS Huishouden in laagste tertiel koopkrachtinkomen en hoofdbewoner met maximaal VMBO. Studenten en bewoners van instituten zijn buiten beschouwing gelaten. % minimahuishoudens CBS / OIS Huishouden met inkomen tot 110% van het Wettelijk Sociaal Minimum en een vermogen binnen de bijstandsgrens. % 18+ in schuldhulpverlening Afd. Inkomen Aandeel actieve cliënten schuldhulpverlening Vroeg er op af Afd. Inkomen Aandeel 18+ met melding bij Team Vroeg er op af vanwege betalingsachterstanden bij een woningcorporatie, Agis, afd. Belastingen en/of energieleveranciers. %(zeer) ernstig eenzaam GGD Eenzaamheidsschaal De Jong-Gierveld: 11 items met betrekking op emotionele en sociale eenzaamheid. Wanneer op 3 of meer items min of meer of ja is geantwoord wordt men als eenzaam beschouwd. sociale uitsluiting GGD % met achterstand op 2 of meer van volgende terreinen: sociale participatie (eenzaamheid, sociale contacten); materiële deprivatie (gebrek aan financiële middelen); toegang tot sociale grondrechten (woning, zorg, discriminatie); normatieve integratie (naleven normen en waarden samenleving) % mantelzorgers onder 19-plussers GGD Zorg aan een hulpbehoevende in de directe omgeving voor minstens 3 maanden en/of minstens 8 uur per week vrijwilligers, inzet voor buurt of stad, informele hulp, standaardleefsituatie-index Staat van de Stad Staat van de Stad: tweejaarlijks onderzoek naar participatie Amsterdammers. VVE-indicatie GGD Kinderen met risico op (taal)achterstand krijgen tijdens de reguliere consulten op het Ouder- en Kindcentrum (OKC) een zogenaamde ja-indicatie' voor VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie).. % gewichtleerlingen (op scholen) OIS Aandeel leerlingen waarvan geen van de ouders hoog is opgeleid %(matig) verhoogde SDQ-score leerlingen GGD Percentage leerlingen met een verhoogde kans op sociaal-emotionele problemen % basisschooladvies pro/lwoo OJZ % leerlingen in groep 8 met basisschooladvies voor praktijkonderwijs of VMBO met leerwegondersteuning. % laag opgeleide schoolverlaters OJZ Aandeel bovenleerplichtigen (18-22-jarigen) die het onderwijs hebben verlaten zonder startkwalificatie aantal inwoners studentenwoningen OIS Aantal inwoners van studentencomplexen en studenteneenheden % minimajongeren CBS/OIS Aandeel 18-minners dat opgroeit in een minimahuishouden middelengebruik VO4 GGD 4 e -klassers die wekelijks roken en/of de afgelopen 4 weken alcohol hebben gedronken en/of cannabis hebben gebruikt Jeugdhulp Zorg in natura (ZIN) OJZ afd. Jeugd Aandeel 0 tot 18-jarigen dat Jeugdhulp ontvangt als zorg in natura Ouder Kind Team (OKT) OJZ afd. Jeugd Aandeel 0 tot 18-jarigen die zelf of waarvan het huishouden wordt ondersteund door een Ouder en Kind Team bij opvoeden opgroeivragen Samen Doen Team OJZ afd. Jeugd Huishoudens die worden ondersteund door het Samen Doen Team bij complexe problemen op meerdere levensgebieden aanmeldingen AMK per jarigen DMO Aantal meldingen bij Amsterdams meldpunt Kindermishandeling indicatief cijfer: een kind kan meer meldingen hebben risicofactorenindex kindermishandeling GGD Index die de verwachte prevalentie van kindermishandeling afzet tegen het stedelijk gemiddelde (score 100) kengetal sociale kwaliteit Veiligheidsmonitor Aandeel inwoners dat positief reageert op vier stellingen over hoe de bewoners in de buurt met elkaar omgaan spanningenindex OIS Index gebaseerd op 8 stellingen over spanningen die bewoners ervaren in de buurt. veiligheidsindex OOV / OIS De waarde 100 staat voor de gemiddelde veiligheid in de politieregio Amsterdam-Amstelland in 2014 criminaliteitsindex OOV / OIS Index gebaseerd op politiecijfers en slachtofferschap gegevens uit de enquête Veiligheidsmonitor. overlastindex OOV / OIS De aanwezigheid van bedoelde of onbedoelde gedragingen die gericht zijn tegen personen dan wel objecten of goederen die niet altijd strafbaar zijn, maar wel als hinderlijk worden ervaren. onveiligheidsbelevingsindex OOV / OIS Onveiligheidsbelevingsindex opgebouwd uit de elementen: risicoperceptie, onveiligheidsbeleving en vermijdingsgedrag. 10