Onderzoek naar de mate van in control zijn van verbonden partijen en subsidierelaties van de Gemeente Enschede

Transcriptie

1 Onderzoek naar de mate van in control zijn van verbonden partijen en subsidierelaties van de Gemeente Enschede Nederlands Adviesbureau Risicomanagement Enschede, Augustus 213 NAR Advies BV T: Postbus 769 KvK E: 75 AT Enschede I:

2 213 Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement bv. Dit rapport is uitsluitend bestemd voor de opdrachtgever. De inhoud van dit rapport is gebaseerd op omstandigheden bij en informatie ter beschikking gesteld door de opdrachtgever. Op geen enkele wijze kan worden gegarandeerd dat beschreven omstandigheden volledig in overeenstemming zijn met van toepassing zijnde wet- en regelgeving, noch mag worden aangenomen dat de inhoud van dit rapport volledig is ten aanzien van de onderzochte risico s. Derden die van dit rapport kennisnemen kunnen aan dit rapport geen rechten ontlenen. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze rapportage mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement bv. 2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Vraagstelling Proces Risico quick scan Schade analyse Leeswijzer Risico- en schadeprofiel per partij Verbonden partijen Area Development Twente (ADT) NV Enschedese Zwembaden Gesubsidieerde instellingen Alifa Twentse Welle Kaliber kunstenschool Overige partijen Consent Het Stedelijk Lyceum (HSL) FC Twente IJsbaan Twente ROZ Groep Betekenis risico- en schadeprofielen voor sturing Naar indicator Naar type instelling Mate van in control Risico s en schades partijen Beheersingsruimte bij partijen Risico s gemeente (financieel) Risico s gemeente (doelstellingen) Beleidsuitgangspunten gemeente

4 Beleid omtrent verbonden partijen, gesubsidieerde instellingen en overige partijen Gepresenteerde mate van risico s Conclusie: Mate van in control Aanbevelingen Bijlage 1: Totaaloverzicht antwoorden vragenlijsten Bijlage 2: Verbonden partijen en subsidierelaties in de media Bijlage 3: Onderzoeksrapport verbonden partijen en subsidierelaties

5 1 Inleiding De gemeente wil via het werken met externe partijen maatschappelijke doelstellingen behalen. Dit gebeurt via verbonden partijen, gesubsidieerde instellingen, maar ook via andere verbindingen, zoals gemeenschappelijke regelingen of leningen en garantstellingen. De rekenkamer wil graag weten welke mogelijkheden de gemeente(raad) heeft om de beoogde maatschappelijke doelen via verschillende typen relaties met externe partijen te realiseren. Het gaat daarbij ten eerste om de risico s in financieel, organisatorisch en inhoudelijk opzicht die de gemeente loopt per type toezichtrelatie. Bovendien gaat het om de mogelijkheden om bij te sturen per type toezichtrelatie. Dit onderdeel is meer algemeen van aard. 1.1 Vraagstelling De vraag die de rekenkamer heeft gesteld aan het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement is in hoeverre de risicobeheersing bij externe partijen, op basis van wat we aantreffen in de selectie, inderdaad zo in control is als het college schetst in de midterm review. Om deze vraag te beantwoorden zijn een aantal deelvragen geformuleerd die in samenhang een oordeel op deze hoofdvraag geven. Hierbij gaat het om: Een inschatting van de risico s die de partijen lopen Een overzicht van de gemeentelijke financiële tegenvallers, niet geraamde bijdragen aan partijen, die zich voorgedaan hebben De mogelijkheden die partijen hebben om risico s op te vangen De risico s die daarna resteren en daarmee mogelijk (gedeeltelijk) voor rekening van de gemeente komen De hoeveelheid risico die de gemeente maximaal wenst en zegt te lopen De verhouding tussen de gewenste/gepresenteerde risico s en de inschatting van de daadwerkelijke risico s. 1.2 Proces De eerste twee vragen zijn beantwoord op basis van een risico quick scan bij tien vooraf geselecteerde instellingen: Verbonden partijen o Area Development Twente (ADT) o NV Enschedese Zwembaden Gesubsidieerde instellingen o Alifa o Twentse Welle o Kaliber Kunstenschool Overige partijen o Consent o Het Stedelijk Lyceum (HSL) 5

6 o FC Twente o IJsbaan Twente o ROZ Groep In de volgende paragraaf is een korte toelichting op deze quick scan opgenomen Risico quick scan De genoemde risico quick scan is ontwikkelt om op een gestandaardiseerde wijze een onderbouwd oordeel te vormen over de financiële risico s die een gemeente loopt met haar deelname aan een verbonden partij of met het verstrekken van een subsidie. Deze beoordeling vind plaats op basis van een set vragen die variëren van harde financiële gegevens tot meer zachte informatie als bijvoorbeeld het ziekteverzuim, de wijze waarop toezicht georganiseerd is en hoe lang sleutelfunctionarissen in dienst zijn. Deze vragen zijn samengevat in een tiental indicatoren die gezamenlijk een breed beeld geven van het risicoprofiel van een partij. Onderstaand is een overzicht van de indicatoren opgenomen met daarbij enkele voorbeelden van vragen en waarom deze vragen iets zeggen over het risico van een partij. Financiële indicatoren: - Baten: hogere afhankelijkheid van subsidies vormt een groter risico, groter aandeel van de gemeente in subsidies vormt een groter risico, grotere inkomsten uit kernactiviteiten ten opzichte van totale inkomsten zorgen voor een lager risico. - Lasten: Een hoger percentage van de vaste lasten dat gedekt wordt door vaste inkomsten zorgt voor een lager risico, een slechter exploitatieresultaat zorgt voor een groter risico. - Vermogenspositie: Liquiditeit en solvabiliteit, regelmatige aanwezigheid van perioden met liquiditeitstekort vormen een groter risico. - Planning en control: Aanwezigheid van tussentijdse rapportages tussen begroting en rekening en aanwezigheid van een meerjarenbegroting geeft betere sturingsmogelijkheden. Overige indicatoren: - Directie en management: Voortijdige wisselingen op sleutelposities, zeer kort of zeer lang in functie zijn van (financieel) directeur en een kleiner aantal personen dat de directie/dagelijkse leiding vormt zorgen voor een groter risico. - Personeel: Een hoog ziekteverzuim, een hoog verloop en een hoog percentage personeel in vaste dienst zorgen voor een hoger risico. - Toezicht: Regelmatige bijeenkomsten van toezichthouders met verschillende specialismen, bijvoorbeeld vakinhoudelijk op de kernactiviteiten, personeel, juridisch, financieel, zorgt voor een lager risico. - Fusie/verhuizing/reorganisatie: een recente of aanstaande fusie, verhuizing of reorganisatie zorgt voor een hoger risico. - Concurrentiepositie: Een minder goede concurrentiepositie en toenemende concurrentie zorgen voor een hoger risico. - Bedrijfsvoering: Aanwezigheid van tussentijdse rapportages (tussen begroting en rekening) en aanwezigheid van een meerjarenbegroting zorgen voor een lager risico. 6

7 De antwoorden op de vragen zorgen voor een score van, een zeer laag risico, 2, 3, 4 tot 5, een zeer groot risico. Per indicator wordt de gemiddelde score op de onderliggende vragen berekend. Op basis van deze scores per indicator komt vervolgens een totaalscore tot stand. Hierbij kennen de financiële indicatoren een wegingsfactor van 2 en de overige indicatoren een wegingsfactor van Schade analyse De gemanifesteerde financiële risico s in de vorm van extra bijdragen zijn in kaart gebracht door zowel de partijen als de gemeentelijke contactpersonen te vragen de extra bijdragen van de laatste 5 jaar weer te geven. Dit geeft een beeld over de financiële tegenvallers (gemanifesteerde risico s), voor zover deze informatie voorhanden was. In bijlage 2 wordt het beeld van partijen in de media geschetst, hetgeen kort samengevat op de titelpagina is weergegeven. Dit beeld is politiek van belang omdat het naast de feitelijke gegevens de publieke opinie beïnvloed. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 zijn per partij, gesorteerd naar type partij, de resultaten van de schade analyse en de resultaten van de quick scan naar de risico s opgenomen. Hoofdstuk 3 bevat vervolgens verschillende dwarsdoorsneden en analyses op basis van de risico quick scan. In hoofdstuk 4 wordt een oordeel gegeven over de mate van control op basis van de risico s. De risico s die de partijen lopen en de mogelijkheden die zij hebben om de gevolgen hiervan zelf op te vangen bepalen de financiële risico s die de gemeente loopt. Daarnaast wordt tevens aandacht besteed aan de vraag in hoeverre de gemeente inhoudelijk (regierol op doelrealisatie) in control is. Tot slot doen wij in hoofdstuk 5 een aantal aanbevelingen voor de verbetering van de sturing richting partijen. De gegevens die door verbonden partijen als door de gemeente Enschede zijn verstrekt, zijn NIET door ons gecontroleerd, maar aangenomen als juiste gegevens. 7

8 2 Risico- en schadeprofiel per partij In dit hoofdstuk zijn de resultaten van de risico quick scan en de scan naar extra bijdragen in de periode weergegeven. Onderstaande tabel bevat per instelling de score van de quick scan en de extra bijdragen, zoals aangegeven door de partijen zelf en door de gemeente. Opmerkelijk zijn de grote verschillen in beantwoording tussen gemeente en partijen over de hoeveelheid extra middelen die ter beschikking zijn gesteld. Op de onderzochte partijen, waarvan we slechts van 8 gegevens hebben ontvangen, geeft de gemeente Enschede zelf aan dat zij voor die partijen de afgelopen 7 jaar ongeveer 12 miljoen extra hebben uitgegeven. Onder schades verstaan wij de extra uitgekeerde bedragen die niet van tevoren in een begroting waren voorzien en die door de contactambtenaar of partij zijn aangegeven. Bij ADT bijvoorbeeld zijn ook extra bedragen ter beschikking gesteld (zie paragraaf ADT) waardoor soms ook extra, anders gelabelde bedragen worden verstrekt. Bij de ijsbaan is vastgelegd dat er geen tekorten worden afgedekt. Er is echter wel een huurkorting afgesproken, hetgeen natuurlijk ook een tegemoetkoming is. Risico- score Extra bijdragen cumulatief (26-212) (volgens instelling) Extra bijdragen cumulatief (26-212) (volgens gemeente Enschede) Verbonden partijen Area Development Twente (ADT) 24,9 6.5., ,- NV Enschedese Zwembaden 24,2,- Onbekend Gesubsidieerde instellingen Alifa 27, , ,- Twentse Welle 24,2 9.,-,- Kaliber Kunstenschool 21,9,-,- Overige relaties Consent 21,1, ,- Het Stedelijk Lyceum (HSL) - Onbekend 1.65.,- FC Twente 18,5,-,- IJsbaan Twente 24,6 25.,-,- ROZ Groep ,- Onbekend Per partij is een paragraaf opgenomen met de resultaten van de quick scan en een toelichting bij deze resultaten. Het gemiddelde dat weergegeven is in de grafieken is het gemiddelde van de partijen die in het kader van dit onderzoek de quick scan ingevuld hebben. Dit betreft dus niet de norm. Een risicoscore van is de ultieme situatie. 8

9 2.1 Verbonden partijen 1 Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente Enschede een bestuurlijk én een financieel belang heeft 2. Om het onderscheid tussen verbonden partijen en gesubsidieerde instellingen beter te duiden, worden in de midterm review 3 de volgende elementen toegevoegd voor verbonden partijen: Initiatief ligt bij de gemeente Verbonden partij kan winstoogmerk hebben Financieel belang is risicodragend - Rechtstreekse zeggenschap gemeente via bijvoorbeeld aandeelhouderschap of vertegenwoordiging in bestuur Verbonden partijen kunnen volgens de gemeente Enschede in de praktijk uit drie vormen bestaan 4, te weten: 1. Gemeenschappelijke regeling (GR): een samenwerkingsverband tussen openbare lichamen zoals gemeenten, provincies en/of waterschappen (bijvoorbeeld Area Development Twente). 2. Deelneming in NV of BV: de gemeente is aandeelhouder van een NV of BV (bijvoorbeeld NV Enschedese Zwembaden). 3. Overige relaties waarbij de gemeente in elk geval een financieel belang heeft en rechtstreekse zeggenschap (bijvoorbeeld Dimpact en Dataland). Bij deelnemingen is sprake van een relatie op afstand van de gemeente. De gemeente heeft verantwoordelijkheden overgedragen aan een BV of NV waar een bestuur verantwoordelijk is voor de eigen bedrijfsvoering. Bij een deelneming voert de gemeente feitelijk alleen toezicht uit op de Raad van Toezicht of Raad van Commissarissen van de betreffende instelling. Dit is bijvoorbeeld bij de NV Enschedese Zwembaden het geval. Wij maken onderscheid naar: Verbonden partijen (voldoen aan bovenstaande punten) Gesubsidieerde instellingen (subsidie ten behoeve van bijdrage aan gemeentelijke doelstelling, geen directe zeggenschap) Overige partijen (bijvoorbeeld wettelijke relatie voor onderwijs, bankiersrelatie (geldlening) voor bijvoorbeeld FC Twente) 1 Toelichting afkomstig uit Rekenkameronderzoek Toezichtrelaties van Facton en Policy Research Corporation 2 Beleidskader verbonden partijen Enschede 2 3 Mid- term review beleidskaders verbonden partijen, februari 212 aan de Raad aangeboden 4 Memo Toezicht verbonden partijen en gesubsidieerde instellingen, Concerncontroller, 29 oktober 212 9

10 Area Development Twente (ADT) Kengetallen Begrotingstotaal instelling Eigen vermogen Algemene reserve Hoogte structurele gemeentelijke subsidie Hoogte incidentele gemeentelijke subsidie Solvabiliteit instelling Aantal FTE instelling Percentage personeel in vaste dienst Extra financiële bijdragen (instelling/gemeente Enschede) Concurrentiepositie ca. 137 miljoen totaal, geen gemiddeld jaarbedrag 3.24,-,-,-,-.1% 25 FTE % 6.5.,- / ,- Verwachte toename Planning en control Direc7e en management Personeel Vermogensposi7e 2 Toezicht Lasten Fusie/Verhuizing/ Reorganisa7e Baten Concurren7e- posi7e Bedrijfsvoering Area Development Twente Gemiddeld

11 Sterke punten Het onderstaande spinnenweb laat zien waar zich de risico s voor het ADT bevinden. ADT scoort met een score van, beter op de indicator fusie/verhuizing/reorganisatie ten opzichte van het gemiddelde van 16,5. Het ADT is de laatste jaren niet geconfronteerd met een reorganisatie, fusie of verhuizing. Ook zijn er momenteel geen plannen voor een reorganisatie, fusie of verhuizing. Daarnaast scoort het ADT iets beter op de indicator personeel. Het ADT heeft een score van 2, op de indicator personeel behaald, terwijl het gemiddelde op 23,4 ligt. Dit is te verklaren door het beperkte verloop en ziekteverzuim binnen de instelling. Bovendien is niemand in vaste dienst bij het ADT. Aandachtsgebieden De indicator directie en management vormt het belangrijkste verbeterpunt van het ADT. Het ADT heeft een score van 31,4 ten opzichte van de gemiddelde score van 25,7. Dit wordt veroorzaakt door de beperkte omvang van de directie/het bestuur en de dagelijkse leiding van de organisatie. ADT kent één bestuurder en één persoon die verantwoordelijk is voor de dagelijkse leiding. Daarnaast blijkt dat de indicator toezicht een belangrijk aandachtspunt vormt voor het ADT. ADT scoort 22, ten opzichte van een gemiddelde score van 16,5. De belangrijkste oorzaak is dat ADT zich niet heeft geconformeerd aan de geldende governance code uit branche. Daarnaast speelt de vorm van het toezicht een rol. De indicator vermogenspositie vormt tevens een aandachtspunt voor het ADT. Het ADT heeft een score van 3, behaald op deze indicator, terwijl het gemiddelde 24,8 bedraagt. Dit wordt met name veroorzaakt door de beperkte solvabiliteit van het ADT. Tot slot blijkt dat de lasten van het ADT een aandachtspunt vormen. Het ADT heeft een score van 3,, terwijl het gemiddelde 25, bedraagt. De belangrijkste oorzaak hiervan is dat de vaste lasten niet gedekt worden door vaste inkomsten. Opgetreden risico s en extra financiële bijdragen Het ADT heeft over de afgelopen 7 jaren uitsluitend extra financiële middelen ontvangen in 211. In 211 heeft men volgens de instelling zelf een bedrag ontvangen van 6.5.,-. Uit de administratie van de gemeente Enschede blijkt dat de extra bijdrage aan het ADT in 211 hoger lag. Door de gemeente Enschede is een bedrag geadministreerd van ,-. De extra bijdrage komt voort uit het afboeken van 5% van de historische plankosten tegen een bedrag van ,- en het opvoeren van een verliesvoorziening voor het ADT ( 5.45.,- ). Voor de afboeking van de historische plankosten had de gemeente een bedrag begroot van 5..,-, maar deze is kennelijk hoger uitgevallen met ,-. Daarnaast zijn ook andere bedragen uitgegeven aan ADT die niet als overschrijding zijn geoormerkt, een voorbeeld hiervan zijn bijvoorbeeld onderstaande. Dat betekent dat er soms nog meer geld naar een partij gaat zonder dat dit duidelijk is vanuit een totaaloverzicht per partij of dat het onzichtbaar is omdat het bedrag anders is gelabeld. 11

12 Jaar Overschrijding Reden Treffen risicovoorziening bij ADT Specifieke bijdrage aan infrastructuur luchthaven (Bedrag is nog niet uitgegeven, maar bekend bij de raad. Er wordt voor deze uitgave naar dekking gezocht in de eerstvolgende programmabegroting.) De benodigde informatie, vanuit zowel de instelling als de gemeente Enschede, is tijdig ontvangen. 12

13 NV Enschedese Zwembaden Kengetallen Begrotingstotaal instelling Eigen vermogen Algemene reserve Hoogte structurele gemeentelijke subsidie Hoogte incidentele gemeentelijke subsidie Solvabiliteit instelling Aantal FTE instelling Percentage personeel in vaste dienst Extra financiële bijdragen (instelling/gemeente Enschede) Concurrentiepositie , ,-, ,-,- 42.6% 34.4 FTE 87,5%,- /Onbekend Verwachte toename Planning en control Direc7e en management Personeel Vermogensposi7e 2 Toezicht Lasten Fusie/Verhuizing/ Reorganisa7e Baten Concurren7e- posi7e Bedrijfsvoering N.V. Enschedese Zwembaden Gemiddeld 13

14 Sterke punten Het onderstaande spinnenweb laat zien waar zich de risico s voor NV Enschedese Zwembaden bevinden. NV Enschedese Zwembaden scoort met een score van, beter op de indicator toezicht ten opzichte van het gemiddelde van 16,5. Dit is te verklaren doordat voor een Raad van Commissarissen is gekozen als toezicht. Het toezicht bestaat uit drie personen met uiteenlopende specialismen en komt 6 keer per jaar bij elkaar. Daarnaast scoort NV Enschedese Zwembaden met een 21, op de indicator bedrijfsvoering beter dan het gemiddelde van 24,1. De verklaring die hiervoor gegeven kan worden is dat de NV Enschedese Zwembaden de komende drie jaren geen wijzigingen verwacht in relevante wet- en regelgeving. Aandachtsgebieden De indicator directie en management van de NV Enschedese Zwembaden vormt met een score van 32,9 een risico ten opzichte van de gemiddelde score 25,7. Het risico wordt met name veroorzaakt doordat de functie van financieel verantwoordelijke al 15 jaren door dezelfde persoon wordt uitgeoefend. Bovendien speelt de omvang van de directie/het bestuur een belangrijke rol. De concurrentiepositie van de NV Enschedese Zwembaden vormt met een score van 4, een risico ten opzichte van het gemiddelde van 35,. De NV Enschedese Zwembaden heeft aangegeven momenteel al geconfronteerd te worden met concurrentie, en verwacht dat dit binnen de komende 3 jaren zal toenemen. Tot slot vormt de indicator personeel een risico voor de organisatie. De NV Enschedese Zwembaden heeft hiervoor een score van 3, ten opzichte van een gemiddelde score van 23,4. De organisatie is niet verzekerd voor kosten van ziekteverzuim en heeft 87,5% van het personeel in vaste dienst. Opgetreden risico s en extra financiële bijdragen Uit de gegevens van de NV Enschedese Zwembaden is gebleken dat de organisatie in de afgelopen jaren geen extra financiële bijdrage heeft ontvangen voor het opvangen van opgetreden risico s. Op dit moment heeft de gemeente Enschede nog geen informatie ter beschikking gesteld, dat inzicht biedt in de financiële bijdragen aan de NV Enschedese Zwembaden. Daardoor is het niet mogelijk om inzichtelijk te maken in hoeverre de administratie van de NV Enschedese Zwembaden en de gemeente Enschede overeenkomen op het gebied van de extra financiële bijdragen. Op het moment van afronding van dit rapport wordt nog steeds gewacht op de aanlevering van gegevens vanuit de gemeente Enschede. 14

15 2.2 Gesubsidieerde instellingen 5 Een gesubsidieerde instelling is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarmee de gemeente een financiële relatie heeft, die taken uitvoert waarbij sprake is van een algemeen belang en waarbij vergoeding van geleverde diensten op kostprijsbasis plaatsvindt (geen winstoogmerk) 6. Bij een gesubsidieerde instelling ontbreekt de bestuurlijke participatie en is er dus geen rechtstreekse zeggenschap van de gemeente. 5 Toelichting afkomstig uit Rekenkameronderzoek Toezichtrelaties van Facton en Policy Research Corporation 6 Beleidskader gesubsidieerde instellingen Enschede 2 (vastgesteld in raad op 15 februari 2) 15

16 Alifa Kengetallen Begrotingstotaal instelling Eigen vermogen Algemene reserve Hoogte structurele gemeentelijke subsidie Hoogte incidentele gemeentelijke subsidie Solvabiliteit instelling Aantal FTE instelling Percentage personeel in vaste dienst Extra financiële bijdragen (instelling/gemeente Enschede) Concurrentiepositie ,- 26.9, , , ,- 9.% 138 FTE 95% ,- / ,- Verwachte toename Planning en control Direc7e en management Personeel Vermogensposi7e 2 Toezicht Lasten Fusie/Verhuizing/ Reorganisa7e Baten Concurren7e- posi7e Bedrijfsvoering Alifa Gemiddeld 16

17 Sterke punten Het onderstaande spinnenweb geeft inzicht in het risicoprofiel van Alifa. Tot de sterke punten van Alifa behoren de indicatoren directie en management en planning en control. Alifa scoort op de indicator directie en management een 2, ten opzichte van een gemiddelde score van 25,7. Dit is met name te verklaren door de omvang van de dagelijkse leiding van de organisatie en de continuïteit van de dagelijkse leiding en de financieel verantwoordelijke. Voor de indicator planning en control scoort Alifa een 14, ten opzichte van een gemiddelde score van 18,5. Alifa kent voldoende tussentijdse rapportages en beschikt over een meerjarenbegroting. Aandachtsgebieden De indicator personeel vormt met een score van 35, het belangrijkste risico voor Alifa in vergelijking met een gemiddelde score van 23,4. Alifa is niet verzekerd voor de kosten van ziekteverzuim en heeft 95% van het personeel in vaste dienst. De baten vormen eveneens een belangrijk risico voor Alifa. Alifa scoort een 35, op deze indicator ten opzichte van een gemiddelde van 24,4. Dit wordt veroorzaakt door de grote afhankelijkheid van derden die Alifa kent voor haar baten. De inkomsten bestaan voor 92% uit subsidie- inkomsten, waarvan de gemeente Enschede ruim 98% verstrekt. Tot slot vormt de indicator fusie/verhuizing/reorganisatie een aandachtspunt binnen Alifa. Dit kan verklaart worden door de reorganisatie die momenteel wordt uitgevoerd. Bovendien is Alifa zich aan het voorbereiden op een verhuizing. Opgetreden risico s en extra financiële bijdragen In de afgelopen 7 jaren heeft Alifa in 29 een extra financiële bijdrage ontvangen van de gemeente Enschede. Volgens de instelling ging het daarbij om een bedrag van ,-. Vanuit de gemeente Enschede is aangegeven dat cumulatieve extra bijdrage in deze jaren ,- bedraagt. Hoewel de informatie over Alifa vanuit de gemeente lang op zich liet wachten is voor deze instellingen wel de meest uitgebreide informatie aangeleverd vanuit de gemeente. 17

18 Twentse Welle Kengetallen Balanstotaal instelling Eigen vermogen Algemene reserve Hoogte structurele gemeentelijke subsidie Hoogte incidentele gemeentelijke subsidie Solvabiliteit instelling Aantal FTE instelling Percentage personeel in vaste dienst Extra financiële bijdragen (instelling/gemeente Enschede) Concurrentiepositie , , ,- 4.,- 37.3% 2 FTE 95% 9.,- /,- Verwachte toename Planning en control Direc7e en management Personeel Vermogensposi7e 2 Toezicht Lasten Fusie/Verhuizing/ Reorganisa7e Baten Concurren7e- posi7e Bedrijfsvoering Twentse Welle Gemiddeld 18

19 Sterke punten Het onderstaande spinnenweb laat zien waar zich de risico s voor de Twentse Welle bevinden. De Twentse Welle scoort met een score van 15, beduidend beter op de indicator lasten ten opzichte van het gemiddelde van 25,. Daarnaast scoort de Twentse Welle met een 17,5 op de indicator personeel beter dan het gemiddelde van 23,4. De Twentse Welle kent een laag ziekteverzuim en is tevens verzekerd tegen eventuele ziekteverzuimkosten. Daarnaast kent de organisatie weinig verloop in het personeel. Tot slot is gebleken dat de Twentse Welle met een score van 12, beter scoort op de indicator toezicht dan het gemiddelde van 16,5. Dit komt door de omvang en de uiteenlopende deskundigheid van het toezicht. Het toezicht komt jaarlijks bij elkaar en de Twentse Welle heeft zich geconformeerd aan de governance code van de branche. Aandachtsgebieden De baten vormen bij de Twentse Welle een belangrijk aandachtspunt. De Twentse Welle heeft een 32,5 gescoord op de indicator baten, terwijl het gemiddelde 24,4 bedraagt. Dit wordt met name veroorzaakt door de hoge mate van afhankelijkheid van subsidies. Daarbij is de Twentse Welle het meest afhankelijk van de gemeente, deze subsidieert ruim 81% van de subsidie- inkomsten. Bovendien heeft de Twentse Welle in de afgelopen 5 jaren één keer een extra subsidie aanvraag gedaan bij de gemeente. Daarnaast is de planning en control een verbeterpunt voor de Twentse Welle. De Twentse Welle heeft een 26, gescoord op de indicator planning en control, terwijl het gemiddelde 18,5 bedraagt. Dit komt met name doordat de Twentse Welle niet beschikt over een meerjarenbegroting. Tot slot vormt de concurrentiepositie een risico voor de Twentse Welle. De score van de Twentse Welle bedraagt 4, ten opzichte van een gemiddelde score van 35,. Dit wordt veroorzaakt door de concurrentie waarmee de organisatie op dit moment al mee te maken heeft. Bovendien verwacht de Twentse Welle binnen 3 jaren te maken te krijgen met toenemende concurrentie. Opgetreden risico s en extra financiële bijdragen De Twentse Welle heeft in de afgelopen 7 jaren drie keer een extra financiële bijdrage ontvangen van de gemeente. Dit blijkt uit de ingevulde vragenlijst van de Twentse Welle. Echter wordt op een andere plaats in de vragenlijst aangegeven dat het slechts één keer een extra subsidie aanvraag heeft gedaan. De extra financiële bijdragen zijn ontvangen in 28 (.,- ), in 29 ( 4.,- ) en in 2 ( 4.,- ).De gemeente Enschede heeft aangegeven dat zij in de toekomst geen risico s verwacht voor de Twentse Welle. Wel wordt aangegeven dat in de periode sprake was van een dreigend exploitatietekort, mede door fusie en verhuizing. De gemeente Enschede heeft destijds tijdelijk een financieel medewerker beschikbaar gesteld om de instelling te ondersteunen bij het versneld op orde brengen van de financiële administratie. Er zijn echter geen bedragen genoemd door de gemeente Enschede. Vanuit zowel de Twentse Welle als de gemeente Enschede is de benodigde informatie vrij snel ontvangen. Echter is af te vragen wat de kwaliteit van de aangeleverde informatie is vanuit de gemeente Enschede. Het gaat dan met name om het feit dat de gemeente Enschede geen risico s voorziet voor de Twentse Welle, terwijl de resultaten uit de vragenlijst wel degelijk risico s laten zien. 19

20 Kaliber kunstenschool Kengetallen Begrotingstotaal instelling Eigen vermogen Algemene reserve Hoogte structurele gemeentelijke subsidie Hoogte incidentele gemeentelijke subsidie Solvabiliteit instelling Aantal FTE instelling Percentage personeel in vaste dienst Extra financiële bijdragen (instelling/gemeente Enschede) Concurrentiepositie , , ,-,- 66.% 7 FTE 9% Nihil/,- Verwachte toename Planning en control Direc7e en management Personeel Vermogensposi7e 2 Toezicht Lasten Fusie/Verhuizing/ Reorganisa7e Baten Concurren7e- posi7e Bedrijfsvoering Kaliber Kunstenshool Gemiddeld 2

21 Sterke punten Op basis van het onderstaande spinnenweb ontstaat inzicht in het risicoprofiel van de Kaliber Kunstenschool. De vermogenspositie van de Kaliber Kunstenschool is aan te merken als sterk punt. De Kaliber Kunstenschool heeft een score van 12, behaald op de vermogenspositie ten opzichte van een gemiddelde score van 24,8. De Kaliber Kunstenschool scoort met een 2, ook beter op de indicator lasten in vergelijking met een gemiddelde van 25,. De vaste lasten van de Kaliber Kunstenschool worden volledig gedekt door de vaste inkomsten. Met een score van 12, scoort de Kaliber Kunstenschool beter op de indicator toezicht dan het gemiddelde van 16,5. Dit heeft te maken met de omvang, de uiteenlopende deskundigheid van het toezicht en de mate waarin het toezicht jaarlijks bijeen komt. Tot slot scoort de Kaliber Kunstenschool met een 2, ook beter op de indicator baten in vergelijking met een gemiddelde score van 24,4. Dit komt met name doordat de Kaliber Kunstenschool 78% van de overige inkomsten uit kernactiviteiten verwerft. Bovendien heeft de organisatie de afgelopen 5 jaren geen beroep gedaan op een extra subsidie aanvraag. Aandachtsgebieden Op de indicator planning en control scoort de Kaliber Kunstenschool 26,, terwijl het gemiddelde 18,5 bedraagt. Daarmee vormt de planning en control een belangrijk verbeterpunt voor de Kaliber Kunstenschool. De score is met name te verklaren doordat de organisatie een beperkte risicomanagement volwassenheid kent en niet beschikt over een sluitende meerjarenbegroting. Daarnaast scoort de Kaliber Kunstenschool met een score van 22, lager op de indicator fusie/verhuizing/reorganisatie dan de gemiddelde score van 16,5. Dit is te verklaren door de reorganisatie die op de Kaliber Kunstenschool afkomt. Bovendien zijn er plannen bekend voor een fusie/overname/transformatie. Tot slot vormt de concurrentiepositie een belangrijk risico voor de Kaliber Kunstenschool. De score van de Kaliber Kunstenschool bedraagt 4, ten opzichte van een gemiddelde score van 35,. Dit wordt veroorzaakt door de concurrentie waarmee de organisatie op dit moment al mee te maken heeft. Bovendien verwacht de Kaliber Kunstenschool binnen 3 jaren te maken te krijgen met toenemende concurrentie. Opgetreden risico s en extra financiële bijdragen In de afgelopen 7 jaren heeft de Kaliber Kunstenschool geen noemenswaardige extra financiële bijdragen ontvangen van de gemeente Enschede. In de uitgezette vragenlijst zijn de vragen beantwoord met nihil. Vanuit de gemeente Enschede is aangegeven dat zij in de toekomst geen risico s zien aankomen voor de Kaliber Kunstenschool. Door de gemeente Enschede zijn geen situaties benoemd waarin de gemeente een extra financiële bijdrage heeft moeten leveren. Vanuit zowel de Kaliber Kunstenschool als de gemeente Enschede is de benodigde informatie vrij snel ontvangen. Echter is af te vragen wat de kwaliteit van de aangeleverde informatie is vanuit de gemeente Enschede. Het gaat dan met name om het feit dat de gemeente Enschede geen risico s voorziet voor de Kaliber Kunstenschool. De resultaten uit de vragenlijst laten wel degelijk risico s zien, en dan met name op het gebied van de concurrentiepositie. 21