Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer

Transcriptie

1 Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

2

3 Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer Datum: September 2008 Versie: extern Auteur: AID Communicatie 1

4 Van 1 maart tot en met 31 december 2007 controleerde de AID in het kader van het project Celsius landelijk 336 voertuigen op het vervoer van vlees. Bij de 261 geladen voertuigen kwamen 36 overtredingen aan het licht. We schetsen kort de aanleiding tot en de uitvoering van het project Celsius. Aanleiding Project Celsius In Nederland staan erkende en geregistreerde vlees be- en verwerkende bedrijven onder controle van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). De Algemene Inspectiedienst (AID) op haar beurt controleert het vervoer van vlees tussen deze bedrijven. Het vervoer van vlees moet een gesloten koelketen vormen. Dat wil zeggen: vlees moet na het slachtproces worden gekoeld tot een bepaalde temperatuur. Die temperatuur is afhankelijk van het soort vlees. Tot in de toonbank van de slagerij moet het vlees de voorgeschreven temperatuur behouden. De AID stelde in 2005 echter regelmatig overtredingen van deze eis vast. De overtredingen hadden met name betrekking op temperatuurseisen, merken, verpakking, hygiëne en administratieve vervoersbescheiden van vlees. Onder de noemer Celsius is in 2006 daarom gericht gecontroleerd op de temperatuursnormen tijdens het vervoer van vlees. Vanwege de resultaten van deze controles is het project in 2007 opnieuw uitgevoerd. Dit keer is ook communicatie richting vleesvervoerders ingezet om de naleving te vergroten. Het project Celsius is van maart tot en met december 2007 door 3

5 het hele land uitgevoerd. De controles zijn zoveel mogelijk a-select, dus willekeurig, gedaan. Een klein aantal controles vond select plaats op aangeven van externe handhavers. Samenwerking Regelgeving De controles in het kader van het project Celsius zijn zoveel mogelijk samen met andere handhavers uit gevoerd. Zo is de VWA gevraagd actief deel te nemen en ook kennis en gegevens aan te leveren vanuit hun controlerende rol. Verder heeft de AID aan de Belgische grensovergangen in nauw overleg met het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) geopereerd. Daarnaast is de inspectiedienst voor vervoerscontroles zoveel mogelijk aangesloten bij geplande acties van het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD), de regionale politie, Douane en Inspectie Verkeer en Waterstaat en VROM. Bovendien zijn binnen de AID waar mogelijk vervoerscontroles met diverse vakgebieden gecombineerd. Sinds 1 januari 2006 gelden nieuwe regels voor het vervoer van vlees. Vlees en slachtafval mag uitsluitend op transport als de temperatuur overal in het vlees gelijk is. Het vlees terugkoelen tot de juiste temperatuur moet in de slachterij of uitsnijderij gebeuren. Tijdens het transport moet de temperatuur gelijk blijven. De temperatuursnormen zijn vastgesteld naar de herkomst van het product: Product Herkomst Maximale temperatuur Roodvlees Rund, varken, schaap, geit of grof wild 7 C Witvlees Pluimvee 4 C Slachtafval Rund, varken, schaap, geit, grof wild of pluimvee 3 C Verder hebben de regels betrekking op het merken van vlees in verband met identificatie, hygiëne, deugdelijke verpakkingen en de administratie rondom het vervoer. 4

6 Maatregelen Ondernemers die niet aan deze regels voldoen, overtreden de wet. Dat is een risico voor de voedselveiligheid. De AID legt bij overtredingen sancties op. Binnen het project Celsius golden de volgende maatregelen: Maatregel Overtredingen Proces-verbaal Temperatuursoverschrijding van > 4 C Niet naleven van de hygiënevoorschriften Ontbreken van merken (geen identificatie mogelijk) Waarschuwing (bij meerdere Temperatuursoverschrijding van < 4 C overtredingen proces-verbaal) Retourzending bedrijf van herkomst en melding VWA Niet volledig merken Ontbreken deugdelijke verpakking Ontbreken vereiste handelsdocumenten Ernstige overtredingen met betrekking tot temperatuursoverschrijdingen of hygiëne Communicatie Resultaten Voorafgaand aan de controles communiceerde de AID op verschillende manieren over het project Celsius. Door voorlichting te combineren met het aankondigen van controles kan de naleving verbeteren. Alle geregistreerde bedrijven in de vleessector ontvingen een drietalige folder (Nederlands, Turks en Marokkaans) met uitleg van de regelgeving. Verder verstuurde de AID een persbericht met de resultaten van de controles in 2006 en de aankondiging dat in 2007 opnieuw controles plaatsvinden. Bij de 261 voertuigen die vlees of vleesgerelateerde producten transporteerden zijn 36 overtredingen vastgesteld. De meeste overtredingen waren op het gebied van temperatuursoverschrijdingen (12 processen-verbaal en 19 waarschuwingen). In twee gevallen betrof het forse overschrijdingen van de maximumtemperatuur (meer dan 20 C) van schapenkarkassen én het ontbreken van merken. Eén slachterij bleek structureel schapenkarkassen met een tempera- 5

7 tuur van 12 tot 27 C af te leveren. Ondanks diverse processen-verbaal veranderde de situatie niet. Het Functioneel Parket heeft de zaak overgenomen. Daarnaast bleek het merken van het vlees niet altijd in orde (twee processen-verbaal en drie waarschuwingen). Waar mogelijk zijn die overtredingen gecorrigeerd door de zending retour te sturen en de VWA in te lichten. Conclusies In de meeste gevallen van temperatuursoverschrijdingen betrof het vlees van ritueel geslachte dieren. Vooral in het westen van het land voeren kleinere slachtplaatsen met een regionale functie hun vlees af onder het credo slachtvers. Dat betekent direct verhandelen zonder voldoende doorkoeling. Ongeveer een derde (121) van de controles is uitgevoerd in samenwerking met externe handhavers. Vanwege de focus op grotere doorgaande wegen en rijkswegen leverde dat voor de AID weinig op. De doelgroep voor Celsius maakt weinig gebruik van deze wegen. De overige controles (215), zelfstandig uitgevoerd door de AID, waren in de (directe) omgeving van slachthuizen en daarmee effectiever. 6

8 Aanbevelingen In 2008 opnieuw controleren op temperatuursnormen van vlees tijdens het vervoer. Niet projectmatig maar als regulier werk op basis van een risicoanalyse. Risico Hoog Matig Laag Vervoerders met een niet voor gekoeld vervoer ingericht vervoermiddel (voor-schriften met betrekking tot merken, verpakking en temperatuur) én vervoerders van eigen vlees met koeltransportmiddelen (met betrekking tot het voorschrift temperatuur) Vervoerders van eigen vlees met koeltransportmiddelen (voorschriften met be-trekking tot merken en verpakking). Beroepsvervoerders van koeltransportmiddelen (voorschriften met betrekking tot merken, verpakking en temperatuur). Samenwerking met externe handhavers voortzetten, maar een effectievere inzet door externe handhavers uit te nodigen voor gerichte vervoerscontroles en niet bij grote acties aan te sluiten op doorgaande en rijkswegen. Daarbij is binnen de AID centrale coördinatie van externe samenwerking van belang. Evaluatie De AID controleurs vroegen de gecontroleerde ondernemers naar hun mening over de controles en de inzet van communicatie voorafgaand aan de controles. Over het algemeen waren zij positief over beide onderdelen. Verder waren veel ondernemers bekend met de meertalige folder en, nog belangrijker, de geldende maximum temperaturen voor de diverse soorten vlees. 7