Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt IbDH maart 2014

Transcriptie

1 Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt IbDH maart 2014

2 Colofon Voorontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 11 maart 2014 opdrachtgever: DSO/stedenbouw, Menno Naborg Annet Beltman projectnr.: projectteam: Almut Röwekamp Guido Nas Cornelie Marks Martine van der Helm Ingenieursbureau Den Haag Postbus DP Den Haag 2

3 Inleiding De Haagse Loper is het gebied tussen de Grotiusplaats en het Spuiplein. Het is het gebied waar grote instellingen zijn gehuisvest. Conform het binnenstadsplan is het sfeergebied de Nieuwe Kern. Doel is een herkenbare openbare ruimte te maken die past bij het sfeergebied en tegelijk aansluit bij de rest van de binnenstad. Hiervoor is een Schetsontwerp gemaakt dat in delen zal worden uitgevoerd. In dit rapport wordt het Voorlopig Ontwerp van het gedeelte van de Turfmarkt en de Wijnhaven beschreven. Impressie schetsontwerp Haagse loper Schetsontwerp Haagse loper Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 3

4 Spuiforum

5 Fasering De openbare ruimte van de Turfmarkt ter hoogte van de nieuwe ministeries wordt in 2014/2015 heringericht. Hiervoor is het Schetsontwerp uitgewerkt tot Voorlopig Ontwerp. Om ontwerpbeslissingen zoals het uitlijnen van bomen en de maatvoering van het profiel goed te kunnen maken, is het plan vanaf de Rijnstraat tot aan het Spuiplein getekend. Het Anna van Buerenplein wordt in 2014 uitgevoerd. Hiervoor wordt op dit moment een definitief ontwerp gemaakt. Wat betreft inrichting en materialisering sluiten het VO Turfmarkt en het plan van het Anna van Buerenplein op elkaar aan. Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 5

6 6

7 Principeprofiel In het Voorlopig Ontwerp voor de Turfmarkt is het principeprofiel van het Schetsontwerp overgenomen. Dit houdt in: - een breed, obstakelvrij middengedeelte waar voldoende ruimte is voor voetgangers, fietsers, laad en losverkeer en hulpdiensten; - fietsers zijn toegestaan, er is geen fietspad - vrachtwagens moeten elkaar kunnen passeren zonder conflict met fietsers en voetgangers. - stroken met bomen, banken, lichtmasten en plantenbakken; - een zone langs de gevels waar ruimte is voor terrassen, uitstallingen, fietparkeren en entreepartijen. Fietsparkeren In de Turfmarkt worden alleen fietsenstallingen voor bezoekers van winkels gefaciliteerd. Studenten, bewoners en werknemers worden geacht van de aanwezige eigen inpandige stallingen gebruik te maken. Een grote hoeveelheid fietsbeugels is niet gewenst omdat deze uitnodigen tot lang-stallen en meer weesfietsen. Het zou een beheersprobleem opleveren. Bij winkels worden in de strook langs de gevel fietsvakken aangebracht waar fietsen kort gestald kunnen worden. Doormiddel van de vakken kan de doorgang naar de deur worden vrij gehouden. Bij de vakken kunnen extra elementen worden geplaatst om het omwaaien/omvallen (domino-effect) te voorkomen. Dit moet worden uitgewerkt in de DO fase. terrassen, uitstalling, fietsparkeren, entree bomen, meubilair lopen, fietsen, leveranciers bomen, meubilair terrassen, uitstalling, fietsparkeren, entree Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 7

8 klinker binnenstad (mangaan) plantenbakken lange banken terrassen klinker binnenstad verbijzonderd (mangaan met natuursteen) fontein zitrand grens VO bomen in strip boomroosters beplanting verlichting 8

9 Ontwerp Het gebied van de Haagse Loper wordt uitgevoerd in mangaanklinker. Dit sluit aan op de rest van de binnenstad. Het middengedeelte van het profiel is een verbijzonderd vloerkleed. Dit is op de Turfmarkt letterlijk een loper die wordt voorzien van een mix van mangaanklinkers en lichte natuursteen. In tegenstelling tot het Schetsontwerp staan banken, plantenbakken en bomen los van elkaar. Dit levert een meer flexibel en beter te beheren inrichting op. Bomen De bomen komen in cortenstalen strips van boomroosters te staan. Bij bestaande terrassen komen geen bomen om zo veel mogelijk bezonning te behalen. De opstelling in korte rijtjes breekt de wind. De losse plantafstand geeft soms ruimte voor lichtmasten en soms voor ingangen en zorgt verder voor meer luchtigheid tussen de bomen zodat de plint zichtbaar blijft. Bewust is gekozen voor een schema waarbinnen de bomen in stroken van roosters staan. Hierdoor wordt de bomenstrook geaccentueerd en het profiel geleed. Gracht De Haagse loper ligt aan weerszijden van de gracht op de Zwarte Weg. Dit is een belangrijk orientatiepunt in de route en de historische ingang naar de stad. De brug wordt gemarkeerd door een opvallende oversteek. De huidige brugleuning heeft een te technische uitstraling en zal worden vervangen door een sierlijk hekwerk in de stijl van de Haagse loper (cortenstaal). Dit hekwerk wordt ontworden in de volgende planfase Terrassen In principe zijn terrassen langs alle gevels mogelijk. Of een terrasvergunning door de gemeente wordt uitgegeven is een ruimtelijke afweging die per aanvraag wordt beoordeeld. Voor de huidige terrassen worden geen bomen geplant vanwege de bezonning. Toekomstig Spuiplein Op het toekomstige Spuiplein is het principe van de Haagse loper doorgezet. Hier past een bijzonder accent zoals een fontein of spiegelvijver. Dit gebied zal in een latere fase worden uitgewerkt. Omgeving Stadhuis Rondom het stadhuis wordt mangaanklinker gelegd. Op deze wijze sluit het hele gebied naadloos aan bij de rest van de binnenstad. Bij de ingang van het stadhuis ligt een nader uit te werken groenaccent als ontvangst van de trouwstoeten. Schaal 1:1300 Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 9

10 10

11 Turfmarkt De maatvoering van de Haagse Loper hangt merendeels af van de ondergrondse ruimte voor bomen (kabels en leidingen). Het obstakelvrije middengedeelte moet uit verkeerskundig oogpunt minimaal 8,50 meter breed zijn. De terraszone aan de zonzijde wordt verbreed naar ca. 5m. Bepalend voor deze maatwijziging is de ruimte die nodig is voor kabels en leidingen aan de overzijde bij de toekomstige Leidse Univeristeit. Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 11

12 12 Uitsnede Wijnhaven

13 Wijnhaven De Wijnhaven wordt één groen geheel met gazon, vaste planten en bomen. De bomenstrips op de Turfmarkt zijn ter hoogte van de Wijnhaven onderbroken. Tussen het groen liggen paden ter plaatse van de meest belangrijke looproutes. Hier komen een aantal zitranden in dezelfde vormgeving als in de rest van de Haagse loper. De Wijnhaven wordt verlicht door middel van spots aan masten zoals ook op het Anna van Buerenplein. Omdat de trambaan door het gras heen rijdt, zijn geen klaphekken voor de tram nodig die auto s zouden moeten tegenhouden. trambaan in het gras verlichting aan masten bloemrijke beplanting in plantvakken doorsnede Wijnhaven Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 13

14 14 bank

15 Materialisering en Meubilair Vloerkleed Het vloerkleed ligt los van de gevel en is omgeven door mangaanklinker. De mangaanklinker sluit aan op alle aanliggende straten. In het ontwerp voor het vloerkleed is gekozen om de binnenstadklinker (mangaankleur) als basis te gebruiken en te mixen met natuursteen. Deze bijzondere klinkers lichten op in de verder vrij donkere vloer. Dit is herkenbaar, vriendelijk, eenvoudig aan te leggen en tegelijkertijd subtiel in te passen. Naar aanleiding van de proefvakken is een patroon gekozen dat ook op het Anna van Buerenplein wordt aangelegd. Verlichting De verlichting is vergelijkbaar met die op het Anna van Burenplein en hangt op 10 meter hoogte aan masten. De masten staan om en om aan beide zijden van de loper in de strook met bomen en banken. Nader onderzoek moet nog worden gedaan of dit principe doorgezet moet worden onder het VROM gebouw tot aan het station. Op de Wijnhaven en het Spuiplein worden hoge masten met spots toegepast. Hiermee kunnen lichtere accenten worden aangebracht (sfeer). Vanuit de masten kunnen ook gebouwen met spots worden verlicht. Voor verlichting van de openbare ruimte worden standaard armaturen toegepast. De mast krijgt een verbijzondering die past bij het promenadegebied en dus duidelijk afwijkt van de masten langs verkeerswegen. Dit wordt verder uitgewerkt in de DO fase. De banken en bomen worden van de onderkant subtiel verlicht. Dit zijn ruimtelijke accenten in het gebied. Beplanting Voor de verblijfskwaliteit is beplanting met struikvormers en bloemen van groot belang. Beplanting verbetert het microklimaat en maakt het gebied kleinschaliger en dus aangenamer voor verblijf. In het ontwerp zijn grote bakken opgenomen waarin bloeiende beplanting van formaat staat. De planten worden circa 3-6 keer per jaar op locatie vervangen. Meubilair Voor het ontwerp van het meubilair heeft de Haagse lattenbank als inspiratie gediend. De banken worden voorzien van dezelfde rechte latten. Op de Haagse loper worden de rugleuningen niet over de hele bank toegepast en is het onderstel van beton. De banken zijn 1,20 meter breed en 12m lang. De banken hebben van onder verlichting zodat zij s avonds als het ware zweven en goed en sfeervol verlicht zijn. In dezelfde lijn is ook een cortenstalen plantenbak ontworpen. De plantenbakken staan in de strook met de bomen. De bak is ca.100cm hoog zodat struiken en onderbeplanting erin passen. Variaties van de plantenbakken en banken worden ook op het Anna van Buerenplein geplaatst. voorbeeld vloerkleed van mangaanklinker met lichte toevoeging referentie bloeiende planten van formaat Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 15

16 Bomen In het gedeelte voor de nieuwe ministeries zijn bomen gekapt vanwege de benodigde ruimte voor de nieuwbouw. Hiervoor bestaat een afspraak tot herplantplicht. De bestaande bomen zijn onderzocht. De bomen op de Turfmarkt hebben een matige en afnemende groei. De bomen op de Wijnhaven hebben een redelijke tot goede groei. Destijds zijn de bomen op de Turfmarkt op de stadsverwarming en de riolering geplant. De ondernemers willen liever geen bomen direct voor terrassen in verband met de bezonning. Bomen huidig op stadsverwarming op riolering gekapt, herplantplicht Bomen die vanwege standplaats (buiten de obstakelvrije zone) gehandhaafd zouden kunnen blijven 16

17 Bomen In het nieuwe profiel van de Turfmarkt zouden 4 korte boomrijen kunnen blijven gehandhaafd. Deze bomen staan echter deels voor terrassen en deels voor de Wijnhaven. De ondernemers willen maximale bezonning van het terras en de Wijnhaven moet veel meer ruimtelijk bij de Turmarkt worden betrokken (looproute). Daarom is een ontwerp met deels te handhaven bomen niet wenselijk. Het ontwerp met nieuwe bomen gaat uit van een lossere boom-opstelling waarmee de Haagse Loper meer allure krijgt. Dit is ingevuld door het aantal bomen per strip te varieren tussen 3 en 5, met één uitzondering van twee bij de tramoversteek van de Turfmarkt. De bomen op de Wijnhaven blijven grotendeels gehandhaafd. De boomsoort voor de Turfmarkt moet nog worden bepaald. De positie van de toekomstige bomen is nog niet optimaal en wordt nog verder uitgewerkt met oog op de optimale groene sfeer. De bomen moeten kunnen groeien in de omstandigheden (verharding, wind, ondergrondse groeibeperkingen vanwege kabels en leidingen) en tegelijk voldoende volume hebben om de Turfmarkt aan te kleden. Een bijzonder aspect is de bezonning. De bestaande Sophora s kunnen zich in schaduwrijke omstandigheden slecht handhaven. Opstelling met handhaven van huidige bomen buiten de obstakelvrije zone Ontwerpvoorstel; zonder handhaven bomen Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 17

18 Laden en Lossen Voor de grote instellingen en de supermarkt is er laad- en losruimte op de Schedeldoekshaven. De horecabedrijven en winkels aan de Turfmarkt worden via de obstakelvrije middenzone van de Turfmarkt bevooraad. via de Schedeldoekshaven via de Turfmarkt 18

19 Pollers en laden en lossen De gehele Haagse loper is onderdeel van het autovrij gebied. Het gebied dat fysiek is afgelsoten door pollers is kleiner en begint op de Turfmarkt ter hoogte van het stadhuis. De gekozen locatie is een handige grens met een korte pollerlijn. Dit pollergebied kan helemaal worden afgesloten met paaltjes en pollers. De Wijnhaven, Lage Zand en de Turfmarkt van Zwarte Weg tot Stadhuis vallen onder het autovrije gebied en kunnen vanwege de tramlijn niet fysiek worden afgesloten. In dit autovrije gebied staan zo min mogelijk paaltjes. Op de Wijnhaven staan geen paaltjes omdat het een noodroute is en omdat de looproute bij voorkeur obstakelvrij is. Bij het plein van de bruidsstoet is een palenrij nodig om fout parkeren te ontmoedigen. Dit gebied valt buiten de grens van dit VO. Waar de lijn komt te staan wordt in de volgende ontwerpfase uitgewerkt. Op de hoek Turfmarkt/Lage Zand komen de pollers ter beveiliging van de ministeries. De pollers gaan alleen omhoog als er een dreiging is. bestaande, te behouden pollerinstallatie vervallen pollerinstallatie nieuw te plaatsen pollerinstallatie afsluiten met palenrij oid beveiliging ministeries met pollers Voorlopig Ontwerp Haagse Loper, deel Turfmarkt 19

20