Agenda vergadering Dagelijks Bestuur Waterschapsbedrijf Limburg d.d

Transcriptie

1 Agenda vergadering Dagelijks Bestuur Waterschapsbedrijf Limburg d.d

2 Agenda vergadering Dagelijks Bestuur Datum Tijdstip uur Locatie kamer Archiefnr. vrosch/ a. Opening. Presentatie door PriceWaterhouseCoopers (PWC) inzake expert opinion IT. informerend 2. Vaststellen verslag vergadering Dagelijks Bestuur d.d. 12 maart 2012 (bijlage). besluitvormend Mededelingen: 3a. Ontwikkelingen binnen de WBL-organisatie met betrekking tot groei naar een High informerend Performance Organisatie (HPO) (bijlage). 3b. Energiejaarplan 2012 (bijlage). informerend 3c. Onveilige situaties OVSH (bijlage). informerend 3d. Financiële bijdrage voor beheer en onderhoud IBA-systemen (bijlage). informerend 3e. Modulaire Duurzame Rwzi (mondeling). informerend Voorstellen: 4. MARAP 1 e kwartaal e begrotingswijziging 2012 (bijlage). besluitvormend 5. Vaststellen concept Jaarrekening 2011 (bijlage). besluitvormend 6. Meerjarenraming Begroting 2013 (bijlage). besluitvormend 7. Vaststellen agenda vergadering Algemeen Bestuur d.d. 30 mei 2012 (bijlage). besluitvormend 8. Rondvraag. 9. Sluiting.

3 DIR concept verslag vergadering Dagelijks Bestuur Datum Tijdstip uur Corsanr. Onderwerp DB-leden Notulist VROSCH/ D.B.-verslag Schrijen, J.J. (vice-voorzitter) Dohmen, L.H. (lid) Lange, P.J.P. de (lid) Gresel, A.M.G. (voorzitter) Hoon, J.A.M. de (lid) Lebens, C.H.J.M. (lid) Pelzer, E.M. Kitty Hahnraths 1. Opening De voorzitter opent de vergadering. 2. Vaststellen verslag vergadering Dagelijks Bestuur d.d. 22 november 2011 Het verslag wordt overeenkomstig het concept vastgesteld. Naar aanleiding van pagina 3, agendapunt 5 Gelijktijdige besluitvorming MJR en MIP met implementatie overbruggingsinvesteringen naar bouw Modulaire Duurzame Rwzi wordt opgemerkt dat de opdracht voor de uit te voeren second opinion van de businesscase namens het Dagelijks Bestuur wordt verstrekt door de beide voorzitters. Naar aanleiding van pagina 4, agendapunt 11 Aanpassen financiële bijdrage voor beheer en onderhoud IBA systemen wordt opgemerkt dat de heren Dohmen en De Lange als portefeuillehouders/contactpersonen stedelijk waterbeheer, nog geen contact hebben gehad met de betreffende gemeenten terwijl wel al een brief over aanpassing financiële bijdrage naar de gemeenten is verstuurd. De afspraak wordt gemaakt dat de reacties van gemeenten zijn af te wachten en te bundelen waarna een gecoördineerde actie is uit te zetten vanuit het Dagelijks Bestuur. De reacties/correspondentie die bij WPM en WRO binnen komen worden doorgestuurd naar het WBL. 3. Mededelingen 3a. Prestatie unit Operations in 2011 De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 3b. Alternatief voor IBA s De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 1

4 3c. Werkwijze Unit Bouwen en Renoveren bij te late oplevering De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. De ontwikkelingen van late oplevering van werken met als gevolg het toepassen van een kortingsclausule wordt nader toegelicht. Dit kan op gespannen voet komen te staan met de innovatieve ideeën binnen het WBL. 3d. Ontwikkelingen binnen de WBL organisatie met betrekking tot groei naar een High Performance Organisatie De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 3e. Overzicht innovatieve ontwikkelingen januari 2012 De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. Het overzicht van de innovatieve ontwikkelingen komt periodiek terug in het Dagelijks Bestuur. 3f. Stand van zaken onderzoek Procesregelingen De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 3g. Leeftijdsopbouw De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 3h. Voortgang thermische drukhydrolyse met slibvergisting en warmtekrachtkoppeling Venlo De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. Op voorstel van het Dagelijks Bestuur zal aan de in werking stelling van de installatie een feestelijk tintje worden gegeven door de officiële opening te laten plaats vinden door bijvoorbeeld de minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie gevolgd door een symposium in combinatie met de Floriade. 3i. Samenwerking met TiasNimbas Business School De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. 3j. Voortgang second opinion IT De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen met dien verstande dat in de laatste zin het woord eindrapport wijzigt in concept rapport. 3k. Voortgang implementatie gebruik ipads voor MT en Bestuur De mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. Het Dagelijks Bestuur vindt het jammer dat ambtelijk niet is gekozen voor één gezamenlijk systeem. Afgesproken wordt dat het WBL de bestuursstukken als pdf-document naar één contactpersoon bij WPM en WRO stuurt, die ervoor zorgdraagt dat de vergaderstukken op Notubox respectievelijk GemeenteOplossingen komt te staan. Via Wifi zijn de stukken dan bij de WBL-vergaderingen door de bestuursleden op te vragen. 3l. Sluiten droger Hoensbroek vertraagd De mededeling is inmiddels achterhaald. Op 8 maart jl. is de droger buiten bedrijf genomen als gevolg van technische problemen die extra investeringen zouden vergen om die op te lossen. Het ontwaterende slib wordt nu deels in de droger in Susteren verwerkt en deels extern afgezet en verwerkt bij SNB te Moerdijk. Voor BioMill heeft dit geen consequenties. Het Dagelijks Bestuur neemt hiervan kennis. 2

5 3m. Voortgang/ontwikkelingen Modulaire Duurzame Rwzi Het is raadzaam om over het concept en de filosofie van Modulaire Duurzame Rwzi (MDR) ambtelijk te communiceren binnen WRO en WPM, waarbij met name meer concreet inzicht wenselijk is wat het betekent. In het directieoverleg van 21 maart zal dit punt aan de orde komen en zijn er afspraken te maken over een apart communicatietraject met WRO en WPM om zodoende de waterschappen te laten meegroeien. Wat het juridisch advies inwinnen betreft over de aanbestedingsverplichtingen wordt erop gewezen dat het Dagelijks Bestuur het besluit neemt over de aanbesteding. Het Dagelijks Bestuur wil zowel bij de inhoudelijke als de juridische lijn betrokken worden. Het concept MDR is zodanig in te richten dat het WBL op alle innovaties kan inspringen. In de mededeling verduidelijken waarom het WBL kiest voor Veolia als samenwerkingspartner. Tevens ingaan op het tijdpad en de financiële consequenties voor het inrichten van de rwzi s. Het Dagelijks Bestuur benadrukt geen onomkeerbaar besluit te nemen. 3n. Factsheets gemeenten Op verzoek van het Dagelijks Bestuur zijn in de factsheets de staafdiagrammen te vervangen door tabellen/schema s met gemalen, uren, overstort- en regenmeters ter bevordering van de leesbaarheid en om een betere vergelijking mogelijk te maken. In de factsheet gemeente Roermond is als accountmanager Leon Stelten (WPM) opgevoerd en niet WRO. Het WBL zal dit nagaan. 4. Ingekomen stuk: brief WRO d.d. 30 januari 2012 inzake voortgang Afvalwaterakkoord Hoensbroek Het ingekomen stuk wordt voor kennisgeving aangenomen. 5. Bestuurlijke randvoorwaarden slibstrategie De bestuurlijke randvoorwaarden en sheets zijn aangepast conform de opmerkingen in de 2 A.B.- bijeenkomst. G. Pelzer zal met de Duitse collegae van RWE overleggen om in het eerstvolgend overleg met de Duitse waterschappen een presentatie over slibstrategie te geven en op die manier de verschillende scenario s en verkenningen door te nemen. Het Dagelijks Bestuur besluit vervolgens overeenkomstig het voorstel. 6. Uitgangspunten Meerjarenraming en Begroting 2013 De vraag is hoe om te gaan met de besluitvorming ten aanzien van de begroting Gelet op de grote beleidsverandering die eraan zit te komen, is 2013 namelijk te zien als overgangsjaar. De uitgangspunten die door WPM en WRO zijn vastgesteld over strategische visie, KPI s en financiële kaders zijn hierin mee te nemen. Na discussie worden de volgende afspraken gemaakt: - Uitgangspunt blijft het hanteren van de nullijn voor de bijdrage van de waterschappen. - De begroting 2013 en de MJR worden gebaseerd op reeds genomen besluiten. Omdat over het nieuwe zuiveringsconcept (i.c. de MDR) nog geen besluitvorming heeft plaats gevonden, kan de begroting 2013 hierop nog niet worden gebaseerd. Ook het investeringsproject clustering rwzi Wijlre-Simpelveld dient in het investeringsprogramma gehandhaafd te blijven in afwachting van eventuele verdere besluitvorming. - Investeringsniveau waarvan is voorgesteld om dit te verlagen naar 25 miljoen per jaar gelet op de voorgenomen vervanging op termijn van rwzi s door MDR s, wordt verhoogd met de investering voor clustering rwzi Wijlre-Simpelveld. Het investeringsniveau bedraagt daardoor gemiddeld circa 30 miljoen per jaar. In de MJR is deze lijn 10 jaar voort te zetten. - In de loop van 2012 komt er op onderdelen meer duidelijkheid over MDR-investeringen. 3

6 - Over een periode van 15 jaar in beeld brengen wat de verhouding is tussen vrijval en nieuwe investeringen. - Het positief resultaat van de Jaarrekening 2011 bedraagt 3,5 miljoen waarvan de bestemming wordt besloten bij vaststelling van de jaarrekening. 7. MARAP 4 e kwartaal 2011 De opmerkingen van J. Schrijen bespreekt hij bilateraal met G. Pelzer op 16 maart a.s. Concept brief: Pagina 2, punt 4 Investeringsuitgaven t/m 3 e kwartaal 2011 dient te zijn 4 e kwartaal. In brief alsnog een verzamelstaat van de begrotingswijzigingen opnemen. Pagina 3, punt 6 Onderhoud, in 1 e alinea de benaming preventief en correctief onderhoud toelichten. MARAP: pagina 13, onder 3.1, zin Bovenstaande ontwikkelingen hebben geleid tot enige onrust ten aanzien van het uitvoeren van het jaarplan tekstueel wijzigen. Pagina 13, onder 3.1 Lif cycle coast wijzigen in Life cycle cost. 8. P&C-kalender voor 2012 Het Dagelijks Bestuur besluit overeenkomstig het voorstel. 9. Drempelbedragen 2012 voor het inkoop- en aanbestedingsbeleid en voor het financieel mandaat In de 2 D.B.-bijeenkomst heeft discussie plaats gevonden over de harmonisatie van drempelbedragen. De tabel op pagina 4 gaat uit van de huidige drempelbedragen, waarbij nog geen volledige harmonisatie heeft plaats gevonden. Na een jaar vindt er een evaluatie plaats bij WPM en WRO. Het Dagelijks Bestuur besluit vervolgens overeenkomstig het voorstel. 10. Randvoorwaarden voor WBL om de samenwerking in de (afval)waterketen met gemeenten en WML voortvarend op te pakken Ambtelijk is het initiatief genomen voor het overleg op 20 oktober De portefeuillehouders (de heren Dohmen en De Lange) hebben aan dit overleg deel genomen. Het Dagelijks Bestuur besluit overeenkomstig het voorstel. 11. Wijziging reiskostenregeling Besproken wordt of het mogelijk is de kosten die bestuursleden maken voor het WBL te declareren bij het WBL in plaats van WRO en WPM..De reiskostenregeling zou dan aangepast moeten worden door de A.B. s van WPM en WRO. Daar wordt van afgezien. Het Dagelijks Bestuur besluit overeenkomstig het voorstel. 12. Vaststellen agenda vergadering Algemeen Bestuur d.d. 28 maart 2012 Agendapunt 6 Uitgangspunten MJR en Begroting 2013 als mededeling agenderen voor de vergadering van het Algemeen Bestuur (Stand van zaken uitgangspunten MJR en Begroting 2013). De heer Gresel is op 28 maart a.s. verhinderd de A.B.-vergadering bij te wonen in verband met verblijf in het buitenland. De heer Schrijen zal op 28 maart als plaatsvervangend voorzitter de vergadering voorzitten. 13. Rondvraag Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. 4

7 14. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering. Aldus vastgesteld in de vergadering van het Dagelijks Bestuur d.d. 7 mei De directeur, De voorzitter, ing. E.M. Pelzer MMO mr. A.M.G. Gresel 5

8 DIR Mededeling aan het DB Van Directie (Cor Nieuwenhoven van) Corsanr. nieuwe/ Onderwerp Ontwikkelingen binnen de WBL organisatie m.b.t. groei naar een High Performance Organisatie (HPO) Agendapuntnr. 3a. DB-vergadering Om te groeien naar een HPO worden bij het WBL acties uitgezet onder het motto: De managers hebben een tweedaagse HPO masterclass gevolgd. Doel van de masterclass was om vanuit de visie van het WBL een start te maken met de implementatie van het HPO gedachtegoed binnen de organisatie. De managers hebben zich verder verdiept in het HPO gedachtegoed waarbij de volgende stap is om dit gedachtegoed aan hun medewerkers over te brengen. Tijdens deze masterclass zijn de uitgangspunten vastgelegd voor een transitietraject naar een HPO. Op Unit niveau zal dit verder worden uitgewerkt waarbij medewerkers worden betrokken. HPO is onderdeel van de agenda van de managers geworden waarbij coaching van medewerkers een belangrijk aspect is. Om het continu verbeteren op basis van de Lean Six Sigma aanpak verder te implementeren zijn trainingen opgezet. Hierdoor zullen medewerkers beter in staat zijn verspilling te voorkomen. Voor een aantal medewerkers is een training op het gebied van Lean Operationeel Management opgezet. Hierdoor zullen die medewerkers beter worden gefaciliteerd om verbeteringen vast te houden en verder verbeteringen te initiëren. Enkele projecten om werkprocessen te verbeteren zijn opgestart. 1

9 Energieplan 2012 Auteur: DMS nr: Giel Geraeds (Energiecoördinator)

10 Energiejaarplan 2012 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Samenvatting Energiebeleid... 6 Doelstellingen Status energiebesparingsmaatregelen Energieverbruik en Energie Efficiency Index Energiemanagementsysteem... 7 Interne audits Review energiemanagementsysteem... 8 Agenda energiemanagementsysteem Communicatie en rapportages Maatregelen op het gebied van opleiding en training Monitoring en meterplannen... 9 Plancijfers energieverbruik Verwachte afwijkende omstandigheden op gebied van energie Overleg energieteam Bijlage 1 energiebesparingsmaatregelen Bijlage 2 Toelichting energieverbruik en EEI Nr. Versie datum Gebruik en status Auteur Distributie Concept energiejaarplan G.Geraeds MT Versie t.b.v. directiebeoordeling G.Geraeds MT Definitieve versie G. Geraeds MT / DB Pagina 2

11 Energiejaarplan INLEIDING In het kader van het energiemanagementsysteem wordt jaarlijks een energiejaarplan opgesteld. Het energiejaarplan omvat een terugblik op de prestaties van het afgelopen jaar en geeft aan of de gestelde doelen zijn gehaald. Tevens wordt teruggeblikt op het functioneren van het energiemanagementsysteem. Voor het huidige jaar wordt aangegeven wat de nieuwe doelstellingen en te behalen prestaties zijn op het gebied van energieverbruik, maatregelen ter verbetering van de energie efficiency index en verbetering van het energiemanagementsysteem. Afkortingenlijst. EEI Energy Efficiency Index. De EEI geeft aan hoeveel energie er wordt gebruikt voor het zuiveren van een bepaalde hoeveelheid afvalwater. Voor het bepalen van de hoeveelheid gezuiverd afvalwater worden de prestatiefactoren m3 km, verwijderde inwoner equivalenten en ton ontwaterd slib toegepast. De referentie EEI in 2005 is 100%. MJA Meer Jaren Afspraak. De waterschappen zijn in 2008 toegetreden tot de MJA-3. Convenant met ministerie van Economische Zaken om in de looptijd van de MJA-3 ( ) jaarlijks gemiddeld 2% energie te besparen. EEP Energie Efficiency Plan. In het kader van de MJA is in 2009 het EEP voor de periode opgesteld. In het EEP zijn de concrete energiebesparingsmaatregelen opgenomen welke worden getroffen om de EEI (energie efficiency index) te verbeteren. In 2012 wordt het nieuwe EEP voor de periode opgesteld. Pagina 3

12 Energiejaarplan SAMENVATTING Conform het klimaatakkoord en de MJA moet de energie-efficiency van 2005 tot en met 2020 met 30% worden verbeterd. Het betreft het energieverbruik van de rwzi s, de slibontwateringsinstallaties en de rioolgemalen. Het energieverbruik voor slibdroging en slibeindverwerking is geen onderdeel van het klimaatakkoord en de MJA en wordt niet in de berekeningen meegeteld. Om de energie efficiency te verbeteren moeten energiebesparingsmaatregelen worden getroffen. Deze maatregelen worden volgens de MJA-systematiek telkens voor een periode van 4 jaar in een energie efficiency plan (EEP) opgenomen. Jaarlijks wordt de voortgang van het EEP bewaakt. De maatregelen uit het huidige EEP ( ) voorzagen oorspronkelijk in een verbetering van de energie efficiency van 12%. Gedurende de looptijd van het EEP zijn er aanvullende maatregelen genomen en is de verwachte verbetering van de energie efficiency in deze periode toegenomen tot 16%. In het derde kwartaal van 2012 worden de toekomstige maatregelen voor de periode bepaald en verwerkt in het nieuwe EEP ( ). Hierin worden onder andere de Aquaplusmaatregelen Hoensbroek en Limmel en TDH Hoensbroek opgenomen. Voor Hoensbroek wordt momenteel een businesscase opgesteld voor thermische druk hydrolyse met vergisting. In geval van een positieve businesscase is in de periode een verdere verbetering van de energie efficiency mogelijk van meer dan 10%. In de onderstaande tabel is de voortgang van de cumulatieve verbetering van de energie efficiency van WBL weergegeven t.o.v. de MJA doelstelling. Op basis hiervan kan worden geconcludeerd dat de MJA-doelstelling haalbaar is. In de tabel is tevens de jaarlijkse besparing op energiekosten vermeld t.o.v Het betreft vermeden inkoop van elektriciteit en aardgas door energiebesparingen en eigen opwekking van duurzame energie. Jaar Verbetering energie efficiency WBL Verbetering energie efficiency volgens MJA Besparing op energiekosten/jaar % 0% 0, % 2% , % 4% , % 6% , % 8% , % 10% , % 12% , % 14% , % 16% , % 18% , % 20% , % 22% ,- Vanaf 2005 is het aantal verwijderde i.e. s toegenomen met 8%. Zonder energiebesparingsmaatregelen zou het energieverbruik hierdoor minimaal met 8% zijn gestegen. Door de energiebesparingsmaatregelen is het totale energieverbruik daarentegen met 6% gedaald. Pagina 4

13 Energiejaarplan 2012 Het energieverbruik van fossiele brandstoffen (inkoop energie) neemt na het nemen van alle besparing- en verduurzamingmaatregelen af van 60 miljoen kwh in 2005 naar ca. 42 miljoen kwh in Het aandeel duurzaam opgewekte energie bedraagt momenteel ca. 20%. Met name door het project TDH Venlo zal dit aandeel stijgen tot ca. 30%. Als in 2014/2015 het project TDH Hoensbroek wordt uitgevoerd is een aandeel duurzaam opgewekte energie mogelijk van ca. 40% waarmee kan worden voldaan aan de doelstelling van het klimaatakkoord (40% van het energieverbruik in 2020 wordt duurzaam opgewekt). In het kader van het KAM-systeem zijn in 2011 een vijftal interne audits uitgevoerd op de KAMprocessen welke betrekking hebben op energiemanagement. Uit deze audits blijkt dat het energiemanagementsysteem voldoet aan de gestelde normen. Er is geen aanleiding om het energiemanagementsysteem te wijzigen. Pagina 5

14 Energiejaarplan ENERGIEBELEID Het energiebeleid van het WBL is gericht op het dragen van maatschappelijke verantwoordelijkheid en het op structurele en economisch verantwoorde wijze uitvoeren van organisatorische, technische en gedragsmaatregelen om het verbruik van grondstoffen (waaronder fossiele brandstoffen) te verminderen en milieu belasting als gevolg van reststoffen te beperken. Daarbij wordt gestreefd naar optimaal gebruik van eigen geproduceerde duurzame energie, reductie van het energieverbruik en 100% duurzaam inkopen. WBL wil voldoen aan de meerjarenafspraak (MJA), het klimaatakkoord en convenanten die door de brancheorganisatie uit de sector zijn afgesloten met betrekking tot energie. De energiebeleidsverklaring is opgenomen in het KAM systeem (Zie Intranet). Doelstellingen De lange termijn doelstellingen in het kader van de MJA en het klimaatakkoord zijn de uitvoering van energiebesparings- en verduurzamingsmaatregelen met als belangrijkste resultaten: - Verbeteren van de energie efficiency met 30% van % eigen duurzame energieopwekking in Het monitoring traject van de MJA is hoofdzakelijk toegespitst op het plannen en uitvoeren van besparingsmaatregelen en in mindere mate toegespitst op het behalen van een bepaalde EEI. De doelstellingen voor 2012 zijn: - Het realiseren van de resterende besparingsmaatregelen uit het EEP te weten; WKK rwzi Wijlre en thermische drukhydrolyse met agrovergisting op rwzi Venlo, - Het opstellen van het nieuwe EEP voor de periode De minimaal vereiste EEI verbetering conform de MJA voor de periode bedraagt 8% (gemiddeld 2% per jaar). De in het oorspronkelijke EEP geplande maatregelen voorzagen in een verbetering van de EEI met 11,7%. Gedurende de uitvoering van het EEP zijn een aantal extra aanvullingen en wijzigingen aangebracht welke uiteindelijk leiden tot een verbetering van de EEI met 16,5% op het eind van Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de MJA. 4 STATUS ENERGIEBESPARINGSMAATREGELEN In 2011 zijn aanvullend op het oorspronkelijke EEP de volgende maatregelen uitgevoerd: - Rwzi Meijel: energiezuinigere beluchting, - Rwzi Venlo: Energiezuinigere voortstuwers/mengers, - Rwzi Susteren: WKK met hoger rendement. In de grafiek is de voortgang weergegeven van de realisatie van de maatregelen t.o.v. de oorspronkelijke planning uit het EEP van Ondanks de aanvullende maatregelen loopt de realisatie van de besparingen in 2011 achter op de planning. Gerealiseerd: 9,3% vanaf 2008 i.p.v. 11,3%. De achterstand wordt veroorzaakt doordat de projecten WKK Wijlre en thermische drukhydrolyse Venlo pas in 2012 worden uitgevoerd terwijl deze waren gepland voor 2010 resp Het project WKK Wijlre heeft vanwege onvoorziene variantenstudies in de voorbereidingsfase vertraging opgelopen. Het project thermische drukhydrolyse Venlo is achteraf gezien, bij het opstellen van het EEP in 2009, Pagina 6

15 Energiejaarplan 2012 te optimistisch ingepland. Beide projecten worden momenteel uitgevoerd. In 2012 zal de achterstand op de planning ruimschoots worden goedgemaakt en zal de EEP periode worden afgesloten met een verbetering van de EEI met 16,5%. In het nieuwe EEP voor de periode zullen ondermeer de volgende maatregelen worden opgenomen: - Aquaplus maatregelen Hoensbroek en Limmel. 2,6% besparing. - Tabelregeling rwzi Limmel - Thermische drukhydrolyse op rwzi Hoensbroek. 7,0 % besparing (onder voorbehoud van een positieve businesscase) Met alleen deze maatregelen is een energiebesparing in 2016 mogelijk van minimaal 26% (t.o.v. 2009). Hiermee kan ruimschoots aan de MJA doelstelling worden voldaan. De huidige en toekomstige energiebesparingsmaatregelen zijn nader omschreven in bijlage 1. 5 ENERGIEVERBRUIK EN ENERGIE EFFICIENCY INDEX Voor een uitgebreide analyse en toelichting van het energieverbruik, prestatiematen, EEI, invloedsfactoren en duurzame energieopwekking wordt verwezen naar bijlage 2. Belangrijkste resultaten voor het energieverbruik van de rwzi s en rioolgemalen (excl. drogers) zijn hieronder opgesomd: Omschrijving stijging/daling t.o.v stijging/daling t.o.v Invloed van geleverde zuiveringsprestaties (aantal i.e. s verwijderd) + 6,8% + 7,7 % op het energieverbruik. Invloeden op het energieverbruik zoals capaciteitsuitbreidingen + 1,5% niet bekend Venray en Susteren en het langdurig uit bedrijf zijn van WKK Susteren (zogenaamde invloedsfactor) Verwachte invloed van de uitgevoerde energiebesparingsmaatregelen - 9,3% niet bekend op het energieverbruik Het werkelijk gemeten energieverbruik (incl. eigen opgewekt - 1,4% - 6,1% biogas) De inkoop van energie - 1,9% - 7,2% Energie efficiency index - 7,2% -12,8% Het aandeel duurzaam opgewekte energie is vanaf 2005 licht gestegen van 16% naar 18-20%. Na de inbedrijfname van de TDH Venlo en de aquaplusmaatregelen neemt dit verder toe tot ca. 30% in Voor rwzi Hoensbroek wordt momenteel een businesscasse opgesteld voor een thermische drukhydrolyse met vergisting. Bij een positief resultaat van de businesscase en de bouw van een thermische druk hydrolyse met vergisting in Hoensbroek omstreeks 2015, kan het aandeel duurzaam opgewekte energie toenemen tot ca. 40%. De TDH projecten zijn van groot belang voor het behalen van de doelstelling van het klimaatakkoord (40% duurzame opwekking in 2020). 6 ENERGIEMANAGEMENTSYSTEEM In 2010 heeft WBL een energiemanagementsysteem conform de norm NEN-EN geïmplementeerd. Het systeem is geïntegreerd in het bestaande KAM-managementsysteem. In 2011 heeft de interne communicatie omtrent het energiemanagementsysteem plaatsgevonden. Dit is gebeurd middels de huidige energiemaraps (waarbij energie als extra agendapunt wordt opgenomen), nieuwsbrieven en aanvullende interne audits in het veld. Pagina 7

16 Energiejaarplan 2012 De belangrijkste documenten m.b.t. energiezorg zijn de TVB matrix (taken bevoegdheden en verantwoordelijkheden) en het overzicht met energierelevante documenten. Zie KAM-systeem op Intranet. Interne audits 2011 Periodiek worden er audits van het energiezorgsysteem gehouden om te contoleren of het systeem voldoet en doeltreffend is. In 2011 zijn op het gebied van energie een 5-tal keren de processen 526 en 527 geaudit. Uit de audits blijkt dat het systeem voldoet aan de gestelde normelementen. Op de werkvloer is er nog weinig bekendheid met het MJA-programma. Dit is ook niet noodzakelijk. Wel moet men weten wat hun bijdrage in het geheel is en dat er jaarlijks 2% energie moet worden bespaard. Tijdens de weekbijeenkomsten zal er extra aandacht worden besteedt aan de communicatie hieromtrent. Voor de planning, uitvoering en de rapportages van de audits wordt verwezen naar het KAMsysteem. Review energiemanagementsysteem De directie/management moet het energiezorgsysteem periodiek beoordelen, om ervoor te zorgen dat dit bij voortduring geschikt, adequaat en doeltreffend is. Deze beoordelingen moeten worden vastgelegd. Voor de management review zijn o.a. de onderstaande items van belang: - Vorige management reviews. - Mate waarin energie- en taakdoelstellingen zijn behaald. - Status van de maatregelen. - Beoordeling doeltreffendheid van het systeem. - Bespreken of het beleid en de doelstellingen moeten worden bijgesteld als gevolg van veranderende omstandigheden en de verplichting tot continue verbetering. - Verwachte energiegebruik voor de komende periode. De beoogde output van een management review zijn besluiten en maatregelen met betrekking tot: - Verbetering van de energieprestatie van de organisatie. - Wijziging energiebeleid. - Wijziging elementen van het energiemanagementsysteem. - Toewijzing middelen. In het kader van de directiebeoordeling van het KAM-systeem is in maart 2012 de management review uitgevoerd. Opmerkingen naar aanleiding van deze management review zijn in het energiejaarplan verwerkt. Agenda energiemanagementsysteem In 2012 zijn de volgende werkzaamheden, afspraken en bijeenkomsten gepland: - Management review in maart 2012 (gereed) - Indienen MJA voor 1 april 2012 (gereed) - Energiejaarplan gereed in april 2012 (gereed) - Interne audits (conform planning uitvoeren) - Bedrijvendagen MJA (conform planning uitvoeren) Pagina 8

17 Energiejaarplan COMMUNICATIE EN RAPPORTAGES Op het gebied van energie zal de onderstaande communicatie plaatsvinden in Rapportage aan Agentschap NL (MJA rapportage) (gereed) - Rapportage aan CBS (energiegegevens) (gereed) - Rapportage PRTR (4 rwzi s) (gereed) - Energiejaarplan (gereed) - Technologisch jaarverslag (nog uitvoeren) - Nieuwsbrieven (continu proces) - Agendapunt op energiemarapbesprekingen (continu proces) 8 MAATREGELEN OP HET GEBIED VAN OPLEIDING EN TRAINING Vooralsnog zijn er geen aanvullende opleidingen en trainingen voorzien. 9 MONITORING EN METERPLANNEN Plancijfers energieverbruik. De plancijfers worden opgesteld door de 2 de- lijns technologen en worden o.a. toegepast op de (energie) dashboards. Verwachte afwijkende omstandigheden op gebied van energie In 2012 worden de volgende afwijkingen verwacht i.v.m. uitvoering projecten, ombouwen etc. - In 2012 zal de renovatie van rwzi Susteren worden afgerond en zal de WKK volledig in bedrijf komen waardoor er weer meer eigen elektriciteit wordt opgewekt. Tevens zal het verhoogd energieverbruik van de rwzi na de ombouw weer dalen tot normale verbruiken. 10 OVERLEG ENERGIETEAM. Jaarlijks overleg in april tijdens het opstellen van het definitieve jaarplan De onderstaande onderwerpen zullen in dit overleg worden behandeld: - Afhandelen opmerkingen en acties n.a.v. de management review. - Voortgang werkelijke verbruik (monitoring). - Verbruik t.o.v. plancijfer en t.o.v. MJA doelen. - Voortgang rapportage aan Agentschap NL (MJA rapportage). - Voortgang maatregelen. - Voortgang opbrengst van de uitgevoerde maatregelen. - Specifieke analyses. - Afhandeling acties uit interne audits en management review. - Ingekomen verbetervoorstellen. - Afhandeling verbetervoorstellen. - Bijzonderheden uit MARAPS en wekelijkse rapportages van unit operations. Pagina 9

18 Energiejaarplan 2012 BIJLAGE 1 ENERGIEBESPARINGSMAATREGELEN. De maatregelen (uit de EEP periode ) op het gebied van verbetering van de procesefficiëntie, ketenefficiëntie en verhoging van duurzame energie zijn in onderstaande tabel vermeld. Verklaring: Groen gemarkeerd: Rood gemarkeerd: maatregel is/wordt conform EEP van 2009 uitgevoerd of is nieuw aangevuld. maatregel wordt met vertraging uitgevoerd of vervalt. Toekomstige besparingsmaatregelen en EEP WBL besteedt continu aandacht aan verdere verlaging van het energieverbruik en verduurzaming van de energiebehoefte. Voorbeelden hiervan zijn: - Het innovatieprogramma van de unit IT en Product- en Procesontwikkeling waarin energie een belangrijke rol heeft. - In het kader van Duurzaam inkopen is er bij nieuwbouw en renovatieprojecten aandacht voor energiebesparing. - Tevens wordt in toenemende mate bij projecten het life cycle cost (LCC) model toegepast waarbij niet alleen besparing op de investeringskosten, maar met name ook besparing op de exploitatiekosten (waaronder energie) van belang is. Bovenstaande zal ertoe leiden dat in toenemende mate energiezuinigere apparaten/processen worden toegepast welke bijdragen aan het verbeteren van de EEI. Voorbeeld hiervan zijn de diverse renovaties van rioolgemalen en vervangingen van pompen waarbij de nieuwe pompen energiezuiniger zijn en veelal worden voorzien van frequentieregeling waardoor de efficiëntie verder toeneemt. Van dergelijke projecten en renovaties zijn de energiebesparingen per project t.o.v. het totaalverbruik van WBL betrekkelijk klein. Echter het totaal van al deze projecten zal een significante rol in toekomstige energiebesparing gaan vervullen. Pagina 10

19 Energiejaarplan 2012 In 2012 wordt het nieuwe EEP voor de jaren opgesteld. Als basis voor het opstellen van het nieuwe EEP zal het MIP en het innovatieprogramma van de unit IT, Product- en Procesontwikkeling worden gebruikt. Het is aan te bevelen om bij de planning van de maatregelen in het nieuwe EEP enige reserve in te bouwen gebaseerd op de ervaringen opgedaan met het huidige EEP. Borging maatregelen (verbeteringen). Het is belangrijk dat de geplande maatregelen dusdanig worden geborgd dat deze volgens planning worden uitgevoerd en niet worden uitgesteld of komen te vervallen. De borging van de energiebesparingsmaatregelen wordt bij WBL geregeld door opname in het MIP, het innovatieprogramma van unit IT, Product- en Procesontwikkeling of in het PK-programma. Dit is afdoende. Pagina 11

20 Energiejaarplan 2012 BIJLAGE 2 TOELICHTING ENERGIEVERBRUIK EN EEI. In deze bijlage wordt het energieverbruik nader geanalyseerd en toegelicht. Hierbij worden de volgende methoden gebruikt: - Werkelijk (absoluut) gemeten energieverbruik. - Prestatiematen. - De energie efficiency index (EEI). Het betreft het energieverbruik van de rwzi s, de slibontwateringsinstallaties en de rioolgemalen. Het energieverbruik voor slibdroging en slibeindverwerking is geen onderdeel van het klimaatakkoord en de MJA en wordt niet in de berekeningen meegeteld. Energieverbruik Dit is de energie die wordt ingekocht plus zelf wordt opgewekt. Het werkelijke totaal energieverbruik (in TJ) is in 2011 het laagste. De afname bedraagt 1,4% t.o.v (en 6,1% t.o.v. 2005). Het grootste deel van het energieverbruik betreft het gebruik van elektriciteit (inkoop) gevolgd door nuttig toegepast biogas en aardgas. De werkelijk gemeten inkoop van elektriciteit is vanaf 2005 tot en met 2009 gestaag gedaald. In 2010 en 2011 is er een lichte toename waar te nemen. De tendens is dat het verbruik van aardgas afneemt en de opwekking en verbruik van biogas toenemen. De daling van het aardgasverbruik in 2011 wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de nieuwe WKK op rwzi Susteren vanwege vervanging langere tijd uit bedrijf is geweest en in de nieuwe situatie niet meer met aardgas hoeft te worden bijgestookt. Ook de daling van het biogasverbruik in 2011 wordt veroorzaakt door de vervanging in het langere tijd uit bedrijf zijn van WKK Susteren. Het verbruik van gasolie is verwaarloosbaar. Geleverde prestatie Om het energieverbruik in een jaar te kunnen vergelijken met andere jaren is dit gerelateerd aan de geleverde prestaties in het betreffende jaar. De prestaties zijn onderverdeeld in drie prestatiematen te weten; Pagina 12

21 Energiejaarplan Zuiveren afvalwater(verwijderde i.e. s). - Ontwateren slib (ton drogestof). - Transporteren afvalwater (m 3 km). De prestatiemaat zuiveren afvalwater bepaald voor ca. 90% de totaal geleverde prestatie. De invloed van ontwateren van slib en transporteren van afvalwater is minimaal. In de onderstaande grafiek is het verloop van de geleverde prestatie weergegeven. De geleverde prestatie is vanaf 2005 gestaag gestegen met 7,6%. Indien er geen besparingsmaatregelen zouden zijn uitgevoerd en de energie efficiency index (EEI) dus gelijk zou blijven, zou het energieverbruik in 2011 ca. 7,6% hoger moeten zijn dan in Aangezien de geleverde prestatie toeneemt en het werkelijke energieverbruik afneemt kan men concluderen dat de EEI significant verbeterd is. De prestatiematen zijn bepaald in het referentiejaar Invloedsfactoren. Behalve energiebesparingsmaatregelen welke een gunstig effect hebben op het energieverbruik worden er ook maatregelen uitgevoerd welke een negatieve invloed kunnen hebben op het energieverbruik. Indien er bijvoorbeeld strengere eisen aan het effluent worden gesteld waardoor een installatie moet worden uitgebreid zal er uiteindelijk meer energie verbruikt gaan worden (continue invloedsfactoren). Eveneens kunnen calamiteiten optreden of kan bijvoorbeeld bij een renovatie tijdelijk meer energie worden verbruikt. Voor de MJA worden vanaf 2010 invloedsfactoren gerapporteerd en verrekend met het werkelijke energieverbruik (incidentele invloedsfactoren). In 2011 waren de onderstaande invloedsfactoren van toepassing. Deze leidden tot een verhoging van het energieverbruik van 1,76 %. Omschrijving Invloedsfactor Continu In 2010 is rwzi Venray grootschalig gerenoveerd en het proces (i.v.m. strengere eisen aan de effluentkwaliteit) verbeterd en de innamecapaciteit met 18% verhoogd. Het energieverbruik is hierdoor met ca. 20% gestegen. In 2010/2011 is rwzi Susteren grootschalig gerenoveerd en tevens het proces verbeterd en de capaciteit verhoogd. Invloedsfactor incidenteel in 2011 De WKK s van rwzi Susteren zijn langdurig uit bedrijf geweest wegens het vervangen van de WKK's voor een nieuwe WKK. Hierdoor is minder energie duurzaam opgewekt. Toename energieverbruik WBL totaal in % 0,16% 0,11 % 1,49 % Totaal invloedsfactoren in ,76% Pagina 13

22 Energiejaarplan 2012 Verloop EEI en genomen energiebesparingsmaatregelen. De EEI geeft de verhouding aan tussen het werkelijk gemeten energieverbruik vermenigvuldigd met de prestatiematen en het referentie-energieverbruik in De EEI moet nagenoeg overeenkomen met de genomen energiebesparingsmaatregelen. In de onderstaande grafiek zijn de gemeten EEI en het energieverbruik na genomen maatregelen weergegeven. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Gemeten EEI is gebaseerd op het gemeten energieverbruik, de gemeten prestaties en het referentieenergieverbruik in In de genomen energiebesparingsmaatregelen zijn de ketenmaatregelen (0,89% in 2011) niet meegeteld aangezien deze niet in het energieverbruik van de rwzi kunnen worden gemeten. Deze hebben namelijk invloed op het energieverbruik van de slibeindverwerking welke geen onderdeel is van de MJA. - De genomen energiebesparingsmaatregelen zijn gecorrigeerd met de invloedsfactor. Door de invloedsfactor zou in vergelijk het gemeten energieverbruik namelijk hoger zijn (1,76% in 2011). - Van 2005 tot en met 2008 is alleen de gemeten EEI weergegeven. De gemeten EEI is in deze jaren door het nemen van toenmalige maatregelen al verbeterd van 100% tot 94,4 % (verbetering van 5,6%). - Het plannen en monitoren van de energiebesparingsmaatregelen is pas gestart in Om vanaf 2008 een goed vergelijk te kunnen maken tussen de gemeten EEI en de energiebesparingsmaatregelen is het percentage van de maatregelen vanaf 2008 eveneens met 5,6% verlaagd. - Besparingen worden voor een heel jaar meegeteld zodra deze in het betreffende jaar in bedrijf zijn genomen. De maand van inbedrijfname is niet van belang. De werkelijk gemeten besparing kan hier maximaal 1 jaar op na-ijlen. - De EEI heeft evenals de MJA alleen betrekking op het energieverbruik van de rwzi s, de slibontwateringinstallaties en de rioolgemalen. De energieverbruiken van de slibdrogers en het kantoor Roermond zijn geen onderdeel van de MJA. Bevinding: De gemeten EEI komt goed overeen met de verwachting aan de hand van de genomen energiemaatregelen. Pagina 14

23 Energiejaarplan 2012 Duurzame opgewekte energie Het percentage duurzame opgewekte energie op de rwzi s (excl. de rioolgemalen) is vanaf 2005 tot en met 2010 licht gestegen van ca. 16 % naar ca. 20%. In 2011 is er een tijdelijke daling vanwege het uit bedrijf zijn van de WKK s van rwzi Susteren. Na uitvoering van alle voorgenomen maatregelen aangevuld met de aquaplus maatregelen zal het aandeel duurzame energie in 2013 stijgen tot ca. 30%. Indien in 2015 bovendien in Hoensbroek een thermische drukhydrolyse inclusief WKK wordt gerealiseerd, kan het aandeel duurzame energie toenemen tot ca. 40%. Met name de techniek thermische drukhydrolyse biedt kansen om het aandeel duurzaam opgewekte energie t.o.v. de huidige situatie bijna te verdubbelen. In de onderstaande grafiek is per rwzi het aandeel duurzame energie weergegeven inclusief de verwachte toename hiervan in 2013 en Er wordt alleen duurzame energie opgewekt op de rwzi s met slibgisting. Op de overige rwzi s is het aandeel duurzame energie 0%. Saillant in deze grafiek is de stijging in Hoensbroek van 0% naar 82 % door de bouw van een thermische drukhydrolyse. Pagina 15

24 Energiejaarplan 2012 Grafieken van energieverbruik van de rwzi s Op rwzi Susteren moesten in het verleden de WKK s worden bijgestookt met aardgas om aan de elektriciteitsvraag te voldoen. Na aanpassing van de elektrische installatie is bijstoken met aardgas niet meer nodig. In 2012 als de renovatie van de rwzi wordt afgerond zal het aardgasverbruik nog verder afnemen. Vanwege het hogere rendement van de nieuwe WKK hoeft er nagenoeg geen extra elektriciteit te worden ingekocht. Ook zal de biogasproductie en het nuttig gebruik hiervan weer stijgen. Pagina 16

25 Energiejaarplan 2012 Grafieken van KPI s Verklaring afwijkingen energieverbruik op rwzi niveau. Susteren: WKK vanwege vervangingsproject en renovatie gashouder lang uit bedrijf waardoor lagere jaaropbrengst. Rwzi toename verbruik door renovatieproject, uitbreiding capaciteit en lagere opbrengst WKK. Roermond: Door grote revisie van de WKK en hogere biogasproductie is meer elektriciteit opgewekt met de WKK en dito minder elektriciteit ingekocht. Gennep: Afname energieverbruik door de aanpassing van de beluchting in Venray: In 2010 renovatie rwzi en WKK hierdoor lang uit bedrijf. In 2011 WKK volledig in bedrijf. Weert : Afname energieverbruik beluchting door implementatie nieuwe beluchtingregeling (tabelregelaar) in april Deze maatregel moet nog op de maatregelenlijst worden aangevuld. Pagina 17

26 Energiejaarplan 2012 Verdeling elektriciteitsverbruik WBL over de rwzi s. In onderstaande grafiek is de ingekochte elektriciteit per rwzi weergegeven (2011). Hier is duidelijk waarneembaar dat energiebesparingsmaatregelen op de grote rwzi s een veel grotere impact hebben op het totaal energieverbruik dan de kleine rwzi s. Focussen op besparingsmaatregelen op de grote rwzi s biedt de grootste kansen. Energieverbruik drogers. Het energieverbruik van de drogers is geen onderdeel van de MJA. Het energieverbruik van de drogers bedraagt in 2011 ca. 25% van het totaalverbruik van het WBL. De trend en de toekomstverwachting van het energieverbruik van de drogers is als volgt: droger Venlo uit bedrijf genomen. - Medio 2012 geplande uit bedrijfname van droger Hoensbroek /2019 verwachte uit bedrijfname droger Susteren. Voor Susteren is voor het energieverbruik tot en met 2019 uitgegaan van het energieverbruik in Na 2019 is er geen energieverbruik voorzien voor het in eigen beheer drogen van slib. - In de grafiek is na de sluiting van de drogers uitgegaan van slibafzet naar derden. Pagina 18

27 Energiejaarplan 2012 Opm: De energiehoeveelheid welke door het WBL wordt verbruikt voor het drogen van het slib komt nagenoeg overeen met de energiehoeveelheid welke bij de ENCI vrijkomt bij de verbranding van de slibkorrels. Per saldo is de verwerking van het slib nagenoeg energieneutraal. Trends en toekomstverwachting energieverbruik WBL. Mogelijke scenario s voor het energieverbruik in de toekomst zijn: - Toename door aangescherpte effluenteisen (uitbreiding installaties). - Afname door efficiëntere en energiezuinigere zuiveringstechnieken. - Toename energieverbruik door thermisch hydrolyseren en vergisten van slib. Hierdoor zal de eigen opwekking van energie toenemen en de inkoop van energie dalen. In de grafiek is ervan uitgegaan dat de bovenvermelde scenario s vooralsnog geen invloed hebben op het energieverbruik. Tevens is ervan uitgegaan dat het slib na sluiting van de drogers wordt afgezet naar derden. Het totale energieverbruik van het WBL neemt dan van 2005 t/m 2020 af met bijna 50%. Pagina 19

28 IPP Mededeling aan het DB Van Unit IT, Product- en Procesontwikkeling (Giel Geraeds) Corsanr. geraed/ Onderwerp Energiejaarplan 2012 Agendapuntnr. 3b. DB-vergadering Energiejaarplan 2012 In het kader van het energiemanagementsysteem wordt jaarlijks een energiejaarplan opgesteld. Het energiejaarplan omvat een terugblik op de prestaties van het afgelopen jaar en geeft aan of de gestelde doelen zijn gehaald. Tevens wordt teruggeblikt op het functioneren van het energiemanagementsysteem. Voor het huidige jaar wordt aangegeven wat de nieuwe doelstellingen en te behalen prestaties zijn op het gebied van energieverbruik, maatregelen ter verbetering van de energie efficiency en verbetering van het energiemanagementsysteem. Zie bijlage voor het Energiejaarplan Samenvatting energiejaarplan Conform het klimaatakkoord en de MJA moet de energie-efficiency van 2005 tot en met 2020 met 30% worden verbeterd. Het betreft het energieverbruik van de rwzi s, de slibontwateringsinstallaties en de rioolgemalen. Het energieverbruik voor slibdroging en slibeindverwerking is geen onderdeel van het klimaatakkoord en de MJA en wordt niet in de berekeningen meegeteld. Om de energie efficiency te verbeteren moeten energiebesparingsmaatregelen worden getroffen. Deze maatregelen worden volgens de MJA-systematiek telkens voor een periode van 4 jaar in een energie efficiency plan (EEP) opgenomen. Jaarlijks wordt de voortgang van het EEP bewaakt. De maatregelen uit het huidige EEP ( ) voorzagen oorspronkelijk in een verbetering van de energie efficiency van 12%. Gedurende de looptijd van het EEP zijn er aanvullende maatregelen genomen en is de verwachte verbetering van de energie efficiency in deze periode toegenomen tot 16%. In het derde kwartaal van 2012 worden de toekomstige maatregelen voor de periode bepaald en verwerkt in het nieuwe EEP ( ). Hierin worden onder andere de Aquaplusmaatregelen Hoensbroek en Limmel en TDH Hoensbroek opgenomen. Voor Hoensbroek wordt momenteel een businesscase opgesteld voor thermische druk hydrolyse met vergisting. In geval van een positieve businesscase is in de periode een verdere verbetering van de energie efficiency mogelijk van meer dan 10%. 1

29 In de onderstaande tabel is de voortgang van de cumulatieve verbetering van de energie efficiency van WBL weergegeven t.o.v. de MJA doelstelling. Op basis hiervan kan worden geconcludeerd dat de MJAdoelstelling haalbaar is. In de tabel is tevens de jaarlijkse besparing op energiekosten vermeld t.o.v Het betreft vermeden inkoop van elektriciteit en aardgas door energiebesparingen en eigen opwekking van duurzame energie. Jaar Verbetering energie efficiency WBL Verbetering energie efficiency volgens MJA Besparing op energiekosten/jaar % 0% 0, % 2% , % 4% , % 6% , % 8% , % 10% , % 12% , % 14% , % 16% , % 18% , % 20% , % 22% ,- Vanaf 2005 is het aantal verwijderde i.e. s toegenomen met 8%. Zonder energiebesparingsmaatregelen zou het energieverbruik hierdoor minimaal met 8% zijn gestegen. Door de energiebesparingsmaatregelen is het totale energieverbruik daarentegen met 6% gedaald. Het energieverbruik van fossiele brandstoffen (inkoop energie) neemt na het uitvoeren van alle besparing- en verduurzamingmaatregelen af van 60 miljoen kwh in 2005 naar ca. 42 miljoen kwh in Het aandeel duurzaam opgewekte energie bedraagt momenteel ca. 20%. Met name door het project TDH Venlo zal dit aandeel stijgen tot ca. 30%. Als in 2014/2015 het project TDH Hoensbroek wordt uitgevoerd is een aandeel duurzaam opgewekte energie mogelijk van ca. 40% waarmee kan worden voldaan aan de doelstelling van het klimaatakkoord (40% van het energieverbruik in 2020 wordt duurzaam opgewekt). In het kader van het KAM-systeem zijn in 2011 een vijftal interne audits uitgevoerd op de KAM-processen welke betrekking hebben op energiemanagement. Uit deze audits blijkt dat het energiemanagementsysteem voldoet aan de gestelde normen. Er is geen aanleiding om het energiemanagementsysteem te wijzigen. 2

30 FPC Mededeling aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. jwjans/ Onderwerp Onveilige situaties - OVSH Agendapuntnr. AB-vergadering Samenvatting WBL streeft naar toonaangevende positie in onze branche (op weg naar pure klasse), zeker op het gebied van veiligheid en gezondheid. Onze werkwijzen voldoen aan alle geldende regelgeving op het gebied van veiligheid en gezondheid. Enkele kenmerken zijn : Ons doel is uitsluiting van elke vorm van lichamelijk letsel. Onze installaties en gebouwen moeten zodanig worden ontworpen en het productieproces moet zodanig worden geleid dat het milieu en de veiligheid en gezondheid van de medewerkers en van het publiek beschermd worden. Bovendien streven we continu naar verbeteringen op dit gebied. WBL geeft hieraan invulling door: Het inventariseren van de risicovolle plaatsen en werkprocessen door middel van het opstellen van een zgn. Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E). Aan de hand van deze risico s is een plan van aanpak opgesteld ter eliminatie of beheersing van deze risico s. Hieraan wordt actief door WBL invulling aan gegeven. Het uitvoeren van veiligheidsinspecties en rondes, de zgn. Werkplekinspecties (WPI s) en Observatie Onveilig Gedrag -rondes (OOG-rondes). Geconstateerde verbeteringen worden meteen uitgevoerd. KAM registreert en volgt deze acties. Het melden van OnVeilige Situaties en/of Handelingen, de zgn. OVSH s. Het registreren van alle ongevallen, zowel van eigen medewerkers als van externen. Dit alles maakt onderdeel uit van het Arbo-managementsysteem dat volgens de OHSAS norm is ingericht. Jaarlijks komt een externe auditor (TÜV Nederland) dit systeem beoordelen. De manier waarop WBL invulling heeft gegeven aan het beheersen van de risico s en het verbeteren van de veiligheid voldoet aan de eisen die in de norm gesteld worden en heeft nooit tot een afwijking of tot een verbeterpunt van de auditor geleid. Het WBL registreert alle ongevalmeldingen om op die manier de veiligheid van de interne en externe medewerkers optimaal te kunnen ondersteunen door onveilige situaties meteen aan te pakken. In relatie tot de verplichting aan de arbeidsinspectie te melden ongevallen, is relevant dat geen van de in 2011geregistreerde ongevalmeldingen aan de arbeidsinspectie gemeld dienden te worden. 1

31 In 2011 zijn 10 ongevalmeldingen ontvangen, deze zijn te verdelen over 4 interne en 6 externe personen. Van de 6 externe meldingen zijn er 4 afkomstig van de locatie Susteren waar een grote renovatie/uitbreiding van de installatie wordt gerealiseerd. De verbeterpunten uit de analyse van deze ongevallen worden binnen WBL direct opgepakt. De aard van de ongevallenmeldingen zijn onder te verdelen in: uitglijden en struikelen, snij- en schaafwond, elektroshock, gebroken trapladder, beknelling en vallen. Alle bovengenoemde systemen dragen bij aan het verhogen van de veiligheid bij het WBL. Zeer belangrijk zijn de meldingen van de medewerkers zelf, die voorkomen dat er iets mis kan gaan. Iedereen binnen de organisatie kan onveilige situaties melden, zgn. OVSH s. In 2011 zijn 23 OVSH s geregistreerd. Ter toelichting: de aard van de meldingen van de ingediende OVSH s betreffen de volgende zaken: - Brand in gasmotor Susteren - Gaslucht in diverse ruimtes - Lekkend membraam van gashouder - Foutieve handeling m.b.t. bediening afsluiters - Overtreding arbeidstijdenwet - Gladheid door Poly Electrolyt - Struikelgevaar - Verstopping van nooduitlaten - Beschadigd hekwerk - Voorzieningen ter voorkoming van explosie (Atex) - Slechte verlichting en blootliggende elektriciteitsbedrading - Valgevaar Gemelde OVSH s hebben betrekking op de volgende installaties Installatie Aantal meldingen per jaar Rwzi Susteren 6 Rwzi Roermond 1 Rwzi Gennep 1 Rwzi Venray 1 Slibverwerking Venlo 2 Rwzi Hoensbroek 2 Slibverwerking Hoensbroek 1 Rwzi Heerlen 1 Rwzi Rimburg 1 Rwzi Bosscherveld 1 Voor alle rwzi s (ATEX) 1 Transportsysteem en gemalen 5 Totaal 23 In bovenstaande tabel zijn het aantal meldingen per installatie weergegeven. Opgemerkt dient te worden dat de installatie Susteren in 2011 onderworpen was aan een renovatie met grote invloed op de dagelijkse bedrijfsvoering. 2