Transitieprogramma in de Langdurende Zorg In a Nutshell

Transcriptie

1 Transitieprogramma in de Langdurende Zorg In a Nutshell Landelijk Programmateam TPLZ, sept V

2 Transitieprogramma in de Langdurende Zorg In a Nutshell Doelstellingen Programma Organisatie Werkwijze Instrumentarium 1

3 Doelstellingen & uitdagingen gerelateerd aan convenant AWBZ Richting in langdurende zorg door visie op duurzaamheid Effecten bij eindgebruikers, sturen op outcome Oplossingen voor arbeidsmarktproblematiek Inzichten bij alle beleidsactoren Systeemveranderingen in structuur, cultuur, werkwijze Hoger leer- en innovatievermogen in de sector Mobilisatie van nieuwe (ook externe) hulpbronnen 2

4 Programma: met een samenhangend experimentportfolio op én met alle niveaus versneld innoveren CONVENANT AWBZ TRANSITIEPROGRAMMA IN DE LANGDURENDE ZORG (TPLZ) DIRECTEUREN OVERLEG ORIËNTATIES & THEMA S UITGANGSPUNTEN ZORGSECTOREN WERKGROEP INNOVATIE KLEINSCHALIGHEID LOGISTIEK 1. FOCUS OP EINDGEBRUIKER 1. THUISZORG TPLZ PROGRAMMA TEAM 1. PREVENTIE & HERDEFINIËRING VAN DE ZORGVRAAG 2. SOCIALE STEUNSYSTEMEN 3. KETENBEDRIJFSVOERING 4. ZORG & ONDERSTEUNING OP AFSTAND WAT X 2. NIET PLAATSGEBONDEN 3. KETENBENADERING 4. SAMENSMELTING PREVENTIE, WELZIJN, CURE & CARE HOE X 2. GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG 3. OUDERENZORG 4. GEHANDICAPTENZORG WIE PORTFOLIO VAN EXPERIMENTEN PERSISTENTE ZOEK RADICALE MEERDERE MONITOREN 360 BEGELEIDING LEREN, DELEN & PROBLEMEN INNOVATIE EXPERIMENTEN & BIJSTUREN & BUSINESSCASE VERSPREIDEN TRANSITIE ARENA IN GANG ZETTEN EN VERSNELLEN VAN EEN INNOVATIE & TRANSITIEBEWEGING IN DE LANGDURENDE ZORG 3

5 Organisatie: Creëren systeemvisie voor de care, maatschappelijk gedragen, door de praktijk gevoed en wetenschappelijk onderbouwd Een nieuwe visie op de zorg helpen ontwikkelen, uitdragen, agenderen, mobiliseren VISIES INSTITUTIES DIRECTEUREN OVERLEG WERKGROEP INNOVATIE Ruimte geven voor en leren van een andere systemische i.c. transitie benadering TRANSITIE ARENA PROGRAMMA TEAM EXPERIMEN TEN PRAKTIJK Leren over vernieuwing in de praktijk en demonsteren dat het anders kan. 4

6 Werkwijze (I): leren in een samenspel en portfolio van verbonden experimenten 1. PERSISTENT PROBLEEM IN FINANCIERING & ORGANISATIE VAN ZORG: ontleed complexe en aanhoudende problemen in mogelijke oplossingsrichtingen. Werk deze verder uit in een Arena; 2. ZOEK WERKELIJK RADICALE INNOVATIES: Selecteer geen incrementele verbeteringen maar radicaal vernieuwende structuur, cultuur én werkwijze. Bouw een complete experimentportfolio rondom oplossingrichtingen; 3. EXPLOREER IN & VERBIND MEERDERE EXPERIMENTEN: probeer diverse benaderingen en oplossingsrichtingen voor een probleem. Verbind de experimenten op uitkomsten en thema voor snelste en maximaal rendement; 4. MONITOREN EN BIJSTUREN: monitor de verdieping, verbreding en opschaling van het experiment. Stuur voortdurend bij n.a.v. resultaten en de visie op de oplossing; BEGELEIDING, SROI & BUSINESSCASE: begeleid en ondersteun de experimenten in het bijsturen en de bruggen leggen met systeemspelers als zorgkantoor of NZa. Werk met alle spelers aan het aantonen van een succesvolle businesscase en de SROI; 6. LEREN, DELEN EN VERSPREIDEN: In de gemiddeld 3 jaar durende experimenten worden maandelijks (transitie-) leerervaringen gedeeld, worden tientallen leerproducten, kennis en best practices van de experimenten opgeleverd aan sector en systeemspelers. 5

7 Werkwijze (II): lessen opschalen, lijnen verkorten, interactie versnellen PERSISTENT PROBLEEM IN FINANCIERING & ORGANISATIE VAN ZORG LEREN, DELEN & VERSPREIDEN BEGELEIDING SROI & BUSINESSCASE 4 1 ZOEK ECHT RADICALE INNOVATIES MONITORING & BIJSTURING 2 EXPLOREER IN MEERDERE EXPERIMENTEN 3 Exploreren en leren in een samenspel van verbonden experimenten. Door monitoring en begeleiding wordt bijgestuurd op potenties en ontwikkelrichting. Lessen opschalen van experimentniveau naar branches, zorgsector en beleidsniveau. 6

8 Instrumentarium. vb1: experiment continu monitoren & bijsturen met matrix VERDIEPEN VERBREDEN OPSCHALEN INDICATOREN ACTIES acties gericht op het zoveel mogelijk leren van het experiment in de specifieke context acties gericht op het herhalen van het experiment in andere contexten of koppelen aan andere functies en domeinen acties gericht op het verankeren van het experiment op een hoger schaalniveau RICHTING Indicatoren gericht op de lange termijnvisie op probleem, toekomstbeeld en pad Op welke manier is de visie van het experiment op het probleem, toekomstbeeld en pad aangepast en waarom? Op welke manier is de experimentvisie in overeenstemming gebracht en gestimuleerd binnen de eigen organisatie, bij peergroups of met vergelijkbare projecten? Op welke manier is de visie van het experiment onder de aandacht gebracht of verankerd op sectorniveau? VERANDERING Indicatoren gericht op het omgaan met kansen en barrières in de dagelijkse praktijk Op welke manier is ingespeeld op Op welke manier is samengewerkt nieuwe mogelijkheden en met vergelijkbare projecten om in te weerstanden in de specifieke context spelen op mogelijkheden en van het experiment? weerstanden in een bredere context? Op welke manier neemt het experiment institutionele belemmeringen weg op sector niveau en welke ondersteuning is hierbij nog nodig? DUURZAAMHEID Indicatoren gericht op toetsen van toekomstbeeld en resultaten aan duurzaamheidsstreven Op welke manier worden blijvende voordelen in het experiment bereikt en hoe is dit hard te maken? Wat doet het experiment om deze voordelen te vergroten? Op welke manier gelden de blijvende voordelen in andere contexten en wat doet het experiment om dit te onderzoeken en verbeteren? Op welke manier worden blijvende duurzame voordelen op sectorniveau verspreid en de negatieve bijeffecten voorkomen? 7

9 Instrumentarium. vb2: van concreet cliëntverhaal via Langdurende zorg Business Case naar de maatschappelijke Social Return On Investment Er zijn drie perspectieven op drie niveaus om tegen een experiment aan te kijken: 1. HET CLIËNTVERHAAL (CV) In het cliëntverhaal staan de concrete ervaringen van eindgebruikers centraal. Het beschrijft, in gewone mensentaal, welke voordelen de cliënt in de dagelijkse zorgpraktijk ondervind en ervaart bij de nieuwe werkwijze. CLIËNT SOCIAL RETURN ON INVESTMENT CLIËNTVERHAAL 2. DE BUSINESS CASE (BC) De businesscase is de zakelijke afweging van de organisatie omtrent het bestaansrecht van een toekomstig project, product of dienst. Rondom aannames en vooronderstellingen wordt een inschatting gemaakt van de investeringen, kosten en de baten. 3. DE SOCIAL RETURN ON INVESTMENT (SROI) Social Return on Investment inventariseert en kwantificeert de effecten die de innovatie heeft op maatschappelijk niveau. Middels een stakeholderanalyse en impactmeting wordt per partij in kaart gebracht wat de kosten of opbrengsten zijn van de externe effecten. ORGANISATIE MAATSCHAPPIJ BUSINESS CASE Resultaat = Consistent, helder en begrijpbaar (kwalitatief én kwantitatief onderbouwd) verhaal. Beschrijft én bewijst experimentvisie op een meer duurzame zorg. 8

10 Instrumentarium. vb3: lessen & leerproducten snel en breed verspreiden Voor iedereen openbaar via online database en webkranten. 9

11 De vele vliegers in het programma zorgen voor verrassende en inspirerende schouwspelen in een open ruimte. Beheersbaar en bestuurbaar door een ragfijn leidraad. Vrij, sierlijk, licht, beweeglijk, kleurrijk en grensoverschrijdend speelt zij haar spel terwijl de vliegeraar laat vieren, stuurt en vooral leert en daarmee een ziel en een betekenis in de vlieger brengt. Dit maakt de vliegers tot geleide, zinvolle en zingevende initiatieven. Wel in de hand houden (geen loze proefballon) maar eerder laveren dan sturen, op een ontdekkingstocht door de natuurlijke kracht van de wind in plaats van de touwen te strak in de handen. Het verkennende element in het vliegeren zit ook in de aard van de transitie-experimenten en de denkomslagen die de transitiearena maakt bij het uitzetten van op vernieuwing gerichte nieuwe (vlieger-)lijntjes. Het doel is in een inspirerende ontdekkingstocht te zoeken naar de juiste aansturing en naar een nieuw evenwicht waarbij geleerd wordt om te gaan met, en in te spelen op, plotselinge verandering in de richting van een duurzamer systeem. 10