Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen. Startnotitie

Transcriptie

1 Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen Startnotitie november 2003

2 Colofon Samenstelling mr. drs. J.M.T. Driessen Vormgeving binnenwerk Druk Sector Document Processing, VNG SGBO Onderzoeks- en Adviesbureau van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten Postbus GK Den Haag SGBO Niets uit deze publicatie mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van SGBO. Aan de totstandkoming van deze publicatie is de grootst mogelijke zorg besteed. SGBO kan echter niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden, noch kunnen aan de inhoud rechten worden ontleend.

3 Inhoudsopgave blz. 1 Inleiding Aanleiding Opbouw startnotitie 1 2 Voorzieningen in Drimmelen Bevolkingsprognose Woningen voor ouderen Voorzieningen in de woonomgeving Welzijnsvoorzieningen Zorgvoorzieningen Conclusies 5 3 Partners bij wonen, welzijn en zorg De ouderen Wonen Welzijn Zorg Zorgloket Drimmelen/Moerdijk RIO Regio Breda Steunpunten ouderenzorg 8 4 Discussiepunten Uitgangspunten SWOT-analyse 9

4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In het coalitieprogramma voor Passende ambities - wordt voor ouderen aangegeven dat de gemeente: een nota Ouderenbeleid op zal stellen, in samenwerking met de Stichting Welzijn Ouderen, faciliterend op wil treden om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, bereid is partner te zijn in het veld om hun welzijn te bevorderen, ouderenhuisvesting in een gevarieerd aanbod wil stimuleren en de mobiliteit van ouderen wil handhaven c.q. bevorderen. Het opstellen van de nota Ouderenbeleid kan hier worden aangemerkt als de centrale opgave, omdat daarin de andere uitgangspunten samenkomen en worden verwerkt. Naast deze eigen uitgangspunten voor de huidige collegeperiode is de gemeente ook gehouden om uitvoering te geven aan de subregiovisie zorg-wonen-welzijn Drimmelen/Moerdijk voor In de subregio is geconstateerd dat er te weinig geschikte woningen zijn voor zorgvragers. Het welzijnsaanbod schiet vooral in de kleine kernen tekort. Voor de zorg wordt ernaar gestreefd om zoveel mogelijk diensten en zorg te leveren in de eigen omgeving van de zorgvrager. De subregiovisie legt het initiatief bij de gemeente waar het gaat om het oplossen van de volgende knelpunten: te lange doorlooptijden WVG, ontbreken van visie op leefbaarheid kleine kernen en tekort aan aangepaste woningen. De gemeente wil in 2004 komen tot een nota integraal ouderenbeleid, waarin ook de lokale opgaven uit de subregionale visie zijn verwerkt. Bij de uiteindelijke totstandkoming hiervan zullen ook de maatschappelijke partners (bijvoorbeeld zorgcentrum, SWO en woningcorporatie) en belangengroepen (ouderenbond) worden betrokken. Ter voorbereiding wordt een gemeentebreed gedragen beleidsvisie geformuleerd. 1.2 Opbouw startnotitie Deze startnotitie bevat een beknopte inventarisatie en analyse van de vraag en het aanbod aan woon-, welzijns- en zorgvoorzieningen. Op basis hiervan kan de gemeente haar visie op het onderwerp formuleren en dit vormt een bouwsteen voor de integrale nota ouderenbeleid, die medio 2004 wordt afgerond. Het volgende hoofdstuk bevat de beschrijving van de bestaande voorzieningen. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de samenwerking met de verschillende partners van de gemeente in het kader van zorg, welzijn en wonen. Het laatste hoofdstuk bevat een aantal discussiepunten die voor de formulering van de visie van de gemeente kunnen worden gebruikt. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 1

5 2 Voorzieningen in Drimmelen Voor de invulling van dit hoofdstuk is vooral gebruik gemaakt van de subregiovisie Zorg Wonen Welzijn voor Drimmelen en Moerdijk uit Daarnaast is voor de welzijnsvoorzieningen gebruik gemaakt van de notitie Kerntakendiscussie Stichting Welzijn Ouderen uit februari Bevolkingsprognose Deze startnotitie heeft vooral betrekking op de 65-plussers in de gemeente. Het aandeel 65-plussers is op het moment ongeveer 13%. (Het hoogst in Made: 15% en het laagst in Terheijden: 10%.) Voor de toekomst wordt een sterke toename van dit percentage verwacht: 16% in 2010, 19% in 2015 en 21% in De tendens van ontgroening en vergrijzing blijkt in de gemeente Drimmelen sterker te spelen dan gemiddeld in de provincie Noord-Brabant. 2.2 Woningen voor ouderen Kwantiteit Voor de subregiovisie is met behulp van de SEV-vuistregel (15% van het aantal 65-plussers in een seniorenwoning en 12% in een seniorenwoning met zorg) berekend in welke mate vraag en aanbod op elkaar aansluiten. Daaruit blijkt dat in alle kernen van de gemeente Drimmelen sprake is van een tekort aan seniorenwoningen. Tabel 1: Behoefte aan seniorenwoningen onder 65-plussers Kern Aanbod Behoefte aan seniorenwoningen Behoefte aan seniorenwoningen met zorg Drimmelen Hooge Zwaluwe Lage Zwaluwe Made Terheijden Wagenberg Totaal Bron: subregiovisie Saldo Bij deze cijfers moet worden aangetekend dat het hier gaat om normatieve gegevens: er is immers niet aan de ouderen zelf gevraagd in hoeverre zij behoefte hebben aan speciaal voor hen bestemde woningen. De werkelijke vraag wordt beïnvloed door allerlei factoren, bijvoorbeeld de aanwezigheid van voorzieningen. De grootte van dit tekort aan seniorenwoningen blijkt ook uit de wachttijden waar belangstellenden voor deze woningen in Drimmelen mee te maken krijgen: 60 maanden voor zelfstandige seniorenwoningen en 17 maanden voor woningen met zorg (aanleun-, inleun- en zorgwoningen). Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 2

6 Kwaliteit Het is niet bekend of de bestaande woningen ook voldoen aan de huidige eisen van ouderen. Er zijn in de gemeente geen woningen die het keurmerk seniorenlabel dragen. De Woningstichting Volksbelang voert op het moment een onderzoek uit naar de geschiktheid van de ouderenwoningen, waarvan de resultaten medio 2004 bekend zullen worden. 2.3 Voorzieningen in de woonomgeving Winkels en dienstverlening Voor ouderen is de aanwezigheid en bereikbaarheid van primaire voorzieningen om in het dagelijks levensonderhoud te voorzien erg belangrijk om zelfstandig te kunnen blijven wonen. In de kernen Drimmelen en Hooge Zwaluwe zijn vrijwel geen voorzieningen (meer) aanwezig. In de andere vier kernen zijn nog wel een bakker, slager, supermarkt, bank en postkantoor. Openbaar vervoer In alle kernen, met uitzondering van Drimmelen, is een bushalte aanwezig. Maar de frequentie en de bestemming van de busdiensten zijn tamelijk beperkt. Zeker in de kleinere kernen zijn de inwoners die zich binnen de gemeente willen verplaatsen vooral aangewezen op eigen vervoer of de deeltaxi. In de gemeente rijdt geen buurtbus. 2.4 Welzijnsvoorzieningen Activiteiten In alle kernen worden activiteiten voor ouderen georganiseerd, gericht op educatie (geheugentraining), recreatie (soosactiviteiten) en sport (meer bewegen voor ouderen). In dit verband zijn veel vrijwilligers actief. De activiteiten zijn voor alle 55-plussers in de gemeente toegankelijk, waarbij soms wel een eigen bijdrage wordt gevraagd (zo laag mogelijk opdat dit geen belemmering vormt om mee te doen met de activiteiten). De coördinatie van deze activiteiten wordt verzorgd door de Stichting Welzijn Ouderen (SWO). Er zijn vier kerntaken voor de SWO: 1. Informatie en consultatie, om ouderen te helpen bij het zo lang mogelijk zelf de regie voeren over hun eigen leven. 2. Activering en ondersteuning, om sociale netwerken in stand te houden en uit te breiden en om maatschappelijke participatie te bevorderen. 3. Begeleiding en behandeling, om ouderen persoonsgerichte hulp te kunnen bieden. 4. Coördinatie van dienst- en hulpverlening door bevordering van samenwerking en afstemming tussen verschillende doelgroepen. Mantelzorg Binnen de gemeente Drimmelen is het (nog) heel gebruikelijk om mantelzorg te verlenen: steun aan iemand in de omgeving die vanwege een ziekte of handicap huishoudelijke en/of zelfverzorgende activiteiten niet kan uitvoeren. 10% van de inwoners van de gemeente tussen 19 en 69 jaar verleent mantelzorg. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 3

7 Maaltijdvoorziening Inwoners die daartoe zijn geïndiceerd, kunnen gebruik maken van de maaltijdvoorziening. SWO coördineert de bezorging van de maaltijden (door vrijwilligers), terwijl de maaltijden zelf van twee verzorgingshuizen afkomstig zijn. Voor 65-plussers met een minimuminkomen wordt een verlaagd (inkomensafhankelijk) tarief gehanteerd. Informatie Er is een centraal telefoonnummer van het zorgloket dat dient als algemene bron voor informatie en advies. Er kan gebruik worden gemaakt van ouderenadviseurs van de SWO. De SWO verzorgt een folder met het aanbod voor ouderen en brengt regelmatig een nieuwsbrief uit. Alarmering Binnen de gemeente bestaat de mogelijkheid van personenalarmering. De coördinatie hiervan berust bij de SWO. De alarmering zelf verloopt via een alarmcentrale in Doetinchem, die beschikt over drie contactpersonen per aansluiting. Wanneer de contactpersonen niet bereikbaar zijn, wordt de politie ingeschakeld. 2.5 Zorgvoorzieningen Gezondheidsvoorzieningen De kernen Drimmelen en Hooge Zwaluwe moeten het stellen zonder huisarts, tandarts, apotheek en fysiotherapeut. De overige kernen beschikken wel over deze diensten. Intramurale voorzieningen De gemeente beschikt over 157 verzorgingshuisplaatsen en zes verpleeghuisplaatsen. In augustus 2003 wachtten 90 RIO-geïndiceerden voor verzorgings- of verpleeghuiszorg in de thuissituatie tot de benodigde zorg beschikbaar komt. Daaruit blijkt dat er sprake is van een tekort aan deze voorzieningen. Deze tekorten zullen naar verwachting stijgen, wanneer geen maatregelen worden genomen. In de subregiovisie is berekend dat het tekort in 2000 al ruim 50 plaatsen bedroeg en dat dit naar verwachting zal oplopen tot 190 in 2005, 230 in 2010 en naar 265 in Daarbij gaat het zowel om verpleeghuisplaatsen (het grootste aandeel), verzorgingshuisplaatsen als om vrije marge plaatsen. Thuiszorg In de subregio (niet uitgesplitst per gemeente) wachtten in 2001 bijna 400 ouderen (4,5% van het totaal aantal 65-plussers) op zorg aan huis. Voor Drimmelen zijn deze wachtlijsten volgens opgaaf van de thuiszorginstellingen in 2003 inmiddels opgeheven. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 4

8 2.6 Conclusies Het aantal 65-plussers in de gemeente zal de komende decennia stijgen en daarom geldt voor alle hier besproken voorzieningen dat de behoefte eraan naar verwachting navenant zal stijgen. Drimmelen heeft in elke kern een tekort aan ouderenwoningen. Gezien de wachttijden heeft dit tekort vooral betrekking op zelfstandige seniorenwoningen en minder op de woningen die een zorgvoorziening bieden. De bevolkingsprognose geeft aan dat de gemeente voor de komende jaren moet rekenen op een sterke toename van het aandeel en aantal 65-plussers. Nu blijkt dat er op dit moment al een tekort is, zal dit in de toekomst nog sterker worden wanneer niet een substantiële uitbreiding van het aantal ouderenwoningen wordt gerealiseerd. Wagenberg, Terheijden, Made, en Lage Zwaluwe zijn als woonkern het meest geschikt voor ouderen omdat de voorzieningen zoals winkels en huisarts er aanwezig zijn. Drimmelen en Hooge Zwaluwe zijn wat dit aspect betreft minder geschikt, ook omdat het openbaar vervoer tussen de kernen nogal te wensen over laat. De activiteiten voor ouderen drijven sterk op vrijwilligers. Dit kan mogelijk tot een knelpunt uitgroeien gezien het stijgend aantal ouderen. Immers: de vrijwilligers zelf worden ouder én er wordt een groter beroep op hun inzet gedaan, terwijl de aanwas aan vrijwilligers afneemt (het vrijwilligerswerk is onder jongeren minder populair). Het tekort aan verzorgings- en verpleeghuisplaatsen, betekent een groter beroep op de thuiszorg en andere alternatieven voor geïndiceerden die eigenlijk niet zonder deze zorg zelfstandig kunnen wonen. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 5

9 3 Partners bij wonen, welzijn en zorg 3.1 De ouderen In Drimmelen bestaat een ouderenplatform: de Samenwerkende Drimmelense Ouderenbonden (SDOB). Dit platform bestaat uit afgevaardigden van de zes ouderenbonden in de gemeente. Het SDOB stelt zich ten doel om de collectieve problemen van ouderen ter sprake te brengen en heeft daartoe overleg met het gemeentebestuur en instellingen en participeert bijvoorbeeld in besturen van instellingen. Rond de steunpunten ouderenzorg vinden onderzoeken plaats, waarvan de resultaten op termijn een beeld op zullen leveren van de wensen en behoeften van 65-plussers in de gemeente (zie Wagenberg en het rapport Samen Sterk voor Wagenberg uit mei 2001). 3.2 Wonen Er vindt regelmatig overleg met de corporaties Woningstichting Geertruidenberg en Volksbelang plaats. Met ingang van 2003 is afgesproken tenminste tweemaal per jaar te overleggen of vaker indien hiertoe aanleiding bestaat. In 1998 zijn prestatieafspraken gemaakt waarbij moet worden aangetekend dat er sindsdien in de praktijk verschillende wijzigingen zijn aangebracht zonder dat de afspraken formeel gewijzigd zijn. Zowel in het volkshuisvestingsplan als in het regulier overleg wordt aandacht besteed aan de vergrijzing en ouderenhuisvesting. De afspraak met de corporaties is reeds enkele jaren dat minimaal aanpasbaar gebouwd wordt. Bij hoogbouw wordt zoveel mogelijk tegemoet gekomen aan de eisen van het woonkeur/seniorenlabel. Voor de particuliere bouw kan slechts op de mogelijkheid van aanpasbaar bouwen gewezen worden d.m.v. voorlichting. Toetsing van bouwplannen vindt plaats op basis van het bouwbesluit (waarin geen eisen van aanpasbaar bouwen zijn opgenomen). Er is een vrij intensieve samenwerking tussen de corporaties en de zorgsector waar het gaat om woonzorgprojecten en locaties van verzorgingshuizen. Er zijn verschillende nieuwe projecten in voorbereiding. 3.3 Welzijn Het is vooral de Stichting Welzijn Ouderen die, gesubsidieerd door de gemeente, in de gemeente Drimmelen het welzijnswerk voor ouderen uitvoert en coördineert. In het kader van de nieuw te maken meerjarenafspraken en het voornemen van de gemeente om te bezuinigen op de subsidie, wordt op het moment een discussie gevoerd over de kerntaken van de SWO. Andere instellingen zijn de ouderenbonden en het overlegorgaan Samenwerkende Drimmelense Ouderenbonden (SDOB) die zich onder meer bezighouden met individuele belangenbehartiging en sociale activiteiten voor leden. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 6

10 De maaltijdvoorziening wordt ondergebracht bij SURPLUS (Circonflex en De Markenlandenthuiszorginstelling), Zorgcentrum De Wijngaerd en SWO. SWO zorgt in dit samenwerkingsverband voor de coördinatie en aansturing van de vrijwilligers die de maaltijden bezorgen, terwijl de maaltijden worden verzorgd door de beide andere participanten. 3.4 Zorg In de gemeente zijn de volgende zorgaanbieders actief: - Regionale Kruisvereniging Mark en Maas - Stichting Thuiszorg Maasmond - Stichting De Markenlanden - Huispitaal, thuiszorg - Circonflex, stichting voor zorg en wonen (verpleeghuis en verzorgingshuizen) - Zorgcentrum De Wijngaerd De gemeente is met bovenstaande zorgaanbieders en de gemeente Moerdijk een overeenkomst aangegaan, waarin is bepaald dat ze zullen samenwerken om een breed zorgloket (zie ook paragraaf 3.4.1) voor advies, informatie en coördinatie van zorgvragen te realiseren en in stand de houden. Hun samenwerkingsverband krijgt gestalte in een zorgnetwerk dat behalve het geven van sturing aan het zorgloket ook het beslissen over gemeenschappelijke aangelegenheden tot taak heeft Zorgloket Drimmelen/Moerdijk De voormalige gemeente Zevenbergen heeft in 1994 het initiatief genomen tot het opzetten van een zorgloket om de zorgvragende burgers één loket te bieden. Na de gemeentelijke herindeling hebben Drimmelen en Moerdijk het zorgloket voor de hele gemeente ingesteld. Het zorgloket is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten, zorgaanbieders, vrijwilligersorganisaties en zorgvragers. Het biedt informatie en advies en is een centraal aanmeldpunt voor zorgvragen. Het zorgloket wordt gefinancierd door de gemeenten en de zorgaanbieders. Voor zover er taken van het RIO worden uitgevoerd (bijvoorbeeld de indicatie voor enkelvoudige verpleegkundige of verzorgende handelingen - EVVH), worden deze per afgehandelde aanvraag door het RIO betaald. De belangrijkste taak van het zorgloket is het behandelen van aanvragen voor zorg- en welzijnsdiensten (gemiddeld 67 maal per week). Soms kan het zorgloket ze zelf afhandelen, soms wordt doorverwezen of nadere informatie toegestuurd. Daarnaast is het zorgloket een belangrijke informatiebron (gemiddeld 89 maal per week). Het zorgloket heeft een bewezen meerwaarde voor de cliënten, maar er zijn enkele knelpunten, waardoor er mogelijk in de organisatie wijzigingen moeten optreden (uitbreiding van de bezetting) RIO Regio Breda Het RIO Regio Breda verricht de indicaties voor zorg voor inwoners van de gemeente Drimmelen. De gemeente heeft hiervoor een budget beschikbaar gesteld, op basis van de door Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 7

11 het RIO opgestelde begroting. Medio 2003 heeft het RIO een herziene begroting voor 2003 ingediend, waardoor de gemeente Drimmelen het bedrag van ,- zou moeten bijdragen, bovenop de eerder afgesproken ,-. De gestegen kosten houden verband met zowel interne (hoog ziekteverzuim en hogere huisvestingslasten) als met externe (stijging aantal aanvragen, hogere doorbelasting van derden) factoren. Het college van Burgemeester en Wethouders van Drimmelen heeft hier vooralsnog afwijzend op gereageerd. Het college gaat niet akkoord met extra kosten voor inhuur van derden voor de indicatiestelling en de extra lasten voor de huisvesting 3.5 Steunpunten ouderenzorg Eén van de actiepunten voor de gemeente uit de subregionale visie is het voorzien in een duidelijke visie op leefbaarheid. De gemeente heeft ervoor gekozen om deze actie in te vullen met het opwaarderen van de steunpunten ouderenzorg. In Made en Drimmelen is in april 2002 de projectgroep wonen, welzijn en zorg ingesteld, waarin naast de gemeente de zorgaanbieders en de zorgvragers deelnemen. De projectgroep gaat de zorgvraag in de steunpunten Kloosterhof en Patrijspoort inventariseren door huisbezoeken van ouderenadviseurs. Wanneer dit in kaart is gebracht (en daarbij wordt niet alleen naar de zorg gekeken, maar met name ook naar de leefbaarheid van de woonomgeving) kan met het aanbod beter op de vraag worden ingespeeld. In Hooge Zwaluwe wordt de behoefte aan een steunpuntfunctie nader onderzocht (mogelijk ook door de ouderenadviseurs). In Wagenberg heeft het steunpunt verbeteringen ondergaan. Daardoor is er nu meer ruimte beschikbaar voor activiteiten ten behoeve van alle ouderen in Wagenberg. Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 8

12 4 Discussiepunten Dit hoofdstuk geeft zicht op de keuzes die kunnen worden gemaakt. Daarmee kan de gemeentelijke visie op ouderenbeleid worden ingevuld. 4.1 Uitgangspunten Als basis voor de visie is het goed om enkele uitgangspunten te kiezen waar uiteindelijk de beleidskeuzen op aan moeten sluiten. Enkele mogelijke uitgangspunten (er zijn er zeker nog meer mogelijk) voor een gemeentelijk ouderenbeleid zijn: Preventie: beleid waarbij het accent ligt op het voorkomen dat inwoners in een achterstandspositie raken: inwoners stimuleren tot zelfstandigheid, participatie en ontplooiing. Vangnet: de gemeente zou een zo breed mogelijk vangnet kunnen creëren waar alle oudere inwoners terecht kunnen voor vragen, klachten, enz. Regie en organisatie: de gemeente kan het op zich nemen om samen met alle relevante organisaties te komen tot een gedeelde visie en op grond daarvan een samenwerkingstraject op te zetten en te bewaken. Bemiddeling: de gemeente neemt het op zich om (via ouderenadvisering of een centraal loket) te bemiddelen tussen vragers en aanbieders. Interactief: wanneer de gemeente kiest voor een interactief beleid, houdt dit in dat ouderen en voor ouderen relevante organisaties een structurele inbreng zullen hebben in dat beleid door middel van een vorm van raadpleging. Uitvoering: de gemeente kan zelf het ouderenwerk in eigen hand nemen, een loket voor wonen-zorg-welzijn opzetten en bij de verkoop van grond eisen stellen aan de doelgroep voor wie wordt gebouwd. Financiering: de gemeente reserveert een budget voor ouderenbeleid en financiert daaruit activiteiten en initiatieven van anderen. Ondersteuning: de gemeente zet al haar middelen gericht in voor de groep ouderen die door functiebeperking, hoge leeftijd, dreigend isolement en inkomen het meest kwetsbaar is. Tijdens de raadsconferentie zal één van de gespreksonderwerpen zijn het maken van een keuze uit deze (en mogelijk andere) uitgangspunten. 4.2 SWOT-analyse Uit de beschrijving van bestaande voorzieningen en samenwerkingsrelaties is van de beleidsterreinen wonen, welzijn en zorg aan te geven wat de huidige sterke en zwakke kanten zijn in Drimmelen en ook welke kansen en bedreigingen voor de toekomst in het verschiet liggen. PM: de hieronder opgenomen schema s zijn niet meer dan een voorzet; behoeven aanvulling! Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 9

13 Sterk Zwak Kans Bedreiging Gewenste situatie Wonen (incl. voorzieningen in de woonomgeving) In vier van de kernen in de gemeente zijn alle belangrijke voorzieningen nog aanwezig. Er is een groot tekort aan ouderenwoningen, zowel zelfstandig als woningen met zorg. Het openbaar vervoer tussen de kernen laat te wensen over. De gemeente kent geen vorm van vraagafhankelijk vervoer Het aantal ouderen zal naar verwachting stijgen, dus de huidige tekorten aan ouderenwoningen zullen oplopen. In te vullen tijdens de raadsconferentie Sterk Zwak Kans Bedreiging Gewenste situatie Welzijn Een actieve Stichting Welzijn Ouderen die met behulp van een groot aantal vrijwilligers een breed aanbod aan activiteiten kan aanbieden. De SWO werkt te breed en doet een te groot beroep op de gemeentelijke fondsen. Een heroriëntatie van de SWO op kerntaken, waardoor de organisatie efficiënter en goedkoper kan functioneren. Het welzijnswerk drijft teveel op vrijwilligers, die ook ouder worden. In te vullen tijdens de raadsconferentie Zorg Sterk Zwak Voor de vormen van zorg (verzorgingshuis- en verpleeghuiszorg) zijn grote wachtlijsten. Het RIO functioneert niet efficiënt. Kans Binnen de subregio afspraken maken over de zorgvoorzieningen en oplossingen zoeken voor de grote wachtlijsten. Bedreiging Door verwachte vergrijzing zullen steeds meer mensen een beroep doen op zorgvoorzieningen waar nu al een tekort aan is. Een extra beroep op gemeentefondsen door het RIO. Gewenste situatie In te vullen tijdens de raadsconferentie Naar integraal beleid voor ouderen in de gemeente Drimmelen 10