ANTWOORDEN VAN POLITIEKE PARTIJEN OP ENQUËTE TRENDS (2): Vergrijzing

Transcriptie

1 1. ANTWOORDEN VAN POLITIEKE PARTIJEN OP ENQUËTE TRENDS (2): Vergrijzing A. CD&V In welke mate vindt u dat elk van de volgende maatregelen wenselijk zijn? - Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken Wenselijk Wij willen vooral dat mensen een betaalbare zorg gegarandeerd wordt, zowel thuis, ziekenhuis, in het rusthuis of via terugbetaling van specifieke ingrepen. Vandaag stellen we een verschil in visie vast tussen de deelstaten en een versnippering van bevoegdheden inzake reglementering, financiering, erkenning, enz. We geloven daarom dat meer coherente bevoegdheden een veel beter gezondheidsbeleid op maat mogelijk maken. - Optrekken van de pensioenleeftijd Niet wenselijk. Waar het voor CD&V om gaat is de mensen langer aan het werk houden. De wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar is voldoende, maar mensen stappen in de praktijk immers reeds veel vroeger uit. Maar langer werken betekent ook dat mensen bewuster hun loopbaan kunnen plannen en nu en dan tijd voorzien voor scholing, zorg en vrije tijd. De overheid moet daarom een beleid voeren dat dit ook toelaat. Voor CD&V betekent dit dat we moeten nadenken over het vervangen van een pensioenleeftijd door een pensioenloopbaan. Mensen bouwen immers pensioenrechten op door bijdragen te betalen in de loop van hun carrière. Iemand die vroeger start, mag dan ook vroeger stoppen. CD & V wil voor diegenen die nu in de arbeidsmarkt treden geleidelijk evolueren naar een systeem waarbij het aantal jaren in de loopbaan telt: wie op jongere leeftijd start met werken, kan ook op jongere leeftijd op pensioen. Die pensioenloopbaan omvat niet enkel gewerkte jaren. CD & V wil mensen ook de kans geven om te zorgen voor familie of om tijd te investeren in scholing. Via het systeem van de gelijkgestelde periodes willen we deze periodes van zorg en scholing gelijkstellen aan tewerkstelling voor de pensioenberekening. Mensen in zware beroepen bekomen een volledig pensioen na een kortere loopbaan. - Verder afbouwen van het brugpensioen Wenselijk Voor CD&V houdt de keuze voor een pensioenloopbaan ook in dat bij zware beroepen een kortere loopbaan kan gelden voor een volledig pensioen. Bovendien moet bij het verlies van werk voor oudere werknemers de voorrang uitgaan naar outplacement en begeleiding naar werk. Hoe dan ook blijft brugpensioen noodzakelijk om de negatieve sociale gevolgen van herstructureringen op te vangen. Mits voldoende aandacht gaat naar outplacement, blijft brugpensioen een noodzakelijk instrument om de negatieve sociale gevolgen van een herstructurering op te vangen. Sectorale onderhandelingen spelen hierin een centrale rol. - Snoeien in de ambtenarenpensioenen Niet wenselijk. CD&V wil wel iets doen aan het lagere pensioen voor de contractuelen. Als mensen hetzelfde werk doen voor hetzelfde loon, kan het niet dat ze eindigen met een minder gunstig pensioen. Voor contractuelen moet de minder gunstige pensioenregeling via de tweede pensioenpijler wordt aangepakt. - Het optrekken van de pensioenen voor zelfstandigen

2 2. Zeer wenselijk. Het minimumpensioen voor zelfstandigen moet zeker hoger liggen dan de Inkomensgarantie voor ouderen (IGO) (bijv. op 110%). Bovendien pleiten we voor een gelijkschakeling met het minumum van de werknemers. CD&V wil het sociaal statuut van de zelfstandigen geleidelijk verbeteren. Zo pleiten we voor een gelijkschakeling van de kinderbijslagen, het optrekken van de minimumpensioenen en een verbetering van de moederschapsrust. Ook zelfstandigen verdienen een goed sociaal vangnet in overeenstemming met hun bijdragen. - Het optrekken van de pensioenen voor werknemers Zeer wenselijk. CD&V pleit voor welvaartsvaste pensioenen met een structurele inhaalbeweging voor de laagste en de oudste pensioenen. Om het armoederisico onder gepensioneerden terug te dringen, bepleit CD & V welvaartsvaste pensioenen: er moet een automatische structurele en procentuele koppeling zijn van de pensioenen aan de evolutie van de gemiddelde lonen. Daardoor vermijden we dat gepensioneerden geleidelijk aan onder de armoededrempel verzeilen. Voor diegenen voor wie de welvaartskloof reeds te groot geworden is, zoals de oudste en laagste pensioenen, moet er een structurele inhaalbeweging worden ingezet. - De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) Niet akkoord. De norm moet naar omlaag, maar een maximum van 2,5% is te laag. CD&V pleit voor een groei van de uitgaven voor de ziekteverzekering die op langere termijn in lijn is van het gemiddelde van de voorbije 15 jaar (de trendgroei). Dit is 3,5%. Om de totale groei van de gezondheidsuitgaven voor de overheid te beheersen, is CD & V voorstander van een groeinorm voor de uitgaven voor gezondheidszorgen. We kiezen voor een groeinorm gestoeld op de gemiddelde trendmatige groei van uitgaven voor gezondheidszorg van de laatste 15 jaar (3,50%). - Een grotere rol van de privésector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen Niet akkoord De wettelijke pensioenpijler blijft voor CD&V de belangrijkste pijler. De private pijlers verdienen onze steun indien mogelijk-, maar moeten steeds aanvullend blijven. Voor CD & V blijven de wettelijke pijlers voor de pensioenen en gezondheidszorg van de sociale zekerheid de belangrijkste. Zij bieden immers de beste garantie op solidariteit, de private pijlers zijn per definitie ongelijker. Publieke middelen moeten voor CD & V bij voorrang dienen om het wettelijk stelsel te ondersteunen.

3 3. B. OPEN VLD Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken? (wenselijk) Open Vld heeft haar standpunt met betrekking tot een volgende staatshervorming op 3 februari 2007 afgelijnd op haar studiedag De weg naar de Open Dialoog. Daarin verklaren we ons solidair met de resoluties van het Vlaams Parlement uit Inzake de gezondheidszorgen pleiten deze resoluties voor de integrale overheveling van de normerings-, uitvoerings- en financieringsbevoegdheid betreffende het volledige gezondheids- en gezinsbeleid naar de deelstaten, dus o.m. met inbegrip van de gezondheidsverzekering en de gezinsbijslagen (kostencompenserende regelingen). Open Vld kiest in haar communautaire benadering evenwel uitdrukkelijk voor de open dialoog en niet voor de weg van de dictaten. Wij moeten daarbij vaststellen dat de Franstalige partijen zich unaniem verzetten tegen de overheveling van de gezondheidszorgen naar de gemeenschappen. Daardoor dreigen we in een patstelling te geraken. Niets is zo erg als immobilisme omwille van communautaire twisten. Voor Open Vld is het belangrijk beweging te krijgen in dit dossier. Op onze studiedag zochten we daarom inspiratie bij een voorstel van de Leuvense professor (gezondheids)economie Erik Schokkaert. Voor prof. Schokkaert staat het hele (de)federaliseringsdebat in het teken van het beheersen van de uitgaven en het efficiciënt aanwenden van de middelen. Centraal staat de responsabilisering van de verschillende actoren: patiënten, artsen, verzorgingsinstellingen en overheden. Schokkaert bepleit een model waarbij een hoog niveau van solidariteit verzoend wordt met een verregaande defederalisering van de bevoegdheden. Om redenen van solidariteit blijft de financiering van de gezondheidszorgen volgens de professor best federaal. Het gaat in een systeem van ziekteverzekering immers in de eerste plaats om inter-persoonlijke solidariteit tussen goede (rijke en gezonde mensen) en slechte (arme en zieke mensen) risico s en niet om inter-regionale solidariteit tussen Vlamingen, Walen en Brusselaars. Maar dit uitgangspunt doet niets af aan de noodzaak om de deelgebieden te responsabiliseren en een veel grotere verantwoordelijkheid te geven in het gezondheidsbeleid. Dat kan door de federaal verzamelde middelen te verdelen over de gemeenschappen op basis van objectieve parameters (risicoprofiel, ). Het budget is dan door de federale overheid vooraf gegeven aan de gemeenschappen, die daarna eigen accenten in hun gezondheidsbeleid leggen. De gemeenschappen blijven volledig verantwoordelijk wanneer de werkelijke gezondheidsuitgaven het gegeven budget overschrijden. Van consumptiefederalisme is geen sprake. Budgetoverschrijdingen dienen de gemeenschappen met eigen middelen op te vangen. In het kader van de Open dialoog wenst Open Vld deze piste dan ook in het politieke debat te brengen. Optrekken van de pensioenleeftijd (niet wenselijk) In ons land vormt de hoogte van de wettelijke pensioenleeftijd niet het probleem, wél het verlaten van de arbeidsmarkt voor die leeftijd van 65 jaar. (Zie 2.5) Verder afbouwen van het brugpensioen (wenselijk) Dankzij het Generatiepact is in ons land het bewustzijn gegroeid dat de stelsels van vervroegde uittreding uit de arbeidsmarkt niet langer houdbaar zijn. Open Vld wil langer werken stimuleren, maar meer op het eigen ritme, in samenspraak met de werkgever. Daarom wil Open Vld werk maken van de versoepeling van de beroepsloopbaan door een individuele loopbaanrekening in te voeren. Wie beroepsactief is, krijgt hierdoor de mogelijkheid om zelf te beslissen wanneer men wat meer of juist wat minder wil werken. Momenteel is de overstap van de actieve loopbaan naar de pensionering nog te bruusk. Door de invoering van de individuele loopbaanrekening kan de werknemer een uitloopperiode inbouwen aan het einde van zijn loopbaan om deze omschakeling op zijn/haar eigen tempo te doen. Op de loopbaanrekening moet een bepaald pakket uren verzameld worden om recht te hebben op een volledig pensioen. Een eerste stap op weg naar de loopbaanrekening bestaat uit het transparanter maken van de huidige pensioenopbouw. Vandaag krijgen we jaarlijks een pensioenfiche van de Rijksdienst voor Pensioenen. De huidige fiche bevat weinig of geen nuttige informatie. De nieuwe fiches zullen duidelijk moeten aangeven hoe hoog het reeds opgebouwde pensioen is, uitgedrukt in prijzen van vandaag en uitgaande van de veronderstelling dat het pensioen ingaat op de leeftijd van 65 jaar. De fiches dienen ook informatie te geven over het bijkomende pensioenbedrag dat het afgelopen jaar opgebouwd werd, zowel op basis van arbeid als op basis van gelijkgestelde periodes.

4 4. De loopbaanrekening moet werknemers toelaten om hun eigen leven te organiseren en om keuzes te maken. Werknemers moeten zelf kunnen kiezen in welke fase van hun leven ze willen werken en in welke fase ze minder willen werken of willen rusten. Maar ze moeten ook verantwoordelijk zijn voor de keuzes die ze maken. Wie én wil studeren tot 25 jaar én 5 jaar tijdskrediet wil nemen én op 50 jaar vervroegd wil uittreden moet dat kunnen, maar zal dan ook de gevolgen moeten dragen en genoegen moeten nemen met een wel héél erg bescheiden pensioen. Een normale loopbaan bedraagt immers 45 jaar of meer dan uren. Een normale werknemer wordt verondersteld om die uren bijeen te sprokkelen op zijn loopbaanrekening. In het concept van de loopbaanrekening is het niet meer belangrijk wanneer dat gebeurt. Wie vandaag kiest om een jaar langer te werken en bijdragen en belastingen te betalen heeft recht op een hoger jaarlijks pensioen maar zal een jaar minder lang van dat (bijna) onbelaste pensioen kunnen genieten waardoor het totale verwachte toekomstige pensioeninkomen daalt. Wie vandaag kiest om langer te werken, kiest er dus eigenlijk voor om meer af te dragen en minder terug te krijgen. De nieuwe loopbaanrekening moet ervoor zorgen dat dit perverse neveneffect van ons huidige pensioenstelsel verdwijnt. Daarbij moet erover gewaakt worden dat werknemers die vanaf een bepaalde leeftijd niet meer meekunnen op de arbeidsmarkt een leefbaar en welvaartsvast pensioen behouden. De loopbaanrekening moet ervoor zorgen dat wie langer werkt méér pensioen krijgt én ze moet garanderen dat wie niet langer kan werken ook van zijn oude dag kan genieten. Snoeien in de ambtenarenpensioenen (niet wenselijk) Inzake de ambtenarenpensioenen wil Open Vld een wettelijk kader voor de invoering van een aanvullend pensioen voor contractuele ambtenaren. De pensioenrechten van contractuele ambtenaren, inzonderheid wat de erkenning van bepaalde detacheringen betreft, moeten op termijn worden gelijk gesteld aan die van statutaire ambtenaren. Het optrekken van de pensioenen voor de zelfstandigen (wenselijk) Inzake de pensioenen voor de zelfstandigen zijn de voorbije jaren belangrijke stappen gezet in het doen toegroeien van de kloof tussen het minimumpensioen van zelfstandigen en werknemers. Open Vld wil deze kloof tussen het minimumpensioen voor zelfstandigen en dat voor werknemers verder wegwerken. Dit moet in overleg met de zelfstandigen gebeuren, gezien tegenover die pensioenverhoging onvermijdelijk ook een bijdrageaanpassing zal staan. Het optrekken van de pensioenen voor werknemers (wenselijk) Voor Open Vld dient de overheid een waardig wettelijk pensioen te garanderen, bedrijven aan te sporen meer mensen een aanvullend pensioen te laten genieten en burgers verder fiscaal aan te moedigen zelf voor een extra pensioen te sparen. De welvaartsvastheid van de sociale uitkeringen vormde een onderdeel van het Generatiepact. Om de twee jaar moet de regering voortaan een beslissing nemen welke uitkeringen in welke mate worden verhoogd. De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) (akkoord) Open Vld wil via een verdere doorgedreven responsabilisering van alle actoren binnen de gezondheidssector artsen, patiënten, zorginstellingen, mutualiteiten en de farmaceutische industrie én de uitgaven van de gezondheidszorg op lange termijn binnen een groeinorm van 2,6% per jaar houden én voldoende ruimte creëren voor een optimale toegankelijkheid van innovatieve therapieën en geneesmiddelen. Daarom wil Open Vld een rationele en doeltreffende allocatie van de middelen. Het gezondheidsbeleid dient verder gebaseerd te worden op evidence based medicine en dit met behulp van het onderzoekswerk van het Kenniscentrum. Inzake geneesmiddelen wil Open Vld de prijszetting van geneesmiddelen na het verstrijken van het octrooi vrijlaten. Zij denkt hiermee grotere prijsdalingen te kunnen realiseren dan vandaag het geval is. Dat moet toelaten om de toegang tot nieuwe behandelingen en geneesmiddelen te verzekeren. Een grotere rol van de privé-sector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen (helemaal akkoord) De vergrijzing heeft ook haar effect op de toekomstige woonbehoefte. Zowel de vraag naar aangepaste of aanpasbare woningen als die naar rust- en verzorgingstehuizen zal toenemen. Open Vld wil de zorgvoorzieningen in eerste instantie naar de mensen brengen in plaats van de mensen onder te brengen in zorgvoorzieningen. Ouderen moeten in de eerste plaats zelf en naar eigen vermogen kunnen beslissen

5 5. over de zorg en de opvang die zij wensen. De opvang van afhankelijke bejaarden gebeurt het best in de eigen familiekring. Open Vld wil voor een vergroting van het financieel voordeel zorgen voor wie een bejaarde thuis opvangt. Een uitgebreid aanbod aan centra voor dagopvang en kortverblijf voor bejaarden moet thuisopvang mee mogelijk maken. Op Vlaams vlak moet het gesubsidieerde urencontingent van de diensten voor gezinszorg met 4% uitgebreid worden en dienen de stedenbouwkundige voorschriften aangepast te worden zodat soepel aanleunen kangoeroewoningen kunnen gebouwd worden. Maar niet voor alle ouderen is opvang in de thuissituatie mogelijk en/of wenselijk. Het aantal opvangplaatsen en de kwaliteit van de opvang in rust- en verzorgingstehuizen moet uitgebreid worden. Daarbij mogen we niet alleen kijken naar de overheid, maar moeten we de private sector ook volop mee inschakelen. Open Vld wil in de ouderenzorg bijkomende plaatsen creëren in rust- en verzorgingstehuizen door privaat kapitaal naar deze sector te leiden. Bovendien moeten OCMW s meer wettelijke mogelijkheden krijgen om intenser samen te werken met private partners op het vlak van ouderenzorg.

6 6. C. NVA N-VA vergrijzing - Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken De N-VA pleit resoluut voor een gezondheidszorg op het niveau van de deelstaten. Dat geeft Vlaanderen de kans om te kiezen voor een eigen gezondheidszorg, volgens eigen inzichten en als antwoord op de eigen noden en behoeften. - Optrekken van de pensioenleeftijd Welvaart en welzijn verankeren kan enkel als er meer mensen aan het werk gaan en er gemiddeld langer gewerkt wordt. Daarom moet de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar in de praktijk dichter benaderd worden. De N-VA kiest voor de geleidelijke afbouw van het brugpensioen. Vervroegde pensionering vanaf 60 jaar moet mogelijk blijven na een loopbaan van 40 jaar. Zie vorige vraag. - Verder afbouwen van het brugpensioen - Snoeien in de ambtenarenpensioenen De overheid onderschat stelselmatig de druk die de ambtenarenpensioenen zullen leggen op de toekomstige uitgaven. De vergrijzing verhoogt deze druk nog aanzienlijk. Om de pensioenen ook in de toekomst te kunnen blijven betalen, dient ook de overheid haar bijdrage te leveren. De N-VA wenst geen verdere groei van het personeelseffectief. Verder dient ook bij de ambtenaren de gemiddelde uittredingsleeftijd de pensioenleeftijd van 65 te benaderen. - Het optrekken van de pensioenen voor zelfstandigen Het is absoluut noodzakelijk dat zelfstandigen een beter sociaal statuut krijgen. Dit houdt onder meer in dat de huidige discriminatie van zelfstandigen tegenover werknemers inzake pensioenrechten, moet worden weggewerkt. Door aantrekkelijkere vooruitzichten te bieden omtrent het loopbaaneinde, zal men meer mensen kunnen overhalen om zelfstandige te worden. - Het optrekken van de pensioenen voor werknemers Binnen de maatregelen die de N-VA voorstelt om meer mensen aan het werk te houden en de mensen gemiddeld ook langer aan het werk te houden, zit ook de maatregel om het pensioen te berekenen op de 35 voordeligste jaren. - De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) Gebrek aan transparantie in de financiering en besteding van de ziekteverzekering werkt verlammend. Eerste opdracht moet zijn om de kostenefficiëntie drastisch te verhogen. Daarna kan gekeken worden welke groeinorm realistisch is. - Een grotere rol van de privésector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen Om de meerkost van de vergrijzing op te vangen, zijn dringende en doortastende maatregelen nodig. Het gaat hier immers om de betaalbaarheid van ons sociaal stelsel. Meer bepaald dienen op drie terreinen maatregelen genomen te worden. Ten eerste moet de overheidsschuld sterk afgebouwd worden. Ten tweede moeten de stijgende kosten van de gezondheidszorg efficiënter beheerst worden. Ten derde moet de werkgelegenheidsgraad

7 7. dringend opgetrokken worden, zodat minder mensen afhankelijk zijn van een uitkering en meer mensen bijdragen aan de sociale zekerheid.

8 8. D. SP.A. stelling van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken antwoord niet wenselijk optrekken pensioenleeftijd niet wenselijk verder afbouwen brugpensioen snoeien in ambtenarenpensioenen optrekken pensioenen zelfstandigen niet wenselijk niet wenselijk zeer wenselijk Recente studies wijzen uit dat de transfers in de gezondheidszorg tussen de verschillende gewesten fel zijn afgenomen de laatste jaren en haast uitsluitend nog objectiveerbaar zijn. Uit efficiëntie-overwegingen is het bovendien beter zo veel mogelijk bijdrageplichtigen in een sociale verzekering te betrekken. Het is bijgevolg geen goed idee om de ziekteverzekering in België te regionaliseren. We willen de zorgverstrekkers wel responsabiliseren. Voor een aantal behandelingen moet ook forfaitair vergoed worden, zodat ze overal even veel kost. We denken dat de maatregelen genomen in het Generatiepact, met het optrekken van het aantal jaren nodig om een volledig pensioen te halen en de geleidelijke verhoging van de pensioenleeftijd voor de vrouw, de werkgelegenheidsgraad in de toekomst gevoelig zullen doen toenemen. Overigens zijn de effecten van deze maatregelen, tezamen met het optrekken van de minimumleeftijd voor het brugpensioen, al zichtbaar aan het worden. Een verdere verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd stellen wij niet voor. We moeten niet het brugpensioen afbouwen, we moeten de werkzaamheidsgraad van de ouderen opkrikken. Maar voor wie door herstructurering wordt getroffen en geen passende job meer kan vinden, moeten de bestaande mogelijkheden worden behouden. Het pensioen van de statutaire ambtenaar moet worden beschouwd als wat het is: een vorm van uitgesteld loon. Daarentegen willen we als socialisten streven naar een geleidelijke harmonisering in de hoogte van alle pensioenen, ook voor werknemers en zelfstandigen. We willen voor alle beroepscategorieën een goed pensioen. Op termijn dienen we te evolueren naar een pensioenstelsel dat neutraal staat ten opzichte van de beroepskeuze van de mensen. Daarom willen we het minimumpensioen voor zelfstandigen optrekken tot minstens het niveau van de inkomensgarantie voor ouderen, maar ook tot het minimumpensioen voor werknemers.

9 9. optrekken pensioenen werknemers jaarlijkse groeinorm voor ziekteverzekering moet naar max 2,5% reëel grotere rol van privésector kan meerkost vergrijzing opvangen zeer wenselijk niet akkoord Akkoord We streven de komende jaren naar een vervangingsratio van 70%, prioritair voor de lagere pensioenen maar ook voor de andere. De armoede onder de ouderen moet op die manier worden teruggedrongen, maar het is tegelijk een principe dat wie jaren heeft getimmerd aan een zekere levensstandaard, niet plots bij het bereiken van de pensioenleeftijd een hele pak moet inleveren. Daarom zijn we ook voorstander van de permanente welvaartsvastheid van de pensioenen. Volgens de berekeningen van sp.a is het perfect haalbaar een jaarlijkse groeinorm voor het budget van de tak van de gezondheidszorgen van 3% reëel te combineren met een structureel overschot op de begroting, dat in 2011 oploopt tot 1,3%BBP. Op die manier kunnen we nieuwe, hoogste noodzakelijke initiatieven nemen op het vlak van toegang tot de gezondheidszorg, betaalbaarheid, ook voor chronisch zieken, en tegelijk de efficiëntie in de gezondheidszorg- en ziekteverzekering doen toenemen. Een strak budgettair beleid zal uiteraard noodzakelijk blijven. De uitbreiding van het kiwi-model voor de toekenning van de accreditaties inzake geneesmiddelen op onze markt, zal zeker het budget voor geneesmiddelen gunstig beïnvloeden. sp.a wil dat de pensioenen evolueren naar een netto vervangingsratio van 70% van het laatst verdiende loon. We zijn hier duidelijk in: we zullen dit moeten bereiken met inbegrip van de aanvullende pensioenen (de zogenaamde tweede pijler: groepsverzekering of pensioenfondsen, sectoraal of op bedrijfsniveau geregeld). Het is duidelijk dat een zuiver repartitiesysteem te sterk afhankelijk is van het aantal werkenden of bijdrageplichtigen. Als we welvaartsvastheid willen garanderen voor alle pensioenen, zal de private verzekeringssector mee betrokken moeten zijn in het pensioenverhaal.

10 10. E. VLAAMS BELANG Vlaams Belang - vergrijzing In welke mate vindt u dat elk van de volgende maatregelen wenselijk zijn? - Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken De gezondheidszorg is nog steeds een groot financieel transferkanaal van Vlaanderen naar Franstalig België. Vlaanderen kan zich niet blijven neerleggen bij dit verlammend Belgisch immobilisme in naam van de zogenaamde solidariteit. Een splitsing van de gezondheidszorg is nodig om een eigen beleid te voeren dat op de noden van iedere Vlaming kan inspelen. - Optrekken van de pensioenleeftijd Voor het Vlaams Belang volstaat het dat een werknemer 40 jaar gewerkt heeft om op pensioen te kunnen gaan. Uitzonderingen hierop vormen uiteraard de lichamelijk zwaar belastende beroepen. De pensioenleeftijd hoeft dus niet verlaagd of verhoogd te worden. - Verder afbouwen van het brugpensioen Wij pleiten voor een strenge beteugeling van de misbruiken van het brugpensioen om massaal oudere werknemers af te stoten. Het systeem van brugpensioenen wordt beperkt tot de uitzondering op het principe van de 40-jarige loopbaan voor een beperkt aantal arbeidsintensieve en gevaarlijke beroepen. Voor herstructureringen en collectieve sluitingen moet een ander stelsel worden uitgewerkt. - Snoeien in de ambtenarenpensioenen Wat de ambtenarenpensioenen betreft, willen wij ingrijpen op extravagant hoge pensioenbedragen. Deze pensioenen zullen billijk moeten bijdragen aan de lasten van de vergrijzing. De diversiteit van de toegangsvoorwaarden tot bepaalde pensioenberekeningen voor ambtenaren is dringend aan vereenvoudiging toe. - Het optrekken van de pensioenen voor zelfstandigen Het Vlaams Belang wil een zelfstandigenpensioen dat minstens alle levensnoodzakelijke behoeften dekt. De pensioenregeling van zelfstandigen moet kwalitatief evenwaardig worden aan het sociaal statuut van werknemers. - Het optrekken van de pensioenen voor werknemers Onze partij eist al lang dat het bedrag van de pensioenen verhoogt. Zeker voor de minimumpensioenen geldt dat ze geen gelijke tred hebben gehouden met de levensduurte. - De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) Het Vlaams Belang wil in de ziekteverzekering een aantal besparingen doorvoeren. Deze besparingen zullen volgen uit een meer efficiënte en kosteneffectieve ziekteverzekering. Om te beginnen betekent dit het centraliseren van de meeste locale overheidstaken bij sociale loketten per wijk of gemeente. De rol van de ziekenfondsen in de ziekteverzekering moet dus worden herbekeken. Wat ons betreft ligt hun toekomstige taak slechts in het vervullen van bijkomende polissen bovenop de door de sociale loketten gewaarborgde ziekteverzekering. De patiënt, en zeker chronisch zieken, mag zeker niet de dupe worden van besparingen. Op zorgverstrekking kan en mag niet bespaard worden. - Een grotere rol van de privésector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen Het stelsel van de eerste pensioenpijler komt steeds meer onder druk, vermits de zogenaamde proportionaliteit geen vanzelfsprekendheid meer is. Steeds minder actieven dragen bij voor meer gepensioneerden. Onze partij kiest in elk geval voor een verdere uitbouw van de tweede en derde pensioenpijler door private verzekeraars.

11 11. F. GROEN - Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken Hoewel voor ons de sociale zekerheid federaal moet blijven, is Groen! er wel voorstander van dat de organisatie en de uitgaven in de gezondheidszorg worden overgedragen aan de gemeenschappen. De kinderbijslag is een individueel recht en blijft dus federaal. Het gezinsbeleid hoort aan de gemeenschappen. In België hebben we een goed uitgebouwde en kwalitatieve gezondheidszorg en dat wil Groen! zo houden. Groen! wil wel dat de overheidsmiddelen efficiënt, gelijkmatig en doelgericht worden besteed. Daarom wil Groen! de overconsumptie in de gezondheidszorg structureel bestrijden, omdat die de kwaliteit van de gezondheidszorg niet ten goede komt en veel geld kost, terwijl andere zorgvragen onvoldoende worden beantwoord. Zo moet het overmatig gebruik van geneesmiddelen aangepakt worden. De huidige betaling per prestatie aan artsen en andere zorgverstrekkers leidt soms tot perverse effecten waarbij men zoveel mogelijk dure hoogtechnologische oplossingen voorschrijft. Artsen die meer met hun 'hoofd' dan met 'techniek' werken, zoals huisartsen, worden hierdoor ondergewaardeerd. Groen! wil dit ombuigen naar een financiering per patiënt en per ziektebeeld. Groen! wil ook meer aandacht voor preventie, want voorkomen is beter dan genezen en verzorgen. Een andere organisatie van de gezondheidszorg realiseren zoals Groen! het ziet, is vandaag moeilijk. De structuur van onze gezondheidzorg is immers erg ondoorzichtig en ingewikkeld. Soms is het federale niveau bevoegd, dan weer de Vlaamse overheid. Deze versnippering van bevoegdheden is onduidelijk, maakt de regelgeving erg complex en veroorzaakt bevoegdheidsconflicten. Over gezondheidszorg leven andere ideeën in Vlaanderen dan in Wallonië. Daarom wil Groen! de organisatie van de gezondheidszorg overdragen naar de gemeenschappen. Hierbij moet wel goed nagedacht worden over Brussel. Dit vormt een ingewikkeld politiek probleem. Een vrij pragmatische oplossing kan er in bestaan dat de inwoners van Brussel zelf een keuze maken voor één van beide gemeenschappen. Het overdragen van bevoegdheden moet in elk geval gebeuren vanuit de vraag: in welke mate zorgt een hervorming voor een beter en meer samenhangend beleid, en wordt de patiënt er beter van? Beslissingen moeten zeker democratisch en transparant worden genomen, en met meer inspraak voor de patiënt. Groen! vindt de solidariteit tussen alle burgers van ons land essentieel. Daarom moet de inning van de gezondheidszorgverzekering zeker federaal blijven, terwijl de middelen solidair verdeeld worden op basis van objectieve behoefteparameters. Of je nu in Ath of in Aalst een blindedarmontsteking krijgt, de financiering blijft dan hetzelfde. - Optrekken van de pensioenleeftijd - Verder afbouwen van het brugpensioen Groen! is het niet eens met de filosofie van Paars en het uitgangspunt van het zogenaamde Generatiepact, dat ieder veel langer moet werken. Dat is ongeloofwaardig op een moment dat er nog zoveel mensen geen werk hebben en de mensen mét werk gebukt gaan onder de werkdruk. Wij geloven in ontspannen loopbanen en een ruimere financieringsbasis voor de sociale zekerheid (via inkomstens uit vermogens, een algemene sociale bijdrage en verschuivingen van belasting op arbeid naar belasting op energie of milieu). - Snoeien in de ambtenarenpensioenen - Het optrekken van de pensioenen voor zelfstandigen - Het optrekken van de pensioenen voor werknemers

12 12. Groen! kiest voor een sterke eerste pensioenpijler, niet voor verdere privatisering. Groen! verzet zich tegen een beleid dat mensen voortdurend angst wil aanjagen, alsof onze pensioenen onbetaalbaar zouden worden door de vergrijzing. Groen! kiest voor een positief antwoord op de vergrijzing. Dat meer mensen langer leven met een goede levenskwaliteit, is een van de grootste verdiensten van onze welvaartsstaat. Groen! geeft prioriteit aan een voldoende sterke en welvaartsvaste eerste pensioenpijler. Het wettelijke pensioen moet eenieder toelaten een kwalitatieve oude dag te beleven. Een inhaalbeweging voor de verloren welvaartsvastheid van de voorbije twee decennia is nodig. Ondersteuningsmaatregelen voor de tweede en derde pensioenpijler mogen op geen enkele manier ten koste gaan van de eerste wettelijke pijler. Groen! wil de aftrekbaarheid van pensioensparen toespitsen op beleggingen in ethische pensioenfondsen. - De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) Groen! wil zeker verspillingen tegengaan en structurele mechanismen doorbreken die leiden tot steeds hogere uitgaven in de ziekteverzekering,, maar we pinnen ons niet vast op een bepaald percentage. - Een grotere rol van de privésector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen Nee, Groen! is juist voorstander van een versterking van de eerste pensioenpijler.

13 13. G. SPIRIT 1. In welke mate vindt u dat elk van de volgende maatregelen wenselijk zijn? - Van de ziekteverzekering een regionale bevoegdheid maken De regionalisering van de ziekteverzekering is bijzonder wenselijk, vnl. omwille van de verschillende visies in Vlaanderen (met grotere nadruk op eerstelijnsgezondheidszorg) en Wallonië op de gezondheidszorg. - Optrekken van de pensioenleeftijd Spirit wenst geen steriele discussie te voeren over de grens van de pensioenleeftijd. Op een ogenblik dat de gemiddelde pensioenleeftijd ver onder de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar ligt gaat het er ons vooral om de gemiddelde pensioenleeftijd dichter te laten aansluiten bij de wettelijke pensioenleeftijd. - Verder afbouwen van het brugpensioen Voor spirit kan brugpensioen enkel een laatste redmiddel zijn, als er geen ander oplossingen voor handen zijn. - Snoeien in de ambtenarenpensioenen Spirit is voorstander van een gelijkschakeling van de statuten van arbeiders, bedienden, zelfstandigen en ambtenaren, dus ook voor een aanpassing van het ambtenarenpensioen, mits er een aanpassing komt in de verloning van de ambtenaren (het ambtenarenpensioen wordt vaak gezien als een uitgesteld loon) en uiteraard zonder te raken aan de opgebouwde rechten van de huidige ambtenaren. Dit betekent tevens dat de overheid ook gebruik dient te maken van de tweede pensioenpijler voor ambtenaren. - Het optrekken van de pensioenen voor zelfstandigen Zowel voor zelfstandigen als voor werknemers moet de vervangingsratio naar omhoog: het pensioen moet dichter aansluiten bij de laatste inkomsten. - Het optrekken van de pensioenen voor werknemers Zowel voor zelfstandigen als voor werknemers moet de vervangingsratio naar omhoog: het pensioen moet dichter aansluiten bij de laatste lonen. - De jaarlijkse groeinorm voor de ziekteverzekering (nu 4,5% boven inflatie) moet naar omlaag (maximaal 2,5%) De komende regering moet het budget blijvend in evenwicht houden. Daarbij zullen ook de kosten van de vergrijzing binnen de perken moeten gehouden worden. Daartoe dient rationeel met de middelen te worden omgesprongen. Het huidige groeiritme moet onze medische zorg vooral verbeteren. - Een grotere rol van de privésector kan de meerkost van de vergrijzing opvangen De vergrijzing heeft niet alleen negatieve begrotingseffecten (vnl. in zorg en pensioen), maar creëert ook economisch nieuwe markten. De private sector kan daarin zeker een rol spelen, zonder dat basisvoorzieningen voor iedereen moeten blijven openstaan en betaalbare bejaardenopvang essentieel noodzakelijk blijft.