Forensisch psychiatrisch onderzoek in Vlaanderen. Kenniscentrum Forensisch Psychiatrische Zorg OPZC i.s.m. medium security units

Transcriptie

1 Forensisch psychiatrisch onderzoek in Vlaanderen Kenniscentrum Forensisch Psychiatrische Zorg OPZC i.s.m. medium security units

2 Team KeFor Projectcoördinator Inge Jeandarme; psychiater Onderzoekers Dr. Petra Habets; psychologe Claudia Pouls; criminologe

3 Recidive medium security Jeandarme, I., Habets, P., Oei, T. I., & Bogaerts, S. (2016). Reconviction and revocation rates in Flanders after medium security treatment. International Journal of Law and Psychiatry. doi: /j.ijlp

4 Medium security onderzoek Opgesloten (n = 498) Low security behandeling (n = 33) VOP naar medium security (N = 531) Ontslag na medium Security (n = 502) VOP low security (n = 448) Geen ontslag medium security gedurende studie (n = 29) Definitief vrijgesteld gedurende studieperiode (n = 69)

5 PROFIEL MEDIUM SECURITY POPULATIE N = 531

6 Sociaal Stabiel werkverleden: 31% Stabiel relatieverleden: 43% Zorg (stief)kinderen: 12% Verenigingsleven: 13% Vriendschap: 21% 71% laag sociaal competent (cave missings) 24% volgde bijzonder onderwijs Igv gewoon onderwijs: 25% behaalt diploma SO

7 Juridisch Indexdelict 77% geweldsdelict Antecedenten Meerderheid justitiële antecedenten (84%); 80% eerdere veroordelingen en 35% eerdere interneringen Meerderheid (seksueel) geweldsantecedent (93%) Gemiddeld 4 detenties en gemiddelde detentieduur 5 jaar

8 Psychiatrisch Meerderheid al opgenomen in reguliere GGZ (82%) Laag IQ: 81 (WAIS-III) 71% comorbiditeit as I as II Meest voorkomende DSM-IV diagnoses Persoonlijkheidsstoornis: 71% Verslaving: 57% Psychose: 44% Verstandelijke beperking: 13%

9 Risicoprofiel HCR-20 (n = 298) Gemiddelde score 25 Een derde wordt beoordeeld als hoog risico PCL-R (n = 224) Gemiddelde score 21 Een derde scoort 25 of meer VRAG (n = 230) Gemiddelde score 8 Een derde wordt beoordeeld als hoog risico

10 Vergelijking Socio-demografisch zeer vergelijkbaar Klinisch Minder psychose Meer persoonlijkheidsstoornissen en verslaving Juridisch Uitgebreider strafblad Hoger risicoprofiel

11 RECIDIVE EN HEROPSLUITINGEN

12 Hypotheses 1. Recidive na behandeling dan recidive voor behandeling 2. Recidive tijdens VOP vs. definitief vrij 3. Wederopsluiting na behandeling vanwege schending voorwaarden dan recidive

13 Hypothese 1 Recidive na behandeling dan recidive voor behandeling

14 Recidive cijfers Totaal (N = 531) Tijdens behandeling (n = 531) Na behandeling (n = 502) Na definitief vrij* (n = 69) Time at risk 5.3 jaar 1.9 jaar 3.6 jaar 2.8 jaar Recidive Recidive Recidive Recidive Algemene recidive 13.7% 2.3% 12.5% 20.3% Recidive excl. geldboete 10.0% 1.9% 9.0% 14.5% (Seksuele) geweldsrecidive 8.3% 1.3% 7.4% 10.1% * Gemiddelde duur internering 8.9 jaar (range 3.3 jaar 25.9 jaar)

15 Recidive cijfers In het totaal werden na behandeling 185 overtredingen geregistreerd, meestal mineure feiten Geweld (incl. seksueel) (38.4%, n = 71) Eigendom (17.3%, n = 32) Drugs (3.8%, n = 7) Seksueel hands-off (1%, n = 2) Andere (39.5%, n = 73) vnl. verkeer (n = 61)

16 Vergelijking Grote verscheidenheid van recidive cijfers in internationale studies % algemene recidive % gewelddadige recidive Moeilijk te vergelijken vanwege methodologische verschillen Wettelijke stelsel, populatie, uitkomst maten, followup periodes

17 Dichtheid veroordelingen Voor behandeling = aantal veroordeling voor opname x 365 tijdspanne (18 jaar - 1 st opname ) Na behandeling = aantal veroordelingen na opname x 365 tijdspanne (1 st ontslag einde studie) Significante daling in dichtheid veroordelingen (p =.00) 5.2% (n = 26) een stijging in dichtheid veroordelingen na behandeling 94.8% (n = 476) een daling in dichtheid veroordelingen na behandeling

18 Hypothese 2 Recidive tijdens VOP vs. definitief vrij

19 VOP vs. definitief vrij Recidivisten (PB) VOP (n=344) Definitief vrij (n = 69) p Alle veroordelingen 10.2%, n = %, n = Geweld veroordelingen 6.5%, n =28 13%, n = 9.05

20 VOP vs. definitief vrij Time at risk Gemm. aantal dagen (SD) Recidivisten (PB) Alle verooordelingen Geweld veroordelingen Tijdens VOP (n = 69) (582.5) Range Tijdens definitief vrij (n = 69) (564.5) Range p %, n = %, n = %, n =2 10.1%, n = 7.18

21 Crimineel verleden (incl. index) Leeftijd eerste veroordeling gemm. (SD) Voorgaande veroordelingen VOP vs. definitief vrij Alle patiënten (n = 502) Niet definitief vrij gesteld (n = 433) Definitief vrij (n =69) 9.1% 8.8% 10.7%.01** Alle veroordelingen gemm. (SD) * p Jeugdrechtbank (ja/nee) 41% 43.2% 27.5%.01* Behandeling medium security Aantal ontsnappingen % 30.5% 33% 14.5%.00** Klinische geschiedenis PCL-R scores gemm. (SD) * Psychiatrische diagnoses (%) Persoonlijkheidsstoornis 70.7% 72.5% 59.4%.03*

22 VOP vs. definitief vrij Enkel partieel bewijs voor deze stelling (type II fout?) Definitief vrijgestelden hadden minder antecedenten, lagere score op de PCL-R en hadden minder vaak een persoonlijkheidsstoornis. Hetgeen aangeeft dat de CBM correcte beslissingen heeft gemaakt? Maar hogere recidivecijfers na definitieve invrijheidsstelling: wegvallen van toezicht?

23 Hypothese 3 Wederopsluitingen na behandeling vanwege schending voorwaarden dan recidive

24 Wederopsluitingen 130 geïnterneerden (26%) werden na behandeling heropgesloten Gemiddeld 1.5 jaren detentie (SD = 1.6 j., range 1 d j.) Gemiddeld 1.4 keer per persoon (SD = 0.9, range = 1 6) Aantal wederopsluitingen tijdens VOP was hoger dan de recidive cijfers (McNemar, p =.00) Geen verschil tussen aantal of duur van de heraanhouding per CBM

25 Discussie Proficiat! Ruimte voor verbetering? De juiste man op de juiste plek? Meer investeren in het voorkomen van drop-out?

26 ESM onderzoek Tussentijdse resultaten

27 WAT IS ESM

28 Experience sampling method Gestructureerde dagboek methode 6 dagen 10 willekeurige meetmomenten Meten van fluctuaties in symptomen, reacties op kleine dagelijkse stressoren in real life

29 Voordelen ESM Grote hoeveelheid data/pp Data real time en real life verzameld Film ipv snapshot van dagelijks leven Individuele profielanalyses mogelijk Veel vraagstellingen mogelijk

30 WAT MEET ESM

31 Kleine dagelijkse stressoren Event stress: mate van onplezierigheid van de belangrijkste gebeurtenis sinds de vorige biep

32 Kleine dagelijkse stressoren Sociale stress : ik ben liever alleen, ik voel me niet op mijn gemak bij dit gezelschap

33 Kleine dagelijkse stressoren Activiteit stress: ik kan dit niet goed; ik zou liever iets anders doen, het kost mij moeite

34 Stemming Negatief affect: somber eenzaam angstig onzeker schuldig Positief affect opgewekt ontspannen tevreden enthousiast

35 Symptomen Positieve symptomen Ik hoor stemmen Ik zie verschijningen Psychotische symptomen Ik hoor stemmen Ik zie verschijningen Ik voel me achterdochtig Ik voel me onwerkelijk Mijn gedachten laten me niet los Mijn gedachten worden door anderen beïnvloed Ik ben bang iets onbeheerst te doen

36 Stress gevoeligheid Stress Stemming

37 Experience sampling methode

38 VOORGAANDE ONDERZOEKEN

39 Emotionele reactiviteit op dagelijkse stressoren Negatief affect 42 Patiënten 47 Familieleden 49 Controles STRESS Myin-Germeys et al., Arch Gen Psych 2001

40 Psychotische reactiviteit op activiteit stress Psychotische symptomen Patiënten 47 Familieleden 49 Controles Activiteit stress Myin-Germeys et al., psych med 2005

41 Relatie met hypofyse Stress gevoeligheid Habets et al., psych med 2012

42 HUIDIG ONDERZOEK

43 Doelstellingen Piloot studie met PsyMate 5 psychotische stoornis PCL-R < 25 5 Anti-sociale PS PCL-R > 25 Toepasbaarheid ESM forensische setting Vergelijking populatie hoge stress-reactiviteit vs. lage stressreactiviteit Individuele profielanalyses voor behandelaar mogelijk mits toestemming patiënt

44 RESULTATEN

45 Werving 20/59 (33.9%) hebben uiteindelijk deelgenomen 9 Antisociale persoonlijkheidsstoornis 8 Psychotische stoornis 2 Verslaving 1 Borderline persoonlijkheidsstoornis 5 personen zijn vroegtijdig gestopt 27 weigeringen 7 ongeschikt (NL niet machtig genoeg, crisis)

46 Compliance en feedback deelnemers Zeer goede compliance: 84.9% biepjes ingevuld Belastend 1 deelnemer: geluid matig storend 2 deelnemers: duur vragen matig storend 3 deelnemers: aantal biepjes matig storend Moeilijkheid 5 deelnemers: soms vergist bij invullen 4 deelnemers: matig moeilijke vragen (hulp begeleiding) Invloed 3 deelnemers: beetje invloed op stemming

47 Feedback afdeling 1 deelnemer psychotischer na deelname 1 deelnemer leek vragen niet te snappen, ging navraag doen bij verpleging, daarna ging het goed

48 Mate van activiteit stress Mate van negatief affect Mate van sociale stress Mate van event stress Individueel profiel Sociale stress Event stress Dag Dag Activiteit stress Negatief affect Dag Dag

49 STRESS GEVOELIGHEID

50 Negatief affect event stress sociale stress activiteit stress

51 Context 0.15 Negatief affect Begeleiding Medepatiënt Alleen Sociale stress Activiteit stress

52 Positieve symptomen event stress sociale stress activiteit stress

53 Context 0.15 Positieve symptomen begeleidng vs de rest medepatient Alleen Activiteit stress

54 Psychotische symptomen event stress sociale stress activiteit stress

55 Context 0.15 Psychotische symptomen begeleidng vs de rest medepatient Alleen socialstress activiteit stress

56 DISCUSSIE

57 Verhoogde stressgevoeligheid Negatief affect bij sociale en activiteit stress Positieve symptomen bij activiteit stress Psychotische symptomen bij sociale en activiteit stress GEEN relatie gevonden bij event stress i.t.t. andere onderzoeken

58 Interneringsstatuut Gedwongen kader verklaring voor verhoogde sociale en activiteit stress gevoeligheid Sociale stress: verplicht verblijf met andere bewoners en begeleiding Activiteit stress: verplichte deelname aan therapieën

59 Belang van context Verschillen in activiteit stress naar gelang de sociale context Verhoogd negatief affect en positieve symptomen als reactie op activiteit stress wanneer met bij begeleiding is uitlokkende factor? Omgekeerd patroon wanneer men alleen is beschermende factor?

60 Toekomstig onderzoek Vergelijken met: controle populatie Psychotische populatie reguliere psychiatrie Subpopulaties vergelijken: psychotici vs APS Invloed druggebruik (bv cannabisreactiviteit) Relatie activiteit stress en fase behandeling

61 Vragen?

62 Dank aan Medium security units Bierbeek, Rekem en Zelzate Prof. Stefan Bogaerts Tilburg University Prof. Karel Oei Tilburg University Prof. Philippe Delespaul Maastricht University Claudia Pouls (KeFor)

63 Contact KEFOR - Kenniscentrum Forensisch Psychiatrische Zorg Daalbroekstraat Rekem Telefoon: Fax: inge.jeandarme@opzcrekem.be petra.habets@opzcrekem.be kefor@opzcrekem.be