RIS Visie en vraagformulering Kunstzinnige Vorming Seizoenen september 2015 september Gemeente Emmen

Transcriptie

1 RIS.7116 Visie en vraagformulering Kunstzinnige Vorming Seizoenen september 2015 september 2017 Gemeente Emmen 9 juni 2015

2 Inhoudsopgave A. Inleiding en achtergrond B. Resultaatgebieden C. Randvoorwaarden D. Blokkenschema vraag en verantwoording 2

3 A. Inleiding en achtergrond In dit document leggen we vast wat we vragen van de instelling voor kunstzinnige vorming. Dat doen we op basis van 1. Cultuurnota Maak het Mee (13-16) 2. Het bestuursakkoord (14-18) 3. Visienotitie Cultuureducatie met Kwaliteit 4. Relevante trends en ontwikkelingen. De visie- en vraagformulering dient als vertrekpunt voor het opzetten van producten en diensten door Stichting De Kunstbeweging in de vorm van een producten- en dienstenboek. Producten kunnen de vorm hebben van functies, projecten of diensten. Wanneer het college van B&W van de gemeente Emmen het aanbod passend acht, wordt op basis van dit boek subsidie verleend. Verantwoording vindt plaats door middel van vier monitoringsgesprekken per seizoen en een jaarlijkse inhoudelijke en financiële verantwoording ter vaststelling van de subsidie. 1. Cultuurnota Maak het Mee De gemeenteraad heeft in juli 2013 de Cultuurnota , Maak het mee! vastgesteld. Hierin zijn de volgende programmalijnen opgenomen: Culturele infrastructuur; Cultuurparticipatie; Cultuur, Ruimte en Economie. Deze visie en vraagformulering Kunstzinnige Vorming is een nadere invulling van de vraag naar Kunstzinnige Vorming binnen de programmalijn Cultuurparticipatie. De ambitie voor voor cultuurparticipatie is dat zoveel mogelijk mensen de kans krijgen om deel te nemen aan kunst en cultuur. We zetten hierop in vanuit drie perspectieven, de resultaatgebieden Jeugd, Dorpen en Wijken en Amateurkunst. Binnen de resultaatgebieden Jeugd, Dorpen en Wijken en Amateurkunst zijn uiteenlopende culturele organisaties in de samenleving actief. Deze visie- en vraagformulering gaat niet over de doelstellingen en het beleid ten aanzien van al deze partijen, maar alleen over de visie- en vraag voor de rol van de uitvoeringsorganisatie Kunstzinnige Vorming, namelijk De Kunstbeweging op deze gebieden. 2. Bestuursakkoord In het bestuursakkoord is een aantal doelen ten aanzien kunst en cultuur opgenomen. Met deze Visie en Vraagformulering wordt invulling gegeven aan deze doelen. We blijven investeren in cultuureducatie, talentontwikkeling en cultuurparticipatie. We faciliteren een adequate infrastructuur om dit mogelijk te maken. De gemeente levert een bijdrage aan laagdrempelige, toegankelijke en bereikbare cultuureducatie. Ontwikkeling van culturele activiteiten in dorpen en wijken ter gelegenheid van de realisatie van het nieuwe theater in het kader van Emmen als Culturele Gemeente van Drenthe in 2015 en Kunst en cultuur krijgen een prominente plek in de brede school-ontwikkeling. 3

4 3. Visienotitie Cultuureducatie Met Kwaliteit De kennismaking met kunst en cultuur voor jeugd en jongeren wordt steeds meer binnen scholen aangeboden, omdat zo meer leerlingen kunnen worden bereikt. Het landelijke vierjarige programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CEmK) prikkelt scholen om doorgaande leerlijnen te ontwikkelen, leerkrachten bij te scholen en contact te leggen met culturele instellingen in de regio. De belangrijkste doelstelling is dat scholen een eigen visie ontwikkelen op cultuureducatie. Culturele instellingen hebben de opdracht vraaggericht aanbod te ontwikkelen voor scholen. Samen met de provincie is de Visienotitie CeMK opgesteld, vastgesteld en succesvol bij het Fonds voor Cultuurparticipatie ingediend. In Drenthe wordt via Stichting Compenta in samenwerking met alle Drentse gemeenten de subsidie binnen het CemK programma aangevraagd en verantwoord. Emmen heeft bestuurlijk en via de scholen de samenwerking binnen het CemK-programma vastgelegd middels een convenant. De gemeente Emmen stuurde in de eerste jaren intensief op de uitvoering van CEMK, om het eigenaarschap van cultuureducatie bij de scholen te leggen. Aangezien de implementatie op schema ligt, worden vanaf oktober 2015 alle uitvoerende taken rondom CEMK bij De Kunstbeweging belegd. Het programma CEMK is enkel gericht op het Primair Onderwijs. In de Cultuurnota is nadrukkelijk benoemd dat een doorgaande leerlijn niet ophoudt bij het Primair Onderwijs. Samen met het onderwijs en de culturele instellingen moet worden onderzocht hoe deze doorgaande leerlijn kan worden doorgetrokken naar het Voortgezet Onderwijs, met optimaal profijt voor de leerlingen. 4. Trends en ontwikkelingen Van eerstelijns naar tweedelijns In Drenthe zijn vier kunstencentra actief. Het ICO, De Kunstbeweging en Scala worden gesubsidieerd door de gemeenten. Kunstencentrum Kunst en Cultuur Drenthe wordt gesubsidieerd door de provincie. In het verleden concentreerden de gemeentelijk gesubsidieerde instellingen zich op eerstelijns ondersteuning en K&C concentreerde zich op tweedelijns ondersteuning. De gemeentelijke vraag heeft zich ontwikkeld naar tweedelijns ondersteuning, om zo beter aan te sluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen en particulier initiatief. De gemeente Emmen heeft besloten eerstelijns-activiteiten niet meer te subsidiëren. De afgelopen twee jaar is de al lopende positionering als tweedelijns expertiseorganisatie verder doorontwikkeld. Wel blijft er aandacht voor het samenbrengen van vraag en aanbod op eerstelijnsniveau. Samenwerking Binnen de Stichting Compenta wordt actief samengewerkt tussen de verschillende kunstencentra, teneinde cultuureducatie in het Primair Onderwijs vorm te geven. De instellingen hebben besloten omook andere vormen van samenwerking te onderzoeken. Inzet is te komen tot een nieuwe vorm van samenwerking van de lokale kunstencentra en KCD per 1 januari Deze Visie en Vraagformulering richt zich in eerste instantie op de inhoud, niet op de vorm van de uitvoerende organisatie. Immers, de bedrijfsvoering is een keuze van de uitvoerende organisatie. Echter, als randvoorwaarde van een succesvolle uitvoering van de Visie en Vraagformulering Kunstzinnige Vorming geldt lokale samenwerking, horizontale verbindingen en lokale zichtbaarheid. Het is aan de uitvoerende organisatie om te bepalen welke vormen van samenwerking bijdragen aan de uitvoering van de gemeentelijke Visie en Vraagformulering. Emmen Culturele Drentse Gemeente In de aanloop naar de opening van het theater kan Emmen als culturele Drentse gemeente in 2015 en deels in 2016 laten zien dat Emmen ook op cultureel gebied een bloeiende gemeente is. De podia voor deze activiteiten voor Emmen liggen in al onze dorpen, wijken en kernen. Kom je uit de gemeente Emmen, dan kom je van goede grond, daar zijn de inwoners het over eens. In de gemeente Emmen is het fijn wonen, prettig werken en er is veel groen om te recreëren. Met het thema Van Goede Grond laat Emmen als culturele Drentse gemeente in 2015 en in een deel van 2016 zien hoe cultuur een 4

5 inspiratiebron kan zijn om prachtige dingen tot stand te brengen. De podia voor deze activiteiten voor Emmen liggen in al onze dorpen, wijken en kernen, met een concentratie van activiteiten in Emmen Centrum en het gebied rondom de Veenvaart. 5

6 B. Resultaatgebieden De Cultuurnota, het Bestuursakkoord, het Masterplan Cultuureducatie met Kwaliteit en relevante trends en ontwikkelingen leiden tot drie resultaatgebieden voor de Visie en Vraagformulering Kunstzinnige Vorming Jeugd: Cultuureducatie en talentontwikkeling voor jongeren 2. Wijken en Dorpen: Bevorderen van cultuurparticipatie in dorpen en wijken ten behoeve van sociale cohesie en leefbaarheid 3. Amateurkunst: Ondersteunen van amateurs en vrijwilligers in de culturele sector 1. Jeugd 0-18: Cultuureducatie en talentontwikkeling voor jongeren Wat willen we bereiken? - We zetten in op een doorlopende en doorgaande leerlijn cultuureducatie in het Primair Onderwijs (vastgelegd in de Visienotitie Cultuureducatie Met Kwaliteit) en de onderbouw van het Voortgezet Onderwijs; - Vraag en aanbod voor jeugd en jongeren in de vrije tijd is centraal bekend wordt zo mogelijk op elkaar afgestemd; - Versterking van de verbindingen tussen partijen die zich binnen- en buitenschools bezighouden met cultuureducatie, met alle adviserende en organiserende cultuureducatieve partijen binnen en buiten de gemeente - Alle kinderen krijgen de kans om deel te nemen aan cultuur en hun talenten daarbinnen te ontdekken en te ontwikkelen. - Er is een toename van het aantal kinderen uit gezinnen met een maximaal inkomen van 110% van het bijstandsniveau dat deelneemt aan culturele Brede School-activiteiten. Hoe willen we dat bereiken? - Primair Onderwijs (PO): o advisering aan onderwijsinstellingen ten behoeve van de verankering van cultuureducatie in het curriculum en aansluiting bij Brede School en VO; o Advisering en ondersteuning bij de uitvoering van het Masterplan CemK; o Deskundigheidsbevordering Cultuureducatie - Voortgezet Onderwijs (VO): o advisering aan onderwijsinstellingen ten behoeve van de verankering en ontwikkeling van cultuureducatie in het curriculum en aansluiting bij PO; o het organiseren van de Kunstontmoetingsdag; - Brede School o afstemming intensiveren tussen de verschillende partijen op het gebied van cultuureducatie bewerkstelligen. - Naschools o coördinatie en afstemming vraag en aanbod van vrijetijdsaanbod, zowel individueel als groepslessen. o talentontwikkeling stimuleren in de gehele gemeente door talent zichtbaar te maken en te bemiddelen bij coachingstrajecten 2. Wijken en Dorpen: Bevorderen van cultuurparticipatie in dorpen en wijken ten behoeve van sociale cohesie en leefbaarheid Wat willen we bereiken? In de Cultuurnota , Maak het Mee! willen we voor het resultaatgebied wijken en dorpen het volgende bereiken: - Het bevorderen van burgerinitiatieven/burgerkracht met actieve kunst- en cultuurparticipatie en deze vorm geven in samenlevingsgerichte projecten door initiatiefnemers te stimuleren en te faciliteren; - Aansluiten bij initiatieven in de samenleving binnen Emmen Culturele Gemeente

7 - Kunst en cultuur-projecten zijn vraaggericht en dragen bij aan de sociale samenhang en leefbaarheid. Bestaande wijk- en dorpsprogramma s worden daarbij in ogenschouw gehouden. Hoe willen we dat bereiken? De vertaling hiervan naar een opdracht: - Advisering met betrekking tot initiatieven, inspelend op de lokale behoeften uit wijk- en dorpsprogramma s, met speciale aandacht voor jongeren en talentontwikkeling; - Er wordt actief aansluiting gezocht bij projecten binnen Emmen Culturele Gemeente door de cultuurkoppelaar, door hier cultuureducatieve en/of amateurkunst-activiteiten aan te verbinden samen met uitvoerende organisaties in de samenleving. Na 2016 wordt gekeken welke oogst kan worden geborgd. - Het ontwikkelen van minimaal twee cultuurprojecten met aandacht voor jongeren in diverse dorpen en wijken in samenwerking met partijen uit de samenleving - Het organisatorisch ondersteunen en stimuleren van (kleine) amateurkunstprojecten binnen Emmen Culturele Gemeente, bijvoorbeeld het faciliteren van gezamenlijke fondsenwerving 3. Amateurkunst: Ondersteunen van amateurs en vrijwilligers in de culturele sector Binnen amateurkunst onderscheiden we traditioneel zes disciplines: beeldende kunst, muziek, dans, theater, creatief schrijven en mediakunst (verzamelterm voor kunstzinnige fotografie, film, video en computerkunst). De amateurkunstsector bestaat uit een georganiseerd en een ongeorganiseerd deel. In het cultuurbeleid vormt Amateurkunst onderdeel van het resultaatgebied Culturele Infrastructuur Vrijwilligers, gezien de grote betrokkenheid van vrijwilligers in de amateurkunstsector. Binnen het resultaatgebied Amateurkunst willen we het volgende bereiken: - Het amateurkunstveld is zichtbaar en zoekt de samenwerking met professionele culturele en maatschappelijke instellingen. De samenwerking tussen culturele instellingen en amateurs wordt ondersteund. - Culturele infrastructuur/activiteiten door vrijwilligers verbreden en versterken door mogelijke verbindingen met partijen in de samenleving (bijvoorbeeld erfgoed) zichtbaar te maken; - Er wordt aan deskundigheidsbevordering gedaan bij (amateur)kunstverenigingen. Hoe willen we dat bereiken? De vertaling hiervan naar een opdracht: - Faciliteren en adviseren van het amateurkunstveld door inzet van de cultuurkoppelaar, met als doel versterken van het amateurkunstveld op gebied van kennisdelen, samenwerken, fondsenwerving, ledenwerving, bestuursvorming; - Zichtbaarheid van het (on)georganiseerde amateurkunstveld vergroten door middel van communicatie en de organisatie van publieksactiviteiten ; - Aansluiting zoeken bij landelijke gelden en ontwikkelingen die talentontwikkeling bij kinderen en jongeren bevorderen, onder andere door middel van een instrumentenfonds. - Het culturele (les)aanbod van culturele organisaties en zelfstandige professionals goed (online) vindbaar maken voor de inwoners van Emmen, met name kinderen en jongeren. - De uitvoeringsorganisatie verwijst zowel culturele aanbieders als (amateur)cultuurbeoefenaren actief door naar de gemeentelijke participatiewebshop, waar minima-gezinnen ondersteuning kunnen aanvragen voor participatie aan maatschappelijk activiteiten, waaronder cultuur.. 7

8 C. Randvoorwaarden Voor de uitvoering van de visie en vraagformulering zijn de volgende randvoorwaarden geformuleerd. 1. Financiële kaders Binnen de begroting zijn mogelijkheden tot een bedrag van ,-. De richtlijn voor de verdeling van het budget over de kerntaken is als volgt. 1. Cultuureducatie en talentontwikkeling (45%) 2. Dorpen en wijken (minimaal 15%) 3. Amateurkunst en culturele vrijwilligers (25%) 4. Overhead (huisvesting, facilitair) (15%) Afwijkingen op de richtlijn vinden plaats in overleg met de gemeente Emmen. De gemeentelijke subsidie is aanvullend aan andere inkomstenbronnen, zoals bijdragen van scholen, deelnemers en externe financiers, bijvoorbeeld landelijke (cultuur)fondsen. De subsidie wordt aanvullend verstrekt om producten op basis van de vraag mede mogelijk te maken. 2. Samenwerking. Samenwerking staat centraal. De Kunstebweging is partij is de spil voor amateurkunst, cultuureducatie en wijken en dorpen. Verbindingen leggen is de corebusiness (andere culturele instellingen, culturele uitvoerders, Brede School, Sedna, gemeente, amateurveld, erfgoedveld, maar ook horizontaal met andere kunstencentra (vertegenwoordigd in Compenta)). Waar de uitvoerende partij verantwoordelijk is voor uitvoering van culturele activiteiten (bijvoorbeeld binnen wijken en dorpen, Voortgezet Onderwijs), vindt die waar mogelijk plaats door andere (culturele) partijen. Dit geldt niet voor de uitvoering van advisering. De uitvoerende partij sluit aan bij bestaande lokale infrastructuur, ontwikkelingen, organisaties, beleid en wijk- en dorpsprogramma s. De nadruk ligt in dezen niet op concurrentie maar op ondersteuning, facilitering, het leggen van verbindingen en het aanjagen van nieuwe (wijkgerichte) projecten. 3. Vraaggericht De uitvoerende partij werkt vraaggericht. De gemeente Emmen subsidieert de uitvoerende partij voor producten binnen de drie genoemde resultaatgebieden waar vraag naar is, en waar nog geen of onvoldoende professioneel aanbod voorhanden is. 4. Gezonde en transparante bedrijfsvoering. De uitvoerende partij is een zelfstandige, financieel gezonde en organisatorisch flexibele organisatie. Er dient sprake te zijn van een heldere en transparante kostprijssystematiek voor de bepaling van de kostprijs van het aanbod aan de gemeente. 5. Evenwicht in subsidie en bereik. De gemeente streeft naar het verhogen van de participatiegraad van deelname aan culturele activiteiten. Met andere woorden: zoveel mogelijk (jeugdige) inwoners van Emmen hebben cultuuractiviteiten binnen handbereik en kunnen daar desgewenst gebruik van maken. De gemeente stelt voor dit doel (namelijk cultuurparticipatie) subsidie beschikbaar. 6. Passend aanbod en heldere verantwoording achteraf. Van de uitvoerende partij wordt in reactie op de visie en vraagformulering een passend en substantieel aanbod verwacht. Het aanbod van de uitvoerende partij zal beoordeeld worden door de gemeente Emmen op inhoud, kwaliteit, kosten, aangeboden producten ter voldoening aan / invulling van de visie en vraagformulering, 8

9 passend binnen de gestelde randvoorwaarden. Op basis hiervan zal de gemeente Emmen beoordelen in hoeverre zij het aanbod passend vindt en of zij akkoord kan gaan met hetgeen wordt aangeboden. Van de uitvoerende partij wordt gevraagd de prestaties meetbaar en controleerbaar te registreren en adequaat te verantwoorden. Hierover hebben de uitvoerende partij en de gemeente periodiek overleg. Minimaal eens per kalenderjaar wordt de samenwerking aan de hand visie- en vraagformulering geëvalueerd. 9

10 D: Blokkenschema vraag en verantwoording 1. Cultuureducatie en talentontwikkeling Kerntaak Deelgebied Opdracht Producten Kosten Indicator 1. Cultuureducatie en Primair Onderwijs talentontwikkeling We zetten in op een doorlopende leerlijn cultuureducatie in het Primair Onderwijs en de onderbouw van het Voortgezet Onderwijs. Alle kinderen krijgen de kans om deel te nemen aan cultuur en hun talenten te ontwikkelen. Bijdrage aan een toename van het aantal kinderen uit gezinnen met een maximaal inkomen van 110% van het bijstandniveau dat deelneemt aan culturele Brede Schoolactiviteiten. Voortgezet Onderwijs advies aan onderwijsinstellingen ten behoeve van de verankering van cultuureducatie in het leerplan en aansluiting bij Brede School en VO. budget ten behoeve van productontwikkeling in onderwijs voor een bijdrage van maximaal 50%. advies aan onderwijsinstellingen ten behoeve van de verankering van cultuureducatie in het leerplan en aansluiting bij PO. 100% van de scholen is geïnformeerd en geadviseerd over CEMK (+ absoluut en aantal ingediende en gehonoreerde aanvragen). Monitoring scholen die aansluiting zoeken bij het VO ten behoeve van een doorgaande leerlijn bij leerplan. Tevredenheid PO Ondersteuning bij aantal ontwikkelde producten voor aantal verschillende scholen. Ontwikkelde producten sluit aan bij leerplan en leerlijn cultuureducatie. Tevredenheid PO In samenwerking met het VO: onderzoek en advies over de vormgeving van cultuureducatie in het VO (vraaggericht en doorgaande leerlijn). 100% van de scholen is geadviseerd over de verankering (+ absoluut en aantal scholen dat cultuureducatie heeft verankerd in het leerplan) Monitoring scholen die aansluiting zoeken bij het PO ten behoeve van een doorgaande leerlijn bij leerplan. Tevredenheid VO

11 Naschools budget voor productontwikkeling in onderwijs voor een bijdrage van maximaal 50% coördinatie en afstemming vraag en aanbod van vrijetijdsaanbod, zowel individueel als groepslessen. Samenwerking Brede School intensiveren talentontwikkeling stimuleren in de gehele gemeente door talent zichtbaar te maken en te bemiddelen bij coachingstrajecten Aantal ontwikkelde producten voor aantal verschillende scholen. Ontwikkelde product sluit aan bij leerplan en leerlijn cultuureducatie. Tevredeneheid VO. Actuele marktplaats voor vrijetijdsaanbod Aantal aanbieders marktplaats Aantal bezoekers marktplaats Verbetering aansluiting Brede School en binnenschools Activiteiten ten behoeve van talentontwikkeling (aantal deelnemers actief en passief) Media-aandacht activiteiten talentontwikkeling 11

12 2. Dorpen en wijken Kerntaak Deelgebied Opdracht Producten Kosten Indicator 2. Dorpen en Wijken Kunst en cultuur is bereikbaar voor iedereen die zijn talenten wil ontwikkelen. Culturele projecten in wijken en dorpen dragen bij aan de leefbaarheid. Vraag en aanbod van cultuur voor jongeren in dorpen worden zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. Advies Uitvoering advies met betrekking tot culturele levendigheid in dorpen en wijken, inspelend op de lokale behoeften, met speciale aandacht voor jongeren en talentontwikkeling (samenwerking zoeken via gebiedscoördinatoren en - adviseurs) activiteitenbudget voor de uitvoering van culturele projecten en trajecten. Wijken en dorpen komen met vragen naar De Kunstbeweging. Aantal adviesgesprekken met partijen in dorpen en wijken. Aantal uitgevoerde culturele en artistieke wijkprojecten. Bereik actieve deelname door vrijwilligers per project. Bereik passieve deelname per project (publiek). Vraag en aanbod voor jongeren in wijken is in beeld (via scholen, buurtcentra, brede school) Media-aandacht activiteiten 12

13 3. Amateurkunst en culturele vrijwilligers Kerntaak Deelgebied Opdracht Producten Kosten Indicator 3. Amateurkunst en culturele vrijwilligers Het amateurkunstveld is zichtbaar en zoekt de samenwerking met professionele culturele en maatschappelijke instellingen/ De samenwerking tussen culturele instellingen en amateurs wordt ondersteund. Verbinding zoeken met de erfgoedsector.. Culturele activiteiten door vrijwilligers verbreden het culturele aanbod in wijken en dorpen. Samenwerking Kennisdeling Uitvoering faciliteren van het netwerk amateurkunst versterken van het amateurkunstveld op gebied van kennisdelen, samenwerken, fondssenwerving, ledenwerving, bestuursvorming. zichtbaarheid van het (on)georganiseerde amateurkunstveld vergroten door middel van communicatie en de organisatie van publieke activiteiten Tevredenheid netwerk amateurkunst: laagdrempeligheid. communicatie, algemeen). Aantal bijeenkomsten netwerk amateurkunst. Aantal inhoudelijke adviesgesprekken Bijeenkomsten met thema s met bereik Organisatie van publieke activiteiten Aantal tweets/facebookposts/nieuwsbrieven Bereik tweets, facebookposts, nieuwsbrieven Aantal contacten Media-aandacht activiteiten 13