> > > > Iedere kind een passende plek! De Overstap. Kwetsbare jongeren. Inhoud. Voorwoord. Dag van de leerplicht. Leerplichtmeldingen

Transcriptie

1 Inhoud Iedere kind een passende plek! De Overstap Kwetsbare jongeren 1 Voorwoord Leerplichtmeldingen Dag van de leerplicht Startkwalificatie Begeleiding

2 Inhoud Voorwoord De Regionale Meld- en Leerplicht Leerplichtmeldingen in Hoe zijn de meldingen afgehandeld? Waar gingen de meldingen over? Wat was het resultaat? Waar komen de spijbelmeldingen vandaan? Iedere kind een passende plek! Cijfers thuiszitters Dag van de leerplicht Zoetermeer On Stage De Overstap Coördinatiefunctie (RMC) Startkwalificatie Hoeveel voortijdig schoolverlaters hadden we? Wie zijn de uitvallers en waar komen ze vandaan? Begeleiding Hoe worden voortijdig schoolverlaters begeleid? Uitstroom van nieuwe voortijdig schoolverlaters Begeleiding oude voortijdig schoolverlaters Preventieve inzet RMC Kwetsbare jongeren Instroomloket 16+ Toeleiding arbeidsmarkt voor praktijkonderwijs (pro) en speciaal onderwijs (vso) Ketenaanpak Jonge moeders Begeleid Wonen Jongeren ZZon: als zorg stagneert... 2

3 Voorwoord Hierbij treft u het jaarverslag Leerplicht/RMC over schooljaar aan. Het afgelopen jaar was een spannend en inspannend jaar door de invoering van Passend Onderwijs en de transitie van de jeugdhulp naar de gemeente. Dat betekende wennen aan nieuwe rollen en verantwoordelijkheden, maar bood ook kansen om nog beter samen op te trekken. Daarom hebben de Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs en ik samen een aantal gesprekken gevoerd met het ministerie van OCW en Ingrado, de branchevereniging Leerplicht/RMC, over de verzuimaanpak en tegengaan van thuiszitten. Door de uitwisseling van kennis en ervaringen zijn de mogelijkheden en begrenzingen bij het bieden van maatwerk in het onderwijs verkend. Het is goed om te horen dat zij constateren dat Zoetermeer goed op weg is. Dat jongeren die geheel of gedeeltelijk geen volledig onderwijs kunnen volgen in onze gemeente goed in beeld zijn en dat zij vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid van onderwijs, leerplicht en jeugdhulp ondersteund worden. Dat is de sleutel tot succes. Samen met u maak ik me sterk om deze ontwikkelingen door te zetten zodat in de nabije toekomst elk kind en jongere op een passend plek zit. 3 Namens burgemeester en wethouders, Isabelle Vugs Wethouder Onderwijs

4 Leerplichtmeldingen Het aantal leerplichtigen in Zoetermeer in het schooljaar bedroeg De leerplichtambtenaren ontvingen verzuimmeldingen van scholen en deze meldingen hadden betrekking op 1090 leerlingen. Daarnaast ontvingen zij 141 aanvragen vrijstelling door ouders (t.o.v. 116 in het voorgaand schooljaar). Leerplicht 4 Hoe zijn de meldingen afgehandeld? Het team leerplicht, bestaande uit 4 leerplichtambtenaren, begeleidde leerplichtige jongeren en ouders op verschillende manieren: Het sturen van waarschuwingsbrief bij licht of eerst verzuim; Het oproepen van jongeren en ouders voor een gesprek op het gemeentehuis; Telefonisch contact met ouders en scholen; Het afleggen van huis- en schoolbezoeken; Het opmaken van proces-verbaal, deelname aan overleg met de Officier van Justitie en de Raad voor Kinderbescherming en het optreden bij de zittingen van het kantongerecht; Verzuimcontroles op de scholen; Uitzetten van alternatieve scholingstrajecten als regulier onderwijs niet mogelijk of wenselijk is; Deelname aan de Zorgactieteams op de scholen; Doorverwijzen naar hulpverlening en deelname aan zorggesprekken; Voorlichtingsacties op scholen voor leerlingen en onderwijzend personeel.

5 Verdeling meldingen naar soort verzuim, zorg en aanvragen vrijstelling Waar gingen de meldingen over? Absoluut verzuim (geen inschrijving onderwijs) Bij 83 leerlingen is onderzoek naar de schoolinschrijving verricht. Bij 29 leerlingen bleek er sprake te zijn van absoluut verzuim,17 leerlingen zijn door tussenkomst leerplicht alsnog ingeschreven, bij vijf jongeren is hulpverlening ingezet, 4 jongeren zijn i.v.m. leeftijd (18+) overgedragen aan het RMC Totaal (1.755 meldingen) 1% Luxe verzuim (18 meldingen) 2% Absoluut verzuim 29 meldingen) 8% Aanvragen vrijstellingen (141 meldingen) 18% Zorgmelding (310 meldingen) 71% Relatief verzuim (1257 meldingen) en 3 jongeren zijn verhuisd. Luxeverzuim (verlof buiten de schoolvakanties zonder toestemming) Er waren 18 meldingen over vermoedelijk luxeverzuim. Dit is een halvering t.o.v. voorgaand schooljaar (38). Na onderzoek is in twee zaken proces-verbaal opgemaakt tegen de ouders. Relatief verzuim (spijbelen) De meeste meldingen gaan over spijbelgedrag (71%). Als voornaamste reden wordt aangegeven ongemotiveerd (74,7%), psychosociale problematiek (9,8%) en twijfelachtig/zorgelijk ziekteverzuim (6,8%). Zorgmeldingen hebben onder andere betrekking op schorsingen (140) en dreigend uitval door omstandigheden die niet verwijtbaar zijn. Aanvraag vrijstelling van onderwijs Vrijstelling is mogelijk op grond van bijzondere omstandigheden, psychische of lichamelijke beperking of een vervangend scholingstraject. De meeste aanvragen zijn voor een vervangend scholingstraject (44,7%) en hebben veelal betrekking op het laatste jaar van de kwalificatieplicht. 5

6 Wat was het resultaat? Het resultaat van de meeste leerplichtacties is dat de jongeren weer naar school gaan (74,5%) en het verzuim is beëindigd. Het schooljaar laat een stijging in meldingen zien (1.614 t.o.v in schooljaar ). Bij één derde van de verzuimende leerlingen is sprake van meerdere meldingen. In totaal zijn er 61 Haltverwijzingen gedaan (64 in schooljaar ) en is 64 keer proces-verbaal opgemaakt (88 in schooljaar ). Tabel 1: Resultaten van afhandeling meldingen naar soort verzuimmelding Absoluut verzuim Relatief verzuim Zorgmelding Totaal abs % Alternatief scholingstraject ,8% Haltverwijzing ,8% Hulpverlening ingezet ,1% Melding ongegrond ,3% Naar school ,5% Niet verwijtbaar ,6% Overdracht RMC ,7% Proces-verbaal ,0% Verhuisd ,2% Totaal ,0% Waar komen de spijbelmeldingen vandaan? De meeste spijbelmeldingen binnen het voorgezet onderwijs zijn afkomstig van het Vmbo(381). Van het Mbo kwamen 592 meldingen binnen ten opzichte van 448 meldingen in het voorgaand schooljaar. De stijgende lijn in het aantal meldingen door de intensievere verzuimaanpak in het Mbo, zet zich nog steeds voort. In 2014 is een start gemaakt met het afleggen van preventieve huisbezoeken bij het eerste verzuim op het Mbo waar de schooluitval het grootst is. Dit wordt uitgevoerd door verzuimmedewerkers van het ROC ID College en een ambulant jongerencoach en gefinancierd door de gemeente. De ouderbetrokkenheid is hiermee eveneens vergroot. Tabel 2: Herkomst scholen bij spijbelen over de jaren t/m Alternatief scholingstraject (Speciaal) basisonderwijs Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) (Voortgezet) Speciaal Onderwijs HAVO/VWO (inclusief VAVO) Praktijkonderwijs VMBO Onderbouw voortgezet onderwijs 101 Totaal

7 Elk kind een passende plek! In het schooljaar was er veel aandacht voor de aanpak van thuiszitters; leerlingen die om diverse redenen tijdelijk geen onderwijs kunnen volgen. Hoewel de term anders doet vermoeden, zitten de meeste thuiszitters niet letterlijk thuis maar volgen al naar gelang hun belastbaarheid een alternatief dagbesteding/scholingstraject of hulpverleningstraject. van het Onderwijs vraagt de thuiszitterslijsten elke twee maanden op bij de samenwerkingsverbanden. De meeste thuiszitters komen uit het voortgezet onderwijs en er is vaak al geruime tijd sprake van problematiek. In het schooljaar was er Cijfers thuiszitters In het schooljaar waren er 7 Met de invoering van het Passend Onderwijs zijn de samenwerkingsverbanden verantwoordelijk voor het terugdringen van thuiszitters door het bieden van passende ondersteuning. De gemeente sluit hierbij aan door de jeugdhulp dichterbij of in de school te organiseren. Daarin zijn grote stappen gezet en de leerplichtambtenaren en medewerkers Jeugd en voor het eerst een stijging in het aantal thuiszitters van het primair onderwijs. Dat kwam mede doordat een locatie voor het speciaal onderwijs als zeer zwak beoordeeld werd door de Inspectie van het Onderwijs en niet alle kinderen passend onderwijs kon bieden. Er is door het schoolbestuur een intensief verbetertraject ingezet en de school heeft niet langer het predicaat zeer zwak. De gemeente en het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs PO zetten in 2016 in op een gecombineerd onderwijsjeugdhulparrangement met de Horizon. In 49 jongeren (0,2%) die 4 weken of langer geen regulier onderwijs volgden en geen vrijstelling hadden. Bij 32 jongeren is de schoolgang hersteld, 5 jongeren zijn verder begeleid door het RMC omdat ze niet meer leerplichtig waren, 2 jongeren zijn verhuisd, 10 leerplichtige jongeren waren (nog) niet teruggeleid naar onderwijs. Gezinshulp trekken ook nauwer samen op. Er vinden deze observatiegroep kunnen leerlingen tijdelijk maandelijks thuiszitterstafels plaats met de voorzitters onderwijs, onderzoek en behandeling krijgen zodat van de samenwerkingsverbanden, de teammanager zij geen thuiszitter worden maar zo snel mogelijk op Jeugd- en Gezinshulp en leerplicht om de voortgang te de best passende onderwijsplek geplaatst kunnen bewaken en waar nodig op te schalen. De Inspectie worden. 1 ) Leerlingen die niet ingeschreven staan (absoluut verzuim) of vrijstelling van inschrijving hebben, tellen volgens de definitie van OCW niet mee als thuiszitter in de leerplichttelling.

8 Dag van de Leerplicht Ieder jaar staan we in Nederland tijdens de Dag van de Leerplicht samen stil bij het recht op onderwijs en belichten we thema s die met spijbelen en schooluitval te maken hebben. Dit jaar had het team leerplicht/rmc gekozen voor het thema pesten. Speciaal voor deze dag had de Zoetermeerse theatergroep Theaterhart een vervolg geschreven op hun succesvolle voorstelling Loser die het afgelopen jaar al op alle Zoetermeerse basisscholen werd opgevoerd. De voorstelling ging over de invloed van social media en de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs. De toneelgroep verbeeldde de dilemma s en keuzes die daarbij een rol kunnen spelen zoals je plekje vinden, populariteit en pesten. Alle basisscholen in Zoetermeer waren aangeschreven om te informeren of er interesse was om de dag bij te wonen. De respons was enorm, waardoor er uiteindelijk geloot is onder de geïnteresseerde scholen. Na afloop van de voorstelling is er met de aanwezige leerlingen en acteurs nagepraat over de voorstelling en de stap naar het voortgezet onderwijs. Door middel van het vragenspel Over de streep werden leerlingen bewust gemaakt van hun gedrag doordat zij steeds moeten kiezen voor een ja- of nee-vak. Het doel van deze dag was om de kinderen, in deze voor hen toch al heel spannende fase, met humor het belang van (recht op) onderwijs, leerplicht én het behalen van een diploma duidelijk te maken. Beroepenfeest `Zoetermeer On Stage` Een goede opleidingskeuze voorkomt schooluitval en loopbaanoriëntatie is daarom van groot belang. De gemeente nam samen met het onderwijs en het bedrijfsleven opnieuw deel aan Zoetermeer On Stage. Op een levendige beursvloer werden in drie rondes bijna 1000 leerlingen van het Vmbo in contact gebracht met beroepsbeoefenaars uit allerlei branches. Zij hadden daarvoor al een training `Junior Netwerking`gekregen en eigen visitekaartjes gemaakt. Bij een match werd een afspraak gemaakt voor de Doe Dag waarbij alle leerlingen een dag meelopen op de werkvloer. Ook de docenten nemen deel aan de bedrijfsbezoeken zodat zij op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in het bedrijfsleven. 8

9 Het preventieproject De Overstap 9 Op het moment dat de eindexamenkandidaten van het Vmbo overstappen naar het Mbo lopen zij een groter risico op uitval. Zij behoren na het behalen van hun diploma niet langer tot het voortgezet onderwijs, maar zijn ook nog niet gestart op het vervolgonderwijs. In het preventieproject De Overstap werken de decanen van het voortgezet onderwijs, het onderwijs servicecentrum van het Mbo en het RMC samen om de groep eindexamenkandidaten te volgen bij hun overstap en bieden zij waar nodig ondersteuning. Er zijn er ook nadere afspraken De gemeente heeft de ouders van 765 eindexamenkandidaten Vmbo aangeschreven met het verzoek om informatie te leveren over de vervolgopleiding van hun kind. Op basis van de respons van de ouders en de decanen zijn de leerlingen die een risico liepen om niet aangenomen te worden, door RMC in begeleiding genomen. Het ging hierbij om leerlingen die zich niet of te laat hadden aangemeld, afgewezen waren of nog geen leerbaan gevonden hadden. De leerlingen die aan het begin van het schooljaar niet ingeschreven staan, worden overgedragen aan leerplicht. In 2015 zijn slechts 7 leerlingen niet met een vervolgopleiding gestart, 3 jongeren zijn door leerplicht op een toeleidingstraject geplaatst om ze alsnog te laten instromen in het onderwijs, 3 jongeren (18 jaar) zijn aan het werk gegaan en 1 leerling was verhuisd. Meer info: of n.a.tweed@zoetermeer.nl gemaakt voor bijzondere doelgroepen die meer zorg Gedurende het project is er contact geweest met 107 nodig hebben bij hun overstap naar het Mbo zoals leerlingen, het ging hierbij om geven van advies, het praktijkonderwijs, het speciaal onderwijs en het afnemen van testen tot het plaatsen op een VAVO. toeleidingstraject.

10 Een startkwalificatie is een diploma op minimaal mbo2-, havo- of vwo-niveau Startkwalificatie RMC Een voortijdig schoolverlater (vsv-er) is een leerling die het onderwijs verlaat zonder dat hij een startkwalificatie behaald heeft. Een startkwalificatie is een diploma op minimaal mbo2-, havo- of vwo-niveau. Voortijdige schoolverlaters moeten het liefst zo snel mogelijk weer terug naar school zodat ze een goede opleiding krijgen die bijdraagt aan hun kansen op de arbeidsmarkt. De gemeente levert daar een belangrijke bijdrage aan. In de wet op de RMC staan de taken van de gemeente als volgt beschreven: De realisatie van een sluitende melding en registratie van voortijdig schoolverlaters; Zorg dragen voor doorverwijzing en herplaatsing van voortijdig schoolverlaters; 10 Het tot stand brengen van samenwerking tussen alle belangrijke partijen die te maken hebben met deze jongeren en het onderhouden van dit netwerk.

11 Hoeveel nieuwe voortijdig schoolverlaters hadden we? In het schooljaar hadden we 260 nieuwe voortijdig schoolverlaters. Hiermee is de doel stelling behaald om het uitval onder de schoolgaande jeugd van jaar terug te dringen tot 2,7%. Tabel 4: Uitstroom van de begeleide nieuwe vsv-ers in verslagjaar Jongeren die bij aanvang van het nieuwe schooljaar weer ingeschreven Uitstroom naar Aantal % Onderwijs ,1 Mbo 87 VAVO/HAVO 18 VAVO/MAVO 2 Startkwalificatie behaald 5 Overig 8 Werk regulier 98 29,5 Toeleidingstrajecten 83 25,0 Nog in traject RMC 35 Hulpverlening 10 Reïntegratie / WZI 16 Wajong / UWV 22 Niet plaatsbaar 31 9,4 staan, worden niet als voortijdig schoolverlater geteld. Het jaarverslag rapporteert over de inspanningen die tussentijds geleverd zijn. Gedurende het schooljaar hebben 380 jongeren hun opleiding (tijdelijk) beëindigd, hiervan zijn 120 teruggeleid naar onderwijs. Het overgrote deel (84%) valt niet onder de leerplicht of kwalificatieplicht en begeleiding vindt plaats binnen een vrijwillig kader. Alle jongeren die voortijdig hun opleiding verlieten, zijn benaderd met een ondersteuningsaanbod. Hiervan hebben 337 jongeren gebruik gemaakt van de begeleiding (t.o.v. 290 in het vorig schooljaar). 11 Geen motivatie 17 Verhuisd 14 Totaal ,0

12 Wie zijn de uitvallers en waar komen ze vandaan? Er zijn verschillende redenen waarom leerlingen hun opleiding beëindigen. Het gaat vaak om een verkeerde beroepskeuze, tekort aan leerbanen, gebrek aan motivatie of problemen in de privésfeer. Het grootste deel van de voortijdig schoolverlaters was 18 of 19 jaar oud. Als we kijken naar de school waar ze uitgevallen zijn dan valt 74% (278) uit het Mbo, dit is een daling t.o.v. voorgaand schooljaar (81%,308 jongeren). De uitval binnen het voortgezet onderwijs valt binnen de landelijke streefnorm. In het schooljaar wordt extra ingezet op een goede begeleiding op en naar de arbeidsmarkt voor de leerlingen van het praktijk- en speciaal onderwijs die het uitstroom profiel arbeidsmarkt hebben. Tabel 3: Onderwijsachtergrond nieuwe vsv-ers, naar leeftijd op ingangsdatum Onderwijsachtergrond Leeftijd Totaal Praktijkonderwijs VSO VMBO/VM HAVO/VWO MBO VAVO VMBO T VAVO HAVO/VWO Anders Totaal

13 Hoe worden de voortijdig schoolverlaters begeleid? Uitstroom van de begeleide nieuwe voortijdig schoolverlaters Wanneer de problematiek school Jongeren die (tijdelijk) stopten in verdeeld naar begeleiding overstijgend is of de jongere al is uitgevallen, wordt deze na melding door de leerplichtambtenaar of casemanager Geweigerd 2 0% Werk/studie 14 4% RMC uitgenodigd om te kijken wat er nodig is. Jongeren tot 18 jaar vallen onder de kwalificatieplicht en worden door de leerplichtambtenaar op een Begeleid % Overig 43 13% Geen reactie 25 2% vervangend scholingstraject geplaatst als terugkeer naar school niet mogelijk is. Bij jongeren van jaar vindt de Wajong/beperking 9 7% begeleiding op vrijwillige basis plaats, dit was tevens de grootste groep namelijk 85%. Er wordt altijd contact gezocht met de school van herkomst om zoveel De RMC heeft 332 nieuwe uitvallers begeleid naar school (36%), werk (30%) of toeleidingstraject (25%). De totale uitstroomgegevens staan in tabel mogelijk gezamenlijk het traject uit te stippelen. Begeleiding kan variëren van advies en bemiddeling naar school tot intensieve begeleidingstrajecten waarbij samenwerking gezocht word met hulpverlenende instanties. De meeste begeleidingstrajecten zijn door de casemanagers RMC zelf uitgevoerd (68%). Als een jongere niet reageert en er verder geen school- of werkgegevens bekend zijn, brengt de casemanager een bezoek aan huis om de informatie op te halen en te kijken of degene toch hulp nodig heeft. Op deze manier probeert de RMC alle jongeren goed in beeld te houden. De RMC maakt onderdeel uit van Aan het eind van ieder schooljaar wordt gecontroleerd waar de jongere naartoe gaat na het aangeboden traject. Bij 35,6% van de begeleide jongeren is terugkeer naar onderwijs gerealiseerd, 25,5% zat nog op een toeleidingstraject bij de RMC of een andere ketenpartner en 29,7% is aan het werk gegaan. Hoewel het streven is zoveel mogelijk jongeren naar onderwijs te herleiden, ziet het Ministerie van OC&W uitstroom naar werk ook als een positieve het gemeentelijk jongerenloket en kan rechtstreeks gebruik maken van herplaatsing van de voortijdige school- het re-integratieaanbod wanneer er sprake is van te grote afstand tot verlater als dit het hoogst haalbare is. onderwijs en/of werk. Als de jongere inkomensondersteuning nodig heeft, wordt hij overgedragen naar klantmanager Werk, Zorg en Inkomen. De lijnen zijn kort en onderling wordt afgestemd wie de regie heeft op het traject van de jongere.

14 (259 jongeren) Preventieve inzet RMC Om de aangescherpte doelstelling van het kabinet voor 2016 te behalen, moet de preventieve aanpak geoptimaliseerd worden. Met ingang van schooljaar is de meldtermijn verzuim voor jongeren ouder dan 18 jaar gelijkgetrokken met de meldtermijn voor de leerplichtigen. Absentie wordt digitaal geregistreerd door de docent in de les en meteen doorgegeven aan de verzuimmedewerker. De focus ligt nu op het verbeteren van de kwaliteit van de melding (voldoende informatie) en snelle opvolging. De regionale werkgroep verzuim doet verbetervoorstellen aan de hand van ingebrachte casuïstiek zodat succesvolle pilots verbreed kunnen worden naar alle Mbo-opleidingen in de regio. De school is het eerst verantwoordelijk om uitval te voorkomen en ondersteuning te bieden. Er zijn 920 meldingen verzuim 18+ via het digitale verzuimloket DUO gedaan. Bij een eerste melding volgt vanuit de RMC een schriftelijke reactie ter waarschuwing. Bij herhaald verzuim is door de RMC preventief met 259 jongeren contact gezocht na (179 jongeren) Begeleiding oude vsv-ers Behalve jongeren die in het verslagjaar uitvallen, begeleidt de RMC ook jongeren die al eerder het onderwijs hebben verlaten, de zogenaamde oude voortijdig schoolverlaters. Het gaat bijvoorbeeld om voortijdig schoolverlaters, die nieuw in de stad zijn komen wonen of jongeren zonder startkwalificatie die zich melden bij het Werkplein. Soms bellen jongeren zelf weer op voor hulp en worden ze opnieuw begeleid. Er zijn 179 oude voortijdig schoolverlaters begeleid gedurende het verslagjaar. melding verzuim en dreigend uitval. Met deze jongeren wordt vroegtijdig gesproken zodat de juiste steun ingezet kan worden. Bij 82% van de gemelde jongeren is uitval voorkomen door de gezamenlijke inspanningen. 14 Uit de cijfers blijkt dat jongeren die langer het onderwijs verlaten hebben, moeilijker terug te leiden zijn naar onderwijs (12,3% t.o.v. 35,6%). Daarom ligt binnen de aanpak voortijdig schoolverlaten meer nadruk op preventieve melding en ondersteuning door RMC bij verzuim en dreigend uitval.

15 Kwetsbare jongeren 15 Instroomloket 16+ Voor jongeren die zeer moeilijk plaatsbaar zijn of bij wie meer zorg nodig is om de Mbo-opleiding succesvol af te ronden, is het Instroomloket 16+ ingericht zodat zij niet van het kastje naar de muur worden gestuurd. Het ROC ID College (OSC), het ICOZ en de leerplichtambtenaar bekijken gezamenlijk wat nodig is om de jongere toch op de juiste (opleidings)plek te krijgen. Het signaleren van knelpunten en het opschalen bij problematiek draagt bij aan de verbetering van de aanpak voortijdig schoolverlaten. In 2015 zijn 63 jongeren aangemeld, hiervan zijn 30 jongeren ingestroomd in het Mbo, 17 jongeren zijn op een toeleidingstraject geplaatst, 4 jongeren zijn gaan werken, 6 jongeren worden begeleid door RMC en bij 6 jongeren is een hulpverleningstraject gestart. Opvallend is dat veel meldingen vanuit het VAVO kwamen. In het schooljaar zal hier samen met het voorgezet onderwijs en het Mbo extra aandacht aan geschonken worden. Meer info: jzantvoort@idcollege.nl Toeleiding arbeidsmarkt voor praktijkonderwijs (pro) en speciaal onderwijs (vso) De verantwoordelijkheid voor de doelgroep Arbeidsbeperkten (voorheen Wajong) is van het UWV overgegaan naar de gemeente. In het schooljaar is een start gemaakt met een integrale aanpak voor de leerlingen die uitstromen van het praktijkonderwijs of het voortgezet speciaal onderwijs. Deze leerlingen krijgen een uitstroomprofiel voor onderwijs, werk of een arbeidsmatige dagbesteding. Voor een goede aansluiting is de gemeente (het Jongerenloket) gedurende het laatste schooljaar van de leerling al betrokken bij de besprekingen over de uitstroommogelijkheden. Samen wordt gekeken welke ondersteuning (preventief) ingezet kan worden zodat de leerling een passende plek op de arbeidsmarkt krijgt en kan behouden.

16 Ketenaanpak Jonge moeders Begeleid Wonen Jongeren (BWJ) Een jonge moeder is een vrouw die voor haar Woonbegeleiding aan kwetsbare jongeren is een effectieve maatregel voor het 20e jaar een kind heeft gekregen. terugdringen van voortijdig school verlaten en jeugdwerkloosheid. In het afgelopen jaar waren er in totaal 104 jonge Het project Begeleid Wonen Jongeren biedt een integrale aanpak op het moeders (tot 23 jaar) in Zoetermeer. Dit is gebied van wonen, leren, werken en zorg voor jongeren vanaf 18 jaar die niet een daling van 16% t.o.v. het vorig schooljaar. thuis kunnen wonen, maar ook nog niet in staat zijn zelfstandig te wonen. Er waren 11 jonge moeders onder de achttien jaar, De aanmelding en toeleiding loopt via het RMC, samenwerkingspartners zijn het merendeel is inmiddels boven de twintig. de woon corporaties De Goede Woning, Vidomes en Vestia en het ROC ID College. Het JIP houdt in opdracht van de gemeente een spreekuur voor jonge moeders en zwangere meiden. Zij stappen makkelijker binnen bij deze laagdrempelige In 2015 hebben 77 organisatie. De medewerker kijkt samen met de jonge moeder op welke gebieden er jongeren problemen of vragen zijn. Het JIP houdt het overzicht van de ondernomen acties en de doorverwijzingen en geeft de informatie door aan de RMC zodat op één centrale plek alle gegevens bekend zijn en waar nodig hulp ingezet wordt. woonbegeleiding ontvangen. Inmiddels zijn 23 jongeren succesvol 16 Via de gemeente kunnen zwangere meiden en jonge moeders met afstand tot scholing of werk geplaatst worden op het Leerwerkcentrum. De begeleiding is afgestemd op de behoeften van deze doelgroep. Dit kan onder meer bestaan uit het regelen van kinderopvang, huisvesting, inkomen, maar is ook gericht op opvoedondersteuning. Daarnaast hebben ze de gelegenheid deel te nemen aan praktijktrainingen gericht op toekomstig opleiding of beroep. Jonge moeders die woonbegeleiding nodig hebben, vallen onder het project Begeleid Wonen Jongeren (BWJ). Verdeling 49% onderwijs 14% werk uitgestroomd naar zelfstandig wonen en zijn 44 jongeren nog in begeleiding. Voorwaarde voor deelname aan het project is dagbesteding via school, werk of leerwerktraject, voldoende inkomen en deelname aan het begeleidingstraject. 10% thuismoeder Meer info: 27% inkomensondersteuning Contact: Meer info:

17 ZZoN: als zorg stagneert Leerplicht/RMC neemt ook deel aan het Zoetermeers Zorgnetwerk (ZZoN). Het ZZoN is een Contact met leerplicht: telefoon of Contact met RMC: telefoon of multidisciplinair team van verschillende hulpaanbieders dat ingeschakeld kan worden als de zorg niet tot stand komt of stagneert. Zij hebben samen een brede scope waardoor er goed zicht is op wat er al voor de jongere is gedaan en welke acties genomen moeten worden om deze verder te helpen. De focus ligt vooral op jongeren die geen onderwijs volgen omdat zij geen gebruik kunnen maken van het zorgaanbod van de school. Ook kan ZZoN andere zorgsignalen oppakken op het gebied van vrije tijd en veiligheid zoals risicojongeren of nazorg van ex-gedetineerde jongeren. Zo wordt de verbinding gelegd met de veiligheidsketen. In 2015 zijn 22 jongeren (16 jaar en ouder) aangemeld waarbij de hulpverlening stagneerde. Hiervan zijn 19 positief uitgestroomd, dat wil zeggen met een passend hulpaanbod of zorgcoördinatie, 2 jongeren zijn nog in begeleiding, 1 jongere is verhuisd. De verdeling man/vrouw was gelijk. In ZZoN nemen deel: Jeugd- en Gezinshulp, Jeugdbescherming West, stichting Kwadraad, MEE, MIDDIN, Brijder Verslavingszorg, Impegno, Jeugdgezondheidszorg, Buurtwerk, Homerun/ Problematiek Verslaving (3%) Dagbesteding, Schulden (5%) Geen contact (8%) Thuissituatie (23%) 17 Humanitas, Jutters (FACT), Jeugdformaat, Ipse de Bruggen en het Jongerenloket van de gemeente Psychosociale problematiek (40%) Zoetermeer. Meer info: r.i.van.ossenbruggen@zoetermeer.nl Colofon Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Redactieadres: J.M. Gringhuis, Gemeente Zoetermeer, Tel Ontwerp: Fotografie Wethouder: Fotoflex Nederland Met dank aan De Oranjerie, Alfrink College en ROC ID College voor het beschikbaar stellen van foto s.