SCHILDPADROTS MONGOLIË

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "SCHILDPADROTS MONGOLIË"

Julia de Coninck
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 SCHILDPADROTS MONGOLIË ROTSFORMATIE Figuur 1 Schildpadrots Zomer Figuur 2 Schildpadrots Winter SITUERING De schildpadrots bevindt zich in het Gorkhi-Terelj nationale park. Dit bevindt zich op ongeveer 60km van de Mongoolse hoofdstad Ulaanbaatar (uitgesproken als /Oelan-Batoer/). Op de onderstaande kaart is de rotsformatie aangegeven met de rode kopspeld. Figuur 3 Locatie Schildpadrots

2 Figuur 4 Luchtfoto Schildpadrots en omgeving OMGEVING In de omgeving van de schildpadrots, merken we een duidelijk granietlandschap met zogenaamde wolzakken. De rotsen lijken grote opeengestapelde keien. Naast de schildpadrots zijn er nog andere rotsformaties die in het oog springen, zoals de Old men reading a book (Praying lama rock). ONTSTAAN SCHILDPADROTS Om het ontstaan te verklaren moeten we naar de ruimere omgeving kijken en ons niet tot de rotsformatie beperken. ENDOGENE PROCESSEN. Mongolië ligt ten noorden van China en bestaat grotendeels uit hoogvlakte. Hoe is deze hoogvlakte ontstaan? Wanneer we op Figuur 5 Platentektoniek Mongolië situeren, ligt deze volledig op de Euraziatische plaat. Op een reliëfkaart wordt echter duidelijk dat de hoogvlakte verbonden is met het Himalayamassief. De hoogvlakte maakt deel uit van hetzelfde plooiingsgebergte. Bijgevolg is de ontstaansgeschiedenis analoog. Door de botsing tussen de Indisch-Australische plaat, die noordwaarts beweegt, en de Euraziatische plaats is het hele gebied opgehoffen. De Euraziatische en Indisch-Australische plaat bestaan beiden uit oceanische korts. Deze korst is granietisch 1. Deze plooiing en opheffing is te zien in Figuur 6. 1 VAN KERREBROECK, C., VAN BROECK, C., VERSTAPPEN, H. (2013), Geologie. Niet gepubliceerde cursus, Leuven, 136p.

3 Figuur 5 Platentektoniek Figuur 6 Convergerende platen EXOGENE PROCESSEN Naast de endogene processen zijn er ook nog exogene processen die hun invloed hebben op de Schildpadrots. FYSISCHE VERWERING Mongolië bevindt zich, zoals eerder vermeld, grotendeels in een hoogvlakte. Hieruit kunnen we concluderen dat de temperatuur behoorlijk kan dalen. Dit wordt ook bevestigd door het feit dat Ulaanbaatar de koudste hoofdstad ter wereld 2 is. Ook op het klimatogram (Figuur 7) is dit duidelijk zichtbaar. Het valt ook op dat de stad vooral tijdens de zomer meer neerslag kent. Wanneer we het klimaat determineren concluderen we dat Ulaanbaatar een koud klimaat kent. Het gebied kent een grote temperatuurverschillen, wat een duidelijke impact heeft op de rotsformatie. We spreken van het fenomeen van exfoliatie (). Door het sterke uiteenzetten en inkrimpen van het 2 Het klimaat van Ulaanbaatar. Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via

4 gesteente, ontstaan er diaklazen en schilfert het gesteente af. Deze afschilfering is duidelijk te zien onderaan de rotsformatie. Figuur 7 Klimatogram Ulaanbaatar Figuur 8 Exfoliatie CHEMISCHE VERWERING De diaklazen die veroorzaakt worden door de fysische verwering effenen het pad voor chemische verwering. Aangezien het om een granietlandschap gaat, is er sprake van hydrolyse van veldspaten. De veldspaat in graniet neemt watermoleculen op (hydratatie), vergroot daardoor zijn volume waardoor het hechte mineraalbouwsel uiteengedrukt wordt. De buitenste schaal van het rotsblok wordt te wijd en valt als een schil van de kern, langs een barst die door de drukontlasting al voorgevormd is. HEREMANS, W.-F., Erosie

5 BIBLIOGRAFIE Figuur 1 Schildpadrots Zomer: DE LION, C. (2008), Turtle Rock. Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via Figuur 2 Schildpadrots Winter: FOLEY, J., (2013), Mongolian winter. Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via Figuur 3 Locatie Schildpadrots: GOOGLE, Google Maps, Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via maps.google.com Figuur 4 Luchtfoto Schildpadrots en omgeving: GOOGLE, Google Maps, Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via maps.google.com Figuur 5 Platentektoniek VAN HECKE, E., VANDERHALLEN, D., CALLEMEYN, A. (2012). Algemene Wereldatlas. Mechelen, Uitgeverij Platyn, 189p. Figuur 6 Convergerende platen: THYS, F., (2014), Platentektoniek samenvattingsmodellen. Internet, geraadpleegd op 19 mei 16, via Figuur 7 Klimatogram Ulaanbaatar Figuur 8 Exfoliatie VAN KERREBROECK, C., VAN BROECK, C., VERSTAPPEN, H. (2013), Geologie. Niet gepubliceerde cursus, Leuven, 136p. Het klimaat van Ulaanbaatar. Internet, geraadpleegd op 19 mei 2016, via HEREMANS, W.-F. (1960), Erosie. Zaandijk, Uitgeverij Heijnis, 1e druk, 188 pp.

Vergelijkbare documenten

Bestudeer de bronnen 1 en 2 uit het bronnenboekje die bij deze opgave horen.

Aarde Opgave 3 Klimaat in Siberië Bestudeer de bronnen 1 en 2 uit het bronnenboekje die bij deze opgave horen. Gebruik de bronnen 1 en 2 en de atlas. In zowel Chatanga als Ojmjakon valt weinig neerslag