DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING. Haacht-Rotselaar 24/5-6

Transcriptie

1 DIDACTISCHE DOCUMENTEN VAN DE EIGEN LEEFOMGEVING Haacht-Rotselaar 24/5-6 Ilona Betzhold 1SA3 AA-GE

2

3 Inhoud Lijst met figuren... 4 Hoofdstuk 1: Beschrijving van het studiegebied Eigen leefomgeving Verschillende kaartuitsneden van je eigen leefomgeving Het studiegebied A4-uitsnede van de topografische kaart op schaal 1: Kaartomtrek Algemene kenmerken van eigen leefomgeving Mindmap Vier kaarten met typische kenmerken van je leefomgeving Ferrariskaart Samenvatting Hoofdstuk 2: Analyse van de belangrijkste elementen op een topografische kaart De Coördinaten van mijn woonplaats Declinatie t.o.v. het magnetische noorden A4-kopie van de kaart schaal 1: legende Eén altimetrische fiche en één planmetrische fiche Hoofdstuk 3: Analyse van landschap en reliëf m.b.v. de topografische kaart A4-uitsnede van de kaart 1: Reliëfkaart eigen leefomgeving Reliëfmodel Dwarsprofiel en lengteprofiel Reliëfdoorsneden in Google Earth Verval en verhang Hellingsgraad Waterscheidingslijn en droog dal Hoofdstuk 4: Gesteenten in de eigen leefomgeving Natuursteen als bouwmateriaal Kunststeen als bouwmateriaal Bouwmaterialen in eigen woning en 2 historische gebouwen in je eigen leefomgeving Bibliografieën... 37

4 Lijst met figuren Figuur 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Figuur 2: Topografische kaart leefomgeving - 1: Figuur 3: Topografische kaart leefomgeving - 1: Figuur 4: Topografische kaart leefomgeving - 1: Figuur 5: Topografische kaart leefomgeving - 1: Figuur 6: Mindmap Figuur 7: Geografische kaart van België Figuur 8: Wegenkaart België Figuur 9: Industrie Figuur 10: Landschappelijke eenheden Figuur 11: Ferrariskaart Figuur 12: A4-kopie van de kaart op schaal 1: legende Figuur 13: Altimetrische fiche Figuur 14: Planmetrische fiche Figuur 15: Bewijs bezoek punten Figuur 16: A4-uitsnede van de kaart 1: Figuur 17: Reliëfkaart eigen leefomgeving Figuur 18: Dwarsprofiel Figuur 19: Lengteprofiel Figuur 20: Reliëfdoorsneden in Google Earth Figuur 21: Zoutsteen in houten basis Makro 3/12/14 tot 31/12/14 Figuur 22: Granieten vijzel Makro 3/12/14 tot 31/12/14 Figuur 23: Bricotuil terracotta Hubo 9/11/14 tot 30/11/14 Figuur 24: Kaart klei Figuur 25: Glasmozaïek Gamma 9/11/14 tot 1/12/14 Figuur 26: Kaart zand uit Mol Figuur 27: Pastorij van Kampenhout Figuur 28: Het oude gemeentehuis van Kampenhout Figuur 29: Eigen woning (buitenkant) Figuur 30: Eigen woning (binnenkant) 4

5 Opdrachtenlijst Deel 1 MBS08a- Aardrijkskunde s1 Hoofdstuk 1: Beschrijving van het studiegebied 1. Eigen leefomgeving 1.1 Verschillende kaartuitsneden van je eigen leefomgeving 5

6 Figuur 1: Topografische kaart leefomgeving 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Bron: true,%22basemaps%22:[[%22topo10%22,100]],%22aerialmaps%22:[],%22overlaymaps%22:[]}&isprintpage=true& 6

7 Figuur 2: Topografische kaart leefomgeving 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Bron: true,%22basemaps%22:[[%22topo10%22,100]],%22aerialmaps%22:[],%22overlaymaps%22:[]}&isprintpage=true& 7

8 Figuur 3: Topografische kaart leefomgeving 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Bron: true,%22basemaps%22:[[%22topo10%22,100]],%22aerialmaps%22:[],%22overlaymaps%22:[]}&isprintpage=true& 8

9 Figuur 4: Topografische kaart leefomgeving 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Bron: true,%22basemaps%22:[[%22topo10%22,100]],%22aerialmaps%22:[],%22overlaymaps%22:[]}&isprintpage=true& 9

10 Figuur 5: Topografische kaart leefomgeving 1: Topografische kaart leefomgeving - 1: Bron: true,%22basemaps%22:[[%22topo10%22,100]],%22aerialmaps%22:[],%22overlaymaps%22:[]}&isprintpage=true& 10

11 1.2 Het studiegebied Studiegebied van de eigen leefomgeving van ongeveer 15 km op 15 km op een kaart van 1: N 11

12 1.3 A4-uitsnede van de topografische kaart op schaal 1: A4- uitsnede van de papieren topografische kaart op schaal 1: m 1000m N 12

13 1.4 Kaartomtrek Op deze kaart met een schaal van 1: worden de kaartomtrekken getekend van de kaarten met een schaal van 1:50 000, 1: en 1: : : :

14 2. Algemene kenmerken van eigen leefomgeving 2.1 Mindmap Tussen de steden Mechelen, Brussel en Leuven Weilanden Bos Landbouw Akkers Veeteelt Ligging Provincie: Vlaams-Brabant, aan de grens van Antwerpen Groentestreek Leefomgeving Kampenhout- Sas Industrie Vlaamse Gemeenschap Wegen Recreatie en natuur Fietsroutes Wandelroutes Toerisme Streekproducten Bier Bezienswaardigheden Witloof Rock Werchter Musea en monumenten Figuur 6: Mindmap Kaarten: Wegenkaart Geografische kaart Industriekaart Landbouwkaart 14

15 2.2 Vier kaarten met typische kenmerken van je leefomgeving Kaart 1: Geografische kaart van België Bron: Van Hecke, E., Vanderhallen, D., Callemeyn, A., Plantyn algemene wereldatlas, Uitg. Plantyn, Mechelen, (p. 14) Figuur 7: Geografische kaart van België km N 15

16 Kaart 2: Wegenkaart België Bron: Van Hecke, E., Vanderhallen, D., Callemeyn, A., Plantyn algemene wereldatlas, Uitg. Plantyn, Mechelen, (p. 25) Figuur 8: Wegenkaart België Schaal: 1: N km 16

17 Kaart 3: Industrie Bron: Neyt, R., Tibau, G., red., Geogenie 2 leerwerkboek, de Boeck, Berchem, 2014, p 89 Figuur 9: Industrie 17

18 Kaart 4: Landschappelijke eenheden Bron: Van Hecke, E., Vanderhallen, D., Callemeyn, A., Plantyn algemene wereldatlas, Uitg. Plantyn, Mechelen, (p. 12) Figuur 10: Landschappelijke eenheden N km Schaal: 1:

19 3. Ferrariskaart Figuur 11: Ferrariskaart 4. Samenvatting Ik woon al heel mijn leven in Kampenhout bij mijn bomma. Ik woon in een zeer afgelegen straatje zoals je kan zien op figuur 1. De straat waar ik woon gaat eerst ongeveer een kilometer de velden in voordat je links kan afslaan en in een straatje van een kleine 200 m terechtkomt, waar 5 huizen staan. Ik heb altijd gedacht dat Kampenhout een landbouwdorp was, dit kan zijn doordat ik al heel mijn leven zo afgelegen woon en ook dat mijn bomma haar vrienden allemaal boer zijn in Kampenhout en omstreken en ik daar nogal veel over de vloer kwam. Daarom heb ik een kaartje toegevoegd over landbouw (figuur 10). In Kampenhout doen ze vooral aan akkerbouw. Wat een typisch gewas is uit Kampenhout is witloof, de bijnaam van Kampenhout is daarom ook het Witloofdorp. Verder heb je in mijn leefomgeving veel bossen (ik heb er één vlak achter mijn huis), verschillende scholen, en sinds kort ook een belevingsmuseum over Wereldoorlog I in het klooster van mijn middelbare school Sint-Angela, Tildonk. (figuur 2). Naast de mooie natuur en het landbouwgebeuren heb je ook veel industrie. Als je van bij mij thuis 5 minuten rijdt kom je terecht op Kampenhout-Sas. Hier zijn verschillende soorten bedrijven gevestigd. Zo heb je winkels als Blokker, Modemakers, C&A, Shoe Discount, Gamma en noem maar op. Naast de winkels heb je ook fabrieken zoals de koffiefabriek ROM en ook vele autogarages zijn te vinden op Kampenhout-Sas. (figuur 9). Mijn leefomgeving ligt ook nog tussen 3 grote steden namelijk Leuven, Mechelen en Brussel. Om deze steden aan elkaar te kunnen linken heb je wegen nodig. De grote autosnelwegen vallen buiten mijn leefomgeving maar toch nog genoeg steenwegen waar je vanuit Mechelen rechtstreeks kunt rijden naar Leuven en omgekeerd. (figuur 5 en figuur 8). 19

20 Hoofdstuk 2: Analyse van de belangrijkste elementen op een topografische kaart 1. De Coördinaten van mijn woonplaats UTM: 31U F(6) S(56) 31U 9000m E, m N Lambert: x= m Y= m Geografisch: OL NB 2. Declinatie t.o.v. het magnetische noorden Lambert a = 2 11 Kaart: 1995, nu jaar Jaarlijkse verandering: 7 x 19 = 133 = 2 13 => = = 0 12 UTM a = x 19 = 133 = 2 13 => = =

21 3. A4-kopie van de kaart schaal 1: legende Figuur 12: A4 kopie van de kaart schaal 1: legende 21

22 Legende = Mijn huis = Steentjesbos = Blokker Kampenhout (mijn weekendwerk) = Onder de brug van de vaart (picknicken met vrienden) = Natuurreservaat Torfbroek = Altimetrisch punt = Planmetrisch punt 22

23 Berekeningen in vogelvlucht van thuis naar de meest bezochten plaatsen: Steentjesbos 2 cm x = cm = 0,4 km Blokker Kampenhout 9 cm x = cm = 1,8 km Onder de brug van de vaart 10 cm x = cm = 2 km Oppervlakte van een typerend landschapselement Natuurreservaat Torfbroek 2,5 cm op 1,5 cm 2,5 cm x = cm = 0,5 km 1,5 cm x = cm = 0,3 km = 0,5 km x 0,3 km = 0,15 km 2 23

24 4. Eén altimetrische fiche en één planmetrische fiche Figuur 13: Altimetrische fiche 24

25 Figuur 14: Planimetrische fiche 25

26 Bewijs: bezoek van de punten Figuur 15: Bewijs bezoek punten 26

27 Hoofdstuk 3: Analyse van landschap en reliëf m.b.v. de topografische kaart 1. A4-uitsnede van de kaart 1: B A Figuur 16: A4-uitsnede van de kaart 1:

28 2. Reliëfkaart eigen leefomgeving N 0 m 1000 m Kleurcode: 5m 10 m 20 m 25 m 10 m 15 m 25 m 30 m Figuur 17: Reliëfkaart eigen leefomgeving 28 15m 20 m 30 m 35 m

29 3. Reliëfmodel Hoogteoverdrijving: horizontale schaal / verticale schaal = / 500 = Dwarsprofiel en lengteprofiel Figuur 18: Dwarsprofiel Figuur 19: Lengteprofiel Hoogteoverdrijving: horizontale schaal / verticale schaal = / 500 = 40 29

30 5. Reliëfdoorsneden in Google Earth Figuur 20: Reliëfdoorsneden in Google Earth 6. Verval en verhang Verval Weesbeek: Absolute hoogteverschil tussen twee punten (A en B) in m. A = 15 m B = 10 m verval = 5m Verhang Weesbeek: Relatieve hoogteverschil tussen twee punten (A en B)in m/km = hoogteverschil in m / afstand in km = 5m / 3km = 1,67 m/km want 15cm op de kaart is 3km in werkelijkheid 7. Hellingsgraad De kaartafstand tussen twee punten op de kaart (voet naar top) = 5 cm 1 cm = 200 m dus 5 cm = 1000 m Het hoogteverschil = 10 m (van m) Hellingsgraad = hoogteverschil x 100 / horizontale afstand = / 1000 = 1% Aanduiding op kaart: 8. Waterscheidingslijn en droog dal Aanduiding waterscheidingslijn op de kaart: 30

31 Hoofdstuk 4: Gesteenten in de eigen leefomgeving 1. Natuursteen als bouwmateriaal Figuur 21: Zoutsteen in houten basis Makro 3/12/14 tot 31/12/14 Zoutsteen bestaat uit het mineraal haliet. Wat typisch is aan dit mineraal is dat het naar zout smaakt doordat het mineraal uit NaCl wordt opgebouwd. De ontginning van zoutsteen gebeurd niet in België maar eerder bijvoorbeeld in Salzburg. Figuur 22: Granieten vijzel Makro 3/12/14 tot 31/12/14 Graniet is een natuursteen bestaande uit verschillende mineralen namelijk: kwarts, biotiet en silicaten (orthoklaas en plagioklaas). Graniet kunnen we plaatsen onder stollingsgesteente meer bepaald plutoniet. Graniet wordt niet in België ontgonnen maar wel in Finland. 31

32 2. Kunststeen als bouwmateriaal Figuur 23: Bricotuil terracotta Hubo 9/11/14 tot 30/11/14 Terracotta is een kunststeen en bestaat uit gebakken klei. Klei kan je op verschillende plaatsen terugvinden in België maar de belangrijkste streken zijn Roeselare, Kortrijk en het gebied rond de Rupel. Figuur 24: Kaart klei 32

33 Figuur 25: glasmozaïek Gamma 9/11/14 tot 1/12/14 Glasmozaïek is kunststeen en bestaat uit glas. Glas is dan weer opgebouwd uit zand. Het zand dat men gaat gebruiken voor glas mee te maken komt uit Mol. Figuur 26: Kaart zand uit Mol 33

34 3. Bouwmaterialen in eigen woning en 2 historische gebouwen in je eigen leefomgeving Historische gebouwen Figuur 27: Pastorij van Kampenhout 1 = Daklei, gemaakt uit leisteen 2 = Glazen raam, gemaakt uit zand 3 = Baksteen, gemaakt uit gebakken klei 4 = Kassei, natuursteen bestaand uit porfier 5 = Mortel, gemaakt uit cement, zand en water 6 = Kalksteen 34

35 Figuur 28: Het oude gemeentehuis van Kampenhout 1 = Daklei, gemaakt uit leisteen 2 = Baksteen, gemaakt uit gebakken klei 3 = Mortel, gemaakt uit cement, zand en water 4 = Glazen raam, gemaakt uit zand 5 = Travertijn, calciet dat neerslaat 6 = Kalksteen 35

36 Eigen woning Figuur 29: Eigen woning (buitenkant) 1 = Daklei, gemaakt uit leisteen 2 = Glazen raam, gemaakt uit zand 3 = Beton, gemaakt uit cement, grind en water 4 = Baksteen, gemaakt uit gebakken klei 5 = Mortel, gemaakt uit cement, zand en water 6 = Blauwe hardsteen, bestaand uit kalksteen 7 = Asfalt 2 1 Figuur 30: Eigen woning (binnenkant) 1 = Graniet, bestaande uit kwarts, biotiet en silicaten (orthoklaas en plagioklaas) 2 = Marmer 36

37 Bibliografieën Coppenholle, J., Gaerenmynck, V., Neyt, R., Tibau, G., Van Broeck, C., Verstappen, H., (2014). Geogenie 2. Berchem: De Boeck. Noordhoff Uitgevers & Plantyn nv. (2012). Plantyn Algemene Wereldatlas. Mechelen: Plantyn nv. NGI. (1995). Topografische kaart 1: (24 5/6). Brussel. NGI NGI. (2014). Nationaal Geografisch Instituut. Opgeroepen op december 6, 2014, van: 37