actiepunten voor kleine bedrijven

Transcriptie

1 actiepunten voor kleine bedrijven

2 De Arbowet: 10 actiepunten voor kleine bedrijven Alle bedrijven in Nederland die iemand in dienst hebben, moeten voldoen aan de Arbowet. Dit geldt ook voor verenigingen en stichtingen. Doel van de Arbowet is het bevorderen van goede arbeidsomstandigheden en het voorkomen van ziekte en arbeids-ongeschiktheid. Dat is in het belang van zowel werkgever als werknemer. Werkgevers met een klein bedrijf hebben weinig tijd om bij dit soort regelgeving stil te staan. Toch loont het de moeite om u te verdiepen in de Arbowet. Voor een klein bedrijf heeft ziekte of arbeidsongeschiktheid van een werknemer immers grote (financiële) gevolgen. Investeren in goede arbeidsomstandigheden draagt bij aan het gezond houden van uw werknemers en uw bedrijf. U voorkomt daarmee ook een boete als gevolg van het niet naleven van de wet. Deze brochure biedt u in 10 punten een overzicht van belangrijke wettelijke verplichtingen en wat u hiervoor moet regelen. U kunt dit overzicht gebruiken als een soort checklist. U hoeft dan alleen nog maar regelmatig te controleren of er iets veranderd is in uw bedrijf en of uw arbobeleid nog actueel is. Daarnaast helpt deze brochure u op weg als u meer informatie zoekt over arbeidsomstandigheden. 2 De Arbowet

3 U vindt in deze brochure informatie over de volgende 10 punten: 1 Goed arbobeleid: wat is dat? 2 De RI&E: een belangrijke eerste stap 3 Wat doet de arbodienst voor u? 4 Naast preventie ook aandacht voor verzuimbegeleiding 5 Bescherm uw werknemers tegen intimidatie en geweld 6 Ongevallen melden bij de Arbeidsinspectie 7 Heeft u al nagedacht over bedrijfshulpverlening? 8 Het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek 9 Meerdere werkgevers op één locatie 10 Arbo: praat er over met uw werknemers Tot slot vindt u een overzicht van de boetetarieven van de Arbeidsinspectie en een overzicht waarin per actiepunt staat aangegeven wat u zelf kunt doen en wat u kunt of moet uitbesteden actiepunten voor kleine bedrijven

4 1 Goed arbobeleid: wat is dat? Wat houdt het in? Goede arbeidsomstandigheden zijn belangrijk om veilig en gezond te kunnen werken. Dat komt uiteindelijk niet alleen uw werknemers maar ook uw bedrijfsresultaten, het imago van uw bedrijf en de instroom van personeel ten goede. In de Arbowet is aangegeven dat elke werkgever beleid moet voeren om goede arbeidsomstandigheden te waarborgen. Daarbij moet de werkgever aandacht schenken aan: een veilige en gezonde organisatie van het werk voorkomen en beperken van risico s voor veiligheid en gezondheid van werknemers een veilige en op de werknemer afgestemde inrichting van de arbeidsplaatsen, werkmethoden en arbeidsmiddelen variatie en tempo van de arbeid maatregelen bij gevaar en ongevallen voorkomen en beperken van ziekteverzuim van werknemers begeleiden van zieke werknemers bescherming van werknemers tegen seksuele intimidatie en tegen agressie en geweld De Arboregelgeving bestaat uit drie delen: De Arbowet beschrijft hoe u uw arbeidsomstandighedenbeleid vormgeeft. Het Arbobesluit is een uitwerking van de Arbowet en gaat dieper in op een aantal specifieke situaties. De Arboregeling vult de bepalingen van het Arbobesluit nader in. 4 De Arbowet

5 Bij deze drie onderdelen horen beleidsregels, die beschrijven hoe u kunt zorgen dat u voldoet aan de wetgeving. Beleidsregels zijn geen wetgeving maar richtlijnen om u op weg te helpen. Op kunt u ook informatie vinden over wet en regelgeving. Naast regelgeving, zijn CAO s en arboconvenanten van belang omdat daarin ook afspraken worden gemaakt over arbeidsomstandigheden. Op vindt u informatie over deze arboconvenanten. Hoe kunt u het regelen? Het arbobeleid hoeft geen formeel document te zijn, maar u moet als werkgever wel kunnen aantonen dat u het heeft. Dit kan door het opstellen van de eveneens verplichte Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E), het bijbehorende plan van aanpak en de rapportage over de voortgang van dit plan van aanpak. Ook de verplichte aansluiting bij een arbodienst is onderdeel van een goed arbobeleid. Bij punt twee in deze brochure geven we aan hoe u een RI&E kunt opstellen. Bij punt drie gaan we in op het contract met de arbodienst. Goede arbeidsomstandigheden ontwikkelt u in eerste instantie samen met uw werknemers. Op verschillende onderdelen verplicht de Arbowet u ook om arbeidsomstandigheden met uw werknemers of hun vertegenwoordigers te bespreken actiepunten voor kleine bedrijven

6 Goed arbobeleid: wat is dat? Meer informatie? Wilt u meer informatie over goed arbobeleid? Neem dan contact op met uw brancheorganisatie of kijk op een van de volgende websites: Deze website van het Arbo Platform Nederland biedt uitgebreide informatie over arbeidsomstandigheden. Onder wetten (in linker kolom) vindt u informatie over de Arbowet, het Arbobesluit en de Beleidsregels. Ook vindt u hier een lijst van wettelijke grenswaarden en meer informatie over subsidieregelingen op het gebied van arbeidsomstandigheden. Op de website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vindt u onder veilig werken informatie over o.a. arbobeleid, arbodiensten, ongevallen en bedrijfshulpverlening. Op deze website is uitgebreide informatie over o.a. arboconvenanten en goede praktijken te vinden. Ook kunt u informatie inwinnen bij de Afdeling Publieksinformatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Den Haag, telefoonnummer (op werkdagen van 9.00 tot uur). 6 De Arbowet

7 2 De RI&E: een belangrijke eerste stap Wat houdt het in? Inzicht in de risico s in uw bedrijf is een eerste stap op weg naar goede arbeidsomstandigheden. Een muisarm, gehoorschade, hernia door zwaar tillen of eczeem door oplosmiddelen zijn voorbeelden van klachten die werknemers kunnen krijgen. Door de arbeidsrisico s op schrift te stellen, krijgt u snel inzicht in de situatie en kunt u zien waar verbeteringen nodig zijn. De Arbowet verplicht werkgevers een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) uit te voeren. De RI&E s hebben meestal de vorm van checklists die u helpen om te zien welke mogelijke arbeidsrisico s er in uw bedrijf en beroepsgroep of branche voorkomen. Bij het invullen worden de belangrijkste risico s per werkzaamheid of bedrijfsproces doorlopen, wordt hun ernst ingeschat en wordt de prioriteit aangegeven. In het Arbobesluit worden aanvullende eisen gesteld aan de RI&E. Het gaat dan om bijzondere risico s zoals: gevaarlijke stoffen kankerverwekkende stoffen asbest biologische agentia fysieke belasting beeldschermwerk geluid geschiktheid arbeidsmiddelen keuze persoonlijk beschermingsmiddel Daarnaast dient u bij het invullen van de RI&E specifiek aandacht te schenken aan de risico s voor werknemers jonger dan 18 jaar en werknemers die zwanger zijn of borstvoeding geven actiepunten voor kleine bedrijven

8 De RI&E: een belangrijke eerste stap Onderdeel van de RI&E is een plan van aanpak. Kennis van de risico s vormt een belangrijke basis voor de aanpak ervan. Door gericht te zoeken naar oplossingen voor de gesignaleerde risico s kunnen de arbeidsomstandigheden verbeterd worden. In het plan van aanpak vult u de resultaten van de RI&E in en geeft u aan welke verbeteringen u wilt doorvoeren. Stel daarbij ook prioriteiten en geef aan wie wanneer actie onderneemt. De voortgang van het plan van aanpak bespreekt u jaarlijks met uw werknemers of hun vertegenwoordiging. Naar aanleiding van deze bespreking kunt u het plan van aanpak actualiseren. Belangrijk aandachtspunt bij de RI&E is tenslotte dat u verplicht bent om deze aan het uitzendbureau te sturen indien u uitzendkrachten wilt inhuren. Hoe kunt u het regelen? Omdat u uw bedrijf het beste kent, kunt u de RI&E zelf opstellen. Dat geldt ook voor het plan van aanpak. Voordeel van het zelf doen is dat u en uw werknemers zelf direct goed zicht krijgen op de risico s en dat u met elkaar afspraken kunt maken om deze aan te pakken. Bovendien is zelf doen honderden euro s goedkoper dan uitbesteden. Indien u zelf een RI&E opstelt kunt u hierbij gebruik maken van digitale hulpmiddelen zoals de branche RI&E instrumenten en het basis RI&E -instrument voor het MKB. U dient de RI&E wel te laten toetsen door een arbodienst. De arbodienst toetst de kwaliteit van uw RI&E en of u geen zaken bent vergeten. Bovendien heeft de arbodienst kennis van de laatste ontwikkelingen over arbeidsomstandigheden zodat zij u kan adviseren over de maatregelen die u kunt nemen. De verplichte toetsing van de RI&E door de arbodienst kent één uitzondering: als u voor minder dan 40 uur per week personeel in dienst heeft, hoeft u de RI&E niet te laten toetsen door de arbodienst. 8 De Arbowet

9 Indien u minder dan 25 werknemers in dienst heeft én gebruik maakt van een door sociale partners goedgekeurd RI&E format van uw branche, kunt u profiteren van de mogelijkheid van een lichte toetsing. De arbodienst legt dan in beginsel geen bedrijfsbezoek af, accepteert eerdere metingen (bijvoorbeeld voor geluid) van andere erkende instellingen en beoordeelt uw RI&E op grond van de door u aangeleverde documenten. Betrek uw werknemers en/of hun vertegenwoordigers bij het opstellen van de RI&E en het plan van aanpak. Niet alleen is de betrokkenheid van ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging verplicht, maar de betrokkenheid van werknemers biedt u ook een kans op een betere RI&E en een beter plan van aanpak. Meer informatie biedt veel informatie over de inhoud van RI&E. Daarnaast kunt u hier een aantal branche RI&E instrumenten downloaden en vindt u hier informatie over de lichte RI&E toets en goedgekeurde RI&E formats. biedt mkb-ondernemers gerichte arbo-ondersteuning. Ook vindt u hier het nieuwe algemene basis RI&E instrument voor het MKB, dat speciaal voor kleine bedrijven is ontwikkeld. Onder veilig werken en daarna onder de keuze arbozorg (rechter kolom) vindt u de Checklist Gezondheidsrisico s van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Werkgevers met minder dan één werknemer kunnen hier gebruik van maken. Ook kunt u hier meer algemene informatie vinden over de RI&E. voor meer informatie over o.a. de RI&E en de bestuurlijke boetes voor het niet naleven van de wet. Veel brancheorganisaties beschikken over specifiek op hun branche toegesneden RI&E s. Informeer hiernaar bij uw brancheorganisatie. Ook kunt u informatie inwinnen bij de Afdeling Publieksinformatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Den Haag, telefoonnummer (op werkdagen van 9.00 tot uur) actiepunten voor kleine bedrijven

10 3 Wat doet de arbodienst voor u? Wat houdt het in? Als werkgever staat u er niet alleen voor. De arbodienst kan een belangrijke rol spelen in het voorkomen van bedrijfsongevallen en ziekteverzuim en het zo snel mogelijk reïntegreren van zieke werknemers. Arbodiensten kunnen u adviseren op vrijwel alle aspecten van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en reïntegratie. Ook kunnen zij de contacten verzorgen met uitkeringsinstellingen en verzekeraars. En waar nodig kunnen zij u in contact brengen met reïntegratiebedrijven. De Arbowet verplicht werkgevers om een contract te sluiten met een arbodienst. U bent verplicht om bij de arbodienst tenminste de volgende diensten in te kopen: het toetsen van een RI&E (indien van toepassing) de begeleiding van een zieke werknemer het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek de aanstellingskeuring een arbeidsomstandighedenspreekuur Aanvullend kunt u afspraken maken over bijvoorbeeld de reïntegratie van zieke werknemers of extra advisering. Sommige verzekeraars bieden pakketten aan waarin de verzuimverzekering, arbodienstverlening en reïntegratie gecombineerd worden aangeboden. 10 De Arbowet

11 Hoe kan ik het regelen? U kunt zelf kiezen met welke arbodienst u in zee gaat; arbodiensten zijn private bedrijven die op de vrije markt opereren. Sommige brancheorganisaties hebben een raamcontract met een arbodienst gesloten. Het kan voordelig zijn om u hierbij aan te sluiten. Meer informatie Hier vindt u een overzicht van gecertificeerde arbodiensten. Dit is de website van de brancheorganisatie van arbodiensten (BOA). Hier kunt u meer informatie krijgen over het werk van arbodiensten. Tevens kunt u hier de folder en morgen gezond weer op over gezondheidsbeleid in ondernemingen en de relatie tussen onderneming en arbodienst aanvragen of downloaden. Voor vragen kunt u ook bellen met de BOA in Den Haag, telefoonnummer of een sturen naar boa@boaplein.nl actiepunten voor kleine bedrijven

12 4 Naast preventie ook aandacht voor verzuimbeleid Wat houdt het in? Ondanks alle maatregelen kan het toch voorkomen dat uw werknemer ziek wordt. Voor u als werkgever heeft dit grote consequenties. Gedurende zijn ziekte bent u immers wettelijk verplicht de werknemer 2 jaar tenminste 70% van het loon door te betalen. En een werkgever met maar één of enkele werknemers zal het sterk merken als hij in zijn dagelijkse werk een werknemer minder heeft. Griep of verkoudheid zal in elk bedrijf wel eens tot een aantal dagen verzuim leiden. Maar achter verzuim kan een dieperliggend probleem schuilgaan. En werknemers kunnen ook andere, meer langdurige klachten krijgen zoals een muisarm, hernia of psychische klachten. Zowel voor u als voor uw werknemer is het dan van belang hem goed te begeleiden. Hoe kunt u het regelen? De arbodienst kan zoals eerder aangeven een groot deel van de verzuimbegeleiding op zich nemen. Daarnaast stelt de arbodienst een probleemanalyse op. Zelf moet u echter ook een aantal zaken regelen: Uiterlijk op de 4e ziektedag meldt u de werknemer ziek bij de arbodienst. Op basis van de probleemanalyse van de arbodienst maakt u met uw werknemer een verplicht plan van aanpak voor reïntegratie. Dit plan moet uiterlijk 8 weken na de eerste dag van ziekmelding gereed zijn. Is uw werknemer na 13 weken nog ziek, dan bent u verplicht dit in diezelfde week te melden bij het UWV. De Wet Verbetering Poortwachter schrijft voor dat u zich moet inspannen om ervoor te zorgen dat de werknemer weer aan de slag kan. Bij voorkeur in het eigen bedrijf, als dat niet kan in een ander bedrijf. Van de reïntegratie-inspanningen die u in het plan van aanpak beschrijft, moet ook een verslag gemaakt worden. Dit verslag moet uiterlijk in de 89e ziekteweek gereed zijn. De werknemer krijgt hiervan een kopie. 12 De Arbowet

13 Het is ook de moeite waard om bij uw brancheorganisatie te informeren naar goede ervaringen met preventie en ziekteverzuimbegeleiding. Meer informatie Hier vindt u uitgebreide informatie over de relevante wet- en regelgeving, zoals de Wet Poortwachter en de Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting. Kijk onder de button veilig werken voor informatie over ziekteverzuim. Onder de button thema s (in linker kolom) vindt u informatie over ziekteverzuimbeleid. de website van het Breed Platform Verzekerden en Werk. Onder de button werk vindt u informatie over o.a. loondoorbetaling, reïntegratieregelingen en passend werk. Op deze website van MKB-Nederland vindt u praktische informatie over en oplossingen voor ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid om psychische redenen bij werknemers. Informeer bij uw brancheorganisatie of uw branche beschikt over een eigen verzuimloket. Het verzuimloket kan u ondersteunen bij verzuim en reïntegratie. Voor informatie over verschillende soorten verzekeringen en voor een verzekering die goed aansluit bij uw bedrijf, kunt u het beste contact opnemen met uw verzekeraar of financiële dienstverlener. Voor vragen kunt u ook bellen met de Helpdesk Gezondheid, Werk en Verzekeringen in Amsterdam , bereikbaar op werkdagen van uur, of een sturen naar helpdesk@bpv.nl actiepunten voor kleine bedrijven

14 5 Bescherm uw werknemers tegen intimidatie en geweld Wat houdt het in? Het zorgen voor goede arbeidsomstandigheden houdt ook in dat u uw werknemers beschermt tegen (seksuele) intimidatie en tegen agressie en geweld. Welke risico s uw werknemers hierbij lopen, is sterk afhankelijk van uw bedrijf. Het kan bijvoorbeeld gaan om aanstootgevende afbeeldingen aan de muur, pesten op het werk maar ook om agressieve klanten of het risico van overvallen. Overleg met uw werknemers waar zij tegenaan lopen en welke maatregelen adequaat zijn. Hoe kunt u het regelen? Bescherming tegen seksuele intimidatie en agressie en geweld is iets wat u in eerste instantie in overleg met uw werknemers kunt regelen. De maatregelen die u neemt zijn onderdeel van het arbobeleid. Zorg ervoor dat zaken als intimidatie en pesten bespreekbaar zijn of wijs een vertrouwenspersoon aan. Ook de arbodienst kan u desgewenst adviseren over eventuele maatregelen. Voor agressie en geweld door derden kunt u bijvoorbeeld een alarmsysteem aanleggen of het werk zodanig organiseren dat er altijd meerdere werknemers aanwezig zijn. Bij veel voorkomende risico s binnen uw branche kan uw branchevereniging en/of uw arbodienst u informatie en ondersteuning bieden. 14 De Arbowet

15 Meer informatie Onder de button veilig werken vindt u informatie over intimidatie, agressie en geweld op het werk. Op de site van FNV Bondgenoten vindt u onder de button agressie en intimidatie (in de linker kolom) meer informatie en publicaties over dit onderwerp. U kunt ook contact opnemen met de Arbeidsinspectie in uw regio: Groningen Arnhem Amsterdam Utrecht Rotterdam Roermond Het doel van de Arbeidsinspectie is zowel voorkomen dat zich in een bedrijf ongewenste situaties voordoen, als ervoor zorgen dat ze worden opgelost actiepunten voor kleine bedrijven

16 6 Een ongeval melden bij de Arbeidsinspectie Wat houdt het in? Elke werkgever kan in zijn bedrijf te maken krijgen met een arbeidsongeval. Een val van een steiger, bekneld raken in een machine, inademen van gevaarlijke stoffen zijn voorbeelden van ongevallen die werknemers kunnen overkomen. Het bijhouden van een lijst met arbeidsongevallen is een belangrijk onderdeel van de RI&E. Het biedt u immers informatie over de risico s van het werk. En aanknopingspunten voor maatregelen om ongevallen in de toekomst te voorkomen. Bepaalde arbeidsongevallen moet u bij de Arbeidsinspectie melden. Het gaat dan om: dodelijke arbeidsongevallen; arbeidsongevallen die binnen 24 uur leiden tot opname in een ziekenhuis; arbeidsongevallen die naar alle waarschijnlijkheid leiden tot blijvende gezondheidsschade. Extra aandachtspunt is de aanwezigheid van extern personeel, uitzendkrachten en gasten in uw bedrijf. Zolang bezoekers op of in uw bedrijf aanwezig zijn, moet u hen beschermen tegen gevaren die voortvloeien uit het werk. Hoe kunt u het regelen? U kunt zelf een lijst bijhouden van ongevallen die bij of als gevolg van het werk zijn gebeurd en deze toevoegen aan de jaarrapportage over de RI&E. In het plan van aanpak neemt u vervolgens op welke maatregelen u treft om deze ongevallen in de toekomst te voorkomen. Ernstige en dodelijke ongevallen meldt u bij het kantoor van de Arbeidsinspectie in uw regio. 16 De Arbowet

17 Meer informatie Onder de button melden ongevallen (rechterkolom) vindt u informatie over het melden van (arbeids-) ongevallen. Daar is tevens de brochure Ernstige arbeidsongevallen: meld ze bij de Arbeidsinspectie te downloaden. Onder de button veilig werken vindt u informatie over ongevallen. Voor het melden van ernstige of dodelijke ongevallen neemt u contact op met de Arbeidsinspectie in uw regio: Groningen Arnhem Amsterdam Utrecht Rotterdam Roermond actiepunten voor kleine bedrijven

18 7 Heeft u al nagedacht over bedrijfshulpverlening? Wat houdt het in? Om de gevolgen van calamiteiten (brand, ongevallen e.d.) te beperken moet ieder bedrijf zijn bedrijfshulpverlening georganiseerd hebben. Bedrijfshulpverlening richt zich in eerste instantie op het beschermen van uw werknemers en is daarnaast ook gericht op het beschermen van bezoekers of gasten van uw bedrijf. Voor het goed organiseren van de bedrijfshulpverlening is het belangrijk dat een of meerdere werknemers in uw bedrijf aangewezen zijn als bedrijfshulpverlener en een passende opleiding hebben gehad. Bedrijfshulpverleners hebben als taak: EHBO toe passen helpen bij het bestrijden van beginnende brand werknemers en gasten te alarmeren en evacueren hulporganisaties alarmeren en met hen samen werken Hoeveel bedrijfshulpverleners u nodig heeft, is afhankelijk van met name de grootte van uw bedrijf, de aard van het werk, de aanwezige risico s en de opkomsttijd van hulpverleningsorganisaties. Het is in elk geval verplicht dat er altijd een bedrijfshulpverlener aanwezig is. Als richtlijn wordt in het Arbobesluit gesproken over één bedrijfshulpverlener per 50 aanwezige werknemers. Als uw bedrijf 15 of minder werknemers heeft, kunt u als werkgever ook zelf de bedrijfshulpverlenende taken op u nemen. Hoe kunt u het regelen? De wijze waarop de bedrijfshulpverlening is georganiseerd en de maatregelen die in dat verband zijn genomen, moeten schriftelijk zijn vastgelegd. Dit kan in een bedrijfshulpverleningsplan. Om er voor te zorgen dat iedereen weet hoe hij moet handelen bij een calamiteit, is het belangrijk het plan te bespreken met uw werknemers en in het bijzonder met de 18 De Arbowet

19 bedrijven in de nabije omgeving. Ook het oefenen van een ontruiming is van belang. Voor het opstellen van een bedrijfshulpverleningsplan komt op korte termijn een modelplan beschikbaar op en Verschillende (commerciële) organisaties bieden trainingen en opleidingen aan voor bedrijfshulpverleners. De ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben samen een opleidingsprofiel ontwikkeld voor bedrijfshulpverleners, wat u kunt benutten om een opleidingsinstituut te kiezen. Dit profiel, getiteld Brandbeveiligingsconcept Bedrijfshulpverlening, kunt u downloaden op Meer informatie Dit is de website van MKB-Nederland waar alle producten op staan die ontwikkeld zijn in het kader van het MKB Arbo Activiteitenprogramma. Hier kunt u de brochure Bedrijfshulpverlening downloaden met praktische informatie over bedrijfshulpverlening en vindt u een model voor een eigen BHV-plan (met achtergrondinformatie) Op deze site van FNV Bondgenoten vindt u onder de button andere thema s in de linker kolom meer informatie en publicaties over bedrijfshulpverlening actiepunten voor kleine bedrijven

20 8 Het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) Wat houdt het in? Om ziekteverzuim te voorkomen of te beperken moet een werkgever zijn werknemers in de gelegenheid stellen om zich periodiek arbeidsgezondheidskundig te laten onderzoeken. Een Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO) biedt de werknemer en de werkgever inzicht in de invloed die het werk heeft op de gezondheid van de werknemer. Wanneer een onderzoek regelmatig wordt uitgevoerd, kan bijvoorbeeld worden vastgesteld of de werknemer in toenemende mate last heeft van RSI of dat dit juist afneemt. De werknemer is overigens niet verplicht om deel te nemen aan een PAGO. Hoe kunt u het regelen? Het PAGO moet uitgevoerd worden door een bedrijfsarts van een gecertificeerde arbodienst. In overleg met uw werknemers stelt u vast hoe vaak het PAGO wordt uitgevoerd. Het PAGO is één van de diensten die u van een arbodienst moet afnemen. Het maakt dus onderdeel uit van uw contract met de arbodienst. Meer informatie Hier vindt u een overzicht van gecertificeerde arbodiensten. Uw arbodienst kan u meer informatie geven over de inhoud van een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek. Voor vragen kunt u ook bellen met de brancheorganisatie van arbodiensten (BOA) in Den Haag, telefoonnummer of een sturen naar boa@boaplein.nl. 20 De Arbowet

21 9 Meerdere werkgevers op één locatie Wat houdt het in? Wanneer u samen met andere werkgevers in één gebouw gehuisvest bent of gezamenlijk een project uitvoert, kunt u de arbeidsomstandigheden niet volledig zelf beïnvloeden. In dat geval is het belangrijk dat u samen met de andere werkgevers goede afspraken hierover maakt. Het ligt voor de hand dat afspraken worden gemaakt over bedrijfshulpverlening of hoe te handelen bij brand. Maar soms moet u ook rekening houden met arboregels die specifiek voor de ander gelden, zoals regels omtrent hygiëne of gevaarlijke stoffen. Iedere werkgever blijft uiteraard wel verantwoordelijk voor zijn eigen werknemers. Hoe kunt u dit regelen? Leg in een gezamenlijk document vast: hoe u samenwerkt en wie waarvoor verantwoordelijk is welke gezamenlijke voorzieningen u eventueel treft hoe het toezicht op naleving van de afspraken is geregeld Voor (omvangrijke) bouwprojecten waarbij meerdere uitvoerders aan het werk zijn, gelden aanvullende regels. De opdrachtgever moet vooraf de contouren van een veiligheids- en gezondheidsplan vaststellen. De hoofdaannemer van het bouwproject is verantwoordelijk voor de verdere verfijning en uitvoering van dit plan. Het veiligheids- en gezondheidsplan is een onderdeel van de RI&E. Meer informatie U kunt informatie inwinnen bij de Afdeling Publieksinformatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Den Haag, telefoonnummer (op werkdagen van 9.00 tot uur) actiepunten voor kleine bedrijven

22 10 Arbo: praat er over met uw werknemers Wat houdt het in? Uw arbeidsomstandighedenbeleid ontwikkelt u samen met uw werknemers. U kunt rechtstreeks afspraken maken met al uw werknemers. Uw werknemersvertegenwoordigers - de ondernemingsraad en de personeelsvertegenwoordiging - moeten instemmen met uw arbeidsomstandighedenbeleid. Gezamenlijk zorgt u voor een gezonde en prettige werkomgeving. Ook dient u uw werknemers te informeren over de risico s die gepaard gaan met het werk en de veiligheidsmaatregelen die zijn getroffen. Want ook werknemers hebben een verantwoordelijkheid om de risico s die zij lopen zoveel mogelijk te voorkomen. Voor jongeren geldt dat u extra oplettend moet zijn omdat zij beperkte werkervaring hebben en soms bepaalde risico s niet kunnen inschatten. Hoe kunt u het regelen? Overleg met uw werknemers over arbeidsomstandigheden is in principe iets wat u zelf doet. Vergeet niet uw ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging - als u die heeft - te vragen om in te stemmen met uw arbeidsomstandighedenbeleid. Het samen bespreken van de risico s van de werkzaamheden draagt bij aan meer kennis van deze risico s en de bijbehorende maatregelen bij u en uw werknemers. Indien u dit wenst kan de arbodienst u hierbij adviseren. Meer informatie Voor informatie en voorlichtingsmateriaal voor uw werknemers kunt u bij uw branchevereniging of uw arbodienst te rade gaan. Hier vindt u een overzicht van gecertificeerde arbodiensten. Ook kunt u informatie inwinnen bij de Afdeling Publieksinformatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Den Haag, telefoonnummer (op werkdagen van 9.00 tot uur). 22 De Arbowet

23 Inspectie & consequenties De Arbeidsinspectie controleert namens het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid of werkgevers zich aan de Arbowet houden. Bij het niet naleven van één of meerdere regels uit de Arboregelgeving kan de Arbeidsinspectie boetes opleggen. In onderstaand overzicht geven wij u een indicatie van de hoogte van de boetes. De omvang van de boete is uiteindelijk afhankelijk van onder meer de ernst van de overtreding, de verwijtbaarheid en de grootte van het bedrijf. Het ontbreken van Boete in 2 Opmerking 1 Arbobeleid 900 Boete geldt bij ontbreken van een of meerdere onderdelen. 2 RI&E o.a.: lijst ongevallen plan van aanpak jaarlijks verslag over aanpak actualisatie RI&E opsturen naar uitzendbureau Ontbreken van één of meerdere onderdelen leidt tot boetes die kunnen oplopen tot wel euro. Verzekeraars checken voor het afsluiten van aansprakelijkheidsverzekeringen vaak de RI&E en het plan van aanpak. 3 Contract Arbodienst 450 Ook hier stellen verzekeraars eisen aan contract met een arbodienst voor verzekering ziekterisico actiepunten voor kleine bedrijven

24 Inspectie & consequenties Het ontbreken van Boete in 2 Opmerking 4 Ziekteverzuimbeleid Eigen risico werkgever bij loondoorbetaling kan oplopen tot vijf maal het jaarsalaris. 5 Bescherming tegen seksuele intimidatie agressie en geweld Melding arbeidsongevallen Bedrijfshulpverlening PAGO 45 9 Meerdere werkgevers op een locatie voorlichting werknemers Afhankelijk van ontbrekende elementen in voorlichting. Naast deze boetes loopt u bij het ontbreken van deze punten ook het risico van ziekte en arbeidsongeschiktheid van uw werknemers met alle kosten van dien. Op de website kunt u door een branche te selecteren en daarna in de linkerkolom wat kost verzuim aan te klikken een handig reken instrument vinden dat u snel inzicht geeft in de kosten van ziekteverzuim en WAO in uw bedrijf. Tenslotte kan uw werknemer u ook aansprakelijk stellen voor ziekte of arbeidsongeschiktheid. De kosten hiervan kunnen snel oplopen. 24 De Arbowet

25 Overzicht van de verplichtingen Wat kunt u zelf doen? Actiepunten Zelf doen Inschakelen derden 1 Arbobeleid In overleg met werknemers ontwikkelen Indien gewenst arbodienst inschakelen 2 Risico-inventarisatie & Evaluatie (RI&E) In overleg met werknemers: Opstellen inventarisatie Opstellen plan van aanpak Opstellen verslag voortgang plan van aanpak < 40 uur personeel: geen derden nodig < 25 mensen personeel en bij gebruik branche RI&E: verplichte lichte toets arbodienst > 25 mensen personeel: verplichte toetsing arbodienst 3 Arbodienst Arbodienst contracteren, m.b.t.: Toetsen van RI&E Verzuimbeleid PAGO Arbo-spreekuur Aanstellingskeuring Keuze arbodienst in overleg met werknemers Eventueel aansluiten bij mantelovereenkomst afgesloten door brancheorganisaties actiepunten voor kleine bedrijven