Inhoud 1 REGELGEVING ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN 1

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf Lijst van afkortingen V VII 1 REGELGEVING ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN Inleiding Waarom zorg voor arbeidsomstandigheden? Financieel-economische motieven Bedrijfsvoeringsmotieven Maatschappelijke motieven Toepassingsgebied Doelstellingen Arbeidsomstandighedenwet Arbeidsomstandighedenwet Uitgangspunten arbeidsomstandighedenwet- en regelgeving Werkingssfeer van de Arbeidsomstandighedenwet Toepassingsgebied Algemene verplichtingen volgens de Arbeidsomstandighedenwet Specifieke verplichtingen van de werkgever Algemene verplichtingen van de werknemers Samenwerking en overleg Arbocatalogus, vorm en inhoud Arbodiensten Bedrijfshulpverlening Verschillende werkgevers Certificatie Naleving van de Arbeidsomstandighedenwet Overige arboregelgeving Het Arbeidsomstandighedenbesluit De Arbeidsomstandighedenregeling Maatwerk voor werkgevers en werknemers Bijzondere overeenkomsten Handhaving Handhavende diensten Maatregelen die de Inspectie SZW kan nemen Maatregelen die de individuele werknemer kan nemen Aansprakelijkheid bij bedrijfsongevallen en beroepsziekten Zorgplicht van de werkgever Bewijslast Opzet of bewuste roekeloosheid werknemer Werkzaamheden Ingeleende arbeidskrachten Aansprakelijkheid voor hulppersonen Aansprakelijkheid tegenover freelancer of zzp er Aansprakelijkheid bij bedrijfsuitjes Beperking van de aansprakelijkheid Goed werkgeverschap Schade toegebracht aan de werkgever Schade toegebracht aan een derde Wie betaalt de schade? Dekking van de schade 55 IX

2 2 ARBOTHEMA'S Verplichtingen werkgevers en werknemers Algemene verplichtingen van de werkgever Specifieke verplichtingen van de werkgever Beperking van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen Voorlichting en onderricht Melding ongevallen en beroepsziekten Voorkomen van gevaar voor derden Algemene verplichtingen van de werknemers Medezeggenschap De Arbeidsomstandighedenwet Arbo en Medezeggenschap Medezeggenschap en arbodienstverlening Samenwerking medezeggenschapsorgaan - bestuurder Arbodienstverlening en preventie Verplichte deskundige bijstand Ziekteverzuimbegeleiding Arbeidsgezondheidskundig onderzoek Aanstellingskeuringen Eisen aan een arbodienst Certificatie van een arbodienst Relatie gecertificeerde deskundigen of arbodienst met de ondernemingsraad Risico-inventarisatie en -evaluatie en plan van aanpak Achtergrond en doel De risico-inventarisatie en -evaluatie Basis voor arbeidsomstandighedenbeleid Aandachtspunten binnen de RI&E Periodiek herhalen Wie voert de RI&E uit? Wettelijke toets door een kerndeskundige Afwegen van risico's Het plan van aanpak De rol van de ondernemingsraad RI&E bij ingebruikname machines Bedrijfshulpverlening Inleiding Veiligheidsaanduidingen BHV Taken voor werkgever, arbodienst en Inspectie SZW Risico's BHV-plan BHV-organisatie Wijzigingen ARBO-ITEMS 103 X 3.1 Inrichting van arbeidsplaatsen Stand van zaken in Nederland Orde, netheid en onderhoud Elektrische veiligheid Vloeroppervlakte en het luchtvolume van de arbeidsplaats Voorzieningen Transportroutes Doorgangen Vloeren Uitgangen Trappen Noodverlichting 108

3 Bordessen en leuningen Deuren Daglichttoetreding Bouwplaatsen Gevaarlijke stoffen en biologische agentia Stand van zaken in Nederland Algemene principes bij gevaarlijke stoffen en biologische agentia Gevaren van stoffen Gevolgen voorkomen Fysieke belasting Stand van zaken in Nederland Soorten fysieke belasting Effecten van fysieke belasting Beeldschermwerk Baliewerk Fysische factoren Stand van zaken in Nederland Klimaat Verlichting Geluid Straling en (elektro)magnetische velden Trillingen Besloten ruimten Werken onder overdruk Arbeidsmiddelen Stand van zaken in Nederland Elektrische veiligheid Transportveiligheid Machineveiligheid Warenwetbesluit machines Werken op hoogte Werken op hoogte Stand van zaken in Nederland Ladders Rolsteigers Steigers Gevelonderhoud Werken op daken Valbeveiligingsmiddelen Persoonlijke beschermingsmiddelen Stand van zaken in Nederland Uitgangspunten Categorieënindeling Risico-inventarisatie PBM-beleid Aanschaf persoonlijke beschermingsmiddelen Beschermkwaliteit Beschermzekerheid Ergonomische aspecten Aanpassing Werkplekomstandigheden Veiligheidstechnische eisen Onderhoudseisen en reiniging Bedrijfskleding 187 XI

4 3.8 Psychosociale arbeidsbelasting Stand van zaken in Nederland Afbakenen van begrippen en definities Risico's voor een problematische psychosociale arbeidsbelasting Aanleidingen aanpak psychosociale arbeidsbelasting Aanpak werkstressrisico's Aanpak risico's ongewenste omgangsvormen Terugkeer van overbelaste werknemers in de werksituatie Psychisch zieken eerder benaderen ZIEKTEVERZUIM EN RE-INTEGRATIE Ziekteverzuim Loondoorbetalingsverplichting bij ziekte De loonsanctie, ook voor vangnetters Ziekteverzuimbeleid Beroepsziekten Melding en registratie van ongevallen en beroepsziekten Re-integratie van (gedeeltelijk) arbeidsongeschikten Wet verbetering poortwachter Re-integratie-instrumenten WIA: Regeling werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten (WGA) Ontslag arbeidsongeschikte of zieke werknemer Langdurige arbeidsongeschiktheid Regelmatig ziekteverzuim Ziekmelding na ontvangst ontslagaanvraag Arbeidsomstandigheden Ontbinding arbeidsovereenkomst door kantonrechter, vanaf 1 juli 2015 ( WWZ) ARBOZORGSYSTEMEN Arbozorgsystemen; algemene inleiding Arbeidsomstandighedenwetgeving en systematische arbozorg Systemen en arbozorg Het begrip 'systeem' Het begrip 'proces' De begrippen besturing, achter- en voorwaartse koppeling Arbozorgsystemen en integratie van zorgsystemen Integratie van zorgsystemen Arbozorgsystemen Arbozorgmodel Een eisenstellende norm: de OHSAS en VGM Checklist Aannemers en Uitzendorganisaties Certificering Vormen van certificering Arbozorg en certificering De fouten top tien ARBEIDSTIJDEN 275 XII 6.1 Arbeidstijdenwet Arbeidstijdenwet in verband met de Arbowet Toepassingsgebied Uitgangspunten regeling arbeidstijden Begrippen arbeid, arbeidstijd, rusttijd Normen arbeidstijden en rusttijden Plotseling onvoorziene situaties 282

5 6.1.7 Arbeidstijdenbesluit: aanvullingen en uitzonderingen Overwerk Nadere afspraken over arbeidstijden Afspraken over de arbeidstijden Afbakening cao en medezeggenschap Reikwijdte van afspraken in collectieve regeling Mededeling aan de werknemers Bijzondere groepen Kinderen Zestien- en zeventienjarigen Zwangere en pas bevallen vrouwen Handhaving arbeidstijden Nakomen van verplichtingen Aanpak handhaving Arbeidstijdenwet BIJLAGEN Normen werk- en rusttijden Arbo-Informatiebladen Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving H-, P- en EUH-zinnen Risico-inschatting MODELLEN Protocol samenwerking gecertificeerde deskundigen of arbodienst en or Voorbeeld plan van aanpak voor de opzet van een arbobeleid Voorbeeldprocedure verantwoordelijkheden en bevoegdheden Voorbeeld inspecties Voorbeeld voorlichting en onderricht Model voorschriften inzake ziekmelding en controle Plan van aanpak re-integratie Procedure inzake ongewenste omgangsvormen Checklist bedrijfshulpverlening Alarmkaart Ongevalsrapport 347 TREFWOORDENREGISTER 350 XIII