Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker
|
|
- Jacobus van der Ven
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker Geen veralgemening Niet zinvol en zelfs misleidend om uitspraken te doen over de cultuur van een bevolkingsgroep. deze benadering gaat niet op voor elk lid van die bepaalde cultuur. Samenleving evolueert snel en culturen evolueren mee. zorg, 22 maart
2 Man/vrouw verhouding:drempel in de zorg? Probleemstelling Oorzaak van het probleem Wie zijn deze lastige patiënten? Waar halen zij hun mosterd? Zij zijn niet de enige Drempel of niet? zorg, 22 maart Probleemstelling Mannelijke artsen en zorgverleners ervaren het als een moeilijkheid dat (gelovige) vrouwelijke patiënten niet door hen behandeld of verzorgd willen worden. Mannelijke artsen en zorgverleners worden geconfronteerd met de echtgenoten van de (gelovige) vrouwelijke patiënten die niet willen dat hun vrouwen behandeld of verzorgd worden door hen. Vrouwelijke artsen of zorgverleners worden afgewezen door mannelijke patiënten tijdens behandeling of verzorging. zorg, 22 maart
3 Oorzaken voor het probleem Oorzaak hiervoor wordt gezocht in De man/vrouw verhouding in sommige culturen De sterk bepaalde gedragscodes die hun oorsprong vinden binnen religie Culturele tradities binnen sommige culturen Culturele verschillen tussen patiënt en de zorgverlener zorg, 22 maart Man/vrouw verhouding: What s in a name? Wat verstaan we onder man/vrouw verhouding? Elke maatschappij heeft gedetailleerde uiteenlopende gedragsregels betreffende mannen en vrouwen en hoe ze zich ten opzichte van elkaar moeten verhouden en gedragen. (Strenge)regels van fatsoen en moreel aanvaardbaar gedrag Gedragsregels voortvloeiende op religieuze regels Het sterkst gereglementeerd o.a. binnen de Islam, het Jodendom en Hindoeïsme zorg, 22 maart
4 Wie zijn deze lastige patiënten? Eerste generatie migranten Aantal Nieuwkomers Wat met de tweede en derde generatie migranten?? Eerste generatie migranten O.a.Italianen,Grieken,Turken en Marokkanen Veelal van het platteland en/of berggebied Weinig geschoold / analfabeet Eerst de jonge mannen en later de vrouwen en de kinderen Heel vroom; religie en tradities vormden leidraad voor dagelijks leven Geen inburgeringscursussen: Nederlands heel beperkt. Bij ziekte: aangewezen op hun man en later op hun kinderen voor vertaling zorg, 22 maart
5 Eerste generatie migranten Maakten geen probleem bij geslacht van zorgverleners omdat er weinig of geen keuze was Dokter bezoek: in ernstige gevallen Waren niet op de hoogte van keuzevrijheid Tot laat jaren 80: Meeste huisartsen of specialisten: mannen zorgverleners/verpleegsters/vroedvrouwen: vrouwen Traditionele / alternatieve geneeskunde Arts en zorgverlener werd beoordeeld op zijn deskundigheid en niet op geslacht zorg, 22 maart Waarden en normen Eerste generatie: Haram en hallal: verboden en geboden Doorgegeven zonder bronvermelding Waarden en normen: gebaseerd op islam en volksislam, tradities, schaamte en schuldgevoelens Tradities vol taboe s: Lichamelijkheid Seksualiteit Versterkt door angst voor verwesterlijking zorg, 22 maart
6 Nieuwkomers Verschillende etnisch culturele minderheden (Afrika, Ex-USSR, Oost-Blok landen, Azië, ) Verschillende culturele tradities Verschillende rollenpatronen mannen en vrouwen (hangt van land, streek en culturele achtergrond af) Verschillende religies of verschillende religieuze strekkingen Verschillend studieniveau Vrouwen gaan uit werken Verplichte inburgering Congresweek NVKVV Oostende, zorg, 22 maart Nieuwkomers en de zorg Meer keuze: meer vrouwen als (huis)arts Nog steeds neemt de man rol op als beschermer van de vrouw en daarom kunnen er soms conflicten ontstaan. Inzet interculturele bemiddelaars en sociale tolken Kennen hun rechten en eisen deze ook op Passen religieuze regels strikter toe zorg, 22 maart
7 Tweede en derde generatie Tussengeneratie en een generatie die hier geboren en opgegroeid is Weinig problemen met de taal maar vele jongens en meisjes zijn getrouwd met een partner uit het thuisland. Gezinshereniging: brengt cultuur van thuisland mee en is ook afhankelijk van partner De invloed van de islam en de cultuur: sterke rollenverdeling tussen mannen en vrouwen Angst voor verwesterlijking Sterke sociale controle Identiteitscrisis/ identiteitsontwikkeling Verdiepen zich in de geboden en verboden: in de islamitische bronnen zorg, 22 maart Tweede en derde generatie en de zorg Hebben ook de keuze van zorgverlener Zijn mondiger geworden en eisen hun recht op Hebben meer toegang tot informatie over geboden en verboden uit religie en passen dit ook toe in hun dagelijks leven. Waarde en normenpatroon: belangrijk Conclusie: belangrijk om als zorgverlener met patiënt in gesprek te gaan en deze te beschouwen als uniek zorg, 22 maart
8 Waar halen ze hun mosterd In de islam Zowel de man als de vrouw heeft een awrah, een deel dat ze niet (in het openbaar mogen ontbloten (deze voorschriften gelden uiteraard niet voor echtgenoten. Voor mannen: zone tussen navel en de knie. Voor vrouwen: wordt anders gedefinieerd naar gelang de rechtsschool en hangt af van situationele factoren, maar de schaamstreek behoort in elk geval tot het gedeelte dat zij niet mag ontbloten zorg, 22 maart Waar halen ze hun mosterd De islam wil vermijden dat mensen van tegengestelde sekse alleen zijn met elkaar, ten einde verleiding te voorkomen. Bv. een man mag alleen vertoeven in het gezelschap van een vrouw waarmee hij niet kan huwen o.m. zijn moeder, zus, tante, echtgenote enz. (mahram). De Profeet zei: «"Een man mag niet alleen zijn met een (niet-mahram) vrouw tenzij een mahram aanwezig is." (Bukhari, Muslim)) Daarom zal de patiënt(e) indien hij/zij door omstandigheden bij een arts of zorgverlener van tegengestelde sekse gaat zich laten vergezellen door een tweede persoon: de echtgeno(o)t(e ) of een andere mahram, of wanneer deze niet beschikbaar zijn, dan een verpleegster of verpleger of een andere man of vrouw, desnoods van tegengestelde sekse. Wanneer de arts of zorgverlener een moslim is, zal hij of zij overigens zelf toezien op het naleven van dit voorschrift en zal hij of zij, wanneer een patiënt(e) van het tegengestelde geslacht zich door omstandigheden alleen aanmeldt, zelf in de mate van het mogelijke voor een derde aanwezige zorgen of de deur open laten staan. zorg, 22 maart
9 Nood breekt wet De islam erkent evenwel dat verplichting, voorschriften en verbodsbepalingen onderhevig zijn aan situatie-gebonden factoren, wat weerspiegeld wordt in de rechtsregel "nood versoepelt het verbod" d.w.z. dat zaken die anders verboden zijn onder invloed van nood toegestaan kunnen worden. Dit maakt het voor een patiënt(e) toelaatbaar om lichaamsdelen die normaal bedekt horen te zijn, te ontbloten voor een arts of zorgverlener, vermits bij een conflict tussen het principe van het beschermen van het leven en het bedekken van de 'awrah, het eerste voorrang krijgt over het laatste. zorg, 22 maart Wat zegt de islamitische leer over de keuze van een vrouwelijke of mannelijke zorgverlener? Moslimgeleerden onderscheiden op grond van de Koran en de Soenna drie gradaties van noodwendigheid 1. Basisnoodzakelijkheden: religie,leven, intellect, voortplanting en bezit 2. De gerieflijkheden 3. De verfraaiingen zorg, 22 maart
10 Het leven is het hoogste goed De Islam staat niet toe dat men het leven in gevaar brengt. Het veilig stellen van het leven hoort bij de hoogste categorie van noodwendigheden In de islam is het verplicht medische behandeling te zoeken wanneer die beschikbaar is en wanneer het uitblijven van een behandeling nadelig zou zijn. de vraag naar een arts of zorgverlener van hetzelfde geslacht als de patiënt behoort slechts tot de derde en laagste categorie van noodwendigheden, nl. de verfraaiingen. Deze vraag weegt bijgevolg niet op tegen de noodzaak van het inschakelen van medische hulp om het leven veilig te stellen. Of anders gezegd, het beschermen van het leven heeft prioriteit en heeft dus ruim voorrang op de keuze van de arts op grond van gelijke sekse. zorg, 22 maart Wanneer men de keuze heeft, en indien beiden even bekwaam zijn, is de algemene regel dat men als vrouw in de mate van het mogelijke een vrouwelijke arts of zorgverlener zal raadplegen, man in de mate van het mogelijke een mannelijke arts zal raadplegen. Reden hiervoor is dat de islam de integriteit van de persoon en zijn of haar lichaam zoveel mogelijk wil respecteren en daarom schrijft de islam bescheidenheid voor. zorg, 22 maart
11 Zij zijn niet de enige Bij de strikt Orthodoxe Joden waaronder de Chassidische Joden gelden ook duidelijke regels: Er staat geschreven [Micha 6:8]: u zult ingetogen gaan samen met uw G-d. Daarom moet de mens zich bescheiden ge dragen, overal waar hij gaat. Als men zijn (onder-)hemd of een ander kledingstuk, dat men direct op het lichaam draag, aan trekt of uitdoet, moet men er goed op letten zijn lichaam niet te ontbloten. Men behoort echter (dit onderhemd) aan te trekken en uit te doen, terwijl men toegedekt op zijn bed ligt. zorg, 22 maart Allerlei religieuze voorschriften Bepalingen bij man/vrouw verhouding Bepalingen bij het ontbloten van het lichaam Bepalingen bij familiereinheidswetten Omgang man/vrouw tijdens menstruatie van de vrouw Omgang man/vrouw tijdens bevalling Ook hier noodwendigheidswet: nood breekt wet Leven is het hoogste goed zorg, 22 maart
12 Drempel of niet? Integer gedrag: Als de patiënt (e),op grond van overwegingen van bekwaamheid of urgentie, bij een arts of zorgverlener van de tegengestelde sekse gaat, dan moeten zowel de arts of de zorgverlener, als de patiënt de regels van de omgangsvormen in acht dienen te nemen. Dwz: De arts zal zich tijdens zijn onderzoek beperken tot het bekijken, betasten enz. van die delen die hij moet bekijken om zijn diagnose te stellen en behandeling uit te voeren, en niets meer. Hij of zij zal zich met andere woorden integer gedragen. zorg, 22 maart Geheel in de lijn Dwz dat de door de Vereniging van Vlaamse gynaecologen (VVOG) opgestelde gedragscode dewelke tijdens wachtdiensten of bij medische urgenties de noodzaak van een medische behandeling laat primeren op de vrije artsenkeuze, geheel in de lijn ligt van de verschillende religieuze regels terzake. zorg, 22 maart
13 Voor meer info Naziha Maher Coördinator dienstverlening Allochtonen Coördinator steunpunt Brussel Vlaamse Liga tegen Kanker Koningstraat Brussel tel. 02/ fax 02/ gsm 0485/ zorg, 22 maart
Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)
Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf
Nadere informatieCULTUURSENSITIVITEIT IN DE KANKERZORG. Door Naziha Maher, projectcoördinator diversiteit
CULTUURSENSITIVITEIT IN DE KANKERZORG Door Naziha Maher, projectcoördinator diversiteit 27 mei 2016 MIJN CULTUUR IS DE JOUWE NIET, MAAR DAAROM NIET MINDER WAARD!! ZORGVERLENING IS CULTUREEL GEKLEURD Model
Nadere informatieGAMS België. GAMS België
14 15 Emoties zijn reacties op allerlei zaken die zich afspe- VGV is een uiterst pijnlijke ingreep die vaak onder len rondom ons: angst, vreugde, woede, verbazing, dwang en zonder waarschuwing wordt uitgevoerd.
Nadere informatieDoor Naziha Maher, coördinator psychosociale ondersteuning allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker
Door Naziha Maher, coördinator psychosociale ondersteuning allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker Vrouwen en kanker Preventie Verwerking van de ziekte 11 maart 2013 2 Massamediacampagnes of werken op maat?
Nadere informatieCultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting
Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Hanan Ben Abdeslam Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Ontwikkeld ism VGC Inhoud 1. Opzet 2. Projectdoel en projectresultaat 3. Inzichten
Nadere informatieCultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting
Cultuursensitieve seksuele en reproductieve gezondheidsvoorlichting Hanan Ben Abdeslam Expertisecentrum kraamzorg Volle Maan Ontwikkeld ism VGC Inhoud 1. Opzet 2. Projectdoel en projectresultaat 3. Inzichten
Nadere informatieDIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen. Wieken en Wegen. Welke. argumenten. zijn traditioneel of religieus? Welke. eruit?
Figuur 1: Het 7 stappenplan DIAMANT: 7 stappenplan Interculturele Morele Oordelen Voorlopige morele beslissing 1 Voor welke beslissing sta IK 2 Wie zijn er bij mijn beslissing allemaal betrokken. 3 4 Wat
Nadere informatieHoezo is mijn kind gek? Hoe je als zorgaanbieder toegankelijk wordt voor mensen met een andere culturele herkomst
Hoezo is mijn kind gek? Hoe je als zorgaanbieder toegankelijk wordt voor mensen met een andere culturele herkomst Jaarcongres kinder- en jeugdpsychiatrie, 30 oktober 2018 Marjan Mensinga, m.mensinga@pharos.nl
Nadere informatie'De zorg voor de Marokkaanse psychische patient in Mechelen, de huidige stand van zaken.'
'De zorg voor de Marokkaanse psychische patient in Mechelen, de huidige stand van zaken.' Dr Abdellatif Riffi huisarts; Secretaris Vamos, ondervoorzitter SHARAF Lezinghouder Vub Geschiedenis vd migratie
Nadere informatieAysim Akpinar 26/03/2015 WGK Limburg Arthrose en pijn cultuur/religiegebonden?
Aysim Akpinar 26/03/2015 WGK Limburg Arthrose en pijn cultuur/religiegebonden? Twee in het oogspringende groepen Islam Groepscultuur Gemeenschapsleven sterk aanwezig Reinheid Eenzelfde Koran: Verschillende/
Nadere informatieWEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit
WEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit Organisatie: GGD Den Haag Presentatie: Bram Tuk PHAROS b.tuk@pharos.nl Week v.d. Liefde 15-2-2012 Bram Tuk Doel Kennis Motivatie Reflectie
Nadere informatieErfenis. revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1435
Erfenis ] الهولندية dutch [ nederlands - revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1435 الا رث» بالة اهلونلدية «مراجعة: ياس أبو عبد االله 2013-1435 Alle lof behoort aan Allah. ERFENIS Vraag: Waarom is het deel
Nadere informatieCulturele en levensbeschouwelijke verschillen in de palliatieve zorg: De moslimpatiënt als voorbeeld.
Culturele en levensbeschouwelijke verschillen in de palliatieve zorg: De moslimpatiënt als voorbeeld. Mouloud Kalaai Bedrijfsarts ONS-Boerenbond Spoedarts Ziekenhuis Maas en Kempen Voorzitter: Vlaamse
Nadere informatieVerslag Debat (moslim)vrouwen die een mannelijke arts weigeren
Verslag Debat (moslim)vrouwen die een mannelijke arts weigeren Is het weigeren van een mannelijke arts een vorm van discriminatie of juist het recht van de patiënt? Maandag 9 juni 2008 Academisch Medisch
Nadere informatie6,4. Praktische-opdracht door een scholier 1951 woorden 8 april keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Kledingvoorschriften
Praktische-opdracht door een scholier 1951 woorden 8 april 2002 6,4 105 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Kledingvoorschriften In de Islam bestaan precieze voorschriften voor kleding. Uitgangspunt
Nadere informatieZiektebeleving en dementie bij migranten
Ziektebeleving en dementie bij migranten Gözde Duran coördinator ProMemo, Expertisecentrum Dementie voor Professionals Agenda 1. Kennismaking 2. Waar lopen we tegenaan in de praktijk? 3. Uitleg dementie
Nadere informatieDementie & culturele diversiteit
Dementie & culturele diversiteit Signalering en toeleiden naar hulp Mw. F. Ettaher Huisarts Dhr. A. Lahdidioui Internist ouderengeneeskunde (in opleiding) Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling
Nadere informatieProject gerealiseerd met de steun van Kom op tegen Kanker, de campagne van de Vlaamse Liga tegen Kanker VZW
Ervaringen van familieleden van oudere volwassen mensen van Turkse of noordwest Afrikaanse origine met kanker: Vertalen en afwegen van openheid over ziekte I. van Eechoud, M. Grypdonck, J. Leman, M. Deveugele,
Nadere informatieWelkom. Mimount Ezzahouani interculturele zorgconsulent Grzegorz Cetera geestelijk verzorger en ethicus
Welkom Mimount Ezzahouani interculturele zorgconsulent Grzegorz Cetera geestelijk verzorger en ethicus Nederland 17 081 507 bewoners Een (allochtoon) migrant volgens CBS - is een persoon van wie ten minste
Nadere informatieAfgewezen door de patiënt
Sekse en leeftijd van de arts leiden soms tot een nee Afgewezen door de patiënt Igor Boog, teamleider van het team Onderzoek en Organisatie van Art.1 Art.1 is de landelijke vereniging die zich inzet voor
Nadere informatieETHIEK TAKE HOME TOETS
ETHIEK TAKE HOME TOETS Naam: Danissa Loocks Studentennummer: 500621916 Groep: LV12-2F1 Datum: 18 Januari 2013 Blok naam: 2.2 Naam opleiding : HBO- V Hoge School van Amsterdam Naam docent: Paul Vleugels
Nadere informatieKan men ook psychisch ziek worden in andere culturen?
Kan men ook psychisch ziek worden in andere culturen? Inhoud Probleemstelling Cultuur een eng of een ruim begrip? (Psychisch) ziek zijn. Culturele invloeden op psychisch ziek zijn. Invloeden op het verpleegkundig
Nadere informatieUniversiteit Opleiding Cursus Beschrijving Link. Vaardigheidsonderwijs 2e jaar
Overzicht bachelorcursussen Dit overzicht geeft een groot aantal bachelorcursussen weer die aandacht besteden cultuur en/of gender op het gebied van gezondheidszorg. Het overzicht betreft cursussen uit
Nadere informatieBijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele integratie Sandra Beekhoven (SCP) en Jaco Dagevos (SCP)
Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele
Nadere informatieN. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen.
ADHD Wachtkamerspecial Onderbehandeling van ADHD bij allochtonen: kinderen en volwassenen N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen. Inleiding
Nadere informatieOpvoeden in andere culturen
Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552
Nadere informatieSamenleven in Diversiteit in cijfers: Diversiteit, gender, holebiseksualiteit en geloof
Samenleven in Diversiteit in cijfers: Diversiteit, gender, holebiseksualiteit en geloof verzicht Achtergrondvariabelen Houdingen t.o.v. diversiteit Houdingen t.o.v. gendergelijkheid Houdingen t.o.v. holebiseksualiteit
Nadere informatieIntroductie cultuursensitief werken: een kwestie van kennis én houding
Introductie cultuursensitief werken: een kwestie van kennis én houding Cor Hoffer cultureel antropoloog en socioloog Info: www.corhoffer.nl 1 Onderwerpen: migratie cultuursensitief werken korte oefening
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 september 2011 Opleidingsspecifiek deel: Bacheloropleiding: Islamitische Theologie Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13
Nadere informatiehttps://reports1.enalyzer.com/root/surveymanagement/getblob.aspx?blobid=31bfe83be43e4bf b98809f0f
In welke leeftijdscategorie valt u? Number / Percentage Jonger dan 25 jaar; 6% 66 Tussen de 25 en 34 jaar; 120 Tussen de 35 en 44 jaar; 13% 145 Tussen de 45 en 54 jaar; 205 Tussen de 55 en 64 jaar; 28%
Nadere informatieBEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid Ingrid Gyömörei
Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid Ingrid Gyömörei sv 2005.244 RIS 130511_20-sep-2005 Regnr. BOW/2005.1118 Den Haag, 20 september 2005 Inzake: meisjesbesnijdenis De gemeenteraad
Nadere informatieDe patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen
De patiënt nu en in de toekomst verwachtingen van patiënten tav verpleegkundigen Vlaams Patiëntenplatform vzw Symposium NVKVV 20 maart 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar
Nadere informatieFamilies onder druk. Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen. Drs. Ibrahim Yerden. Probleemstelling
Families onder druk Huiselijk geweld binnen Marokkaanse en Turkse gezinnen Drs. Ibrahim Yerden Probleemstelling Hoe gaan Marokkaanse en Turkse gezinsleden, zowel slachtoffers als plegers om met huiselijk
Nadere informatieSeksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties
Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum
Nadere informatie1. De krant 2. De realiteit? 3. Het (tucht)recht 4. Een oplossing?
Diversiteitsspecifieke zorg Diversiteitsspecifieke zorgverstrekker Grenzen? Bernard Spitz PENTALFA 27-11-2014 1. De krant 2. De realiteit? 3. Het (tucht)recht 4. Een oplossing? Klacht tegen moslim die
Nadere informatieOngeneeslijk ziek en dan.? Kennis delen, betere zorg
Ongeneeslijk ziek en dan.? Kennis delen, betere zorg Deventer 26-03-2013 Inhoud presentatie doel van de avond wat is palliatieve zorg? Cijfers overeenkomsten en verschillen knelpunten palliatieve zorg
Nadere informatieDe Hijab- de Hoofddoek
De Hijab- de Hoofddoek Wat is de Hijab? Het woord Hijab komt van het Arabische woord 'Hajaba, wat betekent te verbergen of te bedekken. In een islamitische context verwijst de hijab naar de dresscode voor
Nadere informatieIslam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt. Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker
Islam, cultuur en kanker; Zorg aan een moslim patiënt Fatma Katirci Moslim geestelijk verzorger Farida Ilahi Medisch maatschappelijk werker Programma Welkom Voorstellen Fatma: religieuze aspecten v/e moslim
Nadere informatieBespiegelingen over het begrip cultuur in de zorg: maakt cultuur ons of maken wij cultuur?
Bespiegelingen over het begrip cultuur in de zorg: maakt cultuur ons of maken wij cultuur? Cor Hoffer cultureel antropoloog / socioloog GGZ-organisatie Parnassia Bavo Groep 1 2 Onderwerpen: cultuur en
Nadere informatieHET VERHAAL VAN MINA
HET VERHAAL VAN MINA PSYCHOSOCIALE NODEN VAN KANKERPATIENTEN MET EEN MIGRATIEACHTERGROND NAZIHA MAHER, PROJECTCOÖRDINATOR ALLOCHTONENWERKING HET VERHAAL VAN MINA Als illustratie van de psychosociale noden
Nadere informatieDE OMGANG VAN MOSLIMS MET NIET-MOSLIMS. Vrije Universiteit Amsterdam 16 november 2016
DE OMGANG VAN MOSLIMS MET NIET-MOSLIMS Yvonne Moonen-Thompson Probus Lezing Vrije Universiteit Amsterdam 16 november 2016 Lao Zi: Zie anderen als jezelf Door dit te doen cultiveren we waardigheid, die
Nadere informatieOrigine: personen van Noord-Afrikaanse of Turkse origine die zich als gelovig omschrijven en zich het meest verwant voelen met de Islam
Toelichting Dit rapport geeft een overzicht van de onderzoeksresultaten van de Islamenquête editie 2016, in opdracht van HUMO en VTM Nieuws uitgevoerd door ivox Voor dit onderzoek werden 500 respondenten
Nadere informatieInformatiebrochure Oncologisch Centrum
Informatiebrochure Oncologisch Centrum Oncologisch Centrum 3 We werken samen aan uw gezondheid De laatste jaren is de kennis over de behandeling van kanker sterk toegenomen. Enerzijds heeft dit geleid
Nadere informatieBreastawareness. Beleving van kanker en de invloed daarvan op zorg Naziha Maher Projectcoördinator migrantenwerking Kom Op tegen Kanker 10-12-2014
Beleving van kanker en de invloed daarvan op zorg Naziha Maher Projectcoördinator migrantenwerking Kom Op tegen Kanker De migranten kankerpatiënt bestaat niet elke persoon reageert anders op deze (levensbedreigende)
Nadere informatiecolofon Uitgave: Bavo RNO Groep 2006 Druk: Tripiti, Rotterdam Tekst: SVDM communicatie, Rotterdam Ontwerp: The Naked Bubble, Rotterdam
12 geboden colofon Uitgave: Bavo RNO Groep 2006 Druk: Tripiti, Rotterdam Tekst: SVDM communicatie, Rotterdam Ontwerp: The Naked Bubble, Rotterdam Met speciaal dank aan Hans Steetskamp & Rob van Dijk, Bavo
Nadere informatiePraktische opdracht Levensbeschouwing Abortus
Praktische opdracht Levensbeschouwing Abortus Praktische-opdracht door een scholier 2330 woorden 28 november 2007 6,9 9 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Het ethische onderwerp wat ik heb
Nadere informatieIslam voor vrijdenkers. (13) Wij zijn allemaal Kafirs.
Islam voor vrijdenkers. (13) Wij zijn allemaal Kafirs. Tot nu werd de islam altijd bestudeerd door geleerden. Hetzij universiteitsgeleerden hetzij islamitische schriftgeleerden. Die laatsten zijn per definitie
Nadere informatieCultuur-sensitieve aspecten in de zorg
Cultuur-sensitieve aspecten in de zorg Toegespitst op kankerzorg dr. Mohamed Boulaksil Cardioloog i.o. Pharos Utrecht, 18 juni 2013 Indeling Definitie van begrippen Epidemiologische verschillen migrant
Nadere informatieINFO VOOR PATIËNTEN GYNAECOLOGISCH ONDERZOEK
INFO VOOR PATIËNTEN GYNAECOLOGISCH ONDERZOEK INHOUD 01 Verloop van het onderzoek 4 02 Baarmoederhalsuitstrijkje 6 03 Echografie 7 04 Preventief gynaecologisch onderzoek 7 05 Gynaecologisch onderzoek bij
Nadere informatieZorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg
Zorg na de diagnose Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieShi i Muslim youth in the Netherlands
Shi i Muslim youth in the Netherlands negotiating shi i fatwas and rituals in the dutch context Annemeik Schlatmann θπ Shi i Muslim youth in the Netherlands Negotiating Shi i fatwas and rituals in the
Nadere informatieHet culturele interview Nederlandse versie Hans Rohlof, Noa Loevy, Lineke Sassen & Stephanie Helmich
Het culturele interview Nederlandse versie Hans Rohlof, Noa Loevy, Lineke Sassen & Stephanie Helmich Samenvatting anamnese en ziekte geschiedenis Wordt uit het dossier ingevuld voorafgaand aan het gesprek.
Nadere informatieDe Islam en de omgeving
De Islam en de omgeving POSE-2 ISLAM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST Presenteer een actueel onderwerp aan de klas dat te maken heeft met de islam in de Nederlandse samenleving, en leg vervolgens een
Nadere informatieFACT & Islam JAMAL MEKDADI, FATIMA BENDIBOUNE & FOUAD KOUNTICH, GGZ INGEEST F-ACT CONGRES, 17 SEPTEMBER 2015
FACT & Islam JAMAL MEKDADI, FATIMA BENDIBOUNE & FOUAD KOUNTICH, GGZ INGEEST F-ACT CONGRES, 17 SEPTEMBER 2015 inhoud Korte voorstelronde Vooraf: er is gelegenheid later iets op papier of via mail vragen
Nadere informatieAlghiera. revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1435
Alghiera ] الهولندية- [ nederlands - dutch revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1435 الغ ة» بالة اهلونلدية «مراجعة: ياس أبو عبد االله 2013-1435 Alle lof behoort aan Allah. Alghiera Wij leven in een maatschappij
Nadere informatieVlaams Patiëntenplatform vzw. Ups en downs 12 februari 2012
Je rechten als patiënt Vlaams Patiëntenplatform vzw Ups en downs 12 februari 2012 1 Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Een paar vaststellingen 3. Wet op de patiëntenrechten en verpleegkundigen
Nadere informatieDoor Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker
Door Naziha Maher, coördinator psychosociale dienstverlening allochtonen, Vlaamse Liga tegen Kanker Wat vooraf gaat Kijk eerst in eigen boezem: visie over diversiteit Is er een diversiteitbeleid in de
Nadere informatieSeksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden
Seksuele normen, waarden en praktijken bij jongeren uit etnische minderheden Sophie Withaeckx & Shaireen Aftab RHEA Onderzoekscentrum Gender & Diversiteit (VUB) Ella vzw Kenniscentrum Gender & Etniciteit
Nadere informatieDe ongelovige of niet-moslim
De ongelovige of niet-moslim DE KAFIR (Ongelovige of niet-moslim) Tot nu toe hebben we gekeken naar het grote plaatje van de sharia en vervolgens naar de positie van de vrouw onder de sharia. We komen
Nadere informatieAllemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit
Permanente Vorming Actuele Filosofie 2007-2008 Seksualiteit, Globalisering en Ethiek Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit Telidja Klaï Sensoa & Vrije Universiteit
Nadere informatieHuwelijk en echtscheiding in een migratiecontext Birsen Taspinar 24 april 2012
Huwelijk en echtscheiding in een migratiecontext Birsen Taspinar 24 april 2012 Maatschappelijke Context Toenemende individualisering Economische crisis Migratie en Huwelijksmigratie Globalisering en diversiteit
Nadere informatieDE RECHTEN VAN DE SLAPENDE PATIËNT
DE RECHTEN VAN DE SLAPENDE PATIËNT Els Meerbergen Vlaams Patiëntenplatform vzw 21 maart 2013 5 de NACHTCONGRES NVKVV Inhoud 1. Wat is het Vlaams Patiëntenplatform vzw? 2. Welke patiëntenrechten zijn er?
Nadere informatieSchaamte werd door de Profeet, vrede zij met hem, als een grote deugd gezien. Hij, vrede zij met hem, zei:
En dit is onder Zijn tekenen, dat Hij uit uw midden echtgenoten voor u schiep, opdat gij er rust in moogt vinden, en Hij heeft liefde en tederheid onder u geplaatst. Daarin zijn zeker tekenen voor een
Nadere informatieRegionale Werkbijeenkomst. Gezond inburgeren nieuwkomers
Regionale Werkbijeenkomst Gezond inburgeren nieuwkomers Donderdag 11 mei vond de regionale werkbijeenkomst gezond inburgeren nieuwkomers plaats. Een werkbijeenkomst voor professionals in zorg, welzijn,
Nadere informatieAllochtone Nederlanders thema 21
Allochtone Nederlanders thema 21 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres minke popma 07 June 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61049 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieGedragscode Versie: januari 2016 Vastgesteld: januari 2016 Door: Coördinatieteam Netwerk Gewoon Samen Evaluatiedatum: Januari 2017
Gedragscode Versie: januari 2016 Vastgesteld: januari 2016 Door: Coördinatieteam Netwerk Gewoon Samen Evaluatiedatum: Januari 2017 Beste vrijwilliger van Netwerk Gewoon Samen, Netwerk Gewoon Samen heeft
Nadere informatieWerkstuk Levensbeschouwing De plaats van de vrouw in verschillende godsdiensten
Werkstuk Levensbeschouwing De plaats van de vrouw in verschillende godsdiensten Werkstuk door een scholier 2126 woorden 19 februari 2000 8 704 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Overal worden
Nadere informatieDe Fatiha: Het gebed van de Islam (5) Leid ons op het rechte pad
De Fatiha: Het gebed van de Islam (5) Leid ons op het rechte pad Door Rev. Dr. Jos M. Strengholt www.strengholt.info Surah Al Fatiha: 1. In de naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle 2. Lof zij
Nadere informatie1 maart Onderzoek: De Stelling van Nederland
1 maart 2017 Onderzoek: De Stelling van Nederland Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatieInhoud: Religie voor in bed, op het toilet of in bad
Inhoud: Religie voor in bed, op het toilet of in bad 1. Religie en spiritualiteit 11 Religie voor in bed, op het toilet of in bad 11 De twee hoofdaspecten van religie 11 De vorm en de inhoud 12 Weerstand
Nadere informatieKledingvoorschriften volgens de Islaam
Kledingvoorschriften volgens de Islaam ا رشل امللابس عية [ ] الهولندية nederlands- املو لف : أبو جويرية Auteur;Aboe Jouairiya Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyadh) 1431 2010 Islam voor iedereen In naam van
Nadere informatieUitdagingen in de multiculturele praktijk
12 uit de praktijk Kernproblemen Uitdagingen in de multiculturele praktijk Vraag een fysiotherapeut die werkzaam is in een achterstandswijk naar zijn ervaringen met allochtone patiënten en de kans is groot
Nadere informatieInterculturele bemiddeling en kwaliteit van zorg Prof.dr.Theda Borde 1
Interculturele bemiddeling en kwaliteit van zorg Prof.dr.Theda Borde 1 Professor Borde bracht verslag uit van twee vergelijkende studies die ze in drie ziekenhuizen in Berlijn uitvoerde. De ene heeft betrekking
Nadere informatieEindrapportage project rouwondersteuning aan allochtonen. Als je verdriet hebt, Kom dan even zeggen Hoe pijn dat doet
Eindrapportage project rouwondersteuning aan allochtonen Als je verdriet hebt, Kom dan even zeggen Hoe pijn dat doet Inhoud Informatie stichting Leendert Vriel Enschede en Haaksbergen Project diversiteit,
Nadere informatieDoorstroom naar geschikt beweegaanbod in de wijk
Doorstroom naar geschikt beweegaanbod in de wijk In dit document met belemmeringen en aanbevelingen worden 3 hoofdcategorieën onderscheiden, te weten: - Aanbod - Organisatie - Gezondheid Zij bevatten persoonlijke,
Nadere informatieAbderrahman Karbila Islamitisch geestelijk verzorger SFVG en EMC
Abderrahman Karbila Islamitisch geestelijk verzorger SFVG en EMC Het andere perspectief Medisch-ethische vragen rond het levenseinde vanuit Islamitisch perspectief Stellingen, achtergrond, context en praktijk
Nadere informatieEmmaüs Culturele diversiteit in de zorg
Emmaüs Culturele diversiteit in de zorg Mechelen 26 mei 2011 Hamida Chikhi 1 Italiaanse Turkse Marokkaanse Dienst gestart in 1992 2 1 Doelstellingen van de dienst Gelijke toegang tot de gezondheid Kwaliteit
Nadere informatieIets wettig verklaren en iets verbieden is het alleenrecht van Allah
Iets wettig verklaren en iets verbieden is het alleenrecht van Allah ] الهولندية - dutch [ nederlands - revisie: Yassien Abo Abdillah 2013-1434 تلحليل وتلحر م حق االله» بالة اهلونلدية «مراجعة: ياس أبو
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieHALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME?
HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME? KARIJN B ONNE K A R I J N. B O N N E @ B A S E. B E AG E N DA : 1. H A L A L E N KO O S J E R U I T G E L E G D 2. M A R K T P OT E N T I E E L 3. C E RT I F I C
Nadere informatieINFOKAART ALLOCHTONEN EN GEZONDHEID ZORGGEBRUIK. Een tolk of tolkentelefoon wordt maar incidenteel gebruikt (1).
INFOKAART ALLOCHTONEN EN GEZONDHEID ZORGGEBRUIK Naast deze infokaart over allochtonen en zorggebruik zijn ook infokaarten beschikbaar over gezondheid (introductie op het thema) en over leefstijl bij allochtonen.
Nadere informatieProgramma. Omgaan met culturele diversiteit voor bibliotheekmedewerkers. Jannie Limburg
Programma Omgaan met culturele diversiteit voor bibliotheekmedewerkers! In de sfeer komen! Cultuur, wat is het (niet)! Leervragen! Kom je uit Gezin of Familie?! Praktijk voor bibliotheek www.peervis,net
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieToegankelijkheid van ziekenhuizen voor dove personen. Filip Verstraete vzw Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties
Toegankelijkheid van ziekenhuizen voor dove personen Filip Verstraete vzw Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties De dovengemeenschap: heel verschillend De dovengemeenschap bestaat uit verschillende groepen:
Nadere informatieAntwoorden Maatschappijleer Pluriforme samenleving
Antwoorden Maatschappijleer Pluriforme same Antwoorden door een scholier 2176 woorden 23 juni 2012 3,7 14 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi 5a. foto 1 = rooms katholiek 5b. rooms katholiek
Nadere informatieWat zegt de Bijbel over vrouwen?
Wat zegt de Bijbel over vrouwen? [اهلونلدية - dutch [nederlands - revisie: Yassien Abo Abdillah bron: uwkeuze.nl Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyad) 2014-1435 Islam voor iedereen ماذا يقول اإلجنيل عن النساء
Nadere informatieChronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten
Chronisch nierlijden en seksualiteit informatie voor patiënten CHRONISCH NIERLIJDEN EN SEKSUALITEIT 3 WAT IS SEKSUALITEIT? 4 SEKSUELE PROBLEMEN EN HUN OORZAKEN 4 PROFESSIONELE HULP? 6 CONTACTGEGEVENS 7
Nadere informatieCultuur sensitieve palliatieve zorg. Nathanja van Moppes, huisarts / huisarts-docent Symposium gezondheidsverschillen 29 september 2016
Cultuur sensitieve palliatieve zorg Nathanja van Moppes, huisarts / huisarts-docent Symposium gezondheidsverschillen 29 september 2016 Cultuur sensitief? De culturele ijsberg Kruispunt denken Palliatieve
Nadere informatieo gebrek aan verwantschap: de wet verbiedt huwelijken tussen mensen die onderling een te nauwe bloedband of aanverwantschap hebben.
Het huwelijk Wilt u uw relatie officieel regelen, dan kunt u trouwen, een geregistreerd partnerschap aangaan of een samenlevingscontract opstellen. U kunt ook gaan samenwonen zonder zonder een contract
Nadere informatieVrouwelijke genitale verminking en gendergebonden geweld
Vrouwelijke genitale verminking en gendergebonden geweld Hieronder vindt u de praatplaten die u zelf kunt afdrukken. Druk het document recto-verso af (afdrukken vanaf pagina 2 - omdraaien langs korte zijde)
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste bijeenkomsten hebben we besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders en vrienden. Maar er gebeurt
Nadere informatiedat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.
1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012
Nadere informatieBezwaren vanuit de historie. Boekverslag door C woorden 9 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer
Boekverslag door C. 1675 woorden 9 februari 2005 7 63 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Waarom vaccinatie? Het Rijksvaccinatieprogramma is ingevoerd met het doel de volksgezondheid te bevorderen en
Nadere informatieVOORTGEZET ONDERWIJS TELT JOUW IDENTITEIT MEE?
VOORTGEZET ONDERWIJS TELT JOUW IDENTITEIT MEE? 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit
Nadere informatieGedragscode van de Ypsomed-groep
Gedragscode van de Ypsomed-groep Beste collega Het succes en de reputatie van de Ypsomed-groep (hierna Ypsomed genoemd) zijn direct afhankelijk van hoe wij ons tegenover onze cliënten, zakenpartners en
Nadere informatieGenderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs
Genderspecifieke studiekeuze in het hoger onderwijs Ilse Laurijssen & Ignace Glorieux Onderzoeksgroep TOR - Vrije Universiteit Brussel Studiedag SSL: 'Hoger onderwijs: kiezen en winnen? X www.steunpuntssl.be
Nadere informatie3.2.1 Thema 1: Vrienden versie 2
3.2.1 Thema 1: Vrienden versie 2 1. Eigen antwoord: ik vind het belangrijk dat ik met iemand kan lachen. 2. Een persoonlijke band tussen mensen die elkaar leuk vinden en vertrouwen. 3. Eigen antwoord:
Nadere informatieCasus Seksuele handelingen als zorgvraag: directe aanpassing beroepscode?
Casus Seksuele handelingen als zorgvraag: directe aanpassing beroepscode? 1. Inleiding In de media was de afgelopen weken uitgebreid aandacht voor de casus van de studente verpleegkunde die geacht werd
Nadere informatieVOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF
VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor
Nadere informatie