Ongeneeslijk ziek en dan.? Kennis delen, betere zorg

Transcriptie

1 Ongeneeslijk ziek en dan.? Kennis delen, betere zorg Deventer

2 Inhoud presentatie doel van de avond wat is palliatieve zorg? Cijfers overeenkomsten en verschillen knelpunten palliatieve zorg voor Turkse ouderen

3 Doel van de avond kritisch kijken naar eigen vanzelfsprekendheden leren signaleren van specifieke vragen en gedrag zorg aan Turkse ouderen te verbeteren informatie en advies over zorg aan Turkse ouderen te verbeteren

4 Palliatieve zorg Palliatieve zorg is zorg voor mensen met een levensbedreigende ziekte. Deze zorg richt zich op kwaliteit van leven en een waardige afronding van het leven. (WHO 2002)

5 Palliatieve zorg bestaat uit: behandelen van pijn en andere ziektesymptomen psychologische en sociale problemen aandacht voor zingeving en spiritualiteit ondersteunen bij een zo goed mogelijke kwaliteit van leven het afronden van het leven en afscheid de omgang met de zieke en rouwverwerking

6 Visieop palliatieve zorg Oude concept B E H A N D E L I N G Curatieve zorg Tijd Curatieve zorg Nieuwe zorgconcept Palliatieve Zorg Palliatieve zorg Overlijden Terminale fase Nazorg Naar Lynn and Adamson, 2003

7 Uitwerking in de praktijk palliatieve zorg is maatwerk vraagt om betrokken hulpverleners patiënt en naaste voeren regie, ondersteunt door professionals en vrijwilligers met aandacht voor individuele behoeften en culturele diversiteit

8

9 Organisatie van palliatieve zorg Elke arts, verplegende en verzorgende kan palliatieve zorg verlenen. Er zijn speciaal opgeleide vrijwilligers betrokken Palliatieve zorg is teamwork Aanbieders van palliatieve zorg werken samen in de netwerken palliatieve zorg.

10 Plekken voor palliatieve zorg Patiënten kunnen op de volgende plekken palliatieve zorg krijgen: thuis in een hospice of bijna-thuis-huis in een verzorgings- of verpleeghuis in ziekenhuizen

11 Cijfers ± sterfgevallen per jaar Ruim 50% kanker en chronische ziekte Nu 2% allochtonen1 Sterke toename door vergrijzing 1 e generatie Allochtonen gaan anders om met ongeneeslijke, uiteindelijk terminale ziekten2

12 Persbericht CBS Sterke toename sterfte in 1e halfjaar % meer sterfgevallen Aantal verwachte sterfgevallen in 2050: Nu 19% allochtonen in Nederland Deventer 21%, evenredig 1 e en 2 e generatie In 2050: 30 % allochtonen in Nederland

13 Verschillen of overeenkomsten?

14 Overeenkomsten Mensen verschillen niet in:1 emoties en behoeften de kracht waarover zij in moeilijke tijden kunnen beschikken wensen naar zorgverleners: sensitiviteit, empathie, ruimte voor eigenheid, begrip en respect het belang dat gehecht wordt aan rituelen

15 Verschillen Mensen verschillen wel in: de inhoud van rituelen de mate van vertrouwd zijn met palliatieve zorg, de (mate van) mantelzorg gewoontes m.b.t. hygiëne, omgang man-vrouw, tonen van emoties, etc. verschillen in opvattingen over leven en dood en goede zorg, voortkomend uit cultuur, religie, levensbeschouwing.

16 Knelpunten (Psycho)sociale knelpunten Culturele knelpunten Fysieke knelpunten Spirituele knelpunten

17 Sociale knelpunten; taalbarrière patiënt kan klacht niet goed duidelijk maken patiënt begrijpt zorgverleners niet altijd zorgverlener is onvoldoende op de hoogte van Turkse cultuur (regie) tolkende familie vertelt niet alles TO durven sommige vragen niet te stellen als iemand voor hen tolkt

18

19 Sociale knelpunten; gebrek aan kennis weinig opleiding genoten, begrijpen niet alles onwetendheid over het zorgaanbod geen besef van vrije keuze zorgaanbod Weinig kennis over het ziekteverloop Turkse oudere is niet vertrouwd met directe en open communicatie/omgangsvormen onzekerheid over voorschriften Islam

20 Sociale knelpunten: cultuur cultuur /status wordt teveel benadrukt meeste TO vinden verzorging en behandelding door Nederlandse zorgverleners prima wel gemakkelijk om het eerste contact met iemand van de eigen cultuur te hebben behoefte aan onafhankelijke, laagdrempelige plek1 informele druk is groot Rol huisarts/medisch specialist

21 Sociale knelpunten; bezoek vaak veel bezoek: fijn, waardering patiënten geven zelf nooit aan dat het te druk is, ze misselijk zijn, pijn hebben etc. waardering regie zorgverlener in Turkije wast familie de patiënt i.p.v. de verpleging sociaal religieuze plicht te helpen (fi sebillillah)

22

23 Sociale knelpunten; rol mantelzorg groot appèl op kinderen gebruikelijk in de cultuur/taak kinderen in spagaat door werk, eigen kinderen.. niet zorgen kan als belediging worden opgevat beperkt gebruik thuiszorg/hospice risico op overbelasting is groot veel bezoek

24

25 Sociale knelpunten; diagnose dilemma: niet willen horen/ WGBO alleen familie, niet de patiënt zelf ontneemt laatste levensmoed wel vertellen heeft een negatieve invloed op verdere relatie en communicatie dokter niet, Allah bepaalt

26 Knelpunten; overbelasting Weinig vraag naar zorg door: 1. Onvoldoende kennis 2. Zorg zelf willen doen 3. negatieve imago van zorginstellingen 4. Afstemming vraag en aanbod 5. Financiën

27

28 Fysieke knelpunten; Pijn angst voor verslaving aan pijnstillers helder willen blijven voor Allah attitude: pijn moet je verdragen straf van hogerhand uiting van iets anders, bijv. onvrede Nederlanders nemen pijn niet serieus

29 Fysieke knelpunten; misselijkheid Familie vindt eten en vocht noodzakelijk Ook als de patiënt niet wil Doorgaan met eten, hoop niet verliezen Ondanks misselijkheid en braken Allah wikt en beschikt

30 Fysieke knelpunten; obstipatie Nog groter taboe dan bij Nederlanders Gene, moeilijk bespreekbaar, niet geuit. Relatie tussen geen obstipatie/ beter emotioneel functioneren

31 Spirituele knelpunten onbekendheid met rituelen zoals: voorlezen uit de Koran, liggen richting Mekka, rol Imanof Dedeen rituele wassing verschillende stromingen binnen de islam nooit de hoop opgeven, symptoomgerichte behandeling geeft problemen vaak second opinion of arts shoppen in Turkije geen euthanasie of palliatieve sedatie

32 Conclusie zorg is mensenwerk aandacht voor de mens kennis van cultuur, waarden en normen keuze in aanpak/informatievertsekking alle zorg is beschikbaar binnen de nieuwe wetgeving /eigen kracht is de Turkse cultuur een voorbeeld voor Nederland

33 Meer informatie