Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit

Transcriptie

1 Permanente Vorming Actuele Filosofie Seksualiteit, Globalisering en Ethiek Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit Telidja Klaï Sensoa & Vrije Universiteit Brussel Blandijnberg 2, 9000 Gent, Aud A, 16 april 2008, 20u00-21u30 Slide 1 Allemaal (een beetje) anders: jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit Telidja KLAI Sensoa - VUB

2 Slide 2 Een open maatschappelijk klimaat en culturele diversiteit + Gegeven: Open maatschappelijk klimaat mbt seksualiteit + Gevraagd: Klopt dit beeld wanneer het interacties tussen individuen betreft? Klopt dit beeld wanneer het de multiculturele maatschappij betreft? Slide 3 Jongeren, relaties en seksualiteit + Gegeven: Identiteitsontwikkeling als ontwikkelingsopdracht in de adolescentie Adolescentie, het hoogtepunt in de seksuele ontwikkeling Positioneren van jongeren met een cultureel diverse achtergrond blijkt moeilijk Ik tav wij cultuur + Gevraagd: Hoe gaan jongeren hier mee om? Wat heeft dit voor gevolgen voor de relationele en seksuele vorming? Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 2

3 Slide 4 Jongeren, relaties en seksualiteit Slide 5 Jongeren en seksualiteit Sensoa + Seksueel gedrag: Seksuele carrière Eerste seksueel contact Seriële monogamie Seksuele oriëntatie + Attitude omtrent seksualiteit Traditionele waarden en normen Attitude tav het condoom Attitude tav homoseksualiteit + Kennis omtrent seksualiteit Oppervlakkige kennis Mythes en fabels Probleem oplossend handelen Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 3

4 Slide 6 Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit + Seksueel gedrag: IPPF Jongens versus meisjes Maagdelijkheid en huwelijk Coïtus Homoseksualiteit + Attitude omtrent seksualiteit Genderperspectief Attitude tav seksualiteit Attitude tav het condoom Attitude tav homoseksualiteit + Kennis omtrent seksualiteit Oppervlakkige kennis Voortplantingsidee Mythes en fabels Probleem oplossend handelen + Gender: Maagdelijkheid Voortplantingsidee + Nationaliteit Slide 7 Jongeren en veilig vrijen + Anticonceptie en condoom jaar: condoom Sensoa jaar: condoom en/of pil jaar: pil 1 op 4 terugtrekken Geen bescherming: 5 tot 15% + Condoom 70% vd seks. actieve jongens 57% vd seks. actieve meisjes neemt af: 2000 vs 2002 vs Veilig vrijen complex geheel van determinanten 1 op 4 situaties risico Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 4

5 Slide 8 Jongeren en seksuele gezondheid Sensoa + Ongeplande zwangerschap jaar: 1 op 117 meisjes jaar: 1 op 60 meisjes 45% abortus + SOA Chlamydia Meer meisjes dan jongens + HIV: incidentie Minderheid: 0-5 diagnosen op jaarbasis + Seksueel misbruik 1 op 3 vrouwen 1 op 7 mannen 9% ernstig seksueel misbruik Slide 9 Informatiebronnen over seksualiteit Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 5

6 Slide 10 Informatiebronnen van jongeren 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% vrienden klasgenoten lessen biologie film media leerkracht tijdschriften boeken eigen ervaring siblings moeder andere familie arts computer vader info-centra telefoonlijn Slide 11 Informatiebronnen van islamitische jongeren 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% vrienden klasgenoten lessen biologie film media leerkracht tijdschriften boeken eigen ervaring siblings moeder andere familie arts computer vader info-centra telefoonlijn Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 6

7 Slide 12 Informatiebronnen van islamitische jongeren 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% vrienden klasgenoten lessen biologie film media leerkracht tijdschriften boeken eigen ervaring siblings moeder andere familie arts computer vader meisjes jongens info-centra telefoonlijn Slide 13 Informatiebronnen Sensoa + Belang van peers Werkelijk belang Peer-education + Belang van de school Lessen biologie: eindtermen? 1 ste volwassen gesprekspartner: leerkracht + Belang van ervaring Trial and eror Geseksualiseerde jeugdfase + Belang van onpersoonlijke bronnen: Optimaliseren Aandacht voor culturele diversiteit Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 7

8 Slide 14 Informatiebronnen + Jongens Belang van eigen ervaring Ontoegankelijkheid van volwassen gesprekspartner + Meisjes Nadruk op de school Meer gebruik van bronnen + Verschillen naar culturele diversiteit: Ervaring Ouders Media Sensoa Slide 15 Communicatie over seksualiteit binnen het gezin + Communicatie tussen jongeren en hun ouders Moeder: relationele aspecten en technische-biologische aspecten Vader = schaduwfiguur + Meisjes versus jongens & moeders versus vaders Meisjes-moeders Vaders: zo goed als geen verschillen tussen jongens en meisjes Gevaarsonderwerpen? Impliciete regels en impliciete communicatie? + Verschillen naar culturele diversiteit Geen verschillen voor de minst en meest beladen onderwerpen Grootste verschillen bij de vaders: toekomstige allochtone vaders? Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 8

9 Slide 16 Tevredenheid communicatie over seksualiteit binnen het gezin + Onderwerpen: Moeder: onderwerp-tevredenheid Vader: algemene ontevredenheid Algemeen: eerder ontevredenheid + Meisjes versus jongens & moeders versus vaders Moeder Geen sterke verschillen tussen meisjes en jongens Jongens geven over bepaalde onderwerpen meer tevredenheid weer Vaders Jongens meer tevreden in vergelijking met meisjes Algemeen: lage tevredenheid over vader + Verschillen naar culturele diversiteit Meer tevreden over moeder en vader bij jongeren met Vlaamse origine Verschillen van tevredenheid in communicatie met moeder verkleinen naargelang de frequentie van communicatie Slide 17 Relationele en seksuele vorming in een multiculturele context Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 9

10 Slide 18 Doelstellingen RSV + Begeleiding van de seksuele ontwikkeling + Normen en waarden Sensoa + Preventie van risico s Slide 19 RSV binnen multiculturele groepen + Rechten van jongeren (IPPF) + Thema s: toegankelijkheid voor iedereen + Communicatie + Jongens-meisjes groepen? + Welles-Nietes - discussies + KAVES-model Kennis Attitude Vaardigheden Emoties Steun + Hulpverlening Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 10

11 Slide 20 Bevorderen van interculturele communicatie + Drie stappenmethode van Pinto*: Stap 1: Verkenning eigen waarden, normen en gedragscodes Nagaan welke regels en codes gedrag; denken en communiceren beïnvloeden Stap 2: Verkenning waarden, normen en gedragscodes van anderen Wat is de betekenis van het ongebruikelijke gedrag van anderen Stap 3: Hoe omgaan met geobserveerde verschillen Hoe ver is aanpassing mogelijk, wanneer is ander gedrag acceptabel Welke grenzen stellen zich, hoe kunnen grenzen duidelijk gemaakt worden Pinto (1990), uit Demyttenaere (2007) Slide 21 Competenties van de begeleider + Algemene houding van de begeleider Actief luisteren Neutraliteit Afstand bewaren Variatie brengen Contact houden Openheid + Groepsgerichte interventies Oog hebben voor het proces Iedereen is belangrijk Veiligheid Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 11

12 Slide 22 Conclussies + Onderzoek naar de seksualiteit van jongeren + Jongeren van allochtone afkomst: culturele diversiteit Subsaharaanse jongeren Jongeren van Oost-Europese origine Jongeren van Russische origine Jongeren van Aziatische origine + Competentie bevordering van ouders + Competentie bevordering van begeleiders + Aangepaste methodieken voor specifieke doelgroepen Slide 23 Referenties Demyttenaere, T. (2007). Handleiding bij Shalimar. Antwerpen: Sensoa Frans, E. (2000). Goede minnaars, what s in a word?. In CGSO (Red.), Werkmap Goede Minnaars. Gent: CGSO Gettemans, W. (2007). Kwalitatief onderzoek naar de informatiebehoefte omtrent relaties en seksualiteit bij islamitische jongeren. Brussel: Vrije Universiteit Brussel Hendrickx, K. (2008). Klinische en communicatieve vaardigheden van het intiem onderzoek: nood aan het opleiden van studenten, kaderend binnen een transculturele context. Antwerpen Universiteit Antwerpen Huybrechts, A. & D Aes, M. (2004). Allochtone leerlingen en hun werelden, Situering van de tweede en derde generatie van Marokaanse en Turkse herkomst (p ). In Handboek Leerlingenbegeleiding twee. Mechelen: Wolters Plantijn Klaï, T. & Ponjaert-Kristoffersen, I. (2005). Seksuele voorlichting aan islamitische jongeren. Cultuur Migratie Gezondheid, 3, Klaï, T. & Vermeire, K. (2006a). La vie sexuelle des jeunes. Antenne, 24, 3, Sensoa (2005). Congresverslag Seksuele gezondheid en Culturele Diversiteit. Antwerpen: Sensoa Telidja Klaï: Allemaal (een beetje) anders: Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit 12