Strategisch Actieplan partnerschap Gent, stad in werking

Transcriptie

1 Strategisch Actieplan partnerschap Gent, stad in werking Gent, stad in werking is een open partnerschap dat streeft naar meer en beter werk in Gent. Door met verschillende partners uit het maatschappelijk middenveld samen te werken krijgen beleidskwesties een breder draagvlak. Met verschillende partners de koppen bij elkaar steken, leidt tot nieuwe inzichten waar ook de partners zelf hun voordeel uit halen. De Beleidsgroep Gsiw stelt om de 3 jaar een strategisch actieplan op voor meer en beter werk dat met partners uit het werkveld uitgevoerd wordt. Voor de planning werd een omgevingsanalyse (aug 2013) opgemaakt, was er een partnerbevraging om signalen uit het werkveld te horen (september 2013), een denksessie per thema met geïnteresseerde partners (jan-feb 2014) en waren er gesprekstafels op de partnerdag Gent, stad in werking (2013 en 2014). Deze voorbereiding was de basis voor de Beleidsgroep om vier prioritaire thema s en invalshoeken te bepalen en brede Gsiw doelstellingen vast te leggen om de komende jaren op te werken. De Gsiw doelstellingen hebben te maken met meer en beter werk(gelegenheid) in ruime zin. Het zijn uitdagingen voor Gent die niet door één organisatie aan te pakken zijn en stakeholders engagement is nodig bij analyse, benadering en oplossing. Het partnerschap Gsiw is bij uitstek een forum voor innovatieve aanpak en proeftuinen en de aanpak van de uitdaging betekent een win-win voor iedereen. De doelstellingen worden verder uitgewerkt in actiegroepen waar telkens een lid van Beleidsgroep voorzitter van is. Vier beleidsthema s 1. Jongeren en werk 2. Migraties en taalbeleid 3. De vraagzijde aan zet voor meer en beter werk 4. Sociale economie van de toekomst 1

2 Situering en signalen uit het werkveld 1. Jongeren en werk Alle partners zijn het eens dat de huidige jongerenwerkloosheid onaanvaardbaar hoog is en een hypotheek legt op de toekomst van onze samenleving. Het is een thema dat zeer veel signalen en reacties uitlokt. Vroege schoolverlaters Ondanks de aandacht om ongekwalificeerde uitstroom (vroege schoolverlaters zonder diploma secundair onderwijs) tegen te gaan, blijft dit een ernstig probleem in (groot)steden. Deze vroege schoolverlaters zijn vaak gekleurd en velen van hen volg(d)en deeltijds onderwijs en de huidige maatregelen om deze doelgroep terug op een opleidingstraject of op weg naar werk te zetten werpen niet de gewenste vruchten af. Diploma en talenten Een diploma blijft nog altijd een niet te onderschatten toegangsticket op de arbeidsmarkt. Veel jongeren (20-35 jaar) die de school vroegtijdig verlaten hebben, willen naderhand toch een diploma of de kwalificatie behalen om duurzame loopbaanperspectieven op te bouwen. Competenties valoriseren en talenten waarderen moet in de praktijk gebracht worden. Ervaring vereist Er kan nog veel gebeuren om de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt te verbeteren. Vele factoren hebben te maken met het onderwijs (vb. studiekeuze en -richtingen, onderwijsmethode en - inhouden, informatie over en voeling met arbeidsmarktmechanismen) maar ook aan de kant van de arbeidsmarkt (werkgevers) kan nog veel verbeteren: jongeren hebben startkansen nodig om ervaring te kunnen opdoen. Vacatures moeten duidelijk en realistisch zijn voor jonge kandidaten en een goed onthaalbeleid werkt motiverend om jongeren in het bedrijf te houden. Jongeren hebben dikwijls wel ervaring met zeer verschillende korte uitzendopdrachten en deze werkervaringen kunnen beter gevaloriseerd worden. Jongeren willen bovendien een coachende benadering die hen versterkt en waardeert met respect voor hun toekomstperspectief. Armoede: slagboom // \\ hefboom? Ten slotte wijst het werkveld op de armoedeproblematiek bij jongeren die vaak onderschat wordt, vooral bij afhakers. Een combinatie van betaald werk (desnoods uitkering) én een opleiding is voor velen een kritische succesfactor om een goede positie op de arbeidsmarkt te verwerven. Beleidsvisie jongeren en werk Gekwalificeerd de school verlaten Het thema jongeren en werk(loosheid) kan vanuit vele invalshoeken bekeken worden. Vanuit Gsiw willen we doelen voorop stellen die een verschil kunnen maken in een Gentse context. 2

3 De problematiek van ongekwalificeerde uitstroom verdient alle aandacht. Hiervoor zijn Vlaamse maatregelen nodig zoals de hervorming van het secundair onderwijs, opwaardering van het technisch en beroepsonderwijs maar ook op Gents niveau zijn er ingrepen mogelijk op het kruispunt dagonderwijs, volwasseneneducatie, opleiding en werk. Jongeren en werkgevers: samen aan de slag! Werkgevers en jongeren moeten rechtstreeks overleggen om jobs met groeikansen te bieden en te krijgen. We geloven dat sommige werkgevers bereid zijn om een engagement op te nemen en dat een dergelijk engagement op korte of langere termijn een direct win-win oplevert en een multiplicator effect heeft. Jongeren zijn piloot om hun toekomst te bepalen Jongeren moeten zelf meer uitdaging en verantwoordelijkheid kunnen opnemen in eender welk traject naar werk of leerloopbaan. We willen jongeren rechtstreeks betrekken om vorm en inhoud te geven aan nieuwe acties. Zij zijn piloot zijn en moeten het heft in handen nemen. Een coachende en waarderende benadering is het ordewoord om jongeren vooruit te helpen Velen liggen wakker Sinds de jongerenwerkloosheid (opnieuw) piekt in tal van Vlaamse en Europese steden, zijn er Europese, federale of Vlaamse projectoproepen waar ook Gsiw partners op intekenen. Meerdere initiatieven steken de kop op om jongerenwerkloosheid aan te pakken. Nieuwe zienswijzen zijn inspirerend en verfrissend. Gsiw wil een forum bieden om de inzichten en aanbevelingen uit die projecten levend te houden. Strategische doelstellingen - jongeren en werk Gekwalificeerde uitstroom bevorderen en transitie onderwijs arbeidsmarkt verbeteren Vroegtijdig schoolverlaten preventief en curatief aanpakken blijft een belangrijke prioriteit. Het project Word Wijs (Gsiw proeftuin ) moet verankerd worden tot een reguliere opdracht voor De STAP. Het departement Onderwijs neemt ook initiatieven om de gekwalificeerde uitstroom te bevorderen. Gsiw wil de uitvoering van dit plan maximaal mee ondersteunen. Het arbeidsmarkt educatief aanbod WAW (Wijs aan t Werk - Gsiw proeftuin ) wordt uitgebreid in de 3de graad richtingen van de Gentse scholen. De WAW actie wordt gecoördineerd en ingevuld door de Dienst Werk (Stad Gent) en het Beroepenhuis (cofinanciering VDAB). In het schooljaar werden in totaal 532 leerlingen uit Gentse onderwijsinstellingen bereikt. Voor het schooljaar wil men 1000 leerlingen met een arbeidsmarkt-educatief aanbod bereiken. 3

4 Jongeren krijgen en grijpen meer kansen op werk in Gentse bedrijven Actiegroep Jongeren en werk 1 We nemen initiatieven waar jongeren en werkgevers zelf overleggen hoe de intrede op de arbeidsmarkt vlotter en in betere verstandhouding kan verlopen. We doen hiervoor een beroep op jongerenorganisaties en geïnteresseerde bedrijven om samen een project uit te werken met een directe win-win voor het bedrijf (vb. aanwerving) en de jongeren (vb. werkervaring). Die kleinschalige projecten met individuele bedrijven willen we tot voorbeeld stellen van meer bedrijven. We willen expliciet een dialoog tussen werkgevers en jongeren tot stand te brengen die wederzijds drempels wegwerkt en vertrouwen versterkt Meerdere initiatieven borrelen op vanuit diverse (soms onverwachte) hoeken om iets te doen aan de jeugdwerkloosheid. Zo is er I DROPS en EW32 die nieuwe methoden uitproberen om jongeren aan te spreken en eigenaar te maken van hun traject naar werk. We omarmen deze nieuwe initiatieven, geven hen een forum en zijn benieuwd naar hun zienswijze en methodieken die leerzaam en inspirerend zijn voor een innoverende aanpak. 2. Migraties en een vernieuwend taalbeleid Situering en signalen werkveld Er is een groeiende diversiteit aan personen met migratieachtergrond (nieuwe EU maar ook Afrikaanse, Aziatische instroom) met een ongeziene diversiteit aan migratiekenmerken. Dit brengt een grote taaldiversiteit in opleidingssettings. Hoe met die taaldiversiteit kan omgegaan worden in al zijn dimensies (taalkennis en -beheersing, verschillende talen, leercapaciteit ) is een vaak weerkerende vraag van opleiders en bemiddelaars. Men ondervindt dat taalonderwijs en -opleidingen niet het gewenste effect op (middel)korte termijn oplevert. Bovendien ervaart men dat anderstalige kandidaat werknemers en cursisten te eenzijdig op Nederlandse taalkennis beoordeeld worden zodat hun talenten en competenties op de arbeidsmarkt vaak miskend worden. Beleidsvisie - migratie en taalbeleid Meertaligheid benutten als startcommunicatie Bedrijven en organisaties krijgen te maken met veel anderstaligheid zowel bij klanten als bij het eigen personeel. We hebben lang vastgehouden aan standaard Nederlands als enige basis voor onze communicatie. Recent erkennen meer en meer dienstverleners dat we meertaligheid moeten 1 Leden actiegroep en subactiegroepen voorzitter Mil Kooyman (het Beroepenhuis) Jongeren organisaties (vzw s JES, Lejo, vzw JONG, Habbekrats), Deeltijds onderwijs ( CLW en CDO Rotonde), Groep Intro, Compaan, Vooruitzenden, I Drops, EW 32, De Stap, Artevelde Hogeschool, VDAB, RESOC-SERR, Dienst Werk Stad Gent, UNIZO, RTC Oost Vlaanderen. 4

5 benutten als startcommunicatie. Taalverwerving is een proces van jaren. De vooruitgang hangt bovendien af van de context, bruikbaarheid en leervermogens van het individu. Taalkennis is naast voorwaarde vooral resultaat van integratie We willen taaldiversiteit als uitgangspunt nemen voor een doordacht taalbeleid. Taal is niet alleen een voorwaarde voor participatie, maar ze is ook het resultaat van integratie in de samenleving en op de werkvloer. Taalrepertoire - werkcontext Om anderstalige werkzoekenden op een efficiënte manier aan het werk te helpen is het belangrijk hen het taalrepertoire te leren dat ze in hun werkcontext nodig hebben. Het liefst al doende, op de werkvloer, en zo toegepast mogelijk. Strategische doelstellingen Blijven werken aan gelijkwaardige kansen op de arbeidsmarkt voor personen met een migratie achtergrond We willen gelijkwaardige kansen op werk voor alle personen met migratie achtergrond (waaronder anderstaligen, laagtaalvaardigen). De lopende Gsiw acties worden verder gezet: We houden de aandacht scherp op het lopende Gsiw project Ankerfiguren naar werk en transnationaal ESF project Link to work ( ). Het ESF project Eminenta voor hoger geschoolde personen met migratieachtergrond ( ) wordt verankerd in de VDAB. We ondersteunen het forum Latent Talent dat een belangrijk klankbord blijft voor signalen en aanbevelingen. Gentse organisaties delen een visie op taalverwerving met het oog op werk en Gentse bedrijven benaderen taaldiversiteit niet als drempel maar als realiteit bij aanwerving en inwerking in de job. Actiegroep Visie op Taalbeleid 2 Er zijn organisaties in het werkveld die werk maken van een vernieuwend taalbeleid. Samen met hen willen we een taalbeleid verder uitdiepen om organisaties en bedrijven te ondersteunen in visieontwikkeling en aanpak om anderstaligheid een plaats te geven op de werkvloer of in de dienstverlening. We zoeken daarbij naar een balans met aanleren en aanbieden van (contextueel) Nederlands. 2 Actiegroep Visie op taalbeleid - voorzitter Joke Dirckx (Groep Intro) Leden actiegroep: Huis van het Nederlands, vzw Jong, CVO Het Perspectief - NT2, Basiseducatie Leerpunt, Ouderenzorg OCMW, OTC Gent, Groep INTRO, Tolk-en Vertaalservice Gent (TGV), Intercultureel netwerk Gent (ING), Jan Palfijnziekenhuis, ENW - Associatie Universiteit Gent, DigiTAAL, De Sloep, VDAB, Compaan, Kruispunt Migratie-Integratie vzw (Brx), VDAB- NT2, Stedelijke Integratiedienst, Dienst Werk - Stad Gent. Professor Piet Van Avermaet (UGent - Steunpunt Diversiteit en Leren, Ugent) neemt deel en coacht de actiegroep in de visie ontwikkeling van taalverwervingsprocessen. 5

6 Gsiw neemt een trekkersrol in om partners bij elkaar te brengen met als doel een vernieuwend taalbeleid te hanteren in de dienstverlening (werk, welzijn, onderwijs..) en op de werkvloer zelf. De beeldvorming van anderstaligen op de werkvloer vullen we positief in en we focussen op kansen, talenten en capaciteiten van mensen. We zorgen voor een goede kennisdeling over migratie- en integratieprocessen en over strategieën voor taalverwerving. We streven naar een doordacht taalbeleid met een visie op taalverwerving in meerdere contexten. Elementen uit de taalvisie van professor Piet Van Avermaet zullen in praktijk gebracht worden op werkvloeren en in opleidingscontexten. Hiervoor zullen verschillende praktijkvoorbeelden uitgewerkt en uitgetest worden. Via een lerend netwerk zullen ervaringen en kennis gedeeld worden. Uit de geteste praktijken zullen goede praktijken gefilterd en afgetoetst worden met werkgevers. In deze fase rekent men stellig op de medewerking van de werkgevers. 3. De vraagzijde aan zet Situering en signalen uit de bedrijfswereld Het kwantitatieve en kwalitatief tekort aan technisch geschoolde, gemotiveerde werknemers blijft problematisch. Dit vraagstuk belangt verschillende beleidsdomeinen aan op Europees, federaal en Vlaams niveau maar ook op stedelijk niveau kunnen we concrete acties opzetten. Bedrijven zijn op zoek naar doeltreffende manieren om arbeidskrachten aan te trekken of te rekruteren. De aard en de grootte van een bedrijf zijn uiteraard bepalend om efficiënte methoden te hanteren. In het kader van een aanwervingspolitiek, zijn stages en/of individuele beroepsopleiding (IBO) een ondersteuning voor bedrijven en kandidaat werknemers. Die tools kunnen nog beter ontsloten worden. Wat de aansluiting onderwijs bedrijven betreft, hebben scholen met technische en beroepsrichtingen doorgaans goede contacten met een beperkt aantal bedrijven om (school)stages te organiseren. Keerzijde is wel dat de samenwerking tussen school en bedrijf vaak een gesloten circuit vormt waardoor de informatie/communicatiekanalen voor zowel het beschikbare stageaanbod of stagiairs niet het volledige potentieel dekt. Beleidsvisie rekruteringsvraagstuk Techniek staat sjiek We kennen het probleem van het kwantitatieve en kwalitatief tekort aan technisch geschoolde, gemotiveerde werknemers. Tegelijk dringen werkzoekenden aan om zich te bewijzen op de 6

7 arbeidsmarkt. Dit vraagstuk belangt verschillende beleidsdomeinen op Europees, federaal en Vlaams niveau... maar ook op stedelijk niveau kunnen we concrete acties opzetten. Werkplekleren is IN In het kader van een aanwervings- en opleidingsbeleid, kunnen verschillende vormen van werkplekleren een welkome ondersteuning betekenen voor bedrijven en kandidaat werknemers. De werkplek is vandaag bij uitstek een leersituatie in snel veranderde bedrijven/organisaties. We vertrekken vanuit het uitgangspunt dat werkplekleren verschillende vormen (al dan niet betaalde stage, IBO ) kan aannemen en voordelen biedt voor zowel werkgevers als cursist. Werkplekleren creëren en stimuleren vergt ook inspanningen van het bedrijf zoals goede mentoren, coaches en extra tijd. Het is belangrijk dat het bedrijf investeert in jongeren i.c. hen voldoende leermogelijkheden blijft aanbieden waardoor de job uitdagend en verrijkend blijft. Werkplekleren is serieus Onder werkplekleren verstaan we: leren op de werkplek waarbij de werkplek actief als leeromgeving wordt aangewend door het bedrijf en de cursist. Het is een systematisch leerproces op vlak van kennis, vaardigheden en attitudes waarbij overdraagbare competenties worden verworven in een situatie gebonden context. Werkplekleren moet een goede instap zijn in het bedrijf en moet finaal de beste kansen bieden op duurzaam werk. Nu de werkgever nog.. Er is veel onderzoek naar het leerpotentieel van arbeidssituaties maar weinig materiaal over hoe werkgevers overtuigd kunnen worden om in te zetten op werkplekleren voor werkzoekenden. Vanuit Gent, stad in werking willen we de bedrijven ondersteunen door de bestaande maatregelen te ontsluiten en de nodige ondersteuning uit te werken. Strategische doelstellingen werkplekleren Werkplekleren aantrekken - Actiegroep Werkplekleren 3 We willen stages en werkplekleren aantrekkelijker maken voor bedrijven zodat zij ook engagementen opnemen om werkplekleren aantrekkelijk te maken voor kandidaten. Via acties met bedrijven verwerven we inzicht in welke factoren de bedrijven aanspreken om gebruik te maken van werkplekleren zodat we via de werkplekleren-maatregelen meer werkzoekenden duurzaam aan het werk krijgen. We onderscheiden hierin drie acties Informatie over werkplekleren: Er bestaan veel maatregelen die werplekleren mogelijk maken maar bedrijven noch werkzoekenden hebben een overzicht. We werken aan een overzicht van de maatregelen werkplekleren. Met de partners, met VDAB als trekker, wordt 3 Actiegroep Werkplekleren voorzitter Johan Browaeys (VOKA) Deelnemers: VOKA, UNIZO, VDAB Oost-Vlaanderen, UCBO, vzw Cocom, Compaan, Groep Intro, FVB - Bouwbaan, De Punt, Universiteit Gent, OCMW OTC Gent, Provincie Oost-Vlaanderen, Vormingsfonds voor Uitzendkrachten, GTB Vlaanderen, Dienst Werk Stad Gent. 7

8 een volledige en actuele oplijsting gemaakt van de maatregelen die werkgevers en werkzoekenden kunnen benutten om gebruik te maken van werkplekleren. Werving van bedrijven: Bij de bedrijven is er drempelvrees om aan de slag te gaan met deze maatregelen. Welke argumenten kunnen werkgevers overtuigen? We zoeken bedrijven die peers willen overtuigen over de troeven van werkplekleren. Branding van de bedrijven die instappen. Zij krijgen forum om hun inzichten te delen. 4. Sociale economie van de toekomst Situering en signalen vanuit het werkveld Het nieuwe maatwerkdecreet (2014) zal een grote impact hebben op sociale en beschutte werkplaatsen en ook opportuniteiten bieden voor andere bedrijven. Sociale economie bedrijven willen meegaan naar een investerings-denken in plaats van het kosten-denken en zij willen erkend worden als volwaardige ondernemers. Gent heeft een goede schaalgrootte en biedt een voedingsbodem om de laboruimte voor sociale economie te verkennen, nieuwe niches te ontwikkelen en terreinsamenwerking te stimuleren. Zijn er samenwerkingsverbanden mogelijk met de reguliere economie of lokale economie, met sociaal ondernemen? Zijn er andere business modellen, alternatieve invullingen van eigenaarschap ( het delen is het nieuwe hebben) die de sociale economie kan hanteren? Beleidsvisie sociale economie Het maatwerkdecreet : een maat voor? Gent, stad in werking engageert zich voor meer en beter werk in Gent. Bedrijven die werknemers uit de kansengroepen aanwerven kunnen beroep doen op extra begeleiding of gebruik maken van verschillende tewerkstellingsmaatregelen. Volgens het nieuwe maatwerkdecreet zal de graad van ondersteuning in de sociale economie afhankelijk zijn van de afstand tot de arbeidsmarkt van de betrokken werknemer. Ook reguliere bedrijven, die niet behoren tot de huidige werkvormen in de sociale economie, zullen met subsidie, doelgroep werknemers een job kunnen aanbieden. Door samenwerking tussen de huidige actoren in de sociale economie en reguliere bedrijven kan expertise uitgewisseld worden. Sociale economie reguliere economie sociaal ondernemen Tegelijk kunnen beide sectoren elkaar versterken op economisch vlak, door gezamenlijke projecten, kennisdeling en doorstroom van werknemers. Met de partners van Gsiw willen we onze blik verruimen naar sociale economie van de toekomst als een economisch belangrijke sector, rekening houdend met de doelgroep en de maatschappelijke meerwaarde die de sociale economie voor ogen heeft. 8

9 Strategische doelstellingen sociale economie Nieuwe niche in de sociale economie realiseren Om Gsiw acties te realiseren werken we samen met in C, de koepelorganisatie voor sociale economie die via haar methode 360 feedback, bedrijven uit de sociale economie wil ondersteunen om nieuwe niches te ontwikkelen. In Gent zien we in]c als een partner om een traject uit te zetten dat resulteert in een innovatief product, dienst of niche in de sociale economie Gent. In samenspraak met in] C wordt een actie voorbereid om de Gentse bedrijven uit de sociale economie te coachen bij innovatie oefeningen. Via workshops wordt een methodiek aangereikt om innovatieve ideeën verder te ontwikkelen. Gsiw is ambassadeur in Gent voor sociale economie Gsiw wil een ambassadeur zijn voor een sterke sociale economie en mee instaan voor de maatschappelijke sensibilisering door goede praktijken zichtbaar maken in Gent. **************************** 9