Gemeentelijk Draaiboek, gemeente Helmond. Voorzien in primaire levensbehoefte Deelproces 22. Organisatorisch deel

Transcriptie

1 Gemeentelijk Draaiboek, gemeente Helmond Voorzien in primaire levensbehoefte Deelproces 22 Organisatorisch deel Gemeente Helmond Vastgesteld door burgemeester en wethouders d.d. 23 december 2008

2 Inhoudsopgave organisatorisch deel 1 Inleiding Uitgangspunten Doelstelling Doelgroep Relatie met andere processen Taken andere disciplines 4 2 Procesbeschrijving en organisatie Proces Organisatie Procesverantwoordelijke Lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte Hoofd actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte Taken team Voorzien in primaire levensbehoefte Alarmering Bijstand en opschaling Aanspreekpunt binnen gemeente voor COPI en OT Locatie actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte Aandachtspunten Verslaglegging Paraatheidskoffer Nazorg Verzendlijst Overzicht afkortingen 8 Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -2-

3 1 Inleiding 1.1 Uitgangspunten Dit draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften is een onderdeel van het rampenplan. Indien zich in de gemeente een calamiteit, een zwaar ongeval of ramp voordoet kan dit proces worden opgestart. De activiteiten die behoren tot dit proces worden uitgevoerd volgens de regels van dit draaiboek met bijlagen. 1.2 Doelstelling Het proces Voorzien in primaire levensbehoeften heeft tot doel om onder rampomstandigheden regelend op te treden bij het verdelen van schaarste van primaire levensbehoeften, te weten: Drinkwatervoorziening (zie ook multidisciplinair draaiboek Drinkwater) Voedselvoorziening Kledingvoorziening Energievoorziening (gas en elektra, zie ook multidisciplinair draaiboek Uitval Energie) Woonvoorziening (tijdelijk, zie draaiboek Opvang en Verzorging) De multidisciplinaire draaiboeken zijn onderdeel van het Handboek Uitval Vitale Infrastructuur. 1.3 Doelgroep Intern: de procesverantwoordelijke en de leden van het lokale team Voorzien in primaire levensbehoeften. Extern: alle getroffenen die niet meer beschikken over de primaire levensbehoeften. 1.4 Relatie met andere processen Proces 1 Alarmering De manier waarop en welke instanties en personen moeten worden gealarmeerd is sterk afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden en het soort incident. Proces 3 Voorlichting Naast de voorlichting aan de bevolking en pers zal aandacht besteed moeten worden aan de voorlichting van de eigen medewerkers. Proces 6 Afzetten/afschermen Dit proces betreft het afzetten van wegen en/of het afschermen van terreinen en objecten teneinde ongestoorde ongevals-/rampbestrijdingsactiviteiten te kunnen laten plaatsvinden. Proces 7 Verkeer regelen Het doel van verkeer regelen is, in het kader van de rampenbestrijding, het voorkomen en/of oplossen van verkeersopstoppingen of -stremmingen in het algemeen en het voorkomen van stagnatie in de hulpverlening in het bijzonder. Proces 8 Handhaven openbare orde Ordehandhaving rond distributiepunten. Proces 14 Opvang en verzorging Huisvesting is een primaire levensbehoefte. Proces 28 Nazorg Medewerkers van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften kunnen geconfronteerd worden met traumatische ervaringen tijdens hun werk. Het hoofd actiecentrum dient hier alert op te zijn en in overleg met het gemeentelijk actiecentrum Helmond te bepalen of medewerkers op tijd vervangen dienen te worden of dat hen (slachtoffer)hulp geboden dient te worden. Proces 29 Verslaglegging Voor een efficiënte bedrijfsvoering en ter mogelijke verantwoording en evaluatie zal registratie van een aantal essentiële gegevens noodzakelijk zijn. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -3-

4 Multidisciplinair Handboek Bescherming Vitale Infrastructuur, met de onderdelen: Energie (gas en elektra) Drinkwater Voedsel Gezondheid Openbare orde en veiligheid 1.5 Taken andere disciplines Regionale brandweer Adviseren over distributiepunten Adviseren over (brand-) veiligheid van het distributiepunt Regionale Politie Verkeer regelen rond distributiepunten Voorkomen van plunderingen Zonodig op verzoek ordehandhaving en afscherming van de distributiepunten GHOR Advisering gezondheidsrisico s (besmettingsrisico s) Zorgen voor preventieve volksgezondheids-/medische/hygiënische maatregelen. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -4-

5 2 Procesbeschrijving en organisatie 2.1 Proces Dit draaiboek is een organisatieplan voor het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften. Met de uitvoering van dit draaiboek is het gemeentelijk team Voorzien in primaire levensbehoeften belast. Het proces is onderverdeeld in een vijftal hoofdtaken, te weten: Drinkwatervoorziening (zie ook multidisciplinair draaiboek Drinkwater) Voedselvoorziening Kledingvoorziening Energievoorziening (gas en elektra, zie ook multidisciplinair draaiboek Uitval Energie) Woonvoorziening (tijdelijk, zie draaiboek Opvang en Verzorging) De punten energie, voedsel en drinkwater komen ook terug in het multidisciplinaire Handboek Bescherming Vitale Infrastructuur. 2.2 Organisatie Grip 3 of 4: GBT/RBT (Burgemeester danwel coördinerend burgemeester) Grip 0: CTPI (OvD B,G of P) Grip 1: COPI (Staffunctionaris gemeenten) Grip 2,3 of 4: OT (Staffunctionaris gemeenten) Gemeente Helmond (Ambtenaar rampenbestrijding) Gemeentelijk Actiecentrum (GAC) (Hoofd actiecentrum) Actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften (Hoofd actiecentrum) Medewerkers actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften (Distributiepunten en actiecentrum) Drinkwater Voedsel Energie Kleding Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -5-

6 2.3 Procesverantwoordelijke Voor het proces Voorzien in Primair Levensbehoeften is op het moment van vaststellen nog geen procesverantwoordelijke aangewezen. Zo spoedig mogelijk na vaststellen zal de procesverantwoordelijke worden aangewezen. De procesverantwoordelijke benoemt het hoofd van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte en is verantwoordelijk voor de inhoud en de uitvoering van dit draaiboek. De ambtenaar rampenbestrijding is belast met de afstemming en uniformiteit tussen de verschillende processen en draaiboeken. 2.4 Lokale team Voorzien in primaire levensbehoeften Om de werkzaamheden van het proces Voorzien in primaire levensbehoefte uit te kunnen voeren is er een lokaal team Voorzien in primaire levensbehoefte samengesteld. Het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte bestaat uit een hoofd actiecentrum en medewerkers actiecentrum. Het team bestaat uit een hoofd actiecentrum, medewerkers actiecentrum, medewerkers distributiepunt en een administratief medewerker. De bereikbaarheid van het lokale team is geregeld in het draaiboek alarmering. 2.5 Hoofd actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften Het hoofd van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften is verantwoordelijk voor de organisatie en het operationeel maken van de distributiecentra en het actiecentrum binnen de gemeente. Zodra de distributiecentra en het actiecentrum operationeel zijn geeft hij dat door aan het Gemeentelijk Actiecentrum (verder genoemd GAC) gemeente Helmond. Voorts bepaalt hij de taken binnen het actiecentrum en informeert/adviseert hij het hoofd GAC Helmond. Verder informeert het hoofd van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte de medewerkers over de aard van de ramp, de te nemen maatregelen en de te volgen gedragslijnen. 2.6 Taken lokale team Voorzien in primaire levensbehoeften De taken van de leden van het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte zijn beschreven in de instructiekaarten. Deze zijn opgenomen in bijlage 1 van het operationele deel. In de paraatheidskoffer bevinden zich geplastificeerde werkinstructies. 2.7 Alarmering Door middel van de Communicator (belcomputer) wordt het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte gealarmeerd. De bereikbaarheid van het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte is geregeld in het draaiboek alarmering. In het draaiboek alarmering is aangegeven wie geautoriseerd is om het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte te alarmeren. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -6-

7 2.8 Bijstand en opschaling Indien er onvoldoende medewerkers beschikbaar zijn om het proces Voorzien in primaire levensbehoefte uit te voeren dan kan via het GAC Helmond een beroep worden gedaan op andere afdelingen van de gemeente en op medewerkers van buurgemeenten. Medewerkers die bijstand verlenen melden zich in het gemeentehuis bij het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte. Verder in te schakelen in overleg met het GAC: Rode kruis Leger des Heils Waterschappen Waterleidingmaatschappijen Gasleveranciers Energieleveranciers (elektra) Leger/Defensie Supermarkten, groothandel e.d. 2.9 Aanspreekpunt binnen gemeente voor COPI en OT Bij een CTPI (GRIP 0) kan één van de OVD-en de gemeente waarschuwen via de meldkamer (bv. de storingsdienst, piketdienst of ambtenaar rampenbestrijding van de betreffende gemeente). Vanaf GRIP 1 is de ambtenaar rampenbestrijding in eerste instantie het aanspreekpunt voor de staffunctionaris gemeenten in het COPI dan wel OT. Zodra er een gemeentelijk actiecentrum wordt ingericht zal het hoofd daarvan fungeren als aanspreekpunt voor het COPI dan wel OT Locatie actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften Het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte is ondergebracht in het Stadskantoor aan de Weg op den Heuvel 35 te Helmond Aandachtspunten Om problemen tijdens het gebruik van een distributiepunt te voorkomen dienen de volgende zaken vooraf geregeld te zijn: Laat de distributiepunten die gebruikt gaan worden vooraf bestuurlijk aanwijzen. Indien een niet aangewezen opvanglocatie gebruikt gaat worden, dient hiervoor wellicht een noodbevel te worden gemaakt. Kostenoverwegingen mogen geen doorslaggevende rol spelen ten aanzien van de te maken afwegingen voor het toepassen van de voorzieningen voor het inrichten en onderhouden van een distributiepunt. De keuze van de distributiepunten en de rijroute daarheen moet in overleg met de leider COPI danwel de operationeel leider worden bepaald. Een belangrijk deel van de doelgroep zal bij familie onderdak en dus primaire levensbehoeften kunnen krijgen c.q. willen hebben Verslaglegging Voor de verantwoording en de evaluatie van het proces is het noodzakelijk dat alle werkzaamheden en genomen besluiten worden bijgehouden in het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte. Voor de benodigde formulieren (logboekformulieren, presentielijsten en de situatierapporten) wordt verwezen naar het draaiboek Verslaglegging (proces 29) Paraatheidskoffer Het lokale team Voorzien in primaire levensbehoefte kan gebruik maken van de middelen uit de paraatheidskoffer. Deze koffer staat in het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte. De inhoud van de paraatheidskoffer is beschreven in bijlage 5 van het operationele deel. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -7-

8 2.14 Nazorg Medewerkers van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte kunnen geconfronteerd worden met traumatische ervaringen tijdens de uitoefening van het werk. Het hoofd van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte dient hier alert op te zijn en in overleg met het GAC Helmond te bepalen of medewerkers op tijd vervangen worden dan wel dat hen (slachtoffer)hulp geboden wordt. Voor een beschrijving van dit proces wordt verwezen naar het draaiboek Nazorg (proces 28) Verzendlijst Gedeputeerde Staten van Noord Brabant Commissaris van de Koningin Hoofd officier van Justitie Rijkswaterstaat directie Noord Brabant Waterschap de AA Waterschap de Dommel Regionale Brandweer Zuidoost-Brabant Veiligheidsregio Zuidoost Brabant Aangrenzende gemeenten Digitaal handboek Rampenbestrijding Regio Zuidoost-Brabant COMPAS GAC Helmond Exemplaren t.b.v. gemeentelijke organisatie paraatheidskoffer leden lokaal team Voorzien in primaire levensbehoefte Essent NRE RWE/Obragas Brabant Water Archief 2.16 Overzicht afkortingen ARB Ambtenaar Rampenbestrijding BZK Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties COPI Commando Plaats Incident CRAS Centrale Registratie Afhandeling Schaden CRIB Centraal Registratie- en Informatiebureau CTPI Coördinatieteam Plaats Incident GAC Gemeentelijk Actiecentrum GBA Gemeentelijke Basisadministratie GBT Gemeentelijk Beleidsteam GHOR Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen GRIP Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure GZ Geestelijke Zorg NRK Nederlands Rode Kruis O&E Ontruimen & Evacueren OT Operationeel Team O&V Opvang & Verzorging OVD Officier van Dienst PSHOR Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen RBT Regionaal Beleidsteam SITRAP Situatierapport TGBM Toegankelijk en Begaanbaar Maken VL Voorlichting Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Organisatorisch Gemeente Helmond -8-

9 Gemeentelijk Draaiboek, gemeente Helmond Voorzien in primaire levensbehoefte Deelproces 22 Operationeel deel Gemeente Helmond Vastgesteld door burgemeester en wethouders d.d. 23 december 2008

10 Inhoudsopgave operationeel deel 1 Operationeel deel Inleiding Alarmering en plaats van opkomst Actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte Distributiepunten Drinkwater, voedsel, energie en kleding 3 2 Drinkwatervoorziening Verantwoordelijkheden Uitvoering Organisatie Rampscenario s Activiteitenschema Voorlichting Distributie Wijze van distributie Distributiepunten Gevoelige afnemers 6 3 Voedselvoorziening Stappen Distributiepunten 9 4 Energievoorziening Inleiding Algemeen Afschakelplan Zuidoost Brabant Regio en netwerkbeheerders en alarmering Taken en verantwoordelijkheden Checklist uitval energie Telecommunicatie Risicocommunicatie Gegevens en gebiedsverdeling netbeheerders Uitval gasvoorziening 15 5 Kledingvoorziening Algemeen Distributiepunten Kledingverstrekking 17 Bijlagen 18 Bijlage 1: werkinstructies 18 Bijlage 2: Checklist hoofd actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte 23 Bijlage 3: Voorbeeld noodbevel 24 Bijlage 4: Gevoelige afnemers / Distributiepunten / Lijsten voor prioritering NSA 25 Bijlage 5: Inhoud paraatheidskoffer 28 Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -2-

11 1 Operationeel deel 1.1 Inleiding Het operationele deel van het draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften is bedoeld als leidraad voor de uitvoering van het proces. In dit deel worden de verschillende onderwerpen drinkwater, voedsel, energie en kleding apart besproken. Voor huisvesting verwijzen we u naar het draaiboek opvang & verzorging 1.2 Alarmering en plaats van opkomst Na alarmering gaat u naar de locatie van het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte. Als u een medewerker van een distributiepunt bent en de locatie daarvan is bekend dan kunt u daarheen gaan. 1.3 Actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoeften Het actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte is ondergebracht in het Stadskantoor, Weg op den Heuvel 35 te Helmond. Voor het operationeel maken van het actiecentrum wordt u verwezen naar de bijlage 1 van het operationeel deel: Werkinstructies hoofd actiecentrum Voorzien in primaire levensbehoefte. 1.4 Distributiepunten Binnen de gemeente en de regiogemeenten zijn distributiepunten aangewezen. Deze locaties en gegevens van de contactpersonen en/of beheerders zijn opgenomen in het draaiboek alarmering. In bijlage 4 zijn de inrichtingen, voorzieningen en plattegronden van de locaties opgenomen. 1.5 Drinkwater, voedsel, energie en kleding In hoofdstuk 2 tot en met 5 worden de onderwerpen drinkwater (hoofdstuk 2), voedsel (hoofdstuk 3), energie (hoofdstuk 4) en kleding (hoofdstuk 5) besproken. Per onderdeel worden de belangrijkste zaken, welke nodig zijn voor een goede afwikkeling van dit proces, doorgenomen. Voor de bovenstaande onderwerpen geldt dat deze ook multidisciplinair zijn beschreven of nog worden beschreven in het Handboek Vitale Infrastructuur. Dit handboek geldt daarom als verplichte leesstof bij het draaiboek Voorzien in Primaire Levensbehoeften. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -3-

12 2 Drinkwatervoorziening 2.1 Verantwoordelijkheden Voor de regio Zuidoost Brabant verzorgt Brabant Water de watervoorziening. Binnen dit hoofdstuk is daarom ook het calamiteitenplan van Brabant Water van belang. Dit plan bevindt zich in de rampenkast in de brandweerkazerne aan de Deurneseweg 135 te Helmond en in de paraatheidskoffer van dit proces. Namens de minister van VROM heeft de VROM-inspecteur de bevoegdheid om in te grijpen in de bedrijfsvoering van het waterleidingbedrijf. Met name in een crisissituatie zal de inspecteur deze bevoegdheid waar nodig gebruiken. In een crisissituatie kan een waterleidingbedrijf dus bevelen ontvangen van zowel de burgemeester als de VROM-inspecteur. Als deze conflicteren zal de Commissaris van de Koningin beslissen en een aanwijzing geven aan de burgemeester dan wel de VROMinspecteur. 2.2 Uitvoering Organisatie De organisatie t.b.v. het uitvoeren van de nooddrinkwatervoorziening berust bij de gemeente in samenwerking met het waterleidingbedrijf. In geval van inwerkingtreding van dit proces, onderdeel nooddrinkwatervoorziening ziet het organigram er als volgt uit: GBT en directeur waterleidingbedrijf + Inspecteur VROM OT GAC + Storingsdienstleider Calamiteitenteam waterleidingbedrijf Distributie drinkwater In het GBT zullen de directeur en een voorlichter van het waterleidingbedrijf plaatsnemen. In geval van opschaling naar GRIP 4 zullen zij plaatsnemen in het regionale beleidsteam (RBT). Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -4-

13 2.2.2 Rampscenario s Er kunnen twee soorten rampen optreden welke ernstige gevolgen kunnen hebben voor de drinkwatervoorziening: 1 Kwalitatief (verontreinigd water) Er kan leidingwater beschikbaar blijven voor sanitaire doeleinden (wc spoeling e.d.). Afhankelijk van de soort verontreiniging kan leidingwater voor meerdere doeleinden ingezet blijven. De watermaatschappij geeft bij het optreden van een ramp, zodra voldoende informatie aanwezig is, d.m.v. voorlichting aan waar het leidingwater voor gebruikt mag worden. 2 Kwantitatief (geen water) Er is geen leidingwater beschikbaar, er komt geen water uit de leidingen bij de afnemers. De afnemers zullen voor sanitaire doeleinden zelf eventueel lokaal water (vijvers e.d.) kunnen ophalen in emmers Activiteitenschema Activiteit Waterleiding- Bedrijf Gemeente Voorbereiding Inventarisatie distributiepunten Toetsen distributiepunten Opstellen verkeerscirculatieplan Alarmering 1. Melding bij waterleidingbedrijf. Inschakeling gemeente gewenst. Waterleidingbedrijf alarmeert gemeente via GMK 2. Melding bij gemeente. Inschakeling waterleidingbedrijf gewenst: Gemeente belt waterleidingbedrijf op nummer Organisatie Coördinatie gemeentelijke taken Afstemming met crisiscentrum waterleidingbedrijf Inventarisatie en vaststelling omvang rampgebied Vaststelling en prioritering gevoelige afnemers (bv. zorginstellingen) Drinkwaterbedrijf levert 3 liter drinkwater per persoon per dag. Aanvang levering binnen 24 uur na staken van de reguliere voorziening. Voorlichting (voorlichters gemeente en waterleidingbedrijf in GBT) Inrichting en bemensing distributiepunten (minimaal 2 personen; 1 gemeente en 1 waterleidingbedrijf; afhankelijk van om- standigheden levert de gemeente 2 personen) Logistieke verzorging Aflossing eigen personeel Evt. aanvraag assistentie defensie (tenten en kachels) Toezicht en controle van drinkwater op distributiepunten Bewaking distributiepunten (buiten openingstijden) Regelen afzetting distributiepunten Levering en plaatsing kraanstellen en flexitanks Vullen flexitanks Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -5-

14 2.2.4 Voorlichting Het GBT coördineert in samenwerking met het waterleidingbedrijf de voorlichting aan de getroffen consumenten. Van belang in de voorlichting zijn: locatie en openingstijden distributiepunten, mogelijkheden van gebruik van eventueel beschikbaar verontreinigd water. De regie van de voorlichting ligt bij de gemeente. 2.3 Distributie Wijze van distributie Het uitgangspunt is om de verstrekking van nooddrinkwater zonder registratie uit te voeren. Teneinde enige begrenzing te geven aan het rechtmatige aantal rantsoenen aan personen en leden van het bij de persoon behorend huishouden, wordt men via voorlichting erop gewezen een persoonslegitimatie van de rechthebbende mee te nemen en op verzoek aan de medewerker van het distributiepunt te tonen. Door middel van koppeling van de postcodes/het adressenbestand met de postcode van de distributiepunten kan vastgelegd worden bij welk meest nabijgelegen distributiepunt een bewoner zich moet / kan vervoegen. Van huisgebonden personen wordt verwacht dat zij buren, verwanten of kennissen het rantsoen laten afhalen. Is dit alternatief niet mogelijk dan moet deze categorie in de gelegenheid worden gesteld om hun behoeften (telefonisch) te melden. Te verwachten valt dat de opkomst van de burgers bij de distributiepunten niet zal zijn gespreid over de dag. Aangezien de omstandigheden het niet mogelijk maken om de burgers gespreid te laten opkomen, moeten onvermijdelijke wachttijden voor lief worden genomen Distributiepunten Het is de verantwoordelijkheid van de gemeente om op voorhand te inventariseren welke plaatsen geschikt zijn als distributiepunt. Bij de inventarisatie van de distributiepunten wordt uitgegaan van onderstaande uitgangspunten. De definitieve vaststelling van de distributiepunten vindt plaats na overleg met het waterleidingbedrijf. Een lijst met distributiepunten is opgenomen in bijlage 4. Uitgangspunten een flexitank heeft een vloerafmeting van 1.80 x 1.00 meter; een flexitank heeft een vloerbelasting van kg, 1150 kg/m2; per flexitank worden maximaal 2500 personen van drinkwater voorzien voor 2 dagen; de installatie is goed bereikbaar voor zwaar vervoer i.v.m. het bevoorraden van de tanks; het distributiepunt moet op loop-/fietsafstand van de afnemers zijn. Dit is afhankelijk van de bevolkingsgraad van het gebied (landelijk/stedelijk); het distributiepunt moet vorstvrij zijn in wintertijd, bij voorkeur binnen, bijvoorbeeld in een sporthal; aantal distributiepunten: inwoners/2500 (1 per 2500 inwoners). Voor de gemeente Helmond betekent dit 35 distributiepunten. Voor een distributiepunt van drinkwater kunnen verder nog de volgende criteria van toepassing zijn: kenmerken die van invloed zijn op de hygiëne beschikking over, of mogelijkheid tot koelvoorziening beschikking over, of mogelijkheid tot kookvoorziening voorzieningen tot het direct nuttigen van het water Let op! Met betrekking tot drinkwatervoorziening zijn al afspraken gemaakt met Brabant Water. Tevens zijn distributiepunten bekend. Indien deze zaken voorhanden zijn hoeft alleen maar invulling te worden gegeven aan de uitvoering van dit proces Gevoelige afnemers Instellingen zoals ziekenhuizen, verzorgings-, verpleeg-, en bejaardentehuizen, vitale industrieën e.d. vallen onder de gevoelige afnemers. De gemeente moet de gevoelige afnemers in de eigen gemeente inventariseren. Hiervoor kan o.a. de gemeentelijke risico-inventarisatie worden geraadpleegd. Een overzicht van de gevoelige afnemers (zie bijlage 4) moet aan het waterleidingbedrijf kenbaar worden gemaakt. Bij de verdeling van extra nooddrinkwater zal het gemeentelijk beleidsteam aangeven welke gevoelige afnemer prioriteit krijgt. Het waterleidingbedrijf heeft de inspanningsverplichting om hieraan te voldoen. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -6-

15 Aandachtspunten: In geval van een grieppandemie kunnen de distributiepunten voor drinkwater en voedsel ook gebruikt worden voor verstrekking van medicijnen en/of vaccins. Voor een groot deel zijn de stappen die te ondernemen zijn voor voedselvoorziening dezelfde als die bij drinkwatervoorziening. Beide zaken kunnen daarom gecombineerd worden. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -7-

16 3 Voedselvoorziening 3.1 Stappen Wanneer de voedselvoorziening tot uitvoer gebracht moet worden, moeten de volgende drie stappen worden doorlopen: Stap 1 Beeld-, oordeels en besluitvorming t.b.v. de voedselvoorziening Bepalen van vermoedelijke tijdsduur van voedselvoorziening Stap 2 Het opstellen van een plan voor de voedselvoorziening 2.a Het formuleren van beleid: - zoveel mogelijk rekening houden met culturele achtergronden en voedingsgewoonten - eventueel registreren van voedsel- en drankuitgifte aan personen en dieren - overwegen het (nood)distributieplan in werking te stellen 1 - normeren van rantsoenen - vaststellen in welke behoeften moet worden voorzien (bv. warme/ koude maaltijden, evt. voedselpakketten voor langere periode etc.) 2.b Het bepalen van de benodigde personele en materiële middelen: - distributiepersoneel - distributiemiddelen (vervoersmiddelen) - benodigde hoeveelheden en soorten voedsel 2.c Het bepalen van de beschikbaarheid van het benodigde personeel en materieel: - geschikt distributiematerieel - personeel - inventariseren mogelijkheden voor het verkrijgen van voedsel, waarbij gedacht kan worden aan: - grote levensmiddelenbedrijven - cateringbedrijven - noodkeukens - relatie met verzorging van de hulpdiensten 2.d Opstellen van een plan voedselvoorziening - bepalen van de distributiepunten (zie 3.2 voor nadere uitwerking) - bepalen van de distributielijnen - bepalen van de uitgifteregistratie (evt. i.s.m. proces CRIB) - ordebewaking (relatie tot proces handhaven openbare orde en afzetten/afschermen) - voorlichting (relatie tot proces voorlichting) Stap 3 Uitvoering geven aan voedseldistributie - instrueren van het personeel - geschikt maken distributielocaties - bekendmaking distributielocaties en de gedragsregels aan bevolking en hulpverleningsdiensten - regelen ordehandhaving - regelen registratie van de uitgifte van voedsel 1 In samenwerking met Economische Zaken Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -8-

17 3.2 Distributiepunten Voor de distributie van voedsel zijn meerdere mogelijkheden. Wanneer er geen sprake is van opvang, kunnen er locaties worden bepaald waar de mensen het voedsel kunnen afhalen. Ter voorbereiding hierop kan de gemeente een aantal van deze locaties vooraf benoemen. Eventueel uitreiken van financiële voorschotten, zodat mensen zelf hun voorzieningen kunnen treffen. Voor een distributiepunt van voedsel kunnen de volgende criteria van toepassing zijn: o kenmerken van een locatie die van invloed zijn op de houdbaarheid van voedsel o kenmerken die van invloed zijn op de hygiëne o beschikking over, of mogelijkheid tot koelvoorziening o beschikking over, of mogelijkheid tot kookvoorziening o voorzieningen tot het direct nuttigen van het voedsel Een lijst met distributiepunten is opgenomen in bijlage 4. Aandachtspunten: Voor een groot deel zijn de stappen die te ondernemen zijn voor voedselvoorziening dezelfde als die bij drinkwatervoorziening. Beide zaken kunnen daarom gecombineerd worden. Op het moment dat het normaal verdelen van voedsel niet meer mogelijk is kan overgestapt worden op distributiebonnen. Dit in samenwerking met het ministerie van economische zaken. Zie ook Handboek Crisisbeheersing EZ 2001 ( In geval van een grieppandemie kunnen de distributiepunten voor drinkwater en voedselvoorziening ook worden gebruikt voor verstrekking van medicijnen en/of vaccins. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -9-

18 4 Energievoorziening 4.1 Inleiding Een langdurige en grootschalige uitval van energie kan dusdanige gevolgen hebben voor de samenleving dat de gemeente en de hulpverleningsdiensten genoodzaakt zijn om maatregelen te nemen. Het doel van dit hoofdstuk is om de gemeente en de hulpverleningsdiensten in staat te stellen vroegtijdig proactief te kunnen reageren op de gevolgen van een uitval van energie. Dit vereist ondermeer een nauwe samenwerking en afstemming met de betreffende netbeheerder. Het resultaat van dit plan is een structuur waarin bij een uitval van gas of elektriciteit is voorzien in een effectieve alarmering en informatievoorziening tussen de betreffende netbeheerder en de getroffen gemeente(n). Energievoorziening is multidisciplinair beschreven in het draaiboek Uitval Energie, onderdeel van het Handboek Vitale infrastructuur en is hiermee verplichte leesstof bij dit draaiboek en leidend voor het hoofdstuk energievoorziening. Onderstaand vindt u daarom een samenvatting van de voor de gemeenten belangrijke punten van het draaiboek uitval energie. 4.2 Algemeen De landelijke netbeheerder van het hoofdtransportnet, de zogenaamde snelwegen, van elektriciteit is TenneT en vanuit die rol o.a. verplicht om afschakel- en herstelplannen op te (laten) stellen. De landelijke netbeheerder van het hoofdtransportnet van gas is Gas Transport Services B.V. (GTS). De regionale netbeheerders, verantwoordelijk voor het beheer van één of meer elektriciteits- en gasnetten anders dan de landelijke netten, in de regio Zuidoost-Brabant zijn Essent Netwerk (elektriciteit en gas), NRE (elektriciteit en gas) en Obragas NET BV (gas). Bij calamiteiten op het hoofdtransportnet is de afspraak dat de regionale netbeheerders in eerste instantie aanspreekpunt zijn voor de hulpverleningsdiensten. Het leveren van noodstroomvoorzieningen is geen verantwoordelijkheid van de netbeheerders. Essent Netwerk en NRE treden vanuit hun rol echter wel coördinerend op bij het voorzien in noodstroomaggregaten. De netbeheerders voor elektriciteit zijn wel verplicht om calamiteitenplannen op te stellen. Dit wil dus zeggen dat bedrijven en instellingen een eigen verantwoordelijkheid kennen op het gebied van energievoorziening. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de aansluitvolgorde van noodstroomaggregaten binnen hun stad of dorp. Draaiboek Voorzien in primaire levensbehoeften Operationeel Gemeente Helmond -10-