<L) Vrije Universiteit Brussel. vzw SOVEhB O CN. De Jobdienst werd door ACTIRIS erkend als bureau voor kosteloze arbeidsbemiddeling.

Transcriptie

1 Vrije Universiteit Brussel vzw SOVEhB CN LO <L) O CN De Jobdienst werd door ACTIRIS erkend als bureau voor kosteloze arbeidsbemiddeling. VERSIE Februari 2012

2 1 INLEIDING 2 WERKEN ALS LOONTREKKENDE 3 WERKEN ALS ZELFSTANDIGE 4 DE GEVOLGEN VAN WERKEN ALS JE STUDENT BENT 1) Studietoelagen 2) Kinderbijslag 3) Sociale Zekerheid 4) Fiscaliteit 5 ARBEIDSONGEVALLEN 6 ZIEKTE 7 NIEUWE PROCEDURE BETREFFENDE TEWERKSTELLING VAN STUDENTEN AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL 8 GOED OM WETEN

3 INLEIDING Studentenarbeid staat ter discussie. Sommigen stellen dat ze zoveel mogelijk moet beperkt worden. Zij vinden o.a. dat studenten teveel volwaardige arbeidsplaatsen innemen. Met de huidige (rest)werkloosheid zou dat onaanvaardbaar zijn. Anderen zien studentenarbeid als complementair. De moeilijke uren ('s avonds, weekends) en periodes (vakanties) worden dan door studenten ingevuld. In de praktijk wint studentenarbeid steeds aan belang, maar soms zitten studenten in erg onzekere statuten: zwartwerk, werken als zelfstandige... De jobdienst heeft een ruim aanbod van jobs in erg uiteenlopende sectoren. Alle jobs worden bekendgemaakt via de website van de Jobdienst: Voor de "open" jobs hoef je niet langs te komen bij de jobdienst. Voor de "gesloten" jobs moet je dat wel. Elke regelmatig ingeschreven student van de Vrije Universiteit Brussel en de Erasmushogeschool Brussel komt in aanmerking. Naast onze eigen jobdatabank kan je nu ook vacatures opvragen via 'JOS' (het Jobstudentensysteem). Dit is een deeldatabank met enerzijds de studentenjobs afkomstig van de VDAB-vacaturedatabank en anderzijds de JOS-databank met vacatures aangeleverd via diverse Vlaamse hogescholen en universiteiten. De JOS-databank kan je raadplegen via intranet. Behalve voor jobs kun je bij de jobdienst ook terecht voor alle informatie over werken als student en de gevolgen daarvan. Een beknopte samenvatting daarvan vind je hieronder. Voor meer informatie ben je uiteraard altijd welkom op de jobdienst.

4 2 WERKEN ALS LOONTREKKENDE Als loontrekkende ben je in dienst van een werkgever. In ruil voor je arbeid ontvang je een loon. Dat loon is gelijk aan het aanvangsloon van een andere werknemer in dezelfde functie, maar is afhankelijk van je leeftijd. Er bestaat een wettelijk minimumloon dat geldig is voor alle sectoren waarvoor geen "collectieve arbeidsovereenkomst" (CAO) is afgesloten. Zo'n CAO heeft meestal hogere minimumlonen, maar er zijn ook sectoren waar minder betaald wordt. Informeer je voor je begint te werken, dan kom je niet voor verrassingen te staan. Wettelijk minimumloon Het gemiddelde minimum bruto maandloon en uurloon (bedragen sinds 1 mei 2011) Leeftijd % Maandloon 38u/week ,54 8, ,93 8, , ,70 7, , , Meestal vermeldt een overeenkomst een bruto uurloon. Dat is echter niet het loon dat je uitbetaald krijgt. Ten gevolge van de nieuwe wetgeving betaalt de student op de eerste 50 kalenderdagen slechts 2.71 % solidariteitsbijdrage. Het verschil is dus het nettoloon. Vanaf de 51ste dag wordt de gewone sociale zekerheidsbijdrage (13,07 %) betaald en wordt er ook bedrijfsvoorheffing afgehouden. Het saldo is dan ook het nettoloon. Indien de gewone sociale zekerheidsbijdrage wordt betaald, heeft de student recht op vakantiegeld. Contract Er zijn verschillende arbeidsovereenkomsten. Drie daarvan zijn voor studenten belangrijk; enerzijds de arbeiders- en bediendenovereenkomst, anderzijds de studentenovereenkomst. Het belangrijkste verschil betreft de opzegtermijnen, deze zijn korter voor een studentencontract. Een geschreven arbeidsovereenkomst is voor studenten altijd verplicht. Als een student werkt, vermoedt de wetgever dat het altijd om een arbeidsovereenkomst voor studenten gaat, tenzij het tegendeel wordt bewezen. Een arbeidsovereenkomst voor studenten moet ten minste in twee exemplaren opgesteld worden: een voor de werkgever en een voor jezelf. Je moet in het bezit zijn van het contract ten laatste op het moment dat je begint te werken. Bij de jobdienst kan je terecht voor een modelovereenkomst. Studenten die enkel avondschool of onderwijs met beperkt leerplan volgen, kunnen niet werken met een studentencontract. Een studentencontract kan vanaf 2012 opgemaakt worden voor de duur van 12 maanden (in het verleden was dit slechts voor 6 maanden mogelijk).

5 3 WERKEN ALS ZELFSTANDIGE In een aantal gevallen, wanneer je niet werkt onder het "gezag" van een werkgever, ben je tewerkgesteld als zelfstandige. Concreet betekent dit dat je niet onder het RSZ-stelsel voor werknemers valt, maar onder het stelsel van zelfstandigen. Je moet je dan aansluiten bij een "sociale verzekeringskas voor zelfstandigen". Per definitie ben je zelfstandige in "hoofdberoep". Je betaalt dan een voorlopige sociale bijdrage van EUR per kwartaal tijdens het eerste volledige jaar van je zelfstandige activiteit. Als student kun je vragen te worden gelijkgesteld met een zelfstandige in bijberoep. Je moet dan jonger zijn dan 25 jaar. kinderbijslag genieten en minder verdienen dan 6026,33 EUR per jaar (startdatum voor 1 april 2009) of 6599,05 EUR (startdatum na 1 april 2009). De inkomsten die hier vermeld worden is het nettobelastbaar inkomen. Dit wil zeggen dat je beroepskosten in mindering van je bruto-inkomen mag brengen. Als je op basis van objectieve elementen in 2012 verwacht minder te verdienen dan 1393,70 EUR op jaarbasis, en je begon je zelfstandige activiteit na 1 april 2011, dan betaal je geen bijdragen. Indien je meer verdient dan EUR. maar minder dan 6599,05 EUR, betaal je voorlopig 352,24 EUR per kwartaal tijdens het eerste volledige jaar van je zelfstandige activiteit. Later worden de definitieve bijdragen berekend op wat je effectief verdiende. Al deze bijdragen gelden als je een volledig jaar werkt (4 kwartalen). Werk je geen volledig jaar dan worden de bedragen omgerekend op basis van het aantal kwartalen activiteit (bv. als jc maar 1 kwartaal werkt als zelfstandige, mag je niet meer dan EUR (1/4 van 1393,70 EUR) verdienen om geen bijdragen te betalen). Je moet dan in afwachting dat de controle der belastingen het definitief inkomen meedeelt, het minimumbedrag voor een zelfstandige in hoofdberoep (672,41 EUR) betalen. Je moet ook zelf de terugstorting aanvragen. Soms kan het daarom al interessanter zijn om een kwartaal langer zelfstandige te blijven totdat jc een volledig kalenderjaar zelfstandige bent. Vaak laten studenten na om zich in te schrijven bij een sociale verzekeringskas (bv. voor het afnemen van enquêtes). Via de Belastingen wordt het Rijksinstituut voor Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen op de hoogte gebracht. Die kan nagaan of er al dan niet een aansluiting is. Sinds 1 april 2010 krijg je een administratieve boete indien je niet bent aangesloten op het moment dat je werkt als zelfstandige. Deze boete is minimum 250 EUR. In sommige gevallen ben je verplicht een BTWnummer en een inschrijving in de Kruispuntbank via een ondernemingsloket te nemen. Dit kost 79 EUR. Indien je minder dan 5580 EUR per jaar als zelfstandige verdient, moet je geen BTW aanrekenen. Je vermeldt op elke factuur: "Kleine onderneming onderworpen aan de vrijstellingsregeling van belasting BTW niet toepasselijk" Houd al je facturen of honorariumnota's zorgvuldig bij. Je moet elk jaar een verslag van verrichtingen overmaken aan je BTW-kantoor. Soms zegt men jc dat een job "zwart" is en laat men je achteraf toch een soort ontvangstbewijs of honorariumnota ondertekenen. In dat geval heb je als zelfstandige gewerkt, wat men je ook zegt. Je merkt dat er nogal wat misverstanden kunnen bestaan over dit statuut en de bedragen die je moet betalen. Voor je als zelfstandige begint te werken, kom jc best eerst naar de jobdienst of ga je langs bij een sociale verzekeringskas voor zelfstandigen (lijst bij de jobdienst te verkrijgen).

6 DE GEVOLGEN VAN WERKEN ALS JE STUDENT BENT 1. Studietoelagen In principe wordt de studietoelage berekend op basis van de inkomsten van je ouder(s), ook al ben je fiscaal niet (meer) ten laste. Heb je een eigen inkomen, kan je in aanmerking komen voor het statuut van "zelfstandig student". Daarvoor moet je ten laatste op 31 december 2012 gedurende 12 maanden een inkomen van minstens 6161,46 EUR aantonen. Gaat het enkel om een inkomen uit arbeid, dan betekent dat voor 2012 een brutobelastbaar inkomen van minstens 7986,77 EUR. Deze 12 maanden moeten vallen binnen een periode van 2 aaneensluitende kalenderjaren eindigend op 31 december van het academiejaar: - waarvoor je de studietoelage aanvraagt of - waarin je de studies hebt aangevat of hervat. maanden van dat kwartaal niet uitbetaald. De werkuren worden strikt gecontroleerd via de RSZ-aangifte door de werkgever. Zowel de werkgever als de jobstudent moeten sociale zekerheidsbijdragen betalen op het loon. Vanaf 1 januari 2012 betalen de werkgever en dc student op de eerste 50 werkdagen alleen solidariteitsbijdragen. Voor de werkgever is dat 5,42 % bovenop het brutoloon, voor de student is dat 2,71 % van zijn brutoloon. Vanaf de 51ste dag betalen zowel de werkgever als de student normale sociale zekerheidsbijdragen. ledereen die studeert in hoofdstatuut heeft recht op een contingent van 50 werkdagen per kalenderjaar. Deze dagen mogen gespreid worden over het volledige jaar. Voor de kinderbijslag speelt het soort contract of het bedrag dat je verdient geen rol. De kinderbijslag houdt wel rekening met het aantal uren dat je werkt in een kwartaal en met de periode waarin je wordt tewerkgesteld. Tijdens de zomervakantie: in juli, augustus, september mag de student onbeperkt werken. Zowel de student als de werkgever kunnen het aantal nog beschikbare dagen consulteren via de online applicatie van de RSZ ( LET OP! alle dagen waarvoor een student loon ontvangt van een werkgever worden in vermindering gebracht van het contingent, dus ook betaalde feestdagen! Tijdens het academiejaar: (oktober tot juni) mag je maximaal 240 uren per kwartaal werken. Worden deze 240 uren overschreden, dan wordt de kinderbijslag voor de drie

7 4. Fiscaliteit 4.1. Je bent ten laste van je ouders Als een student werkt met een studentencontract wordt de eerste schijf van 2490 EUR die verkregen wordt als loon uit arbeid niet meegerekend als nettobcstaansmiddel. Dit komt neer op het volgende: - om als persoon ten laste te blijven als kind van een gehuwd koppel: 6227,50 EUR brutobelastbaar (netto = 5480 EUR) - om als persoon ten laste te blijven als kind van een alleenstaande ouder: 7890 EUR bruto belastbaar (netto = 6810 EUR) - om als persoon ten laste te blijven als gehandicapt kind van een alleenstaande ouder ligt de grens op 9340 EUR brutobelastbaar (netto EUR). De onderhoudsgelden die je als student ontvangt zijn vrijgesteld tot een bedrag van 2990 EUR. Ontvang je meer onderhoudsgeld. dan moet 80% van het bedrag boven de 2990 EUR samengevoegd worden bij de nettobestaansmiddelen uit arbeid. Wat is dat nu, netto- en brutobelastbaar? Van je brutoloon (dat wordt op je contract vermeld) wordt 13,07% RSZ afgetrokken of 2,71 % solidariteitsbijdrage. Het resultaat is dan je brutobelastbaar loon. Daarvan mag je allerlei zaken aftrekken: beroepskosten. giften, enz. In dc praktijk kan een student meestal alleen maar beroepskosten aftrekken. inkomen. Deze regel geldt voor de berekening van de verschuldigde belasting. Evenwel wordt bij de berekening van de nettobestaansmiddelen, om na te gaan of men ten laste kan blijven, eenvormig rekening gehouden met 20% forfaitaire kosten om het netto bedrag te bepalen. Schematisch ziet dat er zo uit: Brutoloon Werknemersbijdrage Nettoloon RSZ 13,07% of 2,71 % solidariteitsbijdrage Brutobelastbaar - fiscale aftrek Netto- belastbaar De overheid maakt het je gemakkelijk want er is een systeem van "forfaitaire" beroepskosten. Tot 5490 EUR bruto belastbaar inkomen uit arbeid, mag je 28,7% aftrekken (van 5490 EUR tot EUR: 10%). Doe je die aftrek, dan verkrijg je het netto belastbaar

8 Als jc meer verdient, hebben je ouders één kind minder fiscaal ten laste. Ze moeten dan meer belastingen betalen. Hieronder vind je de bedragen van het verlies aan belastingvermindering: evolutie kinderen ten laste beide ouders alleenstaande ouder van 1 naaro 360,00 786,50 van 2 naar 1 678,50 691,00 van 3 naar , ,00 van 4 naar , ,50 van 5 naar , en volgende 2317, ,50 (excl. gemeentebelasting) 4.2. Je betaalt zelf belasting Studenten die zelf een inkomen hebben verkregen, moeten dit afzonderlijk aangeven en dit niet bij het inkomen van de ouders voegen. Je betaalt zelf belastingen indien je meer verdient dan 7070 EUR nettobelastbaar (of 8904,76 EUR brutobelastbaar). Indien je gehuwd of wettelijk samenwonend bent, is dit bedrag van toepassing per echtgenoot of samenwonende. inkomsten verwierf). Vergeten? Te laat? Geen nood, je hebt nog 3 jaar om de bedrijfsvoorheffing terug te vorderen. De werkgever is verplicht een fiscale fiche op te sturen waarop alle gegevens staan die nodig zijn om de belastingbrief in te vullen. Hier wordt het belastbaar inkomen vermeld met verwijzing naar bepaalde rubrieknummers. Die nummers corresponderen met de nummers van het aangifteformulier en op de overeenkomstige plaats vult men de bedragen in. (online via 'Tax on web') Als er slechts een solidariteitsbijdrage van het loon werd afgehouden, is er geen bedrijfsvoorheffing ingehouden op het loon en kan er geen bedrijfsvoorheffing worden teruggestort Terugkrijgen van bedrijfsvoorheffing Meestal heeft de werkgever bedrijfsvoorheffing ingehouden. Als je onder 7070 EUR nettobelastbaar inkomen gebleven bent, moet je geen belasting betalen en kun je die bedrijfsvoorheffing volledig terugkrijgen. Als je toch meer verdiend hebt, krijg je meestal een gedeelte terug. In beide gevallen moet je een aangifteformulier invullen. Als je dat niet automatisch toegestuurd krijgt, kun je dat aanvragen bij het plaatselijk belastingkantoor (voor 1 juni van het jaar nadat je de ^ZCL - 6-4'

9 5 ARBEIDSONGEVALLEN Arbeidsongeval Een arbeidsongeval is een plotse gebeurtenis die zich voordoet tijdens en te wijten is aan de uitvoering van de arbeidsovereenkomst en een lichamelijk letsel veroorzaakt waarvan de oorzaak buiten het organisme van de getroffene ligt. Voorbeeld van een arbeidsongeval: je werkt in een magazijn en tijdens het laden en lossen van goederen valt er een vracht goederen op je voet. Je voet raakt hierbij geplet. De letsels die je hierbij oploopt, worden erkend als letsels tengevolge van een arbeidsongeval. Arbeidswegongcval Een arbeidswegongeval is een ongeval dat zich voordoet op het normale traject of een met de wet gelijkgesteld normaal traject naar en van het werk. Aangifte arbeidsongeval Elke werkgever dient zich te verzekeren bij een arbeidsongevallenverzekeraar. Indien er zich een arbeidsongeval voordoet, dient de werkgever dit aan te geven bij zijn arbeidsongevallenverzekeraar. Tijdelijke arbeidsongeschiktheid en blijvende arbeidsongeschiktheid Indien je als student een arbeidsongeval hebt, dan kan je een letsel oplopen dat tijdelijk of blijvend van aard is en waardoor je tijdelijk of blijvend arbeidsongeschikt bent. Voor meer informatie betreffende een arbeidsongeval, herzieningstermijn, consolidatie, hulp van derden, 1/3 in kapitaal, schadeloosstelling bij tijdelijke en blijvende arbeidsongeschiktheid... kan je contact opnemen met dc jobdienst of met het Fonds voor Arbeidsongevallen. 6 ZIEKTE Studenten die tijdens hun studies een studentenjob verrichten, blijven ten laste van de ouders in de ziekteverzekering tenzij hij/ zij zelf gerechtigd wordt door voldoende arbeidsprestaties. Bij ziekte moet dc student onmiddellijk de werkgever (directe cheo verwittigen, ook al gaat het slechts om een dag. Er moet ook melding gemaakt worden van de verblijfplaats indien deze verschillend is van de woonplaats. Indien de student langer dan een dag afwezig is wegens ziekte, is een medisch attest vereist en dient hij/zij de directe chef op de hoogte te stellen van de duur van de afwezigheid. Het medisch attest wordt door het personeelslid verstuurd naar de Personeelsdienst. Wat de uitbetaling van gewaarborgd loon betreft, moet volgend onderscheid worden gemaakt: - Voor de student-bediende met een overeenkomst van minder dan drie maanden of op proef, moet dc werkgever geen gewaarborgd loon bij ziekte betalen als de betrokken student nog geen maand in dienst is. Studenten die langer dan een maand ononderbroken werken, hebben recht op een gewaarborgd loon van maximum 14 dagen. Bij ziekte van minder dan veertien dagen wordt de carensdag (d.i. de eerste werkdag na het begin van de ziekte) niet betaald.

10 - Voor de student-bediende met een overeenkomst van meer dan drie maanden en na het verstrijken van de proefperiode, moet de werkgever bij ziekte het gewaarborgd maandloon betalen. Voor deze groep studenten wordt geen carensdag toegepast. 7 NIEUWE PROCEDURE BETREFFENDE TEWERKSTELLING VAN STUDENTEN AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Indien je van plan bent om in 2012 als student te werken aan de VUB ben je verplicht om je te registreren op be. Eens je geregistreerd bent, bezorg je een attest aan de personeelsdienst/jobdienst via (studentatwork50days@vub.ac.be). De benaming van het attest is van groot belang. De benaming moet bestaan uit de familienaam (in hoofdletters), gevolgd door underscore, gevolgd door de voornaam (in hoofdletters), gevolgd door de extensie '.pdf. Het is pas na aflevering van dit attest dat de procedure voor de aanvraag van het contract kan starten. 8 GOED OM WETEN Veiligheid en gezondheid op het werk Voor je begint te werken zal je werkgever een toelichting geven over hoe je je job veilig moet uitvoeren. Volgens het K.B. van is het verboden studenten tewerk te stellen bij gevaarlijke werkzaamheden of bij werken waar zij in aanraking komen met gevaarlijke producten. Bij de indiensttreding krijg je het arbeidsreglement overhandigd waar de maatregelen i.v.m. preventie en bescherming beschreven zijn. Voor een tewerkstelling op de Vrije Universiteit Brussel kan jc surfen naar de website van de personeelsdienst waar je een lijst van verboden arbeid kan terugvinden

11 Afgestudeerd... en nu? Onmiddellijk na je studies of leertijd dien je je als werkzoekende in te schrijven bij de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling van je woonplaats. (VDAB. ACTIRIS, FOREM) In de zomermaanden (juli. augustus, september) mag je als schoolverlater maximum 240u werken om de kinderbijslag te behouden. Om na de zomermaanden nog kinderbijslag te ontvangen, moet je ingeschreven zijn bij de VDAB. Tijdens de wachttijd vervalt de kinderbijslag voor elke maand waarin je meer dan 499,86 EUR bruto verdient. Een brochure 'Wegwijs in... de eerste job' kan je gratis aanvragen bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg op het volgende adres: GEHEUGENSTEUNTJE! Hou voor jezelf de dagen bij die je werkt, je kan ze vanaf nu gemakkelijk consulteren via dc online applicatie van de RSZ en jouw persoonlijke toegangscode, (

12 JOBDIENST VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL CAMPUS ETTERBEEK Martine Truyens Gebouw Y (lokaal Y012) Pleinlaan Brussel Tel: +32 (0) Fax: +32 (0) job<0> vub.ae.be of mtruyens@vub.ac.be van maandag tot vrijdag van 13u30 tol I7u00 CAMPUS JETTE Studentensecretariaat faculteit GF Laarbeeklaan BRUSSEL job@vub.ac.bc JOBDIENST SOVEHB Studentenvoorzieningen Angelique Roels A. Dansaertstraat Brussel Tel. +32 (0) job@sovchb.be maandag en vrijdag steeds op afspraak dinsdag permanentie van 9u00 tot 16u00 sai/eh\b www Bcwe^m.mm