WERK GEVONDEN WAAROP LETTEN?

Transcriptie

1 WERK GEVONDEN WAAROP LETTEN?

2 Werk gevonden, waarop letten? Alvorens je handtekening op een arbeidsovereenkomst te plaatsen, ga je het best een aantal zaken na. Want het ene contract is het andere niet. En een arbeidscontract betekent niet hetzelfde als een arbeidsreglement. Het arbeidscontract Neem rustig je tijd om je arbeidscontract of -overeenkomst te lezen vooraleer je er je handtekening onder zet en aarzel niet om vragen te stellen aan je werkgever. Inhoud van het contract In dergelijke overeenkomst moet minstens staan: naam en adres van beide partijen; datum van indiensttreding; de plaats waar het werk te leveren is, de aard van het werk en het uurrooster (of de verwijzing ernaar in het arbeidsreglement); het loon dat als vertrekpunt werd overeengekomen en de eventuele premies die zullen toegekend worden. Op het brutoloon dat je als bediende of arbeider ontvangt, worden steeds bijdragen aan de sociale zekerheid ingehouden. Ook de bedrijfsvoorheffing, een soort voorschot op je inkomstenbelasting, gaat van je loon af. Afhankelijk van je gezinssituatie en inkomen kan tevens een bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid afgehouden worden. Waak erover dat het loon niet lager is dan de minimumlonen van toepassing in de sector waar je tewerkgesteld bent. Informeer bij je ACLVB-secretariaat; als er in de arbeidsovereenkomst verwezen werd naar een arbeidsreglement, dan dien je dat nog voor de ondertekening van je arbeidscontract te ontvangen; bij een onderneming met exploitatiezetel in het Nederlands taalgebied, dient de arbeidsovereenkomst in het Nederlands te zijn opgesteld, in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet ze in de taal van de werknemer zijn opgesteld (Nederlands of Frans). EERSTE ARBEIDSCONTRACT

3 Soorten arbeidsovereenkomsten Er bestaan nogal wat soorten arbeidsovereenkomsten of arbeidscontracten. Overeenkomst voor bepaalde duur Kom je overeen slechts voor een welbepaalde tijd te werken, dan moet uiterlijk bij de indiensttreding een contract ondertekend zijn met vermelding van de begin- en einddatum. Het contract kan niet voor de einddatum worden opgezegd tenzij mits betaling van een schadevergoeding. Sinds de invoering van het eenheidsstatuut en de afschaffing van het proefbeding, bestaat een bijkomende mogelijkheid tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst van bepaalde duur: tijdens de eerste helft van de overeengekomen duurtijd, met een maximum van 6 maand, is opzegging door de werkgever of werknemer mogelijk mits naleving van een nieuwe opzeggingstermijn. Mag je na de einddatum van het contract blijven werken, dan ontstaat er vanaf dat moment een contract voor onbepaalde duur. Opeenvolgende contracten van bepaalde duur kunnen worden gesloten onder strikte voorwaarden. Is aan die voorwaarden niet voldaan, dan heb je een contract voor onbepaalde duur en kan je werkgever je bij het voorziene einde niet zomaar ontslaan zonder naleving van een opzeggingsperiode of betaling van een verbrekingsvergoeding. Vraag inlichtingen aan het secretariaat van je vakbond. Overeenkomst voor onbepaalde duur In principe zal de arbeidsovereenkomst duidelijk vermelden of ze van onbepaalde duur is. De arbeidsovereenkomst wordt in ieder geval herleid naar een overeenkomst van onbepaalde duur wanneer: je mondeling werd aangeworven (behalve in de horeca) of; 2

4 in het geschreven contract geen einddatum of geen duidelijke einddatum vermeld is of; in het geschreven contract geen sprake is van een bepaald werk, noch van enige vervanging of; het geschreven contract niet ondertekend werd uiterlijk op het ogenblik van de indiensttreding. Overeenkomst voor een bepaald werk Dit type van arbeidsovereenkomst bevat geen einddatum, maar heeft betrekking op het uitvoeren van een duidelijk omschreven werk. Zij moet eveneens voor iedere werknemer afzonderlijk, schriftelijk en uiterlijk op het tijdstip van de indiensttreding zijn vastgesteld. Overeenkomst voor deeltijdse arbeid Deze soort overeenkomst moet altijd individueel en schriftelijk zijn opgemaakt. De overeengekomen arbeidsregeling (= hoeveel werkuren per week + verdeling ervan over de verschillende dagen per week) en het werkrooster (= op welke dagen en uren moet worden gewerkt) mogen hier niet ontbreken. De werkgever moet, behoudens uitzonderingen, ten minste 5 werkdagen vooraf de dagelijkse werkroosters door aanplakking ter kennis brengen. Als er geen geldig geschreven contract bestaat, mag je die deeltijdse regeling uit het arbeidsreglement of enig ander sociaal document kiezen die voor jou het meest interessant is. De gemiddelde deeltijdse wekelijkse arbeidsduur moet minstens 1/3 bedragen van de wekelijkse arbeidsduur van de voltijds tewerkgestelde werknemers van dezelfde categorie in de onderneming. Bij afwezigheid van voltijdse werknemers mag de wekelijkse arbeidsduur niet minder bedragen dan 1/3 van de arbeidsduur die in de sector van toepassing is. Op die regel bestaan talrijke uitzonderingen. Vraag inlichtingen bij je vakbond. Als je met parttime-werk begint, mag je niet nalaten de VDAB (Actiris voor Brussel) binnen de 2 maanden op de hoogte te stellen dat je, bij gebrek aan een voltijdse betrekking, een deeltijdse betrekking aanneemt en dat je wenst ingeschreven te blijven als werkzoekende voor een voltijdse betrekking. Via je ACLVB-secretariaat moet je bij de RVA zonder verwijl het statuut aanvragen van 3

5 deeltijdse werknemer met behoud van rechten. Op die manier behoud je je rechten als voltijds werknemer. Neem bij het aanvaarden van deeltijds werk toch steeds onmiddellijk contact op met je vakbond! Stap je bij eenzelfde werkgever onvrijwillig over van een voltijdse naar een deeltijdse baan, dan onderga je een wachtperiode van drie maand gedurende dewelke je dan geen inkomensgarantie-uitkering ontvangt. Er is geen wachtperiode: als je voorafgaandelijk voltijds tewerkgesteld was met een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur of krachtens een vervangingsovereenkomst; bij de vermindering van de arbeidsprestaties voorzien is in een door de Minister van Werk erkend herstructureringsplan. Vervangingsovereenkomst Een dergelijke overeenkomst moet worden gesloten (uiterlijk bij de indiensttreding) ter vervanging van een werknemer wiens arbeidsovereenkomst geschorst is (bv. wegens ziekte, bevalling, enz.). Er mag geen gebruik van gemaakt worden als de schorsing te wijten is aan een gebrek aan werk wegens economische redenen, slecht weer, staking of lock-out. Een schriftelijk contract is vereist. Daarin dient vermeld: wie wordt vervangen en waarom; onder welke voorwaarden de vervanger in dienst wordt genomen; de vervangingsovereenkomst(en) mag (mogen) in totaal niet langer duren dan 2 jaar, tenzij bij een vervanging wegens loopbaanonderbreking of vermindering van prestaties. 4 EERSTE ARBEIDSCONTRACT 2016

6 De overeenkomst voor uitzendarbeid mag enkel worden gebruikt: ter vervanging van een vaste werknemer; of om het hoofd te bieden aan een uitzonderlijke hoeveelheid extra werk; of om de uitvoering van een uitzonderlijk werk mogelijk te maken. Deze geschreven overeenkomst zal ofwel worden gesloten voor bepaalde tijd of voor duidelijk omschreven werk of voor de duur van de vervanging. Overeenkomst voor uitzendarbeid Een werkgever kan in bepaalde situaties beroep doen op een uitzendkantoor dat het personeel levert dat hij zoekt, eerder dan zelf rechtstreeks een werknemer aan te werven. Opdat een interimarbeider zou kunnen tewerkgesteld worden, moeten er twee overeenkomsten worden afgesloten: eerst een schriftelijke vaststelling met een uitzendkantoor van de intentie om uitzendarbeid te verrichten; daarnaast moet, telkens de werknemer een opdracht aanvaardt, binnen de twee werkdagen een schriftelijke arbeidsovereenkomst worden opgemaakt. EERSTE ARBEIDSCONTRACT

7 Het interimkantoor zal je loon, voordelen en premies betalen en alle sociale documenten afleveren. Via je ACLVB-secretariaat kan je de betaling van de eindejaars- en syndicale premie bekomen! Wanneer je bij een interimbureau aanklopt, laat dan je vakbondssecretaris je contract controleren. In die branche schuilen soms misbruiken. Dubbel opletten dus! Het is wel zo dat interimwerk je kansen op het vinden van een vaste betrekking verhoogt. Iets wat voor jou beslissend kan zijn wanneer je gelegenheidswerkgever morgen op zoek gaat naar een nieuwe arbeidskracht. In het geval van uitzendarbeid blijft de voormalige regeling inzake proefperiode behouden: de eerste 3 dagen kunnen de werkgever en werknemer de overeenkomst beëindigen zonder opzegtermijn of -vergoeding. De arbeidsovereenkomsten zijn gereglementeerd bij wet (wet van 3 juli 1978). Een arbeidsreglement is geen arbeidsovereenkomst In een arbeidsovereenkomst wordt doorgaans verwezen naar het arbeidsreglement. De werkgever is verplicht dit op te maken. Het arbeidsreglement geldt voor alle werknemers in de onderneming, terwijl een arbeidsovereenkomst slechts van toepassing is op de werkgever en jezelf. Als werknemer ben je gehouden dit reglement na te leven, behoudens schriftelijke afwijkingen in individuele gevallen. Let erop dat je dit reglement ontvangt. Het omvat o.a. de regels inzake arbeidsuren, vrije dagen, wijze van betaling. Sociale documenten Je werkgever is verplicht je tijdens je tewerkstelling een aantal documenten te overhandigen. De belangrijkste zijn: maandelijks: loonbriefje jaarlijks: individuele rekening belastingfiche (281.10) Kijk zeker na wat je moet doen in geval van ziekte! 6

8 Onthaal in de onderneming Het is normaal dat je de eerste werkdag je weg niet vindt en je onwennig voelt. Daarom zijn de werkgevers verplicht de nodige zorg te besteden aan het onthaal van de werknemers. De eerste dag zal je een bezoek brengen aan je arbeidspost en de onmiddellijke omgeving ervan. Je wordt voorgesteld aan je oversten, collega s en aan de werknemersafgevaardigden. Er wordt je een beschrijving gegeven van de te verrichten arbeid, van de maatregelen inzake preventie en bescherming op het werk (o.a. medische hulp, nooduitgangen, ) en van de specifieke maatregelen om arbeidsongevallen of beroepsziekten te vermijden. Er bestaan voor jonge werknemers ook een aantal tewerkstellingsmaatregelen. Voor meer info hierover verwijzen we naar onze brochure. V.U.: Mario Coppens, Koning Albertlaan 95, 9000 Gent. Niet op de openbare weg gooien a.u.b. Jong? Welkom bij FreeZbe! Heb je vragen (bijvoorbeeld over je studentenjob), opmerkingen, suggesties, een mening? Laat het ons weten via freezbe@aclvb.be Like us on Facebook facebook.com/ilikefreezbe 7