Opnieuw bezuinigen De Bildtse begroting voor 2013 in één oogopslag

Transcriptie

1 Opnieuw bezuinigen De Bildtse begroting voor 2013 in één oogopslag

2 Wat staat er in deze brochure? Waarom deze brochure? Bezuinigen met oog voor de toekomst! Bezuinigen met oog voor de toekomst! Dit gaan we doen! Hoe maak je een begroting? De uitgaven en inkomsten in 2013 Meer weten of verder praten? Waarom deze brochure? In deze brochure staat het financieel beleid van gemeente het Bildt voor De crisis dwingt de gemeente opnieuw tot bezuinigen, tot een bedrag van ruim acht procent op de begroting. Het huishoud boekje moet op orde zijn. Dat betekent niet dat de gemeente met de rug naar de toekomst gekeerd staat. Integendeel, ook in 2013 komt er geld vrij voor nieuwe projecten en voorzieningen die belangrijk zijn voor de inwoners van het Bildt. Denk bijvoor beeld aan de bouw van een multi functioneel centrum in Minnertsga of de Bildtse onderwijs campus. Ook komt geld beschik baar voor het vergroten van de leefbaarheid in de Bildtse dorpen. Bezuinigen en investeren gaan het komend jaar hand in hand. Het Bildt wil een financieel gezonde gemeente zijn en blijven, maar ook een gemeente die werk maakt van haar toekomst en die van haar inwoners. In deze brochure zetten we de belang rijkste plannen op een rij. Open en duidelijk, zoals u van ons gewend bent. Bezuinigen en investeren gaan het komend jaar hand in hand Gemeente het Bildt is een financieel gezonde gemeente. Dat wil zeggen dat zij goed aan haar verplichtingen kan voldoen en ook een redelijke reserve heeft. Daarmee kan ze eventuele tegenvallers opvangen of nieuwe investeringen doen. Net als alle andere gemeenten in Nederland, heeft ook gemeente het Bildt natuurlijk te lijden van de crisis. Inkomsten vanuit het Rijk worden minder, terwijl de taken toenemen. De gemeente bezuinigde dit jaar al fors. Misschien was u vorig jaar aanwezig op een van de bezuinigingsavonden in de dorpen. Of misschien heeft u erover gehoord of gelezen. Ook de komende jaren zal de gemeente helaas opnieuw tot een aantal bezuinigingen moeten besluiten, om de begroting sluitend te maken. Waarom is bezuinigen nodig? Als we niets doen, lopen de tekorten van de gemeente de komende jaren op (zie kader). Deze tekorten ontstaan enerzijds door afnemende inkomsten vanuit het Rijk. En anderzijds door lokale veranderingen. Zoals het vertrek van het asielzoekerscentrum (AZC), de oprichting van een regionale uitvoeringsdienst (RUD) voor, onder andere, milieucontroles. De RUD s zijn verplicht en bedacht door de Rijks overheid. En ten slotte zijn er nog kosten door vervanging of reparaties van kades en bruggen in onze gemeente. Verwachte tekorten 2013: ,- 2014: ,- 2015: ,- 2016: ,- Ook de komende jaren zal de gemeente jaarlijks weer een flink bedrag minder te besteden hebben. De bezuinigingen lopen mogelijk op naar een bedrag van in Het gaat dan steeds om blijvende kortingen op de jaarlijkse begroting. Het voor lopige totaal van de nu gerealiseerde en toekomstige bezuinigingen, komt dan al met al op ruim 10% van de begroting. Levert herindelen geld op of kost het geld? Gemeente het Bildt wil de komende jaren fuseren met gemeentes in Noordwest Friesland. Gemeentes die fuseren krijgen daar eerst een startbudget voor. Dit startbudget is bedoeld om eenmalige uitgaven te betalen. Maar als de gemeentes eenmaal gefuseerd zijn krijgen zij minder geld. De verwachting is dat de samenwerking op termijn besparingen oplevert omdat taken anders en efficiënter kunnen worden uigevoerd. Blik op de toekomst De komende jaren krijgen gemeentes steeds meer taken. Deze taken werden eerder door het rijk of de provincie uitgevoerd werden. Denk aan uitvoering van de Wet werken naar vermogen, de Wet op de jeugdzorg, de Wet algemene bijzondere ziektekosten (awbz). Daarbij krijgen gemeentes tegelijkertijd echter 10 tot15% minder budget. Gemeentes moeten dus meer doen met minder. Dit dwingt gemeentes om hun bedrijfsvoering en werkwijzen ingrijpend aan te passen. Opnieuw bezuinigen 3 Bezuinigingen grofweg 10% In 2011 besloot de raad al tot een bezuiniging van circa 1 miljoen De omvang van onze begroting is ongeveer 22 miljoen euro. Dus dat is afgerond 5% van de begroting. In november 2012 besloot de raad jaarlijks nog eens minder uit te geven. Om het huishoudboekje op orde te houden, besloot de gemeenteraad afgelopen november om subsidies te korten; minder uit te geven in de openbare ruimte; te bezuinigen op de eigen bedrijfsvoering en de onroerend zaak belasting (OZB) te verhogen. De gemeente moet dus bezuinigen. Dat is natuurlijk geen leuk nieuws. Gelukkig is er ook positief nieuws te melden. Gemeente het Bildt bezuinigt bijvoorbeeld niet op minimabeleid en jeugd en jongerenwerk. Ook investeert de gemeente in een grote nieuwe school én de gemeente weet samen met andere investeerders en met de inwoners van de dorpen projecten te starten die goed zijn voor de Bildtse dorpen. Dus ondanks de bezuinigingen, houdt het Bildt oog voor de toekomst van de gemeente en de leefbaarheid van de dorpen.

3 Dit gaan we doen (of minder doen) Meestal hebben we het in de populaire begroting over inkomsten, uitgaven en nieuw beleid. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om nieuwe projecten of projecten die doorlopen. Sinds 2011 hebben we het echter ook over bezuinigingen, dingen die we niet meer of minder doen. Hierna zetten we nog even de belangrijkste besluiten op een rij. 1 Hierin investeert de gemeente 5 Hierop bespaart de gemeente 1 Digitalisering en papierloos werken Vanaf 2013 gaat Gemeente het Bildt verder met papierloos werken. Daarnaast gaan we door met het digi taliseren van onze producten en diensten. Inwoners gebruiken steeds vaker computers, Ipads en smart phones. Informatie en contact op afstand wordt steeds gewoner. Dit vraagt van gemeentes dat zij hun computersystemen voortdurend aanpassen en de kennis van medewerkers up-to-date houden. 5 Besparing op bedrijfvoering De komende jaren zal de gemeente in ieder geval besparen op de eigen bedrijfsvoering. Dit komt bovenop de besparing van waartoe in 2011 is besloten. De gemeente zal het aantal abonnementen verminderen. Daarnaast bespaart de gemeente op schoonmaak en loonkosten. Als medewerkers weg gaan, komen er minder snel nieuwe voor in de plaats. 1 Toerisme Oudebildtzijl Midden in Oudebildtzijl laat de gemeente 300 meter aanlegsteigers aanleggen voor watersporttoeristen. Met aanpassing van de wal en elektrische oplaadpunten voor elektrisch varen. Oude Bildtzijl wordt hiermee, vanaf de zomer 2013 aantrekkelijk voor de watersporter, maar ook voor toeristen zonder boot die er bootjes kunnen huren. De gemeente heeft dit project van mede kunnen realiseren door subsidie van het Waddenfonds. De gemeente investeerde zelf MFA Minnertsga In Minnertsga komt een nieuwe multifunctionele accommodatie. Dit MFA is van groot belang voor Minnertsga, omdat de bestaande accommodatie sterk verouderd is. Het MFA krijgt een grote zaal die ook te gebruiken is als gymnastiekzaal. Bij het MFA komt een kunstgrasveld. De oude gymzaal en sportveld krijgen een andere invulling. De gemeente investeert 1,7 miljoen euro in dit project. 5 Onroerend Zaak Belasting (OZB) U betaalt vanaf 2013 naar verwachting gemiddeld 5% meer Onroerend Zaak Belasting. Het OZB-tarief van de woningen op het Bildt stijgt in 2013 met 12%. Daarnaast verwachten wij een gemiddelde daling van de woningwaarde van 7%. De inwoner van het Bildt betaalt in 2013 dus ongeveer 5% meer ten opzichte van Op deze manier verwacht de gemeente de inkomsten aan OZB op peil te houden. De gemeente neemt deze maatregel om de tekorten, door minder inkomsten vanuit het Rijk, goed te maken. 1 FUMO Vanaf 2013 betaalt de gemeente aan het oprichten van de FUMO. FUMO staat voor voor Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing. De FUMO is een Regionale Uitvoeringsdienst (RUD). Deze dienst geeft (milieu)vergunningen aan en controleert complexe bedrijven. Het Rijk, de provincies en de gemeentes hebben met elkaar afgesproken dit voortaan zo met elkaar te organiseren. 1 Onderwijscampus: investering in Bildtse toekomst De gemeente het Bildt realiseert een Bildtse onderwijs campus met een nieuwe manier van samen werking tussen onderwijs en het lokale bedrijfs leven. Deze campus komt tot stand in samen werking tussen de twee bestaande Bildtse scholen voor voort gezet onderwijs. Daarnaast betalen de school besturen mee. En externe sponsoren (waar onder de provincie), omdat het zo n bijzonder (voorbeeld)project is. De nieuwbouw van de campus kost in totaal 8,2 miljoen. De gemeente betaalt 6 miljoen mee voor de bouw van de campus. De gemeente betaalt haar deel van de bouw van de school met geld dat anders geïnvesteerd zou worden in de renovatie of nieuwbouw van de CSG Ulbe van Houten. 5 Korting op subsidies De gemeente bezuinigt in op eenmalige subsidies op het gebied van welzijn en sport. Daarnaast is er in 2014 tot en met 2016, jaarlijks minder subsidie beschikbaar voor sport, cultuur en welzijn. Vijftien instellingen krijgen bijna 10% minder subsidie. 5 Minder onderhoud wegen en openbare ruimte Verbeteringen aan het Bildtse wegennet worden de komende jaren minder snel uitgevoerd en er wordt bespaard op slootonderhoud. Dit moet zo n per jaar opleveren. 1 Projecten in diverse dorpen In 2012 heeft de gemeente geld uitgetrokken voor tien projecten in diverse dorpen. Dit geld uit het Dorpenfonds is een investering in de leefbaarheid van de Bildtse dorpen. Ook subsidiegevers betalen aan de projecten. Het gaat bijvoorbeeld om: de aanleg van een heemtuin bij de Aerden Plaets, voorheen de Witte Klok. Doel is de versterking van het toerisme in Oude Bildtzijl en de Aerden plaats. een onderzoek naar een opknapbeurt voor de Matthijs Beckstraat in Vrouwenparochie. het aanleggen van een plantsoen en het opnieuw inrichten en vergroten van het parkje aan de Neeltie Jansstraat en het gebied eromheen in St.- Jacobiparochie. een onderzoek naar de haalbaarheid van een nieuwe multifunctionele accommodatie in Vrouwen parochie. 51 Bezuinigen én investeren? Het lijkt misschien wat vreemd. Er wordt bezuinigd én geïnvesteerd. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Enerzijds moeten we structureel minder uitgeven, anderzijds hebben wij de verantwoordelijkheid om met elkaar voor een leefbare gemeente te zorgen. Blijven investeren in onderhoud (bijvoorbeeld bruggen en kades) of in projecten (bijvoorbeeld multi functionele accommodaties in dorpen) is daar voor nodig, hoe lastig het ook is dat er voor andere zaken minder geld beschikbaar komt. 5

4 Hoe maak je een begroting? De gemeente blijft met subsidiepartners investeren in vooruitgang en leefbaarheid Gemeente het Bildt heeft ongeveer 22 miljoen euro te besteden. De financiën van een gemeente lijken veel op die van een gemiddeld huishouden: er zijn inkomsten en er zijn uitgaven. Daarnaast is er eigen bezit en vermogen. Een gemeente heeft ook schulden en leningen. In een begroting plant de gemeente inkomsten en uitgaven. Hoe maak je nu zo n planning? Van jaarrekening naar perspectiefnota Als een jaar voorbij is, wordt teruggekeken op de gerealiseerde inkomsten en uitgaven. Het verslag daarvan heet de jaarrekening en verschijnt in het voorjaar. Daarna maakt de gemeente een nieuwe inventarisatie, de perspectiefnota. Veel van de uitgaven staan al vast. Een groot deel van de gemeentelijke werkzaamheden komt namelijk voort uit wettelijke taken. Voor deze taken ontvangt de gemeente een rijksbijdrage. Daarnaast heeft de gemeente een eigen wensenpakket van zaken die zij, vanuit eigen beleid, op het Bildt wil realiseren. Bijvoorbeeld de aanleg van een campus voor voortgezet onderwijs of de ontwikkeling van een centrum. Van perspectiefnota naar begroting 7 Als de inventarisatie voor de perspectiefnota klaar is, meestal in mei of juni, wordt gekeken naar de financiële gevolgen. Als dan blijkt dat er meer geld nodig is, dan beschikbaar is, wordt berekend hoe en met welke maatregelen de begroting sluitend gemaakt kan worden. Soms moet er bezuinigd worden, soms worden ook de belastingen verhoogd of bedenkt de gemeente andere maatregelen om de inkomsten te verhogen. Als er geld over is, wordt hier ook een passende besteding voor gevonden. Geld kan bijvoorbeeld gereserveerd worden voor grote investeringsprojecten, zoals de verbouwing van een school of de vervanging van de riolering. Dit alles leidt tot een definitieve inschatting, een begroting, van wat de gemeente het komende jaar aan inkomsten en uitgaven verwacht. De financiën van een gemeente lijken veel op die van een gemiddeld huishouden: er zijn inkomsten en er zijn uitgaven

5 De inkomsten en uitgaven in 2013 De inkomsten en uitgaven in 2013 Inkomsten Uitgaven Afvalstoffenheffingen 5% Rioolrecht 4% Rente, dividend en overige 6% Leges/huur/pacht/rechten 2% Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 1% Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 3% Volksgezondheid en milieu 13% Algemeen Bestuur 10% Openbare orde en veiligheid 3% OZB belastingen 7% Uitkeringen gemeentefonds 53% Verkeer en openbare ruimte 11% Onderwijs 7% Doeluitkeringen 22% Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 39% Cultuur, recreatie en sport 12% 9 Inkomsten Hieronder ziet u de bedragen die de gemeente ontvangt uit verschillende bronnen. En u ziet waar de gemeente het geld aan besteedt Uitkeringen gemeentefonds 53% Doeluitkeringen 22% OZB belastingen 7% Afvalstoffenheffingen 5% Rente, dividend en overige 6% Rioolrecht 4% Leges/huur/pacht/rechten 2% % Mutaties in de reserves Uitgaven per programma Hieronder ziet u aan welk onderwerp, programma de gemeente hoeveel geld uitgeeft Algemeen Bestuur 10% Openbare orde en veiligheid 3% Verkeer en openbare ruimte 11% Economische zaken 0% Onderwijs 7% Cultuur, recreatie en sport 12% Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening 39% Volksgezondheid en milieu 13% Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 3% Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 1% % Begrotingssaldo

6 De uitgaven en inkomsten in 2013 * alle bedragen in Ontwikkeling eigen vermogen Gemeente het Bildt is een gezonde gemeente. In tegenstelling tot veel andere gemeentes heeft zij een behoorlijk eigen vermogen. Een deel van het eigen vermogen gebruikt de gemeente voor de bouw van de onderwijscampus Algemene reserves Bestemmingsreserves Voorzieningen Meer weten of verder praten? In deze publicatie geven we in één oogopslag inzicht in de financiële situatie van de gemeente. Heeft u nog vragen of wilt u de officiële stukken zien, raadpleeg dan de website of neem contact op met de gemeente, (0518) Ook opmerkingen en feed back zijn welkom. Mailt u liever, stuurt u dan uw bericht aan voorlichting@hetbildt.nl. Wilt u van gedachten wisselen met het college? Ook dat kan! Heeft u een idee, vraag of opmerking? We zien u graag. Kom langs of maak een afspraak. Bedankt voor uw belangstelling!

7 Colofon Opnieuw bezuinigen: De Bildtse begroting voor 2013 in één oogopslag is een uitgave van Gemeente het Bildt. Teksten Gemeente het Bildt Eindredactie, vormgeving & productie Groot Haar + Orth, communicatie en creatie, Leeuwarden Fotografie Gemeente het Bildt, December 2012 Gemeente het Bildt Bezoekadres Van Harenstraat BT St.-Annaparochie Openingstijden ma t/m vr wo Postadres Postbus ZN St.-Annaparochie T (0518) F (0518) E info@hetbildt.nl I