Geriatrische revalidatie: valangst nader toegelicht

Transcriptie

1 Geriatrische revalidatie: valangst nader toegelicht Wetenschapsdag SANO 3 juni 2016 Maaike Scheffers Barnhoorn Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde AIOTO SO

2 Disclosure Potentiële Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring / onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk ZonMw/ SBOH Geen Geen Geen

3 FIT HIP onderzoeksgroep Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) Van links naar rechts: Prof. Dr. W.P Achterberg, Dr M. van Eijk, Dhr L.G.M. Beck, Mw M.N. Scheffers Barnhoorn (CAPRHI) Van links naar rechts: Prof. dr. G.I.J.M. Kempen, Prof. Dr. J.M.G.A. Schols, Dr J.C.M. van Haastregt

4 Valangst in wetenschappelijk onderzoek*

5 Valangst Fear of falling (Tinetti): a lasting concern about falling that leads to an individual avoiding activities that (s)he remains capable of performing Psychologische, gedragsmatige en cognitieve componenten Fall related self efficacy: an individual s assessment of their own self efficacy to avoid a fall Balance confidence: an individual s confidence that they will be able to maintain their balance and not fall when doing their activities in daily living.

6 De impact van angst

7 VALANGST BIJ THUISWONENDE OUDEREN

8 Community dwelling Prevalentie: Internationaal: 21% 85% 1 en Nederland: 54.3% * (N=4031) Consequenties 1,2,* Beperking/ vermijding van activiteiten Nederland: 37.9% totaal ; 65.5% van de mensen met valangst Internationaal: 59.4% matig en 14.9% ernstig Vallen ADL afhankelijkheid Depressie Verminderde sociale activiteiten Verminderde kwaliteit van leven 1. Fear of falling: measurement strategy, prevalence, risk factors and consequences among older persons. Scheffer AC. Age Ageing Activity Restriction Induced by fear of falling and objective and subjective measures of physical function: a prospective cohort study. Deshpande N, J Am Geriatr Soc * Proefschrift Zijlstra GA

9 Interventie mogelijkheden

10 Interventie mogelijkheden Zicht op Evenwicht Groepscursus 8 wekelijkse bijeenkomsten (2u) Herhalingsbijeenkomst na 2 mnd Voorlichting (angst / risicovol gedrag /veilige omgeving in huis/ wat te doen bij val) Groepsgesprekken/ gezamenlijk problemen oplossen Lichaamsoefeningen en training vaardigheden Individuele thuisversie 3 huisbezoeken + 5 telefonische contacten (wv 1 herhalingsbijeenkomst) Zelfde thema s als groepscursus Nadruk op ondersteuning in dagelijkse activiteiten (grenzen verleggen/ exposure)

11 Interventie mogelijkheden Zicht op Evenwicht Groepscursus * Effectief Verminderen valangst Verminderen vermijding activiteiten Na landelijke implementatie: effectief in verminderen valangst, vermijding activiteiten, valpartijen, angst en depressie. Kosteneffectief * Proefschriften Zijlstra GA en Dorresteijn TA Individuele thuisversie * Effectief Verminderen valangst en vermijdingen activiteiten (12mnd) Beperkingen dagelijks functioneren Valpartijen binnenshuis Waarschijnlijk kosteneffectief Geen verschil in kosten (health care). Effectief in verminderen valangst Goed uitvoerbaar voor deelnemer en zorgverlener

12 VALANGST BINNEN DE GRZ

13 Geriatrische revalidatie zorg: diagnoseverdeling 0% Column2 Heupfractuur (25%) CVA (24%) Amputatie (2%) Electieve orthopedie (18%) Overig (31%) Behandelkaders Geriatrische revalidatie, Verenso, juli Insert > Header & footer 14 jun 16

14 Heupfracturen in de GRZ Jaarlijks in NL heupfracturen (55 jr+) opgenomen in de GRZ 4 Slechte functionele prognose 5 8 Hoge 1 jaars mortaliteit (25 30%) Slecht functioneel herstel (43% looppatroon; 17% naar ADL functioneren) en ziekte/ziekten en aandoeningen/bewegingsstelsel en bindweefsel/heupfractuur 4. DBC gegevens 2013 en Hip fracture in elderly patients: Outcomes for function, quality of life, and type of residence. van Balen R, Clinical orthopaedics and related research Determinants of recovery 12 months after hip fracture: The importance of psychosocial factors. Mossey JM, 1989 American journal of public health. 7. Treatment and survival among elderly Americans with hip fractures: a population based study. Lu Yao GL. Am J Public Health Reduced time to surgery improves mortality and length of stay following hip fracture: results from an intervention study in a Canadian health authority. Bohm. E. Ca J Surg Tuesday, 14 June 2016

15 Revalidatie / herstel na een heupfractuur Voorspellers van functionele uitkomst/ herstel 6,9,10 Sociaal demografische factoren Leeftijd en geslacht Burgerlijke status, woonsituatie Fysieke factoren Pre existent niveau van ADL functioneren Pre existent looppatroon Co morbiditeit Pijn Psychologische factoren Cognitie Depressie Valangst 9. Fear of falling more important than pain and depression for functional recovery after surgery for hip fracture in older people. Oude Voshaar RC. Psychol Med Rehabilitation therapy self efficacy and functional recovery after hip fracture. Fortinsky RH. International journal of rehabilitation research

16 Valangst bij heupfractuur patiënten Internationaal: prevalentie 50 65% * Nederlandse GRZ * : Prevalentie: 63% (36% een beetje / 23 % tamelijk / 4 % heel erg) Op basis van cross sectioneel onderzoek: hogere prevalentie in week 4 8 na fractuur (zelfstandig mobiliseren) * Proefschrift Visschdijk JH

17 Voorspellers en gevolgen Mogelijke voorspellers voor valangst bij patiënten met een heupfractuur * Internationaal Pre existent functioneren: verminderde activiteiten (ADL) en valgeschiedenis Nederlandse GRZ Loopfunctie (pre existent) ADL na de fractuur (Barthel index) Angst Gevolgen * Vallen Verminderde mobiliteit Minder tijd besteed aan fysieke activiteiten Mortaliteit Opname in verpleeghuis (niet significant) * Proefschrift Visschdijk JH

18 Valangst in de GRZ: overige revalidanten Patiënt populatie Prevalentie valangst bij opname (N= 280) Trauma 69.5% 85.4% Electief 77.8% 77.8% CVA 51.6% 78.8% Overig 56.5% 83.3% Prevalentie valangst 4 wkn na ontslag naar huis (N= 106) Totaal 62.5% 82.1% * Proefschrift Visschedijk JH

19 NIEUWE ONTWIKKELINGEN Op weg naar interventie programma

20

21 FIT HIP studie Een multi component cognitieve gedragsmatige interventie gericht op valangst bij heupfractuur patiënten die revalideren in de geriatrische revalidatie 21 14/06/2016

22 FIT HIP studie Interventie studie Doel: Reductie van valangst Verbeteren zelfvertrouwen ten aanzien van lopen/mobiliteit Reductie van vermijden van beweging ten gevolge van valangst Verbeteren van dagelijks/ fysiek functioneren Evaluatie op basis van: (Kosten) effectiviteit Proces

23 Uitkomstmaten Primaire uitkomsten: Valangst (Falls efficacy scale international/ FES I) Mobiliteit (POMA) Secundaire uitkomsten: onder andere ADL functie (Barthel index) Loopfunctie (Functional ambulation categories) Vallen (middels valkalenders) Mortaliteit Kwaliteit van leven (EQ 5D) Participatie (USER P) Revalidatie kenmerken (opnameduur, behandelintensiteit, complicaties, ontslagbestemming) 23 14/06/2016

24

25 Onderzoeksopzet Cluster randomised controlled trial 11 GRZ locaties 165 patiënten Inclusiecriteria: patiënten die revalideren ivm heupfractuur + valangst Exclusiecriteria: Leeftijd < 65 jr Bekende diagnose dementie of hetero anamnese cognitie lijst > 1 Taalbarrière Psychiatrische problematiek met invloed op leerbaarheid Beperkte levensverwachting Pathologische fracturen Pre existente Barthel index score < 15

26 Deelnemende locaties

27 FIT HIP interventie Opname in GRZ (na heup fractuur) - Valangst - Vermijden van fysieke activiteiten Telefonische booster 6 weken na ontslag Terugval preventie Ontslag uit GRZ - Verminderde valangst - Vermindering vermijden van fysieke activiteiten - Ondernemen van meer fysieke activiteiten Terugval Voorbeschouw ing Overwegen Volhouden Gedragsverandering Actie Beslissen Voorlichting Motiverende gesprekken Guided exposure Cognitieve herstructurering Voorlichting

28 Huidige stand van zaken Start van de FIT HIP trial: Training voor interventie: februari 2016 Start inclusie in deelnemende locaties: maart mei 2016 Aantal deelnemers: 24

29 Bedankt voor uw aandacht : Website: /06/2016

30 Referenties 1. Fear of falling: measurement strategy, prevalence, risk factors and consequences among older persons. Scheffer AC, Schuurmans MJ, van Dijk N, van der Hooft T, de Rooij SE. Age Ageing Jan;37(1): Activity Restriction Induced by fear of falling and objective and subjective measures of physical function: a prospective cohort study. Deshpande N, Metter EJ, Lauretani F, Bandinelli S, Guralnik J, Ferrucci L. J Am Geriatr Soc Apr;56(4): en ziekte/ziekten en aandoeningen/bewegingsstelsel en bindweefsel/heupfractuur 4. Nederlandse DBC gegevens 2013 en Hip fracture in elderly patients: Outcomes for function, quality of life, and type of residence. van Balen R, Steyerberg EW, Polder JJ, Ribbers TL, Habbema JD, Cools HJ. Clinical orthopaedics and related research (390): Determinants of recovery 12 months after hip fracture: The importance of psychosocial factors. Mossey JM, Mutran E, Knott K, Craik R American journal of public health (3): Treatment and survival among elderly Americans with hip fractures: a population based study. Lu Yao GL, Baron JA, Barrett JA, Fisher ES. Am J Public Health. 1994;84(8): Reduced time to surgery improves mortality and length of stay following hip fracture: results from an intervention study in a Canadian health authority. Bohm E, Loucks L, Wittemeier K, Lex LM, Oppenheimer L. Can J Surg Aug; 58 (4): Fear of falling more important than pain and depression for functional recovery after surgery for hip fracture in older people. Oude Voshaar RC, Banerjee S, Horan M, Baldwin R, Pendleton N, Proctor R, et al. Psychol Med Nov;36(11): Rehabilitation therapy self efficacy and functional recovery after hip fracture.fortinsky RH, Bohannon RW, Litt MD, Tennen H, Maljanian R, Fifield J et al International journal of rehabilitation research (3): Proefschriften: 1. Managing concerns about falls. Fear of falling and avoidance of activity in older people. G.A. Rixt Zijlstra 2. A home based program to manage concerns about falls. Feasibility in community dwelling, frail older people. Tanja Dorresteijn. 3. Fear of falling. In older patients after hip fracture. Jan Visschedijk.