C10 Geriatrische revalidatie na beroerte: op weg naar huis... (potentiële) belangenverstrengeling. Aandeelhouder: - 6 november 2017.

Transcriptie

1 C10 Geriatrische na beroerte: op weg naar huis... (potentiële) belangenverstrengeling Geen De betrokken relaties bij dit project zijn: - Sponsoring of onderzoeksgeld: - Honorarium of andere (financiële) vergoeding: - Eva Willems Specialist ouderengeneeskunde, Topaz Revitel Revalidatiehotel - Leiden Aandeelhouder: - Andere relatie, namelijk: - Wie bent u? Verwachtingen / vragen? Inhoud Beroerte: een probleem? Casus - inleiding Wat is geriatrische (GRZ)? Definitie Triage Therapeutisch klimaat Geriatrische (GRZ) na beroerte Cognitieve Cognitieve Casus uitkomst Vragen Leerpunten Beroerte: een probleem? Naar verwachting prevalentie naar per jaar in 2030 (Achterberg, old stroke) Wel daling in sterfte na beroerte sinds 1980 (Achterberg, old stroke) Gem. ziekenhuisopname dgn (Achterberg, old stroke) 60% naar huis 15% GRZ 5% MSR 5% herstelzorg in zorghotel 15% overlijdt Casus inleiding 80-jarige vrouw Doorgemaakte beroerte met wisselend verwardheid, apathie en afasie Voorgeschiedenis: hypertensie, hypothyreoidie, pacemaker Sociaal: jaren gewoond in de VS, gaat verhuizen naar NL en samenwonen met tweelingzus, ondernemende vrouw 1

2 Casus - inleiding Bij opname: - Gesprek wisselend in NL / Engels - Verminderd taalbegrip, geen spraakproblematiek - Aandacht verminderd - Beperkte mate van ziekte-inzicht - Desorientatie in tijd - Betrokken zoon woonachtig in VS - Tweelingzus chaotisch en druk en leek mevr. te overvragen - Geen fysieke problemen Wat is GRZ? - definitie Multidisciplinaire zorg Verwacht herstel van functioneren en participatie Afgenomen train-en leerbaarheid Laagbelastbare ouderen i.v.m. kwetsbaarheid en comorbiditeit (medisch instabiel) Gericht op terugkeer naar zelfstandige woonvorm Geleverd door SO + team Wat is GRZ? - definitie Wat is GRZ? - triage Doelgroepen: CVA, trauma, electieve orthopedie, amputatie, overige aandoeningen (COPD, oncologie, hartfalen, Parkinson etc.) Financiering: Zorgverzekeringswet: DBC 6 maanden Bij WLZ-indicatie behandeling via ZZP9B Binnen 1 week na verblijf in ziekenhuis (spijtoptantenregeling) Zonder ziekenhuisopname toegankelijk (SEH) maar dan is geriatrisch assessment vereist Wat is GRZ? therapeutisch klimaat Revalidatie volgens ICF-model (International Classification of Function) Wat is GRZ? therapeutisch klimaat Handen op de rug-methode revalidanten stimuleren te doen wat ze zelf kunnen Voorbeeld: buffet 2

3 Cognitie = de mogelijkheid om informatie waar te nemen, te begrijpen, te bewerken en te integreren, en op basis daarvan de handelen en communiceren (Terwel 2016) waarnemen, denken en onthouden van kennis en deze kennis toepassen en begrijpen Cognitieve functies / vaardigheden: Aandacht en concentratie Geheugen Intelligentie Executieve functies (planning, structuur, probleemoplossend vermogen, doelgericht handelen) Taal Orientatie in tijd, plaats en persoon Begrip Voorstellingsvermogen GRZ na beroerte: cognitieve Mogelijke na beroerte: Vertraagde informatieverwerking (80-90%) Aandachts-en concentratieproblemen Geheugenproblemen Desorientatie Visueel-ruimtelijke problemen Mogelijke na beroerte: Apraxie (problemen met coordineren van dagelijkse / complexe handelingen) Problemen met herkennen van zaken Taal-en rekenproblemen Verminderde executieve functies Neglect (verminderde aandacht en waarneming voor een zijde) Mogelijke na beroerte: Initiatiefverlies Impulscontroleverlies Sneller emotioneel Toegenomen agitatie Moeheid Stemmingsproblemen (depressie) Hoger risico op ontwikkelen dementie Diagnostiek: ICF-model in kaart brengen participatie Wat zijn intacte cognitieve functies? Wat zijn de stoornissen en? Revalidatie gericht op: Trainen van vaardigheden Compenseren voor wat niet lukt Voorzien in aanpassingen Hulp door omgeving of voorzieningen tot stand brengen 3

4 Restauratieve model: herstel van cognitieve functie en hersenstructuur (functie) Compensatoire model: verminderen van die ervaren worden (activiteit en participatie) Methoden: Psycho-educatie Functietraining Gedragsmodificatie Compensatietraining (nieuwe strategieen, vaardigheidstraining, externe hulpmiddelen, omgeving aanpassen) GRZ na beroerte - cognitieve Fysiotherapie: - Vanuit praktijk (motoriek) theorie (cognitie bereiken) - Inslijpen - Nieuwe strategieen aanleren en deze leren toepassen in andere context Ergotherapie: Diagnostiek dagelijkse handelingen uitvoeren en beoordelen op: executieve functies, aandacht, neglect, geheugen en concepten van een taak Behandeling trainen van cognitieve problemen binnen betekenisvolle activiteiten voor revalidant en daarna context aanpassen (context = thuissituatie bijv.) Bij ernstige cognitieve problemen: trainen dmv inslijping waarna taken in de thuissituatie opnieuw moeten worden aangeleerd Maatschappelijk werk: - Inschatting maken van draagkracht mantelzorgsysteem wie zijn deze mensen, wat kunnen ze bieden, is er harmonie? - CVA-informatiebijeenkomst met psycholoog voor onzichtbare gevolgen na CVA - Verwijzing neuroverpleegkundige van ziekenhuis van belang voor vinger aan de pols Psycholoog: Diagnostiek: Cobeg 5x invullen voor meer zicht op cognitief functioneren (Cobeg = cognitieve, emotie en gedrag lijst), beoordeling stemming, op indicatie neuropsychologisch onderzoek (terugkeer naar huis haalbaar?) Behandeling: stemming, ondersteuning bij verwerking, omgangsadviezen voor team Logopedie: - In Revitel 48 uur observatie eten/drinken in living onder toezicht van verpleegkundige en behandelaar: voorbereiding /klaarmaken eten, neglect, planningsvaardigheden, slikproblemen, arm/handfunctie, hoe is begrip? Hoe verloopt communicatie? - Beoordeling afasie en/of dysarthrie: soort afasie - Trainen van taal en spraak - Nieuwe strategieen aanleren (gebruik van figuren bijv.) CVA-informatiebijeenkomst met maatschappelijk werk 4

5 NPO verricht: stoornissen op gebied van geheugen en executief functioneren Aanleren van informatie moeilijk; kleine hoeveelheden info geven; opslaan lukt maar ophalen niet altijd Beperkt overzicht; niet teveel info tegelijk Plannen van bepaalde taken lukt Ziekte-inzicht aanwezig maar beperkt; weet dat het geheugen niet goed werkt en wanneer een taak niet goed gaat Verslikken werd geconstateerd; bij goede concentratie op eten/drinken lukt dit veilig Mobiliseren zonder loophulpmiddel zelfstandig en veilig Ondersteuning aan familie door maatschappelijk werk; verminderde draagkracht besproken bij ondernemende zussen Advies voor financiele zaken in professionele handen Ontslag naar huis na 6 wkn opname Vinger aan de pols door neuroverpleegkundige en wijkverpleegkundige; thuiszorg ingezet voor hulp bij medicatie inname Ontslagbestemming na beroerte (Singer 2012): 63% terugkeer naar oorspronkelijke woning 15% opname verpleeghuis (PG 37% + somatiek 62%) 18% opname verzorgingshuis, aanleunwoning 1% ziekenhuis Hoe langer de ziekenhuisopname, hoe lager het percentage wat uitstroomt naar zelfstandige woning Vaak genoemde problemen na beroerte thuis: Moeheid! Moeite met iadl taken Problemen met cognitie Communicatie problemen Lichamelijke pijn pt met ernstige afasie onderbehandeling van pijn! Vaak genoemde problemen na beroerte verpleeghuis: Pijn (60%) Zeer beperkt in ADL (90%) Prikkelbaar en depressie ( beiden 50%) Apathie (35%) Problemen zich te uiten (30%) Cognitieve problemen (50%) Na GRZ begint het eigenlijk pas... Wanneer is geslaagd? Voldoende cognitieve? Nazorg goed geregeld? 5

6 Wat neemt u mee? Literatuur M. Terwel Denkwijzertraining. W.P. Achterberg. Old stroke. 6