Beroerte en werkhervatting. Coen van Bennekom, revalidatiearts RC Heliomare, Wijk aan Zee

Transcriptie

1 Beroerte en werkhervatting Coen van Bennekom, revalidatiearts RC Heliomare, Wijk aan Zee

2 Opbouw voordracht Achtergrond info over CVA Incidentie Inhoud revalidatie Casus Opkomst van arbeidsgerelateerde revalidatie Pleidooi

3 CVA Cerebrovasculair accident: 80% ischemisch (infarct) 20% bloeding intracerebraal extracerebraal subarachnoidaal epiduraal/subduraal

4 CVA Cerebrovasculair accident: 80% ischemisch infarct 20% bloeding intracerebraal extracerebraal subarachnoidaal epiduraal/subduraal Oorzaak Atherosclerose Cardiale emboliebron Stollingsstoornissen/vaataandoeningen/OAC

5

6

7

8 cijfers CVA s per jaar 2-3/1000 patiënten in de huisartsenpraktijk 20% jonger dan 65 jaar SAB: 2000: 1075 (70% jonger dan 65 jaar) 2004: 1,9% WAO-instroom (7e plaats)

9 Incidentie in Heliomare CVA Kl 136 (109d) 158 (75d) DB 144 (191d) 158 (152d) Schedeltrauma Kl 29 (110d) 32 (67d) DB 57 (227d) 62 (44d)

10 Gevolgen van NAH I Vermoeidheid 68% (Ingles, 1999), na twee jaar nog 51% (v/d Werf, 2001) ervaren als één van de zwaarste gevolgen van het CVA

11 Gevolgen van NAH Vermoeidheid 68% (Ingles, 1999), na twee jaar nog 51% (v/d Werf, 2001) ervaren als één van de zwaarste gevolgen van het CVA Activiteiten Communicatie Persoonlijke verzorging Mobiliteit Relaties Dagbesteding

12 Gevolgen van NAH Cognitieve domein Intelligentie Waarneming Executieve functies Aandacht Handelen Orientatie in tijd/tijdsbeleving Geheugen Visuoconstructieve functies Ziekteinzicht

13 Gevolgen van NAH Emotioneel/gedragsdomein Stemming Apathie Persoonlijkheid Gedragsregulatie Emotie

14 Gevolgen van NAH Bij (vrijwel) alle hersenletselpatiënten is er sprake van: Verminderde flexibiliteit Vertraagde informatieverwerking Verhoogde irritatie

15

16

17 Medicatie na CVA Bloedstolling Bloeddruk Cholesterol Depressie en angst Gedrag en emoties Epilepsie

18 Revalidatiecentrum Terugkeer van vaardigheden Terugkeer naar huis Terugkeer in maatschappij (participatie) Natuurlijk/spontaan herstel (6-12 weken) Training en compensatie (langer)

19 Revalidatie proces Black Box

20 Behandelteam Fysiotherapie Ergotherapie Logopedie Psychologie Maatschappelijk werk Verpleging Cognitief trainer Activiteitenbegeleider Sport Arbeidstoeleiding Diëtist Voedingsassistent Revalidatiearts

21 ICF International classification of functioning, diability and health Internationale classificatie van het menselijk functioneren (WHO 2001)

22 Persoonsgebonden factoren Basisfuncties Basisvaardigheden Doelgerichte activiteiten Omgevingsgebonden factoren

23 Basisfuncties Neurologische functies Sensibiliteit Reflexen Kracht Tonus ASIA AIS Gewrichten Armen Romp Benen Autonome functies Hart / vaten Ademhaling Temperatuur Transpiratie Blaasfunctie Darmfunctie Genitale functies Huid Basisvaardigheden Houding Liggen Zitten Staan Bewegen Omrollen Zijwaarts verplaatsen Transfers Zit naar stand Vallen Reiken Grijpen Lopen Traplopen Rolstoel (Hand) Rolstoel (Elro) Doelgerichte activiteiten Communicatie Uiten Begrijpen Verplaatsen Binnenshuis In de buurt Grote afstanden Pers verzorging Eten / drinken Wassen Gezichtsverzorging Kleden Urineren Laxeren Dagbesteding Maaltijd bereiden Huishouden Arbeid VT-activiteiten Relaties

24 Behandelmodules Vermoeidheid Executieve functietraining Geheugencompensatiestrategieen Timepressure management Acceptatie/verwerking Neglect Gedragsmodificatie Omgaan met NAH gericht op de omgeving -

25 Casus René H., 43 jaar Ischemisch CVA a. carotis media linkerhemisfeer 6 november 2006 Young stroke protocol: gb.

26 Casus René, 43 jaar Ischemisch CVA a. carotis media linkerhemisfeer 6 november 2006 Young stroke protocol: gb. Opname NAH-unit Heliomare 15 november O/ Hemibeeld rechts, afasie en apraxie Soc/ Gehuwd, scheiding lopende, zoon van 11 jaar met ADHD Werkzaam als lasser/bankwerker bij een klein bedrijf 38 uur/week

27 Casus Revalidatie verloopt voorspoedig. 30 januari 2007 naar huis ontslagen: ADL/mobiliteit zelfstandig, lichte begripsproblemen

28 Casus Revalidatie verloopt voorspoedig. 30 januari 2007 naar huis ontslagen: ADL/mobiliteit zelfstandig, lichte begripsproblemen Neuropsychologisch onderzoek dec. 2006: Moeite met visuo-constructieve taken. Verminderde fijne motoriek. Geheugen intact. Waarneming intact. Geen beperkingen in executieve functies. Verder herstel nog te verwachten.

29 Casus Revalidatie verloopt voorspoedig. 30 januari 2007 naar huis ontslagen: ADL/mobiliteit zelfstandig, lichte begripsproblemen Neuropsychologisch onderzoek dec. 2006: Moeite met visuo-constructieve taken. Verminderde fijne motoriek. Geheugen intact. Waarneming intact. Geen beperkingen in executieve functies. Verder herstel nog te verwachten. Advies: stapsgewijze opbouw richting werk.

30 Casus Feb Arbeidstoeleiding: joboachtraject? Werkgever ziet kosten niet zitten. Aangegeven dat kosten door UWV gedragen kunnen worden. Bedrijfsarts moet dit wel ondersteunen. Contact bedrijf bedrijfsarts lastig. Werkgever: kost allemaal geld.

31 Casus Feb Arbeidstoeleiding: joboachtraject? Werkgever ziet kosten niet zitten. Aangegeven dat kosten door UWV gedragen kunnen worden. Bedrijfsarts moet dit wel ondersteunen. Contact bedrijf bedrijfsarts lastig. Werkgever: kost allemaal geld. Contact tussen Heliomare en Arbodienst verloopt langzaam en kost veel (bel)tijd. 10 april 2007 verzoek om informatie Arbodienst 12 april info verstuurd met verzoek jobcoachtraject te ondersteunen

32 Casus 9 mei: contact tussen AT-er en bedrijfsarts. Schrijft brief ter ondersteuning jobcoachtraject. 1 oktober: fiat vanuit UWV

33 Casus 9 mei: contact tussen AT-er en bedrijfsarts. Schrijft brief ter ondersteuning jobcoachtraject. 1 oktober: fiat vanuit UWV November 2007 zal het jobcachtraject starten obv Heliomare Arbeid

34 Casus Verloren tijd van begeleiders, arbodienst Verloren tijd van werknemer Relatie met werk dreigt verloren te gaan Frustratie bij alle betrokkenen Financiering vanuit zorg terecht?

35 Ontwikkelingen Revalidatie specifiek op arbeidgericht: Brain integration, Arnhem Heliomare, Wijk aan Zee Roessingh, Enschede Rijndam, Rotterdam Beatrixoord, Groningen

36 Ontwikkelingen Interreg III project 4 Belgische en 4 Nederlandse centra ontwikkeling arbeidsrevalidatie op snijvlak van arbeid en zorg arbeidsgerichtheid bij mensen met cognitieve stoornissen bleek goed haalbaar (75% slagingspercentage)

37 Ontwikkelingen Interreg III project 4 Belgische en 4 Nederlandse centra ontwikkeling arbeidsrevalidatie op snijvlak van arbeid en zorg arbeidsgerichtheid bij mensen met cognitieve stoornissen bleek goed haalbaar (75% slagingspercentage) Momenteel: implementatie van arbeidsgerelateerde revalidatie in Heliomare van de opgedane kennis zo vroeg mogelijk arbeidssituatie in revalidatietraject betrekken

38 Ontwikkelingen Vilans (arbeidsparticipatie voor mensen met NAH) Adviezen: Goede aansluiting trajecten van onderwijs, dagbesteding, revalidatie Veel aandacht aan multidisciplinair onderzoek Tijd geven voor verwerking en acceptatie Directe omgeving betrekken bij het traject (informatie en ondersteuning Aandacht energieverdeling tussen wonen, werken en vrije tijd. trajecten vragen vaak meer tijd door complexe problematiek en grote rol acceptatie/verwerking

39 Cognitieve revalidatie Werkgroep re-integratie in arbeid Van verzorgingsstaat naar participatiestaat 3 % beroepsbevolking hersenletsel Behandelmodule arbeidstoeleiding: Afgestemd met modules gericht op functieverbetering en verbetering activiteitenniveau Verbetering van ziekte-inzicht, zelfvertrouwen Verbetering sociale vaardigheden Samenwerking met UWV, bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen, etc.

40 Arbeidsmodule Inhoud: protocollaire werkwijze arbeidsanamnese diagnostiek/assessment gericht op arbeid uniforme rapportage, aansluitend op een vervolgtraject (FML, MELBA) trainingsfaciliteiten (worksamples) observatie thuis en op werk

41 Arbeidsmodule Inhoud: protocollaire werkwijze arbeidsanamnese diagnostiek/assessment gericht op arbeid uniforme rapportage, aansluitend op een vervolgtraject (FML, MELBA) trainingsfaciliteiten (worksamples) observatie thuis en op werk Behoefte aan: transmuraal netwerk langdurige coaching/begeleiding inbreng cognitieve revalidatie

42 Financiering Waar houdt zorg op en begint arbeid? Bestaande kanalen schieten tekort Financiering van de arbeidsgerelateerde revalidatie Financiering van arbeidsre-integratiecoordinator Financiering van hulpmiddelen/voorzieningen Sprake van langdurige re-integratietrajecten Binnen revalidatie ruimte voor: arbeidsonderzoek training en scholing Integratie CVZ: arbeidsgerelateerde revalidatie in pakket ZVW opnemen

43 Pleidooi Regionaal netwerk voor mensen met NAH en arbeidstoeleiding Vertegenwoordiging van: Onderwijs Arbeid Zorg Gemeente Trajectbegeleiding Onafhankelijke cliëntondersteuning Kennisnetwerk arbeid en NAH

44 Discussie Grens zorg/arbeid? Samenwerking revalidatiearts/bedrijfsarts haalbaar?

45