Wijzer in de Liefde. Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers

Transcriptie

1 Bijlage 1 Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers aanvullende voorlichtingsactiviteiten

2 GVO-themamarkt Een GVO-themamarkt is een voorlichtingsactiviteit waarbij gedurende enkele uren, een dagdeel of een hele dag informatie gegeven kan worden naar behoefte van de doelgroep. De voorlichter beschikt hierbij over demonstratiemateriaal en voorlichtingsmateriaal in diverse talen over een speciaal thema. Tevens kan hij/zij zo nodig gebruik maken van een tolk of VETC er. De GVO-themamarkt is vrij toegankelijk. Het onderwerp seksualiteit is een geschikt thema voor een GVO-themamarkt. Een voorbeeld van deze voorlichtingsactiviteit is de informatiemarkt gezondheid & seksualiteit. Deze informatiemarkt kan georganiseerd worden als afsluiting van de lessen cyclus. markt gezondheid & seksualiteit De informatiemarkt gezondheid & seksualiteit Is een product van Stichting MOA GGD en Noord- Holland/Flevoland. De informatiemarkt is ontwikkeld met het oog op het bereiken van een grote groep asielzoekers. Een groep asielzoekers is echter nooit een homogene groep. Niet qua land van herkomst, niet qua leeftijd of sekse, niet qua opleidingsniveau, niet qua cultuur, enzovoort. Daarom is deze informatiemarkt ontwikkeld om op het gebied van seksualiteit (voorkomen van soa/hiv en ongewenste zwangerschappen) zoveel mogelijk mensen te bereiken met toch voor elk individu interessante en leerzame elementen. De markt is opgezet vanuit het, supermarktprincipe. Dit houdt in dat elke bezoeker meeneemt wat voor hem of haar op dat moment van belang is. Ontwerp & realisatie Angelita Casanovas (sociaal verpleegkundige, vakgroep sociaal) Petra Fortuin (GVO-functionaris, vakgroep GVO) i.s.m. vakgroep GVO Auteur Petra Fortuin Uitgave MOA GGD en Noord-Holland/Flevoland, 2004 tel: / (Petra, ma t/m vr) moa-meldpunt@ggdzw.nl 2

3 Tentoonstelling Een tentoonstelling is een methode om gedurende langere tijd een brede, anonieme doelgroep van basale visuele/schriftelijke informatie te voorzien over onderwerpen naar keuze. Het onderwerp kan permanent worden aangeboden, ook kan gekozen worden voor het regelmatig wisselen van onderwerp of doelgroep. Een tentoonstelling is een uitstekend medium om andere activiteiten onder de aandacht te brengen, of als randactiviteit bij een themamarkt, groepsvoorlichtingscyclus en als (semi)permanente aankleding van een ruimte. Het onderwerp seksualiteit is een geschikt thema voor een tentoonstelling. Een voorbeeld van deze voorlichtingsactiviteit is de tentoonstelling soa & hiv. Deze tentoonstelling kan tijdens of na de lessen cyclus opgezet worden. Tentoonstelling soa & hiv De materialen voor deze tentoonstelling zijn ontwikkeld door MOA Zuid-Holland/Utrecht, afdeling GVO. De tentoonstelling bestaat uit borden met basis informatie over soa & hiv. Dmv foto s, tekeningen en tekst worden de thema s soa & hiv, veilig vrijen en testen op soa behandeld. Deze tentoonstelling dient als aanvulling op andere voorlichtingsactiviteiten en is niet geschikt om zonder toelichting te organiseren. Ontwerp & realisatie MOA SOA werkgroep Utrecht i.s.m. NIGZ Uitgave MOA Zuid-Holland/Utrecht, 2002 MOA Zuid-Holland/Utrecht, afdeling GVO Caroline Timmermans Mirjanne Kessels tel: ctimmer2@coa.minjus.nl m.kessels@ggd-zhe.com 3

4 Theater Theater als middel in gezondheidsvoorlichting biedt mogelijkheden die andere vormen van gezondheidsvoorlichting niet bieden. De effectiviteit van deze methode zal toenemen wanneer het niet op zichzelf staat maar aansluit bij overige voorlichtingsmethoden. Verpleegkundigen in de opvangcentra en docenten van ISK s kunnen bijvoorbeeld aangeven waar knelpunten liggen in de reguliere voorlichting. Zij kunnen suggesties doen voor de inhoud van de theatervoorstelling. Na een voorstelling kunnen de docenten op school terug komen op de inhoud van de voorstelling. Herhaling van de voorlichtingsboodschap vergroot de effectiviteit. Variatie in werkvormen maakt de kans dat voorlichting aankomt groter. Een voorbeeld van theater als voorlichtingsactiviteit is ASERAG en het forumtheater Bijvoorbeeld De Liefde. ASERAG Aserag staat voor Asylumseeksers and Refugees against Aids Group en is opgericht door asielzoekers in Noord Nederland, MOA Noord Nederland en GGD Groningen (2003). Het project omvat een aantal methoden en activiteiten waaronder, peer-education, theatervoorstellingen en hiv-counseling. Het doel van het project is: vergroten van de bewustwording van risico s voor soa/hiv bij Afrikaanse asielzoekers vermeerderen van kennis en vaardigheden gericht op het voorkomen van soa/hiv-besmetting implementatie van een actiever soa/hiv-testbeleid. Het succes van ASERAG wordt met name bepaald doordat asielzoekers in dit project initiatiefnemer zijn. ASERAG heeft daarmee een voorbeeldfunctie wat betreft theater en peer-education op het gebied van soa/hiv-preventie. ASERAG p/a GGD Groningen Postbus AN Groningen tel: aseragholland@yahoo.com Bijvoorbeeld De Liefde De methode 'Bijvoorbeeld De Liefde' is een interactieve theatermethode, met de term 'forumtheater', ontwikkeld door de Braziliaan Augusto Boal. Pharos heeft in 2000 een project uitgevoerd, dat 'De Liefde' heette en waarin dit forumtheater is toegespitst op seksuele voorlichting van en door vluchtelingenjongeren. De effecten waren dermate positief, dat de methode nu in een boek met de titel 'Bijvoorbeeld de Liefde' is beschreven. Na bestudering van het boek en deelneming aan de training van Pharos zijn voorlichters en docenten in staat om de methode in hun eigen werkveld toe te passen. 'Bijvoorbeeld De Liefde' is niet te 'talig', sluit goed aan op de leefwerelden en culturen van de jongeren en is leuk. De methode daagt de jongeren uit om met hun eigen mening en gevoelens te komen. De werkers kunnen een probleem aankaarten waarvan ze weten dat het de jongeren beweegt (bijvoorbeeld seks) of de jongeren bepalen zelf over welk probleem zij spelen (bijvoorbeeld geweld of slecht slapen). Het zijn altijd de jongeren die hun eigen oplossingen zoeken voor het probleem. De theateroefeningen hebben ontspannende en andere heilzame effecten zoals toename van zelfwaardering en saamhorigheid. De werkvormen die gebruikt worden, dagen jongeren uit om met hun eigen verhalen te komen. Daarom is deze methode zowel bruikbaar bij de voorbereiding van 4

5 gezondheidsvoorlichting als bij andere educatieve activiteiten, die bijvoorbeeld tot doel hebben om problemen als agressie te voorkomen of onderlinge communicatie te verbeteren. Bijvoorbeeld De Liefde ; Ien van Nieuwenhuijzen met bijdragen van Bram Tuk; 2002, ISBN X, paperback, geïll., 112 blz., met bijlage, bestelnummer 9P , 16,00 Pharos Postbus LH Utrecht tel: fax: pharos@pharos.nl website: 5