Mediawijsheid GGD GRONINGEN NOVEMBER 2018

Transcriptie

1 Mediawijsheid VOO R TG E Z E T O N D E R W I JS GGD GRONINGEN NOVEMBER 2018

2 Waarom aandacht voor mediawijsheid? Kinderen en jongeren weten optimaal gebruik te maken van de vele mogelijkheden van digitale media. Ze maken contact, trekken met elkaar op en ontwikkelen (online) kennis en vaardigheden. In groep 8 van het basisonderwijs geeft 15 procent van de leerlingen aan gedurende de hele dag online contact met anderen te hebben. Bij middelbare scholieren is dit percentage twee keer zo hoog, zo n 35%. (HBSC 2017, Gezondheid en welzijn van jongeren in Nederland). Naast de positieve, sociale kant van het gebruik van media zoals het onderhouden van contact met vrienden, informatie uitwisselen over huiswerk, complimenten krijgen en op de hoogte blijven van het laatste nieuws, brengt het ook risico s met zich mee. Overmatig social mediagebruik kan o.a. leiden tot slaapproblemen, problemen met houding, ogen en oren, sociale druk, geen weerstand kunnen bieden tegen verleidingen, het gevoel niets te willen of kunnen missen en cyberpesten. Niet alleen gamen kan verslavend zijn, social media gebruik is ook verslavend. Gamen kan leiden tot verslavend gedrag wat ervoor kan zorgen dat het kind minder tijd heeft voor sociale contacten, sporten, schoolwerk en soms zelfs geen tijd meer heeft om te slapen.

3 Vignet Gezonde School Mediawijsheid Themacertificaat U kunt geen themacertificaat aanvragen voor mediawijsheid. Dit onderwerp is onderdeel van het themacertificaat welbevinden en het themacertificaat relaties en seksualiteit. Om de effectiviteit van de interventies te vergroten moet u werken met de volgende vier pijlers: educatie, omgeving, signalering en beleid. Hiernaast is aangegeven wat u voor deze vier pijlers kunt doen. Kennis van media en de werking van media maken onderdeel uit om de leerlingen voor te bereiden op de samenleving van de 21e eeuw. Daarom is het belangrijk om mediawijsheid op te nemen in het lesprogramma. Docenten kunnen helpen door te reflecteren op het gedrag door zowel de positieve kanten en de risico s te bespreken van mediagebruik. Ouders en de school kunnen elkaar helpen en versterken in de mediaopvoeding door het maken van afspraken en het stellen van grenzen over mediagebruik. Dit is belangrijk, omdat de grens tussen school en thuis online niet meer te trekken is. Een pesterij die op internet begint, stopt niet bij de voordeur. Voorbeelden om dit te verbeteren zijn: duidelijk zijn over wat de school zelf al doet met sociale media en ervoor zorgen dat leerkrachten zelf het goede voorbeeld geven en de mobiel in de tas laten tijdens de lessen. Betrek de ouders bij een ouderavond over sociale media met onderwerpen zoals: bewust opbouwen online imago, afspraken over het ontmoeten van online vrienden, voorlichtingen over waar ouders en leerlingen terecht kunnen voor (anonieme) hulp en ouders op de hoogte brengen van het beleid en betrek hen bij het opstellen van het beleid. Het formuleren van eigen beleid en regels helpt om mediawijsheid en de visie daarop te verankeren op school. In het ideale geval zijn er duidelijke regels over internet en mediagebruik. Regels over o.a. het gebruik van internet (wanneer, wat wel/niet?), cyberpesten en mediagedrag, meenemen van digitale apparaten naar school en in de klas, wat mag er geplaatst worden over de school en leerlingen, maatregelen voor overtreding, vaststellen hoe de controle werkt op het naleven van de regels en privacyregels over internetgebruik.

4 Mediawijsheid INTERVENTIE BESCHRIJVING CONTACTGEGEVENS MEDIAGEDRAG Jij en Je Gezondheid Digitale vragenlijst die wordt afgenomen in klas 3 door de Jeugdgezondheidszorg, GGD Groningen. Doel is het signaleren van jongeren maar ook overzicht krijgen van de gezondheidssituatie van de betreffende klas en school. JGZ-medewerker van de school Bureau jeugd en media Mentorlessen over problemen die kunnen komen kijken bij Social media gebruik door jongeren. Tips voor ouderavonden. Voor alle jeugdprofessionals. info@bureaujeugdenmedia.nl Terwille Trainingen en workshops op maat, voor zowel jongeren als docenten, ouders en andere opvoeders over mediagebruik. info@terwille.nl Lesmateriaal Wikiwijs Verschillende suggesties voor vakken over mediawijsheid of ander lesmateriaal contactpersoon: Wim Hilberdink Media en maatschappij Doel is om ouders en leerkrachten samen brengen en hen kennis te geven over de leefwereld van jeugd en media. Ook zijn spellen en suggesties voor lesmateriaal over mediawijsheid, privacy, media stress en commerciële invloeden van de media beschikbaar. Contactpersoon: Liesbeth Hop liesbeth.hop@mediaenmaatschappij.nl Scoop.it Nieuws en informatie over kinderen en internet Mediawijsheid Diverse suggesties voor lesmateriaal over cyberpesten, sexting, online identiteit en privacy. Ook informatie voor ouders is beschikbaar. Informatie en suggesties voor beleid van de school is hier ook te vinden. info@mediawijzer.net

5 INTERVENTIE BESCHRIJVING CONTACTGEGEVENS Informatie ouders Media opvoeding Website voor ouders met informatie over media en kinderen Voorbeeld beleidsplan media Voorbeeld schoolbeleidsplan school en veiligheid Platform voor professionals Het platform voor mediawijsheid professionals met onder andere verschillende evenementen. Kennisnet Inspiratie om social media goed in te zetten. Dit handboek laat zien hoe leerlingen een goed doel kunnen steunen met behulp van social media. Brochure over wat een mediawijze school is en hoe een school mediawijs wordt Nationaal Mediapaspoort Alle leerlingen krijgen lessen over 7 thema s, die elk schooljaar terugkomen. De 7 lessen per schooljaar duren tussen de 20 en 50 minuten per les en zijn exact afgestemd op de leeftijd, belevingswereld en het onderwijsniveau en leervermogen van de leerlingen. acedemie@mediaenmaatschappij.nl Of contact via de website ITurnIT Er ontstaan nieuwe banen, er wordt op een andere manier samengewerkt en er komen steeds nieuwe technologieën bij. ITurnIT wil het primair en voortgezet onderwijs helpen om kinderen voor te bereiden op de digitale samenleving info@iturnit.com Beeld bijstellen Beeld bijstellen is een informatief doe-programma met een preventief karakter, laagdrempelig en onderhoudend, gericht op leerlingen in de leeftijdsgroep 4-12 jaar. Middels oefeningen om de juiste houding aan te nemen wordt bewustwording van houding gecreëerd en bevorderd. Het is tevens een programma voor leerkrachten en ouders. Petra Weel info@balanskompas.nl

6 INTERVENTIE BESCHRIJVING CONTACTGEGEVENS Cedin ouderavond mediawijsheid Tijdens een interactieve ouderbijeenkomst over mediawijsheid gaat een ervaren mediacoach en Social Media professional van Cedin in op het online gedrag van kinderen en verstevigt zij de kennis en online vaardigen van ouders en leerkrachten. ouderavond-mediawijsheid-samen-met-school-mediasmart CYBERPESTEN Lesmateriaal It s up to you Lesmateriaal met film over cyberpesten. Ook opties voor ouderavonden en workshops info@reactif.nl Lesmateriaal Marieke Dijkers Boek, lespakket, musical en theatervoorstelling over cyberpesten SEXTING Lesmethode Lang leve de Liefde Lesmethode met leerlingenmagazine en docentenhandleiding over sexting en seksualiteit in de media. jij-en-de-media info@langlevedeliefde.nl Halt voorlichtingen Halt geeft lessen over sociale media en online veiligheid op basisscholen en middelbare scholen. De lessen zijn op maat en aangepast aan het niveau van de groep. Ook voorlichtingen over sexting. Ook mogelijk voor ouders info@halt.nl Voorlichting Sexting Sense Lessen cyberseks en sexting. Het is belangrijk dat jongeren in staat zijn om bewuste keuzes te maken tijdens hun internetgebruik. Ook voor ouders mogelijk. voorlichting@sensenoord.nl

7 INTERVENTIE BESCHRIJVING CONTACTGEGEVENS MEDIAVERSLAVING Nederlands Jeugdinstituut Voorlichting over social media verslaving en game verslaving, ook voor ouders. Peter Nikken Gerald Adriana Media verslaving Stichting Be Aware Voorlichting over social media verslaving en game verslaving, ook voor ouders Boek voor ouders Focus! Boek Focus!, voor beter concentreren gaat over social media als grote afleider. Theater Op de 1e rij Theatergroep Zwerm met voorstellingen over verschillende onderwerpen met o.a. verslaving aan gamen. Ook workshops met de leerlingen zelf om een voorstelling in elkaar te zetten SPECIAAL ONDERWIJS Draaiboek voor Speciaal onderwijs CED-groep Met het draaiboek WijsOnline kunnen leerkrachten digitale middelen en social media een plaats geven in hun onderwijs. Esther van Efferen Contact op website CED-groep Lessuggesties voor speciaal onderwijs Suggesties voor lessen voor kinderen in het speciaal onderwijs over social media en internet. Voor landelijke materialen zie: