Uitvoeringsplan Afdeling Werk, Inkomen en Zorg (WIZ)

Transcriptie

1 Uitvoeringsplan 2015 Afdeling Werk, Inkomen en Zorg (WIZ)

2 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Werk Nieuwe ontwikkelingen in Participatiewet Toekomst Betho Arbeidsmarktregio Zeeland en Europese subsidie Arbeidsmarktregio Zeeland Actieplan jeugd en Europese subsidie ESF Belangrijke (re-integratie)voorzieningen Test en training Werkgeversservicepunt (WSP) B-flex Sociale werkvoorziening en beschut werken Participatietrajecten Inburgering Social return on investment (SROI) Handhaving Wet kinderopvang Volwasseneneducatie Doelstellingen en taakstellingen Hoofddoelstelling: stabilisering uitkeringsbestand Taakstellingen en resultaatdoelstellingen per onderdeel Begroting werkdeel Begroting inkomensdeel Samenvatting onderdeel werk Nieuwe uitdagingen Prioriteiten Doelen Kosten Rapportages en evaluatie Inkomen Uitgangspunten inkomensbeleid Inkomensondersteuning Bijzondere bijstand Declaratiefonds Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Schuldhulpverlening Algemeen Uitgangspunten Gegevensuitwisseling KBvG en NVVK Producten en diensten Preventie Bemiddeling

3 Budgetbeheer Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP) Nazorg Cliëntenparticipatie Ontwikkelingen Afschaffing landelijke regelingen chronisch zieken en gehandicapten Bestrijding armoede en preventie van schulden Uitvoering Begroting Zorg Algemeen Nieuwe ontwikkelingen Decentralisatie AWBZ-begeleiding Wijzigingen Hulp bij het huishouden ( Het resultaat telt ) Huishoudelijke Hulp Toelage Algemene/collectieve voorzieningen Uitvoering maatwerkvoorzieningen Wmo Voorzieningen Hulp bij het huishouden Begeleiding Hulpmiddelen Collectief Vervoer (Regiotaxi) Tegemoetkoming Vervoer Woningaanpassingen Trapliften Gehandicaptenparkeerkaarten Overige kosten/opbrengsten Eigen bijdragen Indicaties Samenvatting beleidsvoornemens en financiën Zorg Bijlage 1 Evaluatie WSP

4 1. Inleiding De gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Noord-Beveland en Reimerswaal hebben besloten op het gebied van onder andere ICT, Sociale Zaken, Informatievoorziening en Personeel en Organisatie te gaan samenwerken. Hiervoor een een gemeenschappelijke regeling opgesteld. Uitgangspunt hierbij is een efficiënte en volwaardige dienstverlening voor de inwoners van de Bevelanden. In het kader van deze Bevelandse Samenwerking worden 3 doelen nagestreefd: Het verbeteren van de kwaliteit van de te leveren producten en diensten. Het reduceren van de kosten voor de te leveren producten en diensten. Het bieden van continuïteit door het beperken van de organisatorische kwetsbaarheid In 2015 zal de afdeling werk, inkomen en zorg (WIZ) van de gemeenschappelijke regeling de Bevelanden (hierna WIZ de Bevelanden) daadwerkelijk van start gaan. Alle taken op het gebied van werk en inkomen en een deel van de WMO (toekenning van maatwerkvoorzieningen) worden uitgevoerd door WIZ de Bevelanden voor de 5 Bevelandse gemeenten. WIZ de Bevelanden is een belangrijke organisatie in het realiseren van de (lokale) uitvoeringsstructuur voor het sociaal domein. Met de 5 deelnemende gemeenten zullen afspraken worden gemaakt over de samenwerking ten aanzien van het gebiedsgericht werken in de betreffende gemeente. De dienstverlening van WIZ de Bevelanden is een belangrijke factor in het kunnen aanpakken van meervoudige en complexe problematiek. Het uitvoeringsplan WIZ heeft tot doel het vastgestelde beleid voor 2015 te vertalen naar de uitvoering. Het uitvoeringsplan is tevens een vertaling van de doelstellingen in het bedrijfsplan afdeling WIZ. Daarnaast worden nieuwe ontwikkelingen, wetswijzigingen, etc. genoemd die invloed hebben op de werkzaamheden ter uitvoering en voorbereiding van het beleid op het gebied van werk, inkomen en zorg in Het uitvoeringsplan WIZ wordt vastgesteld door het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling De Bevelanden. De uitvoering van dit plan kan slechts plaatsvinden onder de voorwaarde van het beschikbaar stellen van voldoende middelen en personeel zoals beschreven in het bedrijfsplan WIZ. Ten aanzien van de communicatie met de bestaande klanten van WIZ en overige relevante groepen over de dienstverlening van WIZ de Bevelanden is er een communicatieplan opgesteld. De taken van de afdeling WIZ zijn onderverdeeld in 3 hoofdtaken, te weten Werk, Inkomen en Zorg. Het voorliggende uitvoeringsplan is volgens deze 3 hoofdtaken opgebouwd. Wijkteams Uitgangspunt is dat enkelvoudige vragen voor een voorziening of uitkering via de gebruikelijke weg via het WIZ-loket worden afgehandeld. Bij complexe meervoudige problematiek en problematiek in meer dan 2 domeinen vindt bespreking in het Gebiedsgerichte Team plaats en worden daar afspraken gemaakt over wie wat oppakt en wie regie houdt. In het team is deskundigheid aanwezig op meerdere vlakken. Door de samenwerking tussen de verschillende professionals kunnen we ondersteuning en zorg snel en efficiënt inzetten. Bovendien ontstaat zo vanzelf een integrale aanpak vanuit de verschillende domeinen. De gebiedsgerichte teams worden lokaal vorm gegeven, zodat vorm per gemeente verschilt. Duidelijk is wel dat de afdeling WIZ een belangrijke rol heeft in deze teams. Vanwege de verschillende opzet van de gebiedsgerichte teams in de deelnemende gemeenten is ook de inzet die van onze medewerkers wordt gevraagd niet in elke gemeente hetzelfde. In sommige gemeenten zijn wij op afroep beschikbaar en in andere gemeenten zijn we daadwerkelijk (deels) gedetacheerd bij een gebiedsgericht team. De expertise en inzet van medewerkers van de afdeling WIZ kan bij deze teams niet worden gemist en is ook voor onze eigen uitvoering noodzakelijk. Deze inzet is tot op een bepaald niveau ook onderdeel van het basis dienstverleningspakket conform het bedrijfsplan van de afdeling WIZ. In die gevallen waarbij de inzet in deze teams de basis dienstverlening overschrijdt zullen nadere afspraken moeten worden gemaakt over deze extra inzet

5 Beleidsvoornemen De inzet van medewerkers van de afdeling WIZ in de verschillende gebiedsgerichte teams nauwkeurig monitoren. Zo nodig afspraken maken met gemeenten waarbij deze inzet de basis dienstverlening overschrijdt. 2. Werk 2.1 Nieuwe ontwikkelingen in Participatiewet In 2015 wordt de Participatiewet ingevoerd. Hieronder een aantal belangrijke elementen van deze wet. De instroom in de sociale werkvoorziening (Wsw) stopt per 1 januari Degenen die vóór 1 januari 2015 een Wsw-baan hebben, behouden hun rechten. Gemeenten kunnen vanaf 2015 zogeheten beschutte werkplekken beschikbaar stellen (maximaal plekken landelijk). Indicatiestelling voor beschut werken loopt via het UWV. Deze groep krijgt een arbeidsovereenkomst waarbij een beloning geldt van minimaal het wettelijk minimumloon (dus geen cao Wsw). De Wajong blijft bestaan voor mensen die duurzaam niet kunnen werken (nieuwe instroom in 2015). Degenen die vóór 1 januari 2015 een Wajong-uitkering hebben, behouden hun recht op uitkering en hun re-integratietraject bij UWV. Nieuwe jonggehandicapten die over arbeidsvermogen beschikken, vallen wel onder de doelgroep van de Participatiewet. Zij vallen onder het bijstandsregime en worden ondersteund door gemeenten om aan de slag te komen. Gemeenten kunnen werkgevers compenseren met loonkostensubsidie, als iemand niet in staat is het minimumloon te verdienen. De gemeente vult aan tot maximaal het wettelijk minimumloon. Het verschil tussen de loonkostensubsidie van de gemeente en het cao-loon betaalt de werkgever. Het is landelijk geregeld dat deze nieuwe vorm van loonkostensubsidie die de gemeente kan verstrekken, ten laste van het inkomensdeel komt. Sociale partners stellen zich garant voor in totaal banen in de periode tot 2025 waarvan voor marktpartijen en voor de overheid (inclusief onderwijs). Deze afspraken worden de baanafspraken genoemd. Vanaf het proefjaar 2014 loopt het aantal te realiseren plekken jaarlijks op. In 2014 tot en met 2016 gaat het in Zeeland om in totaal 440 banen, 290 voor marktpartijen en 150 voor de overheid. Als blijkt dat er onvoldoende banen worden gerealiseerd, kan alsnog een quotum worden opgelegd. In 2016 is de eerste meting en evaluatie. Wajonggerechtigden en Wswgeïndiceerden vormen een voorrangsgroep bij het invullen van de baanafspraken; in 2015 komt daar de gemeentelijke doelgroep bij van jonggehandicapten met arbeidsvermogen. Een indicatie om in aanmerking te komen voor deze baanafspraken wordt afgegeven door UWV De gemeenten krijgen te maken met forse bezuinigingen op de budgetten voor re-integratie en sociale werkvoorziening; dat maakt een heroriëntatie op het re-integratiebeleid en de uitvoeringsstructuur van re-integratie en sociale werkvoorziening noodzakelijk. In 2015 zullen we vormgeven aan de arbeidsmarktregio Zeeland en aan een regionaal werkbedrijf. Met name de werkgeversbenadering zal op provinciaal niveau worden afgestemd. Ook de invulling van de baanafspraken vraagt om afstemming op Zeeuws niveau. Op het niveau van de Oosterschelderegio zullen besluiten worden genomen over de gewenste uitvoeringsstructuur voor de Participatiewet. Daarbij zal worden bekeken welke taken de gemeente (WIZ de Bevelanden) zelf kan uitvoeren en welke taken worden neergelegd bij gemeentelijke re-integratiepartners zoals de Betho; daarbij geldt de Betho als preferred supplier. Het jaar 2015 kan worden gezien als een overgangsjaar om deze herstructurering te realiseren. Ondanks de forse bezuinigingen en nieuwe taken hebben we in 2015 de ambitieuze doelstelling om het uitkeringsbestand te stabiliseren

6 2.1.2 Toekomst Betho Vanwege de bezuinigingen vormt de uitvoering van de Wsw en de nieuwe voorziening beschut werk een groot financieel risico. Wsw-bedrijven krijgen de komende jaren te maken met een efficiencykorting op de subsidie per werkplek van ruim 11%. Daar komt de stopzetting van de instroom in de Wsw bij. Er wordt gerekend met een uitstroom uit de Wsw van 5% per jaar. Hierdoor zal naar verwachting het aantal Wsw ers in 2020 zijn afgenomen met een kwart tot een derde. De Betho heeft aangegeven tot 2020 geen extra gemeentelijke bijdragen te vragen door een beroep op de algemene reserve. Uitgaande van uitvoering van beschut werk door De Betho, zal het aantal werknemers van De Betho op de lange termijn dalen naar ongeveer een derde van het huidige werknemersbestand. De doelgroep voor beschut werken zal in vergelijking met de huidige Wsw ers gemiddeld een lagere productiviteit hebben, terwijl de subsidie per werkplek met 11% daalt. Dat vraagt om verstrekkende ingrepen in de bedrijfsvoering van De Betho en een heroriëntering op de huidige rol van De Betho. De inzet van de reserve van De Betho maakt het mogelijk om de besluitvorming over de toekomst van De Betho zorgvuldig voor te bereiden. Het jaar 2015 wordt gezien als overgangsjaar om besluitvorming over de toekomst van de Betho te kunnen voorbereiden. In 2015 is er sprake van een status quo, dat wil zeggen dat de Betho de sociale werkvoorziening/beschut werken en B-flex voor de deelnemende gemeenten blijft uitvoeren. In de loop van 2015 zal een aantal varianten voor de toekomst van de Betho in beeld worden gebracht en doorgerekend. Op korte termijn ligt de prioriteit bij het uitwerken en doorrekenen van de variant status quo voor Onderdeel hiervan is het uitwerken van een plan van aanpak om het aandeel detacheringen op te voeren en de overheadkosten in hetzelfde tempo te laten afnemen als het aantal werknemers van De Betho. Inmiddels heeft het bestuur van de Betho een standpunt ingenomen waarmee richting wordt gegeven aan de toekomst van de Betho. Het komt er kort gezegd op neer dat het bestuur ervan uitgaat dat de Betho uitvoerder blijft van de Wsw/beschut werken en van de B-flex en dat de Betho de kostenstructuur gaat aanpassen aan het krimpende aantal Wsw-ers. De reserve van de Betho wordt ingezet om deze herstructurering mogelijk te maken. 2.2 Arbeidsmarktregio Zeeland en Europese subsidie Arbeidsmarktregio Zeeland De gemeente Goes is centrumgemeente voor de arbeidsmarktregio Zeeland en voert in deze hoedanigheid een aantal taken uit. Het gaat in grote lijnen om de volgende taken: - aanvragen, mogelijk maken, coördineren en (laten) uitvoeren van het actieplan jeugdwerkloosheid Zeeland en projecten in het kader van het verkrijgen van Europese subsidie (zie 2.2. en 2.3); - vormgeven aan de ambtelijke en bestuurlijke structuur van de arbeidsmarktregio Zeeland, de zogeheten Zeeuwse werkkamer; - uitwerken en vorm geven aan afspraken die op grond van het sociaal akkoord in de arbeidsmarktregio moeten worden gemaakt, zoals afspraken over de invulling van de baanafspraken, de werkgeversdienstverlening en het opstellen van een jaarlijks marktbewerkingsplan; - maken van afspraken over de inzet van de middelen voor volwasseneneducatie Actieplan jeugd en Europese subsidie In Zeeland is er sprake van een actieplan jeugdwerkloosheid Zeeland. Bij de uitvoering van dit actieplan wordt gebruik gemaakt van Europese subsidie (actie jeugd); de meest recente subsidieperiode loopt tot 15 juli

7 Het gaat om activiteiten voor jongeren (tot 27 jaar) die bijdragen aan het bestrijden van jeugdwerkloosheid. Het gaat onder meer om de volgende activiteiten in de Oosterschelderegio: - jobhunting jongeren; - instroomprojecten (in de zorg en in de retail); - inzet leerplicht en RMC Oosterschelderegio (RBL); Het RBL is van belang bij het voorkomen van schooluitval en het plaatsen op kwalificerende trajecten van jongeren zonder startkwalificatie; alle uren van de RMC-medewerkers zijn subsidiabele uitgaven in het kader van Europese subsidie. - inzet van loonkostensubsidies voor jongeren; - ingekochte trajecten voor jongeren; - jongerenhuis de Bevelanden; - trajectbegeleiding jongeren (klantmanagement) ESF In oktober 2014 is een aanvraag gedaan voor Europese subsidie in het kader van ESF ESF bestaat uit drie tranches van ieder 2 jaar (dus in totaal 6 jaar). De doelgroepen van ESF zijn de volgende (limitatief): werkloos werkzoekende niet-uitkeringsontvangers arbeidsbelemmerden jongeren (niet ouder dan 27 jaar) ouderen (ouder dan 55 jaar, maar jonger dan de pensioengerechtigde leeftijd) personen die in de twaalf maanden voorafgaand aan hun deelname aan een project zes maanden of langer een uitkering hebben ontvangen leerlingen en ex-leerlingen Praktijkonderwijs (PRO) en Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) van 15 jaar of ouder Van het totale subsidiebedrag wordt 30% verplicht besteed aan PRO/VSO. Gegeven is dat de gemeentelijke budgetten flink onder druk staan. Er is een flinke afname van het werkdeel voorzien, terwijl de gemeente te maken heeft met toenemende uitkeringsbestanden en nieuwe doelgroepen. Daarnaast is er sprake van druk om te bezuinigen op de personeelslasten. Deze context betekent dat we selectief en creatief moeten omgaan met de beschikbare middelen waaronder het werkdeel en de middelen vanuit Europese subsidie. Het ligt dan ook voor de hand om zo weinig mogelijk externe verplichtingen aan te gaan vanuit de te genereren Europese subsidie; daarmee kunnen de gemeenten de gegenereerde middelen flexibeler inzetten waar dat nodig is. Aangezien het RBL een cruciale partner is en blijft in het genereren van ESF ligt het voor de hand om het RBL daarin tegemoet te komen door het leveren van een geldelijke bijdrage. De resterende ESF-middelen die worden gegenereerd, kunnen vervolgens worden ingezet voor eigen personeel in de vorm van klantmanagers en/of jobhunters (of anderszins). Daarmee hebben de gemeenten een extra financiering om de personeelssterkte voor activering in het bijzonder en meer in het algemeen het basispakket aan re-integratie overeind te houden. Dat zal hard nodig zijn gegeven de omstandigheden van stijgende bestanden, nieuwe doelgroepen en aankomende bezuinigingen Arbeidsmarkt in 2015 Er wordt in 2015 een lichte daling van de werkgelegenheid verwacht in Zeeland. De werkgelegenheid in de arbeidsmarktregio Zeeland krimpt minder als op grond van de bevolkingskrimp verwacht mag worden. In de ontwikkeling van horeca en toerisme is Zeeland succesvol. Op het gebied van logistiek en transport heeft Zeeland een sterke positie. Zeeland kan hierbij profiteren van de sterke oriëntatie op de haven van Antwerpen. Ook heeft Zeeland een belangrijk voordeel van haar sterke industriële positie in vooral de chemie. In de Bevelanden liggen er vooral kansen in de zakelijke dienstverlening

8 2.4 Belangrijke (re-integratie)voorzieningen Test en training Het onderdeel test en training wordt uitgevoerd door WIZ de Bevelanden. Het aanbod bevat o.a.: - diagnostiek en assessment; - training persoonlijke vaardigheden en persoonlijkheidsontwikkeling; - oefenen werknemersvaardigheden; - training solliciteren en opstellen CV; - geschikte vacatures zoeken; - begeleiding naar werk. Het onderdeel test en training draagt nadrukkelijk bij aan het voorkomen van instroom in de uitkering en bereidt deelnemers voor op een betaalde baan of andere vormen van participatie. Test en training maakt dus een integraal onderdeel uit van de poortwachterfase. De inzet van test en training leidt tot een diagnose van de kansen op de arbeidsmarkt van de betrokken deelnemer. De trainingen zijn gericht op het vergroten van de kansen op werk door onder andere oefenen met solliciteren en presenteren. Aan het eind van de periode van test en training, in principe maximaal 6 weken, ontvangt de klantmanager activering een advies over de te ondernemen stappen in de reintegratie. In het eerste halfjaar van 2015 zal voor de Betho een toekomstrichting worden bepaald. Hierbij zullen nadrukkelijk de mogelijkheden van samenwerking en/of integratie (op onderdelen) van test en training en de Betho worden onderzocht. Target test en training Target voor test en training is dat minimaal 30% van de deelnemers binnen 6 weken is geplaatst op betaald werk of om andere reden uitstroomt uit de uitkering. We gaan uit van maximaal 20% uitval (geen uitstroomkansen, blijven in de uitkering). De resterende 50% stroomt door naar een vervolgtraject Werkgeversservicepunt (WSP) Op grond van de wet SUWI zijn gemeenten en UWV gezamenlijk verantwoordelijk voor registratie van werkzoekenden en vacatures (transparante arbeidsmarkt). Gemeenten en UWV hebben een gezamenlijke opdracht, namelijk met één gezicht naar werkgevers optreden. Gemeenten en UWV moeten ervoor zorgen dat er in iedere arbeidsmarktregio één aanspreekpunt/(digitaal) loket is, waar werkgevers terecht kunnen voor informatie, advies en specialistische expertise. Dat noemen we een werkgeversservicepunt (WSP). In Zeeland is de feitelijke uitvoering van het gemeentelijke deel van de werkgeversbenadering onderverdeeld in drie gebieden, namelijk Walcheren, Zeeuws-Vlaanderen en de Oosterschelderegio. Het werkgeversservicepunt (gemeentelijk deel, Oosterschelderegio) verzorgt plaatsingen op de arbeidsmarkt van personen die tot de gemeentelijke doelgroep behoren. Prioriteit ligt bij klanten met een gemeentelijke uitkering, de doelgroep van de baanafspraken en jongeren zonder startkwalificatie. Het WSP werkt zowel aanbodgericht via jobhunting/jobcoaching als vraaggericht via account management. Het WSP zorgt voor een eenduidige werkgeversbenadering in Zeeland in samenwerking met het UWV en de WSP s op Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen. Het WSP legt verbindingen met het lokale bedrijfsleven en maakt daarbij gebruik van de contacten die individuele gemeenten daarmee hebben (bijvoorbeeld de afdelingen economische zaken). Belangrijkste doel is plaatsingen op betaald werk; daarnaast plaatst het WSP ook op werkervaringsplaatsen met behoud van uitkering (doelgroep die nog niet werkklaar is). Het WSP levert een wezenlijke bijdrage aan de uitstroom naar werk van de gemeentelijke doelgroep. Dat blijkt uit de resultaten die het WSP in de afgelopen jaren heeft geboekt. In de bijlage vindt u daarover meer informatie. De doelstellingen voor 2015 zijn gebaseerd op de ervaringscijfers uit het verleden. Verwachting is dat in 2014 de targets voor de Bevelandse gemeenten worden gehaald; - 7 -

9 alleen de plaatsingen voor de inwoners van de gemeente Reimerswaal blijven in 2014 achter; dat heeft vooral te maken met de samenstelling van het uitkeringsbestand van de gemeente Reimerswaal. Voor 2015 is de target van Reimerswaal aangepast en gaat het om een haalbare taakstelling. In zijn algemeenheid kan gezegd worden dat er de afgelopen jaren een aanzienlijk aantal plaatsingen op werk is gerealiseerd ondanks de erg moeilijke arbeidsmarktsituatie. Ervaring is dat het succesvol plaatsen in grote mate afhangt van persoonlijk contact met de kandidaat en de werkgever (geen koude match ). Target WSP Target van het WSP voor de Bevelanden is in totaal 153 plaatsingen in 2015, waarvan 76 betaald werk van 6 maanden of langer, 40 betaald werk van korter dan 6 maanden en 37 werkervaringsplaatsen (met behoud van uitkering). Gemeente Inbreng fin Prognose output werkervaringsplaats Prognose output < 6 mnd Prognose output > 6 mnd Prognose output totaal Borsele plaatsingen 4 plaatsingen 8 plaatsingen 16 plaatsingen Goes plaatsingen 25 plaatsingen 50 plaatsingen 100 plaatsingen Kapelle plaatsingen 3 plaatsingen 4 plaatsingen 9 plaatsingen Noord-Beveland plaatsingen 3 plaatsingen 5 plaatsingen 10 plaatsingen Reimerswaal plaatsingen 5 plaatsingen 9 plaatsingen 18 plaatsingen Totaal plaatsingen 40 plaatsingen 76 plaatsingen 153 plaatsingen B-flex B-flex is een belangrijke re-integratievoorziening voor de Bevelandse gemeenten. Kern van B-flex is het opdoen van werkervaring met behoud van uitkering waarin aan de competenties van de deelnemers wordt gewerkt. Belangrijkste doel is het werkklaar maken van de deelnemers. Er zijn afspraken gemaakt ten aanzien van de werkwijze met het aanmelden, het opstellen van een plan van aanpak per deelnemer en het rapporteren over de voortgang. Verder zijn er afspraken gemaakt over een verzuimaanpak die een succesvolle handhaving mogelijk maakt (lik-op-stuk) in het geval dat deelnemers ongeoorloofd afwezig zijn of anderszins niet voldoende meewerken aan hun traject; hierin wordt samenwerking aangegaan met het test- en trainingscentrum. Er wordt binnen B-flex gewerkt met competentiegericht opleiden hetgeen wordt vertaald in concrete werkopdrachten en sturing op gedrag. Bedoeling is dat er samenwerking is tussen de werkgeversbenadering vanuit B-flex, de werkgeversbenadering vanuit de Bethode (detacheringen Wsw) en de werkgeversbenadering vanuit het WSP; het samenbrengen van de verschillende netwerken moet de kansen op een plaatsing in betaald werk vergroten. Target B-flex Target voor B-flex is dat met tenminste 90% van de gestarte deelnemers de afgesproken doelstelling wordt bereikt binnen de afgesproken periode; het gaat dan bijvoorbeeld om een stijging op de participatieladder of plaatsing op een participatietraject. Voor 2015 is verder de doelstelling om vanuit B-flex 45 personen (Bevelanden en Tholen samen) te plaatsen op regulier werk Sociale werkvoorziening en beschut werken Sociale werkvoorziening (Wsw) De doelstelling van de sociale werkvoorziening (Wsw) is om volwaardige arbeid aan te bieden onder aangepaste omstandigheden aan de personen die Wsw-geïndiceerd zijn. De uitvoering van de Wsw is integraal overgedragen aan de gemeenschappelijke regeling de Betho, inclusief de daarvoor bestemde budgetten. Binnen deze taak is de doelstelling om de werkplek Wsw aan te bieden in zo regulier mogelijke omstandigheden. De Betho moet dan ook zo veel mogelijk mensen met een Wsw-indicatie plaatsen - 8 -

10 buiten de muren van het SW-bedrijf zelf; dat kan door middel van het detacheren van medewerkers (blijven in dienst van de Betho) en door middel van begeleid werken (in dienst bij werkgever zelf). De Betho is met name succesvol met het realiseren van detacheringen, hierbij ondersteund door de zogeheten Bethode; begeleid werken wordt maar in beperkte mate gerealiseerd. In verhouding heeft de Betho goede resultaten als we dat vergelijken met de andere SW-bedrijven in Zeeland. Als we vergelijken met het landelijk gemiddelde dan blijft de Betho nog iets achter. Dit is reeds eerder geconstateerd en heeft geleid tot extra inzet op het verder vergroten van het aantal detacheringen. Instroom in de sociale werkvoorziening is vanaf 2015 niet meer mogelijk. Daarvoor in de plaats komt beschut werken. Beschut werken kent een doelgroep met een gemiddeld lagere productiviteit dan de huidige Wsw. Het is dan ook maar de vraag in hoeverre de uitvoering van beschut werken rendabel gemaakt kan worden. Verder wordt er op de Wsw bezuinigd door een lager subsidiebedrag per werkplek; deze bezuinigingen hebben grote gevolgen voor de bedrijfsvoering van de Betho. De Rijksoverheid rekent met een uitstroom uit de Wsw van 5% per jaar; de Betho houdt ook rekening met dit percentage in zijn begroting. In 2015 zal een keuze worden gemaakt voor een toekomstscenario voor de Betho. Het jaar 2015 wordt beschouwd als overgangsjaar waarin de Betho zijn huidige taken in ieder geval blijft uitvoeren, namelijk sociale werkvoorziening/beschut werken en de B-flex. Beschut werken Vanaf 1 januari 2015 is instroom in de sociale werkvoorziening niet meer mogelijk. Daarvoor in de plaats komt beschut werken. Beschut werken heeft een beperktere omvang dan de sociale werkvoorziening (maximaal plekken beschut werken landelijk versus plekken sociale werkvoorziening). De criteria om in aanmerking te komen voor beschut werken zijn scherper dan die van de sociale werkvoorziening; het gaat om een doelgroep met meer beperkingen. De indicering voor beschut werken loopt op grond van de Participatiewet via het UWV ( 990,- per indicering). Beschut werken kent geen CAO (sociale werkvoorziening wel); we gaan uit van een beloning van tenminste 100% van het wettelijk minimumloon. Op grond van het volume aan sociale werkvoorziening kan een berekening worden gemaakt van het aantal plekken beschut werken dat voor de Bevelanden beschikbaar kan komen. Op grond van een volume sociale werkvoorziening van 450 SE, een uitstroom van 5% per jaar en een verhouding beschut werken/sociale werkvoorziening van 3 staat tot 10 (30%) komen we uit op circa 7 beschikbare plekken beschut werken voor de Bevelanden in 2015 (450 x 5% x 30%). De bijdrage aan beschut werken per plek moet minimaal ,- zijn om beschut werken rendabel uit te kunnen voeren (uitgaande van beloning ter hoogte van het wettelijk minimumloon). De besparing op de uitkering (het uitkeringsbedrag) is gemiddeld bijna ,- per persoon. Dat betekent dat er een bedrag van circa 9.000,- per plek beschut werken overblijft dat moet worden gedekt uit de reintegratiemiddelen. Volgens het ministerie van SZW is daarmee rekening gehouden bij de bepaling van de hoogte van de re-integratiebudgetten. Groot risico hierbij is het ontbreken van budgetzekerheid ten aanzien van de dekking van de kosten van beschut werken, terwijl het om een structurele verplichting gaat. Gezien het beperkt aantal beschikbare plekken beschut werken en de financiële risico s worden de plekken beschut werken uitsluitend beschikbaar gesteld aan personen met een gemeentelijke uitkering (of binnenkort instromen in een gemeentelijke uitkering). Deze lijn wordt ook gesteund vanuit de VNG. Gemeenten zijn niet verantwoordelijk voor de re-integratie van personen met een UWV-uitkering en hoeven hen dus geen plek beschut werken aan te bieden; UWV heeft ook geen middelen om plekken beschut werken te bekostigen. Wachtlijst Wsw Er staan momenteel ( ) 55 personen op de wachtlijst Wsw vanuit de Bevelanden, van wie: - 12 met een bijstandsuitkering; - 32 met een uitkering van UWV (WIA/WAO/Wajong/Ziektewet); - 11 zonder uitkering. Alle personen vallen onder de doelgroep van de baanafspraken. Van de 12 personen met een bijstandsuitkering hebben er 7 een indicatie begeleid werken Wsw ; van hen is de verwachting dat zij in het kader van de baanafspraken een reële kans maken op plaatsing bij een reguliere werkgever (met loonkostensubsidie). De resterende 5 personen met een bijstandsuitkering komen waarschijnlijk in aanmerking voor beschut werken

11 Doelstellingen Wsw Taakstelling Wsw 2015 voor de Bevelanden is 450 standaardeenheden (SE). Het gaat om het gemiddelde aantal SE waarbij rekening is gehouden met een uitstroom van 5%. Van het totaal aantal Wsw-ers is minimaal 150 SE geplaatst in detacheringen/begeleid werken (ongeveer één derde van het totaal). Met de Betho zijn gemeentelijke omzettaakstellingen afgesproken; deze omzettaakstellingen zien er voor 2015 als volgt uit. gemeente gemeentelijke omzettaakstelling 2015 Reimerswaal ,00 Borsele ,00 Kapelle ,00 Goes ,00 Noord-Beveland ,00 Totaal ,00 Bij onderrealisatie van de gemeentelijke omzettaakstelling volgt er een hogere gemeentelijke bijdrage; bij overrealisatie krijgt de betreffende gemeente een deel van het geld terug. Ervaring leert dat de omzettaakstellingen haalbaar zijn. Lasten en baten Wsw gemeente Rijksbijdrage Wsw 2015 bijdrage Betho uitgaven Wsw 2015 Reimerswaal , , ,00 Borsele , , ,00 Kapelle , , ,00 Goes , , ,00 Noord-Beveland , , ,00 Totaal , , ,00 De rijksbijdrage Wsw betalen de gemeenten één-op-één door aan de Betho. De gemeentelijke bijdrage aan de Betho is al jarenlang op hetzelfde niveau en wordt steeds aangepast aan de VZG-norm; de gemeentelijke bijdrage wordt gedekt vanuit de algemene middelen en maakt al jarenlang deel uit van de begrotingen van de deelnemende gemeenten. De totale uitgaven Wsw 2015 (rechterkolom) zijn een optelling van de rijksbijdrage Wsw en de gemeentelijke bijdragen Participatietrajecten WIZ de Bevelanden kan participatietrajecten aanbieden aan de doelgroep met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Daarmee maakt WIZ de Bevelanden het mogelijk om invulling te geven aan de tegenprestatie zoals bedoeld in de Participatiewet. Aan deze doelgroep wordt gevraagd om eerst zelf

12 initiatief te nemen om een maatschappelijk nuttige activiteit te zoeken; het kan dan bijvoorbeeld gaan om vrijwilligerswerk of mantelzorg. Voor klanten die dit niet op eigen kracht zelf kunnen of willen regelen of waarvan WIZ de Bevelanden van mening is dat dit onvoldoende is, wordt een traject aangeboden. In het geval van het opdragen van een tegenprestatie als verplichting op grond van de uitkering, kan handhaving aan de orde zijn. We gaan ervan uit dat de grote meerderheid uit eigen beweging bereid is om een maatschappelijk nuttige taak te verrichten dan wel mee te werken aan het aanbod van WIZ de Bevelanden op dit gebied. Belangrijkste doelen van de participatietrajecten zijn stijging op de participatieladder en het realiseren van een meetbare vorm van maatschappelijke participatie. Ieder gestart participatietraject (inclusief tegenprestatie) zal na 6 maanden worden geëvalueerd en per individu zal na die periode worden bekeken of een vervolg in de zin van een reintegratietraject aan de orde is. Target Participatietrajecten Er is binnen uiterlijk 2 maanden ná toekenning van de uitkering een aanbod aan de klant in de vorm van een plan van aanpak en minimaal 50% van degenen met een participatietraject is binnen de afgesproken trajectperiode minimaal één trede op de participatieladder gestegen Inburgering De Wet inburgering kent vanaf 2013 geen gemeentelijke taken meer. Degenen die vanaf 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden, kunnen bij DUO terecht voor het afsluiten van een lening en moeten in principe hun eigen traject regelen. De gemeente kan deze groep geen inburgeringstraject meer aanbieden. Ook de handhaving van de inburgeringsplicht voor deze groep ligt bij DUO. De gemeente blijft wel verantwoordelijk voor de handhaving van de inburgeringsplicht en het afronden van de inburgeringstrajecten van de groep van vóór 1 januari Hoewel de gemeenten geen verantwoordelijkheid meer hebben op grond van de Wet inburgering voor de inburgeringsplichtigen vanaf 2013 hebben de gemeenten er alle belang bij om het inburgeringstraject van deze groep nauwlettend te volgen. De gemeenten blijven immers nog wél verantwoordelijk voor de taakstelling huisvesting vergunninghouders (zie hieronder) en het verstrekken van een uitkering en de re-integratie van een grote groep inburgeringsplichtigen. Het niet tijdig en voortvarend oppakken van het inburgeringstraject zal leiden tot het belemmeren van de re-integratie en uitstroom uit de uitkering en dat is niet in het belang van de gemeente en de inburgeringsplichtige en leidt zelfs tot maatregelen in de vorm van kortingen op de uitkering. Taakstelling huisvesting vergunninghouders De gemeente heeft de wettelijke taak om personen die een verblijfsvergunning asiel krijgen, de zogenaamde vergunninghouders, te huisvesten. Per halfjaar krijgt de gemeente een nieuwe huisvestingstaakstelling te realiseren die wordt opgeteld bij de eventuele achterstand uit het verleden. Een prognose van de taakstelling over 2015 ziet er als volgt uit: Goes: 64 Noord-Beveland: 15 Kapelle: 23 Reimerswaal: 39 Borsele: 39 Totaal Bevelanden: 180 Het gaat om ongeveer een verdubbeling ten opzichte van de bijgestelde taakstelling De formatiecalculatie voor WIZ de Bevelanden ging nog uit van een taakstelling van 30 vergunninghouders voor de Bevelanden. Het zal dus een forse inspanning vragen om deze hoge taakstelling volledig te realiseren. Verwachting is dat de Bevelandse gemeenten op orde zijn wat betreft de realisatie van de taakstelling over Subsidie Vluchtelingenwerk De Bevelandse gemeenten maken gebruik van de dienstverlening van Vluchtelingenwerk Zeeland als het gaat om maatschappelijke begeleiding van (ex-)vluchtelingen en verstrekken daarvoor een

13 subsidie. Maatschappelijke begeleiding heeft een duidelijke meerwaarde bij het kunnen uitvoeren en realiseren van de taakstelling huisvesting vergunninghouders. Daarnaast is maatschappelijke begeleiding een belangrijke functie bij het traject richting zelfredzaamheid en wordt deze groep praktisch ondersteund bij het oppakken van inburgering en re-integratie en bij het verkrijgen van inkomen. Voorstel is dat in 2015 de samenwerking met Vluchtelingenwerk wordt voortgezet. Gezien de verhoogde taakstelling vraagt Vluchtelingenwerk in 2015 een hoger subsidiebedrag dan in Het gaat in totaal om ,-. Deze uitgaven worden gedekt vanuit de reeds begrote bedragen in de gemeentebegrotingen van de Bevelandse gemeenten en daarnaast vanuit de zogeheten COA-bijdragen. In de eerste helft van 2015 zal worden bekeken in hoeverre de gemeenten in 2016 en verder gebruik blijven maken van de diensten van Vluchtelingenwerk of dat (een deel van) deze taken kunnen worden uitgevoerd door WIZ de Bevelanden. Hieronder een overzicht van de bijdragen aan Vluchtelingenwerk per gemeente. gemeente basissubsidie hogere bijdrage 2015 totale subsidie 2015 Goes , , ,83 Reimerswaal , , ,42 Borsele , , ,42 Kapelle , , ,13 Noord-Beveland 8.500, , ,20 totaal Bevelanden , , ,00 Het bedrag aan basissubsidie van in totaal ,- voor de Bevelanden is al in de gemeentebegrotingen opgenomen. Vluchtelingenwerk Zeeland vraagt in 2015 een hogere bijdrage aan van in totaal ,- voor de Bevelanden vanwege de hogere taakstellingen (gebaseerd op realisatie van 150); het gaat om bijna een verdubbeling ten opzichte van 2014; advies is om deze hogere bijdrage over 2015 te dekken vanuit de beschikbare COA-bijdragen. COA-bijdragen: Gemeenten krijgen een bedrag van 1000,- per persoon ouder dan 16 jaar en jonger dan de pensioengerechtigde leeftijd bij een reguliere huisvesting en een bedrag voor personen vanaf 18 jaar en ouder (geen maximumleeftijd) in het geval van huisvesting van genodigde vluchtelingen. Uitstroom (ex-)inburgeraars In het uitkeringsbestand is er een aanzienlijke groep van (ex-)inburgeraars die nog niet aan het werk is. Dit komt deels door onvoldoende beheersing van het Nederlands om aan het werk te komen en daarnaast spelen er ook andere belemmeringen. Het is gebleken dat het zinvol is om extra inzet te plegen op deze groep. Het gaat bijvoorbeeld om een aangepaste succestraining op het test- en trainingscentrum en om extra taallessen om het niveau van Nederlands te verbeteren. Belangrijke afweging bij deze groep is dat het niet meer investeren in activering leidt tot hoge uitgaven aan uitkering, in het bijzonder als het gaat om jonge deelnemers; iedere persoon die door onvoldoende inspanningen in de uitkering blijft, kost bijna ,- op jaarbasis. Bedoeling is om in 2015 met name verder te gaan met degenen van wie we verwachten dat plaatsing in betaald werk binnen een jaar mogelijk is. Het gaat dan om 50 tot 60 personen. Doelstellingen Afronden van de nog lopende gemeentelijke trajecten inclusief de handhaving daarvan. Realiseren van de huisvestingstaakstelling in 2015 van naar verwachting circa 180 vergunninghouders voor de Bevelanden. Plaatsing op betaald werk van minimaal de helft van de ex-inburgeraars van wie de verwachting is dat plaatsing in betaald werk binnen een jaar mogelijk is. Het gaat dan om minimaal de helft van de groep van 50 tot 60 personen ofwel 25 tot 30 plaatsingen binnen de trajectperiode

14 2.4.7 Social return on investment (SROI) Social Return on Investement (SROI) is een middel van de overheid om werkgelegenheid en opleidingsmogelijkheden te creëren voor mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt. SROI is het maken van afspraken bij inkoop van werk, diensten en leveringen met opdrachtnemers over: A arbeidsplaatsen, leer-werkplekken, stageplekken voor doelgroepen met een afstand tot de arbeidsmarkt of B (als A niet mogelijk is) het uitvoeren van een andere maatschappelijke taak. De afgelopen 2 jaar is veel aandacht besteed aan SROI en gebleken is dat het een zinvol onderdeel van de werkgeversbenadering is. De werkgever is, als opdrachtnemer, in contact met de gemeente en binnen deze relatie bestaat veel ruimte voor SROI. Voorwaarde om SROI toe te kunnen passen, is dat de gemeenten SROI hebben opgenomen in het gemeentelijk inkoopbeleid. Als alle Bevelandse gemeenten dit goed geregeld hebben, is het resultaat dat behaald kan worden met SROI groter. Het mogelijk maken van SROI maakt onderdeel uit van het takenpakket van WIZ de Bevelanden. Er is een projectleider/contactpersoon SROI werkzaam die ervoor zorgt dat het beleid om bij iedere aanbesteding of inkoop aandacht te besteden aan SROI wordt nageleefd en mee helpt vormgeven aan en toezien op de praktische afspraken die daarvoor nodig zijn. Daarbij is er een nauwe samenwerking met het WSP om de match te kunnen maken tussen de gemaakte afspraken binnen SROI en de kandidaten uit de gemeentelijke doelgroepen. Tevens wordt door deze contactpersoon gezocht naar mogelijkheden om SROI samen met opdrachtgevers en opdrachtnemers verder te ontwikkelen. Een voorbeeld waarvan de uitwerking in 2015 plaats zal vinden is het komen tot een duurzame inzet van uitkeringsgerechtigden in de sector grond-weg- en waterbouw. De formatieplaats voor SROI wordt bekostigd vanuit de re-integratiemiddelen die binnen de Participatiewet beschikbaar zijn (voorheen werkdeel) Handhaving Tijdens het gehele proces van het verstrekken van een bijstandsuitkering zal worden onderzocht of deze rechtmatig worden verstrekt. Daarmee draagt handhaving bij aan het draagvlak in de samenleving voor het verstrekken van sociale voorzieningen en beperkt de gemeente ook financiële risico s. Het draagvlak in de samenleving kan bijvoorbeeld worden ondersteunt door een meldpunt oneigenlijk gebruik / fraude voor inwoners te creëren. Verder is handhaving een wettelijke taak die de gemeenten moeten uitvoeren; de gemeenten zijn dus verplicht om dergelijke onderzoeken te doen. Handhaving kent verschillende verschijningsvormen. Het begint met handhaven aan de poort, dat wil zeggen op het moment iemand zich meldt voor een uitkering. Daarbij werken de medewerkers van handhaving intensief samen met de intakers en stellen gezamenlijk een handhavingsprofiel op van de aanvrager. Vervolgens is er sprake van handhaving van aan de uitkering verbonden verplichtingen; met name de handhaving van de arbeidsverplichtingen is in 2015 strenger geworden en voor een deel in de Participatiewet opgenomen (geen gemeentelijke beleidsvrijheid). Tenslotte is er sprake van het verrichten van fraudeonderzoeken; dat kan op grond van concrete signalen maar gebeurt ook themagericht (bijvoorbeeld vermogen in het buitenland). Effectieve handhaving vraagt meer dan losse handhavingsacties. Handhaving begint in die visie bij voorlichting en optimale dienstverlening. Die preventieve elementen werken samen met controle op maat en daadwerkelijk sanctioneren. Zo ontstaat een uitgebalanceerde methode om de rechtmatigheid te toetsen en de naleving van arbeidsverplichtingen te bevorderen. Handhaving is een beleidsinstrument waarmee een gemeente een deel van de financiering van de bijstand kan beheersen. Handhaving kost geld, maar levert bij een succesvolle uitvoering geld op. In kosten-baten-analyses wordt vooral gekeken naar in geld meetbare opbrengsten, zoals de opgespoorde, teruggevorderde en ingevorderde fraudegelden en het stopzetten van onrechtmatig verstrekte uitkeringen. Maar het rendement van handhaving gaat verder dan de financiële opbrengsten. Sommige baten zijn niet of nauwelijks in geld uit te drukken. Dan gaat het om zaken als het behoud van de

15 maatschappelijke solidariteit voor het sociale stelsel, de rechtmatige verstrekking van uitkeringen en de bevordering van de uitstroom naar werk. Beoogde resultaten: Alle gesignaleerde financiële fraude wordt gesanctioneerd op basis van geldend beleid en wetgeving. De verplichtingen op grond van de Participatiewet worden gehandhaafd op basis van de wet en de handhavings- en afstemmingsverordening Wet kinderopvang De Wet kinderopvang schrijft voor dat gemeenten drie taken moet uitvoeren: - het verstrekken van tegemoetkomingen in de kosten van kinderopvang voor gemeentelijke doelgroepen; het gaat dan vooral om het vergoeden van de eigen bijdrage kinderopvang voor degenen met een gemeentelijke uitkering in het kader van re-integratie en het vergoeden van de kosten van kinderopvang op grond van een sociaal-medische indicatie; - het toezicht op en de handhaving van de kwaliteitseisen op grond van de wet; het toezicht op de kwaliteit wordt op grond van de wet uitgevoerd door de GGD (inspecties); de gemeente beoordeelt de rapporten van de GGD en besluit over handhaving; - registratie van de gegevens van de kindercentra in het landelijk register. De taak van het verstrekken van tegemoetkomingen wordt verzorgd door WIZ de Bevelanden; de overige taken (toezicht/handhaving en registratie) blijven bij de individuele gemeenten. Ten aanzien van verstrekkingen in het kader van een sociaal-medische indicatie zal een eigen bijdrage worden gevraagd afhankelijk van het inkomen Volwasseneneducatie Volwasseneneducatie draagt bij aan de re-integratie en maatschappelijke participatie van de inwoners van de Bevelandse gemeenten. Volwasseneneducatie is alleen voor meerderjarigen (18 jaar en ouder) en wordt vooral ingezet voor kwetsbare groepen. Scalda (het ROC in Zeeland) biedt in het kader van de volwasseneneducatie diverse soorten trajecten aan. Het gaat om trajecten gericht op zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie en trajecten die voorbereiden op een opleiding of op de arbeidsmarkt. Op de middelen voor volwasseneneducatie is wederom (wat) bezuinigd. Het budget voor 2015, voor de Bevelanden, is vrijwel gelijk aan het budget voor Ten aanzien van volwasseneneducatie geldt strikte regelgeving. Het educatieaanbod moet bestemd zijn voor laaggeletterden en er worden ook inhoudelijke eisen aan de programma s gesteld op het gebied van taal, rekenen en digitale vaardigheden. Vanaf 2015 gaan de middelen voor volwasseneneducatie niet meer naar de individuele gemeenten maar naar de arbeidsmarktregio Zeeland; de middelen voor Zeeland komen dus feitelijk binnen bij de gemeente Goes (zie ook onderdeel 2.1). Vanaf 2015 geldt verder dat gemeenten stapsgewijs niet meer verplicht zijn om de middelen volwasseneneducatie bij een ROC te besteden. Er is een overgangsperiode voor 2015 tot en met 2017 afgesproken waarin er nog sprake is van een gedeeltelijke bestedingsplicht bij een ROC; het gaat om 75% in 2015, 50% in 2016 en 25% in De overeenkomst met Scalda wordt verlengd tot einde schooljaar 2014/2015. Daarmee voldoen de gemeenten aan de bestedingsverplichting 2015 en kunnen reeds gestarte trajecten het hele schooljaar doorlopen (en hoeven niet per 1 januari afgebroken te worden). Concreet wordt in 2015 ingezet op de volgende trajecten: - alfabetisering (van autochtonen); - niveauverhoging Nederlands van ex-inburgeraars. Wat kost het? Het budget volwasseneneducatie voor de Bevelanden voor 2015 is ,

16 2.5 Doelstellingen en taakstellingen Hoofddoelstelling: stabilisering uitkeringsbestand De hoofddoelstelling voor 2015 is stabilisering van de uitkeringsbestanden van de gemeenten in de Bevelanden. Dat is een ambitieuze doelstelling gezien de toenemende bijstandsvolumes (landelijk), toenemende doorstroom van WW naar bijstand en de nieuwe doelgroepen die de gemeenten moeten bedienen en dit alles met minder middelen. Hieronder wordt per gemeente een indicatie gegeven van de aantallen uitkeringen per 1 januari 2015 en de verwachte in- en uitstroom in Gemeente geschat aantal per geschatte in- en uitstroom 2015 Borsele Goes Kapelle Noord-Beveland Reimerswaal Totaal Stabilisering betekent dat de in- en uitstroom even groot moeten zijn; de in- en uitstroom wordt in 2015 geschat op in totaal 675. Naast het realiseren van de hoofddoelstelling heeft WIZ de Bevelanden een belangrijke rol in het zogeheten sociaal domein bij het aanpakken van meervoudige en complexe problematiek (denk bijvoorbeeld aan schulddienstverlening). Per gemeente worden hierover procesafspraken gemaakt Taakstellingen en resultaatdoelstellingen per onderdeel Om stabilisering van het uitkeringsbestand te kunnen realiseren, zijn alle bij onderdeel 4 genoemde voorzieningen van belang. Bij personen die zich melden voor een uitkering wordt eerst uitgebreid gekeken naar andere mogelijkheden voor een inkomensvoorziening dan bijstand (poortwachter); vervolgens wordt bij degenen die daadwerkelijk instromen in de uitkering in eerste instantie gekeken naar de mogelijkheden van uitstroom naar een betaalde baan (re-integratie); als re-integratie (nog) niet aan de orde is, wordt gekeken naar de mogelijkheden van participatie met behoud van uitkering. Per onderdeel zijn hieronder resultaatdoelstellingen benoemd. Poortwachter Voor de poortwachterfunctie geldt een preventiequote van 40%, dat wil zeggen dat minimaal 40% van de meldingen voor een uitkering niet leidt tot instroom in de bijstand. Re-integratie Voor re-integratie geldt een plaatsingspercentage van minimaal 50%, dat wil zeggen dat minimaal 50% van de trajecten re-integratie eindigt in een plaatsing op betaald werk (of een opleiding met studiefinanciering) van bij voorkeur minimaal 6 maanden. Alle in dit plan genoemde re-integratievoorzieningen dragen bij aan het bereiken van deze doelstelling. Participatietrajecten Er is binnen uiterlijk 2 maanden ná toekenning van de uitkering een aanbod aan de klant in de vorm van een plan van aanpak en minimaal 50% van degenen met een participatietraject is binnen de afgesproken trajectperiode minimaal één trede op de participatieladder gestegen

17 De prioriteit ligt wegens de beperkte middelen bij de onderdelen poortwachter en re-integratie. Bij alle onderdelen wordt een afweging gemaakt of de lasten opwegen tegen de te verwachte opbrengsten. 2.6 Begroting werkdeel gemeente baten werkdeel 2015 lasten werkdeel 2015 Reimerswaal ,00 Borsele ,00 Kapelle ,00 Goes ,00 Noord-Beveland ,00 test en training ,00 B-flex ,00 WSP ,00 overig ,00 Sch-D/Tholen: bijdrage WSP 6.950,00 Totaal , ,00 Toelichting: In dit overzicht gaan we ervan uit dat de Bevelandse gemeenten hun werkdeel (linkerkolom) volledig beschikbaar stellen aan WIZ de Bevelanden. Van dit werkdeel wordt een aantal basisvoorzieningen re-integratie (test en training, B-flex en WSP) bekostigd waarbij test en training een grote bijdrage levert aan de poortwachterfunctie (voorkomen van instroom in de uitkering). Het bedrag overig is nodig om kosten van individuele trajecten te dekken, zoals reiskosten, scholing, specifieke trajecten voor specifieke doelgroepen e.d. maar ook de bekostiging van de formatieplaats voor SROI. Het onvoldoende beschikbaar stellen van personeel en van middelen voor re-integratie heeft rechtstreekse gevolgen voor het kunnen halen van de hoofddoelstelling van stabilisering van het uitkeringsbestand; een uitkering kost gemiddeld bijna ,- op jaarbasis (zie verder onderdeel 7). Uitgangspunt is dat WIZ de Bevelanden de re-integratie uitvoert voor het beschikbare bedrag in 2015 (van in totaal ,-), eventueel aangevuld met ESF; daarbij moet worden opgemerkt dat de beschikbare ESF waarschijnlijk volledig zal moeten worden benut om het personeelsbestand van WIZ de Bevelanden op peil te houden. 2.7 Begroting inkomensdeel gemeente budget I-deel 2015 uitgaven I-deel 2015 baten terugvordering/verhaal saldo I-deel 2015 Reimerswaal , , ,00 - Borsele , , ,00 - Kapelle , , , ,00- Goes , , , ,00- Noord-Beveland , , , ,00- Totaal , , , ,

18 Toelichting: In dit overzicht gaan we ervan uit dat de gemeenten hun voorlopig budget inkomensdeel 2015 beschikbaar stellen aan WIZ de Bevelanden (linkerkolom). Uit het overzicht blijkt dat de verwachting is dat de gemeenten Reimerswaal en Borsele in 2015 toekomen met het budget inkomensdeel. Voor de gemeenten Kapelle, Goes en Noord-Beveland geldt dat de verwachting is dat zij tekort gaan komen in het inkomensdeel in 2015; het verwachte tekort is genoemd in de rechterkolom. Voor Kapelle en Noord-Beveland geldt dat rekening is gehouden met het maximale tekort op het inkomensdeel van 10% van het toegekende budget; het meerdere aan tekort kan namelijk worden teruggevraagd bij het Rijk. Voor Goes geldt dat is gerekend met een stijging van de uitkeringsuitgaven met 5% ten opzichte van 2014 zijnde de te verwachten landelijke stijging van het bijstandsvolume. Voor alle gemeenten geldt dat het saldo op het inkomensdeel 2015 uiteindelijk mee kan vallen als de ambitieuze doelstelling van stabilisering van het uitkeringsbestand wordt behaald; daarbij moet worden aangetekend dat er vooraf geen enkele budgetzekerheid is en het definitieve budget inkomensdeel 2015 kan tegenvallen ten opzichte van het voorlopige budget. Advies aan de gemeenten is om rekening te houden met dit saldo inkomensdeel 2015 in hun eigen gemeentebegroting over Samenvatting onderdeel werk Nieuwe uitdagingen De Participatiewet kent een aantal nieuwe uitdagingen. De belangrijkste zijn: - re-integratie van de nieuwe doelgroep jonggehandicapten met arbeidsvermogen; - hervorming van de sociale werkvoorziening en realiseren van beschut werken; - vormgeven aan de arbeidsmarktregio Zeeland; - mede realiseren van de baanafspraken voor arbeidsbeperkten; - en dat alles met krimpende budgetten die we deels compenseren met Europese subsidie Prioriteiten Met de beschikbare middelen (inclusief de personele formatie) hebben we de volgende prioriteiten: - uitvoering geven aan wettelijke taken (zoals het verstrekken van uitkering en handhaving); - het realiseren van voldoende uitstroom om de stabilisering van de uitkeringsbestanden mogelijk te maken; - het realiseren van de taakstelling vergunninghouders; - het vormgeven aan SROI; - het realiseren van re-integratietrajecten voor de huidige en nieuwe doelgroep; - het vormgeven aan participatietrajecten en tegenprestatie; - het vormgeven aan de werkgeversbenadering (WSP); - het samenwerken in het sociaal domein om een oplossing te kunnen bieden bij meervoudige en complexe problematieken Doelen Hoofddoel is stabilisering van de uitkeringsbestanden. Resultaatdoelstellingen zijn een preventiequote van 40% en een succespercentage met de reintegratie- en participatietrajecten van 50%

19 2.8.4 Kosten Voor re-integratie is ruim 1,8 miljoen euro beschikbaar en dat zijn ook de kosten. De uitgaven aan uitkeringen (inkomensdeel) worden geschat op bijna 17,9 miljoen euro met een verwacht tekort van bijna ,- (tekorten doen zich voor bij de gemeenten Goes, Kapelle en Noord-Beveland). De uitgaven aan sociale werkvoorziening (SW) zijn bijna 12 miljoen euro met een eigen bijdrage van de gemeenten van ruim ,-; de rest van de uitgaven wordt gedekt door de rijksbijdragen SW. De uitgaven aan maatschappelijke begeleiding van (ex-)vluchtelingen en inburgeraars mede ten behoeve van de taakstelling huisvesting vergunninghouders zijn bijna , Rapportages en evaluatie De gemeenten ontvangen per kwartaal rapportages over de gestelde doelen (in- en uitstroom in de uitkering, preventiequote, succes re-integratie- en participatietrajecten). Ieder jaar is er (achteraf) een evaluatie van het gevoerde beleid in de vorm van een jaarrapportage

20 3. Inkomen 3.1 Uitgangspunten inkomensbeleid Met de invoering van de Participatiewet mogen gemeenten geen categoriale bijzondere bijstand meer verstrekken; de noodzaak voor bijzondere bijstand moet in alle gevallen individueel vastgesteld worden. Uitzondering hierop is de categoriale regeling voor de zorgverzekering voor minima. Belangrijk is dat mensen die zich vanwege inkomen of zorg tot WIZ de Bevelanden wenden, in de eerste plaats worden aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid om de situatie zelf te verbeteren. Als dat niet mogelijk blijkt binnen een redelijke termijn biedt WIZ de Bevelanden voor alle inwoners van de gemeenten met een laag inkomen aanvullende uitkeringen of voorzieningen op basis van het geldende beleid. Voor diegenen die weinig tot geen financiële draagkracht hebben, bieden wij door middel van ons minimabeleid de mogelijkheid deel te nemen aan activiteiten in de samenleving. Bij het minimabeleid wordt vastgesteld wat iemand zelf (nog) kan en wat zijn sociaal netwerk kan betekenen. Daarna pas wordt er gekeken welke ondersteuning nodig is. Niet het aanbod is het uitgangspunt, maar de vraag wat nodig is om te kunnen participeren. Tegelijkertijd mag echter niet uit het oog worden verloren dat het minimabeleid ook als vangnet fungeert. Wie niet kan werken en/of het probleem niet zelf of binnen het eigen netwerk kan oplossen, kan rekenen op passende ondersteuning. Het nieuwe gekantelde minimabeleid binnen WIZ de Bevelanden is meer dan alleen het verstrekken van geld en het verschaffen van een - al dan niet tijdelijke - inkomensondersteuning. Door met de cliënt in gesprek te gaan over zijn zelfredzaamheid kijken we breder dan alleen naar een aanvraag om vergoeding voor bepaalde kosten. Er kan bijvoorbeeld naar voren komen dat iemand eenzaam is, schulden heeft, problemen met kinderen et cetera. Door dit vroegtijdig te signaleren kunnen we mogelijk voorkomen dat deze problemen uit de hand lopen en dit kan kostenbesparend werken. Het huidige minimabeleid van de vijf Bevelandse gemeenten is zoveel mogelijk geharmoniseerd. De invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 en de Wet Maatregelen WWB leiden bovendien tot een aantal wijzigingen. Het volgende hoofdstuk beschrijft de inhoud van het beleid voor WIZ de Bevelanden per 1 januari Inkomensondersteuning De inkomensondersteuning van WIZ de Bevelanden bestaat uit een aantal onderdelen die hieronder nader worden beschreven Bijzondere bijstand Voor WIZ de Bevelanden worden beleidsregels bijzondere bijstand opgesteld en door het dagelijks bestuur van de GR de Bevelanden vastgesteld. Hierin zijn onder andere opgenomen: a. Individuele verstrekkingen bijzondere bijstand Bij de verstrekking van individuele bijzondere bijstand gelden de uitgangspunten zoals in het eerste hoofdstuk genoemd. Individuele bijstand kan nog verstrekt worden voor diverse kosten die wegens sociale en financiële omstandigheden voor de cliënt noodzakelijk en bijzonder zijn. b. Categoriale voorziening Collectieve Zorgverzekering Minima (CZM) De enige vorm van categoriale bijstand die vanaf 1 januari 2015 nog mogelijk is, is de CZM. Vanaf 1 januari 2015 bieden we inwoners van de vijf Bevelandse gemeenten tot een bepaalde inkomensgrens de mogelijkheid om zich tegen een voordelige premie aanvullend te verzekeren. Voor Kapelle geldt een inkomensgrens van 110% van de toepasselijke bijstandsnorm en voor de overige gemeenten in de Bevelanden 130% van de toepasselijke bijstandsnorm