Samenvatting onderzoek cultuurparticipatie

Transcriptie

1 Samenvatting onderzoek cultuurparticipatie Belangrijkste uitkomsten van het onderzoek (periode ) Het culturele klimaat wordt zowel wat vitaliteit betreft ( er gebeurt veel ) als wat dynamiek betreft ( vernieuwend zijn ) beter gewaardeerd door de inwoners van s-hertogenbosch. De deelname aan culturele activiteiten is toegenomen. De groei in de cultuurparticipatie is het grootst onder jarigen. Hoogopgeleiden participeren het meest. Laagopgeleiden participeren het minst. De achterstand van de lager opgeleiden wordt wel kleiner. De participatie binnen de groep met een middelbare opleiding loopt op onderdelen wat terug. Ook bij de jeugd heeft zich op onderdelen een lichte achteruitgang van de participatie voorgedaan. Zo zijn de jongeren minder vaak actief binnen de amateurkunst. Het onderzoek Voor het bepalen en evalueren van het cultuurbeleid is inzicht nodig in de mate waarin inwoners in de gemeente cultureel meedoen. De afdeling Onderzoek en Statistiek verricht daarom periodiek, in opdracht van de afdeling Cultuur, een meting onder de inwoners van s-hertogenbosch. Dit gebeurt met behulp van een landelijk ontwikkelde vragenlijst. 1 De vragenlijst is zo samengesteld dat deze in algemene zin en op langere termijn kan worden ingezet voor de meting van effecten van het cultuurbeleid in algemene zin. Ook de monitoring en evaluatie van het Actieplan Cultuurbereik kan met dit instrument plaatsvinden. De eerste meting vond plaats in Na een vervolgmeting in 2004 (einde eerste periode Actieplan Cultuurbereik ) en een tussenmeting in 2006, heeft er in het najaar van 2008 opnieuw een meting plaatsgevonden (einde tweede periode Actieplan Cultuurbereik ). De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek vindt u hieronder. Voor meer gedetailleerde uitkomsten is er een tabellenboek uitgebracht. Deelname aan culturele activiteiten in s-hertogenbosch De cultuurparticipatie van de inwoners uit de gemeente s-hertogenbosch is sinds de eerste meting in 2001 toegenomen. De Bossche culturele instellingen trekken gezamenlijk meer publiek. Concerten en musea worden vaker bezocht en men gaat vaker naar de film. Ook worden er meer boeken gelezen. Tegelijkertijd is het bezoek aan de bibliotheek gelijk gebleven. Het bezoek aan toneel, kleinkunst musical en dans, lijkt eveneens wat toegenomen. Het laatste kan echter niet afdoende worden aangetoond (is niet statistisch significant). Festivals en evenementen worden het vaakst bezocht. Bioscoopbezoek en het lezen van een boek zijn daarna het populairst. Een kleiner deel van de bevolking is zelf als amateur actief bezig met kunst en cultuur. 1 Het betreft de zogenaamde Richtlijn Cultuurdeelname Onderzoek (RCO), ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. 1

2 Figuur 1: Deelname aan culturele activiteiten door inwoners s-hertogenbosch % 70% 60% 50% 40% 30% bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans bezoek uitvoeringen concert, opera, koor naar de film bezoek bezienswaardig gebouwen/ stadsdelen bezoek museum, archief, galerie en/of atelier bezoek 14 festivals en evenementen participtie amateurkunst laatst gelezen boek korter dan 2 maanden geleden Verschillen in participatie tussen doelgroepen Het opleidingsniveau is het meest bepalend voor de mate van cultuurparticipatie. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe vaker er aan culturele activiteiten wordt deelgenomen. Laag opgeleiden blijven daarbij duidelijk achter in hun participatie ten opzichte van de mensen met een gemiddelde of hogere opleiding. Opvallend is dat de deelname aan amateurkunst wel even groot is binnen de verschillende opleidingsklassen. Jongeren gaan vaker naar de film. Minder interesse leggen jongeren aan de dag als het gaat om cultuurhistorie en beeldende kunst. Opvallend is ook dat zij minder vaak naar concerten gaan. 2

3 Tabel 1: Deelname aan culturele activiteiten naar doelgroep, gepositioneerd ten opzichte van het gemiddelde van alle inwoners in Plus laag midden hoog bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans - + bezoek uitvoeringen concert, opera, koor naar de film bezoek bezienswaardig gebouwen/ stadsdelen bezoek museum, archief, galerie en/of atelier bezoek bibliotheek + participatie amateurkunst + laatst gelezen boek korter dan 2 maanden geleden bezoek 14 festivals en evenementen significant lager dan gemiddeld - lager dan gemiddeld + hoger dan gemiddeld ++ significant hoger dan gemiddeld Ontwikkeling deelname aan culturele activiteiten naar doelgroep Positief is dat het verschil in participatie tussen de lager opgeleiden en de overige inwoners kleiner is geworden in de afgelopen zeven jaar. Met name vanaf 2004 hebben de lager opgeleiden een inhaalslag gemaakt. De inwoners met een middelbaar opleidingsniveau blijven echter juist achter in ontwikkeling. Er wordt vooral binnen de groep jarigen meer geparticipeerd dan voorheen. Onder jongeren lijkt geen vooruitgang geboekt. Zo is de deelname aan amateurkunst in de afgelopen jaren afgenomen. Tussen 2004 en 2008 zijn de 55-plussers, na een terugval in de periode , weer meer culturele activiteiten gaan ontplooien. Tabel 2: Ontwikkeling deelname aan culturele activiteiten (samenvallend met periode Actieplan Cultuurbereik , ) Plus laag midden hoog totaal bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans ++ + bezoek uitvoeringen concert, opera, koor naar de film bezoek bezienswaardig gebouwen/ stadsdelen - -- bezoek museum, archief, galerie en/of atelier bezoek bibliotheek - participatie amateurkunst laatst gelezen boek korter dan 2 maanden geleden significant afgenomen - afgenomen + toegenomen ++ significant toegenomen 3

4 Tabel 3: Ontwikkeling deelname aan culturele activiteiten (samenvallend met periode Actieplan Cultuurbereik ) Plus laag midden hoog totaal bezoek uitvoeringen toneel, kleinkunst, musical, dans ++ bezoek uitvoeringen concert, opera, koor naar de film bezoek bezienswaardig gebouwen/ stadsdelen bezoek museum, archief, galerie en/of atelier bezoek bibliotheek participatie amateurkunst + - laatst gelezen boek korter dan 2 maanden geleden bezoek 14 festivals en evenementen ( ) -- significant afgenomen - afgenomen + toegenomen ++ significant toegenomen Media Het internet wordt steeds vaker geraadpleegd. De Uitkrant en de lokale culturele websites bedienen de consument beter dan voorheen. De aard van de informatie sluit beter aan op de wensen van de gebruiker. Cultuur wordt vaker via de televisie geconsumeerd. Het aantal radioluisteraars neemt af. Verder valt op dat het gebruik van videotheken en fonotheken gestaag afneemt. Dit mede onder invloed van de opmars van het medium internet. Imago Het culturele imago van de gemeente is sinds 2001 duidelijk verbeterd. Meer mensen zijn van mening dat er veel kunst- en cultuuractiviteiten binnen de gemeente plaatsvinden. Bovendien wordt vaker aangegeven dat het culturele leven in s-hertogenbosch levendig en bij de tijd is. Het aandeel mensen dat het culturele leven als vernieuwend typeert, is in zeven jaar tijd zelfs verdubbeld (van 6% naar 13%). Dit alles duidt erop dat het culturele klimaat wat vitaliteit betreft ( er gebeurt veel ) en dynamiek ( vernieuwend zijn ), steeds beter wordt gewaardeerd. Desondanks blijft een groot deel van de inwoners van mening (42%) dat het culturele leven ten opzichte van andere steden gemiddeld is. 4

5 Figuur 2: Imago culturele leven in s-hertogenbosch 70% 60% 50% 40% 30% Er vinden veel kunst en cultuuractiviteiten plaats {(Helemaal) mee eens)}. Het culturele leven in 's-hertogenbosch is levendig of spannend. Ontwikkelingen zijn het best te typeren als bij de tijd of vernieuwend of modieus. Het beeld dat inwoners hebben van het culturele leven, hangt voor een deel samen met de mate waarin zij deelnemen aan culturele activiteiten. Lager opgeleiden, die minder participeren, hebben een minder positief oordeel over het culturele leven in s-hertogenbosch. Dit komt omdat zij vaker aangeven het niet te weten. Daarom scoren zij lager op de antwoorden die worden geassocieerd met een positief imago. Bij de hoger opgeleiden geldt het omgekeerde. Tabel 4: Imago culturele leven onder doelgroepen, gepositioneerd ten opzichte van het gemiddelde van alle inwoners in 2008 Ik vind dat er in de gemeente s-hertogenbosch veel kunst en cultuuractiviteiten plaatsvinden Het culturele leven in s-hertogenbosch is levendig of spannend Ontwikkelingen in het culturele leven in de gemeente s-hertogenbosch zijn het best te typeren als bij de tijd of vernieuwend of modieus Plus laag midden hoog significant lager dan gemiddeld - lager dan gemiddeld + hoger dan gemiddeld ++ significant hoger dan gemiddeld 5

6 Het culturele imago is vooral in de periode beter geworden. De verbetering van het culturele imago onder de jeugd blijft, vergeleken met de andere doelgroepen, wat achter. Tabel 5: Ontwikkeling imago culturele leven onder doelgroepen (samenvallend met periode Actieplan Cultuurbereik , ) Ik vind dat er in de gemeente s-hertogenbosch veel kunst en cultuuractiviteiten plaatsvinden Het culturele leven in s-hertogenbosch is levendig of spannend Ontwikkelingen in het culturele leven in de gemeente s-hertogenbosch zijn het best te typeren als bij de tijd of vernieuwend of modieus Plus laag midden hoog totaal significant afgenomen - afgenomen + toegenomen ++ significant toegenomen Wat nog ontbreekt aan cultureel aanbod Wordt Bosschenaren gevraagd wat zij aan culturele activiteiten missen, dan komen een paar opvallende zaken naar voren. Ten eerste wordt gewezen op het gemis van een goede concertzaal voor klassieke muziek. Ook ten aanzien van de popmuziek vinden Bosschenaren dat het mager is gesteld in de stad. Respondenten in verschillende leeftijdscategorieën geven aan dat het ontbreekt aan voldoende uitgaansgelegenheden en disco s waar kan worden gedanst. Ook word gevraagd om een grotere (mega)bioscoop. Al met al is het hier geschetste beeld niet heel anders dan in voorgaande jaren. Voorbeelden van door respondenten in deze context gemaakte opmerkingen zijn: Ik mis een goede concertzaal. Ik moet nu uitwijken naar Eindhoven (Frits Philipszaal) voor klassieke muziek. Poppodium, we hebben de W2 wel in Den Bosch, maar de programmering aldaar laat veel te wensen over. Te weinig concerten van grote optredens in bijvoorbeeld de Brabanthallen. Ik vind het jammer dat er geen plek is voor eind twintigers/dertigers waar je elk weekend kunt dansen. Dansen voor 40+, bijvoorbeeld in de Muzerije of Azijnfabriek. Ik mis dansmogelijkheden, bijvoorbeeld op 80 s en 90 s muziek. Een grotere discotheek! Het uitgaansleven is saai geworden. Het bioscoopaanbod is, ondanks de Verkadefabriek, erg gelimiteerd. Een megabioscoop. De huidige bioscopen zijn in vergelijking met Ede en Arnhem nogal kneuterig. Positief is tenslotte dat de Verkadefabriek duidelijk een lacune in het aanbod heeft opgevuld. Zij heeft het gemis aan een (nieuw) podium voor toneel/ theater en met name een filmhuis grotendeels doen verdwijnen. 6